Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 24 sierpnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w S. IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Jaroszewicz

Sędziowie SO: Andrzej Jastrzębski, Mariola Watemborska (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 24 sierpnia 2015 r. wS.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa E. M.

przeciwko Kołu (...) (...)z siedzibą w C.

na skutek zażalenia powódki

od postanowienia Sądu Rejonowego w L.

z dnia 30 czerwca 2015r., sygn. akt IC 1558/13

postanawia:

zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że przyznane w nim łączne wynagrodzenie biegłego w kwocie 2.344,87 zł obniżyć do kwoty 1.055,01 zł (jeden tysiąc pięćdziesiąt pięć złotych 01/100).

Sygn. akt IV Cz 421/15

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w L. zaskarżonym postanowieniem przyznał biegłemu J. B. wynagrodzenie za sporządzenie opinii w wysokości 2.269,87 zł wraz z kwotą 75 zł z tytułu kosztów niezbędnych dla wydania opinii, składających się na ogólny koszt przeprowadzenia czynności przygotowawczych w wysokości 2.344,87 zł. Zdaniem Sądu Rejonowego, biegły przy obliczaniu swego wynagrodzenia posłużył się prawidłową stawką godzinową, także nakład pracy oraz czas poświęcony dla sporządzenia opinii tj. 71 godzin był związany ze stopniem skomplikowania jej przedmiotu.

Z takim stanowiskiem Sądu Rejonowego nie zgodziła się powódka wnosząc zażalenie, w którym zarzuciła postanowieniu błąd w ustaleniach faktycznych, mających wpływ na treść zaskarżonego postanowienia przez niezasadne uznanie, że wskazana przez biegłego ilość czasu potrzebna na sporządzenie opinii – 71 godzin jest adekwatna do nakładu pracy biegłego i skomplikowania sprawy.

Podnosząc powyższy zarzut skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia przez przyznanie biegłemu niższego wynagrodzenia, adekwatnego do nakładu pracy przy sporządzaniu opinii ewentualnie uchylenie zaskarżonego postanowiona i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Zażalenie powódki zasługuje na uwzględnienie.

Zważyć należy, iż zgodnie z art. 89 ust. 1 i 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, biegłemu powołanemu przez sąd przysługuje wynagrodzenie za wykonaną pracę oraz zwrot poniesionych przez niego wydatków niezbędnych dla wydania opinii. Wysokość wynagrodzenia biegłego za wykonaną pracę ustala się przy tym, uwzględniając wymagane kwalifikacje, potrzebny do wydania opinii czas i nakład pracy, a wysokość wydatków - na podstawie złożonego rachunku.

Biegły sądowy powołany w niniejszej sprawie bezsprzecznie zrealizował zlecenie Sądu I instancji, polegające na opracowaniu opinii, w związku z tym obowiązkiem Sądu I instancji było przyznać mu należne wynagrodzenie.

Biegły J. B. do opinii dołączył rachunek opiewający na kwotę 2.344,87 zł. , deklarując, że sporządzenie opinii zajęło mu 71 godzin.

Zgodnie z art. 89 ust 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, wynagrodzenie biegłych oblicza się według stawki wynagrodzenia za godzinę pracy albo według taryfy zryczałtowanej określonej dla poszczególnych kategorii biegłych ze względu na dziedzinę, w której są oni specjalistami. Podstawę obliczenia stawki wynagrodzenia za godzinę pracy i taryfy zryczałtowanej stanowi ułamek kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, której wysokość określa ustawa budżetowa. Jak stanowi art. 9 ust 1 pkt 2a ustawy budżetowej na rok 2014, kwota bazowa wynagrodzenia dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, wynosiła w od 1 stycznia 2014 roku 1.766,46 zł.

W myśl § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2013 roku w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym, stawka wynagrodzenia biegłych powołanych przez sąd za każdą rozpoczętą godzinę pracy wynosi - w zależności od stopnia złożoności problemu będącego przedmiotem opinii oraz warunków, w jakich opracowano opinię - od 1,28% do 1,81% kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, której wysokość określa ustawa budżetowa.

Sąd Okręgowy podzielił stanowisko Sądu I instancji, iż stopień skomplikowania sporządzonej opinii uzasadniał zastosowanie w rozpoznawanej sprawie stawki stanowiącej równowartość 1,81 % kwoty bazowej (1.766,46 x 1,81 % = 31,97 zł). Opiniowane przez biegłego zagadnienie wymagało przeprowadzenia szeregu czynności, które doprowadziły do udzielenia odpowiedzi na pytanie sądu.

Dokonując analizy rachunku biegłego Sąd II instancji uznał jednak, że doszło do zawyżenia czasu pracy potrzebnego do sporządzenia zleconej opinii. Zasadą jest, że wysokość przysługującego biegłemu za wykonaną pracę wynagrodzenia określa Sąd, uwzględniając: 1) kwalifikacje biegłego, 2) potrzebny do wydania opinii nakład pracy oraz 3) poświęcony czas (uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 25 kwietnia 1963 r., VI KO 3/63, za pośrednictwem Systemu (...) Prawnej Lex). Powyższe kryteria, jakimi obowiązany jest kierować się sąd, są wprost wyartykułowane w przepisach art. 89 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Według wskazań judykatury, sąd może skontrolować wskazaną przez biegłego w karcie pracy liczbę godzin niezbędnych do sporządzenia opinii (poświęconych na czynności przygotowawcze i badawcze, łącznie z zapoznaniem się z aktami sprawy oraz na opracowanie opinii wraz z uzasadnieniem) i obniżyć wynagrodzenie wyliczone przez biegłego stosownie do przyjętej przez siebie ilości czasu i nakładu pracy biegłego. Jednak ilość czasu, którą trzeba poświęcić na określoną czynność, jest zależna od wielu czynników, a wśród nich także od indywidualnych cech wykonawcy i indywidualnych cech czynności, podany zatem w rachunku czas poświęcony na wykonanie czynności może być z natury rzeczy skontrolowany tylko w przybliżeniu. Jeżeli więc nie istnieją ogólnie obowiązujące normy czasu wykonania danej czynności, kwestionowanie rachunku biegłego na tej podstawie, że czynność wymagała mniej czasu niż to wykazano w rachunku, może być skuteczne tylko wtedy, gdy podane w rachunku ilości zużytego czasu są tak jaskrawo wygórowane, iż – opierając się na zwykłym doświadczeniu życiowym – można od razu stwierdzić, że biegły niewątpliwie zużył znacznie mniej czasu niż podaje w rachunku (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 18 sierpnia 1959 r., I CZ 82/59, OSNCK 1961, nr 2, poz. 41).

Zgodzić się bowiem należy z żalącą powódką, że wskazana przez biegłego w złożonym do akt sprawy rachunku za wykonanie opinii ilość czasu poświęconego przez biegłego na wydanie opinii jest zawyżona.

Trudno bowiem uznać, iż na zapoznanie się z dokumentacją – tj. aktami sprawy liczącymi do momentu wydania zlecenia dla biegłego 210 stron zajęło biegłemu 16 godzin, zaś analiza dostępnego biegłemu materiału dowodowego (mieszczącego się na 210 stronach akt – przy czy 52 karty to zwrotne potwierdzenia odbioru przesyłek sądowych, dowody wpłat oraz zarządzania sędziego a kolejne 22 karty to statut pozwanego koła łowieckiego) aż 19 godzin. Mając na uwadze także to, że biegły J. B. jest biegłym sądowym z zakresu szacowania szkód łowieckich – czyli „fachowca” w tym zakresie, także zebranie materiałów źródłowych niezbędnych do wydania opinii w sprawie nie powinno zająć mu aż 17 godzin. Zważywszy natomiast na objętość opinii dołączonej do akt sprawy - 8 stron, zdaniem Sądu Okręgowego przyjęcie, że opracowanie opinii zajęło biegłemu aż 19 godzin także nie znajduje akceptacji. Ponadto, biegły nie wyjaśnił, co kryje się pod pojęciem koszty administracyjne w wysokości 75 zł – nie wskazał i nie wykazał co składa się na te koszty.

Wobec powyższego - ocenie Sądu II instancji - należało zweryfikować wskazaną przez biegłego ilości godzin przeznaczonych na wydanie opinii, uznając, że zapoznanie biegłego z dokumentacją (aktami sprawy) nie powinno biegłemu zająć więcej niż 5 godzin, na analizę materiału dowodowego biegły mógł przeznaczyć nie więcej niż 10 godzin, na zebranie materiału w sprawie odpowiednio 8 godzin, zaś na opracowanie 8-stronnicowej opinii winien przeznaczyć nie więcej niż 10 godziny. Mając powyższe na uwadze uznać należało, że biegłemu należy się wynagrodzenie za sporządzoną opinie w kwocie 1.055,01 zł (tj. 33 godziny x 31,97 zł = 1.055,01 zł). Jako, że biegły nie wskazał jakie poniósł koszty administracyjne, brak było podstawa, aby przyznać mu także kwotę odpowiadającą tym kosztom.

Mając powyższe na uwadze, uznając zasadność zażalenia, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c. zaskarżone postanowienie należało zmienić.