Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Beata Kopania
Protokolant:	sekretarz sądowy Karina Hofman

po rozpoznaniu w dniu 19 maja 2016 r. w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa M. S.

przeciwko Powiatowi (...)

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 7.200 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Na oryginale właściwy podpis

Sygn. akt IC 53/16

UZASADNIENIE

Powód, M. S., wystąpił przeciwko pozwanemu, Powiatowi (...) z żądaniem zapłaty kwoty 174.684,72 zł. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu. Wniósł również o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu.

Na uzasadnienie podał, iż prowadzi szkołę niepubliczną o uprawnieniach szkoły publicznej E. – Studium (...) w L., wpisaną do Ewidencji Szkół i Placówek Niepublicznych prowadzonej przez Wydział Edukacji i Spraw Społecznych Starostwa (...). We wrześniu 2011r. powód uruchomił oddział klasowy w zawodzie medycznym – opiekun medyczny, o czym powiadomił pozwanego. Powód wystąpił do pozwanego o wypłatę dotacji na każdego słuchacza szkoły, którą prowadzi. W odpowiedzi na powyższe pozwany wypłacił powodowi za 2011r. dotacje w przeliczeniu na jednego ucznia w kwocie 88,90 zł., w 2012r. – 123 zł., zaś w 2013r. w wysokości 122 zł. Powód zakwestionował te stawki, wskazując, że pozwany winien określić wysokości dotacji w oparciu o wydatki Województwa (...) na Wojewódzki Zespół Szkół Policealnych w (...) w S. w latach 2011 – 2013, a nie tak jak to uczynił pozwany – w oparciu o wydatki na szkoły policealne niemedyczne. Podkreślił, że dla wyliczenia dotacji ma znaczenie rodzaj i typ szkoły, w tym okoliczność zawodowego kształcenia słuchaczy i to w zawodzie medycznym, gdyż ten rodzaj nauczania związany jest m.in. ze zwiększonymi wydatkami.

Pozwany, Powiat (...), wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na pozwanego kosztów procesu.

Wskazał, iż w 2011r. ustalił wysokości dotacji w oparciu o wydatki bieżące ponoszone na jednego słuchacza przez powiat (...) w Technikum Uzupełniającym dla Dorosłych nr (...) w L. kształconych w systemie zaocznym, w 2012r. – w szkole policealnej w S. kształcącej w trybie zaocznym, zaś w (...). – w Szkole Policealnej dla Dorosłych nr (...) w S. kształcącej w trybie zaocznym. Podkreślił, iż w celu ustalenia szkoły tego samego rodzaju lub typu, co szkoła powoda, pozwany wystąpił do najbliższych jednostek samorządu terytorialnego, w tym do powiatu (...), (...), (...), (...), o przedstawienie miesięcznego kosztu utrzymania słuchacza w publicznej policealnej szkole dla dorosłych. Okazało się, że tylko Miasto S. prowadzi publiczną policealną szkołę dla dorosłych kształcącą w trybie zaocznym, dlatego też stawki wydatkowane na słuchacza tej szkoły stanowiły podstawę wyliczenia dotacji dla powoda. W ocenie pozwanego, wysokość dotacji została przez niego określona w sposób zgodny z przepisami ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty.

Sąd ustalił:

Powód prowadzi szkołę niepubliczną o uprawnieniach szkoły publicznej E. – Studium (...) w L., wpisaną do Ewidencji Szkół i Placówek Niepublicznych prowadzonej przez Wydział Edukacji i Spraw Społecznych Starostwa Powiatowego. We wrześniu 2011r. uruchomił oddział klasowy w zawodzie medycznym – opiekun medyczny, o czym powiadomił pozwanego. W dniu 3 października 2011r. złożył wniosek do Powiatu (...) o dotację dla szkoły E., zgodnie z trybem określonym w uchwale Rady Powiatu (...) w przedmiocie dotacji dla szkól niepublicznych. Pozwany wypłacił powodowi za 2011r. dotację w przeliczeniu na jednego ucznia w kwocie 88,90 zł., w 2012r. – 123 zł., zaś w 2013r. w wysokości 122 zł. ( bezsporne, nadto pismo powoda z dnia 3 października 2011r., k. 23, pismo Starosty (...) z dnia 21 października 2011r., k. 24, pismo Starostwa Powiatowego w L. z dnia 16 grudnia 2013r., k. 83- 84 ).

W 2011r. w szkole powoda w klasie o zawodzie medycznym było:

- 8 słuchaczy we wrześniu 2011r.;

- 13 słuchaczy w październiku 2011r. ;

- 20 słuchaczy w listopadzie 2011r.;

- 19 słuchaczy w grudniu 2011r. ( bezsporne).

W 2012r. w szkole powoda w klasie o zawodzie medycznym było:

- 19 słuchaczy w styczniu 2012r.;

- 19 słuchaczy w lutym 2012r.;

- 18 słuchaczy w marcu 2012r.;

- 18 słuchaczy w kwiczeniu 2012r.;

- 18 słuchaczy w maja 2012r.;

- 18 słuchaczy w czerwcu 2012r.;

- 18 słuchaczy w lipcu 2012r.;

- 18 słuchaczy sierpniu 2012r.;

- 11 słuchaczy we wrześniu 2012r. ;

- 19 słuchaczy w październiku 2012r.;

- 21 słuchaczy w listopadzie 2012r.;

- 21 słuchaczy w grudniu 2012r. ( bezsporne).

W 2013r. w szkole powoda w klasie o zawodzie medycznym było:

- 19 słuchaczy w styczniu 2012r.;

- 18 słuchaczy w lutym 2012r.;

- 18 słuchaczy w marcu 2012r.;

- 18 słuchaczy w kwiczeniu 2012r.;

- 17 słuchaczy w maja 2012r.;

- 18 słuchaczy w czerwcu 2012r.;

- 18 słuchaczy w lipcu 2012r.;

- 18 słuchaczy sierpniu 2012r.;

- 15 słuchaczy we wrześniu 2012r. ;

- 15 słuchaczy w październiku 2012r.;

- 16 słuchaczy w listopadzie 2012r.;

- 15 słuchaczy w grudniu 2012r. ( bezsporne).

Celem ustalenia wysokości dotacji dla powoda pozwany powiat w latach 2011- 2013 zwracał się do sąsiadujących jednostek samorządu terytorialnego o przedstawienie miesięcznego kosztu utrzymania słuchacza publicznej policealnej szkoły dla dorosłych w systemie zaocznym. Ustalił, że tylko gmina miasto S. prowadzi publiczną policealną szkołę, wobec czego ustalił stawkę dotacji na podstawie wydatków bieżących ponoszonych na jednego słuchacza w Szkole Policealnej dla Dorosłych nr(...) w S..

Dowód: pismo pozwanego z dnia 25 stycznia 2012r., k. 25, pismo pozwanego z dnia 26 listopada 2012r., k. 26 – 27, pismo pozwanego z dnia 27 września 2011r., k. 115, pismo Miasta S. z dnia 10 października 2011r., k. 116, pismo Starosty (...) z dnia 21 września 2011r., k. 117, pismo Starostwa Powiatowego w B. z dnia 29 września 2011r., k 118, pismo Starosty (...) z dna 21 września 2011r., k. 119, wiadomość email z dnia 28 września 2011r., k. 120, pismo Miasta S. z dnia 1 października 2012r., k. 123, kalkulacja kosztu utrzymania ucznia, k. 124, pismo Starostwa Powiatowego w L. z dnia 22 października 2012r., k. 125, pismo Starostwa Powiatowego w W. z dnia 23 października 2012r., k. 126, pismo Starostwa Powiatowego z dnia 21 września 2012r., k. 127, wiadomość email z dnia 1 października 2012r., k. 128- 130, pismo Starostwa Powiatowego w L. z dnia 21 wrzesnai2012r., k. 131, pismo Starostwa Powiatowego w B. z dnia 25 września 2012r., k. 132.

W latach 2011 – 2013 na terenie Gminy M. S. prowadzony był Wojewódzki Zespół Szkół Policealnych w S. (...). Był wówczas finansowany przez Województwo (...). Szkoła ta kształciła wówczas słuchaczy m.in. na kierunki opiekun medyczny w trybie zaocznym ( bezsporne).

Żaden z powiatów najbliższych względem powiatu (...), tj. (...), (...), (...) oraz (...)) nie prowadził w latach 2011 – 2013 szkoły publicznej kształcącej słuchaczy o kierunku medycznym. Wówczas szkoły medyczne były finansowane przez województwa ( bezsporne, nadto pismo Starosty Powiatowego w B. z dnia 16 września 2014r., k. 70, pismo Starostwa powiatowego w K. z dnia 29 września 2014r., k. 71, pismo Starosty S. z dnia 16 września 2014r., k. 71 ).

W latach 2011 – 2013 powiat (...), jako podstawę obliczania dotacji dla szkół niepublicznych o kierunku medycznym, przyjmowano koszt kształcenia słuchacza w Zespole Szkół Policealnych, którego organem prowadzącym był Urząd Marszałkowski Województw (...). Podobna praktyka miała miejsce na terenie powiatu (...).

Dowód: pismo Starostwa Powiatowego w W. z dnia 25 września 2014r., k. 69, uchwała Zarządu Powiatu (...) z dnia 30 maja 2012r. nr (...), k. 72 - 73, pismo powiatu (...) z dnia 3 stycznia 2013r., k. 74, z dnia 22 sierpnia 2012r., k. 75, pismo Urzędu Marszałkowskiego Województwa (...) z dnia 2 lipca 2013r., k. 76-78, z dnia 17 października 2014r., k. 79 – 81, z dnia 30 lipca 2015r., k. 82.

Między stronami toczyły się sprawy administracyjne w przedmiocie ustalenia wysokości dotacji przysługującej szkole niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej ( bezsporne, nadto wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w G. z dnia 5 czerwca 2013r. wraz z uzasadnieniem k. 31 – 37v, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w G. z dnia 2 lipca 2014r. wraz z uzasadnieniem, k. 38 – 43, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w G. z dnia 10 czerwca 2014r. wraz z uzasadnieniem, k. 44 -48v, skarga powoda z dnia 27 lipca 2012r., k. 85 - 89).

Pozwany powiat otrzymywał subwencje oświatowe w 2011r. 2012r. i 2013r. ( bezsporne, nadto metryczki subwencji oświatowych za 2011r., k. 111, za 2012r., k. 112, za 2013r., k. 113).

Sąd zważył:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Stan faktyczny między stronami jest niesporny, a rozstrzygnięcie sporu sprowadza się do oceny prawnej zaistniałego sporu.

Powód zaprezentował stanowisko, iż dotacje za 2011r., 2012r. i 2013r. były nieprawidłowo wyliczone przez pozwany powiat, albowiem zostało oparte na wydatkach dotyczących publicznych szkół policealnych bez profilu medycznego. Tymczasem, zdaniem powoda, przy ustaleniu wysokości dotacji pozwany winien się oprzeć na wydatkach bieżących ponoszonych przez Województwo (...) na jednego słuchacza w Wojewódzkim Zespole Szkół Policealnych w S. (...). W latach 2010 – 2013 była to bowiem szkoła tego samego typu co szkoła powoda.

Pozwany zakwestionował powyższe stanowisko, wskazując, że podstawą wyliczenia dotacji są wydatki bieżące ustalone w budżecie danej gminy lub powiatu ponoszone w szkołach publicznych tego samego rodzaju i typu, a w przypadku braku na terenie gminu lub powiatu szkoły publicznej danego typu i rodzaju - wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą gminę lub powiat na prowadzenie szkoły publicznej danego typu lub rodzaju. Wskazał, że brak jest podstaw do wyliczenia dotacji w oparciu o wydatki jednostki samorządu, jaką jest województwo.

Spór zatem sprowadza się do ustalenia, czy były podstawy do wyliczenia stawek dotacji na podstawie wydatków województwa na słuchacza policealnej szkoły dla dorosłych kształcących w trybie zaocznym zawodów medycznych, tak jak o to wniósł powód.

W myśl art. 90 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. 1991, nr 95, poz. 425 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w okresie objętym sporem, dotacje dla niepublicznych szkół o uprawnieniach szkół publicznych niewymienionych w ust. 2a przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 50 % ustalonych w budżecie odpowiednio danej gminy lub powiatu wydatków bieżących ponoszonych w szkołach publicznych tego samego typu i rodzaju w przeliczeniu na jednego ucznia, pod warunkiem, że osoba prowadząca niepubliczną szkołę poda organowi właściwemu do udzielenia dotacji planowaną liczbę uczniów nie później niż do dnia 20 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji, w przypadku braku na terenie gminu lub powiatu szkoły publicznej danego typu i rodzaju podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą gminę lub powiat na prowadzenie szkoły publicznej danego typu lub rodzaju.

Nadto, zasady przyznawania dotacji dla szkół niepublicznych ustalane były uchwałami Rady Powiatu.

W 2011r. obowiązywała uchwała Rady Powiatu (...) nr (...) z dnia 28 sierpnia 2009r., zmieniona uchwałą z dnia 30 października 2008r. nr (...). Zgodnie z tą uchwałą niepubliczne szkoły o uprawnieniach szkół publicznych, niewymienione w § 7 otrzymują dotacje na każdego ucznia w wysokości 50% ustalonych w budżecie powiatu wydatków bieżących ponoszonych w szkołach publicznych tego samego rodzaju typu i rodzaju w przeliczeniu na jednego ucznia. W przypadku braku na terenie powiatu szkoły publicznej danego rodzaju i typu podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższy powiat na prowadzenie szkoły publicznej danego typu i rodzaju. Zasady przyznawania dotacji były dalej zmieniane uchwałami Rady Powiatu (...), tj. uchwałą nr (...) z dnia 18 maja 2012r., uchwałą nr (...) z dnia 18 grudnia 2012r., uchwałą nr (...) z dnia 8 listopada 2013r.

Dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy znaczenie ma fakt, iż w 1999r. w wyniku reformy administracyjnej rozpoczętej w 1999r. odebrano powiatom prowadzenia publicznych szkół medycznych i przekazano to zadanie samorządom województw. Samorządowi województwa (...) przekazano prowadzenie szkół medycznych w powiecie (...), (...), (...), (...), (...) i (...). Dopiero, jak słusznie zauważył powód, w 2013r. i 2014r. część szkół została ponownie przekazana do prowadzenia powiatom. W konsekwencji powyższego, od 2014r. pozwany powiat przyznaje powodowi dotacje, obliczone na podstawie wydatków ponoszonych przez powiat (...), który obecnie prowadzi Wojewódzki Zespół Szkół Policealnych im. (...) w W..

Dla powoda absurdalna jest sytuacja, że od 2014r. wydatki na jednego słuchacza powyższej szkoły mogą być podstawą do naliczania dotacji, zaś w latach 2011 – 2013 nie mogły takiej podstawy stanowić.

Powód sprzeciwił się zatem dokonania ściśle literalnej wykładni przepisy art. 90 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty. Podał, że mając na uwadze zasadę obligatoryjnego finansowania niepublicznych szkół i placówek przez jednostki samorządu terytorialnego, w niniejszym przypadku winna mieć zastosowanie wykładnia systemowa i funkcjonalna przepisu art. 90 powyższej ustawy. Podniósł, iż wolno odstąpić od znaczenia literalnego (potocznego) danego przepisu, gdy znaczenie to pozostaje w oczywistym konflikcie lub sprzeczności ze znaczeniem innych norm systemu, gdy prowadzi do absurdalnych z punktu widzenia społecznego lub ekonomicznego konsekwencji, gdy prowadzi do rażąco niesprawiedliwych rozstrzygnięć lub pozostaje w oczywistej sprzeczności z powszechnie akceptowanymi normami moralnymi.

Mając na względzie powyższe, wniósł o to, by podstawę do wyliczenia dotacji dla powoda wyliczyć w oparciu o wydatki przez samorząd Województwa (...) na Wojewódzki Zespół Szkół Policealnych w (...) w S.. Podał jednocześnie sposób wyliczenia na k. 14 – 16, który nie został przez pozwanego zakwestionowany.

Nie ulega wątpliwości, że szkoła E., prowadzona przez powoda jest niepubliczną szkołą policealną o okresie nauczania nie dłuższym niż 2,5 roku, której ukończenie umożliwia osobom posiadających wykształcenie średnie uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminu. Jest to zatem typ szkoły ujęty w art. 9 ust. 1 pkt 3 d (poprzednio pkt 3b).

Pojęcia rodzaju szkoły ustawodawca nie zdefiniował.

W oparciu o poglądy zaprezentowane w orzecznictwie przyjmuje się jednak, że pojęcie rodzaju szkoły należy rozmieć w kontekście wydatków bieżących ponoszonych przez daną szkołę, jak również prowadzonych przez szkołę kierunków nauczania, np. technik informatyk, technik usług kosmetycznych, czy opiekun medyczny. Rodzaj szkoły rodzi skutki w zakresie wysokości przyzwanej dotacji, gdyż w zależności od profilu nauczania ucznia szkoły ponagimnazjalnej, od jej rodzaju przypisuje się różną wagę słuchaczom, np., np. na ucznia zwykłej szkoły ponadgimnazjalnej P=0,089, na ucznia uczęszczającego do szkoły ponadgimazjalnej o kształceniu zawodowych P=0,19, a na ucznia kształconego w zawodach medycznych P=1. W oparciu o powyższe, dla powoda ma znaczenie rodzaj i typ szkoły publicznej przyjętej do wyliczenia dotacji dla słuchaczy szkoły E..

Jednak, w ocenie sądu, brak jest podstaw do przyjęcia wydatków Województwa (...) w okresie 2011 – 2013 na typ i rodzaj szkoły, którą prowadzi powód jako podstawy do wyliczenia dotacji dla powoda, albowiem dotacje dla niepublicznych szkół o uprawnieniach szkół publicznych niewymienionych w ust. 2a przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 50 % ustalonych w budżecie odpowiednio danej gminy lub powiatu wydatków bieżących ponoszonych w szkołach publicznych tego samego typu i rodzaju w przeliczeniu na jednego ucznia (…).

W okresie objętym sporem finansowanie medycznych szkół spoczywało na województwach. Brak zatem było jakiejkolwiek gminy lub powiatu, który ponosił wydatki na prowadzenie szkoły publicznej danego rodzaju lub typu, co szkoła powoda, tj. wydatków na policealne szkoły zawodowe o profilu medycznym kształcące w zawodzie opiekun medyczny. Wydatki na szkoły publiczne medyczne ponosiły województwa.

Powód w latach 2011 – 2013 mógł otrzymać dotację w wysokości wydatków bieżących ponoszonych przez gminę lub powiat, bądź przez najbliższą gminę lub powiat na prowadzenie szkoły publicznej najbardziej zbliżonej typem i rodzajem.

Pozwany powiat przyjął w tym celu wydatki Miasta S. na policealną szkołę kształcącą w systemie zaocznym oraz na Szkole Policealną dla Dorosłych nr (...) w S.. Wobec tego, że spór sprowadzał się do stanowiska, iż dla wysokości dotacji miały znaczenie wydatki Województwa (...) na publiczne szkoły medyczna, sąd nie dokonał analizy, czy przyjęte przez pozwanego szkoły policealne były właściwe do wyliczenia dotacji (do tego nie sprowadzała się istota sporu).

Brak jest, zdaniem sądu, podstaw przyjęcia wysokości dotacji w oparciu i wydatki ponoszone na szkoły publiczne przez województwa.

Nie ma bowiem ku temu podstawy prawnej. A proponowała przez powoda interpretacja przepisu art. 90 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty jest w istocie interpretacją contra legem. Wobec jednoznacznej treści przepisu w zakresie wydatków gminy lub powiatu na publiczną szkołę, brak jest podstaw do dokonywania interpretacji systemowej (w istocie rozszerzającej), poprzez przyjęcie, że dla wyliczenia dotacji dla niepublicznych szkół podstawę stanowią również wydatki województwa na publiczne szkoły tego samego rodzaju i typu.

Okoliczność, że inne powiaty przyjmowały metodologię wyliczenia stawki dotacji w oparciu o wydatki województwa na publiczne szkoły medyczne, nie powoduje obowiązku dla pozwanego powiatu naliczenia jej według tych samych zasad. Podkreślenia wymaga okoliczność, że ustawodawca wprowadził zasady wyliczenia wysokości dotacji w art. 90 ustawy o systemie oświaty, określając minimalny poziom finansowania szkół niepublicznych w relacji do wydatków bieżących na jednego ucznia. Dotacja może być zwiększona ponad to minimum, jeśli taką decyzję podejmie poszczególna jednostka samorządu terytorialnego.

Rozwiązanie zastosowane przez powiat (...), czy (...) nie narzucał pozwanemu obowiązku wypłaty dotacji na wyższym poziomie aniżeli ustawowe minimum.

W konsekwencji powyższego uznać należy, iż przyjęty przez pozwany powiat sposób wyliczenia dotacji, przyjmujący wydatki powiatu lub gminy na publiczne szkoły, jest prawidłowy, ma oparcie w przepisach prawa.

Wobec tego, że od 2014r. finansowanie szkół medycznych przejęły gminy i powiaty, to od 2014r. nie ma problemu z wyliczaniem wysokości dotacji dla Szkoły (...) w oparciu o art. 90 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty. Jest ona bowiem wyliczana w oparciu o wydatki najbliższego powiatu na publiczną szkołę medyczną.

W konsekwencji powyższych rozważań, sąd na podstawie art. 90 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty, oddalił powództwo jako niezasadne.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c., art. 99 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministerstwa Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804) , mając na uwadze wynik sporu. Na koszty pozwanego złożyło się wynagrodzeni dla fachowego pełnomocnika w kwocie 7.200 zł.

Na oryginale właściwy podpis