Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 grudnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

Sekcja do spraw rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Anna Stolarska

Protokolant: sekr. sąd. Tomasz Łukowicz

po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2017 r. w Gdyni na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w B.

przeciwko M. S.

o zapłatę

I zasądza od pozwanego M. S. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w B. kwotę 9.255,29 zł (dziewięć tysięcy dwieście pięćdziesiąt pięć 29/100 złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia 13 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty;

II oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III zasądza od pozwanego M. S. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w B. kwotę 2.117,00 zł (dwa tysiące sto siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 08 maja 2017 r. powód (...) S.A. w B. wystąpił z żądaniem zasądzenia od pozwanego M. S. kwoty 9.255,29 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, obliczonymi za okres od dnia 13 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty i obciążenia pozwanego kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu podano, że pozwany zobowiązał się poprzez podpisanie weksla dnia 05 grudnia 2014 r. do zapłaty w dniu 12 kwietnia 2017 r. kwoty wskazanej w wekslu w wysokości 10.655,29 zł. Z tego względu strona powodowa wezwała w dniu 13 marca 2017 r. pozwanego do wykupu weksla, jednakże do dnia wniesienia pozwu pozwany, poza wpłatą kwoty w wysokości 1.400,00 zł, zaprzestał spłaty pozostałej części roszczenia. Strona powodowa wskazała, że pozwany podpisując kalendarz spłat raty, znał dobrze wysokość zobowiązania i termin spłaty. Ponadto strona powodowa wskazała, że podjęła bezskuteczną próbę pozasądowego rozwiązania sporu poprzez pisemne wezwanie pozwanego do dobrowolnego spełnienia świadczenia. Powód wskazał także, że (...) Sp. z o.o. widniejąca jako remitent na wekslu, na skutek restrukturyzacji, polegającej na podziale, wydzielona została do (...) Sp. z o.o., która z kolei wstąpiła w prawa (...) Sp. z o.o. wynikające z podpisanego przez stronę pozwaną weksla, na podstawie umowy przelewu wierzytelności wekslowej zawartej w dniu 18 grudnia 2014 r. przy jednoczesnym wydaniu dokumentu weksla pomiędzy cedentem a cesjonariuszem. Następnie doszło do połączenia (...) Sp. z o.o. z (...) S.A. (na podstawie art. 492 § 1 pkt 1 k.s.h.), a tym samym powód stał się sukcesorem prawnym w odniesieniu do dochodzonej pozwem wierzytelności wekslowej przysługującej pierwotnie (...) Sp. z o.o.

Z uwagi na treść art. 505 ¹ kpc niniejsza sprawa rozpoznawana była w postępowaniu uproszczonym.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 05 grudnia 2014 r. M. S. złożył do dyspozycji (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. podpisany przez siebie lecz nieuzupełniony weksel własny in blanco z klauzulą „nie na zlecenie”.

okoliczność niesporna

W dniu 18 grudnia 2014 r. pomiędzy (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. (jako cedentem) a (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. (jako cesjonariuszem) zawarta została umowa cesji wierzytelności wekslowej, na podstawie której cedent dokonał przelewu na rzecz cesjonariusza przysługującej mu względem M. S. wierzytelności z tytułu umowy pożyczki o numerze (...) z dnia 05 grudnia 2014 r., zabezpieczonej wekslem własnym in blanco wystawionym nie na zlecenie przez Dłużnika M. S. (i podpisanym) w dniu 05 grudnia 2014 r. i avalowanym przez Poręczyciela wraz z Deklaracją Wekslową wystawioną (podpisaną) przez Dłużnika i Poręczyciela w dniu 05 grudnia 2014 r.

Zgodnie z zapisem § 2 pkt 4 w.w. umowy cesji, określona w niej wierzytelność wekslowa stanowiła przedmiot przenoszonych na Cesjonariusza w planie podziału z dnia 23 września 2014 r. praw zgodnie z procedurą podziału poprzez wydzielenie, przeprowadzoną stosownie do art. 529 § 1 pkt 4 k.s.h.

Następnie w wyniku połączenia spółek w oparciu o przepisy k.s.h., cały majątek (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. (jako spółki przejmowanej) przeniesiony został na (...) Spółkę Akcyjną.

okoliczność niesporna, nadto: umowa cesji wierzytelności wekslowej – k. 9 akt, informacje odpowiadające odpisom aktualnym z KRS: (...) S.A, (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. – k. 13-18 akt

Pismem z dnia 13 marca 2017 r. zatytułowanym „wypowiedzenie umowy pożyczki” (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w B. poinformowała M. S., że ze względu na poważne naruszenie przez niego postanowień umowy nr (...), polegające na nie płaceniu zobowiązań zgodnie z ustalonym kalendarzem spłat do ww. umowy pożyczki, wypowiada M. S. umowę pożyczki z zachowaniem terminu 30 dni, co czyni jego zobowiązania dotyczące ww. umowy wymagalnymi. (...) S.A. oświadczyła, iż zawiadamia M. S., że zgodnie z postanowieniami ww. umowy oraz deklaracji wekslowej wystawiony przez niego weksel in blanco został wypełniony, zaś w przypadku nie otrzymania zapłaty w ciągu najbliższych 30 dni, sprawa skierowana zostanie na drogę postępowania sądowego.

Jednocześnie poinformowano M. S., że jego dług na dzień 13 marca 2017 r. wynosi 10.655,29 zł (w tym kwota niespłaconej pożyczki – 8.795,00 zł).

okoliczność niesporna, nadto: wypowiedzenie umowy pożyczki – k. 8 akt

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w B. wypełniła weksel na kwotę 10.655,29 zł z datą jego płatności określoną na dzień 12 kwietnia 2017 r. i miejscem płatności w B..

okoliczność niesporna, nadto: weksel - k. 7 akt

Na poczet spłaty zadłużenia wekslowego dokonana została wpłata w kwocie 1.400,00 zł

okoliczność niesporna

Sąd zważył, co następuje:

W świetle powyższego stanu faktycznego sprawy, ustalonego w oparciu o treść wymienionych wyżej dokumentów prywatnych, Sąd uznał, iż powództwo w zakresie żądania zasądzenia kwoty niezwróconej powodowi pożyczki wraz z przewidzianymi w niej opłatami i skapitalizowanymi odsetkami w łącznej wysokości 9.255,29 zł zasługiwało na uwzględnienie. W tym zakresie znajdowało ono bowiem oparcie w przestawionym przez powoda, jako podstawie faktycznej żądania pozwu, wekslu stanowiącym zabezpieczenie umowy stron, samo zaś wyliczenie tej wysokości nie budziło wątpliwości Sądu. Sąd nie miał także wątpliwości co do tego, że na skutek zmian podmiotowych, jakie miały miejsce w niniejszej sprawie, powód ostatecznie stał się sukcesorem prawnym w odniesieniu do dochodzonej pozwem wierzytelności wekslowej pierwotnie przysługującej (...) S.A.

W niniejszej sprawie strona powodowa dochodziła roszczenia na podstawie weksla, stąd też decydujące znaczenie miała ocena zasadności jej roszczenia w świetle prawa wekslowego.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 28.04.1936 r. Prawo wekslowe (Dz.U. z 1936 r., nr 37, poz.282 z późn. zm.) weksel własny zawiera: nazwę "weksel" w samym tekście dokumentu, w języku, w jakim go wystawiono; przyrzeczenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej; oznaczenie terminu płatności; oznaczenie miejsca płatności; nazwisko osoby, na której rzecz lub na której zlecenie zapłata ma być dokonana; oznaczenie daty i miejsca wystawienia wekslu; podpis wystawcy wekslu.

W literaturze prawniczej powszechnie przyjmuje się, że weksel jest dokumentem sporządzonym w wymaganej przez prawo wekslowe formie, zawierającym zobowiązanie osób na nich podpisanych do zapłaty określonej sumy pieniężnej oznaczonej osobie w ustalonym terminie i miejscu. Jako papier wartościowy weksel ucieleśnia w sobie pewne prawo majątkowe i dokumentuje zobowiązanie osób, które go podpisały. Złożenie podpisu jest samodzielną podstawą i przyczyną powstania zobowiązania wekslowego; każda z osób, która sygnuje weksel staje się przez to dłużnikiem wekslowym. Tę ostatnią cechę charakterystyczną zobowiązania wekslowego doktryna prawnicza powszechnie określa jako abstrakcyjność. Innymi słowy poprzez podpisanie i wydanie weksla dłużnik wekslowy zaciąga wobec posiadacza weksla zobowiązanie, które jest oderwane od podstawy gospodarczej, w związku z którą weksel został wystawiony. Podstawa ta nie wpływa na ważność zobowiązania wekslowego, nawet jeżeli z jakichkolwiek przyczyn jest wadliwa. Posiadacz weksla, występując z roszczeniem zapłaty, nie jest zobowiązany do wykazywania istnienia podstawy gospodarczej; wystarczy, że załączy do pozwu prawidłowo wypełniony i niebudzący wątpliwości co do autentyczności dokument weksla wraz z wezwaniem do jego wykupu. W literaturze prawniczej panuje zgoda, że weksel może spełniać m.in. funkcję gwarancyjną, która polega na tym, że jeżeli wręczeniu weksla nie towarzyszy wola odnowienia dotychczasowego zobowiązania, weksel pełni funkcję zabezpieczającą określony stosunek cywilnoprawny. Wierzycielowi zatem obok roszczenia pierwotnego przysługuje nowe roszczenie – wekslowe. Wierzyciel jest uprawniony do dochodzenia swych roszczeń na podstawie stosunku cywilnoprawnego lub na podstawie weksla.

W niniejszej sprawie strona powodowa przedłożyła weksel, który zdaniem Sądu zawiera wszystkie ustawowe elementy weksla. Stąd roszczenie powoda w wyżej wskazanym zakresie zostało uwzględnione. Powód wykazał bowiem zarówno istnienie, jak i treść stosunku podstawowego, którego wykonanie przez pozwanego przedmiotowy weksel zabezpieczał, pozwany nie wykazał zaś, by sposób wypełnienia przez powoda weksla był niezgodny z podpisaną przez niego deklaracją wekslową.

Odmiennie została jednakże przez Sąd oceniona zasadność obciążenia pozwanego żądaniem zapłaty od tej należności odsetek umownych za opóźnienie w zakresie przekraczającym wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie. Zgodnie bowiem z regulacją art. 48 pkt. 2 Prawa wekslowego (mającego również zastosowanie do weksli własnych – art. 103 Prawa wekslowego) posiadacz wekslu może żądać od zobowiązanego zwrotnie przy wekslach, wystawionych i płatnych w Polsce odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia płatności. Przywołany przepis nie pozostawia wątpliwości, że posiadacz weksla wywodzący swoje roszczenia z tego papieru wartościowego może domagać się jedynie zapłaty odsetek ustawowych, chociażby z treści stosunku podstawowego łączącego go z wystawcą weksla wynikało, że przysługują mu odsetki umowne. Zatem żądanie strony powodowej zapłaty przez pozwanego odsetek za opóźnienie w wysokości równej czterokrotności wysokości stopy procentowej kredytu lombardowego NBP należało uznać za bezzasadne w zakresie przenoszącym wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie.

Mając na uwadze powyższe w pkt. I wyroku Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 9.255,29 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, obliczonymi za okres od dnia 13 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty uznając, że należność wekslowa w tym zakresie istnieje i nie została spełniona. Orzeczenie wydano w oparciu o treść przepisu art. 101 w zw. z art. 103 i 48 pkt. 2 Prawa wekslowego.

W pozostałym zakresie, powództwo jako pozbawione podstaw, zostało przez Sąd oddalone, o czym orzeczono w pkt. II wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt III wyroku, przyjmując, iż obowiązek poniesienia kosztów niniejszego postępowania, w myśl wyrażonej w art. 98 § 1 k.p.c. regule odpowiedzialności za wynik procesu, w całości spoczął na stronie pozwanej, jako stronie, która niniejszy proces przegrała. Wobec powyższego Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2 117,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na którą to kwotę składają się: opłata sądowa od pozwu w wysokości 300,00 zł, koszty zastępstwa procesowego w wysokości 1 800,00 zł (zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 października 2016 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych - Dz.U. 2015. 1804 ze zm.) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa /17,00 zł/.