Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 października 2016.

Sąd Rejonowy Gdańsk - Południe w Gdańsku IV Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie :

Przewodniczący SSR Wiesława Breza - Kłos

Protokolant Kamil Walendziak

po rozpoznaniu w dniu 21 października .2016 r. w Gdańsku sprawy:

z powództwa: mał. I. B.

zast. przez przedstawiciela ustawowego: P. B.

przeciwko: M. B.

O ustalenie ojcostwa i alimenty

I.  ustala, że pozwany M. B. ur. w dniu (...) w G. syn E. i A. jest ojcem mał. I. D. B. ur. (...) w G. syna P. B. którego akt urodzenia sporządzony został w Urzędzie Stanu Cywilnego w G. nr (...);

II.  zasądza od pozwanego M. B. alimenty na rzecz mał. I. B. urodzonego (...) w kwocie po 600 zł ( sześćset złotych) miesięcznie płatne z góry do dnia 10 – tego dnia każdego miesiąca do rąk matki małoletniego powoda wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat począwszy od dnia 30.04.2015 r.

III.  pozostawia nazwisko małoletniego powoda I. D. - B.;

IV.  pozbawia M. B. władzy rodzicielskiej nad małoletnim I. B. (1);

V.  odstępuje od obciążania stron kosztami postępowania;

VI.  wyrokowi w pkt II nadaje rygor natychmiastowej wykonalności:

IV RC 371/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29 kwietnia 2016 roku (wpływ 30 kwietnia 2016 roku) małoletni I. B. (1) reprezentowany przez przedstawicielkę ustawową P. B. wniósł o ustalenie, iż pozwany M. B. jest ojcem powoda I. B. nadto o orzeczenie, iż pozwanemu M. B. nie będzie przysługiwała władza rodzicielska nad powodem I. B. (1) oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 600 zł miesięcznie tytułem alimentów, płatnych do rąk matki powoda z góry, do 10-tego dnia każdego miesiąca, poczynając od dnia wniesienia pozwu.

W uzasadnieniu wskazano, że pozwany był w związku z matką małoletniego powoda I. B. przez okres 7 lat. Pozwany nie chciał uznać małoletniego, pomimo iż w rzeczywistości nie zaprzecza, iż jest jego ojcem. Pozwany nigdy nie przeczył, iż małoletni jest jego synem. Żądana kwota alimentów wynika z faktu, iż pozwany w żaden sposób nie łoży na utrzymanie powoda, poza sporadyczną pomocą. Ponadto nie przyczynia się do wychowywania powoda. przebywa on obecnie z Zakładzie Karnym w S., gdzie odbywa kare pozbawienia wolności. Całość kosztów utrzymania powoda spoczywa na matce. Matka małoletniego osiąga zarobki rzędu 100 zł miesięcznie, wykonując umowę zlecenia. Otrzymuje ona zasiłek w wysokości 270 zł miesięcznie.

Do pozwu dołączono spis kosztów utrzymania małoletniego powoda opiewający na kwotę 1.100 zł miesięcznie.

Vide: pozew – k. 2-4

Pozwany na rozprawie w dniu 25 maja 2016 roku potwierdził, iż jest ojcem powoda. Ponadto wyraził zgodę na łożenie alimentów w wysokości po 600 zł miesięcznie. Pozwany przychylił się także do wniosku przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda o pozostawaniu powodowi nazwiska matki. Pozwany wskazał, że chciałby mieć władzę rodzicielską nad małoletnim.

Vide: protokół rozprawy z dnia 25.05.2016r. – k. 59

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

P. B. i M. B. pozostawali w związku partnerskim przez okres około 7 lat.

W dniu 21 stycznia 2010 roku, w trakcie trwania związku (...), urodził się I. B. (1). W akcie urodzenia małoletniego na wniosek P. B. jako dane ojca wskazano (...).

Przed narodzinami małoletniego w grudniu 2009 roku pozwany wyjechał do Anglii.

/ dowód : odpis zupełny aktu urodzenia – k. 9; zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda P. B. – k. 56-57,73; zeznania świadka A. B. – k. 58; zeznania świadka I. B. (2) – k. 58/

Powód I. B. (1) zamieszkuje wraz z matką w mieszkaniu dziadków macierzystych. Mieszkanie posiada dwa niezależne pokoje, utrzymane jest we właściwym ładzie i porządku. Małoletni ma zapewnione miejsce do nauki i wypoczynku. W skład kosztów utrzymania mieszkania wchodzą opłaty związane z energią – ok. 112 zł, telefonem – ok. 50 zł, gazem – ok. 60 zł, czynsz – 710 zł. Opłaty dzielone na czterech członków gospodarstwa domowego wynoszą ok. 233 zł miesięcznie.

I. B. (1) rozwija się prawidłowo, jest dzieckiem pogodnym, spokojnym. Uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych w świetlicy.

/ dowód : sprawozdanie z wywiadu środowiskowego – k. 23; faktura – k. 29-31,38; zeznania świadka I. B. (2) – k. 58/

P. B. ma 25 lat, posiada wykształcenie średnie ogólne.

Matka powoda w dniu 1 lutego 2015 roku zawarła umowę zlecenie z Przedsiębiorstwem Usługowym (...). Zgodnie z umową matka powoda zajmować się miała serwisem toalet w okresie od 1 lutego 2015 roku do 31 grudnia 2015 roku, zaś przysługujące za wykonane prace wynagrodzenie wynosiło 1.100 zł, płatne miesięcznie po 100 zł. Obecnie P. B. osiąga wynagrodzenie w granicach 800-900 zł miesięcznie.

P. B. zgodnie z decyzją Prezydenta Miasta G. z dnia 22 października 2015 roku przyznano zasiłek rodzinny na dziecko w kwocie 118 zł miesięcznie na okres od 1 listopada 2015 roku do 31 października 2016 roku, dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka w kwocie 185 zł miesięcznie, przyznany na okres od 1 listopada 2015 roku do 31 października 2016 roku oraz dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego, przyznany w kwocie 100 zł, płatny jednorazowo we wrześniu 2016 roku.

W roku podatkowym 2014 P. B. wykazała dochód w wysokości 288 zł.

/ dowód : umowa zlecenie – k. 6; zeznanie podatkowe – k. 7; sprawozdanie z wywiadu środowiskowego – k. 23; zaświadczenie o dochodach – k. 37; decyzja Prezydenta Miasta G. – k. 41/

Pozwany M. B. posiada wykształcenie średnie, z zawodu jest malarzem, gazownikiem.

Pozwany często wchodził w konflikt z prawem. Do tej pory był skazany sześciokrotnie. Od stycznia 2012 roku przebywa w Zakładzie Karnym w S.. Do zakończenia odbywania kary pozostało około roku. Pozwany przeszedł terapię antyagresywną. Pozwany nie podejmuje pracy w Zakładzie Karnym, nie uzyskuje żadnych dochodów. Przed osadzeniem pozwany także nie pracował. W Zakładzie Karnym pozwany ukończył liceum i zdał maturę. Ukończył także kurs glazurniczy. Planuje podjęcie kursu ślusarskiego.

/ dowód : zeznania pozwanego M. B. – k. 57,59; informacja o osobie z Krajowego Rejestru Karnego – k. 68-70/

Pozwany nie uczestniczy w procesie wychowawczym małoletniego powoda. Jeszcze przed narodzinami małoletniego wyjechał za granicę, do Anglii. Po urodzeniu się małoletniego pozwany nie uczestniczył w czynnościach pielęgnacyjnych, nie łożył na syna.

Przed osadzeniem pozwany widywał się czasami z małoletnim. Nigdy jednak pozwany nie był rzeczywiście zainteresowany relacjami z dzieckiem. Nie interesował się gdzie małoletni powód będzie realizował obowiązek szkolny, jaka jest jego sytuacja zdrowotna, jakie małoletni ma zainteresowania. Dopiero kiedy został osadzony w zakładzie karnym, M. B. nawiązał kontakt listowny z małoletnim, jednak powód nie jest zainteresowany kontaktem z nim, nie chce odpisywać na listy. Ostatni raz małoletni widział pozwanego 3 lata temu. Małoletni zna ojca właściwie ze zdjęć, które pokazuje mu matka.

/ dowód : sprawozdanie z wywiadu środowiskowego – k. 23; zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda P. B. – k. 56-57,73-74; zeznania pozwanego M. B. – k. 57; zeznania świadka A. B.– k. 58/

M. B. potwierdza, iż jest ojcem dziecka, nigdy tego faktu nie kwestionował. Od narodzin małoletniego wypowiadał się o nim jak o swoim synu.

/ dowód : zeznania pozwanego M. B. – k. 57,59; zeznania świadka A. B. – k. 58; zeznania świadka I. B. (2) – k. 58/

Powiatowy Urząd Pracy w G. w okresie ostatnich 6 miesięcy przed dniem 31 maja 2016 roku dysponował ofertami pracy na stanowisko: malarz z wynagrodzeniem od 1.750 zł do 4.000 zł brutto miesięcznie, kafejkarz-glazurnik z wynagrodzeniem od 1.750 zł do 2.100 zł brutto miesięcznie.

/ dowód : informacja Powiatowego Urzędu Pracy w G. z dnia 31 maja 2016 roku – k. 66/

Sąd zważył, co następuje:

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na postawie zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego. Sąd oparł się na dokumentach urzędowych załączonych do akt sprawy. Dowodom w postaci dokumentów urzędowych Sąd dał wiarę co do tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone (art. 244 k.p.c).

W tym miejscu należy zaznaczyć, że materiał dowodowy obejmujący dowody obiektywne w postaci dokumentów został uznany za wiarygodny w zakresie tych dokumentów, które zostały wymienione w części uzasadnienia obejmującej ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd. Albowiem dokumenty te pozostawały wzajemnie spójne, zgodne z doświadczeniem życiowym, a przede wszystkim ich wiarygodności strona przeciwna nie kwestionowała.

Sąd pozyskał nadto dowody z zeznań stron – powódki P. B., będącej jednocześnie przedstawicielką ustawową małoletniego powoda I. B. oraz pozwanego M. B., słuchanych w trybie art. 303 k.p.c. i art. 304 k.p.c. Sąd stwierdził, że przedmiotowe zeznania pozostają w ogólności zgodne z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w aktach postępowania. W zdecydowanej części zeznania ze sobą wzajemnie korespondują, znajdują również potwierdzenie w dokumentach, które na skutek inicjatywy obu stron procesu zostały w aktach sprawy zgromadzone. W tym zakresie Sąd uznał je za wiarygodne źródła dowodowe oraz poczynił podstawą wydanego rozstrzygnięcia. Sąd odmówił wiary zeznaniom stron w takiej ich części, która – zakwestionowana przez stronę przeciwną – nie została potwierdzona innym dowodem.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dowodach osobowych w postaci zeznań świadków I. B. (2) oraz A. B.. Sąd uznał za wiarygodne i rzetelne zeznania świadków w zakresie, w którym nie były one kwestionowane przez strony i nie budziły zastrzeżeń Sądu. Świadkowie posiadali wiedzę na temat związku pozwanego oraz P. B., potwierdzili fakt pozostawania w tymże związku w czasie przed i po narodzinach małoletniego powoda. Świadkowie posiadali także wiedzę na temat udziału pozwanego w procesie wychowawczym małoletniego powoda oraz udziału pozwanego w kosztach utrzymania I. B.. Zeznania świadków potwierdziły wskazywane przez stronę powodową okoliczności, które także zostały potwierdzone przez pozwanego.

Przed przystąpienie do oceny merytorycznej powództwa należy w tym miejscu poczynić kilka uwag o rozkładzie ciężaru dowodu w postępowaniu cywilnym.

Zasadę rozkładu ciężaru dowodu określa przepis art. 6 k.c., który stanowi, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Oznacza to, że ten, kto, powołując się na przysługujące mu prawo, żąda czegoś od innej osoby, obowiązany jest udowodnić fakty (okoliczności faktyczne) uzasadniające to żądanie, zaś ten, kto odmawia uczynienia zadość żądaniu, a wiec neguje uprawnienie żądającego, obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje. Procesowym odzwierciedleniem tej zasady jest przepis art. 232 zd. 1 k.p.c., stosownie do którego strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

Zaprzeczenie dokonane przez stronę procesową powoduje, że istotne dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności stają się sporne i muszą być udowodnione. W razie ich nieudowodnienia sąd oceni je na niekorzyść strony, na której spoczywał ciężar dowodu, chyba że miał możność przekonać się o prawdziwości tych twierdzeń na innej podstawie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 1975 roku w sprawie o sygn. akt III CRN 26/75, niepubl.).

Odnosząc powyższe rozważania do okoliczności niniejszej sprawy trzeba zauważyć, że w toku procesu matka małoletniego powoda wskazywała, że pozwany jest ojcem małoletniego oraz przedstawiała koszty jakie ponosi w związku z utrzymaniem małoletniego. Pozwany nie kwestionował wydatków, które matka małoletniego ponosi na jego utrzymanie. Ponadto pozwany przy pierwszej czynności uznał swoje ojcostwo. Jedyną sporną kwestią pomiędzy stronami była okoliczność pozbawienia pozwanego władzy rodzicielskiej nad małoletnim.

Zgodnie z art. 85 § 1 k.r.o. „domniemywa się, że ojcem dziecka jest ten, kto obcował z matką dziecka nie dawniej niż w trzechsetnym, a nie później niż w sto osiemdziesiątym pierwszym dniu przed urodzeniem się dziecka (…)” Natomiast zgodnie z § 2 „okoliczność, że matka w tym okresie obcowała także z innym mężczyzną, może być podstawą do obalenia domniemania tylko wtedy, gdy z okoliczności wynika, że ojcostwo innego mężczyzny jest bardziej prawdopodobne.” Z materiału zebranego w sprawie wynika, więc w sposób niebudzący wątpliwości, iż pozwany M. B. jest ojcem małoletniego I. B. ur. (...) w G., którego matką jest P. B.. Matka małoletniego współżyła z pozwanym w okresie koncepcyjnym. Nie ma natomiast dowodów, by obcowała wówczas płciowo także z innymi mężczyznami. Nie zachodzi, zatem, okoliczność mogąca być podstawą obalenia domniemania ojcostwa pozwanego. Ojcostwo pozwanego zostało przez niego przyznane w toku postępowania, nie było ono także przez niego nigdy kwestionowane.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w pkt. I wyroku ustalając, na mocy art. 84 § 1 k.p.c. ojcostwo pozwanego M. B..

Stosownie do treści art. 89 § 1 k.p.c. jeżeli ojcostwo zostało ustalone przez uznanie, dziecko nosi nazwisko wskazane w zgodnych oświadczeniach rodziców, składanych jednocześnie z oświadczeniami koniecznymi do uznania ojcostwa. Rodzice mogą wskazać nazwisko jednego z nich albo nazwisko utworzone przez połączenie nazwiska matki z nazwiskiem ojca dziecka. Jeżeli rodzice nie złożyli zgodnych oświadczeń w sprawie nazwiska dziecka, nosi ono nazwisko składające się z nazwiska matki i dołączonego do niego nazwiska ojca. Do zmiany nazwiska dziecka, które w chwili uznania już ukończyło trzynaście lat, jest potrzebna jego zgoda.

§ 2 cytowanego przepisu stanowi, iż w razie sądowego ustalenia ojcostwa sąd nadaje dziecku nazwisko w wyroku ustalającym ojcostwo, stosując odpowiednio przepisy § 1. Jeżeli dziecko ukończyło trzynaście lat, do zmiany nazwiska jest potrzebna jego zgoda.

Matka małoletniego I. B. wniosła o nienadawanie małoletniemu nazwiska pozwanego i swoje żądanie utrzymała w toku postępowania. Pozwany natomiast oświadczył, że godzi się na to, by małoletni nosił nazwisko matki. W związku z porozumieniem matki małoletniego powoda oraz pozwanego odnośnie kwestii nazwiska dziecka Sąd w myśl wspomnianego wyżej przepisu, w punkcie III wyroku, pozostawił dziecku nazwisko matki, nie nadając jej jednocześnie nazwiska ojca.

Zgodnie z art. 92 § 2 k.r.o. „jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd w wyroku ustalającym pochodzenie dziecka może orzec o zawieszeniu, ograniczeniu lub pozbawieniu władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców. Przepisy art. 107 i art. 109–111 stosuje się odpowiednio”.

Wskazać należy, że zgodnie z wytycznymi wymiaru sprawiedliwości i praktyki sądowej w przedmiocie sądowego ustalania ojcostwa (OSN 1953, poz. 31) Sąd może powierzyć w wyroku ustalającym ojcostwo, władzę rodzicielską tylko wówczas, gdy przemawiają za tym przesłanki utwierdzające w przekonaniu, że władza ta będzie wykonywana tak, jak wymaga tego dobro dziecka i interes społeczny. Sąd obowiązany jest więc badać stosunek ojca do dziecka, zainteresowanie się jego losem przed procesem, wzajemny stosunek rodziców dziecka oraz kwalifikacje moralne ojca dziecka.

Artykuł 111 § 1 k.r.o. stanowi, iż jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone także w stosunku do jednego z rodziców.

W tym miejscu podnieść należy, iż władza rodzicielska wiąże się z obowiązkami, jakie na rodziców nakłada prawo oraz normy moralne. Jej sprawowanie nie może być uzależnione od chwilowego kaprysu, własnych aspiracji rodzica czy jego potrzeb. Obejmuje ona zarazem prawo jak i obowiązek do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka. Władza rodzicielska dana rodzicom powinna być wykonywana przez nich stale i nieprzerwanie aż do usamodzielnienia się dziecka i osiągnięcia przez nie pełnoletniości. Jest to długi i trudny proces, wymagający niejednokrotnie wielu poświęceń.

Kierując się powyższymi wskazaniami Sąd uznał, iż pozwany wykazywał rażący brak zainteresowania małoletnim mając świadomość, że jest on jego dzieckiem. Pozwany widywał chłopca przez pierwsze 2 lata jego życia, jednak od ponad trzech lat nie ma z nim żadnego kontaktu. Nadto jak wykazano w toku postępowania jeszcze przed narodzinami syna wyjechał on za granicę, do Anglii, pozostawiając matkę małoletniego krótko przed porodem bez jakiejkolwiek pomocy z jego strony. Pozwany jest osobą , której dotychczasowy sposób życia nie przemawia dodatkowo za uznaniem, iż winien on mieć powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim I. B. (1). M. B. niejednokrotnie wchodził w konflikt z prawem, skazany został sześciokrotnie. Od 2012 roku wykonuje karę pozbawienia wolności. W Zakładzie Karnym nie pracuje, przed osadzeniem także nie posiadał zatrudnienia. Pozwany przeszedł trapie antyagresywną. Postawa pozwanego daleko odbiega od wzorcowej, a wręcz może działać demoralizująco na małoletniego powoda. Od czasu wykonywania kary pozbawienia wolności pozwany nie miał kontaktu z małoletnim. Ich relacja ogranicza się wysyłania kartek okolicznościowych na święta. Pozwany zaniedbał więc podstawowe obowiązki rodzicielskie względem małoletniego, takie jak alimentacja, udział w wychowaniu dziecka, dbałość o jego rozwój, okazywanie uczuć, spędzanie czasu, zainteresowanie jego stanem zdrowia. Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że ingerencja we władzę rodzicielską ojca małoletniego i pozbawienie go władzy rodzicielskiej nad synem, była konieczna ze względu na jego dobro.

Sąd dał temu wyraz w punkcie IV wyroku, na mocy art. 93 § 2 k.r.o. w zw. z art. 111 § 1 k.r.o. pozbawiając pozwanego M. B. władzy rodzicielskiej nad małoletnim I. B. (1).

Na marginesie Sąd pragnie wskazać, iż pozwany po odbyciu kary pozbawienia wolności i po wykazaniu zaangażowania w proces wychowawczy małoletniego, poprzez realizowanie obowiązku alimentacyjnego, kontakty osobiste, a także inne starania może zwrócić się do Sądu o przywrócenie mu władzy rodzicielskiej nad małoletnim I. B. (1).

Zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Zgodnie z art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 k.r.o.).

Usprawiedliwione potrzeby dziecka powinny być oceniane nie tylko na podstawie wieku, lecz również miejsca pobytu dziecka, jego środowiska, możliwości zarobkowych zobowiązanych do jego utrzymania i całego szeregu okoliczności każdego konkretnego wypadku. W szczególności pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia te w praktyce pozostają we wzajemnej zależności. Współzależność między usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego a możliwościami zarobkowymi i majątkowymi zobowiązanego wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokajane w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1969 roku w sprawie o sygn. akt III CRN 350/69, OSNPG 1970/2/15)

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego zakres potrzeb dziecka, które powinny być zaspokajane przez rodziców, wyznacza treść art. 96 k.r.o. Stosownie do dyrektywy zawartej w tym przepisie, rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych, jak i duchowych, a także środki wychowania według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie zawodowe i podstawowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji. Najszerszy zakres usprawiedliwionych potrzeb przysługuje dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Przyjmuje się, że ten zakres powinien być ustalony w taki sposób, aby w razie zaspokojenia stopa życiowa dziecka była taka sama jak stopa życiowa rodziców. Sąd Najwyższy podkreślił, że zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, i to zarówno wtedy, gdy żyją z nimi wspólnie, jak i wtedy, gdy żyją oddzielnie. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich sami żyją.

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy nie tylko od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, a także od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Możliwości zarobkowe zobowiązanego nie zawsze jednak mogą być utożsamiane z faktycznie osiąganymi zarobkami. Sąd Najwyższy wyjaśnił, że przez ustawowe określenie „możliwości zarobkowe i majątkowe” należy rozumieć nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swego majątku, lecz te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

W niniejszej sprawie jest bezsporne, że pozwanego obciąża obowiązek alimentacyjny wobec małoletniego I. B.. Ustalono bowiem, że powód jest synem pozwanego, a jest osobą małoletnią, a brak jest danych stwierdzających, aby miał własny majątek.

Celem obowiązku alimentacyjnego jest zapewnienie osobom, które własnymi siłami i środkami nie mogą zaspokoić swoich potrzeb bytowych, niezbędnej pomocy ze strony bliskich krewnych.

Bezspornym jest, że do usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda należy wliczyć koszty wyżywienia, środków higieny i czystości, odzieży, a także jego udział w opłatach mieszkaniowych w zajmowanym przez powoda mieszkaniu. W toku postępowania matka małoletniego przedstawiła wyliczenie kosztów utrzymania syna na kwotę łączną1.100 zł miesięcznie. Pozwany przy pierwszej czynności procesowej, słuchany na rozprawie w dniu 25 maja 2016 roku wskazał, iż zgadza się na łożenie na rzecz małoletniego kwoty po 600 zł miesięcznie, zgodnie z żądaniem strony powodowej. Małoletni ma obecnie 6 lat. Zamieszkuje wraz z matką i dziadkami. Pozwany jak już wskazywano nie uczestniczy w żaden sposób w życiu małoletniego, nie przekazuje żadnych kwot na jego utrzymanie. W toku postępowania strona powodowa wykazała koszty utrzymania małoletniego związane z mieszkaniem. Pozostałe koszty Sąd ustalił w oparciu o zasady doświadczenia życiowego, a także wyliczenia kosztów utrzymania przedstawionego przez matkę powoda, jako że w ocenie Sąd wyliczenie to nie jest zawyżone i odzwierciedla faktycznie ponoszone przez P. B. koszty.

W związku z powyższym, opierając się na zasadach doświadczenia życiowego oraz przy uwzględnieniu materiału dowodowego zebranego w aktach sprawy, Sąd ustalił, że miesięczny koszt utrzymania małoletniego wynosi ok. 1.000-1.100 zł miesięcznie.

W dalszej kolejności należało uwzględnić, że o zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują – jak już wskazano – nie tylko potrzeby uprawnionego, ale również możliwości majątkowe i zarobkowe zobowiązanych – w tym przypadku obojga rodziców powoda. Dochody matki małoletniego powoda ze wszystkimi świadczeniami wypłacanymi na rzecz małoletniego wynoszą ok. 1.100-1.200 zł. Matka małoletniej korzysta z pomocy najbliższej rodziny, z którą zamieszkuje.

Bezspornym jest, że małoletni powód zamieszkuje obecnie z matką. P. B. sprawuje nad córką stałą opiekę. Obowiązek alimentacyjny obciąża oboje rodziców. Jednak stosownie do art. 135 § 2 k.r.o. wykonanie obowiązku względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie (…) może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego. Zatem matka powoda w dużej mierze realizuje spoczywający na niej obowiązek alimentacyjny poprzez sprawowanie osobistej opieki nad synem.

Odnośnie możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego należy wskazać, że pozwany od 2012 roku przebywa w Zakładzie Karnym. Przez umieszczeniem w zakładzie karnym pozwany nie posiadał zatrudnienia. Nie ma on żadnego majątku. W Zakładzie także nie podjął zatrudnienia i nie osiąga żadnego dochodu. Jednakże pozwany z zawodu jest malarzem, gazownikiem. W Zakładzie Karnym pozwany ukończył liceum i zdał maturę. Ukończył także kurs glazurniczy. Planuje podjęcie kursu ślusarskiego. Na podstawie nadesłanych przez Powiatowy Urząd Pracy w G. ofert pracy Sąd ustalił, iż pozwany byłby w stanie osiągać wynagrodzenie co najmniej w graniach 1.750 – 4.000 zł brutto miesięcznie. Ponadto Sąd miał na uwadze, iż pozwany uznał w całości żądanie strony powodowej i wyraził zgodę na łożenie alimentów na rzecz małoletniego w wysokości po 600 zł miesięcznie.

Zestawiając przedstawione wyżej usprawiedliwione potrzeby powoda z możliwościami majątkowymi i zarobkowymi obojga rodziców, Sąd doszedł do przekonania, że w aktualnym stanie faktycznym obowiązek alimentacyjny pozwanego wobec I. B. wyczerpuje się kwotą po 600 zł miesięcznie.

Sąd zważył, że pozwany w nie utrzymuje kontaktu z małoletnim, w jakiejkolwiek formie uczestnicząc w jego życiu oraz tak spełniając choć w części obciążający go obowiązek alimentacyjny. Pozwany, nie poczuwa się do uczestniczenia w życiu syna. Możliwości pozwanego są także ograniczone przez fakt, iż przebywa on od trzech lat w zakładzie karnym. Nie jest on w stanie odciążyć matkę małoletniego w opiece nad nim. Jednakże jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału pozwany zaprzestał kontaktu z małoletnim jeszcze przed rozpoczęciem wykonywania kary pozbawienia wolności, a co więcej, nie pomagał matce I. B. w opiece nad synem zaraz po jego urodzeniu, kiedy to jego pomoc była bardzo ważna zarówno dla matki jak i dla dziecka.

Sąd wziął także pod uwagę, że pozwany nie ma na utrzymaniu innych osób poza małoletnim powodem oraz że obowiązek alimentacyjny powinien wyprzedzać inne zobowiązania. Sąd, ustalając udział pozwanego w kosztach utrzymania powoda w wymienionej części, dyrektywy orzekania o obowiązku alimentacyjnym oraz okoliczności ujawnione w toku sprawy a dotyczące warunków majątkowych obu stron postępowania oraz możliwości zarobkowych obowiązanych do alimentacji powoda I. B..

Zestawiając przedstawione wyżej usprawiedliwione potrzeby powoda z możliwościami majątkowymi i zarobkowymi obojga rodziców Sąd doszedł do przekonania, że w aktualnym stanie faktycznym obowiązek alimentacyjny pozwanego M. B. winien zostać uregulowany w sposób przedstawiony powyżej. Jednocześnie – wobec tego, że powód jest małoletni, środki pieniężne tytułem renty alimentacyjnej powinny być przekazywane jej przedstawicielce ustawowej.

Mając całokształt powyżej przedstawionych okoliczności na uwadze, Sąd, działając na podstawie art. 133 § 1 k.r.o. w zw. z art. 135 §§ 1 i 2 k.r.o., orzekł jak w pkt II wyroku.

O kosztach procesu rozstrzygnięto na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c., przy uwzględnieniu, że powództwo zostało uwzględnione w całości, a nadto powód jako strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych oraz występująca z żądaniem o ustalenie ojcostwa – na podstawie art. 96 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, tj. Dz. U. z 2014 roku, poz. 1025 z późn. zm. (dalej jako u.k.s.c.) – nie miała obowiązku ponoszenia kosztów jedynie sądowych.

Sąd, w punkcie V wyroku, orzekając na podstawie art. 108 k.p.c. oraz 102 k.p.c. odstąpił od obciążania stron kosztami postępowania. Mając na uwadze powyższe wskazania dotyczące strony powodowej, a także obecną sytuację pozwanego, który to przebywa w Zakładzie Karnym i nie posiada żadnego majątku, Sąd uznał takie rozstrzygnięcie za zasadne.

W pkt. VI wyroku Sąd na mocy art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. z urzędu nadał wyrokowi w pkt IV rygor natychmiastowej wykonalności.