Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 listopada 2022 roku

Sąd Rejonowy w Sopocie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Anna Olszewska-Kowalska

Protokolant: sekr. sąd. Joanna Niewińska

po rozpoznaniu w dniu 30 listopada 2022 roku w Sopocie,

na rozprawie

sprawy

z powództwa W. D.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  zasądza na rzecz powoda W. D. od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. kwotę:

a)  2.680 (dwa tysiące sześćset osiemdziesiąt) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 15 lipca 2021 roku do dnia zapłaty;

b)  14,80 zł (czternaście złotych osiemdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 15 lipca 2021 roku do dnia zapłaty;

c)  300 (trzysta) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 15 sierpnia 2021 roku do dnia zapłaty

II.  w pozostałym zakresie oddala powództwo

III.  zasądza na rzecz powoda W. D. od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. kwotę 1265,18 zł (jeden tysiąc dwieście sześćdziesiąt pięć złotych osiemnaście groszy) wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty - tytułem zwrotu kosztów procesu

IV.  nakazuje ściągnąć od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Sopocie kwotę 533,19 zł (pięćset trzydzieści trzy złote dziewiętnaście groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych

V.  nakazuje ściągnąć od powoda W. D. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Sopocie kwotę 262,61 zł (dwieście sześćdziesiąt dwa złote sześćdziesiąt jeden groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Powód W. D. w pozwie wniesionym do Sądu Rejonowego w Sopocie domagał się zasądzenia na rzecz powoda od pozwanego (...) S.A. w S. kwoty:

a) 3 465,00 zł z odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem częściowego odszkodowania za uszkodzenie pojazdu marki S. o nr rej. (...) w zdarzeniu z dnia 09.05.2021 r.,

b) 18,61 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem skapitalizowanych odsetek za opóźnienie liczonych od kwoty 3 465,00 zł od dnia 09.06.2021 r. do dnia 14.07.2021 r.,

c) 300 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem poniesionych przez powoda wydatków związanych z wykonaniem kalkulacji kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu.

Powód wniósł także o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu wskazano, iż w dniu 09.05.2021 r. powstała szkoda, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki S. o nr rej. (...). Przedmiotowa szkoda została zakwalifikowana jako szkoda całkowita. Z wyceny sporządzonej przez (...) Sp. z o.o. wynika, że wartość pojazdu przed szkodą wynosiła 45 600,00 zł, natomiast wartość pojazdu po szkodzie kształtowała się na poziomie 22 300,00 zł. Tym samym należne odszkodowanie jest równe kwocie 23 300,00 zł. Ponieważ pozwany wypłacił dotychczas 19 835,00 zł, do zapłaty pozostało 3 465,00 zł. Pozwany - zdaniem powoda - zaniżył wartość pojazdu przed szkodą oraz zawyżył jego wartość po szkodzie. (pozew – k. 4-6)

Nakazem zapłaty z dnia 29 lipca 2021 r. Referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Sopocie uwzględnił żądanie pozwu. (nakaz zapłaty – k. 39)

Od powyższego nakazu zapłaty pozwany złożył sprzeciw, wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, że w niniejszej sprawie wartość pojazdu przed szkodą została ustalona na kwotę 48 215,00 zł brutto. Jest to również suma ubezpieczenia oznaczona w polisie. Wartość pozostałości została ustalona na kwotę 28 380,00 zł. Powód swoje roszczenie opiera na własnym wyliczeniu wartości pojazdu uszkodzonego. Powód ustalił wartość pojazdu w stanie sprzed szkody na kwotę 48 215,00 zł tj. sumę ubezpieczenia na jaką pojazd został ubezpieczony. Pozwany zakwestionował wyliczenia wartości pojazdu dokonanego przez powoda. Pozwany w oparciu o zapisy OWU oraz o zawartą sumę ubezpieczenia dokonał prawidłowego wyliczenia wartości pojazdu w programie (...)Ekspert. (sprzeciw – k. 44-46)

Sąd ustalił, co następuje:

(...) S.A. w S. łączyła z M. N. umowa ubezpieczenia autocasco pojazdu marki S. (...) A. o nr rej. (...), obejmująca dzień 09 maja 2021 r., stwierdzona polisą nr (...). Do umowy ubezpieczenia zastosowanie mają Ogóle Warunki (...) Mechanicznych od U., Zniszczenia lub Uszkodzenia (Autocasco – Diler) należących do Klientów Indywidualnych oraz Małych i Średnich (...) o nr (...)01/19. Suma ubezpieczenia została określona na kwotę 48 215,00 zł brutto, a ponadto umowa ubezpieczenia została rozszerzona o tzw. klauzulę stałej sumy ubezpieczenia. Suma ubezpieczenia został określona na podstawie wyceny rynkowej pojazdu ustalonej na podstawie programu eksperckiego E..

Zgodnie z w/w Ogólnymi Warunkami Ubezpieczeń (...)01/19:

§ 3 ust.3 – E. to system komputerowy, stworzony w E.’s (...), przeznaczony do wyceny wartości rynkowej pojazdów, który jest stosowany przez firmy ubezpieczeniowe, dilerów samochodowych, komisy samochodowe, rzeczoznawców i biegłych sądowych.

§ 3 ust. 30 szkoda całkowita to utrata, uszkodzenie lub zniszczenie pojazdu lub jego części tj.:

1.  kradzież pojazdu,

2.  uszkodzenie pojazdu, dla którego koszty naprawy przekraczają 70 % wartości rynkowej pojazdu w dniu powstania szkody, przy czym koszty naprawy wyliczane są według określonych w kwotach brutto:

a)  cen nowych części oryginalnych producenta pojazdu (bez uwzględnienia zużycia eksploatacyjnego) i wymiaru koniecznej robocizny, wskazanej przez producenta pojazdu,

b)  cen robocizny w autoryzowanych przez producenta pojazdu zakładach naprawczych.

§ 3 ust. 34 – wycena rynkowa pojazdu to wartość z uwzględnieniem podatku VAT, ustalona na podstawie notowań rynkowych cen pojazdów danej marki i typu obowiązujących na terytorium Polski, z uwzględnieniem cech indywidualnych pojazdu.

§ 14, suma ubezpieczenia stanowi górny limit odpowiedzialności E. Hestii.

§19 ust. 1 i 2, w przypadku szkody całkowitej w pojeździe, o ile Ubezpieczający zadeklarował sumę ubezpieczenia w kwocie brutto, E. Hestia ustala wysokość odszkodowania w kwocie równej wartości rynkowej pojazdu brutto z dnia powstania szkody, z zastrzeżeniem postanowień § 17. Wartość rynkowa na dzień powstania szkody ustalana jest w oparciu o to samo źródło wyceny, jakie zastosowano przy określeniu wysokości sumy ubezpieczenia w dniu zawierania umowy ubezpieczenia.

§ 20 ust 1 W przypadku szkody całkowitej wysokość odszkodowania zmniejsza się o wartość brutto pozostałości tj. nieuszkodzonych bądź uszkodzonych w niewielkim stopniu i przedstawiających wartość użytkową i majątkową części lub zespołów pojazdu, a także całego pojazdu w stanie uszkodzonym, które mogą być przeznaczone do dalszego użytku lub sprzedaży.

§ 20 ust 2 W przypadku wyrażenia przez E. Hestię zgody na przeniesienie prawa własności pozostałości na jej rzecz, wysokości odszkodowania nie zmniejsza się o wartość pozostałości.

§ 20 ust. 3, wartość pozostałości ustala się na podstawie aktualnych cen wartości brutto, ustalonych w systemie (...) Ekspert, obowiązujących na terenie Polski, przy zastosowaniu uwzględnienia stopnia ich zużycia.

Zgodnie z postanowieniami klauzuli 02 „Stała suma ubezpieczenia” ust. 1, na podstawie niniejszej klauzuli, z zachowaniem pozostałych, niezmienionych niniejszą klauzulą postanowień umowy ubezpieczenia pojazdów od utraty, zniszczenia lub uszkodzenia (Autocasco), za opłatą dodatkowej składki ubezpieczenie Autocasco może zostać rozszerzone w ten sposób, że za wartość rynkową pojazdu w trakcie okresu ubezpieczenia, uznawana jest suma ubezpieczenia określona w umowie.

W dniu 09 maja 2021 r. powstała szkoda, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki S. o nr rej. (...).

Szkoda została zgłoszona pozwanemu, a następnie zarejestrowana pod nr (...). Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego pozwany ustalił, że w sprawie zachodzi przypadek szkody całkowitej, tj. koszt naprawy pojazdu przekracza 70% jego wartości rynkowej.

Decyzją z dnia 14 czerwca 2021 r. ubezpieczyciel uznał swą odpowiedzialność za szkodę co do zasady i przyznał na rzecz poszkodowanego odszkodowanie w kwocie 19 835,00 zł, uznając wartość pojazdu sprzed szkody na kwotę 48 215 zł brutto (zgodnie ze stała sumą ubezpieczenia) oraz wartość pojazdu w stanie uszkodzonym na kwotę 28 230 zł brutto.

(dowód: polisa nr (...) – k. 31,51, OWU nr (...)01/19 - k. 58-69v, klauzule – k. 70-71, wycena – k. 48-50, decyzja – k. 52-52v)

Powód na podstawie umowy cesji praw do odszkodowania zawartej w dniu 06 lipca 2021 r. z M. N. nabył wszelkie prawa do odszkodowania, jakie przysługiwały poszkodowanemu od pozwanego w związku ze szkodą z dnia 09.05.2021 r. w pojeździe marki S. (...) A. o nr rej. (...).

(dowód: umowy cesji – k. 8-12)

Dla celów ustalenia rzeczywistej szkody w pojeździe powód zlecił firmie (...) Sp. z o.o. w S. sporządzenie wyceny, z której wynika, że wartość pojazdu przed szkodą wynosiła 45 600,00 zł, a wartość pojazdu po szkodzie kształtowała się na poziomie kwoty 22 300,00 zł.

W dniu 15 lipca 2021 r. firma (...) Sp. z o.o. w S. wystawiła fakturę VAT na łączną kwotę 369,00 zł brutto tytułem wykonania powyższej kalkulacji naprawy. Termin płatności określono na dzień 14 sierpnia 2021 r.

(dowód: wycena – k. 13-19, kalkulacja naprawy – k. 30-28, faktura VAT – k. 29)

Wartość pojazdu S. (...) o nr rej. (...) w stanie nieuszkodzonym na dzień 09 maja 2021 r., zgodnie ze stałą sumą ubezpieczenia wynosiła 48 215 zł brutto (po zaokrągleniu 48 200 zł), natomiast wartość pojazdu uszkodzonego w analizowanym zdarzeniu 25 700 zł brutto. Należne odszkodowanie powinno wynosić 22 500 zł i jest to różnica pomiędzy wartością pojazdu w stanie uszkodzonym a wartością pojazdu w stanie uszkodzonym (tzw. pozostałości).

(dowód: opinia biegłego sądowego rzeczoznawcy samochodowego F. G. wraz z kalkulacją naprawy –150-166 wraz opinią uzupełniającą II i III k. 267-277)

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów znajdujące się w aktach sprawy oraz na podstawie opinii biegłego sądowego rzeczoznawcy samochodowego F. G. z dnia 17 października 2022 r.

Sąd w pełni dał wiarę dowodom w postaci dokumentów zgromadzonych w toku procesu albowiem były kompletne i jasne, obrazowały dokładny stan faktyczny sprawy. Ich prawdziwość nie budziła, w ocenie Sądu, jakichkolwiek wątpliwości. Wiarygodność i autentyczność przedłożonych dokumentów nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na opinii biegłego rzeczoznawcy samochodowego F. G. z dnia 17 października 2022 r. (k.267-270, tj II opinii uzupełniającej). Sąd zważył, że biegły sądowy wydał w niniejszej sprawie opinię główną z dnia 03 lutego 2022 r., w której określił wartość rynkową pojazdu na dzień szkody w kwocie 52 600 zł, natomiast wartość pozostałości w kwocie 28 500 zł. W opinii biegły sądowy dokonał wyliczenia wartości rynkowej pojazdu opierając się na systemie (...)Ekspert, co pozostawało w sprzeczności z zapisem § 19 ust. 2 OWU oraz nie uwzględnił, że umowa ubezpieczenia została rozszerzona o tzw. klauzulę stałej sumy ubezpieczenia. Okoliczności te zostały dostrzeżone także przez pełnomocnika powoda. Wobec powyższego, Sąd zlecił biegłemu sądowemu uzupełnienie wydanej w sprawie opinii poprzez wyliczenie wartości pozostałości na podstawie wartości brutto ustalonych w systemie (...) E. (§ 20 ust. 3 OWU) przy przyjęciu w wyliczeniach że wartość pojazdu przed szkodą wyniosła 48 215 zł – zgodnie z klauzulą stałej sumy ubezpieczenia. W ocenie Sądu sporządzoną przez biegłego sądowego F. G. opinię uzupełniającą z dnia 17 października 2022 r. uznać należało za wiarygodną. Opinia została sporządzona przez osobę o niekwestionowanych kwalifikacjach, w sposób rzetelny, spójny i kompletny. Opinia została sporządzona zgodnie z wiążącymi strony postanowieniami wynikającymi z ogólnych Warunków Ubezpieczenia (...) Mechanicznych od U., Zniszczenia lub Uszkodzenia (Autocasco – Diler) o nr (...)01/19, stanowiących integralną część umowy ubezpieczenia potwierdzonej polisą nr (...). Opinia uzupełniająca biegłego sądowego z dnia 17 października 2022 r. nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Sąd w pełni podzielił jej wnioski.

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Okoliczności faktyczne takie jak zaistnienie zdarzenia drogowego, posiadanie ubezpieczenia AC u pozwanego, powstanie szkody i zakres uszkodzeń w pojeździe, ustalenie przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego powstania w uszkodzonym pojeździe szkody całkowitej, dokonanie cesji wierzytelności na powoda nie były sporne. Ponadto, nie był spornym fakt wypłacenia przez pozwanego odszkodowania w kwocie 19 835,00 zł.

Sporna była wysokość dochodzonego roszczenia z tytułu odszkodowania. Powód opierał się na wartości rynkowej pojazdu przed szkodą (45 600,00) i wartości pojazdu po szkodzie (22 300,00 zł) ustalonej na zlecenie powoda przez prywatnego rzeczoznawcę. Pozwany natomiast, w toku postępowania likwidacyjnego, przyjął, na podstawie postanowień umownych wiążących strony, wartość rynkową pojazdu w kwocie 48.215,00 zł (zgodnie z klauzulą stałej sumy ubezpieczenia), wartość pozostałości w kwocie 28 380 zł i wypłacił odszkodowanie w wysokości 19 835 zł stanowiące różnicę pomiędzy wartością rynkową pojazdu sprzed zdarzenia a wartością pozostałości.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz.U.2021.1130 t.j.) źródłem ochrony ubezpieczeniowej jest zawsze umowa. Wymieniona ustawa nie definiuje umowy ubezpieczenia, definicję taką zawiera art. 805 § 1 k.c. Zgodnie z art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności (jak wskazuje art. 805 § 2 pkt 1 k.c.) na zapłacie przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku. Dodatkowe postanowienia, precyzujące treść łączącego stronę stosunku prawnego, mogą być zawarte w ogólnych warunkach ubezpieczenia. Jedynym ograniczeniem jest to, że postanowienia te nie mogą być sprzeczne z postanowieniami tytułu XXVII księgi trzeciej Kodeksu cywilnego (art. 805-834), które mają charakter iuris cogentis, a także innymi normami o charakterze bezwzględnie obowiązującym. O ile zatem bezwzględnie ważne przepisy nie regulują określonych praw i obowiązków, strony mają, w granicach wynikających z art. 353 ¹ k.c., swobodę ułożenia łączącego je stosunku prawnego. Strony umowy ubezpieczenia mogą zatem wprowadzić do treści stosunku umownego środki prawne służące ochronie uprawnionego interesu ubezpieczyciela, w tym między innymi regulacje dotyczące sposobu ustalania wysokości szkody oraz wypłaty odszkodowania.

Ustalając wysokość należnego powodowi odszkodowania, Sąd oparł się na niekwestionowanej, uzupełniającej opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej F. G. z dnia 17 października 2022 r. i ustalił, że wartość pojazdu S. (...) o nr rej. (...) w stanie nieuszkodzonym na dzień 09 maja 2021 r., zgodnie ze stałą sumą ubezpieczenia, wynosiła 48 215 zł, natomiast wartość pojazdu uszkodzonego w analizowanym zdarzeniu wynosiła 25 700 zł brutto. Należne odszkodowanie na rzecz powoda powinno wynieść 22.515 zł i stanowiło różnicę pomiędzy wartością pojazdu w stanie nieuszkodzonym a wartością pojazdu w stanie uszkodzonym (tzw. pozostałości).

Sąd zważył, że integralną część umowy ubezpieczenia stanowiły Ogóle Warunki (...) Mechanicznych od U., Zniszczenia lub Uszkodzenia (Autocasco – Diler) należących do Klientów Indywidualnych oraz Małych i Średnich (...) o nr (...)01/19. W umowie ubezpieczenia strony ustaliły stałą wartość pojazdu na kwotę 48 215,00 zł utrzymaną na okres 12 miesięcy. Ubezpieczający zawierając umowę wybrał we wniosku opcję ubezpieczenia przewidującą „stałą sumę ubezpieczenia”, za którą opłacił składkę ubezpieczeniową, a ubezpieczyciel to zaakceptował. Zawarcie umowy na takich warunkach było zgodne z ogólnymi warunkami ubezpieczenia autocasco. W konsekwencji wysokość odszkodowania powinna zostać ustalona przy uwzględnieniu sumy ubezpieczenia określonej w polisie - wartość rynkowa pojazdu sprzed szkody powinna zostać ustalona na kwotę 48 215,00 zł.

W niniejszej sprawie należało wyliczyć wartość pozostałości zgodnie z §20 OWU, tj przy użyciu systemu (...) E. i zastosowaniu w wyliczeniach wartości pojazdu przed szkodą w kwocie 48.215 zł (tj zgodnie z klauzulą stałej sumy ubezpieczenia), czego dokonał biegły sądowy F. G. w uzupełniającej opinii pisemnej z dnia 17 października 2022 r.

Przyjmując, iż wartość pojazdu powoda przed zdarzeniem wynosiła 48 215,00 zł, natomiast wartość pozostałości 25.700 zł, to powodowi należało się odszkodowanie w kwocie 22.515 zł. Skoro pozwany wypłacił odszkodowanie w kwocie 19.835 zł, roszczenie powoda o zasądzenie odszkodowania pozostaje zasadne co do kwoty 2.680 zł.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, Sąd, na podstawie art. 805 § 1 k.c. oraz postanowień umowy łączącej strony, zasądził od pozwanego (...) S.A. w S. na rzecz powoda kwotę 2.680 zł oraz kwotę skapitalizowanych odsetek za opóźnienie w kwocie 14,80 zł (tj liczonych od kwoty 2680 zł ). Dalej idące żądanie pozwu w zakresie należnego odszkodowania z tytułu szkody w pojeździe, na podstawie ww. przepisów prawa stosowanych z przeciwieństwa, oddalono.

Odnośnie żądania przez powoda zasądzenia na jego rzecz odsetek należy wskazać, iż stosownie do treści art. 481 §§ 1 i 2 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe.

W przedmiotowej sprawie pozwany opóźnił się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego w postaci zapłaty odszkodowania na rzecz ubezpieczającej. Stosownie do treści art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni, licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o wypadku. Nadto, stosownie do treści ust. 2 tego przepisu, w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego.

Z ustaleń Sądu wynika, że szkoda została zgłoszona niezwłocznie tj. w dniu 09 maja 2021 r. Pozwany potwierdził zgłoszenie szkody w dniu 10 maja 2021 r. Zatem termin do jej likwidacji oraz ustalenia i wypłaty należnego odszkodowania upływał w dniu 08 czerwca 2021 r. Od dnia następnego pozwany popadł w opóźnienie w spełnieniu należnego świadczenia.

Powód domagał się również zwrotu kosztów kalkulacji naprawy uszkodzonego pojazdu wykonanej na zlecenie powoda przed wytoczeniem powództwa w celu oszacowania wartości szkody. W ocenie Sądu roszczenie to zasługiwało na uwzględnienie. Sąd zważył, iż w orzecznictwie przyjmuje się, że wysokość należnego powodowi odszkodowania winna również obejmować koszty sporządzenia kalkulacji kosztów naprawy (kosztów ekspertyzy wartości pojazdu sprzed szkody i pojazdu uszkodzonego) wykonanej na zlecenie poszkodowanego (por. uchwała SN z dnia 18 maja 2004 r., sygn. akt III CZP 24/04, OSNC z 2005 r., nr 7-8, poz. 117). Każdy ma bowiem prawo dbać o swoje interesy i zabezpieczać je w sposób najbardziej według siebie właściwy. W szczególności poszkodowany ma prawo dokonać oceny rozmiaru szkody oraz tego, jakie koszty są w przybliżeniu konieczne do jej likwidacji, zwłaszcza w sytuacji, gdy odszkodowanie już przyznane mu przez ubezpieczyciela w sposób znaczny odbiega od wysokości przewidywanych przez niego kosztów związanych z usunięciem szkody. Ocena rozmiaru szkody, w zależności od woli poszkodowanego, może być przeprowadzona wyłącznie we własnym zakresie, ale może też, w przypadkach, w których niezbędna jest wiedza specjalistyczna, a strona takowej nie posiada, zasięgnąć porady profesjonalnego podmiotu. Okoliczność, iż zasięgnięcie opinii jest odpłatne, nie może w takiej sytuacji przemawiać za niedopuszczalnością zaliczenia kosztów jej sporządzenia do wysokości należnego powodowi odszkodowania, skoro uzyskana przez niego opinia rozstrzygała o zasadności kierowanego przez niego roszczenia.

Odpowiedzialność ubezpieczyciela obejmuje zarówno bezpośrednie skutki zdarzenia w ramach normalnego związku przyczynowego, jak i również pośrednie działania, skutkujące powstaniem uszczerbku majątkowego po stronie powoda, a który ma związek ze zdarzeniem powodującym szkodę. Jak podaje się w orzecznictwie, „ograniczenie przepisem art. 361 § 1 k.c. odpowiedzialności zobowiązanego do odszkodowania jedynie do normalnych następstw działania, z którego szkoda wynikła nie oznacza, by cytowany wyżej przepis ograniczał odpowiedzialność zobowiązanego wyłącznie do bezpośrednich następstw działania tego zobowiązania” (por. wyrok SN z dnia 30 października 1972 r., sygn. akt III CRN 162/72, LEX nr 7175).

Sąd zważył, iż w niniejszej sprawie powód poniósł wydatki na poczet wykonania kalkulacji naprawy pojazdu w celu dochodzenia odszkodowania od ubezpieczyciela z tytułu AC. Było to niezbędne do oszacowania roszczenia powoda w treści pozwu. Błąd oszacowania roszczenia może dla powoda pociągać negatywne konsekwencje finansowe, np. w postaci obciążenia kosztami procesu. Dlatego zasięgnięcie prywatnej ekspertyzy przez powoda przed wytoczeniem powództwa było celowe i uzasadnione dla dochodzenia jego praw. Zlecenie wykonania wskazanej kalkulacji naprawy było skutkiem tylko i wyłącznie faktu zaistnienia wypadku drogowego. Powód, dążąc do zabezpieczenia swoich interesów, z pewnością nie zmierzał do powiększenia szkody. Jego działania nie naruszały ani porządku prawnego, ani zasad współżycia społecznego. W niniejszym przypadku poniesienie kosztów sporządzonej na potrzeby dochodzenia roszczenia kalkulacji kosztów określenia wartości szkody częściowej stanowi normalne, zwykłe, typowe następstwo szkody. Wydatek ten jest uzasadniony z punktu widzenia prawidłowej likwidacji szkody. Jego poniesienie zostało wykazane dokumentami w postaci kalkulacji naprawy i faktury. Dlatego Sąd uwzględnił żądanie powoda co do zwrotu kosztów sporządzenia tej oceny technicznej w żądanej kwocie 300 zł.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie liczonych od kwoty 300 zł Sąd orzekł na podstawie art. 481 §§ 1 i 2 k.c., mając na względzie, iż jak wynika z przedłożonej przez powoda faktury VAT (k.29 akt sprawy), termin płatności został oznaczony na dzień 14 sierpnia 2021 r. A zatem dopiero od dnia następnego tj. 15 sierpnia 2021 r. pozwany pozostawał w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia wynikającego z faktury VAT nr (...).

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd zasądził od kwoty 300 zł odsetki ustawowe za opóźnienie liczone od dnia 15 sierpnia 2021 r. do dnia zapłaty, w pozostałym zakresie oddalając powództwo, o czym orzeczono w pkt. II wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., art. 108 § 1 k.p.c., art. 100 zdanie 2 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów. Z uwagi na to, iż powództwo zostało uwzględnione w 77 %, kosztami procesu w tym zakresie należało obciążyć pozwanego, a w pozostałej części powoda.

Na koszty procesu w niniejszej sprawie składały się:

a) koszty poniesione przez powoda w postaci: opłaty od pozwu w wysokości 200 zł, kosztów zastępstwa procesowego powoda w wysokości 917 zł (wynagrodzenie ustalone na podstawie § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł) oraz zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego w kwocie 800 zł.

b) koszty poniesione przez pozwanego w postaci: kosztów zastępstwa procesowego pozwanego w wysokości 917 zł (wynagrodzenie ustalone na podstawie § 2 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł).

Łącznie suma kosztów procesu wyniosła 2.834 zł. Powód winien był ponieść 23 % tych kosztów, a więc 651,82 zł, a poniósł 1917 zł. Dlatego należało zasądzić od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.265,18 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu w sprawie (1917 zł-651,82 zł), o czym orzeczono w pkt. III sentencji wyroku. Sąd na zasadzie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. zasądził od ww. kwoty także odsetki ustawowe za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

W punkcie IV i V Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 zdanie 2 k.p.c. Wysokość kosztów poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa w przedmiotowej sprawie wynosiła 795,80 zł. Mając na uwadze fakt, iż pozwany przegrał sprawę w 77 %, właśnie taka część ww. kwoty winna go obciążać. W związku z tym w punkcie IV wyroku Sąd zasądził od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Sopocie kwotę 533,19 zł tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów postępowania. W punkcie V natomiast Sąd zasądził z tego samego tytułu od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Sopocie kwotę 262,61 zł. tj. 23 % z kwoty 795,80 zł.