I C 370/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Człuchowie z 2025-06-18
Sygn. akt: I C 370/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 czerwca 2025 roku
Sąd Rejonowy w Człuchowie I Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: |
Sędzia Sylwia Piasecka |
Protokolant: |
sekretarz sądowy Ilona Szczepańska |
po rozpoznaniu w dniu 18 czerwca 2025 roku w Człuchowie
na rozprawie
sprawy
z powództwa B. (...) G.
przeciwko M. M.
o zapłatę
oddala powództwo.
Sygn. akt I C 370/24
UZASADNIENIE
Powód – B. (...) (...) z siedzibą w G., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego wniósł pozew przeciwko pozwanemu M. M. o zapłatę kwoty 41.681,08 złotych wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia następnego po dniu wniesienia pozwu w (...) do dnia zapłaty, kwoty 4.659,72 złotych wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia następnego po dniu wniesienia pozwu w (...) do dnia zapłaty i kwoty 381,00 złotych wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia następnego po dniu wniesienia pozwu w (...) do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu.
W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 27 listopada 2020 roku pozwany zawarł z (...) S.A. umowę kredytu gotówkowego o numerze (...)-331- (...). Zgodnie z postanowieniami umowy pozwanemu przydzielono kredyt na kwotę 57.535,80 złotych, która została przekazana przez bank na wskazany przez pozwanego rachunek. Pozwany zobowiązał się do spłaty zobowiązania wynikającego z umowy w 60 miesięcznych równych ratach, w tym ostatnia rata wyrównawcza.
Powód zaznaczył, że poniesione przez pozwanego koszty związane z udzieleniem kredytu są zgodne z obowiązującymi przepisami prawa w zakresie maksymalnych pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego, to jest mieszczą się w limicie określonym przez art. 36a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim.
Powód podkreślił, że pomimo precyzyjnie ustalonych warunków umowy pozwany nie zaspokoił wszystkich należności wynikających z powyższego stosunku prawnego i pozostawał w opóźnieniu co do obowiązku spłaty zadłużenia. Dlatego też wierzyciel pierwotny wypowiedział umowę ze skutkiem na dzień 10 marca 2023 roku, albowiem pozwany pozostawał w opóźnieniu co do obowiązku spłaty zadłużenia od dnia 23 sierpnia 2022 roku.
Powód podniósł, że w dniu 22 listopada 2023 roku nabył wierzytelność wobec pozwanego na mocy umowy sprzedaży wierzytelności zawartej z (...) Bank (...) S.A. w łącznej kwocie 44.473,59 złotych, która obejmowała kapitał w wysokości 41.681,08 złotych, w skład którego wchodziła kwota niespłacona przez pozwanego oraz skredytowane koszty, odsetki umowne naliczane przez Bank zgodnie z postanowieniami umowy w wysokości 2.141,72 złotych, odsetki za opóźnienie w spłacie zadłużenia naliczonych przez bank od kwoty wymagalnego kapitału niespłaconego w terminie zgodnie z postanowieniami umowy kredytu gotówkowego w wysokości 289,79 złotych i koszty banku w wysokości 381,00 złotych. Zaznaczył nadto, że od momentu nabycia wierzytelności kontynuował naliczanie odsetek za opóźnienie w spłacie wymagalnego kapitału w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie oraz zawiadomił pozwanego o nabyciu wierzytelności i dążył do ugodowego zakończenia sporu, jednakże bezskutecznie.
Pozwany – M. M. na rozprawie w dniu 18 czerwca 2025 roku oświadczył, że sprawa dotyczy kredytu, jednakże nie wie jak ta kwota została wyliczona.
Sąd ustalił następujący stan fatyczny:
W dniu 27 listopada 2020 roku pozwany – M. M. zawarł z (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. umowę nr (...) kredytu gotówkowego, na podstawie której kredytodawca udzielił kredytobiorcy kredytu gotówkowego w wysokości 57.535,80 złotych, na spłatę zobowiązań kredytobiorcy w bankach oraz na sfinansowanie potrzeb własnych.
Całkowita kredytu (bez kredytowanych kosztów kredytu) wynosił kwotę 50.031,00 złotych, zaś całkowity koszt kredytu kwotę 18.979,58 złotych, która obejmowała odsetki za cały okres kredytowania w wysokości 11.474, 78 złotych oraz koszty ubezpieczenia wskazanego w umowie jako zabezpieczenie kredytu za cały okres obowiązywania umowy w wysokości 7.504,80 złotych. W konsekwencji całkowita kwota do zapłaty przez kredytobiorcę (suma całkowitej kwoty kredytu i całkowitego kosztu kredytu) wyniosła 69.010,58 złotych.
Spłata kredytu miała nastąpić w 60 miesięcznych równych ratach – pierwsza rata w wysokości 1.150,18 złotych, płatna do dnia 20 stycznia 2021 roku i kolejne raty w wysokości 1.150,18 złotych – płatne do 20 dnia każdego miesiąca, a ostatnia rata w wysokości 1.149,96 złotych – płatna do dnia 20 grudnia 2025 roku.
W przypadku spłaty kredytem zobowiązań w innych bankach, gdy na dzień uruchomienia kredytu ulegnie zmniejszeniu kwota wymagana do spłaty zobowiązania w innym banku, bank uruchomi różnicę pomiędzy kwotą przyznaną a uruchomioną tytułem spłaty zobowiązania w innym banku, na rachunek kredytobiorcy wskazany w dyspozycji uruchomienia kredytu do wypłaty środków z przeznaczeniem na dowolny cel konsumpcyjny. Różnica w kwocie nie może przekroczyć sumy 3 – krotności rat wynikających z harmonogramów spłacanych kredytów, wskazanych w dyspozycji uruchomienia kredytu.
Powyższa umowa kredytu gotówkowego ulegała rozwiązaniu z upływem terminu jej obowiązywania albo z upływem okresu wypowiedzenia umowy. Kredytodawca mógł wypowiedzieć umowę w przypadku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej lub zagrożenia upadłością kredytobiorcy lub niedotrzymania przez kredytobiorcę przynajmniej jednego z następujących zobowiązań dotyczących warunków udzielenia kredytu, a mianowicie, między innymi, gdy kredytobiorca nie zapłaci w terminie określonym w umowie rat kredytu za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim wezwaniu kredytobiorcy do zapłaty zaległych rat lub ich części, w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy. Okres wypowiedzenia umowy przez bank wynosił 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy 7 dni.
Wypowiedzenie umowy składane powinno być w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Okres wypowiedzenia liczono od dnia doręczenia oświadczenia o wypowiedzeniu. Po upływie okresu wypowiedzenia umowy cała kwota kredytu wraz z wszelkimi odsetkami i kosztami stawała się wymagalna bez dodatkowych wezwań.
dowód z innych wniosków dowodowych: umowa kredytu gotówkowego z dnia 27 listopada 2020 roku k. 25 – 27.
(...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. sporządził wypowiedzenie umowy kredytu w całości, wskazując że całkowite zobowiązanie z tytułu umowy kredytu na dzień sporządzenia niniejszego pisma wynosiło kwotę 43.311,73 złotych.
dowód z innych wniosków dowodowych: kserokopia wypowiedzenia umowy kredytu z dnia 10 marca 2023 roku k. 24.
Powód – B. (...) (...) z siedzibą w G. w dniu 22 listopada 2023 roku zawarł z (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. umowę przelewu wierzytelności. Na jej podstawie powód nabył wierzytelność pozwanego, która obejmowała kapitał w wysokości 41.681,08 złotych, odsetki umowne w wysokości 2.141,72 złotych i opłaty, prowizje oraz składki ubezpieczeniowe w łącznej wysokości 381,00 złotych.
Powód sporządził zawiadomienie adresowane do pozwanego o przeniesieniu przez (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. niespłaconego zobowiązania pozwanego, wskazując jednocześnie, że zadłużenie na dzień 18 grudnia 2023 roku wynosi kwotę 44.807,61 złotych oraz o możliwości zawarcia porozumienia dotyczącego spłaty zadłużenia.
dowód: umowa przelewu wierzytelności z dnia 22 listopada 2023 roku k. 10 – 13, oświadczenie k. 13v, załącznik nr 1 do umowy k. 34, dowód z innych wniosków dowodowych: pismo z dnia 18 grudnia 2023 roku k. 21 – 22v, zawiadomienie o przelewie z dnia 18 grudnia 2023 roku k. 23.
W dniu 15 maja 2024 roku powód sporządził wyciąg z ksiąg bankowych na dzień 15 maja 2024 roku, wskazując że kwota wymagalnej wierzytelności wynosi sumę 46.721,80 złotych, która obejmuje kapitał w wysokości 41.681,08 złotych, odsetki w wysokości 4.659,72 złotych i koszty w wysokości 4.659,72 złotych. W wyciągu powód określił datę wymagalności na dzień 23 sierpnia 2022 roku.
dowód: wyciąg z ksiąg rachunkowych z dnia 15 maja 2024 roku k. 32.
Sąd zważył co następuje:
Roszczenie strony powodowej nie zasługuje na uwzględnienie albowiem, w ocenie Sądu, powód nie wykazała zasadności i wysokości dochodzonego roszczenia. Niewątpliwym natomiast jest, że pozwany – M. M. zakwestionował wysokość dochodzonego roszczenia, wskazując że nie wiem w jaki sposób powód wyliczył kwotę dochodzoną pozwem.
Niewątpliwym jest, że strona powodowa wywodziła swoje roszczenie z umowy cesji wierzytelności z dnia 22 listopada 2023 roku, na podstawie której nabyła ona wymagalną wierzytelność pieniężną wobec pozwanego, wynikającą z umowy kredytu gotówkowego zawartej pomiędzy stroną pozwaną a kredytodawcą (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W..
Zgodnie z treścią art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności o zaległe odsetki. Na skutek przelewu wierzytelność cedenta przechodzi na cesjonariusza w takim stanie, w jakim dotychczas istniała. Zasadniczo cesja nie wpływa na kształt wierzytelności, zmienia się jedynie podmiot uprawniony do żądania świadczenia. Przejście takie może być albo następstwem umowy albo bezpośrednim skutkiem działania ustawy. Warunkiem skutecznego zawarcia umowy przelewu i rozporządzenia wierzytelnością jest to, aby była ona zindywidualizowana. Winien zostać określony stosunek prawny, z którego ona wynika. Ważne jest zatem wskazanie stron tego stosunku, świadczenia jak również przedmiotu. Umowa cesji może być zawarta zasadniczo w dowolnej formie. Jedynie w przypadku, gdy wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew zgodnie z treścią art. 511 k.c. powinien być również pismem stwierdzony.
Istotnym jest, w myśl art. 6 kc, że to na powodzie spoczywał ciężar wykazania zarówno zasadności, ja i wysokości dochodzonego roszczenia. Ciężar udowodnienia faktu spoczywa bowiem na osobie, która z faktu tego wywodzi określone dla siebie skutki prawne, tym bardziej, że ciężar dowodu pozostaje w ścisłym związku z problematyką procesową dowodów i spełnia przy tym dwie zasadnicze funkcje. Po pierwsze dynamizuje postępowanie dowodowe w systemie obowiązywania zasady sporności (kontradyktoryjności) w procesie, po drugie określa wynik merytoryczny sporu (sprawy) w sytuacji krytycznej, gdy strona nie udowodni faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (por. K. Piasecki, Kodeks cywilny. Księga pierwsza. Część ogólna. Komentarz, Zakamycze, 2003 r.). Oznacza to zatem, że Sąd tylko wyjątkowo winien ingerować w przebieg postępowania dowodowego dopuszczając dowody z urzędu, które to uprawnienie wynika z treści przepisu art. 232 k.p.c. Ponadto, zgodnie z przyjętą linią orzecznictwa, obowiązek wskazania dowodów potrzebnych dla rozstrzygnięcia sprawy, obciąża przede wszystkim strony (por. wyrok Sądu Najwyższego z 24 października 1996 r., III CKN 6/96, OSNC 1997/3/29), ponieważ Sąd został wyposażony jedynie w uprawnienie, a nie obowiązek, dopuszczenia dalszych jeszcze, nie wskazanych przez żadną ze stron, dowodów, kierując się przy tym własną oceną, czy zebrany w sprawie materiał jest - czy też nie jest - dostateczny do jej rozstrzygnięcia (art. 316 § 1 in principio k.p.c.). Dlatego też Sąd powinien korzystać z przewidzianego w art. 232 zd. 2 k.p.c. uprawnienia powściągliwie i z umiarem, pamiętając, że taka inicjatywa należy przede wszystkim do samych stron i że cały rozpoznawany spór jest ich sprawą, a nie sądu. Podkreślić również należy, że zasada kontradyktoryjności winna być całkowicie zachowana zwłaszcza wówczas, gdy strony korzystają z pomocy profesjonalnych pełnomocników.
W ocenie Sądu, z zaoferowanego w sprawie przez powoda materiału dowodowego wynika jedynie, że zawarł on umowę cesji wierzytelności w dniu 22 listopada 2023 roku, na podstawie której nabył on wierzytelność pozwanego M. M., wynikającą z umowy kredytu gotówkowego z dnia 27 listopada 2022 roku.
Z treści umowy kredytu gotówkowego z dnia 27 listopada 2022 roku wynika, że umowa ta miała charakter umowy refinansującej albowiem udzielona na jej podstawie kwota miała być przeznaczona na spłatę zobowiązań kredytobiorcy w bankach oraz na sfinansowanie potrzeb własnych. W przypadku spłaty kredytem zobowiązań w innych bankach, gdy na dzień uruchomienia kredytu ulegnie zmniejszeniu kwota wymagana do spłaty zobowiązania w innym banku, bank uruchomi różnicę pomiędzy kwotą przyznaną a uruchomioną tytułem spłaty zobowiązania w innym banku, na rachunek kredytobiorcy wskazany w dyspozycji uruchomienia kredytu do wypłaty środków z przeznaczeniem na dowolny cel konsumpcyjny. Różnica w kwocie nie może przekroczyć sumy 3 – krotności rat wynikających z harmonogramów spłacanych kredytów, wskazanych w dyspozycji uruchomienia kredytu.
Natomiast z zaoferowanego przez powoda materiału dowodowego nie wynika w jakiej wysokości kwota kredytu została przeznaczona na spłatę zobowiązań kredytobiorcy w bankach i czy faktycznie kwoty te zostały przelane na poczet tych podmiotów, a w konsekwencji czy i jaka kwota została przelana pozwanemu na sfinansowanie własnych potrzeb pozwanego.
Powód nie wykazał również czy kredytodawca faktycznie przelał na ubezpieczenie kwotę wskazaną w umowie, jak również czy istniały do tego podstawy, albowiem powód nie wykazał aby kredytodawca czy też pozwany zawarli umowę z podmiotem świadczącym usługi ubezpieczenia.
Sąd powziął także wątpliwości czy zaistniały podstawy do wypowiedzenia umowy kredytu, a w konsekwencji do daty wymagalności roszczenia.
Niewątpliwym bowiem jest, że pozwany regulował zobowiązanie, jednakże powód nie przedstawił żadnego harmonogramu spłaty. W konsekwencji uniemożliwił on Sądowi weryfikację spłaty zobowiązania przez pozwanego, w szczególności pod kątem terminów spłaty, wysokości uiszczonych rat i kwot zaliczanych na poszczególne składniki kredytu.
W ocenie Sądu powód nie wykazał również, w toku niniejszego procesu, aby bank skutecznie wypowiedział umowę kredytu, w świetle przepisów o wypowiedzeniu kredytu.
Zgodnie bowiem z treścią art. 75 c ust. 1- 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe (Dz. U. 2018. 2187 t.j. z dnia 23 listopada 2018 roku.) jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. W wezwaniu, o którym mowa w ust. 1, bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Ponadto bank winien, na wniosek kredytobiorcy, umożliwić restrukturyzację zadłużenia poprzez zmianę określonych w umowie warunków lub terminów spłaty pożyczki, jeżeli jest uzasadniona dokonaną przez bank oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy. Restrukturyzacja, o której mowa w ust. 1, dokonywana jest na warunkach uzgodnionych przez bank i kredytobiorcę. Bank, w przypadku odrzucenia wniosku kredytobiorcy o restrukturyzację zadłużenia, przekazuje kredytobiorcy, bez zbędnej zwłoki, szczegółowe wyjaśnienia, w formie pisemnej, dotyczące przyczyny odrzucenia wniosku o restrukturyzację. Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do umów pożyczek pieniężnych.
Powyższy przepis został wprowadzony ustawą z dnia 25 września 2015 roku o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz niektórych ustaw (Dz. U. z dnia 12 listopada 2015 roku, poz. 1854), a więc przed zawarciem przedmiotowej umowy kredytu.
Jak wynika z treści cytowanego wyżej przepisu, bank nie może swobodnie wypowiedzieć umowy kredytowej, gdy kredytobiorca popadł w opóźnienie z jego spłatą. Zgodnie z określoną ustawowo procedurą, w pierwszej kolejności powód winien doręczyć kredytobiorcy/pożyczkobiorcy wezwanie określone w art. 75c ust. 1-2 (ustawy z 1997 r. - Prawo bankowe) oraz odczekać do upływu dodatkowego terminu na spłatę zadłużenia wyznaczonego w wezwaniu (nie krótszego niż 14 dni roboczych). Dopiero po upływie tego terminu bank może złożyć wobec kredytobiorcy/pożyczkobiorcy oświadczenie woli w sprawie wypowiedzenia umowy. W przypadku gdy powyższe przesłanki nie zostały spełnione, czynność prawna banku polegająca na wypowiedzeniu umowy jest nieważna (art. 58 § 1 k.c.). W szczególności nie prowadzi ona do wymagalności wierzytelności banku o spłatę tej części pożyczki (kredytu), co do której pożyczkobiorca/kredytobiorca nie pozostawał w opóźnieniu. Biorąc pod uwagę cel art. 75c Prawo bankowe, uznać, go należy za przepis semidyspozytywny. Ponadto może on zostać zmieniony w umowie pożyczki/kredytu albo osobnym porozumieniu, ale jedynie na korzyść pożyczkobiorcy/kredytobiorcy (np. przez wydłużenie terminu na złożenie wniosku w sprawie restrukturyzacji pożyczki ) (por. T. Czech w publikacji: Obowiązki banku w razie opóźnienia kredytobiorcy ze spłatą pożyczki, opublikowano: M.Pr.Bank. 2016/12/66- 78).
Biorąc pod uwagę okoliczności przedmiotowej sprawy, Sąd uznał, że powód nie wykazał aby wnikająca z treści art. 75c ustawy Prawo bankowe procedura wypowiedzenia przedmiotowej umowy została w stosunku do pozwanego M. M. zachowana.
Powód nie przedłożył bowiem pisma, z którego wynikałoby, że przed wypowiedzeniem umowy przez kredytodawcę pozwany został poinformowany o możliwości złożenia w terminie 14 dni roboczych od daty otrzymania niniejszego pisma, wniosku o restrukturyzację zadłużenia (ugodę). Powód nie wykazał również aby wypowiedzenie umowy zostało skutecznie doręczone pozwanemu – M. M.. Niewątpliwym natomiast jest, że z treści umowy kredytu wynika, że okres wypowiedzenia należało liczyć od dnia doręczenia oświadczenia o wypowiedzeniu.
Skoro natomiast powód nie przedłożył dowodu doręczenia tego wypowiedzenia pozwanemu, to tym samym Sąd nie miał możliwości zweryfikowania daty wymagalności roszczenia.
W ocenie Sądu dowodem przesądzającym o wysokości i zasadności dochodzonego roszczenia nie jest również wyciąg z ksiąg rachunkowych na dzień 15 maja 2024 roku.
Odnosząc się do powyższego dokumentu, który wskazywany był w pozwie jako dowód istnienia zobowiązania pozwanego wobec zbywcy wierzytelności i podstawy operacji, podkreślić należy, że dokument ten nie jest w istocie „wyciągiem z ksiąg rachunkowych”, gdyż nie zawiera wszystkich danych obejmujących operację gospodarczą zaewidencjonowaną w tych księgach (według ustawy o rachunkowości).
Szczegółowe zasady jakim winny odpowiadać omawiane dokumenty zostały uregulowane w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawach szczególnych zasad rachunkowości funduszy inwestycyjnych (Dz. U z 2007 r., Nr 249, poz. 1859). Zapisów w księgach rachunkowych dokonuje się na podstawie dowodów księgowych, które powinny zawierać m.in. określenie stron dokonujących operacji gospodarczej, opis operacji, jej wartość i datę dokonania, a sam zapis obejmuje co najmniej datę operacji, skrót lub kod operacji, kwotę zapisu i oznaczenie właściwego konta. Wyciąg z księgi rachunkowej powinien zawierać przynajmniej powtórzenie danych (zapisu) z księgi rachunkowej w odniesieniu do danej wierzytelności. Ponadto wyciągu z ksiąg rachunkowych w żadnym razie nie można utożsamiać z oświadczeniem wystawionym przez fundusz, które potwierdza nabycie określonej wierzytelności od dotychczasowego wierzyciela. Takie oświadczenie nie obejmuje bowiem, ani nie potwierdza jakiegokolwiek zobowiązania funduszu, a z tego rodzaju dokumentem mamy do czynienia w niniejszej sprawie.
Ponadto z treści wyciągu wprost wynika, że powód nabył od określonego podmiotu wierzytelność wobec pozwanego, która na dzień wystawienia wyciągu stanowiła kwotę w nim wymienioną. Zgodnie natomiast z przyjętą i ugruntowaną linią orzecznictwa wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu inwestycyjnego, o jakim mowa w art. 194 § 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, nie stanowi, ani dokumentu urzędowego w niniejszej sprawie, ani nie jest dowodem istnienia zobowiązania pozwanego, a co najwyżej zaewidencjonowania transakcji nabycia wierzytelności przez powoda w swoich księgach rachunkowych.
Wynikające z treści art. 244 § 1 k.p.c. w zw. z art. 194 ustawy z 2004 roku o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 157) domniemanie zgodności z prawdą danych ujawnionych w wyciągu funduszu sekurytyzacyjnego należy ściśle wiązać tylko z tymi okolicznościami, które według przepisów szczególnych powinny być przedmiotem zapisów w księgach rachunkowych prowadzonych przez fundusz sekurytyzacyjny. Wyciąg z ksiąg funduszu nie może zawierać innych danych ponad te, które ujawniane są w samych księgach rachunkowych według przepisów ustawy z 1994 roku o rachunkowości i przepisów wykonawczych do tej ustawy. Dane ujmowane w księgach rachunkowych funduszu oraz wyciągu z tych ksiąg mogą stanowić dowód jedynie tego, że określonej kwoty wierzytelność jest wpisana w księgach rachunkowych względem określonego dłużnika na podstawie opisanego w tych księgach zdarzenia, np. cesji wierzytelności. Dokumenty te potwierdzają więc sam fakt zdarzenia w postaci cesji wierzytelności. Nie stanowią one jednak dowodu na skuteczność dokonanej cesji wierzytelności oraz istnienia i wysokości nabytej wierzytelności (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2013 roku, V CSK 329/12, LEX 1375500).
Domniemanie prawne z treści art. 244 § 1 k.p.c. w stosunku do wyciągu z ksiąg funduszu sekurytyzacyjnego odnosić się może co najwyżej do faktu nabycia przez fundusz konkretnej wierzytelności, nie obejmuje zaś samego faktu istnienia tej wierzytelności. Dlatego też oświadczenie funduszu potwierdzające wyłącznie istnienie wierzytelności i nabycie ich przez fundusz nie mieści się w kategorii dokumentów urzędowych wymienionych w art. 194 ustawy z 2004 roku o funduszach inwestycyjnych i w konsekwencji nie może stanowić wystarczającej podstawy do wykazania przejścia uprawnień na następcę.
Wobec powyższego, w ocenie Sądu, treść przedmiotowego wyciągu przedłożonego przez wierzyciela może stanowić co najwyżej oświadczenie funduszu o nabyciu wierzytelności od określonego wierzyciela, w oznaczonej wysokości (por. Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 11 grudnia 2012 roku, I ACa 652/12, Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w orzeczeniu z dnia 15 lutego 2013 roku, sygn. akt I ACz 284/13).
Ponadto, zdaniem Sądu, powołany wyciąg podpisany przez osobę upoważnioną do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych funduszu i opatrzony pieczęcią towarzystwa zarządzającego funduszem sekurytyzacyjnym nie był wystarczającym dowodem potwierdzającym istnienie spornej wierzytelności. Zgodnie bowiem z treścią przepisu art. 194 ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 157) w obowiązującym brzmieniu, księgi rachunkowe funduszu sekurytyzacyjnego, wyciągi z tych ksiąg podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych funduszu i opatrzone pieczęcią towarzystwa zarządzającego funduszem sekurytyzacyjnym oraz wszelkie wystawione w ten sposób oświadczenia zawierające zobowiązania, zwolnienie z zobowiązań, zrzeczenie się praw lub pokwitowanie odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych oraz stanowią podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych i rejestrach publicznych. Moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym. Obecne brzmienie powołanego przepisu jest wynikiem obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 lipca 2011 roku, sygn. akt P 1/10.
W związku z powyższym aktualnie wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego winien być traktowany jako dokument prywatny ( art. 245 k.p.c. ).
W odniesieniu do dokumentów prywatnych, w rozumieniu art. 245 k.p.c., złożonych do akt niniejszej sprawy Sąd przyznał im walor prawdziwości, uwzględniając, że stanowią one jedynie dowód tego, że określona osoba złożyła oświadczenie w nich zawarte. Ich prawdziwość nie budziła wątpliwości Sądu, a żadna ze stron postępowania nie kwestionowała ich prawdziwości. Podkreślić należy, iż złożone do akt sprawy dokumenty prywatne, zgodnie z art. 245 k.p.c., stanowiły jedynie dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w tym dokumencie. Z dokumentem prywatnym – definiowanym w nauce jako każdy dokument pisemny, niespełniający kryteriów dokumentu urzędowego – art. 245 k.p.c. wiąże obalenie domniemanie jego prawdziwości i autentyczności pochodzenia zawartego w nim oświadczenia od wystawcy, który go własnoręcznie podpisał (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 15 kwietnia 1982 roku, III CRN 65/82, niepubl.; orzeczenie SN z dnia 27 czerwca 2000 roku, I CKN 288/00, Prok. i Pr. 2000, nr 11, poz. 32, por. uzasadnienie orzeczenia SN z dnia 3 października 2000 roku, I CKN 804/98, niepubl.; uzasadnienie orzeczenia SN z dnia 6 listopada 2002 roku, I CKN 1280/00, niepubl.). Podkreślić należy, iż dokumentom prywatnym, w przeciwieństwie do dokumentów urzędowych ( art. 244 k.p.c. ) ustawa nie nadaje waloru dowodu, iż okoliczności stwierdzone w oświadczeniu są zgodne z prawdą. Dokument prywatny nie korzysta z domniemania prawdziwości zawartych w nim oświadczeń, każda zaś osoba mająca w tym interes prawny może twierdzić i dowodzić, że treść złożonych oświadczeń nie odpowiada stanowi rzeczywistemu (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 15 kwietnia 1982 roku, III CRN 65/82).
Należy również zauważyć, że wymieniony wyciąg, ani żaden dokument złożony i powołany przez powoda nie dokumentuje naliczonych odsetek, w szczególności nie wiadomo od jakiej kwoty zostały naliczone, za jaki okres i jaka była podstawa ich naliczenia.
Wobec powyższego, skoro powód nie wykazał, w sposób nie budzący wątpliwości, zarówno zasadności, jak i wysokości dochodzonego roszczenia, to zasadnym było orzec jak w sentencji.
Dlatego też Sąd oddalił powództwo w całości.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Człuchowie
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Sylwia Piasecka
Data wytworzenia informacji: