I C 136/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Sopocie z 2022-10-06

Sygnatura akt I C 136/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 września 2022 roku

Sąd Rejonowy w Sopocie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Anna Olszewska-Kowalska

Protokolant: sek.sąd. Joanna Niewińska

po rozpoznaniu w dniu 14 września 2022 roku w Sopocie,

na rozprawie

sprawy

z powództwa M. M.

przeciwko Gminie M. S.

o zapłatę

I.  zasądza na rzecz powoda M. M. od pozwanej Gminy M. S. kwotę 25.168,94 zł (dwadzieścia pięć tysięcy sto sześćdziesiąt osiem złotych dziewięćdziesiąt cztery grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 04 czerwca 2021 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie oddala powództwo

III.  zasądza na rzecz powoda M. M. od pozwanej Gminy M. S. kwotę 4.952 (cztery tysiące dziewięćset pięćdziesiąt dwa) złote wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty - tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Powód M. M. w pozwie przeciwko Gminie M. S. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej kwoty 26.687,75 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 15.03.2017 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż pozwana Gmina M. S. jest właścicielem nieruchomości gruntowej położonej w S. przy Al. (...) oznaczonej jako działka nr (...) obszaru 114 m2. Powód jest użytkownikiem wieczystym przedmiotowego gruntu. Poprzedni użytkownik wieczysty w/w nieruchomości uiszczał opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego w kwocie 280,44 złotych na rzecz pozwanego. Powód w pozwie dochodzi zwrotu wpłaconych przez niego kwot na rzecz Gminy M. S., które jego zdaniem zostały nienależnie pobrane przez stronę pozwaną. Według powoda pozwana nie dokonała skutecznego wypowiedzenia wysokości opłaty rocznej obowiązującej dotychczas względem powoda, w związku z czym pobrano od powoda w latach 2012-2016 kwoty z tytułu opłaty rocznej w zawyżonej wysokości. (pozew - k. 4-7)

Nakazem zapłaty wydanym postępowaniu upominawczym w dniu 16 marca 2022 roku uwzględniono żądanie powoda w całości. (nakaz zapłaty - k. 48)

W złożonym sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana zaskarżyła wydany nakaz zapłaty w całości, wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania sądowego oraz kosztów zastępstwa procesowego od powoda na rzecz pozwanej.

W uzasadnieniu pozwana powołała się na okoliczność, iż w dniu 5.10.2011 roku zostało dokonane wypowiedzenie wysokości dotychczasowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego względem powoda. Według pozwanej powód nie jest uprawniony do powoływania się na nieskuteczne doręczenie przedmiotowego wypowiedzenia z uwagi na fakt, iż obowiązkiem nabywcy nieruchomości a w tym wypadku nabywcy prawa do użytkowania wieczystego gruntu jest poinformowanie Gminy M. S. o adresie korespondencyjnym, na jaki korespondencja ma być kierowana. Powód tego obowiązku nie dopełnił. Ponadto pozwany wskazał, że wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 19.02.2021 roku wydany w sprawie o zapłatę (XVI Ca 383/20), na który powołał się powód dotyczył tylko i wyłącznie wysokości należnej opłaty za lata 2017 i 2018 roku, a nie opłat, uiszczonych przez powoda 15.03.2017 roku, tytułem uregulowania zadłużenia z lat 2012-2016. Nadto, pozwana podniosła zarzut przedawnienia roszczenia, wskazując iż opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego, jako świadczenie okresowe ulega zgodnie z art. 118 k.c. przedawnieniu w terminie trzech lat. (sprzeciw pozwanej - k. 50-50v.)

Na rozprawie w dniu 14.09.2022 r. powód sprecyzował żądanie pozwu wskazując, że w niniejszej sprawie wnosi o rozliczenie kwoty którą powód faktycznie wpłacił na rzecz pozwanego w dniu 15 marca 2017 r., czyli kwoty 30.263,62 zł , którą pozwany zaliczył na poczet opłat z tytułu użytkowania wieczystego za okres od 2004 r. do 2016 r., przy uwzględnieniu, że Gminie należy się opłata w stawce przed dokonanym przez Gminę wypowiedzeniem opłaty, które to wypowiedzenie powód uznaje za bezskuteczne i przy uwzględnieniu, że Gminie należą się odsetki od kwoty opłaty z tytułu użytkowania wieczystego przed wypowiedzeniem jeśli wpłata została dokonana z opóźnieniem. Powód podniósł także, że Gminie opłaty z tytułu użytkowania wieczystego należą się od powoda od roku 2006 r. ponieważ wcześniej nie był użytkownikiem wieczystym w/w gruntu. (k. 115-116, płyta CD k. 117)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana Gmina M. S. jest właścicielem niezabudowanej nieruchomości gruntowej położonej w S. przy ul. (...). Niepodległości (...) oznaczonej jako działka nr (...) obszaru 114 m2 o numerze księgi wieczystej: (...). Nieruchomość obejmuje trawnik i kawałek chodnika.

(okoliczność bezsporna, ponadto dowód: odpis kw nr (...) - k. 18-22)

Powód na podstawie postanowienia z dnia 30.12.2005 roku wydanego w sprawie I Co 1165/03 przez Sąd Rejonowy w Sopocie nabył prawo do użytkowania wieczystego do przedmiotowej nieruchomości w drodze licytacji komorniczej. Postanowienie uprawomocniło się w dniu 31 stycznia 2006 r.

(okoliczność bezsporna, ponadto dowód: odpis kw nr (...) - k. 18-22, dokumenty z akt sprawy I C 573/17: postanowienie - k. 63)

Opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości należna Gminie M. S. w dacie uzyskania tytułu prawnego do w/w nieruchomości przez powoda wynosiła 280,44 złotych.

(okoliczność bezsporna, ponadto dowód: zeznania powoda - k. 115v.-116, płyta cd k. 117)

Pozwana wysłała na adres nieruchomości gruntowej, tj. S., ul. (...) wypowiedzenie obowiązującej dotychczas opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości z dnia 5.10.2011 roku i zaoferowała powodowi nowy wymiar opłaty w wysokości 4.035,60 zł, która miała obowiązywać od dnia 1.01.2012 roku. W tym czasie adres korespondencyjny powoda znajdował się w G., przy ul. (...), adres ten był znany pozwanej - na w/w adres Gmina prowadziła z powodem korespondencję w sprawie podatku od nieruchomości.

(dowód: wypowiedzenie - k. 34-34v, wezwanie z dnia 22.04.2008 roku - k. 69, decyzja nr (...) z dnia 29.09.2014 roku - k. 70, decyzja nr (...) z dnia 19.01.2015 roku - k. 71, decyzja nr (...) z dnia 20.01.2016 roku - k. 72, zeznania powoda - k. 115v.-116, płyta cd k. 117)

Pozwem z dnia 29.03.2016 roku wniesionym do Sądu Rejonowego w Sopocie Gmina M. S. wniosła o zasądzenie od M. M. na jej rzecz kwoty 16.142,40 zł tytułem opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste za okres od 2012 do 2015 roku (sprawa Sądu Rejonowego w Sopocie o sygn. akt I C 573/16). W w/w sprawie został wydany nakaz zapłaty, od którego M. M. wniósł sprzeciw, wskazując że wypowiedzenie wysokości dotychczasowej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego gruntu nigdy nie zostało mu doręczone prawidłowo. Postępowanie w sprawie I C 573/16 umorzono postanowieniem z dnia 10.04.2017 roku z uwagi na cofnięcie powództwa przez Gminę M. S.. Cofnięcie pozwu przez Gminę M. S. uzasadnione było tym, że M. M. w toku w/w postępowania uiścił na rzecz Gminy kwotę 30.263,62 złotych tytułem zaległych opłat za użytkowanie wieczyste. M. M. w toku postępowania w sprawie I C 573/16 oświadczył na rozprawie w dniu 10.04.2017 roku, że pomimo dokonania przedmiotowej wpłaty jego stanowisko merytoryczne co do sprawy się nie zmieniło, a dokonana przez niego wpłata nastąpiła na skutek „przymuszenia” przy okazji wykupu przez członków wspólnoty gruntu przy ul. (...), a wiec innej nieruchomości niż przedmiotowa, gdzie Gmina nie udzielała 95% bonifikaty w przypadku zaległości w stosunku do Gminy, przy czym wiązało się to z wszelkimi nieruchomościami na jej terenie. Na ww. wykupie zależało innym członkom wspólnoty, w związku z tym powód nie chciał utrudniać procesu wykupu i utrudniać życia społeczności, więc dokonał spłaty zaległości. M. M. oświadczył przy tym, iż został postraszony egzekucją komorniczą jeśli należnych opłat nie uiści oraz poinformowano go, że raz złożony wniosek o wykup nie może być cofnięty, niezależnie od tego, czy Gmina udzieli bonifikaty czy tez nie.

(dowód: potwierdzenie płatności - k.24, dowód wpłaty - k. 25, postanowienie wraz z uzasadnieniem - k. 12-16, dokumenty z akt sprawy I C 573/16: pozew k. 3-4, nakaz zapłaty - k. 21, sprzeciw - k. 36, zeznania pozwanego - k. 81-82)

Dokonana przez M. M. w dniu 15.03.2017 r. wpłata 30.263,62 zł została przez Gminę M. S. zarachowana na poczet opłat za wieczyste użytkowanie gruntu położonego w S. przy Al. (...) za lata 2004-2016 wraz z odsetkami, kwota odsetek wynosiła 7.911,95 zł. Gmina przyjęła za rok 2004 kwotę należności głównej 210,59 zł, za lata 2005-2011 kwotę należności głównej po 280,44 zł rocznie, za lata 2012-2016 kwotę należności głównej 4035,60 zł rocznie licząc odsetki za opóźnienie w płatności od 01 kwietnia każdego roku.

(dowód: dokumenty z akt sprawy I C 573/16: informacja o sposobie zarachowania wpłaty k. 76, zestawienie zaległości - k. 77)

Następnie Gmina M. S. w dniu 15.02.2019 roku wniosła do Sądu Rejonowego w Sopocie pozew przeciwko M. M., żądając zasądzenia na jej rzecz opłaty rocznej w wysokości 4035,60 zł rocznie z tytułu użytkowania wieczystego za lata 2017 i 2018 wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w płatności opłaty za każdy rok, tj w sumie 8071,20 zł. Sprawę zarejestrowano pod sygnaturą akt I C 320/19. Ostatecznie Sąd Okręgowy w Gdańsku, po rozpoznaniu apelacji M. M. od wyroku Sądu Rejonowego w Sopocie, zasadził od M. M. na rzecz Gminy M. S. kwotę 560,88 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 280,44 zł od 01.04.2017 r. do dnia zapłaty i od kwoty 280,44 zł od dnia 01.04.2018 r. do dnia zapłaty, podając w motywach ustnych wyroku, że wypowiedzenie wysokości dotychczasowej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego nie było skuteczne.

(dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku - k. 10, dokumenty z akt sprawy I C 320/19: pozew - k.3-4v., płyta cd k. 188, wyrok k. 189,)

Wobec powyższego, pozwana pismem z dnia 11.09.2019 roku skierowanym do powoda ponownie złożyła oświadczenie o wypowiedzeniu wysokości dotychczasowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego na nieruchomości na adres korespondencyjny powoda. M. M. złożył do samorządowego kolegium odwoławczego właściwego ze względu na miejsce położenia nieruchomości, wniosek o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej była nieuzasadniona. Organ ten orzekł, że aktualizacja opłaty rocznej była nieuzasadniona.

(dowód: wypowiedzenie z dnia 11.09.2019 - k. 46, orzeczenie z dnia 14.10.2020 roku - k. 47)

Gmin M. S. w kolejnym pozwie skierowanym do Sądu Rejonowego w Sopocie przeciwko M. M. w dniu 30.12.2021 roku wniosła o zasądzenie od powoda na jej rzecz opłaty za użytkowanie wieczyste za rok 2019 w wysokości dotychczasowej, tj 280,44 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 01.04.2019 r. do dnia zapłaty.

(dowód: pozew o zapłatę - k. 30-30v.)

M. M. wezwał Gminę M. S. do zwrotu nienależnego świadczenia pobranego przez pozwaną dnia 15.03.2017 roku w kwocie 26.687,75 zł w terminie 7 dni od dnia doręczenia pisma z dnia 26.05.2021 roku. Wezwanie zostało doręczone pozwanej w dniu 27.05.2021 roku.

(dowód: pismo z dnia 26.05.2021 roku - k. 9, zeznania powoda - k. 115v.-116, płyta cd k. 117)

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu roszczenie powoda należało uwzględnić niemal w całości.

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych przez stronę powodową oraz stronę pozwaną do akt sprawy oraz znajdujących się w aktach spraw Sądu Rejonowego w Sopocie I C 320/19, I C 573/16. Sąd dał im wiarę w całości. Ich prawdziwość nie budziła, w ocenie Sądu, jakichkolwiek wątpliwości. Również zeznania powoda należało ocenić jako logiczne i spójne z dowodami z dokumentów złożonych w sprawie.

W sprawie spornym było, czy pozwana Gmina M. S. pismem z dnia 5.10.2011 r. skutecznie dokonała wypowiedzenia dotychczasowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości wobec powoda, a dalej czy świadczenie, które powód spełnił w dniu 15.03.2017 r. na rzecz pozwanej co do kwoty 26.687,75 złotych stanowiło świadczenie nienależne.

Zgodnie z art. 78 u.g.n. (w brzmieniu obowiązującym w 2011 r.) właściwy organ zamierzający zaktualizować opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej powinien wypowiedzieć na piśmie wysokość dotychczasowej opłaty, do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego, przesyłając równocześnie ofertę przyjęcia jej nowej wysokości. W wypowiedzeniu należy wskazać sposób obliczenia nowej wysokości opłaty i pouczyć użytkownika wieczystego o sposobie zakwestionowania wypowiedzenia. Do wypowiedzenia dołącza się informację o wartości nieruchomości, o której mowa w art. 77 ust. 3, oraz o miejscu, w którym można zapoznać się z operatem szacunkowym. Do doręczenia wypowiedzenia stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Użytkownik wieczysty może, w terminie 30 dni od dnia otrzymania wypowiedzenia, złożyć do samorządowego kolegium odwoławczego właściwego ze względu na miejsce położenia nieruchomości, zwanego dalej "kolegium", wniosek o ustalenie, że aktualizacja opłaty jest nieuzasadniona albo jest uzasadniona w innej wysokości. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, składa się przeciwko właściwemu organowi. Ciężar dowodu, że istnieją przesłanki do aktualizacji opłaty, spoczywa na właściwym organie. Złożenie wniosku, o którym mowa w ust. 2, nie zwalnia z obowiązku uiszczania opłat w dotychczasowej wysokości. W przypadku niezłożenia wniosku właściwy organ oraz użytkownika wieczystego obowiązuje nowa wysokość opłaty zaoferowana w wypowiedzeniu. Przepis art. 79 ust. 5 stosuje się odpowiednio.

Wypowiedzenie, które nie spełnia warunków podanych w art. 78 ust. 1 u.g.n. i w świetle przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego nie zostało prawidłowo doręczone należy uznać za nieskuteczne.

Do doręczenia w/w oświadczenia stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, zatem pismo zawierające wypowiedzenie opłaty powinno zostać doręczone za pokwitowaniem lub pocztą albo przez pracowników jednostki organizacyjnej, jaka obsługuje organ reprezentujący właściciela, albo przez inne reprezentujące ten organ osoby. W toku postępowania użytkownicy wieczyści mają obowiązek powiadamiania właściciela gruntu o zmianie swojego adresu, więc zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego doręczenie wypowiedzenia pod ostatni wskazany adres wywiera skutek prawny prawidłowego doręczenia (por. art. 41 k.p.a.). Poza tym pismo wysłane pocztą listem poleconym na adres użytkownika wieczystego uznaje się za doręczone skutecznie także w przypadku dwukrotnego niepodjęcia awizowanej przesyłki (por. art. 44 § 2–4 k.p.a.). Według art 42 k.p.a. pisma doręcza się osobom fizycznym w ich mieszkaniu lub miejscu pracy. Pisma mogą być doręczone również w lokalu organu administracji publicznej, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej. W razie niemożności doręczenia pisma w sposób określony w § 1 i 2, a także w razie koniecznej potrzeby, pisma doręcza się w każdym miejscu, gdzie się adresata zastanie. Według art 43 k.p.a. w przypadku nieobecności adresata pismo doręcza się, za pokwitowaniem, dorosłemu domownikowi, sąsiadowi lub dozorcy domu, jeżeli osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi. O doręczeniu pisma sąsiadowi lub dozorcy zawiadamia się adresata, umieszczając zawiadomienie w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy to nie jest możliwe, w drzwiach mieszkania.

W razie niemożności doręczenia pisma w sposób wskazany w art. 42 i 43:

1) poczta przechowuje pismo przez okres czternastu dni w swojej placówce pocztowej - w przypadku doręczania pisma przez pocztę,

2) pismo składa się na okres czternastu dni w urzędzie właściwej gminy (miasta) - w przypadku doręczania pisma przez pracownika urzędu gminy (miasta) lub upoważnioną osobę lub organ. Zawiadomienie o pozostawieniu pisma wraz z informacją o możliwości jego odbioru w terminie siedmiu dni, licząc od dnia pozostawienia zawiadomienia w miejscu określonym w § 1, umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy nie jest to możliwe, na drzwiach mieszkania adresata, jego biura lub innego pomieszczenia, w którym adresat wykonuje swoje czynności zawodowe, bądź w widocznym miejscu przy wejściu na posesję adresata. W przypadku niepodjęcia przesyłki w terminie, o którym mowa w § 2, pozostawia się powtórne zawiadomienie o możliwości odbioru przesyłki w terminie nie dłuższym niż czternaście dni od daty pierwszego zawiadomienia. Doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu, o którym mowa w § 1, a pismo pozostawia się w aktach sprawy.

W orzecznictwie sądów administracyjnych istnieje utrwalony pogląd, że organ administracji, wszczynając postępowanie, jest zobowiązany ustalić adres strony, powiadomić stronę o wszczęciu postępowania oraz pouczyć o obowiązku poinformowania o zmianie adresu i o konsekwencjach prawnych określonych w art. 41 § 2 k.p.a. Dopiero po tym powiadomieniu aktualizuje się obowiązek strony zawiadamiania organu o każdej zmianie jej adresu (zob. np. wyrok NSA z 7 maja 2020 r., I OSK (...), LEX nr 3036916).

W niniejszej sprawie poza sporem jest, że przesyłkę zawierająca wypowiedzenie dotychczasowej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego wysłano do powoda na adres nieruchomości objętej użytkowaniem wieczystym, na której znajduje się chodnik i kawałek trawnika, powód nie ma tam miejsca zamieszkania, nieruchomość oddana w użytkowanie wieczyste nie jest jego miejscem pracy. Nadto brak jest miejsca, w którym skutecznie można zostawić awizo. Jednocześnie - jak wskazał powód - pozwana Gmina M. S. musiała wiedzieć jaki charakter ma w/w nieruchomość o powierzchni 114 m2 (tj, iż jest to kawałek trawnika), nadto Urząd Miasta S. dysponował adresem korespondencyjnym powoda albowiem był on nie tylko użytkownikiem wieczystym w/w nieruchomości ale i właścicielem innej nieruchomości położonej w S.. Co więcej pozwana w okresie od 2008 do 2016 roku doręczała korespondencję dotyczącą podatku od nieruchomości przy Al. (...) w S. na adres powoda przy ul. (...) w G. (k. 69-72 akt sprawy) - adres ten był więc znany pozwanej.

Mając na uwadze powyższe nie można stwierdzić by wypowiedzenie dotychczasowej wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego w 2011 r. zostało dokonane w sposób prawidłowy i skuteczny. Analogicznie stwierdził też Sąd Okręgowy w Gdańsku w sprawie XVI Ca 383/20, co skutkował zasądzeniem od M. M. na rzecz Gminy M. S. opłat za użytkowanie wieczyste za lata 2017 i 2018 w dotychczasowej wysokości, tj 280,44 zł.

Wobec powyższego należało uznać, że za lata wcześniejsze, tj 2006-2016 M. M. powinien także uiszczać opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego w kwocie 280,44 zł rocznie. Brak jest logiki w rozumowaniu pozwanej, że za lata 2012-2016 obowiązuje powoda opłata za użytkowanie wieczyste w kwocie 4035,60 zł, skoro oświadczenie o wypowiedzeniu opłaty rocznej w dotychczasowej wysokości nie było skuteczne, ponieważ nie dochowano trybu jego doręczenia określonego w art 78 u.g.n. Nie można twierdzić, że wyrok Sądu Okręgowego w sprawie XVI Ca 383/20 dotyczy jedynie lat 2017 i 2018 albowiem podstawa tego wyroku i stwierdzenie nieskuteczności oświadczenia o wypowiedzeniu dotychczasowej wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego ma szerszy skutek - Sąd Okręgowy przesądził, że w/w wypowiedzenie w 2011 r. było nieskuteczne zatem do czasu skutecznego wypowiedzenia obowiązuje powoda opłata w dotychczasowej wysokości, tj 280,44 zł. Do takich samych wniosków doszedł Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie.

I tak należy stwierdzić, że za lata 2006-2016 powód zobowiązany był uiszczać opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego w kwocie 280,44 zł do 31 dnia marca każdego roku, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia.

W dniu 15.03.2017 r. powód uiścił na rzecz pozwanej Gminy kwotę 30.263,62 złotych na poczet zaległych opłat za użytkowanie wieczyste (zgodnie z uzyskaną od pozwanej Gminy informacją o zaległościach), a pozwana Gmina zaliczyła tę kwotę na poczet opłat za wieczyste użytkowanie gruntu położonego w S. przy Al. (...) za lata 2004-2016 wraz z odsetkami, kwota odsetek wynosiła 7.911,95 zł. Gmina przyjęła za rok 2004 kwotę należności głównej 210,59 zł, za lata 2005-2011 kwotę należności głównej po 280,44 zł rocznie, za lata (...)-2016 kwotę należności głównej 4035,60 zł rocznie licząc odsetki za opóźnienie w płatności od 01 kwietnia każdego roku.

Zgodnie z art. 405 k.c. kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Szczególnym rodzajem bezpodstawnego wzbogacenia jest nienależne świadczenie, o którym mowa w art. 410 § 2 k.c. Zgodnie z ww. przepisem świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia. W przedmiotowej sprawie miała miejsce sytuacja, w której powód spełnił świadczenie w kwocie wyższej niż był do tego zobowiązany.

W ocenie Sądu za lata 2004-2005, tj w okresie gdy powód nie był użytkownikiem wieczystym w/w nieruchomości nie był zobowiązany do uiszczenia jakiejkolwiek opłaty z tytułu użytkowania wieczystego. Powód nabył prawo użytkowania wieczystego w drodze licytacji komorniczej na podstawie postanowienia z dnia 30.12.2005 roku wydanego w sprawie I Co 1165/03 przez Sąd Rejonowy w Sopocie które uprawomocniło się w dniu 31 stycznia 2006 r. Podkreślić należy, że nabycie nieruchomości na licytacji prowadzonej w trybie przepisów o egzekucji sądowej z nieruchomości ma charakter pierwotny, nabycie prawa podmiotowego następuje bez jakichkolwiek obciążeń, analogicznie dotyczy to nabycia prawa użytkowania wieczystego. Powód nie odpowiadał zatem za zaległości w opłatach za użytkowanie wieczyste za lata wcześniejsze tj 2004-2005.

Za okres 2006-2016 wysokość rocznej opłaty za użytkowanie wieczyste należnej od powoda na rzecz pozwanej gminy to 280,44 zł rocznie, tj za 11 lat jest to kwota 3.084,84 zł. Do tego należy doliczyć odsetki za opóźnienie w płatności, skoro powód wszystkie opłaty za okres 2006- (...) uiścił w dniu 15.03.2017, podczas gdy opłaty należało uiszczać do 31 marca każdego roku.

Rozliczenie należności powinno zatem wyglądać następująco:

I.  opłata roczna za rok 2006 w wysokości 280,44 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01.04.2006 roku do dnia 15.03.2017, tj. wysokość odsetek: 353,68 zł,

II.  opłata roczna za rok 2007 w wysokości 280,44 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01.04.2007 roku do dnia 15.03.2017, tj. wysokość odsetek: 321,43 zł,

III.  opłata roczna za rok 2008 w wysokości 280,44 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01.04.2008 roku do dnia 15.03.2017, tj. wysokość odsetek: 289,09 zł

IV.  opłata roczna za rok 2009 w wysokości 280,44 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01.04.2009 roku do dnia 15.03.2017, tj. wysokość odsetek: 255,61 zł,

V.  opłata roczna za rok 2010 w wysokości 280,44 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01.04.2010 roku do dnia 15.03.2017, tj. wysokość odsetek: 219,15 zł,

VI.  opłata roczna za rok 2011 w wysokości 280,44 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01.04.2011 roku do dnia 15.03.2017, tj. wysokość odsetek: 182,69 zł,

VII.  opłata roczna za rok 2012 w wysokości 280,44 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1.04.2012 roku do dnia 15.03.2017 roku, tj. wysokość odsetek: 146,14 zł,

VIII.  opłata roczna za rok 2013 w wysokości 280,44 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1.04.2013 roku do dnia 15.03.2017 roku, tj. wysokość odsetek: 109,48 zł,

IX.  opłata roczna za rok 2014 w wysokości 280,44 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1.04.2014 roku do dnia 15.03.2017 roku, tj. wysokość odsetek: 73,22 zł,

X.  opłata roczna za rok 2015 w wysokości 280,44 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1.04.2015 roku do dnia 15.03.2017 roku, tj. wysokość odsetek: 40,57 zł,

XI.  opłata roczna za rok 2016 w wysokości 280,44 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1.04.2016 roku do dnia 15.03.2017 roku, tj. wysokość odsetek: 18,77 zł.

Suma świadczeń, do uiszczenia których powód był zobowiązany, wraz z odsetkami za opóźnienie w płatności, to 5.094,68 zł. Powód natomiast uiścił kwotę 30.263,62 zł, co oznacza że nienależnie zapłacił na rzecz pozwanej Gminy 25.168,94 zł (30.263,62 - 5.094,68 = 25.168,94 złote) i kwota ta stanowi świadczenie nienależne pozwanej Gminie. W/w kwotę Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda w pkt I wyroku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie w pkt II wyroku

Należy wskazać, ze zobowiązanie do zwrotu należnego świadczenia ma charakter bezterminowy. W związku z powyższym, do roszczenia tego zastosowanie znajduje art. 455 k.c. Zgodnie z przywołanym przepisem jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Skoro powód wezwał pozwaną do zwrotu nienależnego świadczenia w terminie 7 dni od dnia doręczenia pismem z dnia 26.05.2021 roku, a wezwanie zostało doręczone pozwanej w dniu 27.05.2021 roku to termin wymagalności roszczenia przypadł na dzień 3.06.2021 roku. Tym samym odsetki w przedmiotowej sprawie należą się od dnia następnego po dniu wymagalności roszczenia, tj. od dnia 4.06.2021 roku do dnia zapłaty, przy uwzględnieniu treści art 481 k.c.

Podkreślić także należy, że chybiony był zarzut pozwanej przedawnienia roszczenia. Powód domagał się zapłaty z tytułu świadczenia nienależnego, które przedawnia się na zasadach ogólnych i które nie zalicza się do świadczeń okresowych, tj. na zasadzie sześcioletniego terminu przedawnienia. Zgodnie z art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata. Skoro roszczenie stało się wymagalne w dniu 3.06.2021 roku, to nie można uznać, iż jest przedawnione.

W związku z powyższym, w pkt. III wyroku Sąd orzekł o kosztach procesu na podstawie art. 100 k.p.c. Powód wygrał sprawę w 94%, Sąd uznał zatem, że powód uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania. Dlatego kosztami procesu należało obciążyć pozwaną, jako stronę przegrywającą sprawę. Należało zasądzić od pozwanej na rzecz powoda koszty procesu, na które składały się: opłata od pozwu w kwocie 1335 zł, opłata od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł i koszty zastępstwa procesowego w wysokości 3.600 zł. Sąd ustalił wysokość wynagrodzenia pełnomocnika pozwanego w wysokości jednokrotności stawki minimalnej, określonej stosownie do wartości przedmiotu sporu, na podstawie § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800 z późn. zm.). W związku powyższym, łącznie koszty procesu uiszczone przez powoda wyniosły 4.952 zł, a pozwany jako przegrywający sprawę powinien zwrócić ww. koszty powodowi.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Karol Konopka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Sopocie
Osoba, która wytworzyła informację:  Anna Olszewska-Kowalska
Data wytworzenia informacji: