Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

1.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 marca 2025 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku I Wydział Cywilny

w składzie:

przewodniczący: asesor sądowy Paweł Bocian

po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2025 roku w Gdańsku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa R. O.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej V. (...) z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda R. O. na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej V. (...) z siedzibą
w W. kwotę 900 zł (dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

asesor sądowy Paweł Bocian

Sygn. akt I C 754/24 upr.

UZASADNIENIE

Powód R. O. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej V. (...) z siedziba w W. kwoty 3.704,79 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 lutego 2024 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu według norm przepisanych.

Powód wyjaśnił, że w dniu 29 listopada 2023 r. został uszkodzony pojazd marki T. (...) o nr rej. (...) należący do A. S.. Powód na zlecenie poszkodowanego naprawił pojazd i wystawił dwie faktury: na kwotę 7.617,92 zł za naprawę samochodu oraz 984 zł za najem auta zastępczego. Pozwany ubezpieczyciel wypłacił odszkodowanie w kwocie 3.704,79 zł, która w pełni pokryła koszty najmu pojazdu zastępczego oraz częściowo koszty naprawy. Poszkodowany przelał na powoda wierzytelność o uzupełniające odszkodowanie za naprawę pojazdu w kwocie 3.704,79 zł, która jest przedmiotem powództwa.

(pozew – k. 3-7)

W dniu 15 maja 2024 r. został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu.

(nakaz zapłaty – k. 24)

Pozwany (...) Spółka Akcyjna V. (...) z siedzibą w W. w sprzeciwie zaskarżył nakaz zapłaty w całości wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwany potwierdził, że ponosi odpowiedzialność cywilną za szkodę w pojeździe wskazanym w pozwie oraz że w związku z tym wypłacił odszkodowanie w kwocie 984 zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego oraz 3.913,13 zł tytułem kosztów naprawy pojazdu. Ubezpieczyciel nie kwestionował roszczenia powoda co do wysokości. Zgłosił natomiast zarzut powagi rzeczy ugodzonej wyjaśniając, że zawarł z poszkodowanym ugodę, w ramach której ustalono, że wypłacone odszkodowanie w pełni wyczerpuje jego roszczenia związane ze szkodą.

(sprzeciw od nakazu zapłaty – k. 31-34)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 29 listopada 2023 r. w wyniku kolizji został uszkodzony pojazd marki T. (...) o nr rej. (...) należący do A. S.. Sprawcą kolizji była kierująca pojazdem marki R. o nr rej. (...), która posiadała ubezpieczenie w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) Spółce Akcyjnej V. (...) z siedzibą w W. (dalej jako: (...) S.A.).

(bezsporne)

W dniu 29 listopada 2023 r. A. S. zgłosił szkodę (...) S.A.

W toku postępowania likwidacyjnego (...) S.A. sporządziło kosztorys naprawy pojazdu na kwotę 3.913,13 zł.

W dniu 11 grudnia 2023 r. pracownik (...) S.A. skontaktował się telefonicznie z A. S. i poinformował go o ustalonych przez ubezpieczyciela kosztach naprawy pojazdu oraz zaproponował zawarcie ugody. W czasie tej rozmowy (...) S.A. zawarli ugodę, zgodnie z którą A. S. miał otrzymać kwotę 3.913,13 zł tytułem kosztów naprawy pojazdu. Ustalono też, że kwota ta wyczerpuje roszczenia A. S., a sprawa zostaje zamknięta.

(dowód: nagranie w aktach szkody – k. 36)

W dniu 14 grudnia 2023 r. (...) S.A. wypłaciło A. S. kwotę 3.913,13 zł oraz poinformowało go, że kwota stanowi odszkodowanie za naprawę pojazdu ustalone na podstawie ugody telefonicznej zawartej z pracownikiem (...) S.A. oraz że wyczerpuje ona wszystkie roszczenia z tego tytułu związane ze szkodą.

(dowód: pismo pozwanego z dnia 14 grudnia 2023 r. w aktach szkody – k. 36)

W dniu 15 grudnia 2023 r. A. S. zlecił naprawę pojazdu R. O. prowadzącemu działalność gospodarczą polegającą na naprawie i wynajmie pojazdów.

A. S. i R. O. zawarli umowę cesji, na podstawie której A. S. przeniósł na R. O. roszczenia z tytułu szkody w pojeździe marki T. (...).

(dowód: umowa cesji – k. 17; certyfikat – k. 20; zaświadczenie – k. 22)

R. O. naprawił pojazd marki T. (...) i w dniu 8 lutego 2024 r. wystawił A. S. dwie faktury: na kwotę 984 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego przez okres 10 dni oraz na kwotę 7.617,92 zł tytułem naprawy pojazdu, na co składały się następujące kwoty: 1.362,09 zł tytułem robocizny za prace blacharsko-mechaniczne, 1.119,30 zł tytułem robocizny za lakierowanie, 3.529,23 zł za materiał blacharsko-mechaniczny i 1.607,30 zł za materiał lakierniczy.

(dowód: faktury – k. 15-16)

Pismem z dnia 24 lutego 2024 r. R. O. wezwał (...) S.A. do zapłaty kwoty 4.688,79 zł.

(...) S.A. wypłaciło R. O. kwotę 984 zł tytułem odszkodowania za najem pojazdu zastępczego.

Pismem z dnia 21 marca 2024 r. R. O. wezwał (...) S.A. do zapłaty pozostałej części odszkodowania w wysokości 3.704,79 zł. Ubezpieczyciel odmówił zapłaty powołując się na ugodę zawartą z A. S..

(bezsporne, nadto dowód: wezwania do zapłaty – k. 18-19; korespondencja e-mail w aktach szkody – k. 36)

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów z dokumentów oraz nagrania rozmowy telefonicznej pracownika pozwanego z A. S.. Wszystkie te dowody uznano za wiarygodne.

Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 i 3 k.p.c. pominął wniosek powoda o przeprowadzenie dowodu z jego przesłuchania. Po pierwsze należy zauważyć, że część faktów, które miały być wykazane tym dowodem była nieistotna dla rozstrzygnięcia sprawy, np. kwestie dotyczące kalkulacji i wyceny szkody, wysokości stawek stosowanych u powoda, czasu niezbędnego na likwidację szkody czy korzystania przez poszkodowanego z pojazdu zastępczego. Spór stron w ogóle nie dotyczył najmu pojazdu zastępczego, gdyż kwota 984 zł objęta fakturą powoda została w całości zwrócona przez pozwanego. Ponadto, pozwany nie kwestionował też kosztów naprawy pojazdu marki T. (...) podnosząc jedynie, że z uwagi na ugodę z poszkodowanym wierzytelność wygasła. Wniosek powoda o przeprowadzenie dowodu z jego przesłuchania był też nieprzydatny do wykazania zgłaszanych przez niego faktów w postaci: braku zawarcia ustnej ugody przez pozwanego z A. S. czy objęcia tą ugodą jedynie części roszczenia. Należy zauważyć, że rozmowa, w czasie której została zawarta ugoda, odbywała się telefonicznie między A. S. i pracownikiem pozwanego, a powód nie był jej uczestnikiem. Ponadto, rozmowa ta miała miejsce w dniu 11 grudnia 2023 r., podczas gdy poszkodowany zlecił naprawę pojazdu powodowi w dniu 15 grudnia 2023 r. Zeznania powoda w żaden sposób nie mogły więc wpłynąć na ustalenie, że faktyczna treść ugody czy wola poszkodowanego była inna niż wynika to z nagrania przedstawionego przez pozwanego. Na marginesie należy zauważyć, że w tym zakresie przydatne mogłyby być jedynie zeznania A. S., ale powód takiego wniosku nie zgłosił.

Sprawa została rozpoznana na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 148 ¹ k.p.c., ponieważ Sąd uznał, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne (§ 1), zaś żadna ze stron w pierwszym piśmie procesowym nie wniosła o jej o wysłuchanie na rozprawie (§ 3). Ponadto, wartość przedmiotu sporu nie przekraczała 4.000 zł, dlatego art. 148 ¹ § 3 k.p.c. i tak nie miał zastosowania w niniejszym postępowaniu (art. 505 ^1a k.p.c.).

Powództwo podlegało oddaleniu.

Poza sporem było, że: w dniu 29 listopada 2023 r. został uszkodzony pojazd marki T. (...) należący do A. S., odpowiedzialność cywilną za tę szkodę ponosi pozwany, który wypłacił odszkodowanie w wysokości 4.897,13 zł, w tym 3.913,13 zł tytułem naprawy pojazdu, powód naprawił pojazd poszkodowanego za kwotę 7.617,92 zł, a także że poszkodowany zbył wierzytelności wynikającej z ww. szkody na rzecz powoda. Spór sprowadzał się natomiast do rozstrzygnięcia czy poszkodowany i pozwany zawarli ugodę skutkującą wygaśnięciem wierzytelności o pozostałą część odszkodowania w kwocie 3.704,79 zł dochodzonej przez powoda. W ocenie Sądu na to pytanie należy odpowiedzieć twierdząco.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie lub świadczenie z tytułu ubezpieczenia obowiązkowego na podstawie uznania roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń, zawartej z nim ugody, prawomocnego orzeczenia sądu lub w sposób określony w przepisach ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2024 r. poz. 581). Przepis art. 14 ust. 1 tej ustawy stanowi zaś, że zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W przypadku gdyby wyjaśnienie w tym terminie okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. W terminie, o którym mowa w art. 14 ust. 1 ustawy, zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania (ust. 2). Przepis art. 917 k.c. stanowi natomiast, że ugoda jest umową, na podstawie której strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Sąd podzielił twierdzenie pozwanego, że poszkodowany i ubezpieczyciel zawarli ugodę w formie ustnej, tj. w czasie nagrywanej rozmowy telefonicznej. Taka forma zawarcia ugody między poszkodowanym a ubezpieczycielem jest dopuszczalna, ponieważ przepisy nie wymagają zachowania formy pisemnej ani formy szczególnej. Z treści tej ugody wynika, że pozwany i poszkodowany ustalili, iż odszkodowanie za naprawę pojazdu wyniesie 3.913,13 zł, a poszkodowany zrzeka się dalszych roszczeń względem pozwanego. W szczególności należy zauważyć, że już na początku rozmowy pracownik pozwanego poinformował, że powodem rozmowy jest propozycja uproszczonego trybu likwidacji szkody z możliwością wypłacenia odszkodowania w gotówce, a także że kwota odszkodowania została wyliczona na podstawie systemu eksperckiego i jeśli będzie akceptowalna to zostanie zawarta ugoda telefoniczna, zaś odszkodowanie zostanie wypłacone na konto poszkodowanego bez konieczności dosyłania faktur. Z analizy rozmowy nie wynika też, aby poszkodowany był ponaglany przez pracownika ubezpieczyciela, który wprost pytał czy poszkodowany potrzebuje czasu do namysłu. Ponadto, poszkodowany był informowany, że to do niego należy decyzja i ostatecznie wyraził on zgodę na wypłacenie odszkodowania w kwocie wskazanej przez pracownika pozwanego. Podkreślić należy, że w podsumowaniu rozmowy pracownik pozwanego wyraźnie oświadczył, że dniu dzisiejszym strony zawierają ugodę na kwotę z kosztorysu, tj. 3.913,13 zł, kwota ta zostanie wypłacona na konto bankowe, wyczerpuje roszczenie i zamyka sprawę, a poszkodowany w ciągu najbliższych dni otrzyma pismo informacyjne o zawarciu ugody. Ponadto, na końcu rozmowy pracownik pozwanego ponownie oświadczył, że strony zawarły ugodę na ww. kwotę za naprawę pojazdu i sprawa zostaje zamknięta, zaś poszkodowany nie zaprzeczył tym stwierdzeniom ani nie zgłaszał żadnych pytań czy zastrzeżeń.

Z analizy rozmowy nie wynika również, aby poszkodowany wyrażał jedynie wstępną zgodę na proponowaną formę likwidacji szkody. Jak wskazano wyżej, pracownik pozwanego dwukrotnie informował poszkodowanego, że zostaje zawarta ugoda i zamyka to sprawę poszkodowanego. O ile poszkodowany wyrażał chęć zapoznania się z kosztorysem ubezpieczyciela to jednak – jak wskazano wyżej – ostatecznie wyraził zgodę na wypłacenie odszkodowania w proponowanej kwocie, nie składał żadnych uwag czy zarzutów wobec oświadczenia pracownika pozwanego o zawarciu ugody, a na końcu rozmowy wyraził myśl, że przyznanie odszkodowania w takiej kwocie wynika z regulaminu i przepisów, co wskazuje na jego akceptację takiej formy zakończenia sprawy.

Wniosku o zawarciu przez strony ugody nie zmienia też fakt, że pracownik pozwanego informował poszkodowanego, że będzie jeszcze musiał potwierdzić zdarzenie ze sprawcą, co – jak wynika z akt szkody – ostatecznie miało miejsce. Przepisy k.c. dopuszczają możliwość zawarcia umowy pod warunkiem (czyli zdarzeniem przyszłym i niepewnym), w tym warunkiem zawieszającym, co polega na tym, że powstanie skutków czynności prawnej jest uzależnione od spełnienia takiego warunku. Taka sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie, gdyż poszkodowany i pozwany zawarli ugodę pod warunkiem w postaci potwierdzenia zdarzenia przez sprawcę szkody, co warunkowało odpowiedzialność ubezpieczyciela. Ostatecznie sprawca szkody potwierdził zdarzenie, dlatego w dniu 14 grudnia 2023 r. pozwany wypłacił odszkodowanie poszkodowanemu.

Należy również zauważyć, że poszkodowany nie odstąpił od ugody powołując się na wady oświadczenia woli, w tym na błąd czy podstęp. Co istotne, uchylenie się od oświadczenia woli złożonego innej osobie pod wpływem błędu następuje przez oświadczenie złożone tej osobie na piśmie, a uprawnienie to wygasa z upływem roku od wykrycia błędu (art. 88 k.c.). Nie zostało zaś udowodnione, aby poszkodowany złożył takie oświadczenie oraz aby ziściły się przesłanki pozwalające uznać jego oświadczenie za dotknięte wadą. Należy przy tym też zauważyć, ze w przypadku ugody art. 918 k.c. przewiduje dodatkowo, że uchylenie się od skutków prawnych ugody zawartej pod wpływem błędu jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy błąd dotyczy stanu faktycznego, który według treści ugody obie strony uważały za niewątpliwy, a spór albo niepewność nie byłyby powstały, gdyby w chwili zawarcia ugody strony wiedziały o prawdziwym stanie rzeczy.

Nie ma też znaczenia fakt, że już po zawarciu ugody pozwany wypłacił powodowi – jako następcy poszkodowanego – kwotę 984 zł tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego. Z analizy opisywanej rozmowy telefonicznej wynika, że ugoda dotyczyła wyłącznie kosztów naprawy pojazdu, a w końcowej części rozmowy pracownik pozwanego oświadcza, że: „Finalizując zawarliśmy ugodę tutaj na tę kwotę 3.913,13 zł, która dotyczy naprawy tego pojazdu. Ja na tym panu sprawę zamknę”. Koresponduje z tym treść pisma ubezpieczyciela do poszkodowanego z dnia 14 grudnia 2023 r., w którym także wskazano, że wypłacona kwota 3.913,13 zł stanowi odszkodowanie za naprawę pojazdu.

Wobec tego Sąd uznał, że poszkodowany i pozwany zawarli ugodę, w ramach której ustalono, że kwota 3.913,13 zł w całości wyczerpuje roszczenie odszkodowawcze poszkodowanego z tytułu naprawy jego pojazdu po kolizji z dnia 29 listopada 2023 r. Skutkowało to zatem wygaśnięciem wierzytelności o dalsze odszkodowanie, dlatego nie mogła być ona zbyta przez poszkodowanego na powoda.

Z tych przyczyn powództwo zostało oddalone, o czym orzeczono w pkt I wyroku.

O kosztach procesu rozstrzygnięto w pkt II wyroku zgodnie z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.

Powództwo zostało oddalone, dlatego powód powinien zwrócić powodowi poniesione przez niego koszty procesu w kwocie 900 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego zgodnie z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

asesor sądowy Paweł Bocian

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

G., dnia 2 kwietnia 2025 r. asesor sądowy Paweł Bocian