Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 września 2016r.

Sąd Okręgowy w Toruniu, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Andrzej Westphal

Ławnicy: ---

Protokolant: sekr. sąd. Marlena Ossowska

po rozpoznaniu w dniu 8 września 2016 roku

sprawy z powództwa: Parafii R.-Katolickiej pod wezwaniem Św. M. M. w O.

przeciwko: Skarbowi Państwa – Wojewodzie (...), Agencji Nieruchomości Rolnych w W. Oddziałowi Terenowemu w B. i Gminie G.

o przywrócenie własności, przyznanie nieruchomości zamiennych, ewentualnie zapłatę

I.  uzupełnia wyrok z dnia 17 lutego 2014 roku w ten sposób, że po tekście zawartym w jego punkcie 4 (czwartym) dopisuje: „z ustawowymi odsetkami od dnia ogłoszenia wyroku do dnia zapłaty”,

II.  nie zasądza zwrotu kosztów procesu dotyczących uzupełnienia wyroku w tym kosztów postępowania apelacyjnego od pozwanego Skarbu Państwa na rzecz powoda Parafii R.-Katolickiej pod wezwaniem Św. M. M. w O..

Sygn. akt I C 941/16

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 8 września 2016r.

Sąd Apelacyjny uchylił wyrok uzupełniający Sądu Okręgowego z dnia 11 marca 2014r. dotyczący dopisania w punkcie 4 wyroku z dnia 17 lutego 2014r. sformułowania dotyczącego ustawowych odsetek , zniósł postępowanie w tym zakresie i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania wraz z orzeczeniem o kosztach postępowania apelacyjnego ( k. 1165- 1165 v ) .

Sąd ustalił , co następuje :

W piśmie z dnia 12 czerwca 2013r. powódka doprecyzowała żądanie pozwu w ten sposób, że wnosiła o zasądzenie kwoty odszkodowania z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty ( k. 707 – pkt III ) .

W punkcie 4 wyroku z dnia 17 lutego 2014r. Sąd Okręgowy zasądził od pozwanego Skarbu Państwa – Wojewody (...) na rzecz powódki kwotę 299.422,60 zł. ( k. 879 v ) . W wyroku Sądu Apelacyjnego została ona obniżona do 284.113,90 zł. ( k. 1165 ) . Była ona zasądzona z tytułu odszkodowania za utracone nieruchomości ( uzasadnienia wyroków – k. 896 i k. 1185v – 1186 ) .

W punkcie 4 wyroku z dnia 17 lutego 2014r. sąd zasądził kwotę bez odsetek .

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 351 § 1 k.p.c. strona może w ciągu dwóch tygodni od ogłoszenia wyroku , a gdy doręczenie następuje z urzędu – od jego doręczenia , zgłosić wniosek o uzupełnienie wyroku , jeżeli sąd nie orzekł o całości żądania , o natychmiastowej wykonalności albo nie zamieścił w wyroku dodatkowego orzeczenia , które według przepisów powinien był zamieścić w wyroku.

Wyrok został ogłoszony dnia 17 lutego 2014r. Wniosek o jego uzupełnienie został nadany przez powoda na poczcie dnia 3 marca 2014r. ( k. 905 - 907 ) . Termin określony w tym przepisie został więc zachowany.

Należy na wstępie stwierdzić ,że sąd rzeczywiście nie orzekł „ o całości żądania” . Powódka dochodziła bowiem zasądzenia odszkodowania z odsetkami za opóźnienie . Sąd ich nie zasądził , ale też w żaden inny sposób nie rozstrzygnął o tym żądaniu ( np. poprzez jego oddalenie ) .

Art. 63 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 maja 1989r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej przewiduje możliwość przyznania odszkodowania „ustalonego według przepisów o wywłaszczaniu nieruchomości(…)”. Odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości dotyczą przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o wywłaszczaniu nieruchomości. Znajdujący się w tej części tego aktu prawnego art. 132 ust. 2 stanowi ,że „ do skutków zwłoki lub opóźnienia w zapłacie odszkodowania stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu cywilnego” . Przepisy tego kodeksu przewidują natomiast ,że w przypadku opóźnienia należą się odsetki ustawowe – art. 481 § 2 k.c. ( w brzmieniu obowiązującym w dniu wydania wyroku z dnia 17 lutego 2014r. ) .

Sformułowane przez powódkę żądanie zasądzenia odsetek za opóźnienie w zapłacie odszkodowania znajdowało podstawę w tych przypisach.

Dłużnik popada w zwłokę ,gdy nie spełnia świadczenia w terminie , a jeżeli termin nie jest oznaczony , gdy nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela – art. 476 k.c.

W niniejszej sprawie roszczenie dotyczące odszkodowania miało charakter ewentualny nie tylko gdy chodzi o pozew , ale nawet wtedy , gdy powódka dokonała modyfikacji żądania w piśmie z dnia 12 czerwca 2014r. ( k. 707 ). Określenie jego wysokości nastąpiło w wyroku . Wynikała ona z obliczeń dokonanych w toku procesu przez biegłego. Kwota odszkodowania uwzględniała także wartość nieruchomości zamiennych i zwróconych . W tej sytuacji sąd uznał ,że odsetki za opóźnienie będą biec od dnia wydania wyroku . Nie można bowiem zasadnie przyjąć ,że pozwany już wcześniej był w opóźnieniu z zapłatą , skoro nawet nie wiedział, czy ma płacić, a tym bardziej – jaką kwotę . Żądanie ewentualne staje się bowiem aktualne dopiero wtedy , gdy żądanie pierwotne nie nadaje się do uwzględnienia . O tym sąd rozstrzyga dopiero w wyroku. W niniejszej sprawie sytuacja była jeszcze tym bardziej złożona, że część gruntów zwrócono powódce już wcześniej , a punkty 1 – 3 wyroku także zawierały rozstrzygnięcia dotyczące przekazania działek. To wszystko miało wpływ na wysokość odszkodowania zasądzonego w punkcie 4 wyroku . Dopiero więc z wyroku pozwany Skarb Państwa dowiedział się ,że jest zobowiązany do zapłaty odszkodowania oraz jaka jest jego wysokość .

Reasumując , wniosek o uzupełnienie wyroku był zasadny , z tym ,że zmianie podlegała data początkowa biegu odsetek.