VIII Cz 103/25 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Toruniu z 2025-03-21
Sygn. akt VIII Cz 103/25
POSTANOWIENIE
Dnia 21 marca 2025 r.
Sąd Okręgowy w Toruniu VIII Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Małgorzata Kończal
po rozpoznaniu w dniu 21 marca 2025 r. w Toruniu
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa (...) S.A. we W.
przeciwko B. W.
o zapłatę
na skutek zażalenia powoda
od zarządzenia Przewodniczącego w Sądzie Rejonowym w Toruniu
z dnia 29 stycznia 2025 r.
sygn. akt I C 51/25
p o s t a n a w i a : uchylić zaskarżone zarządzenie.
UZASADNIENIE
Zarządzeniem z dnia 29 stycznia 2025 r. Przewodniczący w Sądzie Rejonowym w Toruniu zwrócił pozew w niniejszej sprawie na podstawie art. 130 1a § 1 k.p.c. wskazując, że pozew nie spełnia elementarnych wymogów określonych w art. 187 § 1 pkt 1 i 2 k.p.c.
(zarządzenie wraz z uzasadnieniem – k. 65v. akt)
Zażalenie na powyższe zarządzenie wniósł powód zaskarżając je w całości oraz zarzucając mu naruszenie przepisów postępowania, tj.:
- art. 130 1a § 1 k.p.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu przez Sąd I instancji, że zachodzą przesłanki uzasadniające zwrot pozwu, wobec wystąpienia braków formalnych pozwu, w sytuacji gdy braki takie we wniesionym pozwie nie występują, jak również nie występują w sprawie inne oczywiste niedokładności mogące chociażby pośrednio stanowić przeszkodę do nadania pismu biegu i rozpoznania go we właściwym trybie;
- art. 130 1a § 2 k.p.c. poprzez niezastosowanie i nie wskazanie jakie konkretne braki stanowią podstawę zwrotu pozwu.
W związku z powyższymi zarzutami skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego zarządzenia, nadanie sprawie dalszego biegu oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu w postępowaniu zażaleniowym.
(zażalenie – k. 96 – 97v. akt)
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Zażalenie jest zasadne, chociaż z innych względów niż w nim wskazane.
Na wstępie należy przypomnieć, że niniejsza sprawa była już rozpoznawana przez Sąd Rejonowy w Toruniu pod sygn. akt I C 1267/24. Wyrokiem z dnia 28 sierpnia 2024 r. Sąd Rejonowy oddalił powództwo w całości na podstawie art. 191 1 § 3 k.p.c. z uwagi na oczywistą bezzasadność powództwa. Następnie, na skutek apelacji powoda, powyższy wyrok został uchylony i sprawa została przekazana Sądowi Rejonowemu w Toruniu do ponownego rozpoznania (wyrok Sądu Okręgowego z dnia 11 grudnia 2024 r., sygn. akt VIII Ca 823/24).
Uszło uwadze Sądu I instancji, że w art. 391 1 § 7 k.p.c. uregulowano szczególny tryb postępowania na wypadek uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. Tryb ten związany jest z niebraniem przez pozwanego do tego momentu udziału w postępowaniu, jak również z tym, że pozew może być dotknięty brakami formalnymi, a sankcja zwrotu pozwu w przypadku nieusunięcia tych braków byłaby już spóźniona, gdyż sprawie nadano bieg (mimo niedoręczenia pozwanemu odpisu pozwu).
Jeżeli sąd drugiej instancji uchyli wyrok wydany na podstawie art. 191 1 k.p.c., uznając, że nie zachodzi oczywista bezzasadność powództwa, niezbędne jest uzupełnienie braków formalnych i fiskalnych pozwu, jeżeli tego do tej pory nie uczyniono. Nie ma przy tym możliwości dokonania tego pod rygorem zwrotu pozwu, skoro został mu nadany bieg. W związku z tym ustawodawca przyjął w art. 391 1 § 7 pkt 1 k.p.c. , że "ilekroć ustawa przewiduje zwrot pozwu, sąd umarza postępowanie". Oznacza to, że przewodniczący powinien wezwać powoda (zarządzeniem) do uzupełnienia braków pozwu w terminie tygodniowym, ewentualnie nie krótszym niż miesiąc (art. 130 § 1 i 1 1 k.p.c.), jeżeli braki zostaną uzupełnione w terminie, przewodniczący doręcza pozwanemu odpis pozwu z załącznikami, a dodatkowo odpisy apelacji i wyroków sądów obu instancji z uzasadnieniami. Dalej postępowanie toczy się według zasad przewidzianych dla danego postępowania. Jeżeli natomiast braki nie zostaną uzupełnione w terminie, sąd (postanowieniem) umarza postępowanie (Art. 191 1 KPC T. I red. Szanciło 2023, wyd. 2/Szanciło, Legalis).
Podsumowując, norma zawarta w art. 391 1 § 7 pkt 1 k.p.c. wyłącza możliwość dokonania zwrotu pozwu. Sąd pierwszej instancji ma przede wszystkim obowiązek wezwać powoda do usunięcia braków formalnych i fiskalnych pozwu, o ile braki takie występują. Konsekwencją ich nieusunięcia jest umorzenie postępowania.
Z tych względów na mocy art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 3 k.p.c. i art. 398 k.p.c. Sąd Okręgowy zmienił zaskarżone zarządzenie, uchylając je. O kosztach postępowania zażaleniowego rozstrzygnie Sąd Rejonowy w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji (art. 108 k.p.c.).
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację: Małgorzata Kończal
Data wytworzenia informacji: