Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2022 roku

Sąd Rejonowy w Sopocie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Anna Olszewska-Kowalska

Protokolant: sekr. sąd. Dawid Soboczyński

po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2022 roku w Sopocie,

na rozprawie

sprawy

z powództwa M. W.

przeciwko Towarzystwu (...) z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza na rzecz powoda M. W. od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. kwotę:

a)  11.000 (jedenaście tysięcy) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 06 października 2018 roku do dnia zapłaty;

b)  3.571,92 zł (trzy tysiące pięćset siedemdziesiąt jeden złotych dziewięćdziesiąt dwa grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 29 października 2018 roku do dnia zapłaty;

c)  500 (pięćset) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 02 marca 2021 roku do dnia zapłaty

II.  w pozostałym zakresie oddala powództwo

III.  zasądza na rzecz powoda M. W. od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. kwotę (...) (pięć tysięcy siedemset siedemnaście) złotych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty - tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego

IV.  zwraca od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Sopocie na rzecz powoda M. W. kwotę 150 (sto pięćdziesiąt) złotych tytułem nadpłaconej zaliczki na poczet kosztów wynagrodzenia biegłego sądowego.

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym do Sądu Rejonowego w Sopocie powód M. W. wniósł o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda kwoty 15.071,92 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi:

a)  od kwoty 11.000 zł od dnia 6 października 2018 r. do dnia zapłaty;

b)  od kwoty 3.571,92 zł od dnia 29 października 2018 r. do dnia zapłaty;

c)  od kwoty 500,00 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty

oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w wyniku kolizji drogowej, do której doszło w dniu 17 sierpnia 2018 r. w C., uszkodzeniu uległ pojazd marki B. o nr rej. (...) należący do powoda. W chwili kolizji samochód kierowany przez sprawcę ubezpieczony był w zakresie OC w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń. W toku postępowania likwidacyjnego pozwany odmówił przyznania odszkodowania wskazując, że zdarzenie szkodowe nie powstało w okolicznościach wskazanych przez powoda. W sprawie doszło do powstania szkody całkowitej. Wysokość poniesionej przez powoda szkody wynika z opinii nr (...) wykonanej przez prywatnego rzeczoznawcę, w myśl której, należne powodowi odszkodowanie powinno wynieść 11.000 zł. Powód dochodzi także zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego przez okres 22 dni tj. od dnia 05 września 2018 r. do 28 września 2018 r. w łącznej kwocie 3.571,92 zł. Dzienna stawka za najem pojazdu zastępczego w kwocie 162,36 zł brutto nie stanowi wygórowanej opłaty za najem samochodu tej marki. Powód, chcąc uzyskać należne mu odszkodowanie, zlecił prywatnemu rzeczoznawcy wykonanie kosztorysu naprawy pojazdu. Za sporządzenie kosztorysu została wystawiona faktura VAT na kwotę 500 zł. (pozew – k. 3-7)

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 23 lutego 2021 r. Starszy Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego w Sopocie uwzględnił powództwo w całości. ( nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym – k. 25)

Sprzeciwem od nakazu zapłaty pozwany zaskarżył przedmiotowy nakaz zapłaty w całości i wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że do zdarzenia doszło w innych okolicznościach niż wskazane w pozwie i zgłoszeniu szkody. Zdaniem pozwanego pojazdy zostały celowo ustawione do kolizji. Powyższe pozwany ustalił w oparciu o analizę uszkodzeń obu pojazdów uczestniczących w kolizji, nadto w oparciu o analizę przestrzenną i czasową zdarzenia. Na wypadek ustalenia, że zdarzenie z dnia 17 sierpnia 2018 r. miało charakter losowy, pozwany wskazał, że winę za spowodowanie kolizji ponosi powód, który nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu kierującemu pojazdem M. D. H.. Z ostrożności procesowej pozwany podniósł zarzut przyczynienia się powoda do powstania kolizji w 50 %, bowiem w ocenie pozwanego powód miał możliwość uniknięcia kolizji, a pomimo tego nie podjął żadnych manewrów obronnych, czym przyczynił się do powstania szkody. Niezależnie od powyższego pozwany zakwestionował roszczenie powoda o odszkodowanie za uszkodzenie pojazdu jako nieudowodnione i rażąco zawyżone. Pozwany zakwestionował zasadność najmu pojazdu zastępczego, okres najmu i stawkę dobową. Pozwany wskazał, że powód nie wykazał konieczności wynajmu pojazdu zastępczego. (sprzeciw od nakazu zapłaty – k. 28-30v)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 sierpnia 2018 r. o godz. 16:30 na skrzyżowaniu ul. (...) w C. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd osobowy marki B. o nr rej. (...).

Kierujący pojazdem osobowym marki M. o nr rej. (...) D. H. wykonując manewr cofania spod posesji, nie zachował należytej ostrożności i uderzył tyłem swojego pojazdu w przód prawidłowo poruszającego się pojazdu marki B. o nr rej. (...), stanowiącego własność M. W.. Kierujący pojazdem D. H. rozpoczynając manewr cofania, nie widział zbliżającego się do skrzyżowania pojazdu powoda. Widoczność ograniczały mu krzaki znajdujące się po prawej stronie jego toru ruchu.

W chwili kolizji pojazdem powoda kierował E. A.. Pojazd powoda poruszał się szutrową drogą.

Widząc cofający się pojazd marki M., kierujący pojazdem marki B. E. A. zatrzymał się, jednak nie zdołał uniknąć zderzenia z pojazdem M..

O zaistnieniu zdarzenia drogowego nie powiadomiono policji. Kierujący pojazdem marki M. o nr rej. (...), bezpośrednio po zdarzeniu, sporządził oświadczenie o przyznaniu się do spowodowania kolizji z pojazdem powoda.

W dacie kolizji właściciel pojazdu marki M. o nr rej. (...) posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności OC w Towarzystwie (...) z siedzibą w W..

(dowód: oświadczenie – k. 15, zgłoszenie szkody - akta szkody płyta CD – k. 38, dowód rejestracyjny pojazdu powoda – akta szkody płyta CD – k. 38, dokumentacja fotograficzna - akta szkody płyta CD – k. 38, szkic sytuacyjny – k. 98, zeznania świadka E. A. – k. 102-103, zeznania świadka R. B. – k. 104, zeznania świadka D. H. – k. 156-157)

W dniu 05 września 2018 r. poszkodowany dokonał zgłoszenia szkody w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń, opisując w zgłoszeniu szkody okoliczności, w jakich doszło do powstania szkody oraz rodzaj i zakres uszkodzeń pojazdu powoda.

Decyzją z dnia 03 grudnia 2018 r. pozwany odmówił wypłaty odszkodowania wskazując, że do zdarzenia nie mogło dojść w deklarowanych przez poszkodowanego okolicznościach.

Pomimo wszczętego postępowania reklamacyjnego, pozwany podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie.

(dowód: zgłoszenie szkody – akta szkody płyta CD – k. 38, decyzja z dnia 03.12.2018 r. - akta szkody płyta CD – k. 38)

Uszkodzony pojazd był wykorzystywany przez powoda do wykonywania czynności życia codziennego oraz w celach zawodowych. W okresie trwania postępowania likwidacyjnego powód nie miał możliwości skorzystania z innego pojazdu, w związku z tym wniósł o zwrot kosztów wynajmu pojazdu zastępczego w wypożyczalni współpracującej z pozwanym – (...) S.A.

W okresie od 05 września 2018 r. do 27 września 2018 r. powód wynajmował od podmiotu (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. pojazd zastępczy marki O. (...) o nr rej. (...).

W dniu 28 września 2018 r. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wystawił fakturę VAT nr (...) opiewającą na kwotę łączną 3.571,92 zł tytułem najmu pojazdu w okresie od 05.09.2018 r. do 27.09.2018 r. (22 dni) ze stawką dobową w kwocie 162,36 zł brutto. Należność z tytułu najmu pojazdu została uregulowana.

(dowód: protokół zdawczo – odbiorczy – k. 16, oświadczenie – k. 17-18, faktura VAT – k. 20, potwierdzenie przelewu – k. 21, umowa najmu pojazdu - akta szkody płyta CD – k. 38, zeznania powoda M. W. – k. 100-102

W celu ustalenia rzeczywistej szkody w pojeździe powód zlecił Biuru Rzeczoznawstwa Motoryzacyjnego w G. sporządzenie kalkulacji naprawy uszkodzonego pojazdu. Kalkulacja sporządzona przez rzeczoznawcę wykazała nieopłacalność ekonomiczną naprawy pojazdu powoda.

W dniu 22 grudnia 2020 r. firma (...) w G. wystawiła fakturę VAT na łączną kwotę 500 zł brutto tytułem wykonania kalkulacji naprawy.

Termin płatności został oznaczony na dzień 28 października 2018 r.

(dowód: faktura VAT – k. 22, ekspertyza – k. 11-11v, kalkulacja naprawy – k. 12-14v)

Koszt naprawy uszkodzonego pojazdu przekracza wartość pojazdu, dlatego szkodę należy zakwalifikować jako szkodę całkowitą.

Wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym wynosi 28.600 zł.

Wartość pojazdu w stanie uszkodzonym na dzień szkody wynosi 14.800 zł.

Łączny niezbędny czas na wykonanie naprawy pojazdu powoda wynosił 25 dni roboczych.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej P. L. wraz z załącznikami – k. 171-196, uzupełniająca opinia biegłego sądowego P. L. z dnia 09.09.2022 r. – k. 229-238)

Sąd zważył, co następuje:

Ustalając stan faktyczny w sprawie, Sąd oparł się na dokumentach złożonych przez strony postępowania, w tym zawartych w aktach szkody, zeznaniach świadków oraz na opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej P. L..

Sąd uznał za wiarygodne dokumenty dołączone do akt sprawy, ich prawdziwość i autentyczność nie była kwestionowana przez strony ani nie budziła wątpliwości Sądu.

Sąd zaliczył w poczet materiału dowodowego także prywatną ekspertyzę sporządzoną na zlecenie powoda przez rzeczoznawcę co do wysokości powstałej po jego stronie szkody. Była to ekspertyza, która nie mogła być uznana za opinię biegłego w rozumieniu art. 278 k.p.c. należało ją potraktować jako przedstawienie przez powoda stanowiska w sprawie, z uwzględnieniem wiadomości specjalnych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2002 r., sygn. akt I CKN 92/00, LexPolonica nr 383195). Stanowi ona dowód tego, iż ekspertyza prywatna została sporządzona na zlecenie powoda przed wytoczeniem powództwa, na potrzeby ustalenia kwoty żądania pozwu.

Sąd uznał zeznania świadków E. A. oraz D. H. za wiarygodne. Nic nie wskazuje na to, by świadkowie ci mieli ukrywać rzeczywisty przebieg zdarzenia drogowego z dnia 17 sierpnia 2018 r. albo tworzyć wersję wydarzeń tylko w celu uzyskania przez powoda należnego odszkodowania. Okoliczności podawane przez świadków w zakresie przebiegu samego zdarzenia korelują z treścią oświadczenia sporządzonego przez D. H. bezpośrednio po zdarzeniu oraz z treścią oświadczenia świadka E. A. sporządzonego na potrzeby postępowania likwidacyjnego. Świadek D. H. w swoich zeznaniach od razu wskazał, że podczas wykonywania manewru cofania, z uwagi na ograniczoną widoczność, nie widział zbliżającego się pojazdu powoda. Świadek przyznał, że jest odpowiedzialny za zdarzenie szkodowe z dnia 17 sierpnia 2018 r. Brak było także podstaw do ustalenia, że świadek D. H. przed zdarzeniem znał osobiście świadka E. A. czy też powoda M. W., co sugerowałoby – jak chciał tego pozwany – że osoby te działały w porozumieniu i celowo ustawiły swoje pojazdy do kolizji.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka R. B., który potwierdził że w dacie kolizji był właścicielem pojazdu osobowego marki M. oraz że przed zaistnieniem zdarzenia szkodowego nie znał osobiście powoda ani też świadka E. A.. Brak było podstaw do odmowy zeznaniom tym wiarygodności.

Sąd uznał za wiarygodne obydwie opinie wydane przez biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej P. L., z tym że w zakresie wysokości należnego powodowi odszkodowania, wartości uszkodzonego pojazdu przed i po zdarzeniu szkodowym, Sąd oparł się finalnie na opinii uzupełniającej sporządzonej przez biegłego sądowego w dniu 09 września 2022 r. W opinii tej biegły sądowy uwzględnił zarzuty strony pozwanej co do nieprawidłowego przyjęcia zakresu wyposażenia uszkodzonego pojazdu. W ocenie Sądu brak było podstaw do podważenia ww. opinii. Na ich podstawie Sąd ustalił opłacalność naprawy pojazdu powoda, wysokość należnego powodowi odszkodowania tytułem naprawy pojazdu jak i najmu pojazdu zastępczego oraz powziął wiedzę w zakresie tego, czy uszkodzenia pojazdów B. i M. mogły powstać w okolicznościach deklarowanych przez powoda oraz uczestników zdarzenia.

Na podstawie art. 235 ² § 1 pkt. 5 k.p.c. Sąd oddalił wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego innego niż biegły P. L., uznając, iż dopuszczenie dowodu z kolejnych opinii, na te same okoliczności, przyczyniłoby się do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania. Należy podkreślić, iż samo niezadowolenie strony z opinii biegłego nie uzasadnia powołania innego biegłego, bowiem potrzeba powołania dodatkowego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii (por. wyrok Sądu najwyższego z 4 sierpnia 1999 r., I PKN 20/99).

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie niemalże w całości.

Powód wystąpił z roszczeniem o naprawienie szkody w mieniu, to jest szkody w należącym do niego samochodzie marki B. o nr rej. (...), doznanej w wyniku kolizji drogowej z dnia 17 sierpnia 2018 r. Swoje roszczenie skierował przeciwko pozwanemu Towarzystwu (...) z siedzibą w W. jako ubezpieczycielowi w zakresie OC pojazdu marki M. o nr rej. (...), którego kierujący był sprawcą wskazanej kolizji.

Pozwany zaś kwestionował zasadę swojej odpowiedzialności wynikającej z umowy OC sprawcy szkody, wysokość szkody, zasadności zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego jak i zwrotu kosztów sporządzenia opinii rzeczoznawcy samochodowego. Pozwany wskazał w szczególności, że do zdarzenia szkodowego nie mogło dojść w deklarowanych przez poszkodowanego okolicznościach i że pojazdy uczestników zostały celowo podstawione do kolizji.

Powiązanie odpowiedzialności sprawcy kolizji z odpowiedzialnością ubezpieczyciela wynika z ogólnych zasad rządzących obowiązkowym komunikacyjnym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej (OC). Właścicielem pojazdu osobowego marki M. o nr rej. (...) w dacie zdarzenia był R. B. związany z pozwanym Towarzystwem (...) z siedzibą w W. umową ubezpieczenia. Okoliczność ta nie była sporna między stronami.

Zgodnie z art. 23 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U.2022.2277 t.j.) posiadacz pojazdu mechanicznego jest obowiązany zawrzeć umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego przez niego pojazdu. W myśl art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Umowa taka w myśl art. 9 ust. 1 powołanej ustawy obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym. Jak wynika z art. 35 tej ustawy ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. W myśl art. 34 ust. 1 tejże ustawy z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

Zatem w sytuacji, gdy dochodzi do wypadku (deliktu) komunikacyjnego z udziałem posiadacza pojazdu lub innej osoby kierującej, za którą posiadacz ten ponosi odpowiedzialność, odpowiedzialność cywilną w stosunku do osób trzecich poszkodowanych w wyniku wypadku komunikacyjnego ponosić będzie także ubezpieczyciel. Zgodnie z art. 19 ust. 1 powołanej wyżej ustawy i art. 822 § 4 k.c. poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

Powód mógł zatem skierować swoje roszczenie do pozwanego jako ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego marki M. o nr rej. (...). Uwzględnienie roszczenia skierowanego przeciwko pozwanemu uzależnione jest jednak od rozstrzygnięcia, czy sam ubezpieczony ponosiłby odpowiedzialność za szkodę wynikłą z kolizji drogowej z dnia 17 sierpnia 2018 r. Okoliczność ta była kwestionowana przez stronę pozwaną.

W związku z powyższym w pierwszej kolejności należało rozstrzygnąć o samej zasadzie odpowiedzialności pozwanego.

Dokonując ustaleń stanu faktycznego Sąd wziął pod uwagę materiał dowodowy obejmujący dokumenty, zdjęcia pojazdu powoda, a także zeznania świadków E. A. oraz D. H. będących uczestnikami kolizji.

Analizując opis zdarzenia podany przez powoda oraz świadków E. A. i D. H. Sąd uznał, że do szkody w pojeździe doszło w okolicznościach przez niego wskazywanych. Przebieg zdarzenia z dnia 17 sierpnia 2018 r. opisywany przez powoda korespondował z zeznaniami świadków E. A. i D. H., z oświadczeniem złożonym przez D. H., który przyznał się do spowodowania kolizji drogowej jak i oświadczeniem E. A. złożonym na potrzeby postępowania likwidacyjnego. Z zeznań świadków jak i ich oświadczeń wynika jednoznacznie, że to kierujący pojazdem osobowym marki M. o nr rej. (...) D. H. wykonując manewr cofania spod posesji, nie zachował należytej ostrożności i uderzył tyłem swojego pojazdu w przód prawidłowo poruszającego się pojazdu marki B. o nr rej. (...), stanowiącego własność M. W.. Kierujący pojazdem D. H. rozpoczynając manewr cofania, nie widział zbliżającego się do skrzyżowania pojazdu powoda, bowiem widoczność ograniczały mu zarośla znajdujące się po prawej stronie jego toru ruchu. Natomiast kierujący pojazdem marki B. E. A. podjął czynności mające na celu zapobieżenie kolizji tj. widząc pojazd marki M. wykonujący manewr cofania, zatrzymał się, co jednak nie przyczyniło się do uniknięcia zderzenia pomiędzy pojazdami.

Ustalając istotne dla sprawy okoliczności Sąd oparł się także na wnioskach opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i rekonstrukcji wypadków samochodowych P. L., który po przeanalizowaniu dostępnego w sprawie materiału dowodowego stwierdził, że przekazany do badania materiał dowodowy nie daje podstaw do sprzeciwienia się okolicznościom i skutkom kolizji, jakie wynikają z dotąd zebranych dowodów, w tym dowodów z zeznań bezpośrednich uczestników kolizji.

Sąd zwrócił uwagę, iż według biegłego brak szczegółowych dowodów natury materialnej w postaci należycie zidentyfikowanych i opisanych śladów ujawnionych na miejscu zdarzenia, ustaleń co do konkretnego miejsca zderzenia się pojazdów, wzajemnego usytuowania w chwili tego kontaktu, ich pokolizyjnego położenia tak w odniesieniu do konfiguracji drogi i skrzyżowania jak i miejsca możliwego zderzenia jak i danych dotyczących stanu technicznego i uszkodzeń powstałych w pojeździe marki M. skutkował tym, że wnioski opinii biegłego nie były kategoryczne. Pomimo tego biegły jednocześnie wskazał, że zebrane dowody nie pozwalają na stwierdzenie, że do kolizji doszło w innych okolicznościach niż wskazane przez powoda i nie pozwalają na zakwestionowanie skutków kolizji. Sąd nie miał podstaw do kwestionowania opinii biegłego. Badania przeprowadzono ze starannością, poddając analizie ich wyniki, postawione wnioski są szczegółowo uzasadnione i zgodne z zasadami logiki. Opinia wyjaśnia również, jakie wątpliwości mogą wynikać z niedoboru materiału dowodowego, który poddany został przez biegłego analizie.

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego w postaci zeznań uczestników zdarzenia szkodowego, przy uwzględnieniu opinii biegłego sądowego Sąd doszedł do wniosku, że do zdarzenia z dnia 17 sierpnia 2018 r. doszło w okolicznościach opisywanych przez powoda.

Wskazać należy, iż to strona pozwana twierdziła, że do zdarzenia nie doszło w okolicznościach deklarowanych przez powoda, a zatem to na stronie pozwanej spoczywał ciężar dowodu w zakresie podnoszonych twierdzeń. To strona pozwana z danego faktu wywodziła skutki prawne, tym samym to ona winna udowodnić, iż do zdarzenia drogowego doszło w innych okolicznościach aniżeli te, na które powoływał się zarówno przed Sądem jak i w trakcie postępowania likwidacyjnego, powód M. W..

W toku postępowania została zakwestionowana wartość szkody. W tym zakresie, dla rozstrzygnięcia sprawy, decydujące znaczenie miała uzupełniająca opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej P. L. sporządzona w dniu 09 września 2022 r. Opinia ta została sporządzona przy uwzględnieniu zarzutów strony pozwanej w zakresie nieprawidłowego przyjęcia przez biegłego w opinii głównej wyposażenia uszkodzonego pojazdu. Na podstawie ww. opinii Sąd ustalił, że koszt naprawy pojazdu powoda przekraczał wartość pojazdu przed zdarzeniem, a zatem w niniejszej sprawie zaistniał przypadek szkody całkowitej. Biegły sądowy wskazał, że wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym wynosi 28.600 zł. Wartość pojazdu w stanie uszkodzonym na dzień szkody wynosi 14.800 zł.

W ocenie Sądu nie zasługiwały na uwzględnienie zarzuty strony pozwanej do ww. opinii. Biegły sądowy w opinii uzupełniającej z dnia 09.09.2022 r. odniósł się w sposób szczegółowy do zarzutów formułowanych przez pozwanego. Biegły zwrócił uwagę, że w odniesieniu do pojazdów starszych niż 6 lat, naprawy z tytułu możliwych szkód mogą być stosowane jedynie w przypadku ujawnienia wad tych napraw lub ich niskiej jakości. W sytuacji, w której pozwany podnosi, że historia eksploatacji i szkodowości pojazdu powoda z okresu 11 lat nie jest znana, stąd w świetle wskazanych zasad, zastosowanie ujemnej korekty z tego tytułu nie jest możliwe. Zakup pojazdu na rynku wspólnotowym EU nie jest prywatnym importem, stąd korekty z tego tytułu nie zastosowano.

Jak już wskazano, szkoda w pojeździe powoda winna zostać zakwalifikowana jako szkoda całkowita. Podstawę do wyliczenia wysokości odszkodowania w przypadku szkody całkowitej stanowi natomiast różnica między wartością rynkową pojazdu brutto w stanie nieuszkodzonym na dzień powstania szkody i wartością pozostałości, tj. pojazdu w stanie uszkodzonym.

Wartość pojazdu powoda przed zdarzeniem wynosiła 28.600 zł, natomiast wartość pozostałości 14.800 zł, powodowi należało się odszkodowanie w kwocie 13. 800 zł z tytułu szkody w pojeździe marki B. o nr rej. (...). Żądanie powoda zasądzenia na jego rzecz kwoty 11.000 zł tytułem naprawy pojazdu mieściło się w granicach zakreślonych w opinii biegłego sądowego.

Stosownie do treści art. 481 §§ 1 i 2 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe.

W przedmiotowej sprawie pozwany opóźnił się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego w postaci zapłaty odszkodowania na rzecz ubezpieczającej. Stosownie do treści art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni, licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o wypadku. Nadto, stosownie do treści ust. 2 tego przepisu, w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego.

Szkoda została zgłoszona w dniu 05 września 2018 r. Termin do jej likwidacji oraz ustalenia i wypłaty należnego odszkodowania upływał w dniu 05 października 2018 r. Od dnia następnego pozwany popadł w opóźnienie w spełnieniu należnego świadczenia. Żądanie zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 06 października 2018 r. do dnia zapłaty należało uznać za zasadne.

Powód domagał się także zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w okresie od 05 września 2018 r. do dnia 27 września 2018 r. tj. przez okres 22 dni ze stawką w kwocie 162,36 zł/doba. Okolicznością bezsporną w sprawie było to, że pojazd zastępczy został wynajęty w podmiocie współpracującym z pozwanym tj. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W..

Spór dotyczył uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego oraz wysokości czynszu najmu.

Sąd zważył, że odszkodowanie może obejmować także inne koszty i wydatki poniesione w następstwie zdarzenia wyrządzającego szkodę. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 września 2004 r. (IV CK 672/03), stwierdził, że „utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej zniszczenia stanowi szkodę majątkową. W piśmiennictwie podkreśla się, że normalnym następstwem w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. jest bardzo często niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego, nie tylko w sytuacji jego uszkodzenia, ale również zniszczenia. Jeżeli więc poszkodowany poniósł w związku z tym koszty, które były konieczne, na wynajem pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków szkodowych podlegających wyrównaniu”. Co do zasady wskutek kolizji lub wypadku drogowego dochodzi do uszkodzenia lub zniszczenia pojazdu mechanicznego w następstwie czego poszkodowany traci możliwość korzystania z rzeczy. W w/w orzeczeniu Sąd Najwyższy nie podzielił poglądu, iż brak możliwości korzystania z rzeczy to zagadnienie utraty wygody lub przyjemności z jej korzystania, a więc sfera przynależna szkodzie niemajątkowej. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 17 listopada 2011 roku, wydanej w sprawie III CZP 5/11, wskazał, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomiczne wydatki na najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej.

Przez „wydatki konieczne” należy rozumieć czynsz najmu za pojazd zastępczy o zasadniczo podobnej klasie do pojazdu uszkodzonego albo zniszczonego, ustalony według stawki najmu obowiązującej na danym rynku lokalnym. W ten sposób ustaloną stawkę czynszu najmu poszkodowany, zgodnie z treścią umowy najmu, jest zobowiązany uiścić na rzecz wynajmującego, ażeby w okresie naprawienia szkody mógł korzystać z pojazdu zastępczego w takim zakresie, w jakim korzystał ze swojego pojazdu. Konieczne wydatki to te, które należało ponieść na czas rzeczywistej naprawy lub do dnia, w którym poszkodowany mógł nabyć pojazd podobny do uszkodzonego, ale nie później niż do dnia wypłaty odszkodowania. Pozbawienie poszkodowanego możliwości korzystania z jego samochodu w okresie, kiedy samochód ten podlegał naprawie i konieczność poniesienia wydatków w związku z wypożyczeniem pojazdu zastępczego należy do pojęcia szkody, do pokrycia której zobowiązany jest ubezpieczyciel i pozostaje w normalnym związku przyczynowym ze zdarzeniem.

Przenosząc powyższe uwagi natury ogólnej na grunt niniejszej sprawy, należy wskazać, iż w opinii głównej z dnia 10 maja 2022 r. biegły sądowy P. L. ustalił, że łączny niezbędny czas na wykonanie naprawy pojazdu powoda wynosi 25 dni roboczych. Żadna ze stron nie kwestionowała ustaleń biegłego sądowego w powyższym zakresie. Sąd nie miał wątpliwości co do prawidłowości wyliczeń biegłego sądowego. Sąd nie miał także wątpliwości co do wysokości przyjętej przez współpracującą z pozwanym wypożyczalnię dobowej stawki najmu w kwocie 162,36 zł brutto. W ocenie Sądu stawka zastosowana przez warsztat współpracujący z pozwanym mieści się w przedziale stawek dla klasy pojazdu wynajętego, można ją zatem określić jako stawkę rynkową, która nie odbiega od cen obowiązujących na rynku i była stosowana przez zakłady naprawcze posiadające w ofercie najem pojazdów zastępczych oraz przez inne podmioty trudniące się wynajmem samochodów zastępczych.

Sąd zważył, że powód najmował pojazd zastępczy w okresie od 05 września 2018 r. do dnia 27 września 2018 r., natomiast ostateczna decyzja pozwanego w postępowaniu likwidacyjnym została wydana w dniu 3 grudnia 2018 r. Oznacza to że okres najmu pojazdu zastępczego mieści się w ogólnie przyjętym zakresie - od dnia głoszenia szkody do dnia wydania decyzji przez ubezpieczyciela czy też do dnia wypłaty odszkodowania. Dlatego Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.571,92 zł.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie liczonych od kwoty 3.571,92 zł Sąd orzekł na podstawie art. 481 §§ 1 i 2 k.c., mając na względzie, iż jak wynika z przedłożonej przez powoda faktury VAT (k.20 akt sprawy), termin płatności został oznaczony na dzień 28 października 2018 r. A zatem dopiero od dnia następnego tj. 29 października 2018 r. pozwany pozostawał w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia wynikającego z faktury VAT nr (...).

Powód domagał się również zwrotu kosztów kalkulacji naprawy uszkodzonego pojazdu wykonanej na zlecenie powoda przed wytoczeniem powództwa w celu oszacowania wartości szkody. W ocenie Sądu roszczenie to zasługiwało na uwzględnienie. Sąd zważył, iż w orzecznictwie przyjmuje się, że wysokość należnego powodowi odszkodowania winna również obejmować koszty sporządzenia kalkulacji kosztów naprawy (kosztów ekspertyzy wartości pojazdu sprzed szkody i pojazdu uszkodzonego) wykonanej na zlecenie poszkodowanego (por. uchwała SN z dnia 18 maja 2004 r., sygn. akt III CZP 24/04, OSNC z 2005 r., nr 7-8, poz. 117). Każdy ma bowiem prawo dbać o swoje interesy i zabezpieczać je w sposób najbardziej według siebie właściwy. W szczególności poszkodowany ma prawo dokonać oceny rozmiaru szkody oraz tego, jakie koszty są w przybliżeniu konieczne do jej likwidacji, zwłaszcza w sytuacji, gdy odszkodowanie już przyznane mu przez ubezpieczyciela w sposób znaczny odbiega od wysokości przewidywanych przez niego kosztów związanych z usunięciem szkody. Ocena rozmiaru szkody, w zależności od woli poszkodowanego, może być przeprowadzona wyłącznie we własnym zakresie, ale może też, w przypadkach, w których niezbędna jest wiedza specjalistyczna, a strona takowej nie posiada, zasięgnąć porady profesjonalnego podmiotu. Okoliczność, iż zasięgnięcie opinii jest odpłatne, nie może w takiej sytuacji przemawiać za niedopuszczalnością zaliczenia kosztów jej sporządzenia do wysokości należnego powodowi odszkodowania, skoro uzyskana przez niego opinia rozstrzygała o zasadności kierowanego przez niego roszczenia.

Sąd zważył, iż powód poniósł wydatek na poczet wykonania kalkulacji naprawy pojazdu w celu dochodzenia odszkodowania od ubezpieczyciela z tytułu OC. Było to niezbędne do oszacowania roszczenia powoda w treści pozwu. Błąd oszacowania roszczenia może dla powoda pociągać negatywne konsekwencje finansowe, np. w postaci obciążenia kosztami procesu. Dlatego zasięgnięcie prywatnej ekspertyzy przez powoda przed wytoczeniem powództwa było celowe i uzasadnione dla dochodzenia jego praw. Zlecenie wykonania wskazanej kalkulacji naprawy było skutkiem tylko i wyłącznie faktu zaistnienia wypadku drogowego. Powód, dążąc do zabezpieczenia swoich interesów, z pewnością nie zmierzał do powiększenia szkody. Jego działania nie naruszały ani porządku prawnego, ani zasad współżycia społecznego. W niniejszym przypadku poniesienie kosztów sporządzonej na potrzeby dochodzenia roszczenia kalkulacji kosztów określenia wartości szkody częściowej stanowi normalne, zwykłe, typowe następstwo szkody. Wydatek ten jest uzasadniony z punktu widzenia prawidłowej likwidacji szkody. Jego poniesienie zostało wykazane dokumentami w postaci kalkulacji naprawy i faktury. Dlatego Sąd uwzględnił żądanie powoda co do zwrotu kosztów sporządzenia tej oceny technicznej w żądanej kwocie 500 zł.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie liczonych od kwoty 500 zł Sąd orzekł na podstawie art. 481 §§ 1 i 2 k.c., mając na względzie, iż w toku postępowania likwidacyjnego powód nie wystąpił wobec pozwanego z żądaniem zwrotu ww. kwoty. Żądanie to zostało sprecyzowane dopiero na etapie wniesienia pozwu. Dlatego też Sąd zasądził odsetki ustawowe od kwoty 500 zł od daty doręczenia pozwu pozwanemu tj. od 02 marca 2021 r. do dnia zapłaty. W pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone w pkt. II wyroku.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, Sąd w pkt. I wyroku na podstawie art. 822 §§ 1 i 2 k.c. w zw. z art. 361 § 1 k.c. w zw. z art. 36 ust. 1 zd. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zasądził na rzecz powoda M. W. od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. kwotę:

1.  11.000 zł tytułem odszkodowania za szkodę w pojeździe marki B. o nr rej. (...);

2.  3.571,92 zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w okresie od dnia 05 września 2018 r. do dnia 27 września 2018 r. (22 dni x 162,36 zł);

3.  500 zł tytułem zwrotu kosztów opinii prywatnego rzeczoznawcy.

O kosztach procesu Sąd orzekł na zasadzie art. 98 § 1 k.p.c., 100 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c., mając na względzie ogólną zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Sąd zważył, iż powództwo zostało uwzględnione niemalże w całości. Powód jedynie nieznacznie uległ pozwanemu, wygrywając sprawę co do zasady. Zatem za stronę przegrywającą proces uznać należało pozwanego i obciążyć go kosztami procesu poniesionymi przez powoda. Na koszty te składały się: kwota 1.000 zł tytułem opłaty od pozwu, 17 zł opłaty skarbowej od dokumentu pełnomocnictwa, wynagrodzenie pełnomocnika będącego adwokatem w wysokości 3.600 zł ustalone na podstawie § 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.jedn.: Dz.U.2015.1800) oraz kwota 1.100 zł wykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego. Łącznie suma kosztów procesu poniesiona przez powoda wyniosła 5 717 zł i taką kwotę Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda z tytułu zwrotu kosztów procesu, zasądzając również na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. od tej kwoty odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Nadto, na podstawie art. 80 § 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, należało zwrócić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Sopocie na rzecz powoda kwotę 150 zł tytułem niewykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego. Wynagrodzenie biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej wyniosło 2.850 zł i zostało pokryte z zaliczki uiszczonej przez powoda. Niewykorzystaną część zaliczki należało zwrócić, o czym orzeczono w pkt. IV wyroku.