Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 10 lutego 2022 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

Sędzia Sylwia Piasecka

po rozpoznaniu w dniu 10 lutego 2022 roku w Człuchowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy

z powództwa W. D.

przeciwko Towarzystwo (...) S. A. z siedzibą w W.

o zapłatę

w przedmiocie wniosku o uzasadnienie wyroku wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do sporządzenia uzasadnienia wyroku

postanawia:

1.  oddalić wniosek o przywrócenie terminu do sporządzenia uzasadnienia,

2.  odrzucić wniosek o sporządzenie uzasadnienia.

Sygn. akt I C 197/20 upr.

UZASADNIENIE

Na rozprawie w dniu 3 grudnia 2021 roku Sąd Rejonowy w Człuchowie wydał wyrok w przedmiotowej sprawie uwzględniający powództwo powoda w całości.

W dniu 14 grudnia 2021 roku pozwany Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, złożył wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku w całości, doręczenia wyroku wraz z uzasadnieniem oraz przywrócenie terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku.

W uzasadnieniu wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku wskazał, że mimo, iż zgodnie z treścią art. 133 § 3 kpc jeżeli ustanowiono pełnomocnika procesowego lub osobę upoważnioną do odbioru pism sądowych, pisma sądowego doręcza się tym osobom, natomiast pełnomocnicy procesowi pozwanego nie zostali zawiadomieni o terminie rozprawy za pośrednictwem poczty. Jednocześnie podkreślił, że wprawdzie kopia zawiadomienia została zamieszczona na portalu informacji sądowej, to jednak nie wskazano, że zamieszczenie tam tego pisma następuje celem doręczenia w trybie art. 15zzs ⁹ ustawy covidowej. W treści pisma nie wyjaśniono, czy zamieszczenie tego pisma w portalu miało charakter informacyjny, czy też procesowy.

Pozwany wskazał nadto, że zgodnie z §1 ust. 2b zarządzenia Prezesa Sądu Okręgowego w Słupsku nr A- (...)-138/21, w przypadku doręczenia pisma poprzez portal w jego treści winna zostać zawarta informacja, że niniejsze doręczenie następuje w trybie art. 15zzs ⁹ ust. 2 zd. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowej i wywołuje skutki procesowe określone w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego zgodnie z art. 15zzs ⁹ ust. 4 tej ustawy.

Podkreślił, że zawiadomienie o wyznaczeniu terminu rozprawy na dzień 3 grudnia 2021 roku takiej informacji nie zawierało – brak jest zatem podstaw do stwierdzenia, że zamieszczenie go na portalu miało charakter doręczenia. Zatem, skoro pełnomocnika nie zawiadomiono o terminie rozprawy ani przez pocztę, ani przez portal, to brak jest podstaw do przyjęcia, że w ogóle został zawiadomiony o terminie rozprawy. Mając natomiast na uwadze, że na tym samym posiedzeniu ogłoszono wyrok, pełnomocnik nie został zawiadomiony także o terminie ogłoszenia wyroku.

Wobec powyższego strona pozwana nie ponosi winy za brak złożenia wniosku o uzasadnienie w terminie – na skutek braku prawidłowego zawiadomienia o terminie rozprawy storna nie wiedziała bowiem, że zapadł wyrok.

Zarządzeniem z dnia 4 stycznia 2022 roku dokonano zwrotu wniosku albowiem zawierał on braki formalne w postaci braku wskazania czasu ustania przyczyny uchybienia terminu do dokonania czynności.

Z elektronicznego potwierdzenia odbioru wynika, że zostało ono doręczone pełnomocnikowi pozwanego w dniu 24 stycznia 2022 roku.

W dniu 27 stycznia 2022 roku pełnomocnik pozwanego uzupełnił braki formalne wniosku wskazując, że ustanie przyczyny uchybienia terminu ustała 13 grudnia 2021 roku.

Wniosek o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 168 § 1 i 2 kpc jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności procesowej bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Przywrócenie nie jest dopuszczalne, jeżeli uchybienie terminu nie pociąga za sobą ujemnych dla strony skutków procesowych.

Z powyższego wynika zatem, że warunkiem zasadności przywrócenia uchybionego terminu jest brak winy w niedokonaniu czynności podmiotu składającego wniosek o jego przywrócenie. Dlatego też wnioskodawca we wniosku o przywrócenie uchybionego terminu powinien uprawdopodobnić, a nie udowodnić brak winy w uchybieniu terminu. Zgodnie z przyjętą i ugruntowaną linią orzecznictwa, która Sąd w niniejszym składzie w pełni podziela brak winy jako przesłanka przywrócenia terminu (art. 168 § 1 kpc) nie może być oceniany w oderwaniu od ustawowego wymagania odnośnie do treści wniosku (art. 169 § 2 kpc) wymagającego tylko uprawdopodobnienia, tj. przytoczenia twierdzeń i wskazania okoliczności uzasadniających przywrócenie terminu, z których wynika przekonanie o prawdziwości tych twierdzeń (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2006 roku, V CZ 29/06, L.).

Istotnym jest również, że ustawodawca, odwołując się do pojęcia "wina", nie wskazał jednak, według jakich kryteriów należy oceniać zachowanie się strony. Ustalenie tych kryteriów pozostawił zatem orzecznictwu i doktrynie, co stwarza szerokie możliwości interpretacyjne. Nie może to być jednak interpretacja rozszerzająca, zawężająca ani dowolna. Dlatego też, jak trafnie zauważa J. K. [w: J. J., K. P. (red.), Kodeks, t. I, 1989, s. 275], pożądany jest tu kompromis polegający na tym, aby z jednej strony nie doprowadzać do pochopnego przywracania terminu, z drugiej zaś, aby na skutek nadmiernej surowości nie zamknąć stronie drogi do obrony jej praw. Brak winy powinien być więc oceniany przez sąd z uwzględnieniem wszelkich okoliczności faktycznych konkretnego wypadku i obiektywnego miernika staranności, jakiej można wymagać od strony należycie dbającej o swoje interesy, z uwzględnieniem lekkiego niedbalstwa (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 sierpnia 1974 r., II CZ 149/97, OSPiKA 1975, Nr 2, poz. 39; 19 października 1998 roku, I CKN 556/98, Legalis; 17 stycznia 2018 roku, IV CZ 94/17, MoP 2018, Nr 7, s. 331; 8 lutego 2018 roku, I UZ 69/17, Legalis; K. Piasecki, Uchybienie i przywrócenie terminu, s. 10; J. Krajewski, w: J. Jodłowski, K. Piasecki (red.), Kodeks, t. I, 1989, s. 274; S. Dmowski, w: K. Piasecki (red.), Kodeks, t. I, 2006, s. 688).

Przy ocenie winy strony lub jej braku w uchybieniu terminu do dokonania czynności procesowej należy zatem brać pod rozwagę nie tylko okoliczności, które uniemożliwiły dokonanie tej czynności w terminie, lecz także okoliczności świadczące o podjęciu lub niepodjęciu przez stronę działań mających na celu zabezpieczenie się w dotrzymaniu terminu (por. uzasadnienie postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2017 roku, I PZ 10/17, Legalis).

O braku winy strony można mówić tylko wtedy, gdy istniała jakaś przyczyna, która spowodowała uchybienie terminowi. Przyczyna taka zachodzi natomiast wtedy, gdy dokonanie czynności w ogóle (w sensie obiektywnym) było wykluczone, jak również w takich przypadkach, w których w danych okolicznościach nie można było oczekiwać od strony, by zachowała dany termin procesowy. Nie jest jednak wymagane nastąpienie jakiegoś nadzwyczajnego zdarzenia, niedającego się ani przewidzieć, ani odwrócić (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 1972 roku, II CRN 448/71, OSPiKA 1972, Nr 7, poz. 144; uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 2009 roku, I UO 3/08, OSPiKA 2011, Nr 1–2, poz. 23; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2012 roku, II UZ 46/11, Legalis; uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 2014 r., I PZ 25/14, Legalis; postanowienie z dnia 26 września 2017 roku, II UZ 53/17, Legalis; postanowienie z dnia 17 stycznia 2018 r., IV CZ 94/17, MoP 2018, Nr 7, s. 331; W. Siedlecki, w: Z. Resich, W. Siedlecki (red.), Kodeks, t. I, 1975, s. 282; J. Krajewski, w: J. Jodłowski, K. Piasecki (red.), Kodeks, t. I, 1989, s. 274, 275; M. Jędrzejewska (aktualizacja K. Weitz), w: T. Ereciński (red.), Kodeks, t. I, 2016, s. 912; M. Sorysz, w: A. Góra-Błaszczykowska (red.), Kodeks, t. I, 2016, s. 536).

Istotne znaczenie dla ustalenia winy strony w uchybieniu terminu ma okoliczność, czy przeszkoda uniemożliwiająca dokonanie czynności procesowej, uzasadniająca przywrócenie terminu, musi istnieć przez cały okres terminu przewidzianego dla jej dokonania. Sąd Najwyższy zasadniczo przyjmuje, że nie jest wymagane, aby przeszkoda istniała przez cały okres do dokonania czynności – wystarczy, że wystąpi w ostatnim dniu tego terminu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 marca 1969 roku, III CRN 461/68, L.).

W przedmiotowej sprawie pozwany, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, w uzasadnieniu wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku Sądu Rejonowego w Człuchowie z dnia 3 grudnia 2021 roku wskazał, że na skutek braku prawidłowego zawiadomienia o terminie rozprawy strona nie wiedziała, że zapadł wyrok. Zatem nie ponosi ona winy w uchybieniu terminu do złożenia wniosku.

Zgodnie z treścią art. 328 § 1 kpc pisemne uzasadnienie wyroku sporządza się na wniosek strony o doręczenie wyroku z uzasadnieniem zgłoszony w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia wyroku.

W niniejszej sprawie ogłoszenie wyroku nastąpiło na rozprawie w dniu 3 grudnia 2021 roku. Natomiast o terminie rozprawy, na której ogłoszono orzeczenie, osoba upoważniona do występowania w imieniu pozwanego została zawiadomiona za pośrednictwem poczty, co wynika z elektronicznego potwierdzenia odbioru, zaś profesjonalny pełnomocnik pozwanego w osobie radcy prawnego otrzymał wezwanie w trybie art. 15zzs ⁹ ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych z dnia 2 marca 2020 roku (Dz.U. z 2020 r. poz. 374), tj. z dnia 16 października 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1842), tj. z dnia 29 października 2021 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 2095), dodanego ustawą z dnia 28 maja 2021 roku (Dz.U. z 2021 r. poz. 1090), która weszła w życie 3 lipca 2021 roku, a który stanowi, że w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu (...)19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich, w sprawach prowadzonych w sposób określony w art. 15zzs ¹, w pierwszym piśmie procesowym wnoszonym przez adwokata, radcę prawnego, rzecznika patentowego lub Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej podaje się adres poczty elektronicznej i numer telefonu przeznaczone do kontaktu z sądem. Niewykonanie tego obowiązku stanowi brak formalny pisma (ust. 1). W okresie wskazanym w ust. 1, w braku możliwości wykorzystania systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, sąd doręcza adwokatowi, radcy prawnemu, rzecznikowi patentowemu lub Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej pisma sądowe poprzez umieszczenie ich treści w systemie teleinformatycznym służącym udostępnianiu tych pism (portal informacyjny). Nie dotyczy to pism, które podlegają doręczeniu wraz z odpisami pism procesowych stron lub innymi dokumentami niepochodzącymi od sądu (ust. 2). Datą doręczenia jest data zapoznania się przez odbiorcę z pismem umieszczonym w portalu informacyjnym. W przypadku braku zapoznania się pismo uznaje się za doręczone po upływie 14 dni od dnia umieszczenia pisma w portalu informacyjnym (ust. 3). Wówczas doręczenie pisma za pośrednictwem portalu informacyjnego wywołuje skutki procesowe określone w Kodeksie postępowania cywilnego właściwe dla doręczenia pisma sądowego (ust. 4). Przewodniczący zarządza odstąpienie od doręczenia pisma za pośrednictwem portalu informacyjnego, jeżeli doręczenie jest niemożliwe ze względu na charakter pisma (ust. 5).

Z powyższego wynika zatem, że pełnomocnik pozwanego został wezwany na termin rozprawy w dniu 3 grudnia 2021 roku w trybie powyższego przepisu, co zresztą przyznał. Należy przy tym podkreślić, że z cytowanego przepisu absolutnie nie wynika aby Sąd miał obowiązek informowania o czynnościach procesowych jakie będą podejmowane na rozprawach czy też na posiedzeniach jawnych w pismach doręczanych przez portal informacyjny.

Należy również zauważyć, że skoro jest to profesjonalny pełnomocnik, który nie stawił się na termin rozprawy, pomimo prawidłowego wezwania na termin, celem dochowania należytej staranności, powinien on uzyskać informację o podjętych czynnościach procesowych.

Wobec powyższego, w ocenie Sądu, strona pozwana reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika ponosi winę za brak złożenia wniosku o uzasadnienie orzeczenia w terminie.

Dlatego też zasadnym było oddalić wniosek, o czym Sąd orzekł w punkcie 1.

Zgodnie z treścią art. 328 § 4 kpc Sąd odrzuca, między innymi, wniosek spóźniony, których nie usunięto mimo wezwania.

Zatem, skoro wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku został złożony w urzędzie pocztowym w dniu 14 grudnia 2021 roku, natomiast ogłoszenie wyroku ocznego po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 3 grudnia, to wniosek został złożony po upływie terminu.

Wobec powyższego zasadnym było orzec jak w punkcie 2 sentencji postanowienia.