Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Małgorzata Banaś
Protokolant:	sekr. sądowy Małgorzata Bugiel

po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2017 r. w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa Syndyka Masy Upadłości D. K. w upadłości likwidacyjnej

przeciwko P. K. i A. K. (1)

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej P. K. na rzecz powoda Syndyka Masy Upadłości D. K. w upadłości likwidacyjnej kwotę 290.000 zł (słownie: dwieście dziewięćdziesiąt tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 21 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz odsetkami za czas opóźnienia od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

2.  umarza postępowanie w stosunku do pozwanej P. K. w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanej A. K. (1) na rzecz powoda Syndyka Masy Upadłości D. K. w upadłości likwidacyjnej kwotę 206.350 zł (słownie: dwieście sześć tysięcy trzysta pięćdziesiąt złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 21 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz odsetkami za czas opóźnienia od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

4.  oddala powództwo w stosunku do pozwanej A. K. (1) w pozostałym zakresie;

5.  koszty zastępstwa procesowego znosi wzajemnie;

6.  nie obciąża pozwanych kosztami sądowymi, od uiszczenia których powód był zwolniony, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akt I C 26/15

UZASADNIENIE

Powód Syndyk Masy Upadłości D. K. w upadłości likwidacyjnej w pozwie wniesionym przeciwko pozwanym domagał się zasądzenia odpowiednio;

1)  od P. K. kwoty 400 000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

2)  od A. K. (1) kwoty 500 000 zł. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu strona powodowa wskazała, że w dniu 25 maja 2011 roku pozwane, oraz D. K., a także A. K. (2) zawarły w formie aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza P. G. (rep. A nr (...)) umowę darowizny kilku nieruchomości, na mocy, której D. K. wyzbyła się na rzecz córek całego majątku, pozbawiając w ten sposób wierzycieli możliwości zaspokojenia się. Czynności powyższe nastąpiły na mniej niż rok przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości D. K., a zgodnie z treścią art. 127 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze; tekst jednolity: Dz. U. 2009 r. Nr 175 poz. 1361) bezskuteczna wobec masy upadłości jest czynność prawna upadłego dokonana w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, jeżeli została dokonana nieodpłatnie albo odpłatnie, ale wartość świadczenia upadłego przewyższa w rażącym stopniu wartość świadczenia otrzymanego przez upadłego. Jeżeli czynność upadłego jest bezskuteczna z mocy prawa lub została uznana za bezskuteczną, to co wskutek tej czynności ubyło z majątku upadłego podlega przekazaniu do masy, a gdyby przekazanie w naturze do masy było niemożliwe, do masy winna być wpłacona równowartość w pieniądzach. Z uwagi na to, ze przedmioty majątkowe stanowiły uprzednio przedmiot współwłasności jedynym roszczeniem przysługującym powodowi jest roszczenie o wpłatę równowartości udziałów w pieniądzach.

Pozwane P. K. i A. K. (1) w odpowiedzi na pozew wniosły w pierwszej kolejności o częściowe odrzucenie pozwu w związku z zawiśnięciem przed Sądem Rejonowym w Słupsku pod sygn. (...) sprawy z powództwa Syndyka Masy Upadłości D. K. w upadłości likwidacyjnej o wydanie nieruchomości objętej przedmiotem darowizny położonej przy ulicy (...), w S.. Nadto przed Sądem Rejonowym w Słupsku I Wydział Cywilny zawisły sprawy o wydanie ruchomości, i tak pod sygn. akt (...) i (...). Przedmiotem tych spraw były ruchomości będące przedmiotem umów darowizny z dnia 9.08.2011r., na które zwraca uwagę powód w treści uzasadnienia pozwu. W sprawie I (...) została zawarta ugoda sądowa. na mocy której pozwana P. K. przekazała powodowi wartość oszacowanych ruchomości. Z kolei sprawa o wydanie ruchomości zapisana pod sygn. akt (...) jest w toku.

Odnosząc sie natomiast merytorycznie do powództwa w pozostałym zakresie pozwane wniosły o oddalenie powództwa, wskazując w uzasadnieniu swojego stanowiska, że nie zgadzają się z podaną przez powoda wartością udziału należącego do upadłej w nieruchomościach będących przedmiotem umowy darowizny z dnia 25.05.2011r. Nadto wszystkie nieruchomości obciążone są hipotekami na rzecz różnych podmiotów, co powoduje, że po odjęciu ciężarów je obciążających, znacznie przekraczających ich wartość, posiadają one wartość zerową. Pozwane nabywając przedmiot darowizny nabyły również obciążenia przewyższające wartość otrzymanych w drodze umowy darowizny nieruchomości. Wobec powyższego brak jest przesłanek do zastosowania przepisu art. 134 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze.

W odpowiedzi na powyższe powód w piśmie procesowym z dnia 16 marca 2015r. ustosunkowując się do zarzutu z art. 199 § 1 punk 2 k.p.c. podniósł, że przedmiotem niniejszego powództwa nie jest zapłata kwoty odpowiadającej swą wartością nieruchomości - lokalu niemieszkalnego oznaczonego literą (...) o powierzchni 99,98 m ^{( 2)} położonego w S. przy ul. (...) dla którego Sąd Rejonowy w Słupsku prowadzi księgę wieczystą nr SLl (...) wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej, dla której jest prowadzona księga wieczysta nr SLl (...). W uzasadnieniu pozwu wskazano jedynie fakt zbycia tej nieruchomości w drodze darowizny przez upadłą na rzecz pozwanej, jednak nie wskazano żadnej wartości. Jednoznacznie świadczy to zatem, że przedmiotem sporu nie jest ani wydanie wskazanej powyżej nieruchomości, ani też zapłata jej równowartości. Podobnie jeżeli chodzi o przedmiot postępowania w sprawie (...) i I (...).

Jednocześnie powód zakwestionował stanowisko pozwanych odnośnie tego, że od wartości nieruchomości stanowiącej podstawę zasądzenia kwot z art. 134 p.u.in. należy odliczyć wysokość obciążeń hipotecznych, albowiem jest ono oparte wyłącznie na interpretacjach o charakterze podatkowym, które nie mogą być w żaden sposób miarodajne dla postępowania upadłościowego i roszczeń z nim związanych.

Ostateczne stanowisko powoda co do przedmiotu żądania w niniejszej sprawie zostało sprecyzowane na rozprawie w dniu 26 czerwca 2015r. w związku z zaistnieniem w między czasie nowych okoliczności.

Syndyk Masy Upadłości D. K. w upadłości likwidacyjnej domagał się zasądzenia odpowiednio;

1)  od pozwanej P. K. kwoty 290 000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, z tytułu równowartości udziału 1/2 w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej położonej w S. przy ul. (...), o obszarze 0,3028 ha, oznaczonej w ewidencji gruntów numerem działki (...) oraz prawie własności nieruchomości budynkowych posadowionych na tej nieruchomości i stanowiących odrębną nieruchomość, objętych księgą wieczystą KW nr SLl (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Słupsku VII Wydział Ksiąg Wieczystych, objętej umową darowizny z dnia 25 maja 2011r. cofając powództwo wobec niej w pozostałym zakresie,

2)  od pozwanej A. K. (1) kwoty 500 000 zł. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, z tytułu równowartości udziału wynoszących po 1/2 części;

a)  w prawie własności nieruchomości położonej w miejscowości R., gmina U., o obszarze 0,0783 ha, oznaczonej w ewidencji gruntów numerem ewidencyjnym (...), objętej księgą wieczystą KW nr SLl (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Słupsku VII Wydział Ksiąg Wieczystych, o wartości 300 000 złotych,

b)  w prawie własności nieruchomości położonej w S. przy ul (...), o obszarze 0,0250 ha, oznaczonej w ewidencji gruntów numerem ewidencyjnym (...), objętej księgą wieczystą KW ni SLl (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Słupsku VII Wydział Ksiąg Wieczystych, o wartości 195.000 złotych,

c)  w prawie użytkowania wieczystego w nieruchomości położonej w S. przy ul. (...), o obszarze 0,0079 ha, oznaczonej w ewidencji gruntów numerem ewidencyjnym (...), objętej księgą wieczystą KW nr SLl (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Słupsku VII Wydział Ksiąg Wieczystych, o wartości 5000 złotych,

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25 maja 2011 roku pozwane P. K. i A. K. (1) oraz D. K. a także A. K. (2) będący rodzicami pozwanych, zawarły formie aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza P. G. (rep. A nr (...) umowę darowizny na mocy której,

1)  D. K. oraz A. K. (2) jako wspólnicy spółki cywilnej przenieśli na rzecz pozwanej P. K.,

a)  prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej położonej w S. przy ul. (...), o obszarze 0,3028 ha, oznaczonej w ewidencji gruntów numerem działki (...) oraz prawo własności nieruchomości budynkowych posadowionych na tej nieruchomości i stanowiących odrębną nieruchomość: hali obróbki wstępnej- budynek o kubaturze 1268 m3, hali maszynowni- budynek o kubaturze 2227 m3, hali przy maszynowni- budynek o kubaturze 405 m ³ , magazynu wyrobów gotowych- budynek o kubaturze 710 m ³ wiaty- budynek o kubaturze 290 m ³, kotłowni- budynek o kubaturze 693 m ³, objętych księgą wieczystą KW nr SLl (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Słupsku VII Wydział Ksiąg Wieczystych, nadto,

b)  D. K. przeniosła na rzecz pozwanej P. K. prawo własności nieruchomości- lokalu niemieszkalnego (użytkowego) oznaczonego literą (...), o powierzchni 99,98 m ² położonego w S. przy ul. (...), w budynku nr (...), składającego się z ośmiu izb położonych na pierwszej kondygnacji, objętej księgą wieczystą KW nr SLl (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Słupsku VII Wydział Ksiąg Wieczystych, wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej.

2)  D. K. oraz A. K. (2) przenieśli na rzecz pozwanej A. K. (1),

a)  prawo własności udziałów wynoszących po 1/2 części w nieruchomości położonej w miejscowości R., gmina U., o obszarze 0,0783 ha, oznaczonej w ewidencji gruntów numerem ewidencyjnym (...), objętej księgą wieczystą KW nr SLl (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Słupsku VII Wydział Ksiąg Wieczystych,

b)  prawo własności udziałów wynoszących po 1/2 części w nieruchomości położonej w S. przy u! (...), o obszarze 0,0250 ha, oznaczonej w ewidencji gruntów numerem ewidencyjnym (...), objętej księgą wieczystą KW nr SLl (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Słupsku VII Wydział Ksiąg Wieczystych,

c)  prawo użytkowania wieczystego w udziałach wynoszących po 1/2 części w nieruchomości położonej w S. przy ul. (...), o obszarze 0,0079 ha, oznaczonej w ewidencji gruntów numerem ewidencyjnym (...), objętej księgą wieczystą KW nr SLl (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Słupsku VII Wydział Ksiąg Wieczystych.

Łączną wartość nieruchomości oszacowano w akcie notarialnym na kwotę 2.800.000 zł.

bezsporne, nadto akt notarialny rep. A nr (...) k. 24-27.

Postanowieniem z dnia 21 stycznia 2013r. Sąd Rejonowy w Słupsku działając na wniosek wierzyciela Skarbu Państwa Naczelnika Urzędu Skarbowego w S., złożony w dniu 23 maja 2012r. ogłosił upadłość D. K., obejmującą likwidację majątku.

bezsporne, nadto odpis wniosku k.10-11, odpis postanowienia SR w Słupsku k.7.

Wyrokiem zaocznym z dnia 3 października 2014r. Sąd Rejonowy w Słupsku oddalił prawomocnie powództwo Syndyka Masy Upadłości D. K. w upadłości likwidacyjnej, przeciwko P. K. i A. K. (1) o uzgodnienie treści ksiąg wieczystych z rzeczywistym stanem prawnym poprzez wpisanie D. K. w miejsce 1) pozwanej P. K.: - jako właścicielki nieruchomości w postaci lokalu niemieszkalnego położonego w S. przy ul. przy ul. (...), objętej KW nr SLl/ (...), i jako użytkownika wieczystego w udziale 1/2 nieruchomości gruntowej położonej w S., przy ul. (...) oraz współwłaścicielki do 1/2 we współwłasności budynków położonych na tej nieruchomości, objętych KW nr SLl (...), oraz 2) pozwanej A. K. (1) jako właścicielki w udziale w 1/2 nieruchomości położonej w R., objętej KW nr SLlS/ (...), jako właścicielki w udziale w 1/2 nieruchomości położonej w S. przy ul. (...), objętej KW nr SLl (...), jako użytkownika wieczystego w udziale 1/2 nieruchomości gruntowej położonej w S., przy ul. (...), objętej KW nr SLlS/ (...). W uzasadnienie rozstrzygnięcia w tym przedmiocie Sąd wskazał, że art. 134 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe naprawcze zawiera wyczerpującą regulację roszczeń przynależnych syndykowi (zarządcy, nadzorcy sądowemu) w związku z bezskutecznością każdej czynności upadłego bez względu na przedmiot tej czynności. Cechą wspólną czynności prawnych dotkniętych wadą bezskuteczności względnej, czy to ex legę czy też z mocy orzeczenia sądu, jest brak ich skuteczności wobec określonych osób, przy czym czynność pozostaje skuteczna względem innych. Wzgląd na powyższe uzasadniał konstatację, iż uznanie umowy darowizny z dnia 25.05.20l1r. za bezskuteczną z mocy prawa, nie powodowało upadku skutku rzeczowego między stronami umowy uznanej za bezskuteczną.

dowód; odpis pozwu, wyroku zaocznego z uzasadnieniem z akt sprawy SR w Słupsku (...) k. 97. .

W postępowaniach toczących się z wniosku Syndyka Masy Upadłości D. K. w upadłości likwidacyjnej przeciwko pozwanym P. K. i A. K. (1) przed Sąd Rejonowym w Słupsku o zniesienie współwłasności ruchomości znajdujących się w nieruchomości mieszczącej się przy ul. (...) w S. i N. (...) w S., oraz stanowiących wyposażenie domu w R. przy ul. (...), oraz wyposażenia domu przy ul. (...) w S. strony zawarły ugody.

dowód; odpisy dokumentów z akt sprawy SR w Słupsku sygn. (...) i I (...) k. 136-137.

Postanowieniem z dnia 16 października 2015r. Sąd Rejonowy w Słupsku w sprawie z nadzoru nad egzekucją z nieruchomości położonej w R., dla której Sąd Rejonowy w Słupsku prowadzi księgę wieczystą KW nr SLl (...), w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Słupsku J. M. w sprawie Km (...) prowadzonej na wniosek wierzyciela (...) Bank (...) S.A. w W. z udziałem dłużnika A. K. (1), postanowił przysądzić prawo własności nieruchomości gruntowej położonej w R., przy ul. (...), o powierzchni 0,0783 ha, działka nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Słupsku prowadzi księgę wieczystą KW nr SLl (...), będącej przedmiotem przetargu w dniu 3 września 2015 roku na rzecz licytanta (...) Ltd w L. w Wielkiej Brytanii, który wykonał wszystkie warunki licytacyjne i uiścił całą kwotę należną jako cena nabycia nieruchomości w kwocie 843.300 zł.

Postanowieniem z dnia 10 lutego 2016r. Sąd Rejonowy w Słupsku dokonał planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji.

dowód; odpisy dokumentów z akt sprawy SR w Słupsku sygn. (...)k. 135.

Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2016r. zmieniającym postanowienie Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 18 grudnia 2015r. Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości na okoliczność ustalenia wartości udziału darowanego przez D. K.;

a)  P. K. w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej położonej w S. przy ul. (...), o obszarze 0,3028 ha, oznaczonej w ewidencji gruntów numerem działki (...) oraz w prawie własności nieruchomości budynkowych posadowionych na tej nieruchomości i stanowiących odrębną nieruchomość: hali obróbki wstępnej- budynek o kubaturze 1268 m ² hali maszynowni- budynek o kubaturze 2227 m ³ , hali przy maszynowni- budynek o kubaturze 405 m ³ , magazynu wyrobów gotowych- budynek o kubaturze 710 m ³ wiaty- budynek o kubaturze 290 m ³ , kotłowni- budynek o kubaturze 693 m ³, objętych księgą wieczystą KW nr SLl (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Słupsku VII Wydział Ksiąg Wieczystych,

b)  A. K. (1) w prawie własności nieruchomości położonej w w S. przy ul. (...), o obszarze 0,0250 ha, oznaczonej w ewidencji gruntów numerem ewidencyjnym (...), objętej księgą wieczystą KW nr SLl (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Słupsku VII Wydział Ksiąg Wieczystych,

c)  A. K. (1) w prawie użytkowania wieczystego w nieruchomości położonej w S. przy ul. (...), o obszarze 0,0079 ha. oznaczonej w ewidencji gruntów numerem ewidencyjnym (...), objętej księgą wieczystą KW nr SLl (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Słupsku VII Wydział Ksiąg Wieczystych.

dowód; opinia biegłej S. G. k. 181-183.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odnosząc się w pierwszym rzędzie do podniesionej przez stronę pozwaną kwestii zawiśnięcia przed Sądem Rejonowym Słupsku pod sygn. I C (...) sprawy z powództwa Syndyka Masy Upadłości D. K. w upadłości likwidacyjnej przeciwko P. K. i A. K. (1) skutkującej w ich ocenie odrzuceniem niniejszego pozwu, należy zauważyć, iż wbrew twierdzeniem pozwanych, okoliczność z uwagi na przedmiot postępowania w obu sprawach, sama w sobie nie stanowi o istnieniu przesłanki procesowej uniemożliwiającej merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy, tj. stanu zawisłości sporu (art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c.). Nie ulega wątpliwości, iż tożsamość przedmiotu uprzedniego orzeczenia oraz kolejnego powództwa, wykluczająca możliwość jego merytorycznej oceny i uzasadniająca odrzucenie pozwu, zachodzi w przypadku jednakowej podstawy faktycznej i prawnej rozstrzygnięcia oraz ponownego żądania powoda, przy czym przesłanki te muszą wystąpić kumulatywnie (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 października 2014r., (...)).

Przechodząc zatem do merytorycznej oceny zgłoszonego powództwa, to Sąd zważył, że wszystkie żądania zgłoszone w pozwie, strona powodowa opierała na treści art. 127 i art. 134 w zw. z art. 132 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze.

Zgodnie z art. 127 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2012 roku, poz. 1112 j.t.) bezskuteczne w stosunku do masy upadłości są czynności prawne dokonane przez upadłego w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, którymi rozporządził on swoim majątkiem, jeżeli dokonane zostały nieodpłatnie albo odpłatnie, ale wartość świadczenia upadłego przewyższa w rażącym stopniu wartość świadczenia otrzymanego przez upadłego lub zastrzeżonego dla upadłego łub dla osoby trzeciej. W przywołanym przepisie unormowano instytucję bezskuteczności z mocy prawa czynności upadłego, podyktowaną względami ochrony wierzycieli. Przewidziana w omawianym artykule bezskuteczność czynności z mocy prawa jest bezskutecznością względną, zaś bezskuteczność w stosunku do masy upadłości oznacza w istocie bezskuteczność w stosunku do wszystkich wierzycieli upadłościowych.

W myśl art. 134 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze, jeżeli czynność upadłego jest bezskuteczna z mocy prawa lub została uznana za bezskuteczną, to co wskutek tej czynności ubyło z majątku upadłego podlega przekazaniu do masy, a gdyby przekazanie w naturze do masy było niemożliwe, do masy winna być wpłacona równowartość w pieniądzach.

Z przytoczonych regulacji wynika zatem, że bezskuteczność z mocy prawa czynności upadłego rodzi po stronie syndyka roszczenie o wydanie masie upadłości w naturze przedmiotów majątkowych, które ubyły z majątku upadłego albo do niego nie weszły. Gdyby wydanie w naturze było niemożliwe, żądanie opiewa na wydanie równowartości w pieniądzu. w razie odmowy przekazania tych przedmiotów lub ich równowartości do masy syndyk powinien wytoczyć przeciwko osobie trzeciej powództwo o zasądzenie.

Przenosząc powyższe spostrzeżenia na grunt niniejszej sprawy, trzeba było zważyć, że powód wykazał okoliczności faktyczne, przemawiające za uznaniem, iż umowa darowizny z 25.05.2011r. w zakresie dokonanym przez D. K., była z mocy prawa bezskuteczna wobec masy upadłości. Z dokumentów dołączonych do pozwu - nie kwestionowanych przez pozwane - w sposób nie budzący wątpliwości wynikało, iż D. K., na mocy tej umowy darowizny przekazała nieodpłatnie opisane wyżej prawa majątkowe swoim córkom P. K. i A. K. (1). W dniu 23 maja 2012 roku - a więc przed upływem roku od daty umowy darowizny - do Sądu Rejonowego w Słupsku Wydziału Gospodarczego wpłynął wniosek wierzyciela Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego w S. o ogłoszenie upadłości w likwidacji D. K., który postanowieniem tego Sądu z dnia 21 stycznia 2013r. został uwzględniony.

Przepis art. 134 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze nie zawiera żadnych postanowień dotyczących obniżenia wartości przedmiotów majątkowych o wysokość obciążających je hipotek lub zastawów. Z analizy tego przepisu nie można wysnuć poglądu o obniżeniu tej sumy. Podkreślić należy, że wierzyciele hipoteczni będą zaspokajani w ramach postępowania upadłościowego i wysokość zobowiązania hipotecznego będzie ulegać pomniejszeniu o wysokości wypłacone w ramiach postępowania upadłościowego.

Strony czynności notarialnej z dnia 25 maja 2011r. określiły wartość rynkową wszystkich nieruchomości na kwotę 2 800 000 zł.

Uwzględniając wniosek obu stron w tym przedmiocie, wobec wzajemnego kwestionowania wartości przedmiotu darowizny, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu wyceny nieruchomości na okoliczność ustalenia jej wartości, z pominięciem nieruchomości położonej w miejscowości R., z uwagi na jej sprzedaż w ramach postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika sądowego na wniosek wierzyciela hipotecznego.

W ocenie Sądu sporządzone przez biegłą opinie były wyczerpujące, fachowe i logiczne, a w konsekwencji nie budzące wątpliwości i w pełni zasługujące na wiarę. Przedstawione przez biegłą określenie sposobu wyceny, podejście, metoda i technika wyceny oraz procedura szacowania są w ocenie Sądu rzetelne, wyczerpujące, spójne, a nadto pozostające w zgodzie z wymogiem, by wyceny nieruchomości dokonywać według cen rynkowych przy uwzględnieniu jej położenia, przeznaczenia, wielkości, sposobu wykorzystywania, warunków miejscowych.

Sąd nie podzielił zastrzeżeń stron do opinii wydanych przez biegłą bowiem stanowiły one w istocie polemikę ze stanowiskiem biegłej, nie popartą merytorycznymi argumentami. W odpowiedzi na zarzuty zgłoszone odnośnie sporządzonej opinii przez powoda, biegła przekonująco wyjaśniła, że wartość jednostkowa nieruchomości wycenianej określona w procesie wyceny stanowi średnią ze skorygowanych cen jednostkowych nieruchomości porównawczych. Przyjęcie do bezpośrednich porównań nieruchomości o wyższych cenach nie spowodowałoby wzrostu wartości wycenianej nieruchomości, gdyż posiadają one lepsze oceny cech rynkowych i w procesie wyceny ich ceny jednostkowe zostałyby skorygowane w dół. Odpowiadając natomiast na zarzuty pozwanych biegła podkreśliła jeszcze raz, że wycenę oparto na obowiązujących przepisach prawa z wykorzystaniem Powszechnych Krajowych Zasad Wyceny. Zgodnie z zastosowanymi przepisami prawa oraz normami zawodowymi, do wyceny przyjmuje się transakcje nieruchomościami podobnymi w rozumieniu Ustawy o gospodarce nieruchomościami, transakcje dostępne oraz najbliższe dacie wyceny.

Opinia biegłego podlega, tak jak i inne dowody ocenie według art.233 §1 k.p.c., lecz odróżniają ją szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Przedmiotem opinii biegłego nie jest przedstawienie faktów, lecz ich ocena na podstawie wiedzy fachowej ( wiadomości specjalne ). Nie podlega ona zatem weryfikacji jak dowód na stwierdzenie faktów na podstawie kryterium prawdy i fałszu. Zgodnie z art..233 §2 k.p.c. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego. Zagadnienie czy Sąd powinien powoływać innych biegłych i wzbogacać materiał dowodowy o kolejne opinie , zostało wyjaśnione w wyroku SN z dnia 15.02.1974r., (...) (...) ( nie publ.), zgodnie z którym do dowodu z opinii biegłego nie mogą mieć zastosowania wszystkie zasady prowadzenia dowodów, a w szczególności art.217 §1 k.p.c. Jeżeli więc sąd uzyskał od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania, to nie ma potrzeby żądania ponowienia lub uzupełnienia tego dowodu. Powołanie kolejnego biegłego jest uzasadnione wówczas tylko, gdy sporządzona przez dotychczasowego biegłego opinia jest niepełna, niezrozumiała, i nie udziela odpowiedzi na postawione w zleceniu pytanie. Jak podniesiono już we wcześniejszych uwagach, w przedmiotowej sprawie żadna z przytoczonych przesłanek nie zachodziła.

Odnosząc się zatem do wniosków końcowych opinii, Sąd uwzględnił w całości powództwo w stosunku do pozwanej P. K. określone ostatecznie co do wysokości na rozprawie w dniu 26 czerwca 2015r. i zasądził kwotę 290.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Powództwo w stosunku do pozwanej A. K. (1) zostało uwzględnione w zakresie kwoty 206.350 zł. Z oczywistych względów wskazanych i omówionych w stanie faktycznych nie mogło być przedmiotem zasądzenie żądanie obejmujące nieruchomość położoną w R..

W pozostałym zakresie powództwo w stosunku do pozwanej P. K. zostało umorzone, a w stosunku do pozwanej A. K. (1) oddalone.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98, art. 100, art. 102 i art. 108 k.p.c. W zakresie całości zgłoszonego powództwa, roszczenie powoda zostało uwzględnione w połowie, co skutkowało wzajemnym zniesieniem kosztów z tytułu zastępstwa procesowego (pkt 5 wyroku).

Sąd nie obciążył pozwanych nieuiszczone kosztami sądowymi które wyniosły 45.000 zł, a od uiszczenia których powód był zwolniony, zgodnie z art. 132 ust. 2 p.u.in. stanowiącym, że syndyk nie ponosi opłat sądowych.

Stosownie bowiem do treści art. 102 k.p.c. w wypadkach szczególnie uzasadnionych Sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Ocena, czy te szczególnie uzasadnione wypadki wystąpiły należy do sądu i wymaga wszechstronnego rozważenia okoliczność rozpoznawanej sprawy. To, że pozwane korzystały w toku procesu z pomocy fachowego pełnomocnika, nie przesądza jeszcze o tym, że ponosiły z tego tytułu jakiekolwiek koszty. Jednocześnie, zgodnie z poglądem zaaprobowanym w orzecznictwie, sam fakt pozostawania przez stronę w niekorzystnej kondycji materialnej, nie może stanowić podstawy do zastosowania art. 102 k.p.c. Biorąc wszak pod uwagę charakter dochodzonego roszczenia, Sąd doszedł do przekonania, że spełnione zostały – określone powołanym przepisem – przesłanki uzasadniające nieobciążanie pozwanych kosztami procesu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2011 r. IICZ (...)). Z tych względów orzeczono jak w pkt 2 wyroku.

Na oryginale właściwy podpis.