IV P 511/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Człuchowie z 2025-05-23
Sygn. akt IV P 511/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 23/05/2025 r.
Sąd Rejonowy w Człuchowie IV Wydział Pracy
w składzie następującym:
|
Przewodniczący: Ławnicy: |
Sędzia Marek Osowicki Jan Poczekajło Grzegorz Bytner |
|
Protokolant: |
kierownik sekretariatu Anna Górska |
po rozpoznaniu w dniu 29 kwietnia 2025 r. w Człuchowie
sprawy z powództwa K. M.
przeciwko W. (...). D., E. (...) Spółce jawnej w R.
o odszkodowanie
1. Oddala powództwo
2. Nie obciąża powódki kosztami procesu
(-) J. P. (-) M. O. (-) G. B.
Sygn. akt IV P 511/24
UZASADNIENIE
Pełnomocnik powódki K. M. wniósł przeciwko W. (...).D., E.G. sp. j. w R. o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki odszkodowania w wysokości 16 126,59 zł z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia pozwu pozwanej do dnia zapłaty z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego wg spisu lub norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu pełnomocnik powódki wskazał, że powódka była zatrudniona w pozwanej spółce od 1.04.2021 r. na stanowisku pracownika administracyjno-biurowego. Powódka 10.10.2024 r. otrzymała oświadczenie pozwanej o wypowiedzeniu umowy o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Jako przyczynę wypowiedzenia wskazano otrzymanie orzeczenie lekarskiego o niezdolności do podjęcia i wykonywania pracy na nowym stanowisku pracy tj. pracownik produkcji-kontroler jakości wydane 2.10.2024 r., w związku z likwidacją obecnie zajmowanego stanowiska pracy pracownika administracyjno-biurowego.
W ocenie powódki przyczyna wskazana w wypowiedzeniu jest nieprawdziwa, gdyż powódka jest jedyną osobą w zakładzie wykonującą zadania administracyjno-biurowe, a realizacja zleceń będzie niemożliwa bez wykonywania dotychczasowej pracy powódki na stanowisku administracyjno-biurowym. Przyczyna wypowiedzenia została podana w dość niejasny sposób. Nie jest do końca jasne co jest przyczyną wypowiedzenia. Czy jest nią nieuzyskanie orzeczenia lekarskiego na nowe stanowisko pracy, czy też likwidacja stanowiska pracy administracyjno-biurowego. Do zmiany stanowiska pracy nigdy formalnie nie doszło.
Pozwana spółki w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniosła o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu sprzeciwu podniosła, iż od dłuższego czasu w zakładzie odnotowane były liczne reklamacje i skargi na produkowany towar. Ten stan był bezpośrednią przyczyną istotnego spadku zamówień. Konieczna była reorganizacja i próba ratowania chociaż części zakładu. Między innymi dlatego zlikwidowane zostało stanowisko pracy powódki. Spółka ograniczyła tez zatrudnienie skazanych o połowę i ograniczono ich wymiar czasu pracy. Z uwagi na powyższe stanowisko pracy powódki traciło sens ekonomiczny, dlatego rozwiązano zgodnie z przepisami kodeksu pracy umowę o pracę. Z uwagi na to, że powódka pracowała w spółce kilka lat, spółka była zainteresowana powierzeniem powódce innego zakresu obowiązków związanych z kontrolą jakości. W tym celu powódka została skierowana na konieczne badania lekarskie. Niestety powódka nie przeszła badań lekarskich . Powódka miała świadomość całej sytuacji i akceptowała powyższe do czasu negatywnego wyniku badań lekarskich.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Powódka K. M. była zatrudniona przez pozwaną spółkę (...).D., E.G. sp. j. w R. na podstawie umowy o pracę od 1.04.2021 r. do 31.01.2025 r., na stanowisku pracownika administracyjno-biurowego, ostatnio na czas nieokreślony.
(dowód: akta osobowe powódki).
Pozwana spółka pismem z 23.10.2024 r. wystąpiła do Dyrektora Zakładu Karnego w C. o wycofanie z zatrudnienia z dniem 24.10.2024 r. dziewięciu skazanych i z dniem 29.10.2024 r. jeszcze jednego skazanego, z powodu spadku zamówień klientów indywidualnych jak i firm deweloperskich.
(dowód: k.34).
Pozwana spółka pismem z 23.10.2024 r. zwróciła się do Dyrektora Zakładu Karnego w C. z prośbą o zmianę zatrudnienia skazanych z 6/8 etatu nas ½ etatu od 1.11.2024 r. Aneksem nr (...) z 29.10.2024 r. uległ zmianie wymiar czasu pracy dwudziestu zatrudnionych skazanych na ½ etatu.
(dowód: k.35-36).
W skąd pozwanej spółki wchodzą trzy zakłady w R., D. i C.. W zakładzie w C. na 13.10.2024 r. było zatrudnionych 11 pracowników na i 27 skazanych zatrudnionych na podstawie skierowania w ¾ etatu, na dzień 1.02.2025 r. było zatrudnionych 9 pracowników i 19 osadzonych na podstawie skierowania w ½ etatu.
(dowód: informacja o stanie zatrudnienia k.67-76).
2.10.2024 r. powódka została skierowana na badania lekarskie przed podjęciem pracy na stanowisku pracownika produkcji-kontrolera jakości.
(dowód: akta osobowe powódki, skierowanie z 2.10.2024 r. ).
Lekarz uprawniony do badan profilaktycznych, bo badaniu wstępnym, w zaświadczeniu lekarskim nr (...) z 8.10.2024 r. stwierdził przeciwskazania zdrowotne powódki do podjęcia pracy na stanowisku pracownika produkcji-kontrolera jakości.
(dowód: akta osobowe powódki, zaświadczenie lekarskie nr (...) z 8.10.2024 r.).
Powódka w pozwanej spółce zajmowała się w zakładzie w C. przyjmowaniem i rozchodem zamówień, pod jej nieobecność kierownik A. W. i zajmował się tymi zadaniami. W pozwanej spółce szukało oszczędności w związku ze spadkiem zamówień. W przypadku powódki miała być zmiana stanowiska z pracownika biurowego na kontrolera jakości. Było to spowodowane dużą ilością reklamacji i wymagało to wprowadzenia stanowiska kontrolera jakości. Obowiązki powódki przejął kierownik A. W..
(dowód: zeznania świadków T. Z. k. 82 od 00:13:26 do 00:28:05, A. W. od 00:35:30 do 01:20:11 i P. D. od 01:23:45 do 01:31:11).
Pozwana spółka pismem z 10.10.2024 r. doręczonym powódce tego samego dnia, wypowiedziała jej łączącą strony umowę o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, jako przyczynę wskazując otrzymanie orzeczenie lekarskiego o niezdolności do podjęcia i wykonywania pracy na nowym stanowisku pracy tj. pracownik produkcji-kontroler jakości wydane 2.10.2024 r., w związku z likwidacją obecnie zajmowanego stanowiska pracy pracownika administracyjno-biurowego.
(dowód: akta osobowe powódki, wypowiedzenie umowy o pracę (...).10.2024 r.).
Sąd zważył co następuje:
Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.
Przepisy prawa pracy wymagają by wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony: po pierwsze nie naruszało przepisów o wypowiadaniu umów o pracę, po drugie by było uzasadnione - dyspozycja art. 45 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks Pracy (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 277 ze zm.).
Obowiązujące prawo pracy kształtuje powszechną ochronę przed wypowiedzeniem umowy o pracę na czas nieokreślony (art. 45 k.p.). Decyzję w sprawie rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę z zachowaniem przepisów podejmuje pracodawca. Pracownicy chronieni są jednak przed samowolnym wypowiadaniem umów o pracę, albowiem oświadczenie woli pracodawcy w tym zakresie może być dokonane tylko z uzasadnionych powodów (tak: prof. Ludwik Florek w Kodeks Pracy. Komentarz pod red. prof. Tadeusza Zielińskiego , Dom Wydawniczy ABC , W-wa 2003 , s.346-348).
Zgodnie z przepisem art. 30 § 4 k.p., w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie, przy czym wbrew literalnemu brzmieniu przepisu, wskazanie przyczyny jest nie tylko powinnością pracodawcy, lecz jego obowiązkiem. Ponadto przyczyna rozwiązania umowy o pracę musi być rzeczywista i konkretna.
Przy ocenie obowiązku pracodawcy przewidzianego w art. 30 § 4 k.p. nie można pominąć celu, dla którego przepis ten został wprowadzony. Chodzi mianowicie o to, by pracownik wiedział, czy i jakie zarzuty stawia mu pracodawca lub czym kierował się przy podejmowaniu określonej decyzji personalnej, a sąd pracy - żeby badał i oceniał te fakty i okoliczności, które zadecydowały o wypowiedzeniu umowy.
Postępowanie przed sądem pracy toczy się w granicach zakreślonych przyczyną podaną w wypowiedzeniu. Sąd powinien dokonać oceny zasadności przyczyny wypowiedzenia w granicach przyczyn podanych pracownikowi przez pracodawcę (wyrok SN z 10.11.1998 r., I PKN 434/98, OSNAPiUS Nr 21/1999, poz. 688.).
Sąd podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z 19 lutego 1999 r. (I PKN 571/98 , OSNP 2000/7/266), iż pracodawca nie może wykazać zasadności wypowiedzenia umowy o pracę w oparciu o inną przyczynę, niż wskazaną w wypowiedzeniu (art. 30 § 4 k.p.).
Ciężar udowodnienia zasadności przyczyny stanowiącej podstawę wypowiedzenia obciąża pracodawcę, a pracownika natomiast obciąża dowód istnienia okoliczności przytoczonych przez niego w celu wykazania, że wypowiedzenie jest nieuzasadnione (wyr. SN z 8.9.1977 r., I PRN 17/77, (...) 1978, Nr 5, s. 70).
Przedmiotowe wypowiedzenie powódce umowy o pracę pod względem formalnym nie naruszało dyspozycji przepisu art. 30 § 2 1 , 3, 4 i 5 k.p.
W rozpoznawanej sprawie jak wynika z oświadczenia pracodawcy z 10.10.2024 r. . przyczyną wypowiedzenia powódce umowy o pracę było otrzymanie orzeczenie lekarskiego o niezdolności do podjęcia i wykonywania pracy na nowym stanowisku pracy tj. pracownik produkcji-kontroler jakości wydane 2.10.2024 r., w związku z likwidacją obecnie zajmowanego stanowiska pracy pracownika administracyjno-biurowego.
Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego likwidacja stanowiska pracy w ramach rzeczywistych zmian organizacyjnych, polegających na zmniejszeniu zatrudnienia, uzasadnia wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę, bez potrzeby oceny kwalifikacji, stażu pracy i innych okoliczności ochronnych dotyczących zwalnianego pracownika i porównywania go z innymi pracownikami; w wyniku bowiem likwidacji stanowiska następuje nie tylko ilościowe zmniejszenie tych stanowisk, ale również jakościowa zmiana struktury organizacyjnej zakładu, której następstwem jest konieczność zwolnienia pracowników zajmujących te właśnie likwidowane stanowiska a sąd pracy nie może ingerować w celowość i zasadność przeprowadzanych zmian organizacyjnych (vide : OSNAP z 1998 r. nr 18, poz.542, wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 1982-09-17, I PRN 64/82,O.: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna, Pracy i (...) rok 1983, Nr 4, poz. 61, teza IX uchwały pełnego składu Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z 27 czerwca 1985 r., III PZP 10/85, OSNCP 1985, Nr 11, poz. 164).
W orzecznictwie uznaje się za dopuszczalne dokonanie wypowiedzenia z pewnym wyprzedzeniem czasowym, np. w czasie trwania przeprowadzanych zmian, a nie dopiero po ich zakończeniu (tak: wyroki Sądu Najwyższego z 15.09.2006, I PK 96/06, i z 13 października 1999 r., I PKN 290/99, OSNAPiUS 2001, Nr 4, poz. 110 oraz wyrok z 20 października 1998 r., I PKN 393/98, OSNAPiUS 1999, Nr 23, poz. 746.).
Sąd pracy nie jest uprawniony do badania ekonomicznych przesłanek likwidacji stanowiska pracy i oceny tej decyzji.
To pracodawca decyduje o tym, w jakiej strukturze organizacyjnej chce dalej prowadzić swoją działalność i realizować cele tej działalności i to on ponosi ryzyko wadliwych decyzji w tym zakresie. Reorganizacja może zaś polegać na całkowitej likwidacji konkretnych stanowisk pracy i tworzeniu w to miejsce nowych. Może też przybrać postać merytorycznych przekształceń istniejących już stanowisk pracy w drodze częściowego rozdziału i łączenia w odmienny niż dotychczas sposób zadań przypisanych do poszczególnych stanowisk. Proces ten z reguły wymusza na pracodawcy analizę, którzy z zatrudnionych w zakładzie lub jego reorganizowanej komórce pracownicy najlepiej sprostają obowiązkom na tak przekształconych stanowiskach, a konsekwencją tej oceny bywa konieczność dokonania stosownych przesunięć kadrowych (por.: postanowienie SN z 13 września 2022 r., II PSK 349/21).
Natomiast sąd pracy jest uprawniony do badania i ustalenia, czy zmniejszenie zatrudnienia i w konsekwencji likwidacja stanowisk pracy jest autentyczna, czy też ma charakter pozorny (fikcyjny), mający na celu jedynie uzasadniać rozwiązanie umowy o pracę z konkretnym pracownikiem.
W przedmiotowej sprawie pracodawca wypowiedział powódce umowę o pracę z powodu otrzymania orzeczenie lekarskiego o niezdolności do podjęcia i wykonywania pracy na nowym stanowisku pracy tj. pracownik produkcji-kontroler jakości wydane 2.10.2024 r., w związku z likwidacją obecnie zajmowanego stanowiska pracy pracownika administracyjno-biurowego.
W ocenie sądu pozwana spółka w sposób zrozumiały i jasny wskazała przyczyny wypowiedzenia powódce umowy o pracę, to jest likwidację jej obecnego stanowiska pracy i stwierdzenie przeciwskazań lekarskich do pracy na planowanym nowym stanowisku.
Co więcej powszechnie w judykaturze przyjmuje się stanowisko, iż w przypadku wskazania kilku przyczyn wypowiedzenia umowy o pracę, jeżeli potwierdzi się choćby jedna wskazana przyczyna i jeśli ona uzasadnia wypowiedzenie w rozumienia art. 45 k.p., to roszczenie o odszkodowanie nie zasługuje na uwzględnienie.
W toku postępowania strona pozwana wykazała (art. 6 k.c.), iż w pozwanej spółce nastąpiło zmniejszenie zatrudnienia pracowników i osadzonych skierowanych do pracy, między innymi będące skutkiem likwidacji stanowiska pracy powódki.
Jak wynika z jasnych i jednoznacznych a przez to wiarygodnych zeznań świadków T. Z., A. W. i P. D., w zakładzie szukano oszczędności z uwagi na spadek zamówień, była konieczność wzmocnienia kontroli jakości, z uwagi na reklamacje a obowiązki powódki przejął osobiście szef produkcji A. W.. Więc doszło do faktycznej likwidacji stanowiska pracy powódki.
Co więcej strona pozwana aneksami zawartymi z Dyrektorem Zakładu Karnego w C. i wykazem stanu zatrudnienia na 13.10.2024 i 1.02.2025 r. wykazała, iż w pozwanej spółce nastąpiło zmniejszenie zatrudnienia zarówno pracowników jak i ilości skazanych skierowanych do pracy i ich wymiaru czasu pracy.
W ocenie sądu powyższe okoliczności wskazują, iż pozwany wykazał dowodami z zeznań świadków i przedłożonymi dokumentami, że przyczyna wypowiedzenia jest prawdziwa i w świetle przywołanego wyżej orzecznictwa Sądu Najwyższego uzasadnia wypowiedzenie powódce umowy o pracę.
Sama faktyczna likwidacja stanowiska pracy jest reorganizacją zakładu pracy (vide: wyrok SN - Izba Pracy z 20.05.2014 r., I PK 271/13) a przeciwskazania lekarskie do pracy na stanowisku pracy uzasadniają wypowiedzenie umowy o pracę.
Z uwagi na fakt wyjaśnienia istotnych okoliczności do rozstrzygnięcia sprawy przeprowadzonymi dowodami z zeznań świadków i przedłożonych do sprawy dokumentów, sąd pominął subsydiarny dowód z przesłuchania stron.
Zdaniem sądu pozwana spółka nie naruszyła przepisów kodeksu pracy o wypowiedzeniu umowy o pracę art. 30 k.p. i wykazała zasadność wypowiedzenia, w rozumieniu przepisu art. 45 k.p.
Mając na uwadze powyższe rozważania na podstawie art. 45 k.p. a contrario oddalił powództwo.
O kosztach procesu sąd orzekł stosownie do treści 102 k.p.c.
(-) M. O.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Człuchowie
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Marek Osowicki, Jan Poczekajło , Grzegorz Bytner
Data wytworzenia informacji: