Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 kwietnia 2024 roku

Sąd Rejonowy w Sopocie, I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Potyraj

Protokolant: Kamila Grzybek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 04 kwietnia 2024 roku

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G.

przeciwko przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. kwotę 2266,94 zł (dwa tysiące dwieście sześćdziesiąt sześć złotych i dziewięćdziesiąt cztery grosze) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 28 października 2023 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. kwotę 1117 zł (tysiąc sto siedemnaście złotych) z tytułu zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygnatura akt I C 699/23

UZASADNIENIE

Powód (...) Sp. z o.o. w G. wniósł o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. kwoty 2 266,94 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 28 października 2023 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w dniu 10 maja 2023 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki M. (...) o nr rej. (...). W dniu 18 maja 2023 r. poszkodowany zlecił warsztatowi wykonanie naprawy, ustalając przedmiot naprawy, zakres oraz metodę sporządzenia kalkulacji kosztów naprawy. Uzgodnione w umowie zlecenia naprawy stawki za prace blacharsko-mechaniczne i lakiernicze mieszczą się w przedziale stawek stosowanych przez inne warsztaty na rynku. Warsztat zgodnie z treścią zlecenia naprawy zawartego z poszkodowanym sporządził kalkulację naprawy, która została zweryfikowana przez pozwanego, następnie zaś dokonał naprawy według pierwotnej kalkulacji bez uwzględnienia potrąceń dokonanych przez pozwanego. Zdaniem warsztatu naprawa powinna być w całości wykonana według zakresu i kosztów uwzględnionych w kalkulacji naprawy nr 541/05/23 z dnia 21 czerwca 2023 r.

(pozew – k. 4-8)

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym z dnia 23 listopada 2023 r. Referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Sopocie uwzględnił żądanie pozwu.

( nakaz zapłaty – k. 44)

W ustawowym terminie sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty wywiódł pozwany, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych z uwzględnieniem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu sprzeciwu podniesiono, że spór w niniejszej sprawie ogranicza się do wysokości zasadnych stawek za prace blacharsko – lakiernicze. Strona powodowa przyjmuje jako zasadne stawki 350/350 zł, a pozwany w toku postępowania likwidacyjnego uznał, że zasadne są stawki 185/185 zł. W przekonaniu pozwanego stawki wskazywane przez powoda są znacząco zawyżone i odbiegają od stawek rynkowych i to niezależnie od tego czy dany zakład naprawczy ma podpisaną umowę o współpracy z zakładem ubezpieczeń czy też nie. Pozwany zakwestionował możliwość ustalenia stawek na podstawie dokumentów przedstawionych przez powoda w postaci prywatnych dokumentów z uwagi na fakt, że dokument „informacja o stawkach rynkowych…” w przekonaniu pozwanego powstał dla celów postępowania sądowego i obejmuje tylko i wyłącznie (...) marek premium oraz zakłady należące do Grupy Z.. Przedłożona zaś opinia biegłego sądowego K. zawiera zawyżone stawki rbg stosowane przez zakłady naprawcze.

(sprzeciw – k. 47-49)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W okresie od 18 stycznia 2023 r. do 17 stycznia 2024 r. pojazd osobowy marki M. (...) o nr rej. (...) stanowiący własność C. S. objęty był ochroną ubezpieczeniową w zakresie ubezpieczenia obowiązkowego OC, a także dobrowolnego ubezpieczenia autocasco - w Towarzystwie (...) S.A. z siedzibą w W.. Umowa ubezpieczenia została potwierdzona polisą nr (...).

Do umowy ubezpieczenia autocasco zastosowanie miały postanowienia Ogólnych Warunków Dobrowolnych (...) Komunikacyjnych Autocasco Standard ( (...)) (...), zw. dalej: „OWU”.

Zgodnie z § 15 OWU:

1. W przypadku szkody częściowej, tj. w razie uszkodzenia pojazdu w stopniu nie kwalifikującym szkody jako szkody całkowitej, WARTA ustala wysokość odszkodowania, które obejmuje koszty naprawy pojazdu mające związek przyczynowy ze zdarzeniem objętym ochroną ubezpieczeniową.

2. Wysokość odszkodowania wyliczana jest przez WARTĘ w oparciu o wycenę kosztów naprawy pojazdu.

3. Wycena kosztów naprawy sporządzona przez WARTĘ lub na jej zlecenie według cen brutto (z VAT) wykonywana jest na podstawie indywidualnej oceny uszkodzeń pojazdu związanych z przedmiotowym zdarzeniem, z wykorzystaniem do tego celu informacji na temat realnych kosztów naprawy uzyskanych poprzez analizę aktualnej sytuacji rynkowej, której podstawą jest:

1) koszt robocizny ustalony w oparciu o:

a) naprawcze normy czasowe określone przez producenta pojazdu i ujęte w systemie A., E. lub DAT,

b) stawkę za 1 roboczogodzinę ustaloną przez WARTĘ na podstawie stawek stosowanych przez warsztaty poza (...) z terenu województwa względem którego dokonano taryfikacji składki,

2) koszt części zamiennych w wysokości cen podanych w aktualnych polskich wydaniach systemu A., E. lub DAT z uwzględnieniem cen części zamiennych dystrybuowanych poza siecią oficjalnego producenta/importera pojazdu, z zastrzeżeniem:

a) że wycena kosztu części zamiennych dokonywana jest na podstawie cen części zalecanych do stosowania przez producenta pojazdu lub jego oficjalnego importera skorygowanych o współczynnik w wysokości 0,6 wynikający z uwzględnienia w wycenie cen tzw. zamienników, tj. części zamiennych dystrybuowanych poza siecią oficjalnego producenta /importera pojazdu posiadających stosowną homologację,

b) zastosowania procentowego pomniejszenia wartości części, w zależności od okresu eksploatacji pojazdu określonego zgodnie z poniżej zamieszczoną tabelą, z uwzględnieniem postanowień pkt 4), 5) i 6), chyba że w umowie zostało ono zniesione:

Okres eksploatacji Procent pomniejszenia

do 1 roku 0%

powyżej 1 do 2 lat 15%

powyżej 2 do 3 lat 25%

powyżej 3 do 5 lat 35%

powyżej 5 do 7 lat 45%

powyżej 7 do 8 lat 50%

powyżej 8 do 10 lat 55%

powyżej 10 lat 60%

Pod pojęciem „okres eksploatacji” rozumie się okres jaki upłynął od daty pierwszej rejestracji pojazdu do dnia powstania szkody. W przypadku, gdy data pierwszej rejestracji nie jest znana przyjmuje się, że jest to 15 maja roku budowy/produkcji pojazdu. Ceny części określone przez producenta lub oficjalnego importera w walucie obcej zostaną przeliczone według kursu walut stosowanego przez generalnego importera pojazdu lub w przypadku braku wiedzy o zasadach przeliczeń stosowanych przez generalnego importera, według średniego kursu danej waluty ustalonego przez NBP, obowiązującego w dniu ustalania wysokości odszkodowania,

3) w przypadku braku cen części lub norm czasowych robocizny w systemie A., E. lub DAT przyjmuje się ceny i normy dla pojazdu najbardziej zbliżonego właściwościami techniczno-eksploatacyjnymi,

4) przy ustalaniu wysokości odszkodowania za szkody w:

a) ogumieniu, akumulatorze, elementach ciernych układu hamulcowego (klocki, szczęki, tarcze, bębny), elementach ciernych układu sprzęgła (tarcza, docisk), elementach układu wydechowego (tłumiki, sondy lambda, katalizatory i rury łączące te elementy) uwzględnia się indywidualne zużycie eksploatacyjne - stosownie do stanu tych elementów lub norm zużycia określonych przez producenta pojazdu,

b) pasach bezpieczeństwa, napinaczach pasów, poduszkach powietrznych i sterownikach do tych urządzeń nie uwzględnia się ubytku wartości tych elementów,

5) w przypadku stwierdzenia w elementach zakwalifikowanych do wymiany wcześniejszych uszkodzeń uwzględnia się potrącenia wynikające ze stanu technicznego tych części,

6) jeżeli w trakcie eksploatacji pojazdu dokonano wymiany części, wysokość procentowego pomniejszenia jej wartości ustalana jest indywidualnie w zależności od okresu eksploatacji części zgodnie z tabelą zamieszczoną w pkt 2b).

4. W razie udokumentowania fakturami VAT poniesionych kosztów naprawy wyższych niż przyjęte w sporządzonej przez WARTĘ wycenie, z uwzględnieniem zastrzeżeń o których mowa w ust. 3, WARTA uzupełni kwotę odszkodowania do poziomu wynikającego z ww. faktur, nie więcej jednak niż:

1) do poziomu cen części podanych w aktualnych polskich wydaniach systemu A., E. lub DAT, opartych na danych producenta/importera pojazdu, nie więcej niż średnie ceny zalecane przez producenta pojazdu lub oficjalnych importerów do stosowania przez ich sieci serwisowe, bez uwzględniania współczynnika korygującego, o którym mowa w ust. 3 pkt 2a),

2) do poziomu kosztów robocizny ustalonych na podstawie stawki za 1 roboczogodzinę ustalonej w oparciu o średnie stawki stosowane przez warsztaty poza (...) z terenu województwa, względem którego dokonano taryfikacji składki, gdy w umowie nie zostało zniesione procentowe pomniejszenie wartości części,

3) do poziomu kosztów robocizny ustalonych na podstawie stawki za 1 roboczogodzinę ustalonej w oparciu o średnie stawki stosowane przez autoryzowane stacje obsługi ( (...)) z terenu województwa, względem którego dokonano taryfikacji składki, gdy w umowie zostało zniesione procentowe pomniejszenie wartości części. W przypadku braku możliwości ustalenia stawki średniej dopuszcza się przyjęcie stawki za 1 roboczogodzinę stosowanej indywidualnie przez wykonawcę naprawy o ile nie przekracza ona 120% stawki za roboczogodzinę - stosowanej przez dany warsztat w naprawach gwarancyjnych,

pod warunkiem:

4) stwierdzenia przez WARTĘ zgodności dokonanej naprawy z zakresem uszkodzeń uznanych przez WARTĘ,

5) przedstawienia naprawionego pojazdu na żądanie WARTY w celu dokonania oględzin przez WARTĘ. 

5. Wysokość odszkodowania z tytułu szkody częściowej nie może być wyższa niż kwota wynikająca z postanowień § 18.

6. W uzgodnieniu z Ubezpieczonym, WARTA może dokonać rozliczenia szkody częściowej w pojeździe na zasadach likwidacji przewidzianych dla szkody całkowitej.

7. W przypadku, gdy w związku ze szkodą została dokonana naprawa w zakresie elementów układu nośnego, hamulcowego lub kierowniczego mających wpływ na bezpieczeństwo ruchu drogowego, Ubezpieczony zgodnie z ustawą Prawo o ruchu drogowym ma obowiązek wykonania dodatkowego badania technicznego po dokonanej naprawie i poinformowania WARTY w formie pisemnej o dacie jego przeprowadzenia.

(dowód: polisa – akta szkody zapisane na płycie CD – k. 71, OWU AC - akta szkody zapisane na płycie CD – k. 71)

W dniu 10 maja 2023 r. w S. miało miejsce zdarzenie drogowe, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód marki M. (...) o nr rej. (...), należący do poszkodowanego C. S..

Poszkodowany dokonał zgłoszenia szkody w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń. W dniu 11 maja 2023 r. pozwany poinformował o przyjęciu zgłoszenia szkody i zarejestrował szkodę pod numerem (...)-01.

Poszkodowany zlecił naprawę uszkodzonego pojazdu w warsztacie (...) Sp. z o.o., w którym to warsztacie pojazd był regularnie serwisowany, do którego miał zaufanie, który był autoryzowanym warsztatem w zakresie obsługi marki M. (...). W dniu 18 maja 2023 r. poszkodowany zawarł z warsztatem (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. umowę w przedmiocie naprawy pojazdu, w której określono zakres naprawy oraz metodę sporządzenia kalkulacji kosztów naprawy, według której określona zostanie kwota końcowa za wykonanie usługi. Uzgodniono również stawkę za roboczogodzinę prac blacharsko-lakierniczych w wysokości 350 zł netto. Rozliczenie kosztów naprawy miało się odbyć bezgotówkowo, dlatego w dniu 18 maja 2023 r. poszkodowany C. S. zawarł z warsztatem (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. umowę przelewu wierzytelności z tytułu odszkodowania z umowy dobrowolnego ubezpieczenia Autocasco, dotyczącego szkody komunikacyjnej w pojeździe M. (...) o nr rej. (...) z dnia 10 maja 2023 r.

Warsztat zgodnie z treścią zlecenia naprawy sporządził kalkulację naprawy nr 541/05/23 z dnia 21 czerwca 2023 r. i przed przystąpieniem do naprawy przedłożył ją pozwanemu zakładowi ubezpieczeń. Pozwany zakład ubezpieczeń zweryfikował przedłożoną mu przez warsztat kalkulację naprawy w zakresie stawek za roboczogodzinę prac blacharsko-lakierniczych do wysokości 185 zł netto. Warsztat, wykonując naprawę, nie uwzględnił zastosowanych przez pozwany zakład ubezpieczeń potrąceń. Po wykonaniu naprawy warsztat wystawił fakturę VAT nr (...) z dnia 20 czerwca 2023 r. na kwotę 14 128,81 zł oraz fakturę VAT nr (...) na kwotę 252,89 zł, z uwzględnieniem stawki VAT obowiązującej w dacie wystawienia faktury.

W dniu 13 października 2023 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 14 381,70 zł tytułem odszkodowania za szkodę w pojeździe marki M. (...).

W toku postępowania likwidacyjnego pozwany zakład ubezpieczeń przyznał odszkodowanie za szkodę w łącznej wysokości 12 114,76 zł brutto ze względu na weryfikację stawek roboczogodziny prac blacharsko-lakierniczych do kwoty 185/185 zł netto.

(okoliczności niesporne, nadto dowód: zeznania świadka C. S. – k. 96, 97; umowa zlecenia naprawy pojazdu – płyta CD k. 12, umowa przelewu wierzytelności – płyta CD k. 12, faktury VAT – płyta CD k. 12, wezwanie do zapłaty – płyta CD k. 12, kalkulacja naprawy nr 541/05/23 - płyta CD k. 12, weryfikacja kosztorysu przez pozwanego – płyta CD k. 12, przyjęcie zgłoszenia szkody – akta szkody zapisane na płycie CD – k. 52, kosztorys pozwanego - akta szkody zapisane na płycie CD – k. 52, formularz zgłoszenia – akta szkody zapisane na płycie CD – k. 52)

W dniu 13 października 2023 r. pomiędzy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. a (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. doszło do zawarcia zlecenia do powierniczej umowy o przelew wierzytelności, na mocy której (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. zlecił powodowi wyegzekwowanie kwoty 14 381,70 zł wraz z należnymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie z polisy AC poszkodowanego w związku z powstałą w dniu 10 maja 2023 r. szkodą w pojeździe marki M. (...) o nr rej. (...).

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. dnia 13 października 2023 r. zawarł umowę o powierniczy przelew wierzytelności z (...) sp. z o.o. w G. (cesjonariusz), przedmiotem umowy była wierzytelność z tytułu odszkodowania z polisy AC poszkodowanego, szkody w pojeździe M. (...) o nr rej. (...), szkoda z dnia 10 maja 2023 r., nr szkody (...)-01.

(dowód: zlecenie do powierniczej umowy o przelew wierzytelności – płyta CD k. 12, umowa o powierniczy przelew wierzytelności – płyta CD k. 23)

Stawki rynkowe usług blacharsko-lakierniczych w zakładach naprawy pojazdów posiadających autoryzację różnych marek na terenie województwa (...) w 2023 roku mieściły się w granicach od 180 zł do 355 zł netto.

(dowód: informacja o stawkach rynkowych netto za 1 rbg prac blacharsko-lakierniczych – zapisana na płycie CD k. 12, uzupełnienie opinii technicznej nr (...) – zapisana na płycie CD k. 12, opinia biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej S. K. - zapisana na płycie CD k. 12)

Sąd zważył, co następuje:

Ustalając stan faktyczny w przedmiotowej sprawie Sąd oparł się na dowodach w postaci dokumentów przedłożonych przez strony i zeznaniach świadka C. S..

Autentyczność ani wiarygodność dokumentów złożonych przez trony nie była kwestionowana ani nie budziła wątpliwości Sądu.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka C. S. w całości, ponieważ były one rzeczowe i konkretne. Świadek zeznał, że w celu naprawienia szkody pojechał do warsztatu w G., który wszystko wcześniej dla niego robił, serwisował jego pojazd, bo jest to warsztat B. oraz że w związku z tym nie sprawdzał ofert naprawy pojazdu w innych warsztatach. Zeznania świadka był w tym zakresie szczere, spontaniczne, zasługujące na wiarę w świetle zasad doświadczenia życiowego. Brak było podstaw do kwestionowania wiarygodności zeznań świadka. Świadek nie umiał wypowiedzieć się co do znaczenia poszczególnych klauzul umownych w OWU. Sąd zważył, że świadek był obywatelem niemieckim, poprawnie, komunikatywnie posługującym się językiem polskim, ale analiza prawniczego języka postanowień umownych mogła sprawiać świadkowi obiektywną trudność.

Między stronami sporna była średnia stawka rynkowa za rbg prac lakierniczych i blacharskich w dacie szkody i jej naprawienia. Sąd zważył, że strona powodowa przedstawiła opinię techniczną biegłego sądowego sporządzoną do sprawy I C 540/21 Sądu Rejonowego w Lęborku, z której wynika, że stawki rynkowe usług blacharsko-lakierniczych w zakładach naprawy pojazdów posiadających autoryzację różnych marek na terenie województwa (...) w 2023 roku wynosiły od 180 zł do 355 zł netto. Powyższa opinia prezentująca zebrane dane o stosowanych stawkach za rbg prac warsztatów autoryzowanych nie budziła wątpliwości Sądu, nie była też kwestionowana pod względem wiarygodności. Wnioski opinii znalazły potwierdzenie w dokumentach dotyczących stawek stosowanych w poszczególnych warsztatach załączonych do informacji o stawkach zapisanej na płycie CD załączonej do pozwu jak i pozostawały w zgodzie ze znajdującą się na płycie CD opinią biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej S. K., sporządzoną na potrzeby zainicjowanego przed Sądem Rejonowym Gdańsk – Północ w Gdańsku postępowania sygn. akt V GC 934/22. Opinia techniczna z dnia 23 sierpnia 2022 r. została sporządzona przez Z. K., który jest biegłym sądowym z listy SO w Słupsku, co pozwala stwierdzić, że dokument ten nie został sporządzony przez przypadkową osobę tylko na potrzeby niniejszego postępowania.

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika pozwanego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej na zasadzie art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c., uznając, że dotyczy on okoliczności nieistotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Pełnomocnik pozwanego w sprzeciwie wniósł o przeprowadzenie tego dowodu na okoliczność ustalenia średniej stawki za 1 rbg za prace blacharsko-lakiernicze stosowane przez autoryzowane stacje obsługi ( (...)) z terenu województwa (...). Sąd zważył, że po pierwsze strona powodowa przedstawiła opinię biegłego sądowego wydaną w innej sprawie Sądu Rejonowego w Lęborku, w której wskazano zakres stawek rynkowych stosowanych stawek za rbg prace blacharsko-lakiernicze przez warsztaty autoryzowane inne niż (...) Sp. z o.o. Po drugie, w ocenie Sądu istotą sporu w niniejszej sprawie dotyczyła sposobu ustalania wysokości świadczenia w razie udokumentowania naprawy szkody częściowej fakturą warsztatu. Jest to w istocie spór prawny, a nie faktyczny. Zwłaszcza że postanowienia OWU nie dają podstaw do określenia sposobu wyliczania średniej stawki rynkowej. Dlatego w ocenie Sądu przeprowadzenie dowodu na zakreślone przez pozwanego okoliczności nie pozwoliłoby na rozstrzygnięcie kwestii spornych między stronami, bowiem rozstrzygnięcie sporu dotyczy kwestii interpretacji postanowień OWU.

W oparciu o tak oceniony materiał dowodowy Sąd uwzględnił żądanie pozwu w całości.

Roszczenie dochodzone pozwem wynikało z dobrowolnej umowy ubezpieczenia majątkowego AC pojazdu M. (...), zawartej między poszkodowanym ubezpieczającym C. S. a pozwanym zakładem ubezpieczeń (w wariancie AC standard). Integralną częścią umowy ubezpieczenia były ogólne warunki ubezpieczenia, załączone do umowy (OWU).

Zgodnie z art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności (jak wskazuje art. 805 § 2 pkt 1 k.c.) na zapłacie przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku.

W niniejszej sprawie poszkodowany zgłosił szkodę w pojeździe oraz zdecydował się naprawić niezwłocznie szkodę w (...) Sp. z o.o. w G., w którym pojazd przed szkodą był serwisowany. Poszkodowany zlecił naprawę warsztatowi z wykorzystaniem części nowych i oryginalnych oraz stosowanych przez warsztat stawek za rbg prac blacharsko – lakierniczych wynoszących 350 zł netto i ustalił bezgotówkowe rozliczenie kosztów naprawy. Warsztat przygotował kosztorys naprawy zgodnie z tym zleceniem. Kosztorys został przesłany ubezpieczycielowi. Ubezpieczyciel nie kwestionował zakresu naprawy, ale zweryfikował ostatecznie zastosowane stawki za rbg prac blacharsko-lakierniczych do 185 zł netto. W kalkulacji warsztatu stosowana była stawka 350 zł netto, a pozwany uznawał jedynie stawkę w kwocie 185 zł netto. Powód dochodził pozwem różnicy między kosztami naprawy skalkulowanymi przez warsztat (...) Sp. z o.o. w G. a świadczeniem wypłaconym przez pozwanego w kwocie łącznej 12 114,76 zł, wynikającą z różnicy w wysokości zastosowanych stawek za rbg prac blacharsko-lakierniczych.

Zgodnie z § 15 ust. 1 i 2 OWU, w przypadku szkody częściowej, tj. w razie uszkodzenia pojazdu w stopniu nie kwalifikującym szkody jako szkody całkowitej, WARTA ustala wysokość odszkodowania, które obejmuje koszty naprawy pojazdu mające związek przyczynowy ze zdarzeniem objętym ochroną ubezpieczeniową, a wysokość odszkodowania wyliczana jest przez WARTĘ w oparciu o wycenę kosztów naprawy pojazdu. W myśl § 15 ust. 4 OWU, w razie udokumentowania fakturami VAT poniesionych kosztów naprawy wyższych niż przyjęte w sporządzonej przez WARTĘ wycenie, z uwzględnieniem zastrzeżeń o których mowa w ust. 3, WARTA uzupełni kwotę odszkodowania do poziomu wynikającego z ww. faktur, nie więcej jednak niż:

1)  do poziomu cen części podanych w aktualnych polskich wydaniach systemu A., E. lub DAT, opartych na danych producenta/importera pojazdu, nie więcej niż średnie ceny zalecane przez producenta pojazdu lub oficjalnych importerów do stosowania przez ich sieci serwisowe, bez uwzględniania współczynnika korygującego, o którym mowa w ust. 3 pkt 2a),

2)  do poziomu kosztów robocizny ustalonych na podstawie stawki za 1 roboczogodzinę ustalonej w oparciu o średnie stawki stosowane przez warsztaty poza (...) z terenu województwa, względem którego dokonano taryfikacji składki, gdy w umowie nie zostało zniesione procentowe pomniejszenie wartości części,

3)  do poziomu kosztów robocizny ustalonych na podstawie stawki za 1 roboczogodzinę ustalonej w oparciu o średnie stawki stosowane przez autoryzowane stacje obsługi ( (...)) z terenu województwa, względem którego dokonano taryfikacji składki, gdy w umowie zostało zniesione procentowe pomniejszenie wartości części. W przypadku braku możliwości ustalenia stawki średniej dopuszcza się przyjęcie stawki za 1 roboczogodzinę stosowanej indywidualnie przez wykonawcę naprawy o ile nie przekracza ona 120% stawki za roboczogodzinę - stosowanej przez dany warsztat w naprawach gwarancyjnych.

Sąd zważył, że strona pozwana zweryfikowała koszty naprawy wskazane w fakturze wystawionej przez (...) Sp. z o.o. do uznanej przez siebie średniej stawki stosowanej przez (...) z terenu województwa (...). Pozwany uznał za średnią stawkę 185 zł netto. Sąd zważył, że pozwany nie przedstawił sposobu, w jaki wyliczył tę stawkę jako średnią, jakie dane brał pod uwagę, z jakiego okresu, od jakich podmiotów. Pozwany nie wykazał więc zasadności swojej decyzji.

W ocenie Sądu powód w toku procesu zaoferował wystarczający materiał dowodowy dla wykazania dochodzonego roszczenia zarówno co do zasady, jak i co do wysokości. W tym kontekście, zważywszy na przedmiot sporu w sprawie, pamiętać należy, że przepisy k.c. (art. 805 k.c. i następne) określające umowę ubezpieczenia przewidują co do zasady obowiązek wypłaty odszkodowania w przypadku zajścia wypadku ubezpieczeniowego przewidzianego w umowie ubezpieczenia. Podstawowym obowiązkiem ubezpieczającego jest zaś uiszczenie odpowiednio skalkulowanej przez zakład ubezpieczeń składki, która uwzględnia poziom jego ryzyka. Zgodnie z podstawową regułą rozkładu ciężaru dowodu wyrażoną w art. 6 k.c., na powodzie spoczywał obowiązek wykazania, że doszło do zdarzenia objętego przedmiotową umową i wysokości szkody, jaką w związku z nim poniósł. O ile fakt zdarzenia powodującego szkodę nie budził pomiędzy stronami wątpliwości, o tyle wysokość szkody pozostała między stronami sporna. Jednakże, w ocenie Sądu powód w dostateczny sposób wykazał fakt poniesienia określonej szkody majątkowej w zakresie stawki roboczogodziny poprzez przedstawienie faktury VAT za rzeczywiście wykonaną naprawę oraz informacji o stawkach stosowanych przez inne warsztaty autoryzowane w okresie zbieżnym z naprawą pojazdu poszkodowanego. Tym samym, to na pozwanym ciążył ciężar dowodu w zakresie wykazania, że stawki przyjęte przez pozwanego wykraczają ponad kwoty objęte ubezpieczeniem. Jak słusznie wskazał Sąd Apelacyjny w Gdańsku w uzasadnieniu wyroku z dnia 21 stycznia 2021 roku w sprawie V ACa 514/20: „ Zawarte jednak w ogólnych warunkach umów postanowienia (klauzule), iż w pewnych przypadkach szkoda nie jest objęta ubezpieczeniem, nie są niczym innym, jak tylko zastrzeżeniem (wyjątkiem) na korzyść ubezpieczyciela. Jeśli zatem chce on z tego zastrzeżenia skorzystać, musi przeprowadzić, zgodnie z regułą ustanowioną w art. 6 k.c., dowód co do faktów wskazujących na taki przypadek.”(poubl. W katalogu LEX pod nr (...)). Uwzględniając powyższe rozważania przyjąć należało, iż obowiązkiem powoda w niniejszej sprawie było wykazanie, iż doszło do zdarzenia objętego przedmiotową umową i wysokości szkody, jaką w związku z nim poniósł poszkodowany, natomiast obowiązkiem pozwanego było udowodnienie okoliczności tamujących żądanie, w tym także tych wynikających z § 15 ust. 4 pkt 2) i 3) OWU. O ile powód z powyższych obowiązków co do zasady się wywiązał, o tyle pozwany im nie sprostał. Powód przyjął stawkę roboczogodziny prac blacharskich i lakierniczych na poziome 350 zł netto, co z uwagi na doświadczenie życiowe Sądu wynikające ze znacznej liczby rozpoznanych spraw tego rodzaju jawi się jako stawka rynkowa. Nadto przedstawił informacje o stosowanych na rynku stawkach za roboczogodzinę prac w warsztatach autoryzowanych oraz opinie biegłych sądowych z zakresu techniki motoryzacyjnej wydanych w innych sprawach dot. okresu, w którym naprawa była dokonywana.

Pozwany poprzestał jedynie na zarzucie zawyżenia stawki za roboczogodzinę prac blacharsko lakierniczych, nie oferując przy tym materiału dowodowego na ich poparcie. Jak wskazuje się w orzecznictwie Sądu Najwyższego, faktów tamujących oraz niweczących powinien dowieść przeciwnik tej strony, która występuje z roszczeniem, czyli z zasady – pozwany – tak m. in. wyrok Sądu Najwyższego z 29 września 2005 r. III CK 11/05, z powołaniem na: uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 kwietnia 2003 r., II CKN 1409/00, OSNC 2004, nr 7-8, poz. 113, oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 1997 r., I PKN 375/97, OSNP 1998, Nr 18, poz. 537. Arbitralna decyzja ubezpieczyciela o weryfikacji stawek w fakturze przedstawionej przez warsztat dokonujący naprawy pojazdu nie została w żaden sposób uzasadniona ani wyjaśniona. Tym bardziej więc nie wykazano jej zasadności.

Nadto, w ocenie Sądu, postanowienie umowne § 15 ust. 4 pkt 2) i 3) OWU zostały sformułowane niejednoznacznie, w sposób nieprecyzyjny, niejasny. Bezspornie postanowienia te były zawarte w ogólnych warunkach umownych, a więc we wzorcu umownym przygotowanym uprzednio przez pozwanego ubezpieczyciela i nie były w żaden sposób indywidualnie ustalane z ubezpieczającym C. S.. Ubezpieczający zawarł umowę jako konsument. W myśl art. 385 § 2 k.c., wzorzec umowy powinien być sformułowany jednoznacznie i w sposób zrozumiały, a postanowienia niejednoznaczne tłumaczy się na korzyść konsumenta. Sąd zważył, że postanowienia umowne § 15 ust. 4 pkt 2) i 3) OWU mają definiować świadczenie główne ubezpieczyciela w przypadku, gdy poszkodowany przedstawi fakturę za naprawę pojazdu w przypadku szkody częściowej i pozwalają na zweryfikowanie wysokości świadczenia do poziomu kosztów robocizny ustalonych na podstawie stawki za 1 roboczogodzinę ustalonej w oparciu o średnie stawki stosowane przez autoryzowane stacje obsługi ( (...)) lub stacje spoza (...) z terenu województwa, względem którego dokonano taryfikacji składki. Postanowienie nie wskazuje, czy mają być wzięte pod uwagę wszystkie warsztaty, czy niektóre, ani jakie stawki tych warsztatów mają być brane pod uwagę. Z doświadczenia życiowego wynika, że warsztaty stosują różne stawki za wykonywane prace w zależności od charakteru i stopnia złożoności pracy, możliwości negocjacyjnych kontrahenta, trwałości współpracy z nim. Nie jest również jasne, czy średnia stawek ma być wyliczona jako średnia arytmetyczna czy w inny sposób. Już choćby z tych przyczyn, oczywiste jest, że powyższe postanowienie umowne nie pozwala na jednoznaczne ustalenie sposobu, w jaki sposób pozwany może weryfikować koszty rzeczywiście przeprowadzonej naprawy szkody częściowej w pojeździe, udokumentowanej fakturą. Stąd mimo, iż jest to postanowienie kształtujące wysokość świadczenia głównego pozwanego ubezpieczyciela, podlega ono kontroli pod kątem abuzywności w trybie art. 385 ¹ k.c.

W myśl art. 385 ¹ § 1 zdanie 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Zgodnie z art. 385 ¹ § 2 k.c., jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie. Postanowienia OWU zostały uprzednio sformułowane przez pozwanego i nie były w żaden sposób indywidualnie uzgadniane z ubezpieczającym. Postanowienia § 15 ust. 4 pkt 2) i 3) OWU kształtują prawa i obowiązki stron umowy w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając interesy konsumenta. Dają one bowiem podstawę pozwanemu do arbitralnego ustalania wysokości świadczenia, do którego zapłaty jest on zobowiązany wobec konsumenta w razie gdy przeprowadzi on naprawę pojazdu w sposób udokumentowany fakturą. W sposób dowolny, nieweryfikowalny może on obniżyć świadczenie, powołując się na arbitralnie ustalone przez siebie średnie stawki za rbg prac blacharsko-lakierniczych. Sąd wziął pod uwagę, że tak ukształtowane postanowienie umowne daje podstawę do odmowy refundowania wszystkich kosztów rzeczywiście przeprowadzonej naprawy uszkodzonego pojazdu przez ubezpieczonego. Ubezpieczony, który zawarł umowę ubezpieczenia AC w celu zabezpieczenia się na wypadek szkody w swoim mieniu, nie ma więc zapewnionej refundacji szkody w swoim mieniu, a więc nie jest wobec niego realizowany zasadniczy cel umowy. Ubezpieczony nie jest nadto w stanie ustalić, jakie świadczenie z tytułu szkody częściowej w mieniu rzeczywiście mu przysługuje na podstawie zawartej umowy. W razie wątpliwości uważa się, że niedozwolonymi postanowieniami umownymi są te, które w szczególności: uzależniają spełnienie świadczenia od okoliczności zależnych tylko od woli kontrahenta konsumenta (art. 385 ³ pkt 8 k.c.), przyznają kontrahentowi konsumenta uprawnienia do dokonywania wiążącej interpretacji umowy (art. 385 ³ pkt 9 k.c.), przyznają tylko kontrahentowi konsumenta uprawnienie do stwierdzania zgodności świadczenia z umową (art. 385 ³ pkt 11 k.c.). Uprawnienie zawarte w § 15 ust. 4 pkt b) i c) OWU pozwala pozwanemu na kształtowanie wysokości swego świadczenia wobec konsumenta w sposób arbitralny i jednostronnego interpretowania zgodności świadczenia z umową. Z tych względów są one abuzywne i nie są wobec ubezpieczonego wiążące.

W konsekwencji Sąd uznał, że pozwany zgodnie z § 15 ust. 4 OWU (bez pkt 2) i 3)) w razie udokumentowania fakturami VAT poniesionych kosztów naprawy wyższych niż przyjęte w sporządzonej przez WARTĘ wycenie, z uwzględnieniem zastrzeżeń o których mowa w ust. 3, WARTA uzupełni kwotę odszkodowania do poziomu wynikającego z ww. faktur. Powodowi jako następcy prawnemu ubezpieczonego przysługuje więc roszczenie o dopłatę świadczenia do wypłaconego już świadczenia w kwocie łączonej 12 114,76 zł brutto do wysokości kosztów naprawy wskazanych w fakturze wystawionej przez (...) Sp. z o.o. tj. do kwoty 14 381,70 zł brutto. Powodowi przysługuje więc wobec pozwanego roszczenie o dopłatę kwoty 2 266,94 zł brutto. Taką kwotę Sąd zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. w G. w pkt. I wyroku na podstawie art. 805 § 1 k.c.

Odnośnie żądania powoda w zakresie odsetek ustawowych należy wskazać, iż stosownie do treści art. 481 § 1 i 2 k.p.c. za okres opóźnienia w spełnieniu świadczenia pieniężnego wierzyciel może żądać odsetek ustawowych za opóźnienie. W przedmiotowej sprawie pozwany opóźnił się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego w postaci zapłaty świadczenia w należytej wysokości na rzecz powoda. Zgodnie bowiem z art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. W myśl art. 817 § 2 k.c., gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, przy czym bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1.

Z ustaleń Sądu wynika, że w dniu 11 maja 2023 r. pozwany poinformował poszkodowanego o przyjęciu zgłoszenia szkody, a więc termin spełnienia świadczenia w należytej wysokości upływał w dniu 10 czerwca 2023 roku. Zatem od dnia 11 czerwca 2023 roku pozwany opóźniał się w spełnieniu świadczenia w należytej wysokości. Powód dochodził odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 28 października 2023 roku, a więc za okres, w którym pozwany pozostawał w opóźnieniu w spełnieniu swego świadczenia. Dlatego na podstawie art. 481 §§ 1 i 2 k.c. Sąd uwzględnił żądanie odsetkowe i zasądził od pozwanego na rzecz powoda odsetki ustawowe za opóźnienie od zasądzonej kwoty świadczenia od dnia 28 października 2023 roku do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Z uwagi na uwzględnienie powództwa w całości, Sąd uznał za stronę przegrywającą pozwany zakład ubezpieczeń i obciążył go kosztami procesu w całości. Na koszty procesu poniesione przez powoda składały się: opłata od pozwu w wysokości 200 zł, koszty zastępstwa procesowego powoda w kwocie 900 zł (§ 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych) oraz opłata skarbowa w kwocie 17,00 zł od udzielonego radcy prawnemu pełnomocnictwa, co daje łącznie 1117 zł. Dlatego Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1117 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty na zasadzie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.