Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

W dniu 16 października 2017 roku powód B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w G. wniósł przeciwko pozwanej A. F. pozew o zapłatę kwoty 2.273,14 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości 14 % w skali roku, jednak w wysokości nie większej niż dwukrotność odsetek ustawowych za opóźnienie naliczanych od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że księgach powoda na dzień 5 października 2017 roku widniało zadłużenie pozwanego w kwocie: 1.875,53 zł (kapitał), 382,61 zł (odsetki), 15 zł (koszty), przysługujące powodowi z tytułu umowy pożyczki zawartej w dniu 28 lipca 2015 roku. Cała kwota zadłużenia jest wymagalna. Na mocy postanowień ww. umowy fundusz jest uprawniony do naliczania odsetek umownych za opóźnienie w wysokości 14 % w skali roku, co potwierdza załączony wyciąg z ksiąg Funduszu.

Vide: pozew k. 3-4

W dniu 27 listopada 2017 roku w sprawie o sygn. akt X Nc 110475/17 referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Elblągu wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodny z żądaniem pozwu.

Vide: nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym k. 14

W ustawowym terminie pozwana A. F. wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia 27 listopada 2017 roku, zaskarżając go w całości oraz podnosząc zarzut bezzasadności powództwa i niewłaściwości miejscowej sądu.

W uzasadnieniu sprzeciwu od nakazu zapłaty pozwana podała, że Sąd w Elblągu jest sądem niewłaściwym do rozpatrywania jej sprawy, dlatego żąda przeniesienia sprawy do sądu właściwego dla miejsca jej zamieszkania.

Vide: sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym 26-27

Postanowieniem z dnia 28 czerwca 2018 roku w sprawie o sygn. akt IX C 2900/18 Sąd Rejonowy w Elblągu stwierdził swoją niewłaściwość i przekazał sprawę według właściwości do Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku jako miejscowo właściwemu do rozpoznania sprawy.

Vide: postanowienie k. 33

Na rozprawie w dniu 18 października 2018 roku pełnomocnik pozwanej oświadczył, że uznaje żądanie pozwu oraz wniósł o nieobciążanie pozwanej kosztami postępowania. Jednocześnie pełnomocnik pozwanej wskazał, że pozwana ma czworo dzieci, jest osobą bezrobotną oraz jej sytuacja jest bardzo ciężka.

Vide: protokół z rozprawy z dnia 18 października 2018 roku k. 92, 93

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 lipca 2015 roku pozwana A. F. (jako (...)) zawarła z (...) Finanse spółką z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową z siedzibą w P. (jako (...)) umowę pożyczki pieniężnej nr (...). Na podstawie ww. umowy Pożyczkodawca udzielił Pożyczkobiorcy pożyczki na następujących warunkach:

-

kwota do wypłaty 1.000 zł,

-

całkowita kwota pożyczki 1.260,00 zł,

-

koszt ubezpieczenia 200,00 zł,

-

opłata przygotowawcza 60,00 zł,

-

roczna stopa oprocentowania 9,00 %,

-

całkowity koszt pożyczki 299,50 zł,

-

opłata za obsługę pożyczki w domu 660,15 zł,

-

łączne zobowiązanie do spłaty 1.959,65 zł,

-

rzeczywista roczna stopa oprocentowania 121,00 %,

-

czas trwania umowy w tygodniach 35,

-

pierwsza rata wynosi 55,99 zł,

-

pozostałe raty wynoszą po 55,99 zł.

Strony umowy ustaliły ponadto, w punkcie 26 umowy pożyczki, że roczna stopa oprocentowania pożyczki jest zmienna w okresie obowiązywania umowy pożyczki pieniężnej. Wysokość rocznej stopy oprocentowania pożyczki ulega zmianie w przypadku zmiany wysokości odsetek maksymalnych, o których mowa w art. 359 § 2 kodeksu cywilnego. W takim przypadku roczna stopa oprocentowania pożyczki ulegnie automatycznemu obniżeniu (jeżeli wysokość odsetek maksymalnych zostanie obniżona) albo podwyższeniu (jeżeli wysokość odsetek maksymalnych zostanie podwyższona) do aktualnej wysokości odsetek maksymalnych z chwilą zmiany wysokości odsetek maksymalnych. Wysokość rocznej stopy oprocentowania pożyczki może ulec podwyższeniu maksymalnie do wysokości rocznej stopy oprocentowania pożyczki obowiązującej w chwili zawarcia Umowy pożyczki pieniężnej. W przypadku zmiany wysokości rocznej stopy oprocentowania pożyczki, wysokość poszczególnych rat spłaty pożyczki ulegnie zmianie w związku ze zmianą kwoty odsetek płatnych w poszczególnych ratach. Kwota odsetek przypadająca do spłaty w danej racie pożyczki ulegnie automatycznemu zmniejszeniu jeżeli wysokość odsetek maksymalnych i tym samym wysokość oprocentowania pożyczki zostanie obniżona, lub ulegnie zwiększeniu, jeżeli wysokość odsetek maksymalnych i tym samym wysokość oprocentowania pożyczki zostanie podwyższona w dacie, od której obowiązuje obniżona lub podwyższona wysokość odsetek maksymalnych.

W dniu 19 listopada 2015 roku pozwana podpisała z (...) Finanse sp. z o. o. sp. k. w P. aneks (...) nr (...) do umowy pożyczki pieniężnej nr (...). Na podstawie ww. aneksu podwyższeniu uległa całkowita kwota pożyczki wraz z możliwą zmianą czasu trwania Umowy, na poniższych warunkach:

-

kwota do wypłaty 430,00 zł,

-

całkowita kwota pożyczki 876,07 zł,

-

prowizja z tytułu udzielenia pożyczki 64,50 zł,

-

opłata za brak poręczenia 206,57 zł,

-

opłata przygotowawcza 30,00 zł,

-

roczna stopa oprocentowania 10,00 %,

-

oprocentowanie 36,65 zł,

-

roczna stopa oprocentowania przeterminowanego 10,00 %,

-

całkowity koszt pożyczki 337,72 zł,

-

opłata za usługę terenowej obsługi pożyczki 75,00 zł,

-

łączne zobowiązanie do spłaty z Aneksu 912,72 zł,

-

rzeczywista roczna stopa oprocentowania 544,79 %,

-

czas trwania umowy (...) tygodni,

-

łączne zobowiązanie do spłaty 1.090,17 zł,

-

łączne zobowiązanie do spłaty po podwyższeniu 2.002,89 zł,

-

łączny czas trwania umowy (...) tygodni,

-

opłata za Pakiet Medyczny Pomoc (...) 70,00 zł.

Pierwsza rata pożyczki po podwyższeniu została ustalona na kwotę 57,07 zł, zaś pozostałe raty tygodniowe po podwyższeniu ustalone zostały w wysokości 57,23 zł.

Strony aneksu do umowy pożyczki ustaliły, w punkcie 23 aneksu, że każdorazowo w przypadku opóźnienia Pożyczkobiorcy w spłacie danej raty Pożyczkodawca może naliczyć odsetki za opóźnienie w wysokości maksymalnej, tj. nieprzekraczającej czterokrotności w stosunku rocznym w wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego oraz podjąć działania mające na celu zwrot P. przez Pożyczkobiorcę. W szczególności Pożyczkodawca może wezwać Pożyczkobiorcę do zapłaty telefonicznie lub wysyłając SMS lub maila lub pisemnym wezwaniem do zapłaty, o którym mowa poniżej. Ponadto Pożyczkobiorca zostanie obciążony kosztami wezwania do zapłaty w następującej wysokości: a) 15 zł za przesłanie wezwania do zapłat pisemnie, (…).

Strony aneksu do umowy pożyczki ustaliły ponadto, w punkcie 30 aneksu, że roczna stopa oprocentowania pożyczki jest zmienna w okresie obowiązywania aneksu. Wysokość rocznej stopy oprocentowania pożyczki ulega zmianie w przypadku zmiany wysokości odsetek maksymalnych, o których mowa w art. 359 § 2 kodeksu cywilnego. W takim przypadku roczna stopa oprocentowania pożyczki ulegnie automatycznemu obniżeniu (jeżeli wysokość odsetek maksymalnych zostanie obniżona) albo podwyższeniu (jeżeli wysokość odsetek maksymalnych zostanie podwyższona) do aktualnej wysokości odsetek maksymalnych z chwilą zmiany wysokości odsetek maksymalnych. Wysokość rocznej stopy oprocentowania pożyczki może ulec podwyższeniu maksymalnie do wysokości rocznej stopy oprocentowania pożyczki obowiązującej w chwili zawarcia Aneksu. W przypadku zmiany wysokości rocznej stopy oprocentowania pożyczki, wysokość poszczególnych rat spłaty pożyczki ulegnie zmianie w związku ze zmianą kwoty odsetek płatnych w poszczególnych ratach. Kwota odsetek przypadająca do spłaty w danej racie pożyczki ulegnie automatycznemu zmniejszeniu, jeżeli wysokość odsetek maksymalnych i tym samym wysokość oprocentowania pożyczki, zostanie obniżona, lub ulegnie zwiększeniu, jeżeli wysokość odsetek maksymalnych i tym samym wysokość oprocentowania pożyczki zostanie podwyższona w dacie, od której obowiązuje obniżona lub podwyższona wysokość odsetek maksymalnych.

okoliczności bezsporne, ponadto dowód: umowa pożyczki pieniężnej nr (...) z dnia 28 lipca 2015 roku k. 58-58v., aneks (...) nr (...) z dnia 19 listopada 2015 roku do umowy pożyczki nr (...) k. 59-61v.

W związku z niewykonaniem przez pozwaną postanowień umowy nr (...) z dnia 28 lipca 2015 roku wraz ze zmieniającym ją aneksem (...) nr (...) z dnia 19 listopada 2015 roku E. Finanse wypowiedział pozwanej umowę nr (...), zmienioną aneksem (...) nr (...), z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia, liczonego od dnia doręczenia wypowiedzenia.

Jednocześnie E. Finanse wezwał pozwaną do spłaty należności z tytułu aneksu nr (...) – w kwocie 1.875,53 zł, odsetki za opóźnienie w spłatach rat naliczone na dzień 28 listopada 2016 roku w kwocie 178,36 zł, koszty czynności windykacyjnych naliczone na dzień 28 listopada 2016 roku w kwocie 15,00 zł. Łączna należność zadłużenia wyniosła 2.068,89 zł.

Powyższe wypowiedzenie umowy pożyczki wraz z wezwaniem do zapłaty zostało doręczone pozwanej w dniu 6 grudnia 2016 roku.

okoliczności bezsporne, ponadto dowód: wypowiedzenie umowy wraz z wezwaniem do zapłaty z dnia 28 listopada 2016 roku wraz z dowodem doręczenia k. 62-62v.

W dniu 30 marca 2017 roku (...) Finanse Spółka Akcyjna z siedzibą w P. (jako następca prawny (...) Finanse spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w P.) zawarł z powodem B. (...) Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym z siedzibą w G. umowę o sekurytyzację wierzytelności. Na mocy ww. umowy B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w G. nabył od (...) Finanse S.A. z siedzibą w P. wierzytelność przysługującą mu wobec pozwanej z tytułu umowy pożyczki pieniężnej nr (...) oraz aneksu (...) nr (...), wraz z wszelkimi związanymi z nimi prawami, w tym zwłaszcza roszczenia o odsetki.

okoliczności bezsporne, ponadto dowód: umowa z dnia 30 marca 2017 roku o sekurytyzację wierzytelności wraz z aneksem nr (...) oraz wyciągiem z załącznika nr 1 k. 63-70

Pismem z dnia 10 maja 2017 roku powód poinformował pozwaną o przeniesieniu z dniem 30 marca 2017 roku jej niespłaconego zobowiązania na rzecz B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w G.. Jednocześnie pozwana została poinformowana, że jej zadłużenie na dzień 10 maja 2017 roku wynosi 2.166,67 zł.

okoliczność bezsporna, ponadto dowód: pismo z dnia 10 maja 2017 roku k. 79-79v., 80v.

W dniu 5 października 2017 roku powód wystawił wyciąg z ksiąg rachunkowych, w którym wskazał, że zadłużenie pozwanej na dzień 5 października 2017 roku wynosi łącznie 2.273,14 zł, w tym kapitał w kwocie 1.875,53 zł, odsetki w kwocie 382,61 zł, koszty w kwocie 15 zł.

okoliczność bezsporna, ponadto dowód: wyciąg z ksiąg rachunkowych z dnia 5 października 2017 r. k. 5

Sąd zważył, co następuje:

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie zebranych i przeprowadzonych w sprawie dowodów, które poddano ocenie zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. Sąd dokonał oceny wiarygodności i mocy dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Dokonując powyższych ustaleń faktycznych Sąd oparł się na dowodach w postaci dokumentów złożonych i załączonych do akt sprawy. Dowodom w postaci dokumentów urzędowych Sąd dał wiarę co do tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone (art. 244 k.p.c.), zaś dokumentom prywatnym wyłącznie co do tego, że osoba podpisana na dokumencie złożyła oświadczenie zawarte w jego treści (art. 245 k.p.c.). Prawdziwość dokumentów, z których przeprowadzono dowód, nie nasuwała zastrzeżeń i nie była kwestionowana przez strony, dlatego też w ocenie Sądu należało uznać je za w pełni wiarygodne.

Sąd natomiast pominął dowód z zeznań pozwanej A. F. wobec jej niestawiennictwa na termin rozprawy wyznaczony na dzień 18 października 2018 roku.

Powództwo podlegało uwzględnieniu w całości jako zasadne.

Podstawę prawną żądania stanowił art. 720 k.c. oraz art. 509 § 1 i § 2 k.c.

Zgodnie z art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Stosownie do § 2 umowy pożyczki, której wartość przenosi tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej. Do umowy pożyczki, zawieranej z konsumentem na odległość, znajdą także zastosowanie przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (t. j. Dz. U. z 2018 roku, poz. 993 z późn. zm.), w myśl art. 3 ust. 2 pkt 1 tejże ustawy.

Zgodnie zaś z art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Stosownie do § 2 wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem przelew tej wierzytelności powinien być również pismem stwierdzony (art. 511 k.c.).

Mając na uwadze, że pełnomocnik pozwanej na rozprawie w dniu 18 października 2018 roku złożył oświadczenie o uznaniu powództwa, zarówno co do zasady jak i wysokości - jakiekolwiek dalsze rozważania co do istnienia i wymagalności dochodzonej należności w tym zakresie należałoby zgodnie z przepisem art. 229 k.p.c. i art. 213 §2 k.p.c. uznać za bezprzedmiotowe.

Zgodnie bowiem z treścią art. 213 § 2 k.p.c. sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa.

Przepis art. 213 § 2 k.p.c. stwierdza, że sąd jest związany uznaniem powództwa i jednocześnie zakreśla granice rozporządzalności nakładając na sąd obowiązek kontroli, czy uznanie nie jest sprzeczne z prawem, z zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Zachowało aktualność dotychczasowe orzecznictwo stwierdzające, że uznanie będące aktem dyspozytywnym o ograniczonym zakresie obejmuje zarówno okoliczności faktyczne, jak i podstawę prawną danej sprawy, tzn. zespół obowiązujących przepisów, na podstawie których sąd ma wydać rozstrzygnięcie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 października 1976 roku w sprawie o sygn. akt III CRN 232/76, OSNCP z 1977 roku, Nr 5-6, poz. 101). Przepis art. 213 § 2 k.p.c. nie stanowi podstawy do badania i ustalania, czy będące przedmiotem uznania roszczenie rzeczywiście przysługuje stronie powodowej. Wyjaśnienie przyczyn skłaniających pozwanego do dokonania uznania z reguły pozwala na ocenę przesłanek skuteczności wyrażonego uznania, określonych w omawianym przepisie (por. także A. J., Kontradyktoryjność a poznanie prawy w procesie cywilnym w świetle zmian Kodeksu postępowania cywilnego, PS 1998, nr 10, s. 63).

Oświadczenie pozwanego może być złożone na rozprawie, którego treść stanowić będzie element protokołu rozprawy (art. 158 § 1 pkt 3 k.p.c.), bądź też dokonane poza rozprawą w piśmie procesowym skierowanym do sądu (art. 126 k.p.c.). Przedmiotem uznania pozwanego może być dochodzone przez powoda roszczenie w całości lub w określonej części. Uznanie powództwa powinno być - jak każda czynność procesowa - wyraźne oraz jednoznacznie określone i nienasuwające wątpliwości co do swej treści oraz zakresu, w jakim pozwany uznał żądanie pozwu. Następstwem skutecznego uznania powództwa jest wydanie wyroku uwzględniającego żądania pozwu bez przeprowadzenia postępowania dowodowego.

Sąd nie znalazł podstaw, które mogłyby uzasadniać, że oświadczenie o uznaniu powództwa pozwanej w całości było sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego lub miało na celu obejście prawa. Dokumenty przedłożone przez stronę powodową pozwalają sądzić, że jej roszczenie jest zasadne.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, Sąd, działając na podstawie art. 720 § 1 k.c. w zw. z art. 509 k.c., orzekł jak w pkt I wyroku.

Oceniając żądanie powoda w zakresie zasądzenia odsetek za opóźnienie w zapłacie Sąd zastosował art. 481 § 1 i § 2 k.c. Zgodnie z treścią § 1 ww. przepisu, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Według art. 481 § 2 k.c., jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy. Mając zatem na uwadze, że pozwana bez wątpienia pozostaje w opóźnieniu ze spłatą powodowi kwoty udzielonej pożyczki, Sąd zasądził je od pozwanej na rzecz powoda w wysokości odsetek umownych za opóźnienie w wysokości 14 % w skali roku liczonymi od dnia 16 października 2016 roku do dnia zapłaty. Jednocześnie Sąd w pkt I wyroku uwzględnił nowelizację art. 481 k.c. wprowadzoną ustawą z dnia 9 października 2015 roku o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1830), która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2016 roku, zasądzając tym samym od kwoty 2.273,14 zł odsetki w wysokości nie przekraczającej dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie w stosunku rocznym (odsetki maksymalne za opóźnienie).

W pkt II wyroku Sąd odstąpił od obciążania pozwanej kosztami procesu, mając na uwadze treść art. 102 k.p.c. Zgodnie bowiem z treścią ww. przepisu w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. W ocenie Sądu w niniejszej sprawie zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności przemawiające za nieobciążaniem pozwanej w ogóle kosztami procesu. Sąd wziął bowiem pod uwagę, że pozwana wychowuje obecnie czworo dzieci, jest osobą bezrobotną, a jej sytuacja materialna i rodzinna jest bardzo ciężka.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować w rep. C oraz w kontrolce wniosków o uzasadnienie;

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda;

3.  akta przedłożyć z wpływem lub za 28 dni.

G., dnia 9 listopada 2018 rokuSSR Anna Mejka