Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 marca 2020 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny:
Przewodniczący: sędzia Tadeusz Kotuk
Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Szymańska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 marca 2020 r. w G. sprawy z powództwa W. Ś. (1) przeciwko D. M. (1) i E. R. (1)

o zachowek

I.  zasądza od pozwanej D. M. (1) na rzecz powoda W. Ś. (1) kwotę 3.208,28 zł (trzy tysiące dwieście osiem złotych dwadzieścia osiem groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia 30 stycznia 2018 r. do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie powództwo przeciwko pozwanej D. M. (1) oddala;

III.  zasądza od pozwanej E. R. (1) na rzecz powoda W. Ś. (1) kwotę 3.225,02 zł (trzy tysiące dwieście dwadzieścia pięć złotych dwa grosze) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia 30 stycznia 2018 r. do dnia zapłaty;

IV.  w pozostałym zakresie powództwo przeciwko pozwanej E. R. (1) oddala;

V.  zasądza od powoda W. Ś. (1) na rzecz pozwanej E. R. (1) kwotę 2.849,11 zł (dwa tysiące osiemset czterdzieści dziewięć złotych jedenaście groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

VI.  nakazuje ściągnąć od powoda W. Ś. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 1.751,47 zł (jeden tysiąc siedemset pięćdziesiąt jeden złotych czterdzieści siedem groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych, w tym kwotę 1.081,75 zł z uiszczonej przez powoda zaliczki (karta 94 akt sprawy).

Sygn. akt I C 274/19

UZASADNIENIE

STAN FAKTYCZNY

W. Ś. (2) zmarła 10 czerwca 2004 r. Spadek po niej nabyła na podstawie testamentu E. R. (1). K. Ś. (1) zmarł 7 kwietnia 2016 r., spadek po nim nabyła na podstawie testamentu D. M. (1). Uprawnionymi do dziedziczenia na podstawie ustawy po W. Ś. byli: E. R. (1) (1/4), K. Ś. (1) (1/4), W. Ś. (1) (1/4), L. G. (1/4). Uprawnionymi do dziedziczenia na podstawie ustawy po K. Ś. (1) byli: D. M. (1) (1/4), E. R. (1) (1/4), W. Ś. (1) (1/4), L. G. (1/4).

Okoliczności bezsporne

W skład spadku po W. Ś. (2) wchodził udział ½ we współwłasności lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w G.. W skład spadku po K. Ś. (1) chodził udział 1/2 we współwłasności lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w G..

Okoliczności bezsporne

Wartość rynkowa całego prawa własności lokalu przy ul. (...) w G. wg stanu na dzień śmierci w/w spadkodawców wynosiła 166.500 zł. Lokal ten był w złym stanie technicznym, nadawał się do kapitalnego remontu. Obecnie znajduje się w stanie po gruntownym remoncie przeprowadzonym przez nabywców (małż. K.) w 2019 r.

Dowód: opinia biegłego, k. 127-165

zeznania M. K., k. 105

zeznania D. K., k. 106

zeznania S. B., k. 107

Tytułem zachowku D. Ś. (po K. Ś. (1)) wpłaciła na rzecz W. Ś. (1) równowartość 10.500,05 zł (14 czerwca 2019 r.).

D. Ś. pokryła 1.000 zł tytułem kosztów pogrzebu po w/w zmarłym (usługa wykonania pomnika na grobie).

Dowód: potwierdzenie przelewu, k. 69

dowody wpłat, k. 70

Tytułem zachowku E. R. (2) wpłaciła na rzecz W. Ś. (1) równowartość 10.649,98 zł.

Okoliczność bezsporna

W. Ś. (1) jest osobą trwale niezdolną do pracy z tytułu chorób ortopedycznych (dyskopatia, od 1998 r.) oraz choroby psychicznej (depresja, od 2011 r.).

Dowód: zaświadczenia lekarskie (z tłumaczeniem), k. 124-125, 120-121

zeznania powoda, k. 107-108

OCENA DOWODÓW

Sąd uznał za wiarygodne zeznania powoda i przedstawione przez niego zaświadczenia lekarskie dowodzące trwalej niezdolności do pracy od 1998 r. (później także ze względu na depresję od 2011 r.). Gołosłowne przeciwników kwestionujących te okoliczności nie zostały poparte żadnymi dowodami.

Opinia biegłego zdaniem Sądu rzetelnie i trafnie oddaje wartość rynkową spadkowego lokalu, przy uwzględnieniu złego stanu technicznego tegoż, co zostało wykazane należycie wiarygodnymi zeznaniami świadków K. oraz S. B. oraz fotografiami dostarczonymi przez świadka M. K.. Ogólnie można stwierdzić, że wartość ta jest bardzo zbliżona do rzeczywistej ceny transakcyjnej i jednocześnie odległa od szacunku przedstawionego w pozwie przez powoda (który oceniał wartość lokalu na 300.000 zł).

Niesporne były wpłaty pozwanych na rzecz powoda tytułem zachowku, z niewiadomych przyczyn nie uwzględnione przez powoda w pozwie. Wiarygodny jest też koszt 1.000 zł związany z szeroko rozumianymi kosztami pogrzebu (wystawienie pomnika na grobie – typowy element aktualnych zwyczajów pogrzebowych na terenie kraju) – wykazany przez pozwaną D. Ś..

KWALIFIKACJA PRAWNA

Powód jako syn zmarłych rodziców (zstępny) jest w gronie uprawnionych do zachowku po nich. Jego udział ustalono na 2/3 tego, który przypadałby mu przy dziedziczeniu ustawowym jako jednego z czterech spadkobierców ustawowych (jest to więc współczynnik 1/6 odnoszony do substratu zachowku) – por. art. 991 § 1 k.c.

Wyliczenie substratu zachowku po W. Ś. :

- ½ udziału w lokalu (83.250 zł)

- pomniejszenie o dług spadkowy (-1000 zł).

Wyliczenie zachowku po W. Ś.:

- (83.250-1000)*1/6 = 13.708,33 zł.

Pomniejszenie zachowku o zapłaconą jego cześć (-10.500,05) daje ostatecznie 3.208,28 zł tytułem zachowku należnego powodowi od pozwanej D. M..

Wyliczenie substratu zachowku po K. Ś. :

- ½ udziału w lokalu (83.250 zł)

Wyliczenie zachowku po K. Ś.:

- (83.250)*1/6 = 13.875 zł.

Pomniejszenie zachowku o zapłacona jego cześć (-10.649,98) daje ostatecznie 3.225,02 zł tytułem zachowku należnego powodowi od pozwanej E. R..

W pozostałym zakresie powództwa były niezasadne jako zawyżone.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w punktach I. i III. sentencji na mocy art. 991 § 1 i § 2 k.c. w zw. z art. 481 § 1 i § 2 k.c.

Roszczenie w dniu 30 stycznia 2018 r. było wymagalne z uwagi na przedsądowe wezwanie do zapłaty kierowane przez powoda do pozwanych ( vide k. 11-13).

W pozostałym zakresie powództwa oddalono jako zawyżone na mocy art. 991 § 1 i § 2 k.c. a contrario (punkty II. i IV. sentencji).

KOSZTY

Rozliczenie kosztów procesu przeciwko E. R.. Podstawa rozstrzygnięcia – art. 100 k.p.c. (stosunkowe rozdzielenie). Proporcje wygranej: powód 17%, pozwana 83%. Koszty powoda: 900 zł (opłata sądowa od powództwa przeciwko E. R.), z czego 17% to 153 zł. Koszty pozwanej to: opłata za czynności radcy prawnego w stawce minimalnej (3.600 zł, § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, ze zm.) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł), z czego 83% to 3002,11 zł. Różnica ( (...),11 – 153) daje (...),11 na korzyść E. R. (punkt V. sentencji).

W punkcie ostatnim rozstrzygnięto o nieuiszczonych kosztach sądowych obciążając nimi w całości powoda, który zdaniem Sądu bez uzasadnionych podstaw nie zgadzał się z rzetelnym materiałem dowodowym przedstawionym przez pozwane na okoliczność znacznie niższej wartości lokalu, co ostatecznie biegły sądowy potwierdził. Nieuiszczone koszty sądowe to wypłacone biegłemu przez Skarb Państwa wynagrodzenie w kwocie 1751,47 zł (podstawa rozstrzygnięcia – art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).