Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 stycznia 2025 roku

Sąd Rejonowy w Sopocie, Wydział I Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Potyraj

Protokolant: Magdalena Trąbicka-Patron

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 stycznia 2025 roku w S.

sprawy z powództwa Kancelaria (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w D.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powoda Kancelarii (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w D. kwotę 68330 zł (sześćdziesiąt osiem tysięcy trzysta trzydzieści złotych) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 26 listopada 2022 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powoda Kancelarii (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w D. kwotę 8 070,10 zł (osiem tysięcy siedemdziesiąt złotych i dziesięć groszy) z tytułu zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

IV.  zwraca na rzecz powoda kwotę 163,90 zł (sto sześćdziesiąt trzy złote i dziewięćdziesiąt groszy) z tytułu niewykorzystanej zaliczki.

Sygnatura akt I C 724/23

UZASADNIENIE

Powód Kancelaria (...) Sp. z o.o. z siedzibą w D. domagała się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. w S. kwoty 68330 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 23 lipca 2022 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w wyniku kolizji drogowej z dnia 15 czerwca 2022 r. uszkodzony został pojazd marki B. (...) o nr rej. (...) stanowiący własność poszkodowanego S. Z.. W dniu 23 czerwca 2022 r. poszkodowany wynajął u powoda samochód zastępczy i korzystał z tego pojazdu przez okres 119 dni. Stawka dobowa najmu została ustalona na kwotę 650 zł brutto. Za usługę najmu pojazdu oraz holowania została wystawiona faktura VAT na kwotę 78074,50 zł brutto. Pozwany przyznał odszkodowanie z tytułu wynajmu pojazdu i holowania w wysokości 9744,50 zł uznając 22 ze 119 dni najmu, weryfikując dobową stawkę z 650 do 410 zł brutto za dobę. Pozwany zakwalifikował szkodę jako całkowitą, a zasadny okres najmu wylicza jak dla szkody częściowej. Powód powołał się na orzecznictwo, które wskazuje, że w przypadku szkody całkowitej czasem refundowanego najmu pojazdu jest okres od dnia wynajęcia pojazdu do dnia otrzymania przez poszkodowanego informacji o zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej. W niniejszej sprawie poszkodowany w dniu 14 października 2022 r. otrzymał informację o zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej a więc 113 dni od dnia powstania szkody. Najem zaś trwał do 20 października 2022 r. W celu organizacji najmu powód skontaktował się z wypożyczalniami współpracującymi z pozwanym i ustalił, że żadna z wypożyczalni nie dysponowała pojazdem klasy zbliżonej do pojazdu uszkodzonego.

(pozew – k. 3-12)

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym z dnia 5 grudnia 2023 r. Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego w Sopocie uwzględnił żądanie pozwu w całości.

(nakaz zapłaty – k. 63)

Pozwany zaskarżył powyższy nakaz zapłaty w całości, wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany wskazał, że w dniu zgłoszenia szkody proponował zorganizowanie pojazdu zastępczego dla poszkodowanego, należącego do segmentu (...) P. za kwotę 410 zł brutto. Zdaniem pozwanego jest on zatem zobowiązany do pokrycia kosztu najmu pojazdu zastępczego tylko do tej wysokości. W ocenie pozwanego poszkodowany nie zdecydowałby się na najem pojazdu u powoda, gdyby miał pokryć jego koszty ze środków własnych. Biorąc pod uwagę powyższe pozwany stwierdził, że okoliczności sprawy są takie, że poszkodowany miał do wyboru dwie oferty najmu pojazdu nie różniące się niczym poza ceną. Zdecydował się na ofertę droższą wbrew obowiązkowi minimalizacji szkody i obowiązkowi współpracy wierzyciela z dłużnikiem. Postępowanie takie należy uznać za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Zdaniem pozwanego koszty najmu pojazdu przekraczające kwotę jaką pozwany zapłaciłby z tytułu najmu w jednej ze współpracujących z nią firm nie pozostają w adekwatnym związku przyczynowo – skutkowym ze szkodą z dnia 15 czerwca 2022 r. W kwestii czasu najmu pozwany podkreślił, że w niniejszej sprawie możliwa była naprawa pojazdu i rozliczenie szkody jako częściowej. Została ona rozliczona jako całkowita jedynie na skutek wniosku poszkodowanego złożonego w dniu 29 września 2022 r. W takiej sytuacji brak jest podstaw do ustalenia zasadnego czasu najmu pojazdu jak przy szkodzie całkowitej.

(sprzeciw – k. 66-69)

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 15 czerwca 2022 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód marki B. (...) o nr rej. (...), stanowiący własność S. Z.. Uszkodzony pojazd należał do segmentu (...).

Sprawca zdarzenia był ubezpieczony w (...) S.A. w S. w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego.

(okoliczności bezsporne, nadto dowód: dokumentacja zdjęciowa – akta szkody zapisane na płycie CD k. 74, zeznania przedstawiciela powoda K. B. – k. 98-98v, zeznania świadka S. Z. – k. 138-138v)

Uszkodzony pojazd B. należący do S. Z. nie nadawał się do dalszej jazdy po kolizji. Poszkodowany potrzebował pojazdu zastępczego w celu dojazdu do pracy oraz wykonywania czynności życia codziennego.

W dniu 23 czerwca 2022 r. poszkodowany zawarł umowę najmu pojazdu zastępczego z Kancelarią (...) Sp. z o.o. w D. na czas likwidacji szkody związanej ze zdarzeniem z dnia 15 czerwca 2022 roku. Na podstawie tej umowy poszkodowany korzystał przez 61 dni z pojazdu zastępczego marki B. (...). W dniu 23 sierpnia 2022 r. poszkodowany zawarł umowę najmu pojazdu zastępczego marki A. (...). Okres najmu trwał 58 dni tj. do dnia 20 października 2022 r. Stawka najmu obu pojazdów zastępczych wynosiła 650 zł brutto i była adekwatna do stawek najmu dla pojazdów z segmentu (...) stosowanych przez powoda.

Z tytułu wykonanej usługi najmu pojazdu zastępczego powód Kancelaria (...) Sp. z o.o. wystawiła w dniu 25 października 2022 roku fakturę VAT o numerze (...) na kwotę łączną 77 350 zł brutto (119 dni po stawce 650 zł brutto) z terminem płatności oznaczonym na dzień 08 listopada 2022 r.

(dowód: umowy najmu wraz z regulaminem – k. 18-20, oświadczenie – k. 21, protokół zdawczo – odbiorczy – k. 24-25, faktura VAT – k. 26, zeznania przedstawiciela powoda K. B. – k. 98-98v, zeznania świadka S. Z. – k. 138-138v)

Najem pojazdu zastępczego był rozliczany bezgotówkowo. Poszkodowany jako cedent w dniu 22 czerwca 2022 r. zawarł z firmą (...).H.U M. P. z siedzibą w D. umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której cesjonariusz nabył od poszkodowanego wierzytelność obejmującą prawo do dochodzenia wszystkich roszczeń związanych ze szkodą z dnia 15 czerwca 2022 r. powstałą w pojeździe marki B. (...), w tym kosztów wypożyczenia samochodu zastępczego.

W dniu 23 czerwca 2022 r. Likwidacja S. Komunikacyjnych P.H.U (...) z siedzibą w D. zawarła z powodem umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której powód nabył wierzytelność w postaci prawa do odszkodowania za korzystanie z samochodu zastępczego w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 15 czerwca 2022 r., numer szkody (...), likwidowanej przez (...) S.A. w S..

(dowód: umowy cesji wierzytelności – akta zapisane na płycie CD k. 74, k. 108, zeznania przedstawiciela powoda K. B. – k. 98-98v, zeznania świadka S. Z. – k. 138-138v)

Szkoda została zgłoszona pozwanemu w imieniu poszkodowanego przez firmę (...).H.U M. P. z siedzibą w D.. W dniu 23 czerwca 2022 r. pozwany potwierdził przyjęcie zgłoszenia szkody. Tego samego dnia pozwany wystosował na adres e-mail poprzednika prawnego powoda informację o możliwości zorganizowania przez pozwanego bezgotówkowego wynajmu pojazdu zastępczego ze wskazaniem segmentu pojazdu oraz stawek za dobę wynajmu określonych pojazdów. Pozwany zastrzegł także, że w przypadku wynajmu pojazdu z wypożyczalni niezależnej, pozwany będzie uprawniony do zweryfikowania stawek czynszu najmu do poziomu gwarantowanego przez ubezpieczyciela.

W dniu 24 czerwca 2022 r. pozwany poinformował poprzednika prawnego powoda, że szkoda została skierowana do procedury z oględzinami.

W dniu 30 czerwca 2022 r. powód zwrócił się do pozwanego o przesłanie informacji o szkodzie, w tym kosztorysu i decyzji oraz poinformował, że poszkodowany wynajmuje samochód zastępczy od powoda i zwrócił się o przedstawienie szczegółowej i wiążącej oferty najmu pojazdu zastępczego. Powód zaznaczył, że poszkodowanemu zależy na zapewnieniu pojazdu na cały rzeczywisty okres likwidacji szkody (naprawy pojazdu lub czasu do wypłaty odszkodowania w razie kwalifikacji szkody jako całkowitej z uwzględnieniem dodatkowego okresu na nabycie nowego pojazdu).

Po odbyciu pierwszych oględzin uszkodzonego pojazdu, w dniu 01 lipca 2022 r. pozwany sporządził kosztorys naprawy pojazdu poszkodowanego. Koszt naprawy pojazdu został oszacowany wówczas na kwotę 2 250,38 zł. Tego samego dnia został sporządzony raport szkody, w którym nie wskazano sposobu rozliczenia szkody oraz podstawy przyjęcia odpowiedzialności. Raport ten nie został także podpisany przez poszkodowanego. Oba ww. dokumenty zostały przekazane w dniu 01 lipca 2022 r. na adres e-mail poprzednika prawnego powoda.

W dniu 06 lipca 2022 r. warsztat naprawczy, po wykonanej geometrii, zgłosił potrzebę przeprowadzenia dodatkowych oględzin uszkodzonego pojazdu. Dodatkowe oględziny zostały ustalone na dzień 08 lipca 2022 r.

W dniu 12 lipca 2022 r. pozwany sporządził kolejną kalkulację naprawy, w którym oszacował naprawę pojazdu na kwotę 2 494,94 zł. W tym samym dniu pozwany przekazał kosztorys poprzednikowi prawnemu powoda.

W dniu 13 lipca 2022 r. zwrócono się do pozwanego o wycenę wartości pojazdu. Pozwany wskazał, że szkoda została zakwalifikowana jako częściowa. Brak zasadności wyliczenia wartości pojazdu na moment sprzed szkody.

W dniu 15 lipca 2022 r. warsztat naprawczy przekazał pozwanemu kosztorys naprawy uszkodzonego pojazdu, oszacowany na kwotę 25 694,79 zł.

W dniu 18 lipca 2022 r. pozwany przekazał weryfikację kosztorysu sporządzoną przez firmę (...)€xpert, zgodnie z którą koszt naprawy pojazdu oszacowano na kwotę 9 785,56 zł. W kosztorysie wskazano, że uwzględniając podczas weryfikacji stawkę, rabat ogólny oraz użycie dostępnych części alternatywnych koszt naprawy nie przekracza wartości pojazdu określonej na kwotę 20 000 zł. W przypadku niezastosowania się do weryfikacji szkoda zostanie rozliczona jako całkowita. Do ww. weryfikacji nie załączono wyliczenia przedstawiającego rozliczenie szkody całkowitej ani też oświadczenia o przyjęciu przez pozwanego odpowiedzialności za szkodę.

W dniu 20 lipca 2022 r. powód zwrócił się do pozwanego o przekazanie informacji o szkodzie wskazując, że bez potwierdzenia odpowiedzialności pozwanego serwis naprawczy nie rozpocznie naprawy.

W dniu 21 lipca 2022 r. pozwany poinformował o braku dokumentu potwierdzającego przyjęcie odpowiedzialności.

W dniu 24 lipca 2022 r. pozwany zwrócił się o wskazanie danych komendy policji, która prowadzi postępowanie. W dniu 29 lipca 2022 r. pozwany uzyskał żądane informacje.

W dniu 30 lipca 2022 r. pozwany zwrócił się do policji o przekazanie notatki urzędowej na temat zaistniałego zdarzenia.

W sierpniu 2022 r. powód zwracał się parokrotnie do pozwanego o przekazanie informacji o szkodzie i ewentualnym przyjęciu odpowiedzialności za zdarzenie szkodowe, aby warsztat mógł rozpocząć naprawę pojazdu. Pozwany informował, że oczekuje na przekazanie notatki urzędowej z policji.

W dniu 29 sierpnia 2022 r. powód zwrócił się do pozwanego z prośbą o ponaglenie policji w zakresie przekazania notatki urzędowej.

We wrześniu powód zwracał się do pozwanego o informację na jakim etapie znajduje się rozliczenie szkody. Pozwany informował wówczas o braku wpływu notatki z policji.

W dniu 11 września 2022 r. pozwany poinformował o braku podstaw do wypłaty odszkodowania z uwagi na brak oświadczenia sprawcy bądź notatki urzędowej policji potwierdzającej okoliczności zdarzenia.

W dniu 12 września 2022 r pozwany otrzymał notatkę policji o zdarzeniu szkodowym.

W dniu 15 września 2022 r. powód zwrócił się do pozwanego o wydanie decyzji ubezpieczeniowej.

W dniu 16 września 2022 r. pozwany poinformował o przyjęciu odpowiedzialności za zdarzenie.

W dniu 16 września 2022 r. przekazał decyzję o przyznaniu odszkodowania za naprawę pojazdu w kwocie 2 494,94 zł.

W dniu 16 września 2022 r. warsztat naprawczy ponownie wskazał, że koszt naprawy przekracza wartość pojazdu sprzed szkody.

W dniu 29 września 2022 r. warsztat zwrócił się o rozliczenie szkody jako całkowitej.

W dniu 04 października 2022 r. pozwany sporządził wycenę, na podstawie której oszacował wartość rynkową pojazdu na dzień 15 czerwca 2022 roku na kwotę 22040 PLN.

W dniu 07 października 2022 r. pozwany przekazał warsztatowi wycenę oraz poinformował, że oszacowany koszt naprawy może przekroczyć jego wartość, w takim wypadku szkoda zostanie rozliczona jako całkowita.

W dniu 14 października 2022 r. pozwany przekazał decyzję o przyznaniu dopłaty do odszkodowania w kwocie 13 735,06 zł brutto oraz o rozliczeniu szkody jako całkowitej.

W dniu 19 października 2022 r. poszkodowany otrzymał odszkodowanie za uszkodzenie pojazdu. Po otrzymaniu odszkodowania poszkodowany niezwłocznie podjął czynności mające na celu zakup nowego pojazdu.

W dniu 20 października 2022 r. poszkodowany zdał pojazd zastępczy powodowi.

W dniu 26 października 2022 r. powód dokonał zgłoszenia szkody w zakresie zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego przedkładając fakturę VAT oraz umowę cesji wierzytelności.

W dniu 21 listopada 2022 r. pozwany poinformował o przyznaniu odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego w kwocie 9020,00 zł. W uzasadnieniu decyzji pozwany poinformował, że zweryfikował dobową stawkę czynszu najmu do kwoty oferowanej przez pozwanego tj. 410 zł brutto oraz uwzględnił jedynie zasadny w jego ocenie okresu najmu pojazdu w wymiarze 22 dni. Pozwany poinformował, że czas najmu został ustalony w oparciu o częściowe rozliczenie szkody w pojeździe.

W toku postępowania likwidacyjnego przedstawiciel powoda K. B. kontaktował się z firmami współpracującymi z pozwanym uzyskując informację, że w dacie szkody nie było dostępnego żadnego pojazdu zastępczego o klasie tożsamej z pojazdem poszkodowanego.

(dowód: informacja o przyjęciu zgłoszenia szkody – akta zapisane na płycie CD k. 74, korespondencja e-mail - akta zapisane na płycie CD k. 74, 31-45, 94-95,kalkulacje naprawy - akta zapisane na płycie CD k. 74, decyzje - akta zapisane na płycie CD k. 74, k. 27-28, wycena - akta zapisane na płycie CD k. 74, ankieta – k. 56-57, faktura – k. 59, zeznania przedstawiciela powoda K. B. – k. 98-98v, nagrania rozmów nagrane na płycie CD k. 60, zeznania świadka S. Z. – k. 138-138v)

Pismem z dnia 01 lutego 2023 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 68 330,00 zł tytułem nieuregulowanej przez pozwanego kwoty za korzystanie z pojazdu zastępczego w związku ze szkodą z dnia 15 czerwca 2022 r. w terminie 7 dni pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.

(dowód: wezwanie do zapłaty wraz z wiadomością email – k. 29-30)

Uzasadniony ekonomicznie i celowy okres najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego w związku ze szkodą w pojeździe marki B. (...) o nr rej. (...) z dnia 15 czerwca 2022 r., przy uwzględnieniu wszystkich czynności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela, zakresu szkody i wysokości odszkodowania wynosi 119 dni.

Na wskazany okres składają się:

a)  1 dzień – okres od dnia powstania szkody do dnia jej zgłoszenia ubezpieczycielowi,

b)  113 dni – okres od dnia zgłoszenia szkody do dnia dokonania oględzin przez przedstawiciela ubezpieczyciela oraz otrzymania przez poszkodowanego (lub upoważniony przez poszkodowanego podmiot, warsztat) informacji o zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej i przyjęciu odpowiedzialności za szkodę,

c)  5 dni – okres niezbędny na sprzedaż wraku pojazdu i zakup innego pojazdu o zbliżonych parametrach oraz jego realizacji.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej A. P. – k. 143-151)

Sąd zważył, co następuje:

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dowodach dotychczas już wymienionych. Sąd uznał za w pełni wiarygodne dokumenty dołączone do akt sprawy, albowiem zostały sporządzone przez umocowane do tego podmioty w formach prawem przewidzianych, a ich prawdziwość i autentyczność nie była kwestionowana przez strony. W odniesieniu do faktury VAT wystawionej przez firmę powoda Sąd zaliczył ją w poczet materiału dowodowego jako potwierdzenie faktu, że takiej treści faktura została wystawiona i że usługa w niej wskazana została zrealizowana. Natomiast sama faktura w połączeniu z umowami najmu pojazdu zastępczego nie dowodziła zasadności dochodzenia od pozwanego wskazanej w niej kwoty. Zasadność refundacji kosztu najmu pojazdu zastępczego wymagała dalszych dowodów i rozważań Sądu.

Sąd dał wiarę dowodom w postaci dokumentów i wiadomości email z postępowania likwidacyjnego oferowanych przez obie strony. Na podstawie tych dokumentów Sąd ustalił datę zgłoszenia szkody, daty podjęcia poszczególnych czynności w toku postępowania likwidacyjnego, treść korespondencji e-mail wymienianej pomiędzy ubezpieczycielem a powodem czy warsztatem oraz wysokość przyznanego przez pozwanego odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego. Powyższe dokumenty nie były kwestionowane przez żadną ze stron pod względem ich autentyczności i wiarygodności.

Sąd zaliczył w poczet materiału dowodowego również nagrania rozmów przedstawiciela powoda z wypożyczalniami współpracującymi z pozwanym (zapis na płycie CD k. 60). Żadna ze stron nie kwestionowała wiarygodności nagrań, dlatego też ich wiarygodność nie budziła również wątpliwości Sądu.

Sąd uwzględnił zeznania świadka S. Z., które korelowały z pozostałym materiałem dowodowym. Świadek przedstawił okoliczności powstania szkody, przebieg postępowania likwidacyjnego prowadzonego przez pozwanego, okoliczności korzystania przez poszkodowanego z pojazdu zastępczego jak i zakupu nowego pojazdu niezwłocznie po uzyskaniu całości odszkodowania od ubezpieczyciela. Zeznania świadka znalazły potwierdzenie w dokumentach zaoferowanych przez strony z przebiegu postępowania likwidacyjnego.

Sąd uznał za wiarygodne także zeznania K. B. słuchanego w charakterze strony, bowiem pozostawały one w zgodzie z zeznaniami świadka S. Z. jak i dokumentami dołączonymi do akt sprawy jak i tych znajdujących się w aktach szkody. Przedstawiciel powoda przedstawił przebieg postępowania likwidacyjnego, okoliczności świadczenia przez firmę powoda usługi najmu pojazdu zastępczego na rzecz poszkodowanego, zawarcia umowy najmu i umowy cesji wierzytelności z poszkodowanym. K. B. wskazywał także, że kontaktował się telefonicznie z wypożyczalniami współpracującymi z pozwanym i uzyskał informację, że na dzień powstania szkody nie dysponowali oni pojazdami zastępczymi o klasie zbliżonej do pojazdu poszkodowanego. Okoliczności te znalazły potwierdzenie w załączonych do pozwu nagraniach z rozmów, zapisanych na płycie CD.

Sąd uznał za wiarygodną w całości opinię biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej A. P.. Opinia biegłego została sporządzona przez osobę dysponującą odpowiednią wiedzą specjalistyczną i doświadczeniem zawodowym z zakresu szacowania szkód komunikacyjnych i techniki samochodowej oraz w pełni odnosiła się do tezy dowodowej. Opinia została sformułowana w sposób przejrzysty, jasny, wnioski opinii były kategoryczne, precyzyjne i należycie uzasadnione. Cały tok rozumowania biegłego został przedstawiony w sposób jasny, logiczny, wolny od luk. Żadna ze stron nie kwestionowała opinii biegłego sądowego.

W ocenie Sądu w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego żądanie pozwu zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W niniejszej sprawie powód Kancelaria (...) Sp. z o.o. z siedzibą w D. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. w S. kwoty 68 330 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 23 lipca 2022 r. do dnia zapłaty tytułem najmu pojazdu zastępczego. Powód wskazywał, że cały okres najmu pojazdu zastępczego u powoda trwał 119 dni, przy zastosowaniu stawki dobowej najmu w kwocie 650 zł brutto. Pozwany zaś w toku postępowania likwidacyjnego uznał za zasadny najem pojazdu zastępczego w okresie 22 dni, przy uwzględnieniu oferowanej przez niego stawki dobowej czynszu najmu pojazdu w kwocie 410 zł brutto. Pozwany stał także na stanowisku, że brak jest podstaw do ustalenia zasadnego czasu najmu jak przy szkodzie całkowitej, albowiem pozwany ustalił, że szkoda w pojeździe poszkodowanego była szkodą częściową, natomiast rozliczenie szkody jako całkowitej nastąpiło wyłącznie na wniosek poszkodowanego. Okolicznościami bezspornymi w przedmiotowej sprawie był fakt zaistnienia zdarzenia drogowego, uszkodzenia pojazdu poszkodowanego, najmu pojazdu zastępczego w firmie powoda. Po uzupełnieniu materiału dowodowego także i legitymacja czynna powoda do wystąpienia z niniejszym roszczeniem nie budziła wątpliwości Sądu.

Żądanie powoda w stosunku do pozwanego opierało się na odpowiedzialności strony pozwanej jako ubezpieczyciela OC sprawcy szkody.

Istota umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprowadza się do tego, że zakład ubezpieczeń wypłaca określone w umowie odszkodowanie za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony (art. 822 § 1 k.c.). Z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia (art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.jedn.: Dz.U. z 2022 r., Nr 621, ze zm.). Zakres odszkodowania określają przepisy Kodeksu cywilnego, w szczególności art. 361 § 1 i 2 k.c. Reguły te nakazują przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego.

Sąd zważył, że prawo poszkodowanego do zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego za czas, w którym pozbawiony jest on możliwości korzystania z pojazdu uszkodzonego nie budzi wątpliwości w doktrynie ani w orzecznictwie. W okolicznościach niniejszej sprawy to uprawnienie poszkodowanego S. Z. również nie budziło wątpliwości Sądu, bowiem z zeznań poszkodowanego oraz jego pisemnego oświadczenia wynika, że pojazd ten służył jemu jak i jego małżonce do wykonywania codziennych obowiązków, w tym dojazdów do miejsca pracy. Brak możliwości korzystania z pojazdu i konieczność najmu samochodu zastępczego spowodowała wymierny uszczerbek w majątku poszkodowanego.

W niniejszej sprawie pozwany kwestionował zarówno wysokości stawki najmu pojazdu zastępczego, jak i okres najmu.

Sąd zważył, że szkoda w pojeździe poszkodowanego z dnia 15 czerwca 2022 roku została ostatecznie rozliczona jako całkowita. Decyzją z dnia 14 października 2022 r. pozwany poinformował o zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej i przyznaniu dopłaty do odszkodowania w kwocie 13735,06 zł. I choć faktycznie na początkowym etapie postępowania likwidacyjnego pozwany zakwalifikował szkodę jako częściową to zebrany w toku dalszego postępowania materiał dowodowy pozwala na stwierdzenie, że naprawa pojazdu poszkodowanego była ekonomicznie nieopłacalna. Szkoda winna zostać zakwalifikowana jako szkoda całkowita, a nie zaś jak to uczynił pozwany – jako szkoda częściowa. Okoliczności te znalazły potwierdzenie także w opinii biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej A. P., który w treści swej opinii jednoznacznie wskazał, że już w dniu 15 lipca 2022 r. ubezpieczyciel dysponował wszelkimi materiałami umożliwiającymi podjęcie decyzji o kwalifikacji szkody jako całkowitej, jednakże z nieznanych mu przyczyn tego nie uczynił, podtrzymując w dalszym ciągu swoje stanowisko co do rozliczenia szkody jako częściowej. Wątpliwości Sądu budziły twierdzenia pozwanego jakoby to jedynie na skutek wniosku poszkodowanego pozwany dokonał rozliczenia szkody jako szkody całkowitej. Określenie rozmiaru szkody nie zależy bowiem od wniosku poszkodowanego, a jest ustalane w oparciu o wykonany kosztorys oraz wartość pojazdu. Nadto wypłacone finalnie przez pozwanego odszkodowanie z tytułu szkody całkowitej znacznie przewyższało wysokością odszkodowanie, które zostałoby wypłacone poszkodowanemu, gdyby naprawa jego pojazdu – jak twierdzi pozwany – była ekonomicznie opłacalna. Biorąc pod uwagę powyższe, pozwany już na początkowym etapie likwidacji szkody winien ją zakwalifikować jako szkodę całkowitą. To zaś miało zasadniczy wpływ na ustalenie zasadnego okresu najmu pojazdu zastępczego.

Zgodnie bowiem z poglądami orzecznictwa (m.in. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2013 roku w sprawie III CZP 76/13, OSNC 2014/9/85), jak i wytycznymi (...) Izby (...), najem zastępczy, w sytuacji gdy szkoda zakwalifikowana została przez ubezpieczyciela jako całkowita, to okres od dnia jej powstania do dnia poinformowania o zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej i następnie dodatkowy okres niezbędny do nabycia nowego pojazdu.

Okoliczności niniejszej sprawy uzasadniały przyjęcie, że uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego obejmował okres od dnia zgłoszenia szkody i jednocześnie dnia zgłoszenia ubezpieczycielowi wystąpienia zdarzenia szkodowego tj. od 23 czerwca 2022 r. do dnia 19 października 2022 r. tj. przez okres 119 dni. Sąd poczynił powyższe ustalenia mając na względzie przytoczone wyżej poglądy orzecznictwa, rzeczywisty przebieg postępowania likwidacyjnego jak i wnioski płynące z opinii biegłego sądowego. Biegły sądowy z zakresu techniki motoryzacyjnej wskazał, że uzasadniony ekonomicznie i celowy okres najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego w związku ze szkodą w pojeździe marki B. (...) o nr rej. (...) z dnia 15 czerwca 2022 r. - przy uwzględnieniu wszystkich czynności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela, zakresu szkody i wysokości odszkodowania wynosił 119 dni. Na wskazany okres składały się:

a)  1 dzień – okres od dnia powstania szkody do dnia jej zgłoszenia ubezpieczycielowi,

b)  113 dni – okres od dnia zgłoszenia szkody do dnia dokonania oględzin przez przedstawiciela ubezpieczyciela oraz otrzymania przez poszkodowanego (lub upoważniony przez poszkodowanego podmiot, warsztat) informacji o zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej i przyjęciu odpowiedzialności za szkodę,

c)  5 dni – okres niezbędny na sprzedaż wraku pojazdu i zakup innego pojazdu o zbliżonych parametrach oraz jego realizacji.

Sąd wziął pod uwagę, że zdarzenie szkodowe miało miejsce w dniu 15 czerwca 2022 r.. Szkoda została pozwanemu zgłoszona dopiero 8 dni później tj. w dniu 23 czerwca 2022 r. Od tego też dnia poszkodowany wynajmował pojazd zastępczy i od tej daty winien być liczony zasadny okres najmu pojazdu zastępczego. W okresie od dnia zgłoszenia szkody do dnia oględzin pojazdu przez przedstawiciela pozwanego poszkodowany był w dalszym ciągu pozbawiony możliwości korzystania z pojazdu uszkodzonego i nie miał możliwości jego naprawy, co pozostawało w normalnym związku przyczynowo-skutkowym ze zdarzeniem z dnia 15 czerwca 2022 roku. Sąd wziął pod uwagę, że po dwukrotnych oględzinach przedstawiciel pozwanego oszacował wartość kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu na kwotę 2494,94 zł kwalifikując szkodę jako częściową. Powyższe ustalenia budziły wątpliwości, zwłaszcza w kontekście przekazanego w dniu 15 lipca 2022 r. kosztorysu naprawy przez warsztat naprawczy. Koszty naprawy pojazdu oszacowane przez przedstawiciela pozwanego były znacznie niższe niż koszty naprawy pojazdu oszacowane przez warsztat naprawczy, w którym poszkodowany weryfikował szkodę. Po doręczeniu kalkulacji naprawy sporządzonej przez warsztat, pozwany zweryfikował koszt naprawy obniżając go do kwoty 9 785,56 zł, podczas gdy warsztat oszacował ich wysokość na kwotę 25 694,79 zł brutto. Analizując kalkulację kosztów naprawy warsztatu, pozwany wskazał, że szkoda może być rozliczona na wniosek poszkodowanego jako szkoda całkowita. Pozwany de facto przyznał więc, że obie kalkulacje kosztów naprawy sporządzone przez jego przedstawicieli były rażąco zaniżone. Gdyby bowiem pozwany był przekonany o prawidłowości dokonanych przez siebie kalkulacji, nie przyznałby na rzecz poszkodowanego odszkodowania uzupełniającego w kwocie 13 735,06 zł i nie przyjąłby rozliczenia szkody jako całkowitej. Jak wskazał biegły sądowy w swojej opinii, już w dniu 15 lipca 2022 r. pozwany miał wszelkie dokumenty potrzebne do tego, aby zakwalifikować szkodę jako całkowitą. Mimo tego, w dalszym ciągu stał na stanowisku, że szkoda w pojeździe poszkodowanego powinna być rozliczona jako częściowa, co stoi w sprzeczności z materiałem zgromadzonym w toku postępowania likwidacyjnego. Z dokumentacji szkodowej wynika, że wierzyciel przez okres lipca i sierpnia 2022 r. monitował ubezpieczyciela o wydanie decyzji w sprawie bezspornej kwoty odszkodowania, niemniej ubezpieczyciel informował każdorazowo, że nie znajduje podstaw do wypłaty odszkodowania z uwagi na brak dokumentów potwierdzających odpowiedzialność za szkodę. Dopiero w dniu 16 września 2022 r. pozwany, po wielu ponagleniach ze strony powoda, poinformował o przyjęciu odpowiedzialności za szkodę i wydał decyzję o przyznaniu odszkodowania opartego na sporządzonym przez pozwanego kosztorysie, który pozostawał w znacznej sprzeczności z kosztorysem sporządzonym przez warsztat naprawczy. Dopiero na skutek korespondencji powoda i warsztatu naprawczego z września 2022 r., która wskazywała na zaistnienie w pojeździe poszkodowanego szkody całkowitej, pozwany rozpoczął procedurę określenia wysokości szkody metodą szkody całkowitej a informację o takiej kwalifikacji przekazał w dniu 7 października 2022 r. W dniu 14 października 2022 r. pozwany poinformował o zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej i przyznaniu z tego tytułu dopłaty do wypłaconego wcześniej odszkodowania. Tak długi czas oczekiwania na decyzję o przyjęciu odpowiedzialności za szkodę oraz sposobie zakwalifikowania i wyliczenia wysokości szkody uznać należy za nieprawidłowe prowadzenie postępowania likwidacyjnego przez pozwanego. Sąd zważył, że zdarzenie szkodowe miało miejsce w dniu 15 czerwca 2022 r., natomiast pozwany dopiero w dniu 30 lipca 2022 r. wystąpił do jednostki policji o przekazanie notatki urzędowej z zaistniałego zdarzenia szkodowego i przez okres ponad miesiąca nie podejmował praktycznie żadnych, skutecznych czynności mających na celu uzyskanie ww. notatki urzędowej. Dopiero parokrotne upominania ze strony powoda spowodowały wystąpienie przez pozwanego z ponagleniem do jednostki policji. Mając na uwadze powyższe, zdaniem Sądu cały okres związany z oczekiwaniem na potwierdzenie odpowiedzialności ubezpieczyciela oraz przekazanie ostatecznej decyzji o zaistnieniu szkody całkowitej tj. od 24 czerwca 2022 r. do 14 października 2022 r. wpływał na uzasadniony czas wynajmu przez poszkodowanego pojazdu zastępczego. Pełne odszkodowanie zostało przekazane poszkodowanemu w dniu 19 października 2022 r., co pozwoliło poszkodowanemu na zakup nowego pojazdu. W ocenie Sądu w tej sytuacji okres do dnia 19 października 2022 roku był uzasadnionym okresem najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego. Był to bowiem okres niezbędny do ustalenia podmiotu odpowiedzialnego za szkodę, ustalenia prawidłowego sposobu rozliczenia szkody oraz jej należytej wysokości. Dopiero po przyjęciu odpowiedzialności za szkodę przez pozwanego i powiadomienia o rozliczeniu szkody jako całkowitej oraz wypłaty odszkodowania na rzecz poszkodowanego, miał on realną możliwość zakupu innego pojazdu w miejsce pojazdu uszkodzonego. Dlatego w ocenie Sądu okres najmu pojazdu zastępczego od 23 czerwca 2022 r. do 19 października 2022 roku (119 dni) był w pełni uzasadniony i stanowił normalne następstwo zdarzenia z dnia 15 czerwca 2022 roku.

Pozwany kwestionował również wysokość stawki dobowej czynszu najmu pojazdu zastępczego, wskazując, że umożliwił poszkodowanemu najem pojazdu zastępczego po stawce 410 zł za dobę.

W ocenie Sądu pozwany nie wykazał, by umożliwił poszkodowanemu najem pojazdu zastępczego w całym okresie, w którym poszkodowany był pozbawiony możliwości korzystania ze swego uszkodzonego pojazdu tj. przez okres 119 dni (od dnia 23 czerwca do 19 października 2022) po stawce 410 zł. Pozwany wykazał jedynie, że powiadomił poszkodowanego o możliwości organizacji takiego najmu przez podmioty z nim współpracujące przyjmując zgłoszenie szkody oraz przesyłając wyniki oględzin pojazdu. Pozwany nie wykazał natomiast, że w powyższym okresie, w tym wypadku taki najem był realnie możliwy do zorganizowania. Co więcej, jak wynika z zeznań przedstawiciela powoda K. B., kontaktował się on z wypożyczalniami współpracującymi z pozwanym i uzyskał informację, że na dzień powstania szkody firmy te nie dysponowały pojazdem zbliżonym do klasy pojazdu uszkodzonego. Powód zaś złożył poszkodowanemu konkretną ofertę wynajęcia pojazdu zastępczego, na podstawie której obie strony zawarły umowy najmu pojazdu z dnia 23 czerwca i 23 sierpnia 2022 r. obejmujące cały okres likwidacji szkody. Z tego względu, w ocenie Sądu, nie ma podstaw do stawiania powodowi czy też poszkodowanemu zarzutu nielojalnego zachowania, czy przyczynienia się do zwiększenia szkody poprzez nieskorzystanie z propozycji najmu pojazdu zastępczego zorganizowanego za pośrednictwem pozwanego. Poszkodowany nie znając pierwotnie podmiotu odpowiedzialnego za szkodę, skorzystał z oferty powoda w zakresie najmu pojazdu zastępczego i kontynuował ten najem do czasu uzyskania odszkodowania za szkodę całkowitą i zakupu nowego pojazdu. Pozwany, mimo zapytania kierowanego przez powoda za pośrednictwem wiadomości e-mail, nie złożył deklaracji pokrycia kosztów najmu pojazdu zastępczego przez cały niezbędny okres trwania likwidacji szkody. W tej sytuacji poszkodowany nie miał jasności, w jaki sposób byłby zorganizowany najem pojazdu zastępczego przez pozwanego lub podmioty z nim współpracujące. Tym bardziej że powód gwarantował rozliczenie bezgotówkowe kosztów najmu pojazdu zastępczego za cały okres niezbędny do likwidacji szkody, nie zastrzegając żadnego udziału w tych kosztach poszkodowanego. Ponieważ okres najmu bezpośrednio po zaistnieniu kolizji oraz w momencie udostępnienia poszkodowanemu pojazdu zastępczego przez powoda, jak i kwalifikacja szkody pozostawały w tamtym momencie niesprecyzowane, mogłoby się okazać, że po upływie okresu najmu uznanego przez pozwanego poszkodowany pozostałby bez pojazdu zastępczego lub byłby obciążony kosztami najmu. Również po zgłoszeniu szkody i oględzinach pojazdu przez przedstawiciela pozwanego dalszy tok postępowania nie był jasny. Z raportu szkody wynika bowiem, że pozwany nie podjął wówczas decyzji o sposobie rozliczenia szkody ani nie przyjął odpowiedzialności za zdarzenie. Decyzja o sposobie rozliczenia szkody jako całkowitej została przekazana powodowi dopiero w dniu 14 października 2022 roku. Zatem sytuacja niepewności co do sposobu rozliczenia szkody, wysokości odszkodowania, tego czy auto będzie naprawiane czy też, utrzymywała się przez okres do dnia 14 października 2022 roku. W tej sytuacji w ocenie Sądu nie sposób stawiać zarzutu poszkodowanemu, że nie współpracował z pozwanym i przyczynił się do zwiększenia szkody. To pozwany bowiem działał w sposób uniemożliwiający poszkodowanemu należyte zabezpieczenie jego interesów na drodze współpracy z podmiotami współpracującymi z pozwanym.

Z tych względów Sąd uznał, że zarzut zawyżenia stawki dobowej najmu pojazdu zastępczego co do okresu najmu objętego pozwem nie jest zasadny.

Sąd wziął pod uwagę, iż powód przedstawił także opinię biegłego sądowego wydaną na potrzeby innego postępowania sądowego w analogicznej sprawie co rozpoznawana, z której wynika, że stawka zastosowana przez powoda w kwocie 650 zł brutto jest rynkowa. Sąd nie miał wątpliwości, że stawka zastosowana przez powoda nie odbiega od realiów rynkowych, mając na względzie klasę pojazdu wynajmowanego i uszkodzonego. Dodać należy – wobec zarzutów strony pozwanej – że choć faktycznie przedmiotem umów najmu były pojazdy wyższej klasy aniżeli pojazd poszkodowanego, to w rzeczywistości stawka najmu ustalona przez powoda dotyczyła pojazdu klasy (...) tj. pojazdu tożsamej klasy co uszkodzony pojazd poszkodowanego.

W konsekwencji, w ocenie Sądu pozwany winien zwrócić koszty najmu pojazdu zastępczego za okres od 23 czerwca roku do 19 października 2022 roku z uwzględnieniem stawki 650 zł brutto zastosowanej przez powoda, tj. 119 * 650 zł = 77 350 zł. Pozwany zrekompensował powodowi koszty najmu do kwoty 9020,00 zł. Dlatego powodowi przysługiwało dalsze roszczenie o zwrot kwoty 68 330 zł. W niniejszej sprawie powód dochodził zasądzenia kwoty 68 330 zł, która mieści się w granicach przysługującego powodowi roszczenia. Dlatego Sąd na podstawie art. 822 §§ 1 i 2 k.c. w zw. z art. 361 § 1 k.c. w zw. z art. 36 ust. 1 zdanie 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w zw. z art. 435 k.c. w zw. z art. 436 k.c. zasądził na rzecz powoda od pozwanego kwotę 68 330 zł tytułem dopłaty do odszkodowania za koszty najmu pojazdu zastępczego, o czym orzeczono w pkt. I wyroku.

Odnośnie żądania przez powoda zasądzenia na jego rzecz odsetek należy wskazać, iż stosownie do treści art. 481 §§ 1 i 2 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe.

W przedmiotowej sprawie pozwany opóźnił się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego w postaci zapłaty odszkodowania na rzecz powoda. Stosownie bowiem do treści art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni, licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o wypadku. Nadto, stosownie do treści ust. 2 tego przepisu, w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego.

Na podstawie danych zawartych w aktach sprawy Sąd ustalił, że szkoda z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego została zgłoszona pozwanemu w dniu 26 października 2022 r. Termin na spełnienie świadczenia przez pozwanego w prawidłowej wysokości upłynął zatem w dniu 25 listopada 2022 r. Od dnia następnego tj. od dnia 26 listopada 2022 r. pozwany pozostawał w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia na rzecz powoda. Żądanie odsetek Sąd uwzględnił zatem od dnia 26 listopada 2022 r. do dnia zapłaty. W pozostałym zakresie roszczenie odsetkowe zostało oddalone, jak w pkt. II wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z 98 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. przy uwzględnieniu zasady odpowiedzialności za wynik postępowania. Żądanie powoda zostało uwzględnione niemalże w całości, zatem to pozwany powinien ponieść całość kosztów. Na koszty procesu poniesione przez powoda składały się: kwota 3417 zł tytułem opłaty od pozwu, kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz ustalona na podstawie § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie kwota w wysokości 3600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego w kwocie 1200 zł (k. 86), która została wykorzystana do kwoty 1036,10 zł.

Niewykorzystana kwota zaliczki uiszczonej przez powoda w wysokości 163,90 zł podlegała zwrotowi na rzecz powoda na podstawie art. 80 i 84 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, o czym orzeczono w pkt III wyroku.

Łącznie suma kosztów procesu poniesionych przez powoda wyniosła 8 070,10 zł. Taką kwotę Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda z tytułu zwrotu kosztów procesu, zasądzając również na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. od tej kwoty odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.