I C 560/23 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Rejonowy w Sopocie z 2023-12-13

Sygnatura akt I C 560/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2023 roku

Sąd Rejonowy w Sopocie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Anna Olszewska-Kowalska

Protokolant: sek.sąd. Magdalena Trąbicka-Patron

po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2023 roku w Sopocie,

na rozprawie

sprawy

z powództwa E. 1 Niestandaryzowanego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Wierzytelności z siedzibą w W.

przeciwko J. S.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  kosztami postępowania obciąża powoda.

UZASADNIENIE

Powód (...) 1 Niestandaryzowany Fundusz Inwestycyjny Zamknięty W. z siedzibą w W. (poprzednia nazwa: (...) 1 Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w W.) złożył do Sądu Rejonowego w Sopocie pozew przeciwko J. S. o zapłatę kwoty 60.602,25 zł oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, wskazując, że na dzień sporządzenia pozwu na zobowiązanie pozwanego składają się:

1)  40.252,68 zł tytułem niespłaconego kapitału umownego

2)  1.477,60 zł z tytułu odsetek kapitałowych naliczonych przez wierzyciela pierwotnego

3)  6.176,23 zł z tytułu odsetek ustawowych naliczonych przez wierzyciela pierwotnego za opóźnienie od dnia następującego po dniu wymagalności do dnia cesji

4)  10.349,57 zł tytułem odsetek ustawowych naliczonych przez powoda od dnia następującego po dniu cesji do dnia wniesienia pozwu

W uzasadnieniu wskazano, że zobowiązanie pozwanego wynika z zawartej z Bankiem (...) S.A. umowy o kredyt z dnia 17 września 2014 r. Uchwałą Walnego Zgromadzenia z dnia 16 maja 2018 r. akcjonariuszy Banku (...) S.A. zmieniono nazwę Banku na (...) Bank (...) S.A. (zwanym dalej „Wierzyciel pierwotny”). Pozwany nie dokonywał regularnych wpłat na poczet spłaty zobowiązania, wierzyciel pierwotny wezwał pozwanego do spłaty zadłużenia. Wezwanie pozostało bez odpowiedzi. W dniu 30 czerwca 2020 r. wierzyciel pierwotny dokonał wypowiedzenia umowy, jednocześnie wzywając pozwanego w terminie 30 dni od dnia otrzymania wypowiedzenia umowy do spłaty całej wierzytelności należnej wierzycielowi pierwotnemu. Pozwany nie spłacił zadłużenia. Wierzyciel pierwotny w dniu 16 sierpnia 2022 r. dokonał przelewu przysługującej mu od pozwanego wierzytelności na rzecz (...) 1 Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w W.. (pozew – k. 4-9)

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 30 sierpnia 2023 r. Starszy Referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Sopocie uwzględnił żądanie pozwu w całości. (nakaz zapłaty– k. 107)

Od powyższego nakazu zapłaty pozwany złożył sprzeciw, zaskarżając nakaz zapłaty w całości i wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz obciążenie powoda kosztami procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany zakwestionował wartość przedmiotu sporu z uwagi na błędną wartość kapitału, a tym samym błędną wartość naliczonych odsetek.

(sprzeciw od nakazu zapłaty – k. 110-111)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 września 2014 r. pozwany J. S. zawarł z Bankiem (...) S.A. z siedzibą we W. (następnie (...) Bank (...) S.A.) umowę o udzielenie kredytu i wydanie płatniczej karty kredytowej nr (...). Jako adres zamieszkania J. S. wskazano ul. (...). J. U. 45a/4, (...)-(...) G..

Zgodnie z brzmieniem treści Rozdziału I w/w umowy:

pkt 1 bank udziela kredytobiorcy na jego wniosek limitu kredytowego w rachunku karty w całkowitej kwocie 50.000 zł

pkt. 2. kredyt został udzielony na czas określony, który upływa po okresie dwóch lat, liczonych od ostatniego dnia miesiąca, w którym umowa została zawarta

pkt. 6. od wykorzystanej kwoty limitu kredytowego bank pobiera odsetki według zmiennej stopy procentowej ustalanej wg zasad określonych w pkt 6 umowy, na dzień zawarcia umowy oprocentowanie kwoty limitu kredytowego wynosi 16,00 % w stosunku rocznym

pkt 12 - całkowita kwota do zapłaty wynosi na dzień sporządzenia umowy 58.521,73 zł, składają się na nią

- całkowita kwota kredytu 50.000 zł

- całkowity koszt kredytu 8.521,73 zł, w tym:

a) odsetki od kredytu w wysokości 8.276,73 zł

b) koszty ustanowienia zabezpieczeń w wysokości 0,00 zł

c) opłaty za kartę w łącznej wysokości 245,00 zł za pierwszy dwuletni okres obowiązywania Umowy […]

pkt. 19 – kredytobiorca jest zobowiązany do spłaty kredytu w następujący sposób:

- dokonywania comiesięcznej spłaty w wysokości nie niższej niż 5% kwoty wykorzystanego limitu kredytowego, lecz minimum 50 zł, zwanej „Minimalna kwota do zapłaty”. Bieżąca wysokość Minimalnej kwoty do zapłaty oraz termin płatności zwany „Dniem spłaty” (nie krótszy niż 24 dni od dnia sporządzenia Zestawienia operacji) wskazywany jest przez Bank w tymże Zestawieniu operacji,

- w przypadku korzystania z usługi ratalnej (...) do dokonywania spłat w ustalonej wysokości, zgodnie z harmonogramem spłat,

- dokonania całkowitej spłaty kredytu w przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia Umowy w „Dniu spłaty” wskazanym w ostatnim Zestawieniu operacji, nie później jednak niż w terminie 30 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia Umowy

- w przypadku dokonania całkowitej spłaty bieżącego zadłużenia (wskazanego w Zestawieniu operacji za ostatni okres rozliczeniowy) w Dniu spłaty wskazanym w tym zestawieniu – odsetki od transakcji bezgotówkowych nie są naliczane przez Bank

- za datę dokonania spłaty uznaje się datę wpływu środków na rachunek Karty. […]

- w przypadku, gdy po rozwiązaniu lub wygaśnięciu Umowy zostaną przekazane do Banku do rozliczenia jakiekolwiek transakcje dokonane Kartą – Bank wzywa Kredytobiorcę do spłaty powstałego zadłużenia, wskazując saldo zadłużenia, transakcje objęte tym wezwaniem, numer rachunku do spłaty oraz termin płatności zadłużenia

pkt. 20 Dokonywanie spłaty – w tym Minimalna kwota do zapłaty oraz wszelkie inne spłaty – zaliczane są na poczet spłaty zadłużenia w następującej kolejności:

1)  odsetki

2)  prowizje i opłaty

3)  kwota zadłużenia rozłożona na raty w ramach spłaty ratalnej R. ( Usługa (...))

4)  transakcje gotówkowe chronologicznie wg daty księgowania

5)  transakcje bezgotówkowe (w tym przelewy z rachunku Karty kredytowej) chronologicznie wg daty księgowania

rozdział VI pkt 6: bank ma prawo wypowiedzieć umowę z zachowaniem 62-dniowego okresu wypowiedzenia

(dowód: umowa kredytu – k. 17-21)

W piśmie z dnia 26 maja 2020 r. pierwotny wierzyciel wezwał pozwanego do natychmiastowego uregulowania zaległości minimalnej na rachunku karty kredytowej w kwocie 5.521,46 zł - w terminie do dnia 16 czerwca 2020 r., jednocześnie informując o zablokowaniu karty. Wierzyciel zastrzegł, że brak spłaty zadłużenia spowoduje niezwłoczne rozpoczęcie przez Bank dalszych kroków prawnych, w tym skierowanie sprawy na drogę postepowania sądowego oraz wszczęcia egzekucji sądowej.

W/w pismo wysłano do J. S. na adres ul. (...), (...)-(...) G..

W piśmie z dnia 30 czerwca 2020 r. pierwotny wierzyciel dokonał wypowiedzenia umowy kredytu. Wezwał jednocześnie do spłaty całości zadłużenia wobec Banku w ciągu 62 dni od dnia otrzymania wypowiedzenia. Zadłużenie na dzień 30 czerwca 2020 r. wynosiło 52.222,45 zł, w tym z tytułu kapitału 50.966,57 zł, a z tytułu odsetek 1.255,88 zł.

W/w pismo wysłano do J. S. na adres ul. (...), (...)-(...) G.. Przesyłka nie została podjęta przez J. S. pod w/w adresem.

(...) Bank (...) S.A. dysponował adresem J. S.: ul. (...), (...)-(...) S..

(dowód: ostateczne wezwanie – k. 39, wypowiedzenie umowy wraz z potw odbioru– k. 43-45, historia operacji dla rachunku bankowego k. 23-38)

Wierzyciel pierwotny w dniu 16 sierpnia 2022 r. dokonał przelewu przysługującej mu od pozwanego wierzytelności na rzecz (...) 1 Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w W..

(umowa cesji – k. 47-99)

Sąd zważył co następuje:

Ustalając stan faktyczny w sprawie, Sąd uwzględnił dokumenty zaoferowane przez stronę powodową, wymienione powyżej. Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania ich wiarygodności z urzędu.

Powództwo należało oddalić w całości.

Roszczenia powoda opierało się na art. 69 ust. 1, 78a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo Bankowe (Dz.U.2023.2488 t.j.) w zw. z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (tekst jedn. Dz. Dz.U.2023.1028 t.j.).

W myśl wskazanych przepisów, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wypłaconego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Zgodnie z art. 75c ust. 1-6 wspomnianej ustawy - prawo bankowe, jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty. Wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. W wezwaniu, o którym mowa w ust. 1. bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Bank powinien, na wniosek kredytobiorcy, umożliwić restrukturyzację zadłużenia poprzez zmianę określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu, jeżeli jest uzasadniona dokonaną przez bank oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy. Restrukturyzacja, o której mowa w ww. ustawie ust. 1. dokonywana jest na warunkach uzgodnionych przez bank i kredytobiorcę. Bank w przypadku odrzucenia wniosku kredytobiorcy o restrukturyzację zadłużenia, przekazuje kredytobiorcy, bez zbędnej zwłoki, szczegółowe wyjaśnienia, w formie pisemnej, dotyczące przyczyny odrzucenia wniosku o restrukturyzację.

Powołany art. 75c wszedł w życie 27 listopada 2015 r. mocą ustawy z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1854). Umowa łącząca strony została zawarta przed tą datą. Zgodnie jednakże z art. 12 ustawy nowelizującej, banki oraz spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy, dostosują swoją działalność do wymagań określonych w art. 75c ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Intencją ustawodawcy było rozciągnięcie stosowania nowego art. 75c do umów zawartych przed wejściem w życie ustawy nowelizującej. Oznacza to, że począwszy od 27 listopada 2015 r. wypowiedzenie umowy z dnia 17 września 2014 r. wymagało dochowania trybu wskazanego w art. 75c ust. 1 i podjęcia przez powoda dwóch odrębnych czynności: (1) skierowania do powoda ostatecznego wezwania do zapłaty oraz (2) wypowiedzenia umowy. Oba oświadczenia musiały być skierowane do pozwanego w taki sposób, ażeby pozwany mógł zapoznać się z ich treścią (art. 61 § 1 k.c.).

Skuteczne wypowiedzenie umowy przed upływem przewidzianego w niej terminu oznacza konieczność niezwłocznego zwrotu pobranych środków. Brak skutecznego wypowiedzenia umowy (na skutek np. braku wdrożenia trybu naprawczego z art. 75c prawa bankowego) niweczy ten obowiązek dłużnika.

Bank nie może swobodnie wypowiedzieć umowy kredytowej, gdy kredytobiorca popadł w opóźnienie ze spłatą kredytu. Najpierw kredytodawca powinien doręczyć kredytobiorcy wezwanie określone w art. 75c ust. 1-2 Prawa bankowego - zawierające w szczególności informację o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia - oraz odczekać do upływu dodatkowego terminu na spłatę zadłużenia wyznaczonego w wezwaniu (nie krótszego niż 14 dni roboczych). Dopiero po upływie tego terminu bank może złożyć wobec kredytobiorcy oświadczenie woli w sprawie wypowiedzenia umowy kredytowej. Pominięcie tej obowiązkowej procedury przez bank czyni dokonane wypowiedzenie kredytu bezskutecznym. Brak podjęcia przez bank ustawowo przewidzianych czynności, które poprzedzają wypowiedzenie, czynią wypowiedzenie przedwczesnym.

W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie nie doszło do skutecznego zastosowania trybu przewidzianego art. 75c prawa bankowego.

W piśmie z dnia 26.05.2020 r. brak jest informacji o tym, że kredytobiorca ma możliwość złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Do w/w pisma dołączono jedynie ogólną broszurę informacyjną. Nadto, powód nie przedłożył w sprawie dowodu prawidłowego doręczenia pozwanemu pisma z dnia 26 maja 2020 r. a jedynie dowód nadania przesyłki w formie kopii z książki nadawczej listów poleconych i to na adres kredytobiorcy inny niż wskazany w umowie kredytu. Brak jest informacji, że kredytobiorca w toku trwania umowy poinformował o zmianie adresu zamieszkania. Jednocześnie Sąd zważył, że pierwotny wierzyciel dysponował adresem kredytobiorcy, który to adres został wskazany w pozwie i pod którym pozwany korespondencję z Sądu odebrał. W konsekwencji brak jest możliwości stwierdzenia, czy wypowiedzenie umowy o udzielenie kredytu nastąpiło po upływie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania do spłaty zadłużenia.

Powód nie przedłożył w sprawie dowodu prawidłowego doręczenia pozwanemu pisma z dnia 30 czerwca 2020 r., tj wypowiedzenia umowy o udzielenie kredytu. Korespondencja do pozwanego - tak jak w przypadku pisma z dnia 26 maja 2020 r. - była kierowana na ul. (...) w G. podczas, gdy w umowie o udzielenie kredytu adres pozwanego to ul. (...). J. U. 45A/4 w G. a jednocześnie pierwotnemu wierzycielowi był znany adres kredytobiorcy ul (...), (...)-(...) S., tj adres wskazany w pozwie. Wypowiedzenie umowy o udzielenie kredytu nie zostało podjęte przez J. S., przesyłka powtórnie awizowana wróciła do nadawcy. Art. 61 k.c. jasno wskazuje, że skuteczność doręczenia oświadczenia woli (m.in. wypowiedzenia) liczy się od momentu, gdy adresat mógł zapoznać się z jego treścią. Zatem doręczenie przez bank wypowiedzenia na nieaktualny adresy zamieszkania uniemożliwia kredytobiorcy zapoznanie się z treścią takiego oświadczenia.

Bez prawidłowego wezwania do zapłaty z art. 75c ust. 1 powód nie może domagać się zapłaty jakichkolwiek roszczeń wynikających z przedterminowego wypowiedzenia umowy pożyczki. W takiej sytuacji uznać należało, że na skutek braku wdrożenia trybu naprawczego z art. 75c prawa bankowego – nie doszło również do skutecznego wypowiedzenia Umowy. Wobec ustalenia, iż nie doszło do skutecznego wypowiedzenia łączącej strony umowy, nie można mówić o wymagalności roszczenia.

Mając na względzie powyższe, Sąd na podstawie art. art. 69 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 29 sierpnia 1997 r. - prawo bankowe w zw. z jej art. 75c, oraz art. 3 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim – stosowanymi a contrario, powództwo oddalił, jak w pkt I. wyroku.

O kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania. Wobec oddalenia powództwa za stronę przegrywającą uznać należało powoda i obciążyć go kosztami postępowania w całości.

Sygn. akt I C 560/23

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować w Rep. C i kontrolce uzasadnień;

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć:

- pełnomocnikowi powoda

3.  akta przedłożyć z wpływem lub za 28 dni.

S., dnia 03.01.2024 r. SSR Anna Olszewska - Kowalska

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Karol Konopka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Sopocie
Osoba, która wytworzyła informację:  Anna Olszewska-Kowalska
Data wytworzenia informacji: