Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 lutego 2025 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni - I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Mateusz Berent

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Agnieszka Bronk-Marwicz

po rozpoznaniu w dniu 23 stycznia 2025 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa Gminy M. G.

przeciwko M. H. (H.)

o eksmisję

I.  nakazuje pozwanemu M. H., aby opuścił, opróżnił i wydał powódce Gminie M. G. lokal mieszkalny o numerze (...) położony w G. przy ulicy (...);

II.  orzeka, że pozwanemu M. H. nie przysługuje uprawnienie do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu;

III.  zasądza od pozwanego M. H. na rzecz powódki Gminy M. G. kwotę 440 zł (czterysta czterdzieści złotych) tytułem kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 373/24

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 3 lutego 2025 roku

I.

(żądanie i podstawa faktyczna pozwu)

1.  Powódka Gmina M. G. wystąpiła przeciwko M. H. z powództwem o nakazanie, aby pozwany opróżnił z wszystkich rzeczy, opuścił i wydał jej lokal mieszkalny nr (...) położony w budynku przy ul. (...) w G., o ustalenie, że pozwanemu nie przysługuje prawo do zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego wobec treści art. 17 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. z 2023 r., poz. 725, t.j., dalej jako: ustawa o ochronie praw lokatorów, u.o.p.l.) oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

2.  W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, że jest właścicielką ww. lokalu, a pozwany nie posiada do niego tytułu prawnego. Pierwotnie najemcą lokalu byli małżonkowie R. i T. H., a następnie sam R. H. (1), który zmarł w dniu 17 lipca 2023 roku. Pozwany wystąpił do powódki z wnioskiem o uzyskanie tytułu prawnego do spornego lokalu, jednak powódka nie zawarła umowy, gdyż przeprowadzone postępowanie wyjaśniające wykazało, że pozwany nie zamieszkiwał w lokalu z ojcem w dacie jego śmierci. Pozwany pozostaje w związku małżeńskim z B. H. (1), z którą prowadzi wspólne gospodarstwo domowe w lokalu przy ul. (...) w G.. Zdaniem powódki powyższe z mocy art. 17 u.o.p.l. uzasadnia wniosek, że pozwanemu nie przysługuje prawo do lokalu socjalnego. Osobie zajmującej samowolnie lokal nie przysługuje status lokatora, a w konsekwencji prawo do lokalu socjalnego.

(pozew, k. 4-6)

II.

(stanowisko pozwanego)

3.  Pozwany nie zgodził się z pozwem, oświadczył, że zamieszkuje w lokalu od 1964 roku. W tym czasie miał jedynie dwuletnią przerwę w zamieszkiwaniu w lokalu.

(oświadczenie na rozprawie w dniu 7 października 2024 roku, k. 63)

III.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

4.  Powódka Gmina M. G. jest właścicielką nieruchomości gruntowej położonej w G. przy ulicy (...), objętej księgą wieczystą o nr (...). W posadowionym na tej nieruchomości budynku przy ulicy (...) znajduje się m.in. lokal mieszkalny nr (...).

(dowód: wydruk fragmentu księgi wieczystej nr (...), k. 15)

5.  Najemcami ww. lokalu mieszkalnego nr (...) na podstawie umowy najmu zawartej w dniu 2 marca 1965 roku byli małżonkowie R. H. (1) oraz T. H., a następnie sam R. H. (1).

(dowód: umowa o najem lokalu mieszkalnego, k. 9-12, aneks z dnia 1 października 2017r., k. 13)

6.  R. H. (1) zmarł w dniu 17 lipca 2023 roku.

(dowód: odpis skrócony aktu zgonu, k. 14)

7.  Pozwany M. H. jest synem R. i T. małżonków H., od dnia 27 czerwca 1985 roku jest zameldowany na pobyt stały w przedmiotowym lokalu.

(dowód: wydruk z ewidencji ludności, k. 40)

8.  Pozwany pozostaje w trzecim już związku małżeńskim. Aktualna jego żona B. H. (1) zamieszkuje w lokalu mieszkalnym przy ul. (...). J. H. (...) w G., do którego tytuł prawny mają jej dorosłe dzieci. Małżonkowie mają jedno wspólne dziecko tj. 25 – letniego syna, który usamodzielnił się i zamieszkuje we własnym mieszkaniu.

9.  Małżeństwo jest zgodne, małżonkowie nie pozostają w separacji. M. H. i B. H. (1) są emerytami, mają świadczenia emerytalne w kwotach po około 3.000 zł netto. Oboje nie posiadają żadnych własnych nieruchomości.

(dowód: przesłuchanie pozwanego M. H., płyta CD k. 65)

10.  Pozwany opiekował się ojcem przed śmiercią, w tym sprzątał mieszkanie, robił zakupy, pranie. Był widywany z różną częstotliwością przez sąsiadów na klatce schodowej, przy śmietniku czy na strychu. Małżonka pozwanego przygotowywała i przynosiła obiady dla R. H. (1).

(dowód: zeznania świadka Ł. C., płyta CD k. 101, zeznania świadka M. B., płyta CD k. 101, zeznania świadka M. F., płyta CD k. 101, zeznania świadka A. J., płyta CD k. 101)

11.  We wniosku o przyznanie dodatku osłonowego z 30 września 2022 roku R. H. (1) wskazał, że mieszka sam i prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe.

12.  W tym samym czasie małżonka pozwanego B. H. (1) złożyła analogiczny wniosek, w którym wskazała, że zamieszkuje przy ul. (...). J. (...)/10 i prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z pozwanym M. H..

(dowód: wniosek R. H. o przyznanie dodatku osłonowego, k. 23-31, wniosek B. H. o przyznanie dodatku osłonowego, k. 32-39)

13.  Po śmierci ojca pozwany zwrócił się do pozwanej o potwierdzenie jego uprawnień do ww. lokalu mieszkalnego. Pismem z dnia 15 września 2023 roku powódka poinformowała go o braku możliwości pozytywnego rozpatrzenia sprawy, albowiem przeprowadzone postępowanie wyjaśniające nie pozwoliło na jednoznaczne stwierdzenie, że pozwany stale zamieszkiwał z ojcem do chwili jego śmierci. Jednocześnie powódka wezwała pozwanego do niezwłocznego wydania lokalu opróżnionego z osób i rzeczy w terminie 30 dni od otrzymania pisma. Przedmiotowe pismo zostało pozwanemu doręczone w dniu 20 września 2023 roku.

14.  W dniu 17 listopada 2023 roku pozwany ponownie wniósł o potwierdzenie jego praw do spornego lokalu, lecz pismem z dnia 5 grudnia 2023 roku powódka podtrzymała swoje wcześniejsze stanowisko.

(dowód: pismo powódki z dnia 15 września 2023r., k. 20 wraz z dowodem doręczenia, k. 21, pismo powódki z dnia 17 listopada 2023r., k. 16 wraz z dowodem doręczenia, k. 17, pismo z dnia 14 grudnia 2023r., k. 18 wraz z dowodem doręczenia, k. 19)

Sąd zważył co następuje:

IV.

15.  Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, dowodu z zeznań świadków Ł. C., M. B., M. F., M. P., C. L., K. S. i A. J., a także dowodu z przesłuchania pozwanego.

(ocena dowodów)

16.  Oceniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej dokumentów powołanych w ustaleniach stanu faktycznego. Zważyć należy, iż część spośród dokumentów, z których Sąd przeprowadził dowód w niniejszej sprawie, w szczególności odpisy aktów stanu cywilnego, miała charakter dokumentów urzędowych, zaś w toku sprawy żadna ze stron nie kwestionowała przysługujących im domniemań autentyczności i zgodności z prawdą wyrażonych w nich oświadczeń. Ponadto, należy zauważyć, że żadna ze stron nie wniosła zarzutów co do autentyczności i wiarygodności pozostałych dokumentów wymienionych w ustaleniach stanu faktycznego. Sąd w tym zakresie także nie dostrzegł żadnych śladów podrobienia, przerobienia czy innej ingerencji.

17.  Jeśli chodzi o zeznania przesłuchanych w niniejszej sprawie świadków, to zasługiwały one na wiarę jedynie w takim zakresie, w jakim wskazywały na czasowe, sporadyczne pomieszkiwanie przez pozwanego w spornym lokalu mieszkalnym przy ul. (...) w związku ze sprawowaniem pieczy nad ojcem w ramach stosunków rodzinnych. Podkreślić należy, iż większość z przesłuchanych świadków nie pozostawała z pozwanym w zażyłych relacjach towarzyskich i sąsiedzkich, toteż ich wiedza odnośnie zamieszkiwania pozwanego była oparta jedynie na sporadycznych spotkaniach na klatce schodowej czy przy śmietniku. Nie bywali oni w lokalu nr (...), ani też nie rozmawiali z pozwanym o charakterze jego pobytu w lokalu, jednocześnie mieli świadomość tego, że pozwany jest synem najemcy tego lokalu w podeszłym wieku. Świadkowie widywali pozwanego z różną częstotliwością np. gdy rozwieszał pranie na strychu, szedł z zakupami, czy wyrzucał śmieci.

18.  W tym stanie rzeczy zeznania oparte były raczej na przypuszczeniach czy domysłach, a nie na faktycznej wiedzy. Innymi słowy, świadkowie na swój sposób interpretowali naocznie zaobserwowane zdarzenia. Jednocześnie, zeznania wskazanych powyżej świadków należało oceniać w kontekście pozostałego materiału dowodowego, w szczególności zeznań pozwanego, który wskazywał, że pozostaje w związku małżeńskim, a pożycie małżeńskie jest zgodne. Świadkowie rzecz jasna w przeważającej większości nie wiedzieli nic o stosunkach rodzinnych pozwanego, ani też nie wiedzieli, że mieszkanie małżonki znajduje się niedaleko lokalu, w którym zamieszkiwał ojciec pozwanego (budynki te dzieliła ledwie jedna przecznica), co powodowało, że pozwany odwiedzał ojca codziennie, dostarczając mu niezbędnej pomocy. Takie częste pobyty w lokalu ojca, o różnych porach dnia, mogły u osoby niezaznajomionej z sytuacją faktyczną pozwanego wywrzeć wrażenie stałego zamieszkiwania. Z powyższych względów zeznania świadków nie mogły świadczyć o stałym zamieszkiwaniu pozwanego w przedmiotowym lokalu.

19.  Odnosząc się do zeznań poszczególnych świadków należy wskazać, że jedynie częściowo Sąd dał wiarę zeznaniom M. F. i M. B.. Pierwszy z wymienionych świadków zeznał, że pozwany zamieszkiwał w przedmiotowym lokalu stale z ojcem. Świadek widywał go bowiem 4-5 razy w tygodniu, a w samym lokalu widział dwa komplety pościeli czy też niektóre rzeczy osobiste należące do M. H. (np. kurtkę). Zdaniem Sądu, z uwagi na opiekę nad ojcem nocowanie w lokalu, czy też częste w nim przebywanie, nie jest wystarczające do stwierdzenia, że lokal stanowi centrum życiowe danej osoby. Zauważyć przy tym należy, iż świadek widywał także dość często (2-3 razy w tygodniu) małżonkę pozwanego, co jednak nie doprowadziło go do wniosku, że ona również zamieszkiwała w tym lokalu. Świadek z podobnych faktów wywiódł zupełnie różne wnioski. Świadek M. B. również stanowczo stwierdził, że pozwany zamieszkiwał w spornym lokalu, choć jednocześnie podał, że nie wie, czy pozwany tam spał. W świetle całokształtu zebranego materiału dowodowego w zakresie stałego zamieszkiwania pozwanego w spornym lokalu zeznania świadka należy uznać za przypuszczenia. Niemniej należy uznać je za wiarygodne odnośnie do faktu częstych pobytów pozwanego i jego małżonki w lokalu zajmowanym przez R. H. (1).

20.  Wątpliwości Sądu nie budziły zeznania Ł. C., M. P., C. L. oraz K. S.. Pierwszy z ww. świadków nie był w stanie określić charakteru zamieszkiwania pozwanego w lokalu nr (...). Jak wskazał widywał pozwanego np. na klatce schodowej mniej więcej raz w tygodniu i wiedział, że opiekuje się on ojcem, który był lokatorem mieszkania nr (...). Z kolei, zeznania M. P. dotyczyły okresu sprzed 2014 roku, albowiem w tym czasie wyprowadziła się z lokalu przy ul. (...). Niemniej świadek potwierdziła, że wówczas w lokalu zamieszkiwał sam R. H. (1). Podobnie ograniczonego zasięgu czasowego dotyczyły zeznania świadka K. S.. Świadek wyprowadziła się z budynku przy ul. (...) kilka lat temu, zresztą zamieszkiwała tam jedynie przez krótki, dwuletni okres. W tym czasie widywała jednak małżonków H., gdy szli razem. Świadek C. L. natomiast nie potrafiła wskazać, czy pozwany zamieszkuje przy ul. (...) wraz z małżonką. Zeznała, że od pięciu lat rzadko wychodzi z domu, stąd nie widywała pozwanego zbyt często. Wiedziała, że pozwany jest mężem sąsiadki B. H. (1), również wielokrotnie z nią rozmawiała, jednak nie poruszała przy tym tematów dotyczących członków rodziny. W ocenie Sądu nie sposób świadkowi C. L. przypisać stronniczości. Po prostu utrzymywała z sąsiadami, w tym również z małżonkami H., zwyczajne relacje sąsiedzkie, nieoparte na żadnych więzach towarzyskich. Zakres jej wiedzy o życiu sąsiadów był zatem ograniczony.

21.  Na tle osobowego materiału dowodowego wyróżniały się zeznania A. J., która – poza istotnymi dla rozstrzygnięcia sprawy faktami – relacjonowała także zasłyszane plotki czy pogłoski. Jednakże w odniesieniu do kwestii ważkich dla sprawy zeznania te należało uznać za wiarygodne. Świadek wskazywała bowiem na konkretne okoliczności świadczące o tym, że pozwany mieszkał przy ul. (...) w chwili śmierci swojego ojca.

22.  Jedynie częściowo ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie Sąd oparł na zeznaniach pozwanego M. H.. O ile żadnych wątpliwości nie budzą one w zakresie dotyczącym stosunków panujących w jego małżeństwie, o tyle za całkowicie sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego należało uznać je w części dotyczącej stałego zamieszkiwania przez pozwanego w lokalu przy ul. (...) wraz z ojcem. W tym względzie zeznania pozwanego nie tylko budzą wątpliwości w kontekście zeznań świadków, ale są sprzeczne choćby z oświadczeniami złożonymi przez jego ojca i żonę w trakcie postępowania administracyjnego.

V.

(rozstrzygnięcie i podstawa prawna orzeczenia)

23.  Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

24.  Podstawę prawną roszczenia powoda o wydanie przedmiotowego lokalu stanowi przepis art. 222 §1 k.c., zgodnie z którym właściciel może żądać od osoby, która włada jego rzeczą, aby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela prawo do władania rzeczą.

25.  Zważyć należy, iż w świetle powołanego powyżej przepisu art. 222 § 1 k.c. przesłankami roszczenia windykacyjnego są:

1) własność podmiotu podnoszącego roszczenie;

2) faktyczne władanie rzeczą przez podmiot, przeciwko któremu kierowane jest roszczenie;

3) brak skutecznego względem właściciela uprawnienia do władania rzeczą, które przysługiwałoby osobie, która rzeczą faktycznie włada (por. M. Gutowski (red.) Kodeks cywilny. Tom I. Komentarz. Art. 1-449 ¹¹ , wyd. 1, 2016).

26.  W niniejszej sprawie nie było sporu co do tego, że powódka jest właścicielką nieruchomości, na której znajduje się sporny lokal. Kwestią sporną pozostawało, czy pozwanemu przysługuje skuteczny wobec niej tytuł prawny do władania spornym lokalem nr (...). Pozwany M. H. bowiem utrzymywał, że zamieszkiwał stale z najemcą tego lokalu tj. ojcem R. H. (1) w tym lokalu do chwili śmierci najemcy, a tym samym wstąpił w stosunek najmu na podstawie art. 691 §1 i §2 k.c. Powódka natomiast kwestionowała fakt stałego zamieszkiwania pozwanego w tym lokalu, wskazując, że centrum życiowe pozwanego znajdowało się w lokalu przy ul. (...). J. (...)/10, w którym zamieszkiwał wraz z małżonką B. H. (1).

27.  Jak stanowi przepis art. 691 §1 k.c. w razie śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu lokalu wstępują: małżonek niebędący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka, inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą. Z kolei wedle art. 691 §2 k.c. osoby wymienione w § 1 wstępują w stosunek najmu lokalu mieszkalnego, jeżeli stale zamieszkiwały z najemcą w tym lokalu do chwili jego śmierci.

28.  Zważyć należy, iż nie ulega wątpliwości, że pozwany będący synem najemcy R. H. (1) należy do ustawowego kręgu osób uprawnionych do wstąpienia w stosunek najmu lokalu mieszkalnego po zmarłym najemcy, niemniej nie jest to wystarczające do uwzględnienia podniesionego przezeń zarzutu i oddalenia powództwa. W świetle art. 691 §1 i §2 k.c. podstawową przesłanką wstąpienia w stosunek najmu jest bowiem stałe zamieszkiwanie z najemcą do chwili jego śmierci. Jak podkreśla się w judykaturze stałe zamieszkiwanie z najemcą osoby mu bliskiej oznacza ześrodkowanie przez tę osobę całej swej działalności życiowej w lokalu najemcy, tak by zajmowany przez tę osobę lokal stanowił jej centrum życiowe ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 października 1997r., I CKN 90/97, Lex nr 811810, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 2000r., I CKN 40/99, Lex nr 811808). Należy zgodzić się również z poglądem prawnym wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 maja 1980 r., III CRN 61/80, Monitor Prawniczy 1994/9/273, iż przez stałe zamieszkanie, stanowiące przesłankę nabycia praw najmu na podstawie art. 691 k.c., należy rozumieć zamieszkiwanie w konkretnym mieszkaniu, w określonej miejscowości z zamiarem stałego pobytu, wyrażonym przez to, że w tym mieszkaniu i tej miejscowości skupia się życie osobiste i działalność osoby bliskiej najemcy. Z reguły nie będzie stanowić stałego zamieszkania pobyt osoby bliskiej w celu udzielenia doraźnej, choć nawet dłużej trwającej pomocy najemcy mieszkania. Z przytoczonego orzecznictwa wynika, że zamieszkiwanie osoby wstępującej w stosunek najmu musi mieć cechę stałości, a zatem nie jest wystarczające pomieszkiwanie w lokalu, czy zamieszkiwanie sporadyczne.

29.  W ocenie Sądu w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy nie sposób uznać, aby M. H. w chwili śmierci ojca tj. w dniu 17 lipca 2023 roku stale z nim zamieszkiwał w przedmiotowym lokalu.

30.  Z zeznań przesłuchanych w niniejszej sprawie świadków wynika, że za życia ojca pozwany często był widywany przez sąsiadów w budynku przy ulicy (...), czy to na klatce schodowej czy też przy wykonywaniu różnych czynności jak wyrzucanie śmieci, bądź rozwieszanie prania na strychu. Podobnie sąsiedzi widywali również małżonkę pozwanego, np. gdy przynosiła posiłki. Niemniej nie jest to równoznaczne z tym, że pozwany i jego małżonka zamieszkiwali w przedmiotowym lokalu przy ul. (...). Zeznając w niniejszej sprawie, pozwany podał, że od wielu lat pozostaje w związku małżeńskim, a w jego małżeństwie panują normalne relacje, w szczególności małżonkowie nie pozostają w separacji. Nadto, wskazał, że jego małżonka zamieszkuje w lokalu przy ul. (...). J. (...)/10. Podkreślić należy, iż podstawową cechą związku małżeńskiego jest wspólne pożycie małżonków, o czym decyduje m.in. łącząca ich więź gospodarcza, która przejawia się m.in. we wspólnym zamieszkaniu małżonków. Z okoliczności nie wynika, aby istniały jakiekolwiek okoliczności uzasadniające oddzielne zamieszkiwanie małżonków wynikające np. z wykonywania pracy zawodowej, czy też poważnego naruszenia obowiązków małżeńskich przez jednego z małżonków, w szczególności bezpośrednio rzutującego na wspólne zamieszkiwanie (np. naruszenie nietykalności cielesnej współmałżonka, groźby, poniżanie, niemoralne zachowania).

31.  Za osobnym zamieszkiwaniem małżonków nie przemawiają również warunki lokalowe. Jak bowiem wskazała powódka w piśmie z dnia 25 października 2024 roku dorosłe córki żony pozwanego mają zaspokojone potrzeby mieszkaniowe we własnym zakresie (jedna mieszka w lokalu przy ul. (...), druga w RFN). Z kolei wspólny syn małżonków H. ma własne mieszkanie. Zważyć należy, iż w sytuacji, gdy małżeństwo jest zgodne, zasady doświadczenia życiowego przemawiają za wspólnym zamieszkiwaniem małżonków, prowadzeniem przez nich wspólnego gospodarstwa domowego. Dodatkowo trzeba zauważyć, że w dacie śmierci ojca pozwany osiągnął już wiek emerytalny, co dodatkowo przemawia za wspólnym zamieszkiwaniem z małżonkiem. Wszak w takim wieku szczególnego znaczenia nabiera obowiązek wzajemnej pomocy małżonków. Stąd też należało uznać, że skoro relacje między małżonkami były typowe, normalne i pozostawali oni we wspólnym pożyciu, to zupełnie nieprawdopodobne byłoby to, aby pozwany zamieszkiwał na stale ze swoim ojcem, a nie z własną małżonką. Fakt ten potwierdza również okoliczność, że we wrześniu 2022 roku zarówno małżonka pozwanego jak i ojciec pozwanego złożyli odrębne wnioski o wypłatę dodatku osłonowego, przy czym ojciec pozwanego wskazał, że prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe i zamieszkuje przy ul. (...), a małżonka pozwanego wskazała, że prowadzi wraz z pozwanym wspólne gospodarstwo domowe i zamieszkuje przy ul. (...). Oświadczenie co do zamieszkiwania zostało złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe oświadczenie (art. 75 §2 k.p.a.).

32.  Nie ulega wątpliwości, że do śmierci ojca pozwany pomieszkiwał w lokalu przy ul. (...), lecz wynikało to z konieczności zapewnienia ojcu stałej opieki. Z zeznań sąsiadów wynika bowiem, że pod koniec życia R. H. (1) nie był osobą samodzielną, miał problem z poruszaniem się i nie opuszczał mieszkania. Z tego względu pozwany jako jedyny syn najemcy udzielał mu niezbędnej pomocy, pewnie czasem pozostawał u niego na noc, stąd w lokalu mogły znajdować się dwa posłania. W opiece nad ojcem pozwanemu pomagała również małżonka, która również była widywana przez sąsiadów np. gdy przynosiła posiłki. Istotne w tym kontekście pozostaje również, że lokal przy ul. (...) i lokal przy ul. (...) są położone w bliskiej odległości od siebie, stąd częste wizyty pozwanego u ojca w różnych porach dnia. Niemniej udzielania pomocy i opieki, nawet gdy wiąże się to z dłuższymi pobytami, nie można w żaden sposób utożsamiać ze stałym zamieszkiwaniem o jakim mowa w art. 691 §2 k.c. Należy odróżnić bowiem przesłankę stałego zamieszkiwania w rozumieniu art. 691 § 2 k.c. od faktów przemawiających za spełnieniem tej przesłanki. Przekonanie świadków o stałym zamieszkiwaniu pozwanego w spornym lokalu nie ma jakiegokolwiek znaczenia, znaczenie jurydyczne mają wyłącznie fakty świadczące o tym stałym zamieszkiwaniu. Stałe zamieszkiwanie jest bowiem pojęciem normatywnym, przesłanką wstąpienia w stosunek najmu o określonym zakresie znaczeniowym.

33.  Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia o uprawnieniu pozwanego do zajmowania lokalu było to, czy obecnie na stałe zamieszkuje w spornym lokalu. Dla ustalenia, czy pozwany wstąpił w stosunek najmu po zmarłym ojcu istotny był jedynie stan istniejący do dnia śmierci ojca pozwanego, tj. do dnia 17 lipca 2023 roku.

34.  Mając zatem na względzie wszystkie przytoczone powyżej okoliczności należało uznać, że skoro pozwany nie zamieszkiwał stale z ojcem do chwili jego śmierci, to w konsekwencji nie wstąpił w stosunek najmu po nim, a tym samym wraz ze śmiercią R. H. (1) ustał stosunek prawny najmu (art. 691 §3 k.c.). Tym samym, pozwanemu nie służyło skuteczne względem powódki uprawnienie do zajmowania lokalu i w związku z tym podstawie art. 222 §1 k.c. należało orzec zgodnie z żądaniem pozwu o jego eksmisji. Bez wątpienia żądanie powódki o wydanie lokalu nie stanowiło w okolicznościach niniejszej sprawy nadużycia prawa podmiotowego, skoro pozwany ma zaspokojone potrzeby mieszkaniowe przy ul. (...).

(uprawnienie do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu)

35.  Zdaniem Sądu w okolicznościach niniejszej sprawy nie ma podstaw do zastosowania przepisu art. 17 ust. 1 u.o.p.l., który stanowi, że przepisów art. 14 i art. 16 nie stosuje się, gdy powodem opróżnienia lokalu jest stosowanie przemocy w rodzinie lub wykraczanie w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, albo niewłaściwe zachowanie czyniące uciążliwym korzystanie z innych lokali w budynku albo gdy zajęcie lokalu nastąpiło bez tytułu prawnego. Stosownie do art. 17 ust. 2 powołanej ustawy nakazując opróżnienie lokalu z powodów, o których mowa w ust. 1, sąd w wyroku wskazuje te powody.

36.  Zważyć należy, iż pozwany zajmował lokal przed dniem śmierci ojca (choć stale w nim nie zamieszkiwał), co miało uzasadnienie w tytule prawnym przysługującym R. H. (1). Stąd nie sposób uznać, że pozwany zajął lokal bez tytułu prawnego. Swoje uprawnienie do zajmowania lokalu wywodził od ojca, który był najemcą lokalu. Tytuł pozwanego ustał jednak wraz ze śmiercią rodzica.

37.  Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 14 ust. 1 u.o.p.l. w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu albo braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Wedle jednak art. 14 ust. 4 powołanej ustawy Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu wobec osób enumeratywnie wymienionych w tym przepisie, chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany lub ich sytuacja materialna pozwala na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie. Pozwany bez wątpienia ma zaspokojone swoje potrzeby mieszkaniowe, gdyż wraz z małżonką zamieszkuje w lokalu przy ul. (...). Stąd też na podstawie art. 14 ust. 1 u.o.p.l. Sąd orzekł o braku uprawnienia pozwanego do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu.

VI.

(koszty procesu)

38.  O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 §1 k.p.c. i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy zasądził od przegrywającego niniejszy spór pozwanego na rzecz powoda kwotę 440 zł, na którą składają się: opłata sądowa od pozwu (200 zł), a także opłata za czynności pełnomocnika będącego adwokatem w stawce minimalnej wynoszącej 240 zł, zgodnie z §7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1800 ze zm.).

39.  Nadto, od zasądzonych kosztów procesu Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c.