Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

zarządzenia z dnia 03 października 2024 roku o zwrocie pozwu

(k. 136 akt)

W pozwie z dnia 30 listopada 2023 roku powodowie A. D. i S. S. (1) domagali się zasądzenia od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. kwoty 25 787,75 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi za okres od dnia 24 czerwca 2022 roku do dnia zapłaty – tytułem wynagrodzenia za wykonaną usługę przewozu towarów oraz kwoty 327,64 złotych – tytułem rekompensaty za koszty odzyskiwania należności w oparciu o treść art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 08 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 roku, poz. 1790), a także kosztów procesu.

Zarządzeniem z dnia 05 grudnia 2023 roku zobowiązano pełnomocnika powodów – r. pr. S. S. do doliczenia do wskazanej w pozwie wartości przedmiotu sporu (25 787,57 złotych) kwoty rekompensaty żądanej na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 08 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 roku, poz. 1790) – w terminie 7 dni, pod rygorem ustalenia wartości przedmiotu sporu przez Sąd oraz do uiszczenia brakującej części opłaty sądowej od prawidłowo określonej wartości przedmiotu sporu – w terminie 7 dni, pod rygorem wezwania do uzupełnienia brakującej części opłaty sądowej od pozwu (k. 1 akt).

Odpis powyższego zarządzenia został umieszczony na koncie pełnomocnika powodów – r. pr. S. S. w portalu informacyjnym w dniu 15 grudnia 2023 roku, a następnie wobec jego niepodjęcia – zwrócony i uznany za doręczony w dniu 30 grudnia 2023 roku (k. 86 akt).

Wobec niewskazania w zakreślonym terminie prawidłowej wartości przedmiotu sporu i nieuiszczenia brakującej opłaty sądowej od pozwu, postanowieniem z dnia 14 lutego 2024 roku referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni ustalił z urzędu wartość przedmiotu sporu w sprawie na kwotę 26 116 złotych (k. 88 akt), a następnie zarządzeniem z dnia 14 lutego 2024 roku zobowiązał pełnomocnika powodów – r. pr. S. S. do uiszczenia brakującej opłaty sądowej od pozwu w kwocie 16 złotych – w terminie 7 dni, pod rygorem zwrotu pozwu (k. 88 akt).

Odpisy powyższego postanowienia oraz zarządzenia zostały umieszczone na koncie pełnomocnika powodów – r. pr. S. S. w portalu informacyjnym w dniu 16 lutego 2024 roku, a następnie wobec ich niepodjęcia – zwrócone i uznane za doręczone w dniu 02 marca 2024 roku (k. 90 akt).

W zakreślonym terminie brakująca opłata sądowa od pozwu nie została uiszczona.

W piśmie z datą w nagłówku „dnia 09 maja 2024 roku” (data prezentaty: 2024-05-14, k. 93-101 akt) pełnomocnika powodów – r. pr. S. S. wniósł o przywrócenie terminu do uzupełnienia braków fiskalnych pozwu podnosząc, że nie otrzymał na adres poczty elektronicznej powiadomień o nadaniu niniejszej sprawie sygnatury, jak również o umieszczeniu w portalu informacyjnym orzeczeń wydanych dotychczas w sprawie. Pełnomocnik powodów wskazał przy tym, że po zalogowaniu się do portalu informacyjnego stwierdził, że otrzymał dostęp do niniejszej sprawy, jak również, że orzeczenia zostały umieszczone w tym portalu.

W dniu 09 maja 2024 roku powodowie uiścili brakującą opłatę sądową od pozwu.

Postanowieniem z dnia 12 czerwca 2024 roku referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni odrzucił wniosek powodów o przywrócenie terminu do uiszczenia brakującej opłaty sądowej od pozwu (k. 103 akt). Jednocześnie w tym samym dniu referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni zarządził zwrot pozwu wobec nieuzupełnienia brakującej opłaty sądowej od pozwu w zakreślonym terminie (k. 104 akt, uzasadnienie – k. 120 akt).

Na powyższe zarządzenie o zwrocie pozwu powodowie złożyli skargę podnosząc, że pełnomocnik powodów – r. pr. S. S. nigdy nie otrzymał powiadomień z portalu informacyjnego o udostępnieniu nowej sprawy, o nastąpieniu zmian w obserwowanych sprawach, o dokonaniu nowej czynności, o doręczeniu w sprawie, o niedoręczonym piśmie w sprawie i o uznaniu doręczenia za skuteczne, wobec czego nie został poinformowany o wydaniu przedmiotowych orzeczeń, a zatem w wyznaczonym terminie nie mógł uzupełnić braków formalnych i fiskalnych pozwu. Jednocześnie pełnomocnik powodów wskazał, że o treści orzeczeń nie został zawiadomiony mailowo, a samo umieszczenie pism w portalu informacyjnym bez powiadomienia o ich umieszczeniu nie wywołuje skutku doręczenia oraz powołał się na instrukcje na stronie internetowej, zgodnie z którą w przypadku zamieszczenia w portalu informacyjnym dokumentu na adres mailowy pełnomocnika zostanie przesłane powiadomienie o umieszczeniu nowego dokumentu.

Zgodnie z treścią art. 398 ²² § 3 k.p.c. w przypadku wniesienia skargi, orzeczenie referendarza sądowego traci moc. Po utracie mocy orzeczenia referendarza sądowego Sąd rozpoznaje sprawę jako Sąd pierwszej instancji (§ 5).

Stosownie do treści obowiązującego w dacie doręczeń przedmiotowych pism w sprawie art. 15 zzs ^{( 9)} ustawy z dnia 02 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem Covid-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 roku, poz. 1327) – w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu Covid-19 oraz w ciągu roku od odwołania tego z nich, który obowiązywał jako ostatni w braku możliwości wykorzystania systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, Sąd doręcza adwokatowi, radcy prawnemu, rzecznikowi patentowemu lub Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej pisma sądowe poprzez umieszczenie ich treści w systemie teleinformatycznym służącym udostępnianiu tych pism (portal informacyjny). Nie dotyczy to pism, które podlegają doręczeniu wraz z odpisami pism procesowych stron lub innymi dokumentami niepochodzącymi od Sądu (ust. 2). Datą doręczenia jest data zapoznania się przez odbiorcę z pismem umieszczonym w portalu informacyjnym. W przypadku braku zapoznania się pismo uznaje się za doręczone po upływie 14 dni od dnia umieszczenia pisma w portalu informacyjnym (ust. 3). Doręczenie pisma za pośrednictwem portalu informacyjnego wywołuje skutki procesowe określone w Kodeksie postępowania cywilnego właściwe dla doręczenia pisma sądowego (ust. 4).

Z powyższego wynika zatem, że ówcześnie obowiązujące przepisy prawa (jak również i przepisy obowiązujące aktualnie, od dnia 14 marca 2024 roku, art. 131 ^1a k.p.c.) wiązały i wiążą skutek w postaci doręczenia pism sądowych z umieszczeniem ich w portalu informacyjnym i upływem wskazanego tam terminu. Jak zaś wynikało z przeprowadzonych w związku ze skargą powodów czynności wyjaśniających, analiza logowań w portalu informacyjnym Sądu wykazała, że w niniejszej sprawie pełnomocnik powodów – r. pr. S. S. uzyskała dostęp do przedmiotowej sprawy w dniu 15 grudnia 2023 roku i że za pośrednictwem portalu dokonano wobec niej dwóch spornych doręczeń ze statusem „zwrot – nie podjęto w terminie”. Jednocześnie w ocenie Sądu bez znaczenia pozostaje, że pełnomocnik powodów nie zapoznał się z przedmiotowymi pismami we właściwym czasie, bo nie otrzymał mailowego powiadomienia o umieszczeniu tych dokumentów w tymże portalu. Automatycznie wysyłane powiadomienia o zmianach dokonanych w sprawie nie mają bowiem charakteru instytucji prawnej i stanowią jedynie dodatkową funkcjonalność portalu informacyjnego o charakterze technicznym, brak jednakże takiego powiadomienia (z jakiegokolwiek powodu) w żadnej mierze nie niweczy doręczenia dokonanego zgodnie z przepisami (poprzez umieszczenie w portalu informacyjnym, do którego pełnomocnik powodów miał dostęp) i nie zwania od należytej staranności w regularnym weryfikowaniu treści zamieszczanych w tym portalu.

W powyższej sytuacji zdaniem Sądu fakt braku otrzymania przez pełnomocnika powodów powiadomienia mailowego o zaistnieniu jakiegoś zdarzenia w sprawie (np. umieszczeniu orzeczenia), nawet jeżeli miał miejsce (wydruk treści ekranu zawierającego wiadomości mailowe ze skrzynki pełnomocnika powoda powyższego nie dowodzi, poszczególne maile mogły bowiem zostać przed wykonaniem takiego „zrzutu ekranu” usunięte), nie wpływał na uznanie skuteczności doręczenia zarządzeń i postanowień wydanych w niniejszej sprawie, albowiem nie z faktem powiadomienia mailowego, ale z faktem umieszczenia orzeczenia w portalu informacyjnym przepisy prawa wiązały skutek w postaci doręczenia. Jakkolwiek Sąd rozumie podnoszony przez pełnomocnika powodów argument o uciążliwości codziennej weryfikacji w portalu informacyjnym spraw prowadzonych przez danego pełnomocnika, nie mógł on mieć jednakże żadnego wpływu na ocenę skuteczności doręczeń dokonanych w niniejszej sprawie, tak zarządzenia z dnia 05 grudnia 2023 roku, jak i postanowienia oraz zarządzenia z dnia 14 lutego 2024 roku. Na marginesie wskazać należy, że pełnomocnik powodów bynajmniej takiej codziennej weryfikacji nie przeprowadzał, skoro dopiero po niemalże 5 miesiącach od dnia złożenia pozwu zorientował się, że udzielono mu kilka miesięcy wcześniej dostępu do sprawy.

W powyższej sytuacji nie było żadnych podstaw, by uznać, że zarządzenie z dnia 05 grudnia 2023 roku, jak i postanowienie oraz zarządzenie z dnia 14 lutego 2024 roku, nie zostały skutecznie doręczone pełnomocnikowi powodów. Zostały one bowiem, co w istocie niesporne, umieszczone w portalu informacyjnym zgodnie z wymogami obowiązujących wówczas przepisów prawa, a następnie – jako niepodjęte – zwrócone i uznane za doręczone z upływem wskazanych terminów.

Zgodnie z treścią art. 126 ² § 1 k.p.c. Sąd nie podejmie żadnej czynności na skutek pisma, od którego nie została uiszczona należna opłata. Zgodnie z treścią art. 130 k.p.c. jeżeli pismo procesowe nie może otrzymać prawidłowego biegu wskutek niezachowania warunków formalnych lub jeżeli od pisma nie uiszczono należnej opłaty, przewodniczący wzywa stronę, pod rygorem zwrócenia pisma, do poprawienia, uzupełnienia lub opłacenia go w terminie tygodniowym. Po bezskutecznym upływie terminu przewodniczący zwraca pismo stronie.

Przewidziany w powyższym przepisie termin tygodniowy do poprawienia, uzupełnienia lub opłacenia pisma jest terminem ustawowym, a zatem nie może być on ani skracany, ani przedłużany, zaś jego niezachowanie wywołuje skutki określone w art. 130 k.p.c., tj. zwrot pozwu.

W niniejszej sprawie termin do uiszczenia brakującej opłaty sądowej od pozwu mijał powodom z dniem 09 marca 2024 roku. Powodowie uiścili brakującą opłatę sądową od pozwu w dniu 09 maja 2024 roku, a zatem po wyznaczonym terminie.

Mając na względzie powyższe na podstawie art. 130 § 2 k.p.c. zarządzono o zwrocie pozwu.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

SSR Justyna Supińska

Gdynia, dnia 26 października 2024 roku