Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 kwietnia 2023 roku

Sąd Rejonowy w Sopocie, Wydział I Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Potyraj

Protokolant: Kamila Grzybek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2023 roku w S.

sprawy z powództwa E. H.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S.

oraz z powództwa wzajemnego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S.

przeciwko pozwanemu wzajemnemu E. H.

o zapłatę

I.  oddala powództwo E. H. w całości;

II.  zasądza od pozwanego wzajemnego E. H. na rzecz powoda wzajemnego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. kwotę 427,97 zł (czterysta dwadzieścia siedem złotych i dziewięćdziesiąt siedem groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 28 maja 2022 roku do dnia zapłaty;

III.  zasądza od powoda/pozwanego wzajemnego E. H. na rzecz powoda wzajemnego/pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. kwotę 1927 (tysiąc dziewięćset dwadzieścia siedem) złotych z tytułu zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygnatura akt I C 481/22

UZASADNIENIE

Powód E. H. wniósł pozew przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. domagając się zasądzenia od pozwanego:

1.  kwoty 7.718,00 zł tytułem zwrotu należności za niezrealizowane świadczenie wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od 27 stycznia 2022 r. do dnia zapłaty,

2.  kwoty 1.820,00 zł tytułem wynagrodzenia za przechowywanie materiałów stanowiących własność pozwanego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty,

3.  zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, że w dniu 8 października 2021 r. pozwany jako wykonawca zawarł z powodem umowę na kompleksowe wykonanie instalacji fotowoltaicznej w budynku usytuowanym w Z. przy ul. (...). Powód ustalił z przedstawicielem wykonawcy, że montaż nastąpi w okresie od 30 października do 6 listopada 2021 r. Niezwłocznie po podpisaniu umowy powód uiścił na rzecz pozwanego kwotę 19.939 zł. Zamiast rozpocząć realizację umowy w przewidzianym terminie pozwany mailem w dniu 18 października 2021 r. przesłał powodowi inny projekt rozmieszczenia modułów na dachu budynku niż ten, który znajdował się w kwestionariuszu doboru stanowiącym część umowy. Zmiana tego projektu nastąpiła bez zgody i wiedzy zamawiającego. W dniu 18 października 2021 r. powód poinformował o jednostronnym odstąpieniu od warunków umowy, natomiast w mailu z dnia 22 listopada 2021 r. powód wskazał, że stan dachu uniemożliwia położenie paneli według nowego projektu. Niezależnie od opóźnień w realizacji umowy powód wskazał, że gdy już przedstawiciele pozwanego rozpoczęli realizację projektu, wykonanie prac podzielili na dwa dni robocze. W pierwszym dniu położyli konstrukcję. Jak się okazało konstrukcja, do której miały być przymocowane panele jest niezgodna z przyjętym przez strony projektem rozmieszczenia paneli na dachu budynku. Przedstawiciele pozwanego założyli falownik jednofazowy, chociaż zawarta umowa przewidywała, że będzie to falownik 3-fazowy. Nadto, podczas montażu konstrukcji osoby działające na zlecenie pozwanego dopuściły się zniszczenia dachówek. Pismem z dnia 24 stycznia 2022 r., doręczonym pozwanemu w dniu 26 stycznia 2022 r., powód dokonał odstąpienia od umowy. Strony podjęły próby ugodowego rozwiązania sporu. W treści wiadomości mailowej z dnia 31 marca 2022 r. przedstawiciele pozwanego wskazali na warunki ugodowego rozwiązania sporu. W piśmie tym znalazły się rzekomo poniesione przez wykonawcę koszty w kwocie 8.145,79 zł, których to kosztów pozwany domagał się zwrotu. Ponieważ do odstąpienia od umowy doszło z wyłącznej winy wykonawcy, zasadniczo (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. powinna zwrócić całą kwotę stanowiącą przedmiot umowy. Pozwany dokonał zwrotu na rzecz powoda kwoty 12.221,00 zł, przy czym zwrot nastąpił na konto kredytobiorcy, który w takim zakresie sfinansował realizację umowy polegającą na zakupie i montażu instalacji fotowoltaicznej. W dniu 08 kwietnia 2022 r. pracownicy pozwanego dokonali demontażu wykonanej konstrukcji i wymienili uszkodzone dachówki na nowe. W dniu 20 maja 2022 r. pozwany wystosował do powoda oświadczenie o rozwiązaniu łączącej strony umowy z uwagi na brak współdziałania ze strony zamawiającego. W piśmie tym dokonano także potrącenia wzajemnych roszczeń, przy czym strona pozwana rości sobie prawo do zachowania kwoty 8.145,79 zł. Ponieważ potrącono to z wierzytelnością powoda w wysokości 7.718,00 zł, zażądano od powoda zapłaty w wysokości 427,79 zł. Dodatkowo w piśmie z dnia 17 maja 2022 r. powód domagał się także odebrania od powoda towarów i materiałów pozostawionych w miejscu jego zamieszkania. Strona pozwana do dnia dzisiejszego nie zapłaciła żądanej kwoty jak i nie odebrała materiałów pozostawionych na posesji powoda.

(pozew – k. 1-12)

Postanowieniem z dnia 18 lipca 2022 r. Sąd Rejonowy w Drawsku Pomorskim stwierdził swoją niewłaściwość i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Sopocie jako właściwemu miejscowo do jej rozpoznania.

(postanowienie – k. 49)

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 28 października 2022 r. Referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Sopocie uwzględnił żądanie pozwu w całości.

(nakaz zapłaty – k. 76)

Od powyższego nakazu zapłaty pozwany złożył sprzeciw wraz z pozwem wzajemnym, wnosząc o:

1.  oddalenie powództwa głównego w całości oraz zasądzenie od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych;

2.  zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kwoty 427,79 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 28.05.2022 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnianiu wskazano, że pozwany nie kwestionuje faktu rozwiązania umowy zawartej między stronami. Pozwany wskazał, że dopełnił swoich obowiązków i doprowadził do zamknięcia umowy kredytowej z bankiem. Pozwany rozliczył poniesione koszty dokonując potrącenia i w ten sposób dokonał kompletnego rozliczenia z tytułu rozwiązania umowy. Powód nie wykazał żadnych okoliczności rzekomego nieprawidłowego wykonania umowy przez pozwanego, a które to okoliczności uzasadniałyby zawinione przez pozwanego odstąpienie od umowy i roszczenie o zapłatę kwoty objętej pozwem. Już pierwotna koncepcja rozmieszczenia modułów fotowoltaicznych, była całkowicie poprawna pod względem technicznym i funkcjonalnym, a także całkowicie efektywna na nieruchomości powoda. Od początku współpracy powód wykazywał daleko idącą ostrożność i podejrzliwość w stosunku do działań pozwanego. Pozwany czynił wszelkie starania, żeby zaspokoić oczekiwania klienta. Wszelkie zmiany i ustalenia z klientem miały na celu doprowadzenie do wykonania umowy przy całkowitym zadowoleniu strony powodowej. Na każdą wątpliwość klienta, wykonawca reagował rozwiązaniem zgodnym z jego życzeniem. Pozwany podkreślił, że każda zaproponowana koncepcja gwarantowała pełną funkcjonalność instalacji. Moc instalacji jest z góry określona w umowie i w ramach tejże mocy osiągane są uzyski energii elektrycznej. Przy określonej mocy instalacji nie można uzyskać więcej energii, niezależnie od tego, gdzie posadowiona jest instalacja. Konsultacje w sprawie stanu dachu również odbyły się na wyraźne życzenie klienta i w celu uspokojenia jego obaw. Każda z tych czynności oczywiście generowała straty czasowe i koszty finansowe po stronie pozwanego. Realizacja umowy rozpoczęła się, został częściowo wykonany nawet montaż, a co za tym idzie pozwany poniósł związane z tym koszty. Montaż zaplanowany był na 2 dni i po opuszczeniu nieruchomości klienta pierwszego dnia ekipa montażowa otrzymała informację, że klient rezygnuje. Pozwany był gotów spełnić świadczenie, jednak uniemożliwił to brak współdziałania ze strony powoda. W przypadku powoda, do wykorzystania do innej instalacji nadają się jedynie moduły fotowoltaiczne. Pozostałe komponenty zostały już wykorzystane. Pozwany poniósł w związku z pracami na nieruchomości powoda koszty w kwocie 8.145,79 zł brutto. Po potrąceniu kosztów z wpłatą własną powoda, winien on jeszcze dopłacić kwotę objętą pozwem wzajemnym tj. 427,79 zł. Roszczenie powoda o zapłatę wynagrodzenia za przechowywanie komponentów, strona pozwana oceniła jako bezzasadne. Powód odmówił wydania komponentów i całkowicie dowolnie ustalił stawkę za przechowanie, nie mającą nic wspólnego ze stawką rynkową. Powód nie uzyskał także akceptacji drugiej strony, zatem o zawarciu żadnej umowy nie może być mowy. W związku z rozwiązaniem umowy, pozwany dokonał potrącenia z wierzytelności przysługującej mu wobec powoda, z tytułu wynagrodzenia umownego, w wysokości odpowiadającej poniesionym kosztom w kwocie 8.145,79 zł z wierzytelnością powoda wobec pozwanego z tytułu wpłaty własnej do umowy w wysokości 7.718,00 zł. W wyniku dokonanego potrącenia wskazane wierzytelności umorzyły się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Powód został wezwany do zapłaty kwoty 427,79 zł, jednakże bezskutecznie.

(sprzeciw – k. 78-82)

W odpowiedzi na pozew wzajemny, pozwany wzajemny E. H. wniósł o oddalenie powództwa wzajemnego jako oczywiście bezzasadnego oraz zasądzenie od powoda wzajemnego na rzecz pozwanego wzajemnego kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwany wzajemny wskazał na tożsame argumenty jak w pozwie.

(odpowiedź na pozew wzajemny – k. 114-118)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 08 października 2021 roku E. H. jako Zamawiający zawarł z (...) Sp. z o. o. w S. jako Wykonawcą Umowę na kompleksowe wykonanie instalacji fotowoltaicznej o nr PV/08/115/10/21. Na podstawie umowy Zamawiający zlecił, a Wykonawca zobowiązał się do wykonania instalacji fotowoltaicznej na nieruchomości położonej w Z. przy ul. (...) w wariancie premium o mocy 2,93 kWp. Dodatkowo Zamawiający zamówił Gwarancję (...) (obejmującą gwarancję uzysków, gwarancję (...)+ 15 lat (montaż, sprzęt), gwarancje D.-to-D., gwarancję terminowości), gwarancję najniższej ceny oraz obsługę (...) C..

Strony ustaliły cenę za instalację wraz z dodatkowymi elementami na kwotę 19939 zł brutto i termin wykonania instalacji do 60 dni od dnia podpisania umowy. Płatność ceny miała nastąpić częściowo ze środków własnych Zamawiającego tj. w kwocie 7718 zł, a w pozostałym zakresie została sfinansowana z kredytu bankowego.

Strony ustaliły w umowie następujące etapy realizacji prac:

A)  etap 1:

1.  projektowy:

a)  wykonanie audytu instalacji,

b)  wsparcie w pozyskaniu Finansowania Zewnętrznego,

c)  przygotowanie poglądowej koncepcji,

d)  przygotowanie i uzgodnienie projektu (...) (dla instalacji powyżej 6,5kWp),

e)  projekt dokumentacji zgłoszenia (...) do Operatora Sieci Dystrybucyjnej ( (...));

2.  sprzedażowy – dostarczenie komponentów instalacji;

3.  montażowy – montaż instalacji;

B)  etap 2 – zgłoszeniowy – dokonanie zgłoszenia instalacji do (...).

(dowód: k. 13 - umowa na kompleksowe wykonanie instalacji fotowoltaicznej)

Załącznikiem do umowy był m.in. kwestionariusz doboru, w którym przedstawiciel Wykonawcy – M. S. – wypisał dane dotyczące m.in. przyłącza do sieci, instalacji elektrycznej w budynku. Kwestionariusz doboru zawierał również dane dotyczące projektu instalacji fotowoltaicznej: moc instalacji 2,93 kWp, producent modułów Ja S., moc 325, ilość 9, producent falownika S., ilość faz 1, miejsce montażu falownika garaż. Wstępny szkic rozmieszczenia paneli w kwestionariuszu doboru przewidywał ich poziome ułożenie – od prawej strony dachu kolejno 5, 2, 1, 1 szt.

(dowód: k. 89 – jedna strona kwestionariusza doboru; k. 13 - częściowo kwestionariusz doboru przedłożony przez powoda; k. 143-145, 146 - zeznania świadka M. S.)

Powód zapłacił na rzecz pozwanego kwotę 7718,00 zł z tytułu wkładu własnego. Pozostała część ceny w wysokości 12 221,00 zł została przelana na rzecz pozwanego ze środków pochodzących z kredytu ratalnego udzielonego przez (...) S.A. za pośrednictwem (...) Sp. z o.o.

(dowód: k. 16v – faktura VAT nr (...); k. 13 - faktura VAT nr (...), k. 13 – umowa kredytu ratalnego; k. 16 – potwierdzenie przelewu)

W firmie pozwanego (...) Sp. z o.o. w S. przedstawiciel handlowy, który podpisuje umowę z klientem, dokonuje jedynie wstępnej oceny połaci dachowej, pomiarów i wykonuje dokumentację zdjęciową, którą przekazuje projektantowi. Projektant na tej podstawie przygotowuje koncepcję instalacji, którą przesyła klientowi. W trakcie montażu instalacji koncepcja rozmieszczenia paneli bywa modyfikowana przez instalatorów z uwagi na specyficzne okoliczności stwierdzone przez nich na obiekcie. Instalatorzy oceniają ostatecznie możliwości techniczne montażu instalacji na dachu w danym obiekcie i jeśli stwierdzą brak możliwości technicznych przeprowadzenia montażu, odstępują od tego, a umowa podlega rozwiązaniu.

(dowód: k. 143-145, 146 - zeznania M. S., k. 130-132, 137 - zeznania K. G.)

Koncepcja instalacji fotowoltaicznej przygotowana przez projektanta (...) Sp. z o.o. w S. na rzecz E. H. zakładała rozmieszczenie modułów równolegle z dachem tj. w pozycji pionowej, licząc od prawej krawędzie dachu kolejno – 2, 1, 1, 2, 2, 1. Została ona przesłana powodowi w dniu 18 października 2021 roku mailowo. Powód E. H. zakwestionował tę koncepcję, powołując się na inne uzgodnienie rozmieszczenia paneli z M. S. przy podpisywaniu umowy.

(dowód: k. 17 – koncepcja instalacji, k. 18 – wydruk wiadomości email)

W wiadomościach e-mail z dnia 22 listopada 2021 roku E. H. poinformował pozwanego, że dach na jego domu jest w nienależytym stanie wytrzymałościowym, gdyż krokwie nie są dobrej jakości, uszkodzone przez kornika. Dlatego powód wskazał, że przed przyjazdem ekipy montującej, powinien przyjechać specjalista, aby ocenić możliwość wykonania paneli na jego dachu. E. H. nie był również pewny, jak ma się zachować przy dostawie paneli fotowoltaicznych, które miał być dostarczone do jego nieruchomości w tym dniu w związku z planowanym montażem.

Powód napisał tego dnia również wiadomość następującej treści:

„Wszystko zależało będzie od warunków atmosferycznych które z roku na rok pogarszają się tj. wiatry są coraz mocniejsze i groźniejsze co mnie bardzo niepokoi. Mam ukończone 71 lat i dla mnie staje się coraz większy problem, kiedy dach ulegnie uszkodzeniu. Tym bardziej gdyby były zamontowane panele. Dlatego bardzo proszę o odstąpienie założenia paneli ze względu na problemy za niedługi czas i remont dachu, czyli wymiana krokwi.”

(dowód: k. 19 – wydruk wiadomości email powoda z dnia 22.11.2021 r.)

W dniu 3 grudnia 2021 roku na prośbę powoda na jego nieruchomości zjawił się audytor z ramienia (...) Sp. z o.o. w S., który przeanalizował stan dachu i stwierdził, że nie ma przeciwwskazań do montażu instalacji fotowoltaicznej na dachu domu powoda.

Po audycie i konsultacji z powodem projektant z ramienia (...) Sp. z o.o. sporządził ostateczną koncepcję instalacji fotowoltaicznej. Koncepcja została przesłana powodowi mailowo w dniu 6 grudnia 2021 roku. Zakładała ona wyraźnie zastosowanie falownika 1-fazowego oraz rozmieszczenie paneli na połaci dachowej w orientacji poziomej – licząc od prawej krawędzi dachu 4, 1. Dodatkowo 4 panele miały być zamontowane na budynkach przydomowych – 3 na jednym, 1 na drugim.

Strony zawarły aneks do umowy na kompleksowe wykonanie instalacji fotowoltaicznej w dniu 06 grudnia 2021 roku w zakresie:

- zmiany systemu montażowe 3 paneli na trójkątach

- dodania 3 optymalizatorów pojedynczych,

- zmiany ceny instalacji na kwotę 21013,60 zł brutto.

(dowód: k. 20 – wydruk wiadomości email, k. 133-135, 137 – zeznania powoda; k. 39 – oświadczenie; k. 91-99 - koncepcja instalacji fotowoltaicznej; aneks do umowy – k. 101)

W dniu 13 stycznia 2022 roku ekipa monterska z ramienia pozwanego rozpoczęła montaż paneli fotowoltaicznych na dachu nieruchomości powoda. Instalatorzy uzgodnili z powodem przeniesienie jednego panelu z dachu przybudówki na dach domu powoda. W trakcie montażu stelaży pod panele monterzy uszkodzili dachówki na dachu powoda. Stelaże zamontowali w pozycji pionowej, odmiennej od ostatecznej koncepcji instalacji zaakceptowanej przez powoda i zamontowali falownik 1-fazowy.

(dowód: k. 22-25 – dokumentacja fotograficzna; k. 133-135, 137 – zeznania powoda)

Z uwagi na to, że zamontowano stelaże w orientacji pionowej, falownik 1-fazowy, podczas gdy powód spodziewał się 3-fazowego, a nadto, nie został zabezpieczony przed przegrzaniem na ścianie ocieplonej styropianem, jak również zamontowano kable o przekroju 4 mm ², który według powoda nie był bezpieczny, powód odmówił wpuszczenia monterów w kolejnym dniu prac i zapowiedział, że rezygnuje z całej instalacji pomimo wykonanych prac.

(dowód: k. 133-135, 137 – zeznania powoda E. H.)

Pismem z dnia 24 stycznia 2022 roku pełnomocnik E. H. złożył wobec (...) Sp. z o.o. w S. oświadczenie o odstąpieniu od umowy na podstawie art. 635 k.c. Pełnomocnik powoda wskazał, że odstąpienie od umowy nastąpiło z winy Wykonawcy, wskutek niezachowania 60-dniowego terminu określonego w § 1 ust. 1 pkt 1.1 Umowy. Nadto, wniósł o zwrot kwoty 19939 zł w terminie 3 dni od dnia odebrania pisma oraz odebranie sprzętu pozostawionego na posesji powoda w terminie 7 dni od odebrania pisma. Pismo doręczono pozwanemu w dniu 26 stycznia 2021 roku.

(dowód: k. 29-30 – odstąpienie od umowy z zpo)

Powód E. H. wezwał pozwanego (...) Sp. z o.o. w S. do zapłaty kwoty 19939 zł w terminie 14 dni od otrzymania wezwania pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Zadeklarował wolę ugodowego rozwiązania sporu poprzez zezwolenie (...) Sp. z o.o. w S. na zatrzymanie 10% ceny, tj. 1933,90 zł i zwrot jedynie kwoty 17945,10 zł.

(dowód: k. 34-38 – ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty)

Pełnomocnik pozwanego w wiadomości email z dnia 30 marca 2022 roku odmówił rozwiązania sporu stron poprzez zatrzymanie 10% ceny umownej przez pozwanego, wskazując, że poniesione przez pozwanego koszty związane z umową bez jakiejkolwiek marży i bez uwzględnienia kosztów stałych i obsługi administracyjnej umowy przekraczając tę kwotę i wynoszą 8145,79 zł. Wskazano na następujące koszty poniesione przez pozwanego:

- wykorzystane elementy techniczne, które nie nadają się do ponownego wykorzystana – 2900 zł netto,

- wykonanie montażu – robocizna 1472 zł netto,

- koszt obsługi logistycznej – 40 zł netto,

- koszt magazynowania komponentów 210,60 zł netto,

- koszty wysyłki komponentów 500 zł netto * 4,

co łącznie daje kwotę 6622,60 zł netto, czyli 8145,79 zł brutto.

Pełnomocnik pozwanego zadeklarował możliwość rozwiązania umowy za porozumieniem stron w przypadku pokrycia przez powoda kosztów w łącznej wysokości 8145,79 zł brutto.

(dowód: k. 31 - wydruk wiadomości e-mail z dnia 30 marca 2022 roku)

W dniu 08 kwietnia 2022 roku przedstawiciele pozwanego zdemontowali stelaże z dachu domu powoda i naprawili uszkodzone dachówki. Wymieniono dachówki uszkodzone na nowe – dostarczone przez powoda.

(okoliczność niesporna)

(...) Sp. z o.o. w S. pismem z dnia 20 maja 2022 roku złożyła wobec E. H. oświadczenie o rozwiązaniu umowy z dnia 8 października 2021 roku z przyczyn leżących po stronie Zamawiającego, wskazując na brak współdziałania Zamawiającego w celu realizacji umowy, w wyniku czego Wykonawca nie była w stanie wykonać przedmiotu umowy. W treści pisma wskazano, że oświadczenia powoda uznają za odstąpienie od umowy w trybie art. 644 k.c. W związku z rozwiązaniem umowy stron (...) Sp. z o.o. zgłosiła do Banku (...) S.A. interwencyjne zamknięcie finansowania zewnętrznego i zwróciła do banku środki finansowe wpłacone na poczet ceny z kredytu ratalnego, tj. kwotę 12 221,00 zł.

(...) Sp. z o.o. w S. złożyła nadto oświadczenie o potrąceniu wierzytelności przysługującej (...) Sp. z o.o. wobec powoda E. H. z tytułu wynagrodzenia umownego w wysokości odpowiadającej poniesionym kosztom w kwocie 8145,79 zł z wierzytelnością powoda wobec (...) Sp. z o.o. z tytułu wpłaty własnej do umowy w wysokości 7718,00 zł. Wskazała, że w wyniku potrącenia wskazane wierzytelności umarzają się do wysokości wierzytelności niższej. W konsekwencji (...) Sp. z o.o. wezwała powoda E. H. do zapłaty kwoty 427,79 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w terminie 7 dni od otrzymania przedmiotowego oświadczenia pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.

(dowód: k. 39-39v – oświadczenie o odstąpieniu od umowy)

Pismem z dnia 17 maja 2022 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 7718 zł w terminie 14 dni pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Nadto, pozwany zadeklarował gotowość wydania towarów i materiałów pozwanego pozostawionych na terenie jego nieruchomości na koszt i ryzyko (...) Sp. z o.o. w S. pod warunkiem zapłaty żądanej na wstępie kwoty 7718 zł.

Wezwanie doręczono pozwanemu w dniu 19 maja 2022 roku.

(dowód: k. 42-46 – ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty z zpo)

Pismem z dnia 2 czerwca 2022 roku pełnomocnik (...) Sp. z o.o. w S. wezwał E. H. do wydania materiałów pozostawionych na terenie jego nieruchomości w terminie 5 dni, wskazując na brak jakiegokolwiek roszczenia po stronie powoda wobec pozwanego uprawniającego go do zatrzymania materiałów.

(dowód: pismo z 2 czerwca 2022 roku – k. 47-47v)

Strony uzgodniły termin odbioru materiałów pozostawionych na terenie nieruchomości powoda na dzień 26 października 2022 roku i w tym dniu materiały te zostały odebrane. (...) Sp. z o.o. w S. w oświadczeniu pisemnym z dnia 25 października 2022 roku zobowiązał się, że nie będzie zgłaszał roszczeń z tytułu stanu technicznego komponentów odebranych z nieruchomości powoda oraz że (...) Sp. z o.o. bierze całą odpowiedzialność za stan znajdujących się u powoda komponentów.

(okoliczność niesporna, nadto protokół – k. 128, wydruk wiadomości email – k. 126v-127v; k. 126 - oświadczenie)

Cena 9 modułów PV z inwerterem wg cennika pozwanego z dnia 05 października 2021 roku wynosiła 15954,57 zł. Do ponownego użytku nadawały się panele fotowoltaiczne, natomiast nie falownik, który był rozpakowany i zamontowany w budynku powoda.

W związku z realizacją umowy stron pozwany poniósł następujące rzeczywiste koszty w kwocie 6622,60 zł netto, czyli 8145,79 zł brutto, na którą składały się:

- wykorzystane elementy techniczne, które nie nadają się do ponownego wykorzystana – 2900 zł netto,

- wykonanie montażu – robocizna 1472 zł netto,

- koszt obsługi logistycznej – 40 zł netto,

- koszt magazynowania komponentów 210,60 zł netto,

- koszty wysyłki komponentów 500 zł netto * 4,

(dowód: k. 100 – kalkulacja z cennika pozwanego, k. 39-39v - oświadczenie pozwanego, k. 31- wiadomość pełnomocnika pozwanego)

Sąd zważył, co następuje:

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

Sąd uznał za wiarygodne dokumenty w postaci umowy stron (co do załącznika do umowy Sąd odniesie się poniżej), korespondencji pisemnej i mailowej między stronami, których autentyczność ani wiarygodność nie była kwestionowana. Nie przesądza to o tym, że Sąd uwzględnił skutki prawne oświadczeń zawartych w pismach i wiadomościach e-mail zgodnie z interpretacją stron procesu. Natomiast Sąd nie miał wątpliwości, że oświadczenia tej treści zostały przez strony wzajemnie złożone.

Dokumentem kwestionowanym częściowo w toku procesu był załącznik do umowy w postaci kwestionariusza doboru w wersji załączonej do pozwu, w którego treści w rubryce dotyczącej ilości faz falownika cyfra 1 została przeprawiona na cyfrę 3. Kwestionariusz doboru stanowiący załącznik umowy podpisany przez powoda i znajdujący się w zasobach pozwanego zawiera adnotację o 1-fazowym falowniku. Cyfra 1 nie jest w nim przekreślona ani poprawiona. Sąd zważył, że przeprawiona cyfra z 1 na 3 na egzemplarzu kwestionariusza doboru przedstawionym przez powoda nie została w żaden sposób parafowana, podpisana. Z zeznań powoda wynikał, że egzemplarz tego dokumentu dla pozwanego podpisał on in blanco. M. S. reprezentujący przy zawieraniu tej umowy Wykonawcę czyli pozwanego temu zaprzeczył. Wyjaśnił również, że nie ma takiej możliwości, aby zapamiętał wszystkie dane, które zawiera ten dokument i wypełniał je z głowy w domu. W ocenie Sądu zeznania M. S. w tym zakresie była racjonalne i przekonywające. Kwestionariusz doboru zawiera m.in. dane dotyczące instalacji elektrycznej w nieruchomości, nr (...), nr licznika, roczne zapotrzebowanie na energię, wymiary dachówek, dane o sile sygnału Wi-Fi, pomiary odległości w konstrukcji dachowej, szkic wstępny rozmieszczenia paneli na dachu. W ocenie Sądu nie sposób uwierzyć, by te wszystkie informacje zostały wypełnione jedynie na egzemplarzu kwestionariusza, który został przekazany powodowi, natomiast nie zostały naniesione na egzemplarz dla pozwanego. Dane te były bowiem istotne z punktu widzenia przygotowania projektu instalacji i przygotowania do montażu, zatem ich prawidłowe odnotowanie było kluczowe dla możliwości wykonania umowy przez pozwanego. Była to duża ilość różnorodnych danych, które w ocenie Sądu trudno jest zapamiętać, zwłaszcza w warunkach znacznego zmęczenia przedstawiciela pozwanego, które opisywał powód. Załącznikiem do umowy jest również lista kontrolna, w której przedstawiciel handlowy pozwanego odhacza wypełnienie wszystkich niezbędnych dokumentów oraz wykonanie niezbędnej dokumentacji zdjęciowej. Świadczy to o tym, że w przedsiębiorstwie pozwanego stosuje się procedury, które mają zapewnić kompletność dokumentacji umownej, w tym dokumentacji niezbędnej do wykonania umowy. W tym kontekście zeznania M. S. zasługują na wiarę, iż kompletował on i wypełniał dokumentację na miejscu w nieruchomości powoda. Dodatkowo Sąd wziął pod uwagę, że w koncepcjach instalacji fotowoltaicznej dla powoda projektanci pozwanego przewidywali zastosowanie falownika 1-fazowego, co nie spotkało się z żadną reakcją ze strony powoda. Z tych względów Sąd uznał, że kwestionariusz doboru w zakresie ilości faz falownika nie jest autentyczny ani wiarygodny oraz że ustalona między stronami ilość faz falownika wynosiła 1 – tak jak w egzemplarzu kwestionariusza doboru posiadanego przez pozwanego, a podpisanego przez powoda.

Niekwestionowana była dokumentacja fotograficzna zaprezentowana przez powoda, dlatego Sąd nie miał podstaw, by odmówić jej wiary. Fakt uszkodzenia dachówek był między stronami niesporny, tak jak i fakt naprawy dachu przez wymianę dachówek przez pozwanego. W odniesieniu do zdjęć rynien przedstawionych przez powoda dopiero na rozprawie Sąd zważył jedynie, że zdjęcia te stanowią dowód, że rynny są wygięte, natomiast nie dowodzą mechanizmu powstania uszkodzeń.

Sąd uwzględnił zeznania świadka K. G., które były wyczerpujące, szczegółowe, rzeczowe. Sąd zważył, że świadek nie brał udziału w zawieraniu umowy przez strony, ani projektowaniu czy montowaniu instalacji na nieruchomości powoda. Świadek nie miał zatem bezpośredniej wiedzy co do ustaleń umownych stron ani procesu realizacji umowy zawartej z powodem. Świadek zeznał, że był na inspekcji stanu zaawansowania instalacji na nieruchomości powoda i zastał tam zamontowaną konstrukcję wsporczą bez modułów. Sąd nie miał podstaw, by zeznania świadka w tym zakresie kwestionować, mimo że świadek błędnie określił datę tych oględzin na listopad 2021 roku, podczas gdy montaż u powoda rozpoczął się w styczniu 2022 roku. Jednak świadek sam wyraźnie podkreślił, że dokładnie daty nie pamięta i data listopada 2021 roku została podana przez niego jako prawdopodobna („chyba listopad 2021”). Niepamięć takiego szczegółu jak data nie podważa wiarygodności świadka, zwłaszcza w świetle tego, iż zawodowo zajmuje się inspekcjami instalacji fotowoltaicznych i w związku z tym może nie pamiętać dat poszczególnych inspekcji. W zakresie w jakim świadek wskazał na proces projektowania i montażu instalacji fotowoltaicznej, jego zeznania były zbieżne z dokumentami w postaci umowy (szczegółowe zapisy dotyczące poszczególnych etapów wykonania umowy), jak i koncepcjami instalacji przesyłanymi powodowi, które zawierały zastrzeżenia, iż są to koncepcje, które mogą ulec zmianie. Sąd nie kwestionując wiarygodności zeznań świadka co do prawidłowości zastosowania kabli o przekroju 4 mm ² oraz posiadania przez świadka najwyższych uprawnień elektrycznych w Polsce, zważył jednak, że ocena prawidłowości zaprojektowanej instalacji, w tym zastosowanego przekroju kabli nie jest zwykłym oświadczeniem wiedzy o zaobserwowanych faktach. Jest to opinia co do okoliczności wymagających wiedzy specjalistycznej, a świadek G. nie był przesłuchiwany w charakterze biegłego. Dlatego w tym zakresie Sąd pominął zeznania tego świadka, uznając, iż dotyczą one okoliczności wymagających wiedzy specjalistycznej.

Sąd uwzględnił zeznania świadka M. S., które były rzeczowe, wyczerpujące i spójne z materiałem dowodowym w postaci umowy kompleksowej stron dot. instalacji fotowoltaicznej wraz z załącznikami. Co do okoliczności zawarcia umowy, ustalenia z powodem jedynie wstępnej koncepcji rozmieszczenia paneli na dachu – zeznania świadka znajdują potwierdzenie w dokumentach umownych, jak i w koncepcjach instalacji dostarczanych powodowi później. Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka także w tym zakresie, w jakim wskazał on, że zawsze wypełnia oba egzemplarze umowy u klienta i że tak też było w tym wypadku, bo świadek zawsze tak robi. Świadek przekonywająco wyjaśnił, że w tych dokumentach jest dużo danych, które ciężko byłoby mu zapamiętać i uzupełnić z głowy. W tym zakresie zeznania świadka są sprzeczne z zeznaniami powoda, który zeznał, że podpisał formularz umowny dla pozwanego in blanco na prośbę M. S., który był zmęczony i się spieszył. Sąd wskazał już wyżej przy analizie wiarygodności kwestionariusza doboru w wersji załączonej do pozwu, że istotnie ilość danych liczbowych dotyczących wymiarów dachówki, odstępów między krokwiami, odstępu instalacji od falownika, nr (...), itp. wymagała uzupełnienia ich na miejscu w obu egzemplarzach umowy i załączników. Podobnie zamieszczona na końcu umowy lista kontrolna wskazywała na procedurę sprawdzania kompletności dokumentacji umownej, wdrożoną w przedsiębiorstwie pozwanej. Wskazuje to na to, iż proces kompletowania dokumentacji, poprawności i zupełności wszystkich danych niezbędnych do realizacji umowy był u pozwanego traktowany priorytetowo i został sformalizowany, a świadek S. był sprawdzany pod kątem dotrzymania tych wymogów. Dlatego w ocenie Sądu zeznania świadka S., że zawsze wypełnia oba egzemplarze umowy u klienta były wiarygodne.

Sąd uwzględnił zeznania powoda E. H. jedynie w części. Sąd nie dał wiary powodowi co do okoliczności, iż przy pierwszej rozmowie przed podpisaniem umowy informował on przedstawiciela handlowego pozwanego o złym stanie krokwi dachowych. Jego zeznania stoją w sprzeczności z zeznaniami świadka M. S. w tym zakresie. Nadto, Sąd zważył, że w wiadomościach email z dnia 22 listopada 2021 roku (k. 19) powód informuje o tym pozwanego, nie odnosząc się w żaden sposób do wcześniejszych rozmów z M. S.. Sąd nie dał wiary powodowi co do okoliczności, że M. S. przy nim przeprawił cyfrę 1 na 3 w odniesieniu do ilości faz falownika, bowiem były one sprzeczne z treścią egzemplarza kwestionariusza doboru przedstawionego przez stronę pozwaną, a podpisanego przez powoda jak i z zeznaniami świadka M. S. (których wiarygodność w tym zakresie ocenie wyczerpująco wyżej). Sąd nie dał również wiary powodowi, że podpisał jeden kwestionariusz in blanco i przekazał ten formularz panu S., bowiem te zeznania stoją w sprzeczności z wiarygodnymi zeznaniami świadka M. S. oraz z praktyką kompletowania dokumentacji prowadzoną przez firmę pozwanego. Sąd uwzględnił zeznania powoda co do tego, że w instalacji elektrycznej należało zastosować kable o przekroju 6 mm2, a nie 4 mm2 jako dowód tego, że taka była opinia powoda i że miał on takie zastrzeżenia do montowanej instalacji. Natomiast powód nie występował w charakterze biegłego w sprawie i nie przedstawił żadnego innego dowodu poza swoją opinią, iż zastosowany przekrój kabli był niezgodny ze sztuką i normami obowiązującymi w tym zakresie.

W świetle tak ocenionego materiału dowodowego powództwo główne nie zasługiwało na uwzględnienie.

Podstawą żądania głównego był art. 494 § 1 k.c., zgodnie z którym strona, która odstępuje od umowy wzajemnej, obowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko, co otrzymała od niej na mocy umowy, a druga strona obowiązana jest to przyjąć. Strona, która odstępuje od umowy, może żądać nie tylko zwrotu tego, co świadczyła, lecz również na zasadach ogólnych naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania. W myśl art. 494 § 2 k.c., zwrot świadczenia na rzecz konsumenta powinien nastąpić niezwłocznie.

Odstąpienie od umowy powoduje rozwiązanie umowy ze skutkiem ex tunc, tj. stan taki jakby umowa nie była w ogóle zawarta. Strony winny więc sobie zwrócić to, co wzajemnie sobie świadczyły.

Powód domagał się zwrotu uiszczonej ceny tytułem wkładu własnego. Część wynagrodzenia pochodząca z finansowania zewnętrznego została bowiem przez pozwanego zwrócona kredytodawcy po zamknięciu umowy kredytowej.

Niesporne między stronami było, że strony zawarły umowę kompleksową dotyczącą instalacji fotowoltaicznej oraz że w trakcie jej wykonywania doszło do zakończenia współpracy stron. Powód odstąpił od umowy, wskazując jako podstawę swego odstąpienia art. 635 k.c., podczas gdy pozwany kwestionował zaistnienie przesłanek z art. 635 k.c. i traktował odstąpienie powoda od umowy jako odstąpienie w trybie art. 644 k.c., co dawało mu podstawę do zatrzymania uzyskanego wynagrodzenia pomniejszonego o to, co zaoszczędził nie wykonując umowy w całości.

Powód winien był wykazać, że doszło do uzasadnionego odstąpienia od umowy przez niego na zasadzie art. 635 k.c.

Zgodnie z art. 635 k.c., jeżeli przyjmujący zamówienie opóźnia się z rozpoczęciem lub wykończeniem dzieła tak dalece, że nie jest prawdopodobne, żeby zdołał je ukończyć w czasie umówionym, zamawiający może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić jeszcze przed upływem terminu do wykonania dzieła.

W doktrynie i orzecznictwie wskazuje się, że możliwość wykonania prawa odstąpienia na podstawie art. 635 k.c. nie jest uzależniona od przyczyn, dla których wykonawca opóźnia się z wykonaniem dzieła. „Istotne jest jednak, aby zagrożenie lub uchybienie terminowości wykonania dzieła nie wynikało z przyczyn leżących po stronie zamawiającego polegających na braku jego współdziałania w wykonaniu dzieła (wyrok Sądu Najwyższego z 21.09.2006 r., I CSK 129/06, L.); zdaniem Sądu Najwyższego w takiej sytuacji w ogóle nie można mówić o opóźnieniu po stronie przyjmującego zamówienie, warunkującym możliwość odstąpienia od umowy przez zamawiającego (podobnie wyrok Sądu Najwyższego z 12.1.2012 r., IV CSK 182/11). Brak współdziałania zamawiającego, wyłączający możliwość odstąpienia na podstawie art. 635 KC, polegać może np. na nieudzieleniu przez zamawiającego niezbędnych wskazówek dotyczących sposobu wykonania dzieła lub niedostarczeniu materiałów przez zamawiającego, jeżeli był do tego zobowiązany” (Konrad Osajda (red. serii), Witold Borysiuk (red. tomu), Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. 30, Warszawa 2022, uwagi do art. 635 k.c.).

Sąd ustalił, że umowa stron została zawarta w dniu 08 października 2021 roku. Termin wykonania instalacji wynosił 60 dni od dnia podpisania umowy, a więc upływał 07 grudnia 2021 roku. Montaż instalacji rozpoczęto w dniu 13 stycznia 2022 roku, ale po pierwszym dniu został on przerwany przez powoda, który zrezygnował z dalszych prac ekipy monterskiej pozwanego. Pismem z dnia 24 stycznia 2022 roku pełnomocnik E. H. złożył wobec (...) Sp. z o.o. w S. oświadczenie o odstąpieniu od umowy na podstawie art. 635 k.c., wskazując, że odstąpienie od umowy nastąpiło z winy Wykonawcy, wskutek niezachowania 60-dniowego terminu określonego w § 1 ust. 1 pkt 1.1 Umowy.

Sąd zważył, że obiektywnie termin wykonania umowy został przekroczony. Jednak z ustaleń Sądu wynika również, że w dniu 22 listopada 2021 roku była planowana dostawa elementów do montażu instalacji do nieruchomości powoda, a następnie miał być przeprowadzony ich montaż. W tym dniu powód jednak wysłał do pozwanego kilka wiadomości email, w których zgłaszał wątpliwości co do wytrzymałości jego konstrukcji dachowej, a ostatecznie wprost napisał: „Dlatego bardzo proszę o odstąpienie założenia paneli ze względu na problemy za niedługi czas i remont dachu, czyli wymiana krokwi.” (k. 19). Powód złożył zatem oświadczenie o woli rezygnacji z montażu instalacji objętej umową stron. Do przeprowadzenia instalacji w terminie zakreślonym w umowie nie doszło na skutek tego oświadczenia powoda. W dalszej kolejności pozwany, dążąc do rozwiania wątpliwości powoda, wysłał w dniu 3 grudnia 2021 roku audytora, który sprawdził stan konstrukcji dachowej powoda i potwierdził możliwość techniczną montażu instalacji fotowoltaicznej na tej połaci dachowej. Strony prowadziły rozmowy co do zmiany koncepcji instalacji fotowoltaicznej na dachu powoda, tak by była ona akceptowalna dla powoda i dawała mu poczucie bezpieczeństwa. W dniu 6 grudnia 2021 roku strony podpisały więc aneks do umowy, modyfikujący przedmiot umowy i w tym samym dniu przesłano powodowi koncepcję instalacji uwzgledniającą zmianę przedmiotu umowy. Modyfikacja uwzględniała zmianę systemu montażowego 3 paneli na trójkątach, dodanie 3 optymalizatorów pojedynczych i zmianę w związku z tym ceny instalacji.

Dodatkowy audyt i zmiana koncepcji nie były uzasadnione okolicznościami obiektywnymi, ale subiektywnymi po stronie powoda. Powód zgłaszał bowiem swoje obawy co do wytrzymałości konstrukcji dachowej, wykazując chwiejność co do woli realizacji umowy. Po podpisaniu umowy powoływał się na planowany remont dachu, zły stan niektórych krokwi, czego nie wskazywał ani nie weryfikował przed podpisaniem umowy.

Przesunięcie terminu realizacji wynikało więc z braku współpracy ze strony powoda, który w dniu planowanej dostawy elementów instalacji poddał w wątpliwość swoją wolę realizacji umowy i zgłosił dodatkowe wymogi przeprowadzenia instalacji, które wykraczały poza zakres umowy.

W dniu 13 stycznia 2022 roku, gdy ekipa z ramienia pozwanego rozpoczęła montaż instalacji zaplanowany na 2 dni, powód zrezygnował z dalszej realizacji umowy po pierwszym dniu. Przyczyną nie było uchybienie terminowi umownemu, ale wg wskazań powoda fakt zamontowania falownika 1-fazowego zamiast 3-fazowego, niezabezpieczenie falownika od strony ściany styropianowej, zniszczenie dachówek przy montażu stelaży, zastosowanie kabla o przekroju 4 mm ², podczas gdy wg powoda winien tam być zastosowany kabel o przekroju 6 mm ² oraz montaż stelaży niezgodnie z ustaloną ostatnio koncepcją. Powód nie obawiał się zatem niewykonania instalacji w terminie, ale w toku realizacji miał zastrzeżenia do jakości wykonywanej pracy. Zastrzeżenia co do zamontowanego falownika były nieuzasadnione, bowiem falownik 1-fazowy był zgodny z warunkami ustalonymi w umowie. Powód nie wykazał w toku procesu, że zastosowanie kabla o przekroju 4 mm ² było niezgodne ze sztuką budowlaną i normami bezpieczeństwa przeciwpożarowego, a na podstawie samego przekonania powoda Sąd nie mógł poczynić takich ustaleń. Zarówno zastrzeżenia co do kabli jak i co do uszkodzeń dachówek czy orientacji pionowej zamontowanych stelaży pod panele nie uzasadniały przekonania, że pozwany nie jest w stanie zrealizować instalacji. Winny zostać pozwanemu zgłoszone i mogły przez niego zostać usunięte w dalszym toku montażu (zarzut co do kabli, o ile był uzasadniony). Powód nie umożliwił jednak zakończenia montażu, ani usunięcia dostrzeżonych przez niego niezgodności realizowanej instalacji z umową.

W ocenie Sądu, powód E. H., składając pisemne oświadczenie o odstąpieniu od umowy w dniu 22 stycznia 2022 roku na piśmie przez profesjonalnego pełnomocnika przywołał podstawę prawną z art. 635 k.c. ze względu na przyjętą taktykę postępowania wobec pozwanego. Nie odzwierciedlała ona jednak rzeczywistych motywacji powoda i przyczyn odstąpienia przez niego od umowy. Co więcej, podstawa ta była niezasadna. Powód nie wykazał, by pozwany opóźniał się z wykonaniem świadczenia. Z materiału dowodowego wynika bowiem, że przedłużenie realizacji umowy wynikał ze zmiany stanowiska powoda co do woli realizacji umowy, zgłaszanych przez niego nowych, nieznanych przy podpisaniu umowy faktów (2 spróchniałe krokwie) oraz wymogów (audyt wytrzymałości konstrukcji dachowej). Nie może być to uznane za opóźnienie w spełnieniu świadczenia umownego przez pozwanego.

W tej sytuacji, w ocenie Sądu zasadne było stanowisko pozwanego, iż odstąpienie powoda od umowy stanowiło skorzystanie z uprawnienia z art. 644 k.c. Zgodnie z tym przepisem, dopóki dzieło nie zostało ukończone, zamawiający może w każdej chwili od umowy odstąpić płacąc umówione wynagrodzenie. Jednakże w wypadku takim zamawiający może odliczyć to, co przyjmujący zamówienie oszczędził z powodu niewykonania dzieła.

Powód rezygnując z kontynuacji montażu instalacji fotowoltaicznej na dachu jego domu po pierwszym dniu pracy instalatorów, jak i wystosowując pismo o odstąpieniu od umowy, w sposób wyraźny oświadczył o woli rezygnacji z realizacji umowy. To jest odstąpił od umowy zanim dzieło zostało ukończone, co spełnia przesłanki art. 644 k.c.

W konsekwencji, powód mimo odstąpienia od umowy nie był uprawniony do żądania od pozwanego zwrotu całej uiszczonej przez niego kwoty na poczet ceny (7718 zł) w myśl art. 494 § 1 k.c. Zgodnie bowiem z art. 644 k.c. w przypadku odstąpienia od umowy na tej podstawie, powód był zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia pozwanemu, natomiast pozwany winien był odliczyć to, co zaoszczędził z powodu niewykonania dzieła w całości. Pozwany przedstawił rozliczenie zużytych komponentów, które nie nadawały się do ponownego wykorzystania, poniesionych kosztów robocizny, obsługi logistycznej umowy oraz transportu. Łączna kwota wydatków rzeczywiście poniesionych przez pozwanego w związku z częściową realizacją umowy wyniosła 8145,79 zł. Koszty te zostały ustalone w oparciu o cenniki pozwanego obowiązujące w dacie zawarcia umowy przez strony. Kwota ta nie obejmowała kosztów stałych, kosztów czynności projektanta, audytora, które także były poniesione przez pozwanego. W ocenie Sądu kalkulacja kosztów przedstawiona przez pozwanego była wiarygodna, materiały i czynności zostały rzeczywiście wykonane (transport, usługi monterskie, obsługa logistyczna umowy) wielkości w niej wskazane nie budziły wątpliwości co do wysokości. Wielkości te zostały uprawdopodobnione wydrukiem z cennika pozwanego, wskazującym na wartość materiałów w okolicy daty podpisania umowy stron. Dlatego Sąd uznał, że koszty te zostały należycie wyliczone. Z uwagi na to, że uregulowane przez powoda wynagrodzenie w kwocie 7718 zł nie pokrywało tych kosztów. Pozwany na podstawie art. 644 k.c. był uprawniony do zatrzymania kwoty 7718 zł jako należnego mu wynagrodzenia. W konsekwencji roszczenie powoda o zwrot kwoty 7718 zł na podstawie art. 644 k.c. podlegało oddaleniu.

Dodatkowo pozwany dokonał potrącenia roszczenia powoda o zwrot kwoty 7718 zł z tytułu uiszczonego wynagrodzenia z przysługującym mu wobec powoda roszczeniem o zwrot poniesionych przez pozwanego kosztów w związku z częściową realizacją umowy w kwocie 8145,79 zł. W ocenie Sądu przepis art. 644 k.c. dawał pozwanemu podstawę do zatrzymania uiszczonego przez powoda wynagrodzenia. Było ono bowiem niższe niż rzeczywiście poniesione przez pozwanego koszty związane z wykonaniem umowy. Gdyby taka interpretacja przepisu art. 644 k.c. była nieuzasadniona, potrącenie wywołałoby ten skutek, że wzajemne roszczenia stron podlegałyby umorzeniu do wysokości wierzytelności niższej na zasadzie art. 498 § 1 i 2 k.c., co tym bardziej uzasadniałoby oddalenie powództwa powoda o zapłatę kwoty 7718 zł.

W ocenie Sądu na uwzględnienie nie zasługiwało również roszczenie powoda E. H. wobec pozwanego o zapłatę kwoty 1.820 zł tytułem wynagrodzenia za przechowywanie materiałów stanowiących własność pozwanego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty.

Sąd zważył, że strony nie zawarły żadnej umowy przechowania. Pozwany dostarczył materiały na teren nieruchomości powoda w związku z planowanym montażem instalacji fotowoltaicznej. Pozwany nie zamierzał przechowywać ich na nieruchomości powoda, ale wykorzystać je do realizacji umowy. Cel ten nie został osiągnięty, bowiem ostatecznie powód odstąpił od umowy zawartej z pozwanym. Powód zrezygnował z realizacji umowy po pierwszym dniu montażu, nie pozwalając monterom na dokończenie prac. Prace zostały nagle przerwane, dlatego komponenty pozostały na nieruchomości powoda. Po wymianie pism i wiadomości e-mail przez strony, nie udało się im dojść do porozumienia. Powód wezwał pozwanego do zabrania materiałów ze swej posesji, zastrzegając jednak, że wyda je dopiero po zwrocie przez pozwanego wynagrodzenia w kwocie 7718 zł. Nie wskazuje to na wolę zawarcia umowy przechowania tych ruchomości przez strony. Dopiero gdy strony doszły do porozumienia co do terminu odbioru komponentów z nieruchomości pozwanego, możliwe było ich zabranie. W konsekwencji nie ma żadnych podstaw do uznania, że strony łączył stosunek umowny przechowania. Przyjęta w pozwie stawka przechowania została ustalona przez powoda jednostronnie i arbitralnie. W konsekwencji, wobec braku podstawy umownej, powód nie ma podstaw, by dochodzić z tytułu przechowania ustalonego jednostronnie wynagrodzenia. Nie wykazał również, by pozostawienie materiałów na jego nieruchomości spowodowało w jego majątku szkodę.

Dodatkowo, w doktrynie wskazuje się, że w przypadku odstąpienia od umowy, z mocy art. 494 § 1 k.c. strona odstępująca od umowy może domagać się od drugiej strony zwrotu tego, co sama świadczyła przed odstąpieniem od umowy, ale nie jest natomiast upoważniona do żądania, aby druga strona umowy odebrała spełnione przez siebie świadczenie (red. serii K. Osajda, red. tomu Witold Borysiak, Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2023, uwagi do art. 494 k.c.). Na podstawie art. 494 § 1 k.c. nie miał więc podstaw do żądania zabrania przez pozwanego materiałów z posesji.

Dlatego żądanie powoda o zapłatę wynagrodzenia z tytułu przechowania materiałów pozostawionych na nieruchomości powoda podlegało oddaleniu na zasadzie art. 471 k.c. oraz art. 415 k.c. w zw. z art. 6 k.c.

Pozwany (...) Sp. z o.o. w S. zgłosił pozew wzajemny o zasądzenie od powoda/pozwanego wzajemnego E. H. kwoty 427,79 zł.

Podstawą żądania powoda wzajemnego był art. 627 k.c. w zw. z art. 644 k.c. Powód wzajemny jako wykonawca dzieła na mocy umowy był uprawniony do otrzymania wynagrodzenia od pozwanego wzajemnego. Pomimo odstąpienia od umowy na mocy art. 644 k.c. powodowi wzajemnemu/pozwanemu, nadal przysługiwało roszczenie o zapłatę wynagrodzenia umownego pomniejszonego o to, co powód wzajemny zaoszczędził, nie wykonując dzieła w całości. W konsekwencji wykonawca dzieła ma prawo do uzyskania zwrotu rzeczywiście poniesionych kosztów i zysku. Wynagrodzenie uiszczone przez powoda na rzecz pozwanego z tytułu wkładu własnego wynosiło 7718 zł. (...) Sp. z o.o. ustaliło, że w związku z realizacją umowy na rzecz powoda poniosło rzeczywiste koszty w wysokości 8145,79 zł. W związku z tym domagała się zapłaty różnicy między sumą poniesionych kosztów związanych z realizacją umowy a wpłatą powoda na poczet wynagrodzenia. Dlatego Sąd zasądził od powoda/pozwanego wzajemnego na rzecz pozwanego/powoda wzajemnego kwotę 427,79 zł z tytułu wynagrodzenia na zasadzie art. 627 k.c. w zw. z art. 644 k.c.

O odsetkach od uwzględnionego powództwa wzajemnego Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 481 § 1 k.c., stosownie do którego jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

(...) Sp. z o.o. wezwało E. H. do zapłaty kwoty 427,79 zł pismem z dnia 20 maja 2022 roku w terminie 7 dni. Wezwanie pozostało bezskuteczne. Od dnia 28 maja 2022 roku powód/pozwany wzajemny pozostaje zatem w opóźnieniu w spełnieniu powyższego świadczenia. Dlatego Sąd zasądził odsetki ustawowe od kwoty 427,79 zł od dnia 28 maja 2022 roku do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z ogólną zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Z uwagi na oddalenie powództwa głównego w całości i uwzględnienie powództwa wzajemnego w całości, należało uznać powoda E. H. za przegrywającego proces w zakresie obu tych pozwów. Winien on zatem ponieść koszty procesu w sprawie w całości. Powód winien był zwrócić pozwanemu koszty zastępstwa procesowego w sprawie z pozwu głównego w kwocie 1800 zł (ustalone na podstawie § 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku o opłatach za czynności radców prawnych), opłatę od pozwu wzajemnego w kwocie 30 zł, koszty zastępstwa procesowego w sprawie z pozwu wzajemnego w kwocie 90 zł (ustalone na podstawie § 2 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku o opłatach za czynności radców prawnych), opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, tj. łącznie kwotę 1927 zł. Taką kwotę Sąd zasądził od powoda/pozwanego wzajemnego na rzecz pozwanego/powoda wzajemnego z tytułu zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty na zasadzie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.