Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2025 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

Sekcja do spraw rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Joanna Jank

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Katarzyna Pietkiewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 stycznia 2025 roku w G.
sprawy z powództwa Gminy M. G.

przeciwko Ł. M.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego Ł. M. na rzecz powoda Gminy M. G. kwotę 426,57 zł (słownie: czterysta dwadzieścia sześć złotych 57/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 grudnia 2023 r. do dnia zapłaty z zastrzeżeniem, że zapłata należności głównej wraz z odsetkami przez pozwanego zwalnia do wysokości tej kwoty D. R. oraz A. R. z zobowiązania stwierdzonego prawomocnym w stosunku do nich nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanym przez Sąd Rejonowy w Gdyni w dniu 12 kwietnia 2024 r. w sprawie o sygn. akt I1 Nc 4949/23, zaś zapłata tej kwoty przez D. R. i A. R. zwalnia pozwanego Ł. M.

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

3.  zasądza od powoda Gminy M. G. na rzecz pozwanego Ł. M. kwotę 3.617 zł (słownie: trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych 00/100) tytułem kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I1 C 1052/24

UZASADNIENIE

(wyroku z dnia 28 stycznia 2025 roku – k. 178)

Pozwem z 10 listopada 2023 r. (wniesionym 20 grudnia 2023 r.) powódka Gmina M. G. wniosła o zasądzenie od pozwanych D. R., A. R. oraz Ł. M. kwoty 11.697,06 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.

W uzasadnieniu wskazano, że pozwana D. R. jest użytkownikiem lokalu mieszkalnego socjalnego nr (...) położonego w G. przy ul. (...), do którego nie posiada tytułu prawnego. Pozwana użytkowała lokal na podstawie umowy najmu z dnia 15 czerwca 2006 r. Pozwani w okresie objętym pozwem, pomimo braku tytułu prawnego do zajmowanego lokalu, zajmowali go i nie uiszczali jakichkolwiek należności za korzystanie z lokalu, w związku z czym powódka domaga się odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu za okres od września 2020 r. do grudnia 2023 r. na podstawie art. 18 ust. 1 i 2 ustawy o ochronie praw lokatorów, a także zwrotu należności z tytułu opłat za media. Powódka wskazała, że żądana przez nią kwota obejmuje kwotę 10.542,96 zł tytułem należności głównej oraz 1.154,10 zł tytułem odsetek.

(pozew k. 3-6)

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 12 kwietnia 2024 r. wydanym w sprawie o sygn. akt I1 Nc 4949/23 Sąd Rejonowy w Gdyni uwzględnił żądanie pozwu w całości. Nakaz w stosunku do pozwanej D. R. i A. R. uprawomocnił się w dniu 03 maja 2024 r.

(nakaz zapłaty k. 73, zarządzenie z dnia 21 czerwca 2024 r. k. 84)

W sprzeciwie od powyższego orzeczenia kurator dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego Ł. M. zaskarżył nakaz zapłaty w całości i wniósł o oddalenie powództwa.

W uzasadnieniu wskazano, że na załączonym do pozwu oświadczeniu najemcy/użytkownika/lokatora z 9 maja 2023 r. pozwany nie został wskazany jako osoba zamieszkująca lub zameldowana w spornym lokalu. Z załączonego do pozwu pisma z dnia 24 sierpnia 2023 r. wynika zaś, że pozwany Ł. M. w dniu 04 lipca 2023 r. dokonał wymeldowania spod adresu ul. (...) w G.. Nie był on nadto informowany o zmianie wysokości opłat, nie był wzywany do uregulowania zaległości, ani nie odebrał przedsądowego wezwania do zapłaty, co w ocenie skarżącego potwierdza fakt niezamieszkiwania przez pozwanego Ł. M. pod spornym adresem.

(sprzeciw od nakazu zapłaty k. 87)

W piśmie z 3 grudnia 2024 r. złożonym osobiście przez pozwanego zarzucił on, że w okresie objętym sporem (i na długi wcześniej) nie zamieszkiwał w spornym lokalu.

(pismo pozwanego – k. 141)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka Gmina M. G. jest właścicielką lokalu mieszkalnego położonego w G. przy ul. (...).

(okoliczność bezsporna)

W dniu 16 czerwca 2004 r. Gmina M. G. zawarła z D. R. (ówcześnie K.) umowę najmu lokalu mieszkalnego - socjalnego nr 21 przy ul. (...) w G.. Umowę zawarto na okres od 16 czerwca 2004 r. do 15 czerwca 2006 r.

(dowód: kopia umowa najmu k. 13-16)

Po upływie okresu umownego najmu lokalu nr (...) przy ul. (...) w G. D. R. w dalszym ciągu korzystała z przedmiotowego lokalu, zamieszkując w nim wspólnie z rodziną.

W oświadczeniu z 3 kwietnia 2013 r. wskazała ona, że lokal ten zamieszkują wspólnie z nią synowie A. R., Ł. M., D. K. oraz córka A. M..

W oświadczeniu datowanym na 17 września 2020 r. D. R. wskazała, że w lokalu przy ul. (...) w G. zamieszkuje wraz z nią syn A. R. oraz Ł. M.. D. R. wymieniła syna Ł. M. jako osobę wspólnie z nią zamieszkującą, z tego względu, że był on nadal zameldowany pod jej adresem.

W oświadczeniu zaś z 9 maja 2023 r. D. R. oświadczyła, że w przedmiotowym lokalu zamieszkuje wraz z nią jedynie syn A. R..

(dowód: oświadczenia D. R. k. 17-19, zeznania świadka D. R. k. 158v)

Miesięczne należności związane z bezumownym korzystaniem z lokalu przy ul. (...) w G. wynosiły:

- w okresie od 01 października 2020 r. - 426,57 zł.

- w okresie od maja 2021 r. do września 2021 r. – 208,86 zł,

- w okresie od 01 sierpnia 2021 r. – 254,99 zł,

- w okresie od 01 października 2021 r. – 491,96 zł,

- w okresie od 01 maja 2022 r. – 263,18 zł,

- w okresie od 01 października 2022 r. – 496,79 zł.

(dowód: zawiadomienia o zmianie wysokości opłat k. 21-26, zarządzenie dotyczące stawek czynszu najmu w lokalach mieszkalnych tworzących mieszkaniowy zasób Gminy M. G. k. 30-32v, Zarządzenie w sprawie wprowadzenia regulaminu rozliczania kosztów dostawy wody i odprowadzania ścieków k. 108-112v, zarządzenia w sprawie wprowadzenia regulaminu rozliczeń kosztów dostawy ciepła k. 113-124v,)

Od października 2020 r. Zarząd (...) w G. wielokrotnie wzywał D. R. do uregulowania zaległości stanowiącej zadłużenie z tytułu opłat za mieszkanie przy ul. (...) w G..

Pismami z dnia 13 stycznia 2023 r. Zarząd (...) w G. wezwał D. R., A. R. oraz Ł. M. do uregulowania zaległości w opłatach związanych z użytkowaniem lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...), które na dzień 31 grudnia 2022 r. wynosiło 10.542,96 zł należności głównej (odszkodowanie oraz inne opłaty) oraz 1.154,10 zł tytułem odsetek za opóźnienie w płatnościach.

Pismo skierowane do Ł. M. na adres ul. (...) w G. nie zostało przez niego odebrane w terminie.

(dowód: historia zadłużenia k. 27-29, wezwanie do uregulowania zaległości k. 33-41, wezwanie do zapłaty k. 42, potwierdzenie nadania i odbioru przesyłki k. 43-43v, wezwanie do zapłaty k. 44, potwierdzenie nadania i odbioru k. 45-45v, wezwanie do zapłaty k. 46, potwierdzenie nadania k. 47, kopia koperty zwróconej po dwukrotnej awizacji k. 47v, informacja o rozliczeniu k. 125-129, korespondencja od Zarządu (...) w G. k. 130-131)

Ł. M. od ok. 2014 roku wykonuje pracę zarobkową poza granicami kraju, świadcząc pracę w systemie rotacyjnym.

(dowód: umowy o pracę k. 154-157, zeznania pozwanego Ł. M. k. 175)

Ł. M. nie zamieszkuje w lokalu pod adresem ul. (...) w G. od wielu lat – od około 2012 r. zamieszkiwał wraz z ówczesną partnerką, a następnie żoną J. R., z którą ma 13 letniego syna, w wielu wynajmowanych lokalach mieszkalnych.

W okresie od 27 września 2013 r. Ł. M. zamieszkiwał wraz ze swoją partnerką J. R. (później także M.) w wynajmowanym lokalu mieszkalnym pod adresem ul. (...) w G.. Na początku 2020 r. Ł. M. zamieszkiwał wraz z żoną J. R. (wówczas M.) pod adresem ul. (...) w G., po czym na podstawie umowy najmu w lutym 2020 r. zamieszkiwali oni pod adresem ul. (...) w G.. W międzyczasie zamieszkiwali oni także w B., na ul. (...) w G., a także u matki J. R..

Następnie, po rozstaniu z żoną w 2020 roku, w okresach pobytu w kraju Ł. M. zamieszkiwał w lokalu udostępnianym mu przez znajomego w R..

W październiku 2020 r. Ł. M. po powrocie z pracy do kraju zamieszkiwał wraz z matką D. R. przez okres jednego miesiąca pod adresem ul. (...) w G., po czym ponownie zamieszkał w lokalu udostępnianym mu przez znajomego w R..

Od wyprowadzki w październiku 2020 r. Ł. M. nie mieszkał wraz z matką pod adresem ul. (...) w G..

Od dnia 01 grudnia 2021 r. Ł. M. zamieszkuje zaś pod adresem ul.(...) W. P. (...)w R., gdzie zamieszkuje do dnia obecnego.

(dowód: pismo z Komisariatu Policji G. O. k. 70, oświadczenie z dnia 21 października 2024 r. k. 103, umowa najmu k. 146-148, umowa najmu k. 149-150, umowa najmu k. 153, umowy o pracę k. 154-157, zeznania świadka D. R. k. 158v, zeznania świadka J. R. k. 174-174v, zeznania świadka A. F. k. 174v-175, zeznania pozwanego Ł. M. k. 175)

Ł. M. w 4 lipca 2023 r. dokonał wymeldowania z lokalu przy ul. (...) w G..

(dowód: pismo UM G. z dnia 24 sierpnia 2023 r. k. 20)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie opisanych powyżej dowodów z dokumentów, których zarówno autentyczność, jak i prawdziwość w zakresie twierdzeń w nich zawartych nie budziła wątpliwości Sądu, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary, tym bardziej, że nie były one kwestionowane w zakresie ich mocy dowodowej przez żadną ze stron.

Sąd dokonując ustaleń stanu faktycznego nie oparł ustaleń faktycznych na przedłożonym przez powódkę dokumencie w postaci notatki z wizji lokalnej z dnia 17 września 2020 r., z którego treści miałoby wynikać, że D. R. oświadczyła, iż pozwany Ł. M. „po rozwodzie wrócił do domu jakieś 2 lata temu”. Dokument powyższy przy tym nie mógł zastępować zeznań świadków, a jego treść stoi w oczywistej sprzeczności z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym, w szczególności z zeznaniami samej D. R..

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na zeznaniach świadków D. R., J. R. oraz A. F., a także na podstawie przeprowadzonego dowodu z zeznań pozwanego Ł. M..

Zeznania ww. świadków Sąd uznał za w pełni wiarygodne, ponieważ były szczere i logiczne. Zeznania świadków są nadto wzajemnie spójne w zakresie najistotniejszej dla rozstrzygnięcia okoliczności – faktu niezamieszkiwania pozwanego w spornym lokalu w okresie objętym sporem. Wszyscy świadkowie zgodnie twierdzili, że pozwany wyprowadził się z lokalu przy ul. (...) w G. kilkanaście lat wcześniej w celu usamodzielnienia się i założenia własnej rodziny i od tej pory zamieszkiwał ze swoją partnerką (a następnie także synem) w różnych lokalizacjach. Zeznania świadków różniły się od siebie jedynie w szczegółach dotyczących okresów czy lokalizacji, w jakich pozwany zamieszkiwał, jednakże takie nieścisłości są jak najbardziej zrozumiałe z uwagi na znaczny upływ czasu. Świadkowie mają prawo nie pamiętać w jakich konkretnie latach zmieniały się poszczególne adresy pozwanego, co nie świadczy w ocenie sądu o nieszczerości ich zeznań.

Za w pełni wiarygodne Sąd uznał także zeznania pozwanego Ł. M., uznając je za szczere, konsekwentne i spontaniczne.

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie w niewielkiej części.

W niniejszej sprawie powód Gmina M. G. wniósł o zasądzenie od pozwanego M. K. kwoty wniosła o zasądzenie od pozwanych D. R., A. R. oraz Ł. M. kwoty 11.697,06 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu – tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu położonego przy ul. (...) w G. za okres od września 2020 r. do grudnia 2023 r., a także zwrotu należności z tytułu opłat za media w tym okresie.

Pozwany Ł. M. kierując zarzuty przeciwko żądaniu pozwu, zakwestionował je tak co do zasady jak i co do wysokości, wskazując, że nie zamieszkiwał w spornym okresie w lokalu przy ul. (...) w G..

Mając na uwadze powyższe stanowiska stron wskazać należy, że w rozpoznawanej sprawie podstawę prawną roszczenia powódki stanowiły przepisy art. 18 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego z dnia 21 czerwca 2001 roku (Dz.U. 2023 r. poz. 725), zgodnie z którym osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie (ust. 1). Odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Jeżeli odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, właściciel może żądać od osoby, o której mowa w ust. 1, odszkodowania uzupełniającego. (ust. 2).

Zgodnie z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Przepis ten określa reguły dowodzenia, tj. przedmiot dowodu oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Zaznaczyć też trzeba, że przy rozpoznawaniu sprawy na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego rzeczą Sądu nie jest zarządzanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne. Jest to wyrazem zasady, że to strony powinny być zainteresowane wynikiem postępowania oraz że to one dysponują przedmiotem postępowania m.in. poprzez powoływanie i przedstawianie Sądowi wybranych przez siebie dowodów. Zgodnie zaś z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 3 października 1969 r. w sprawie o sygn. akt II PR 313/69 na powodzie, stosownie do treści art. 6 k.c., spoczywa ciężar udowodnienia faktów przemawiających za zasadnością jego roszczenia. W razie zaś sprostania przez powoda ciążącemu na nim obowiązkowi, na stronie pozwanej spoczywa wówczas ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1982 r., sygn. akt I CR 79/82). Natomiast zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2001 roku (sygn. akt I PKN 660/00) samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie istotnej dla sprawy okoliczności powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą. Jeśli zaś strona nie przedstawia dowodów, to uznać należy, iż dany fakt nie został wykazany (udowodniony).

W ocenie Sądu powódka wyżej opisanemu obowiązkowi nie sprostała, gdyż nie wykazała w żadnej mierze, aby pozwany Ł. M. zamieszkiwał w lokalu przy ul. (...) w G. przez cały okres objęty wniesionym powództwem, nie przedstawiła żadnego wiarygodnego dowodu na te okoliczność.

Należy wskazać, że nie było wystarczające dla wykazania zasadności zgłoszonego powództwa – w szczególności w świetle pozostałego zebranego w sprawie materiału dowodowego - przedłożone przez powódkę oświadczenie D. R. z 17 września 2020 r. oraz protokół z wizji lokalnej z tego samego dnia. Wskazać należy, że świadek D. R. w toku składanych przez siebie zeznań wskazała, że w oświadczeniu z dnia 17 września 2020 r. wymieniła syna Ł. M. jako osobę wspólnie z nią zamieszkującą, bo był on nadal zameldowany pod jej adresem. Świadek wskazała nadto, że mimo poinformowania pracownika administracji o chwilowym pobycie Ł. M. w przedmiotowym lokalu (przy czym zeznała także, że cały wrzesień 2020 r. nie mieszkał on z nią, gdyż był zagranicą w pracy), nakazano jej ujawnienie pozwanego w ww. oświadczeniu. Wiarygodność wskazanych rzez świadka przyczyn wskazania pozwanego Ł. M. w oświadczeniu nie budzi wątpliwości sądu z punktu widzenia zasad doświadczenia życiowego, ponieważ fakt zameldowania danej osoby w jakimś miejscu jest bardzo często mylony z jego zamieszaniem. Obywatele, zwłaszcza urodzeni i wychowani w czasach, kiedy do realizacji obowiązku meldunkowego przywiązywano bardzo dużą wagę (zameldowanie było np. warunkiem znalezienia pracy czy w ogóle w jakimś sensie decydowało o „istnieniu” obywatela dla najróżniejszych organów i instytucji państwowych) bardzo często kojarzą fakt zameldowania kogoś w danym lokal z obowiązkiem ujawniania tej osoby jako faktycznie zamieszkującej lokal. Dlatego w najmniejszym stopniu nie dziwi sądu fakt, że matka ozwanego wskazała go w oświadczeniu jako osobę zamieszkująca w lokalu, skoro pozwany był w nim zameldowany.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd uznał, że powódka nie sprostała wynikającemu z art. 6 k.c. obowiązkowi wykazania, iż pozwany zamieszkiwał w spornym lokalu w okresie od września 2020 r. do grudnia 2022 r., a od ustalenia tej okoliczności zależało uwzględnienie powództwa opartego na przepisie art. 18 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Warunkiem zasądzenia odszkodowania za bezumowne zajmowanie lokalu przez pozwanego jest wykazanie, ze lokal rzeczywiście zajmował.

W realiach niniejszej sprawy nie budziło przy tym wątpliwości, że pozwany Ł. M. zamieszkiwał w przedmiotowym lokalu przez okres jednego miesiąca w październiku 2020 r. Okoliczność ta nie była bowiem między stronami sporna, a pozwany nie kwestionował ww. faktu. W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i posiadanego doświadczenia życiowego, nie budziło także wątpliwości Sądu, że wyżej opisany pobyt pozwanego w przedmiotowym lokalu miał jedynie charakter chwilowy, a pozwany po ww. okresie wyprowadził się z przedmiotowego lokalu i zamieszkał samodzielnie. Powódka przy tym – jak już wskazano powyżej – okoliczności odmiennej nie zdołała wykazać.

Skoro zatem pozwany wyprowadził się z lokalu co najmniej w 2012 roku, rozpoczynając samodzielne życie poza domem rodzinnym, a powrócił do niego jedynie na okres jednego miesiąca w 2020 r. z uwagi na rozstanie się z żoną i wynikające z tego konieczne przejściowe zmiany lokalowe, to może on ponosić odpowiedzialność odszkodowawczą jedynie za tenże (przyznany przez siebie) okres jednego miesiąca.

Mając na uwadze powyższe powództwo względem pozwanego Ł. M. podlegało zatem uwzględnieniu jedynie w zakresie jednomiesięcznego odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu oraz w zakresie opłat eksploatacyjnych za ten okres. Mając na względzie, że miesięczne należności związane z bezumownym korzystaniem z lokalu przy ul. (...) w G. wynosiły w okresie od 01 października 2020 r. kwotę 426,57 zł, to taką kwotę Sad zasądził od pozwanego na rzecz powódki w punkcie 1 wyroku. Sąd zastrzegł jednocześnie, że zapłata należności głównej wraz z odsetkami przez pozwanego zwalnia do wysokości tej kwoty D. R. oraz A. R. z zobowiązania stwierdzonego prawomocnym w stosunku do nich nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanym przez Sąd Rejonowy w Gdyni w dniu 12 kwietnia 2024 r. w sprawie o sygn. akt I1 Nc 4949/23, zaś zapłata tej kwoty przez D. R. i A. R. zwalnia pozwanego Ł. M..

W pozostałym zakresie, na podstawie ww. przepisu stosowanego a contario w zw. z art. 6 k.c. , Sąd powództwo oddalił.

Rozstrzygnięcie o odsetkach ustawowych za opóźnienie zapadło na podstawie art. 481 § 1 k.c., zgodnie z żądaniem pozwu. Strona pozwana nie kwestionowała roszczenia odsetkowego.

O kosztach procesu orzeczono w punkcie 3 wyroku przy uwzględnieniu dyspozycji art. 100 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Pozwany w niniejszej sprawie uległ tylko co do nieznacznej części żądania powódki (ok. 3,65%), dlatego Sąd włożył na powódkę obowiązek zwrotu wszystkich kosztów procesu. Koszty poniesione przez pozwanego wyniosły 3.617 zł (koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 złotych ustalone w oparciu o § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł). O należnych od tej kwoty odsetkach orzekł na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

W tym miejscu wskazać należy, że powód żądał zasądzenia na jego rzecz kosztów procesu uwzględniających wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w kwocie 6.457,50 zł zgodnie ze złożonym spisem kosztów i umową zawartą z pozwanym (k. 169-173). W tym zakresie Sąd miał na uwadze, że zgodnie z art. 98 § 3 k.c. do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. Stawka minimalna określona w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości o identycznej treści w odniesieniu do adwokatów i radców prawnych oznacza, co do zasady, że stanowi ona minimalne "wynagrodzenie" według terminu użytego w art. 98 § 3 k.p.c., jakie przysługuje adwokatowi za prowadzenie danego rodzaju sprawy i które, jako składnik kosztów procesu, jest podstawą rozliczeń tych kosztów między stronami procesu.

Nadto wskazać należy, że z treści art. 109 § 1 k.c. wynika, że w przypadku strony reprezentowanej przez pełnomocnika będącego adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym dla przyznania jej kosztów procesu konieczne jest złożenie albo spisu kosztów albo oświadczenia o przyznanie kosztów według norm przepisanych. Z kolei w § 2 tego przepisu wskazano, że orzekając o wysokości przyznanych stronie kosztów procesu, Sąd bierze pod uwagę celowość poniesionych kosztów oraz niezbędność ich poniesienia z uwagi na charakter sprawy. Przy ustalaniu wysokości kosztów poniesionych przez stronę reprezentowaną przez pełnomocnika będącego adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, Sąd bierze pod uwagę niezbędny nadkład pracy pełnomocnika oraz czynności podjęte przez niego w sprawie, w tym czynności podjęcie w celu polubownego rozwiązania sporu, również przed wniesieniem pozwu, a także charakter sprawy i wkład pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia.

Powyższe wskazuje więc jednoznacznie, że niezależnie od formy zgłoszonego żądania dotyczącego roszczenia o zwrot kosztów procesu, w każdym przypadku - także w razie złożenia spisu kosztów - Sąd bierze pod uwagę okoliczności wskazane w art. 109 § 2 k.c. mając na względzie także ochronę interesu strony przeciwnej. Nie ma przeszkód, aby strona korzystająca z pomocy adwokata umówiła się na opłatę w wyższej wysokości od minimalnej stawki opłaty przewidzianej za pomoc prawną dla danego rodzaju sprawy. W takim jednak przypadku w ramach spisu kosztów wysokość umówionego wynagrodzenia nie jest wiążąca dla Sądu przy dokonywaniu rozliczenia kosztów procesu, Sąd musi badać je stosując przesłanki wskazane w § 2 art. 109 k.c.

W tej zaś sytuacji nie znajdując podstaw do uwzględnienia w kosztach procesu kwoty 6.457,50 zł tytułem umówionego z pozwanym wynagrodzenia pełnomocnika pozwanego i mając na uwadze czas trwania sprawy i jej zawiłość, a także niezbędny nakład pracy pełnomocnika oraz czynności podjęte przez niego w sprawie, Sąd uznał za zasadne uwzględnienie wynagrodzenia tego pełnomocnika w wysokości jednokrotności stawki wynikającej z przytoczonego powyżej rozporządzenia.