I1 C 182/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Gdyni z 2019-09-04

Sygn. akt I 1 C 182/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 lipca 2019 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni

Wydział I Cywilny - Sekcja d.s. rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym

w składzie:

Przewodniczący: SSR Marzanna Stefaniuk-Muczyńska

Protokolant: sek. sąd Magdalena Czapiewska

po rozpoznaniu w dniu 3 lipca 2019 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa: Ł. L.

przeciwko: (...) spółce z o.o. w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej (...) spółki z o.o. w W. na rzecz powoda Ł. L. kwotę 1.192 zł 43 gr (jeden tysiąc sto dziewięćdziesiąt dwa złote 43/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 marca 2019 r. do dnia zapłaty;

I.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

II.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 317 zł (trzysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Marzanna Stefaniuk-Muczyńska

Sygn. akt I 1 C 182/19

UZASADNIENIE

Powód Ł. L. w pozwie skierowanym przeciwko (...) spółce z o.o. w W. żądał zasądzenia na swoją rzecz kwoty 1 192,43 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie obliczonymi za okres od dnia 8 sierpnia 2018 r. i od dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że w dniu 28 lutego 2018 r. wraz z małżonką nabył w pozwanej spółce usługę turystyczną, polegającą na zorganizowaniu imprezy turystycznej na wyspie F. (Hiszpania) w okresie od 13 do 20 sierpnia 2018 r. Zgodnie z umową planowany wylot miał nastąpić w dniu 13 sierpnia 2018 r. o godzinie 9.00 z lotniska w W. (planowana godzina przylotu: 13.35), zaś powrót – w dniu 20 sierpnia 2018 r. o godzinie 14.35, a tym samym pobyt powoda w Hiszpanii miał trwać 7 dób. Powód wskazał, że zobowiązanie nie zostało wykonane przez pozwaną spółkę właściwie tj. zgodnie z przyjętą w umowie treścią, bowiem pod koniec lipca, tj. na trzy tygodnie przed planowanym wyjazdem, organizator zmienił godziny wylotów w taki sposób, że powód pozbawiony został części wypoczynku. Po zmianie, wylot miał nastąpić i nastąpił w dniu 13 sierpnia 2018 r. o godzinie 15.45, a więc 6 godzin później, zaś powrót z lotniska w Hiszpanii – 20 sierpnia 2018 r. o godzinie 8.40, a więc blisko 6 godzin wcześniej. Wskutek tych działań, faktyczny pobyt powoda i jego małżonki na miejscu spędzania wakacji został skrócony o 12 godzin, czyli jeden pełny dzień. Powód wskazał również, iż zgodnie z przepisem art. 11 a ustawy o usługach turystycznych w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia przedmiotowej umowy, pozwana spółka ponosi odpowiedzialność za nienależyte wykonanie usługi, bowiem operator lotów jest podmiotem uczestniczącym w wykonywaniu usługi turystycznej, okoliczność zaś zmiany godzin przelotów przez przewoźnika lotniczego, nie stanowi przesłanki egzoneracyjnej dla (...) spółki z o.o., co więcej odpowiedzialność ta obejmuje zarówno odpowiedzialność za szkodę majątkową, jak i szkodę niemajątkową, jakich doznał powód. Ponadto powód wskazał, iż nałożenie na konsumenta obowiązku potwierdzenia godzin przelotów (w pkt 7.5 Warunków Imprez (...)) nie stanowi o prawie organizatora do zmiany godzin przelotów, a jedynie nakłada obowiązek sprawdzenia godzin transferu. Zapis ten nie wyłącza więc prawa domagania się zapłaty odszkodowania za skróconą usługę turystyczną oraz zapłaty zadośćuczynienia za zmarnowany urlop. Tym samym powód wskazał, iż niniejszym pozwem domaga się obniżenia ceny imprezy o 1/7, tj. o kwotę 692,43 zł (połowa z kwoty 1 384,86 zł stanowiącej 1/7 część zapłaconej ceny za wczasy dla dwóch osób: powoda i jego małżonki), jak również zapłaty kwoty 500,00 zł z tytułu zadośćuczynienia za zmarnowany urlop powoda, wskazując jednocześnie, iż żądanie pozwu dotyczy wyłącznie części roszczenia przysługującego jemu (z wyłączeniem roszczeń w odniesieniu do jego małżonki). Uzasadniając żądanie zapłaty zadośćuczynienia powód wskazał, iż skrócenie czasu trwania długo oczekiwanego przez niego wypoczynku, wskutek działania pozwanej spółki, minęło się z jego planami i oczekiwaniami co do wakacji, jakie zamierzał spędzić.

Powód wskazał też, że za pośrednictwem swojego pełnomocnika, skierował do pozwanej roszczenie reklamacyjne, zarówno drogą elektroniczną, jak i pisemnie, jednak spotkało się ono z odmową ze strony pozwanej.

Uwzględniając w całości żądanie powoda, Sąd w dniu 4 marca 2019 r. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W sprzeciwie wniesionym przez pozwaną od nakazu zapłaty, który to nakaz zaskarżony został w części tj. co do kwoty 1 005,43 zł, pozwana domagała się oddalenia powództwa w tym zakresie wskazując, iż podtrzymuje swoje stanowisko wyrażone w reklamacji. Pozwana przyznała, że zawarła ze stroną powodową umowę o świadczenie usług turystycznych, polegających na organizacji wycieczki na wyspę F. we wskazanym w pozwie terminie, zgodnie z dokonaną rezerwacją o numerze: (...). Pozwana wskazała jednakże, że nawet mimo zmiany godzin wylotu powód, zgodnie z umową, nadal miał zarezerwowane 7 nocy w hotelu; w oparciu o zapisy Warunków Imprezy Turystycznej, powód był informowany o tym, że pierwszy i ostatni dzień imprezy jest przeznaczony na transport, zmiana zaś godzin wylotu nie została dokonana na dzień czy dwa przed wylotem, tylko ze znacznym wyprzedzeniem. Pozwana wskazała również, impreza turystyczna ma charakter „pakietowy”, co oznacza, iż w jej skład wchodzą różne, wykonywane przez niezależne podmioty usługi, które można wycenić osobno. Tym samym odszkodowanie winno być liczone nie od kwoty całej imprezy turystycznej, tak jak uczynił to powód, lecz od kwoty konkretnej usługi (cząstkowej), która jest przedmiotem zaskarżenia. Wysokość należnego powodowi odszkodowania, w ocenie pozwanej, winna więc stanowić kwotę 187,00 zł, co do której nakaz zapłaty nie został przez pozwaną zaskarżony. Wyliczając powyższą kwotę pozwana wskazała, iż koszt zakwaterowania powoda, zgodnie z danymi z systemu rezerwacyjnego do numeru rezerwacji, wynosił 2 618,00 zł (tj. połowa z kwoty 5 236,00 zł), doba jego zakwaterowania stanowiła kwotę 374,00 zł (2 618,00 zł : 7), a skoro doba to 24 h, powód zaś wnosił o zwrot za 12 h, w związku z przesunięciem godzin wylotu w obie strony, należne powodowi odszkodowanie to kwota 187,00 zł. W odniesieniu do żądania zadośćuczynienia, pozwana wskazała, iż rolą Sądu, przy ustalaniu odpowiedniej wysokości zadośćuczynienia jest z jednej strony zapewnienie kompensaty doznanej krzywdy, z drugiej zaś niedoprowadzenie do bezpodstawnego wzbogacenia się poszkodowanego [tu: powoda] kosztem strony przeciwnej. Ustalając zatem zakres obowiązku odszkodowawczego, należy mieć na względzie art. 361 kc, zgodnie z którym zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

W piśmie procesowym z dnia 27 maja 2019 r. powód podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko, wnosząc i wywodząc jak w pozwie. Ponadto powód wskazał, iż przedłożony przez pozwaną wydruk datowany na 18 marca 2019 r., a mający przedstawić rzekome koszty poszczególnych usług cząstkowych, wchodzących w skład imprezy turystycznej, sporządzony został na potrzeby niniejszego postępowania, dlatego też dokument ten został zakwestionowany przez powoda. Ponadto w ocenie powoda, nieprawidłowo wykonany został sam przelot, nie zaś usługa zakwaterowania – jak twierdziła strona pozwana, albowiem nie odbył się zgodnie z pierwotnymi ustaleniami, co z kolei negatywnie wpłynęło na organizację przez powoda samego wyjazdu, a przede wszystkim – w wyniku skrócenia czasu trwania planowanego pobytu - odbiło piętno na psychice powoda.

Wobec treści art. 505 1 kpc niniejsza sprawa rozpoznawana była w postępowaniu uproszczonym.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 lutego 2018 r. Ł. L. zawarł z (...) spółką z o.o. z siedzibą w W. umowę o świadczenie usług turystycznych, zgodnie z numerem rezerwacji (...), polegającą na uczestnictwie jego i jego małżonki w imprezie turystycznej w postaci wczasów na wyspie F. (Hiszpania) w terminie od 13 do 20 sierpnia 2018 r. W treści zawartej umowy wskazane zostały przewidywane godziny przelotu w obie strony, i tak wylot z W. miał nastąpić w dniu 13 sierpnia 2018 r. o godz. 9.00 (planowana godzina przylotu na lotnisko: 13.35), zaś powrót z Hiszpanii miał nastąpić w dniu 20 sierpnia 2018 r. o godz. 14.35 (planowana godzina przylotu na lotnisko w W.: 20.45). Jednocześnie w umowie wskazano, że ostateczne godziny przelotu zostaną zamieszczone w dokumentach podróży i należy je sprawdzić na 48 godzin przed rozpoczęciem imprezy turystycznej, jak też wskazany został serwis umożliwiający sprawdzenie tych godzin, tj. myTUI.

Ł. L. ze względu na specyfikę wykonywanej przez siebie pracy, planował urlop na długo przed jego rozpoczęciem. Z uwagi na wczesną godzinę planowanego wylotu z lotniska w W. oraz lokalizację jego miejsca zamieszkania (S.), Ł. L. w lutym 2018 r., w celu udogodnienia podróży, wykupił dodatkowo przelot z G. do W. wraz z noclegiem w W. w hotelu znajdującym się blisko lotniska. Ponadto Ł. L., planując swój urlop, dokonał zakupu wycieczek fakultatywnych już na samej wyspie, jak też zakupił bilety lotnicze, umożliwiające mu powrót z lotniska w W. na lotnisko w G., znajdujące się w pobliżu miejsca jego zamieszkania.

okoliczności niesporne, nadto: umowa o świadczenie usług turystycznych – k. 9 akt, zeznania powoda – k. 46-47

Pod koniec lipca 2018 r. godziny wylotu zostały zmienione. Zgodnie z informacją uzyskaną przez Ł. L. za pośrednictwem serwisu (...), wylot na F. miał nastąpić w dniu 13 sierpnia 2018 r. o godz. 15.45 z lądowaniem o godz. 20.15, powrót zaś w dniu 20 sierpnia 2018 r. o godz. 8.40, przy czym z uwagi na wymogi stawiennictwa podróżujących na lotnisku na minimum 2 godziny przed wylotem, planowana godzina wyjazdu z hotelu przewidziana została na 5.40 (z uwzględnieniem transferu na lotnisko).

W dniu 21 lipca 2018 r., tj. jeszcze przed rozpoczęciem imprezy turystycznej, Ł. L. wystąpił do (...) spółki z o.o. z roszczeniem reklamacyjnym, które zgłosił mailowo. W treści swojej reklamacji Ł. L. wskazał, iż w związku z dokonanymi zmianami godzin wylotu, zaplanowany przez niego wypoczynek ulegnie skróceniu o 1 pełną dobę, wskazując również iż z uwagi na wskazane w umowie z lutego 2018 r. godziny przelotu, a zwłaszcza wczesną godzinę wylotu, dokonał osobnego zakupu przelotu z G. (tj. z lotniska w miejscu swojego zamieszkania) do W. oraz noclegu w hotelu w W. położonego w pobliżu lotniska. Jednocześnie Ł. L. wniósł o zajęcie stanowiska w tej sprawie, oczekując od (...) spółki z o.o.: wydłużenia pobytu w miejscu wypoczynku o jedną dodatkową dobę, lub przywrócenia wylotu z (...) do (...) w dniu 13.08.2018 r. w okolicach godziny 6.00 oraz powrotu do (...) w dniu 20.08.2018 r. nie później niż o godz. 15.00 ze względu na wykupiony (na ten dzień) przelot (...) z (...) do (...) o godz. 22.40, lub zwrotu środków za 1 pełną dobę w miejscu wypoczynku w wysokości 1 384,86 zł na wskazany rachunek bankowy.

W odpowiedzi na złożoną reklamację, pismem z dnia 25 lipca 2018 r. przesłanym drogą elektroniczną, organizator imprezy turystycznej wskazał, iż aktualizacja rozkładu lotów jest niezależna od (...) i że nie zawsze jest możliwe dotrzymywanie przez linie lotnicze ustalonych wcześniej godzin lotów z przyczyn technicznych, operacyjnych czy konieczność oczekiwania na dostępny korytarz powietrzny; ponadto zgodnie z pkt 7.5 Warunków Imprezy Turystycznej na 48 godzin przed wylotem Klient zobowiązany jest sprawdzić godzinę wylotu w punkcie sprzedaży imprezy turystycznej lub w serwisie my.tui.pl. (...) w związku z aktualizacją godzin przelotu, (...) spółka z o.o. zaproponowała Ł. L. możliwość zmiany lotniska w tej samej cenie lub dokonania rezerwacji na inną ofertę po cenach aktualnych, wyznaczając siedmiodniowy termin na podjęcie decyzji i ustosunkowania się do złożonej propozycji. W treści pisma wskazano również, iż organizator nie przewiduje żadnych rekompensat w związku z aktualizacją godzin przelotu.

okoliczności niesporne, nadto: zgłoszenie reklamacyjne zgłoszone drogą elektroniczną i odpowiedź na reklamację – k. 10-12

Pismem z dnia 28 lipca 2018 r. Ł. L., działający przez swojego pełnomocnika – radcę prawnego K. P., wystąpił do (...) spółki z o.o. z pisemną reklamacją, w treści której wskazał, iż podjął decyzję o wyrażeniu zgody na wykonanie umowy o świadczenie usług turystycznych z dnia 28 lutego 2018 r., zmienionej co do godzin przelotów, wskazując, iż nie jest zainteresowany zarówno zmianą lotniska, jak też zmianą rezerwacji, z uwagi na zakup pobytu w hotelu w W. w dniu wylotu, jak też zakup wycieczek na miejscu pobytu, z których zamierza skorzystać. Jednocześnie Ł. L. wystąpił z żądaniem obniżenia ceny usługi turystycznej o kwotę 1 384,86 zł, stanowiącą równowartość 1/7 ustalonej wcześniej ceny, wskazując, iż tak istotna zmiany godzin wylotu w obie strony, spowoduje skrócenie zaplanowanego pobytu na wakacjach o cały dzień (łącznie 12 godzin). Dodatkowo, wskutek pozbawienia możliwości pobytu na zaplanowanych wakacjach przez 1 dzień – wezwał (...) spółkę z o.o. do zapłaty kwoty po 1 000,00 zł na osobę tytułem zadośćuczynienia za zmarnowane wakacje. W uzasadnieniu swoich żądań wskazał m.in., iż zgodnie z przepisami obowiązującej w dacie zawarcia przedmiotowej umowy, Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych, (...) spółka z o.o. ponosi odpowiedzialność za nienależyte wykonanie usługi turystycznej, i to zarówno za szkodę majątkową, jak i niemajątkową, bowiem operator lotów jest podmiotem uczestniczącym w wykonywaniu usługi turystycznej, a zatem wyłączenia wskazane w art. 11 a ust. 1 pkt 2) przywoływanej ustawy, nie mają tu zastosowania. Dodatkowo nałożenie na konsumenta obowiązku potwierdzenia godzin przelotów (zgodnie z pkt 7.5 Warunków Imprez (...)) nie może stanowić o prawie organizatora do zmiany godzin przelotów, gdyż nakłada jedynie obowiązek sprawdzenia godzin transferu.

okoliczności niesporne, nadto: reklamacja wraz z wezwaniem do zapłaty – k. 13-14v

Zgodnie z Informacją dotyczącą przelotu z dnia 8 sierpnia 2018 r., odnoszącą się do rezerwacji o numerze (...) jak też Dokumentem podróży – program dla ww. numeru rezerwacji, ostatecznie potwierdzone zostały godziny przelotu, z uwzględnieniem ich zmian w stosunku do uprzednio wskazanych w treści umowy z dnia 28 lutego 2018 r., i tak ostatecznie godzinę wylotu z lotniska w W. na lotnisko w F. w dniu 13 sierpnia 2018 r. ustalono na 15.45 (planowany przylot: 20.15), zaś godzinę wylotu z lotniska F. w dniu 20 sierpnia 2018 r. na lotnisko w W. ustalono na 8.40 rano.

okoliczności niesporne, nadto: Dokumenty podróży – program – k. 15, Informacje dotyczące przelotu – k. 16

Mimo zmiany godzin przelotu zarówno w jedną, jak i drugą stronę, Ł. L. przystąpił do wykonania przedmiotowej umowy.

okoliczność niesporna, zeznania powoda – k. 46-47

Pismem z dnia 7 września 2018 r. (...) spółka z o.o., w odpowiedzi na otrzymane w dniu 31 lipca 2018 r. pismo dotyczące organizacji imprezy turystycznej dla Ł. L. i jego małżonki, wskazała, iż organizator nie zawsze ma wpływ na godziny rejsów, które z różnych względów podlegają aktualizacji przez linie lotnicze; dlatego w pkt. 7.2 Warunków Imprez (...) klienci są o tym informowani. Ponadto pierwszy i ostatni dzień imprezy przeznaczone są na przelot (pkt 3.1 (...)), i pomimo godzin przelotu (niezależnie od pory dnia, w którym te przeloty się odbywają), rezerwacja dób hotelowych nie ulega zmienia i było ich siedem, tak jak opłacono w rezerwacji. Tym samym (...) spółka z o.o. wskazała, iż nie może przychylić się do roszczeń klienta i dokonać zwrotu środków.

okoliczności niesporne, nadto: pismo z dnia 17.09.2018 r. – k. 17

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony wyżej stan faktyczny sprawy Sąd ustalił w oparciu o powołane wcześniej dokumenty prywatne, które uznał za wiarygodne w całości. Treść i autentyczność tych dokumentów nie budziła bowiem wątpliwości Sądu, a nadto nie była kwestionowana przez strony procesu. Podstawę ustaleń faktycznych w sprawie stanowiły także zeznania powoda przesłuchanego w charakterze strony. Zeznaniom tym jako spójnym, logicznym i korelującym z pozostałym materiałem dowodowym, zgromadzonym w sprawie, Sąd dał wiarę w całości.

Sąd nie oparł się na przedłożonym przez stronę pozwaną oświadczeniu sporządzonym w dniu 1 kwietnia 2019 r. przez A. R. ( (...)), zawierającego wskazanie wysokości kosztu zakwaterowania powoda wraz z innym uczestnikiem w hotelu na kwotę 5 236,00 zł, które to oświadczenie wraz z wydrukiem z B. O. datowanym na 18 marca 2019 r., zostały zakwestionowane przez powoda jako sporządzone wyłącznie na potrzeby niniejszego postępowania. W ocenie Sądu wysokość kosztów zakwaterowania nie została wykazana żądanymi dokumentami źródłowymi, pobrany zaś wydruk stanowi niepoświadczoną kserokopię (skoro taki wydruk zostaje użyty w celach dowodowych, to powinien zostać poświadczony przez osobę, która go sporządziła), dlatego też nie może zostać uznany za dokument w sprawie.

W świetle ustalonego wyżej stanu faktycznego sprawy, żądanie pozwu w ocenie Sądu podlegało uwzględnieniu.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż przedmiotowa umowa o świadczenie usług turystycznych zawarta została między stronami w dniu 28 lutego 2018 r., a więc dla oceny skutków wynikających z jej zawarcia zastosowanie będą miały przepisy obowiązującej w tym czasie Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (t.j. Dz.U.2014.196, ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia umowy.

Według art. 11a ust. 1 ww. ustawy organizator turystyki odpowiada bowiem za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy o świadczenie usług turystycznych, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest spowodowane wyłącznie: 1) działaniem lub zaniechaniem klienta; 2) działaniem lub zaniechaniem osób trzecich, nieuczestniczących w wykonywaniu usług przewidzianych w umowie, jeżeli tych działań lub zaniechań nie można było przewidzieć ani uniknąć, albo 3) siłą wyższą.

Art. 16 b ust. 1 ww. ustawy stanowi zaś, że jeżeli w trakcie imprezy turystycznej klient stwierdza wadliwe wykonywanie umowy, powinien niezwłocznie zawiadomić o tym wykonawcę usługi oraz organizatora turystyki, w sposób odpowiedni dla rodzaju usługi. W myśl zaś ust. 3 przywołanego przepisu niezależnie od zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, klient może złożyć organizatorowi turystyki reklamację zawierającą wskazanie uchybienia w sposobie wykonania umowy oraz określenie swojego żądania, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia zakończenia imprezy. Jeżeli organizator turystyki nie ustosunkuje się na piśmie do reklamacji, złożonej zgodnie z ust. 3, w terminie 30 dni od dnia jej złożenia, a w razie reklamacji złożonej w trakcie trwania imprezy turystycznej w terminie 30 dni od dnia zakończenia imprezy turystycznej, uważa się, że uznał reklamację za uzasadnioną (art. 16 ust. 5 tejże ustawy).

W niniejszej sprawie okolicznością bezsporną było to, iż strony łączyła umowa z dnia 28 lutego 2018 r., dotycząca udziału powoda (i jego małżonki) w imprezie turystycznej w dniach od 13 do 20 sierpnia 2018 r., jak również fakt zmiany godzin wylotu w stosunku do uprzednio przewidywanych w tej umowie polegający, na tym, że wylot powoda z W. na F. został przesunięty o około 6 godzin później, zaś godzina powrotu (w tym opuszczenia hotelu) – przesunięta na blisko 6 godzin wcześniej. Okolicznością bezsporną było również to, że zmiana umowy w powyższym zakresie nastąpiła na blisko 3 tygodnie przed planowaną datą rozpoczęcia imprezy turystycznej, zaś zgłaszane przez powoda, jeszcze przed wykonaniem umowy, żądanie reklamacyjne, w tym w szczególności żądanie obniżenia ceny, nie zostało uwzględnione przez stronę pozwaną. Ostatecznie, mimo rozczarowania powoda ofertą, z uwagi na istotną dla niego zmianę godzin wylotu, powód przystąpił do wykonania umowy, biorąc udział w imprezie turystycznej, zwłaszcza że urlop ten był przez niego starannie planowany na długo przed jego rozpoczęciem, włącznie z tym, że wykupił on wycieczki fakultatywne na miejscu pobytu oraz wykupił bilety lotnicze na przeloty z lotniska w pobliżu miejsca swojego zamieszkania do W. i z powrotem wraz z pobytem w hotelu w dniu wylotu.

Pozwana wnosząc zarzuty przeciwko żądaniu pozwu powoływała się przede wszystkim na okoliczność możliwości dokonania przesunięć godzin wylotów przez linie lotnicze z uwagi na różne, niezależne od pozwanej względy decydujące o takiej zmianie, jak też wskazywała, iż impreza turystyczna ma charakter „pakietowy” i obejmuje cały szereg usług cząstkowych, które w całości składają się na daną imprezę, wyliczenie zaś ewentualnego odszkodowania winno nastąpić przy uwzględnieniu konkretnej usługi cząstkowej, w tym przypadku, w ocenie pozwanej – winna to być usługa zakwaterowania. Wysokość należnego powodowi odszkodowania, w ocenie pozwanej, winna więc stanowić kwotę 187,00 zł. Wyliczając powyższą kwotę w oparciu o dane z systemu rezerwacyjnego do numeru rezerwacji pozwana wskazała, iż koszt zakwaterowania powoda, wynosił 2 618,00 zł (tj. połowa z kwoty 5 236,00 zł), doba jego zakwaterowania stanowiła kwotę 374,00 zł (2 618,00 zł : 7), a skoro doba to 24 h, powód zaś wnosił o zwrot za 12 h, należne powodowi odszkodowanie winno stanowić co najwyżej kwotę 187,00 zł. Co do tej kwoty roszczenie powoda zostało uznane przez pozwaną.

W ocenie Sądu całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie czyni koniecznym przyjęcie i ustalenie, iż łącząca strony umowa o świadczenie usług turystycznych nie została wykonana należycie przez jej organizatora. Niewątpliwie zmiana godzin wylotu, w stosunku do godzin wskazanych jako przewidywane w przedmiotowej umowie, mająca istotny wpływ tak na rozpoczęcie, jak też zakończenie imprezy turystycznej, organizowanej przez pozwaną, prowadzi do wniosku, iż pozwana jako organizator tej imprezy ponosi względem powoda pełną odpowiedzialność z tego tytułu. Wskazać należy, iż przesunięcie tych godzin niewątpliwie przyczyniło, się do znacznego skrócenia, bo aż o 12 godzin, wypoczynku planowanego przez powoda. Co więcej z ustaleń poczynionych przez Sąd wynika, że powód przywiązywał ogromną wagę do tego, aby dopracowane zostały wszystkie szczegóły związane z tym wyjazdem, sam zaś wypoczynek był szczegółowo planowany przez powoda na długo przed rozpoczęciem urlopu, i to w sposób bardzo przemyślany (m.in. łącznie z organizacją transportu z miejsca zamieszkania powoda do miejsca rozpoczęcia imprezy i z powrotem oraz zaplanowaniem i wykupieniem wycieczek fakultatywnych już na F.), tak aby powód mógł osiągnąć pełną satysfakcję z urlopu.

Na skutek jednakże zmiany w zakresie godzin wylotu, która to zmiana spowodowana została działaniem podmiotu uczestniczącego w wykonywaniu imprezy turystycznej, za który bez wątpienia uznać należało świadczące usługi w zakresie przelotu linie lotnicze (i to niezależnie od przyczyn wskazywanych przez tegoż przewoźnika), a która to zmiana – jak to już wielokrotnie wskazywano wyżej – miała istotny wpływ na prawidłowe wykonanie przedmiotowej umowy - doszło do ziszczenia się ustawowej przesłanki odszkodowawczej pozwanej spółki (art. 11 a ust. 1 ww. ustawy).

W zakresie wyliczonej przez powoda wysokości żądanej przez niego kwoty tytułem obniżenia ceny usługi, Sąd uznał, iż powód przyjął prawidłowy sposób wyliczenia tej kwoty. Trudno bowiem zgodzić się z przyjętymi przez pozwaną twierdzeniami i jego argumentacją, że skoro doszło do zmiany umowy stron w zakresie zmiany godzin wylotu, podstawą dla wyliczenia wysokości kwoty należnej powodowi z tytułu nienależytego wykonania umowy w tym zakresie, winna być kwota stanowiąca koszt usługi cząstkowej, odnoszącej się do zakwaterowania. Wskazać należy, iż powód w niniejszej sprawie nie kwestionował usługi zakwaterowania, podnosząc konsekwentnie, że w wyniku dokonanej zmiany godzin wylotu, doszło do faktycznego skrócenia czasu trwania wskazanej w umowie imprezy turystycznej o 12 godzin, a więc o pełny dzień, a co za tym idzie -czasu zarezerwowanego przez powoda na jego wypoczynek urlopowy. Sąd przyjął więc za powodem, iż punktem wyjścia dla wyliczenia należnego mu odszkodowania winna być wartość stanowiąca połowę uiszczonej przez niego ceny stanowiącej koszt całkowity imprezy turystycznej (skoro powód domagał się tylko należności przysługującej jemu), która to wartość – po przeliczeniu jej na ustaloną ilość dni trwania imprezy (tj. 7dni), dała kwotę 692,43 zł/osobę. Na marginesie należy wskazać, iż w istniejącym stanie faktycznym przedmiotowej sprawy, argumentacja pozwanej, iż ilość dób hotelowych imprezy turystycznej powoda nie uległa zmniejszeniu, i że tak jak to wskazano w umowie – było ich siedem - pozostaje bez znaczenia dla treści niniejszego rozstrzygnięcia, bowiem istotne było to, że możliwy czas wypoczynku powoda na wyspie uległ znacznemu skróceniu, gdyż odpowiadającemu wprawdzie nie pełnej dobie, ale jednak okresowi w wymiarze 12-tu godzin określnych pierwotnie w dniu wylotu na czas od rana do godziny 15-tej, a w dniu przylotu od godziny 16 tej do wieczora; był to więc praktycznie cały dzień pobytu na wyspie.

Mając na względzie powyższe i uznając żądanie powoda co do ww. kwoty 692,43 zł z tytułu obniżenia ceny przedmiotowej usługi turystycznej za zasadne, Sąd rozstrzygnął jak w pkt I wyroku.

Za zasadne Sąd uznał również żądanie zasądzenia kwoty 500,00 zł tytułem odszkodowania za szkodę niematerialną w postaci zmarnowanego urlopu powoda, która to kwota uwzględniona została także w pkt I wyroku.

Odnosząc się do roszczenia zadośćuczynienia - tzw. odszkodowania za zmarnowany urlop i utratę przyjemności z wakacji, powód wskazał, iż przysługuje mu na zasadzie art. 11a ustawy o usługach turystycznych roszczenie o naprawienie szkody niematerialnej - krzywdy spowodowanej naruszeniem jego dobra osobistego w postaci „prawa do czerpania satysfakcji z zakupionej imprezy turystycznej" i „udanego urlopu". Roszczenie to stanowi formę rekompensaty finansowej i jest ściśle związane z osobą pokrzywdzonego. Oznacza to, że w niniejszym procesie powód realizuje własne roszczenie z tytułu negatywnych przeżyć związanych z korzystaniem z usług turystycznych zorganizowanych przez pozwaną spółkę. Mając zaś na uwadze materiał dowodowy przedstawiony w niniejszej sprawie, oraz fakt, iż satysfakcja powoda z imprezy turystycznej zakupionej u pozwanej, której czas trwania de facto został znacznie skrócony, nie była pełna – jak podał – w jego ocenie dochodzone zadośćuczynienie w wysokości 500,00 zł nie jest wygórowane w stosunku do zaistniałych niedogodności i uchybień powstałych z winy pozwanej.

Rozstrzygając o powyższym Sąd zważył, że wszyscy klienci imprezy turystycznej (którym zgodnie z brzmieniem art. 3 pkt. 11 ustawy o usługach turystycznych są zarówno osoby, które zawarły umowę o świadczenie usług turystycznych na swoją rzecz lub na rzecz innej osoby, jak i osoby, na rzecz których umowa została zawarta, a także osoby, którym przekazano prawo do korzystania z usług turystycznych objętych uprzednio zawartą umową) mogą domagać się od organizatora wyrównania szkód majątkowych poniesionych wskutek nienależytego wykonania umowy o świadczenie usług turystycznych, ale ich uprawnieniem jest także żądanie zadośćuczynienia ich szkodom niemajątkowym, polegającym na dyskomforcie psychicznym jako konsekwencji niewłaściwego wykonania usługi przez biuro turystyczne („zmarnowany urlop”). Z tych samych okoliczności, które da się zakwalifikować jako skutek nienależytego wykonania umowy przez organizatora wycieczki, można bowiem wywodzić zarówno roszczenia majątkowe, jak i niemajątkowe.

Oba roszczenia znajdują swoje oparcie w art. 11a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 187) oraz art. 5 unijnej dyrektywy 90/314/EWG z 13 czerwca 1990 r. w sprawie zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek (Dz. Urz. WE L 158 z 23 czerwca 1990, s. 59), którego implementacja stanowi podstawę rozszerzenia wykładni przepisu wspomnianej ustawy poprzez możliwość wywodzenia z niego także roszczeń niemajątkowych związanych z nienależytym wykonaniem umowy. Jak wynika z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, krzywda w postaci nieudanego urlopu (na przykład poprzez niezapewnienie odpowiednich warunków zakwaterowania lub nieprzewidzianą zmianę środka transportu) jest uważana za wystarczającą by dochodzić odszkodowania (zadośćuczynienia) od biura podróży. W wyroku z 12 marca 2002 r. w sprawie S. L. v. TUI Deutschland GmbH (...). KG, sygn. akt C 168/00 Europejski Trybunał Sprawiedliwości wskazał bowiem, że „Artykuł 5 Dyrektywy Rady 90/314/EWG z 13 czerwca 1990 w sprawie zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek musi być, co do zasady, wykładany w ten sposób, by nadawać konsumentowi prawo do rekompensaty za szkodę niemajątkową będącą skutkiem niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania w przypadku usług składających się na umowę o świadczenie usług turystycznych.”. W orzeczeniu tym ETS orzekł, iż pojęcie krzywdy którą konsument doznał w związku z działaniem lub zaniechaniem biura turystycznego powinno być interpretowane szeroko. Powyższe umożliwia więc objęcie nim również dyskomfortu na który został narażony klient biura podróży poprzez zmarnowany urlop. Powyższe stanowisko znalazło wyraz także w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 2010 r. (wydanej w sprawie o sygn. akt III CZP 79/10), w które Sąd ten stwierdził, że: „(…) implementacja dyrektywy do prawa polskiego w formie ustawy oznacza obowiązek takiej jej wykładni, która jest zgodna z dyrektywą, a jeżeli dyrektywa była poddana interpretacji Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – zgodnie z tą interpretacją (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2008 r., III CZP 25/08, OSNC 2009, nr 9, poz. 127).” i dalej: ”(…) skoro Trybunał Sprawiedliwości w przytoczonym orzeczeniu z dnia 12 marca 2002 r. orzekł, że art. 5 dyrektywy 90/314 powinien być wykładany w sposób obejmujący pojęciem szkody także uszczerbek niemajątkowy w postaci „zmarnowanego urlopu”, to art. 11a UsługiTurystU, przenoszący art. 5 dyrektywy do polskiego porządku prawnego, musi być wykładany w ten sam sposób. Taka wykładnia, mająca zarazem charakter scalający, pozwala również na wniosek, że rozwiązanie zastosowane w prawie krajowym jest zgodne z dyrektywą.”

Skoro więc dokonana zmiana godzin przelotu, zarówno w jedną jak i w drugą stronę, mająca istotny wpływ na długość czasu trwania pobytu powoda na wyspie, w istocie przyczyniając się do znacznego skrócenia tego czasu, była niezgodna z treścią łączącej strony procesu umowy, w konsekwencji czego doszło u powoda do powstania straty w postaci zmarnowanego urlopu, to stratę tę pozwane biuro powinno powodowi zrekompensować. Trafnie bowiem argumentował powód, iż przez niewłaściwy i niezgodny z umową sposób wykonania przez pozwaną obciążającego ją świadczenia - zawiedzione zostały jego nadzieje na starannie i z dużym wyprzedzeniem planowany, relaks i wypoczynek, wywierając wręcz piętno na jego psychice.

Powód kupujący wycieczkę w biurze podróży liczył bowiem na korzyści niematerialne takie jak przyjemność, spokój, wypoczynek w miejscu, które zostało przez niego wybrane [tu: F.], z uwzględnieniem odpowiedniego czasu trwania tegoż wypoczynku. Nie uzyskał jednak pełnej satysfakcji ze swojego urlopu ze względu na zaistniałe po stronie pozwanej uchybienia. W efekcie, zdaniem Sądu, powód miał podstawy uważać, że inwestycja w jego odpoczynek w części została zmarnowana. Powód doznał zatem krzywdy w sferze uczuć i wrażeń. W tym miejscu należy wskazać, że pomiędzy niewłaściwym wykonaniem umowy, tj. zmianą godzin wylotu, przekładającą się na czas trwania pobytu powoda na imprezie turystycznej, a powstałą krzywdą w postaci cierpień psychicznych związanych ze zmarnowanym urlopem zaistniał adekwatny związek przyczynowy, o którym mowa w art. 361 §1 kc. Gdyby bowiem pozwana w sposób właściwy wykonała umowę, powód nie poniósłby owej krzywdy.

Wysokość żądanego przez powoda odszkodowania z tego tytułu nie jest też, w ocenie Sądu, w żaden sposób zawyżona, czy nadmierna. Wręcz przeciwnie jest ona w pełni miarodajna do zaistniałych uchybień. Podkreślić też należy, że przyznane powodowi przez Sąd zadośćuczynienie nie jest karą, lecz sposobem naprawienia krzywdy, ujmowanej jako cierpienia psychiczne, powstałe wskutek negatywnego uczucia przeżywanego przez powoda w związku z utratą przyjemności z planowanej podróży. Celem zadośćuczynienia jest zaś przede wszystkim złagodzenie tego cierpienia.

Należy również wskazać, iż przy ustalaniu zadośćuczynienia za zmarnowany urlop znaczenie ma nie cena imprezy, ale stopień zawinienia biura oraz dyskomfortu poszkodowanych. Stopień dyskomfortu powoda był zaś znaczny, podobnie jak stopień zawinienia pozwanej spółki, co więcej pozwana – mimo reklamacji zgłaszanych przez powoda jeszcze przed rozpoczęciem imprezy turystycznej, nie przystała na żądaną z proponowanych przez powoda możliwości zrekompensowania mu powstałej szkody.

W konsekwencji stwierdzić też należało, iż wbrew zarzutom pozwanej w niniejszej sprawie nie doszło do bezpodstawnego wzbogacenia powoda kosztem pozwanej.

Odsetki za opóźnienie od przyznanych przez Sąd od pozwanej dla powoda kwot zostały zasądzone od dnia 19 marca 2019 r., tj. od dnia kolejnego po dniu doręczenia pozwanej odpisu pozwu wniesionego w niniejszej sprawie wraz z odpisem wydanego w sprawie nakazu zapłaty. W pozostałym zaś zakresie żądanie zasądzenia odsetek zostało oddalone. Wcześniejsza data doręczenia pozwanemu odpisu wezwania do zapłaty nie została bowiem przez powoda wykazana.

W pkt. IV wyroku pozwana, jako strona spór przegrywająca, została obciążona obowiązkiem zwrotu powstałych w sprawie kosztów procesu, czego skutkiem było zasądzenie na rzecz powoda kwoty 317,00 zł, na którą składał się zwrot kosztów zastępstwa procesowego reprezentującego go pełnomocnika będącego radcą prawnym (w wysokości 270,00 zł), zwrot opłaty od pozwu (30,00 zł) oraz wydatków poniesionych w związku ze złożonym do akt sprawy dokumentem pełnomocnictwa procesowego. Orzeczenie w tym zakresie wydano na podstawie art. 98 kpc i 99 kpc oraz art. 108 kpc. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego ustalono zgodnie z brzmieniem § 2 pkt. 2 rozp. Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Aneta Palicka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Gdyni
Osoba, która wytworzyła informację:  Marzanna Stefaniuk-Muczyńska
Data wytworzenia informacji: