Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 września 2025 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:	Sędzia Sylwia Piasecka
Protokolant:	p.o. protokolanta sądowego Klaudia Kiedrowska

po rozpoznaniu w dniu 17 września 2025 roku w Człuchowie

na rozprawie

sprawy

z powództwa (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko T. P.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt I C 201/25

UZASADNIENIE

Powód – (...) S.A. z siedzibą w W., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniósł pozew przeciwko pozwanej T. P. o zasadzenie kwoty 1.171,45 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 23 grudnia 2024 roku do dnia zapłaty oraz o zasadzenie od pozwanego na rzecz powoda koszty procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 6 listopada 2023 roku, w ramach oferty powoda umożliwiającego nabycie urządzenia telekomunikacyjnego w nierozerwalnym związku z zawarciem umowy oświadczenie usług telekomunikacyjnych (umowa nr (...)), pozwany zawarł z powodem umowę sprzedaży na raty urządzenia telekomunikacyjnego. Na podstawie tej umowy pozwany zobowiązał się do zapłaty ceny urządzenia, które zostało mu wydane przy jej zawarciu, w miesięcznych ratach, z zastrzeżeniem wpłaty pierwszej raty przy zawarciu umowy sprzedaży. Kolejne raty powinny być zapłacone przez pozwanego w kwotach i terminach określonych w doręczonym pozwanemu, każdorazowo przy zawarciu umowy sprzedaży na raty, harmonogramie spłaty rat. Powód podkreślił, że przy zawarciu umowy zastrzegł na piśmie natychmiastową wymagalność pozostałej do zapłaty ceny w przypadku zwłoki pozwanego z zapłatą rat. Według stanu na dzień 22 grudnia 2024 roku pozwany nie zapłacił powodowi wszystkich wymagalnych rat, zaś suma zaległych rat przewyższała jedną piątą część umówionej ceny. Od wymagalnych rat powód naliczył odsetki ustawowe za opóźnienie, zgodnie z art. 481 kc, naliczane od następnego dnia po wskazanej dacie płatności poszczególnych rat do dnia wystawienia poszczególnych not odsetkowych, przy czym każda kolejna nota odsetkowa wskazuje kwotę odsetek należnych od tych rat od dnia następnego po dniu wystawienia poprzedniej noty odsetkowej.

Powód podniósł, że pomimo wezwania pozwana nie wykonała dobrowolnie zobowiązania do zapłaty pozostałej części ceny z tytułu zawartej umowy sprzedaży na raty.

Powód wskazał, że wartość niezapłaconych należności, wynikających z tej umowy, na dzień obliczenia pozwu wyniosła kwotę 1.171,45 złotych, która obejmowała kwotę 360,00 złotych z tytułu należności wynikających z niezapłaconych rat za sprzęt, 4,15 złotych tytułem skapitalizowanych odsetek za opóźnienie w zapłacie rat, nota nr GG0010930924, wyliczona za okres od następnego dnia po wskazanej dacie płatności poszczególnych rat do dnia 9 września 2024 roku, 780,00 złotych z tytułu nieuiszczonej ceny, wymagalnej w dniu 14 października 2024 roku oraz kwotę 27,30 złotych tytułem skapitalizowanych odsetek za opóźnienie w zapłacie rat, nota GG0035861224, wyliczona za okres od dnia 10 września 2024 roku do dnia 22 grudnia 2024 roku.

Pozwana – T. P. nie stawiła się na termin rozprawy, nie wniosła o przeprowadzenie rozprawy pod jej nieobecność, jak również nie zajęła stanowiska w sprawie, w szczególności w formie odpowiedzi na pozew.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 27 września 2019 roku pozwana – T. P. zawarła z powodem (...) S.A. z siedzibą w W. umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych na czas określony, a mianowicie do dnia 25 września 2021 roku, co oznaczało, że umowa nie mogła być rozwiązana bez odszkodowania przed jej upływem.

W umowie wskazano, że opłaty miesięczne za abonament wynosiły kwotę 24,99 złotych oraz, że usługi w abonamencie obejmowały aktywację, przesyłkę kurierską i elektroniczną fakturę.

Z treści umowy wynikało, że razem z umową albo w trakcie jej wykonania pozwana zawarła umowę ubezpieczenia urządzenia z (...) oraz wyrażała zgodę na dokonywanie przez T – M. zapłaty ubezpieczycielowi z tytułu umowy ubezpieczenia, w celu wstąpienia w prawa ubezpieczyciela w zakresie zapłaconych składek oraz, że T – M. jest jedynym uprawnionym do żądania od pozwanej zapłaty składki ubezpieczeniowej należnej na podstawie umowy ubezpieczenia oraz dochodzenia należności z tego tytułu.

Na podstawie przedmiotowej umowy powód – T – M. świadczył usługi telekomunikacyjne, które podlegały opłatom zgodnie z cennikiem.

dowód: umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych z dnia 27 września 2019 roku k. 7, 8 – 10v.

W treści umowy wskazano, że można było ją rozwiązać przez wypowiedzenie w formie pisemnej z zachowaniem 30 – dniowego okresu wypowiedzenia. Rozwiązanie umowy przypadał zawsze na koniec cyklu rozliczeniowego rozpoczynającego się po dniu doręczenia wypowiedzenia drugiej stronie, natomiast do dnia rozwiązania T – M. naliczał opłaty. W przypadku rozwiązania umowy przez świadczeniobiorcę koniecznym było złożenie wypowiedzenia do punktu sprzedaży lub na adres T – M..

dowód: umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych k. 8 – 10v.

Z postanowień umowy wynikało, że zawierając umowę na warunkach promocyjnych klient otrzymał ulgę w cenie usług telekomunikacyjnych w wysokości 869,00 złotych. W przypadku rozwiązania umowy przed upływem czasu określonego, przez klienta lub T- M. z winy klienta, T – M. przysługuje roszczenie. Jego maksymalna wysokość wynosiła kwotę 869,00 złotych. Wskazana kwota była pomniejszana proporcjonalnie za okres od dnia zawarcia umowy do dnia jej rozwiązania. Natomiast w przypadku, gdy umowę wypowiadał T – M., klient wpłacał kwotę do momentu rozwiązania umowy. W przypadku gdy klient wypowiadał umowę wpłacał kwotę w terminie 14 dni od dnia rozwiązania umowy. Powyższe nie wyłączało uprawnienia T – M. do opłat i kar.

dowód: umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych k. 8 – 10v.

W listopadzie 2023 roku pozwana – T. P. zawarła z powodem – (...) S.A. z siedzibą w W. aneks do umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych nr (...), na podstawie którego umowa obowiązywała do dnia 2 listopada 2025 roku. Na podstawie tego aneksu pozwana nabyła urządzenie, za które raty miały być uiszczane przez 24 miesiące wraz z fakturą za usługi telekomunikacyjne.

Zawierając umowę na warunkach promocyjnych klient otrzymał ulgę w cenie usług telekomunikacyjnych – w wartości 1.920,00 złotych. W przypadku rozwiązania umowy przed upływem czasu określonego przez klienta lub T – M., T – M. przysługuje roszczenie w wysokości 1.920,00 złotych. Wskazana kwota jest pomniejszana proporcjonalnie za okres od dnia zawarcia umowy do dnia jej rozwiązania.

dowód: aneks do umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych nr (...) k. 12 – 12v, 13 – 16, harmonogram spłaty rat k. 27.

Pismem z dnia 9 września 2024 roku powód poinformował pozwaną – T. P., że nie odnotował wpłaty kwoty 300,00 złotych z tytułu rat, określonych w harmonogramie spłat ratalnych, otrzymanym przy zawarciu umowy sprzedaży na raty dnia 6 listopada 2023 roku. Jednocześnie powód poinformował pozwaną, że rozwiązanie umowy ratalnej nastąpi z dniem 30 września 2024 roku, o ile do tego terminu nie zostaną spłacone wszystkie zaległe raty.

W treści pisma powód zawarł również informację, że poza wymienioną zaległością na koncie abonenckim pozwanej wykazane jest dodatkowe zadłużenie w kwocie 14.709,29 złotych, którą należy niezwłocznie zrealizować na podany w piśmie numer konta bankowego. Powód wskazał, że obie kwoty można zsumować i dokonać przelewu na łączną kwotę 15.009,29 złotych.

dowód: wezwanie z dnia 9 września 2024 roku k. 30, zestawienie nieopłaconych rat na dzień 9 września 2024 roku k. 32 – 32v.

Sąd zważył co następuje:

Roszczenie strony powodowej nie zasługiwało na uwzględnienie, mimo że pozwana T. P. nie stawiła się na termin rozprawy, nie zajęła stanowiska w sprawie i nie wniosła o przeprowadzenie rozprawy pod jej nieobecność.

Zatem, Sąd na mocy art. 339 § 1 k.p.c., zobligowany był do wydania wyroku zaocznego. Należy jednak zaznaczyć, że wydając wyrok zaoczny Sąd przyjmuje za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Niezależnie bowiem od ustalenia podstawy faktycznej Sąd jest zawsze zobowiązany rozważyć, czy żądanie pozwu jest zasadne w świetle norm prawa materialnego, w szczególności czy oświadczenia zawarte w uzasadnieniu pozwu należycie uzasadniają w całości żądania pozwu i czy uwzględnienie tych żądań nie narusza obowiązujących przepisów. Ma to o tyle istotne znaczenie, że negatywny wynik takiej analizy powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwa, gdyż w tym zakresie nie obowiązuje domniemanie z art. 339 § 2 kpc (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca roku, 1972 roku, III CRN 30/72, 31 marca 1999 roku, I CKU 176/97, 6 czerwca 1997 roku, I CKU 87/97, 15 marca 1996 roku, I CRN 26/96, 15 września 1967 roku, III CRN 175/67, 18 lutego 1972 roku, III CRN 539/71, Legalis, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 1972 roku, III CRN 30/72, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 1973, III CRN 59/73). Domniemanie to dotyczy bowiem wyłącznie strony faktycznej wyroku i nie obowiązuje w zakresie prawa materialnego, a nadto zastępuje jedynie postępowanie dowodowe. Dlatego też ten wyjątkowy przepis nie może być wykładany rozszerzająco i Sąd zawsze jest zobowiązany rozważyć, czy w świetle przepisów obowiązującego prawa materialnego, twierdzenia powoda uzasadniają uwzględnienie żądań pozwu.

Sąd nie może również przyjąć za prawdziwe twierdzeń powoda, jeżeli budzą one wątpliwości. W sformułowaniu art. 339 § 2 k.p.c. mowa jest bowiem o przyjęciu za prawdziwe twierdzeń powoda, jeżeli „nie budzą one uzasadnionych wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy”. Uzasadnione wątpliwości mogą powstać w wypadku, kiedy twierdzenia powoda zawarte w pozwie odnośnie stanu faktycznego sprawy, są ze sobą sprzeczne, nie zawierają pełnego stanu faktycznego pozwalającego na rozstrzygnięcie sprawy, wskazują na brak legitymacji procesowej powoda lub pozwanego itp. (por. komentarz do art. 339 k.p.c. pod redakcją Zieliński – system Legalis).

Ocena zgodności z prawdą twierdzeń powoda następuje na podstawie materiału procesowego znajdującego się w aktach sprawy. Nie budzi wątpliwości, że obowiązkiem strony powodowej jest dołączenie do pozwu dowodów, które umożliwią Sądowi weryfikacje twierdzeń pozwu pod kątem spełnienia przesłanek z art. 339 k.p.c., albowiem z treści art. 3 k.p.c. wynika obowiązek stron i ich pełnomocników do przedstawiania dowodów istotnych w sprawie.

W przedmiotowej sprawie, zdaniem Sądu, brak było podstaw do ustalenia stanu faktycznego jedynie w oparciu o twierdzenia, które zostały zawarte w uzasadnieniu pozwu, dlatego też Sąd zmuszony był przeprowadzić postępowanie dowodowe celem oceny zaoferowanego przez powoda materiału dowodowego pod katem wykazania roszczenia powoda.

Zgodnie bowiem z treścią art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi określone dla siebie skutki prawne. Zwrot „wywodzi skutki prawne” odnosi się do strony postępowania i ma to znaczenie, że podkreśla zależność między kierunkiem aktywności dowodowej strony, a faktami prawnymi, które ma wykazać. Przedmiotem dowodu są fakty istotne dla rozstrzygnięcia, które można nazwać jako prawne (art. 227 k.p.c.), wśród których należy wyróżnić fakty, z których strona wywodzi skutki prawne i które są opisane w hipotezach norm prawa cywilnego materialnego. Zatem przepis ten wskazuje kierunek aktywności dowodowej stron i określa - w połączeniu z normami prawa materialnego - które fakty podlegają dowodzeniu. Dlatego też powód dochodząc roszczenia związany jest ciężarem udowodnienia okoliczności uzasadniających żądanie, więc opisanych hipotezami norm prawa cywilnego materialnego znajdujących zastosowanie dla oceny stanu faktycznego. Są to fakty, z których strona wywodzi skutek prawny, a więc prawotwórcze. Powyższe wskazuje, że w pierwszej kolejności obowiązkiem sądu jest ustalenie, czy strona inicjująca proces wykazała okoliczności faktyczne, których zaistnienie determinuje możliwość jego skutecznego wpisania w odpowiednią podstawę prawną. Niemożność przeprowadzenia takiej subsumpcji, samoistnie niweczy zasadność powództwa i to niezależnie od tego, czy pozwany z kolei udowodnił podstawy faktyczne przyjętej linii obrony czy też nie. Ma to o tyle istotne znaczenie, że ciężar dowodu pozostaje w ścisłym związku z problematyką procesową dowodów i spełnia przy tym dwie zasadnicze funkcje. Po pierwsze dynamizuje postępowanie dowodowe w systemie obowiązywania zasady sporności (kontradyktoryjności) w procesie, po drugie określa wynik merytoryczny sporu (sprawy) w sytuacji krytycznej, gdy strona nie udowodni faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (por. K. Piasecki, Kodeks cywilny. Księga pierwsza. Część ogólna. Komentarz, Zakamycze, 2003 r.). Oznacza to zatem, że Sąd tylko wyjątkowo winien ingerować w przebieg postępowania dowodowego dopuszczając dowody z urzędu, które to uprawnienie wynika z treści przepisu art. 232 k.p.c. Zgodnie bowiem z przyjętą linią orzecznictwa obowiązek wskazania dowodów, potrzebnych dla rozstrzygnięcia sprawy, obciąża przede wszystkim strony (por. wyrok Sądu Najwyższego z 24 października 1996 r., III CKN 6/96, OSNC 1997/3/29), ponieważ Sąd został wyposażony jedynie w uprawnienie, a nie obowiązek, dopuszczenia dalszych jeszcze, nie wskazanych przez żadną ze stron, dowodów, kierując się przy tym własną oceną, czy zebrany w sprawie materiał jest - czy też nie jest - dostateczny do jej rozstrzygnięcia (art. 316 § 1 in principio k.p.c.). Dlatego też Sąd powinien korzystać z przewidzianego w art. 232 zd. 2 k.p.c. uprawnienia powściągliwie i z umiarem, pamiętając, że taka inicjatywa należy przede wszystkim do samych stron i że cały rozpoznawany spór jest ich sprawą, a nie sądu. Podkreślić również należy, że zasada kontradyktoryjności winna być całkowicie zachowana zwłaszcza wówczas, gdy strony korzystają z pomocy profesjonalnych pełnomocników.

Powód dochodził należności w łącznej wysokości 1.171,45 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 23 grudnia 2024 roku do dnia zapłaty tytułem niezapłaconej ceny zakupu urządzenia telekomunikacyjnego, wywodząc swoje roszczenie z umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych numer (...), podpisanej w dniu 27 września 2019 roku pomiędzy pozwaną – T. P. a powodem (...) S.A. z siedzibą w W., przedłużonej aneksem do umowy wydrukowanym w dniu 6 listopada 2023 roku, z którego wynikało, że pozwana – T. P. kupiła urządzenie wskazane w umowie sprzedaży ratalnej. Z treści aneksu wynikało nadto, że raty za urządzenie miały być regulowane przez 24 miesiące wraz z fakturą za usługi telekomunikacyjne, a czas określony w każdym przypadku liczony jest od odbioru paczki z urządzeniem.

Powód celem wykazania zasadności i wysokości roszczenia przedłożył umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych z dnia 27 września 2019 roku, aneks do umowy wydrukowany w dniu 6 listopada 2023 roku, warunki oferty „Internet mobilny 40/60/100 GB dla stałych klientów na 24 miesiące w T – M.”, regulamin świadczenia usług telekomunikacyjnych na rzecz abonentów T – M., harmonogram spłaty rat oraz wezwanie do zapłaty i zestawienie nieopłaconych rat na dzień 9 września 2024 roku.

Sąd nie miał wątpliwości co do ważności umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawarty pomiędzy stornami w dniu 27 września 2019 roku, który został podpisany przez pozwaną – T. P.. Wątpliwości Sądu dotyczyły natomiast ważności aneksu do umowy, albowiem jest to jedynie wydruk dokumentu, na którym brak było podpisu pozwanej. Powód nie przedstawił ponadto umowy sprzedaży na raty, której dotyczył aneks. W konsekwencji tego Sąd nie miał możliwości zweryfikowania czy faktycznie doszło do zawarcia umowy określonej w aneksie, jakiego rodzaju urządzenia dotyczył ten aneks oraz jaka cena została ustalona przez powoda. Powód nie wykazał również, w toku niniejszego procesu, aby doszło do wydania tego urządzenia pozwanej oraz czy pozwana uiszczała raty za urządzenie i na co one były zaliczane. W ocenie Sądu miało to o tyle istotne znaczenie, że raty za urządzenie miały być regulowane przez 24 miesiące wraz z fakturą za usługi telekomunikacyjne. Sąd nie miał zatem również możliwości zweryfikowania ile, w jakiej wysokości i na co zaliczane były wpłaty pozwanej. Ponadto w treści pisma powód zawarł informację, że poza wymienioną zaległością na koncie abonenckim pozwanej wykazane jest jeszcze dodatkowe zadłużenie w kwocie 14.709,29 złotych, którą należało niezwłocznie zrealizować na podany w piśmie numer konta bankowego. Powód nie określił jednak za jaki okres i dokładnie z jakiego tytułu wynika powyższa kwota zadłużenia.

Niewątpliwym natomiast jest, że zgodnie z treścią art. 583 § 1 k.c., sprzedażą na raty jest dokonana w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedaż rzeczy ruchomej osobie fizycznej za cenę płatną w określonych ratach, jeżeli według umowy rzecz ma być kupującemu wydana przed całkowitym zapłaceniem ceny.

Wobec powyższego, skoro powód w toku niniejszego procesu, nie wykazał aby faktycznie doszło do zawarcia umowy o sprzedaż na raty urządzenia oraz aby doszło do wydania urządzenia pozwanej przed całkowity zapłaceniem ceny, to roszczenie strony powodowej nie zasługiwało na uwzględnienie.

Dlatego też Sąd orzekł jak sentencji wyroku.