Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lipca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Gdańsku w XV Wydziale Cywilnym

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Dorota Kołodziej

Protokolant: stażysta Izabela Węsiora

Po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2014 roku w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa J. K. (1)

przeciwko B. N., R. K. (1), H. K., Biurze Projektów i Doradztwa Technicznego (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.

o zapłatę

I. Zasądza od pozwanych B. N., R. K. (1) H. K., Biura Projektów i Doradztwa Technicznego (...)Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. kwotę 37 467 zł (trzydzieści siedem tysięcy czterysta sześćdziesiąt siedem złotych) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 11 września 2007 r. do dnia zapłaty.

II. W pozostałej części powództwo oddala.

III. Zasądza od powoda J. K. (1) na rzecz pozwanego B. N. kwotę 1500 zł (jeden tysiąc pięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania,

IV. Zasądza od powoda J. K. (1) na rzecz pozwanych R. K. (1) i H. K. solidarnie kwotę 7784 zł (siedem tysięcy siedemset osiemdziesiąt cztery złote) tytułem zwrotu kosztów postępowania w tym kwotę 7234 zł (siedem tysięcy dwieście trzydzieści cztery złote) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

V. Zasądza od powoda J. K. (1) na rzecz pozwanego Biura Projektów i Doradztwa Technicznego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. kwotę 7217 zł (siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

VI. Nakazuje ściągnąć od powoda J. K. (1) na rzecz Skarbu Państwa- Sąd Okręgowy w Gdańsku kwotę 8035,31 zł (osiem tysięcy trzydzieści pięć złotych trzydzieści jeden groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sygn. akt XV C 49/12

UZASADNIENIE

Powód J. K. (1) domagał się od pozwanych B. N., R. K. (1), H. K. oraz Biuro Projektów i Doradztwa Technicznego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. zapłaty in solidum kwoty 1.385.038,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód podał, iż zamierzał zrealizować inwestycję polegającą na budowie węzła hydrotechnicznego na rzece W. w miejscowości N., składającego się z jazu (zapory) i budynku elektrowni wodnej, wzmocnieniu filaru pobliskiego mostu kolejowego oraz obniżeniu dna rzeki pod tym mostem wraz z robotami towarzyszącymi. Rozpoczynając proces inwestycyjno – budowlany powód zamówił wykonanie projektu budowlanego u pozwanego spółki pod firmą Biuro Projektów i Doradztwa Technicznego (...) Spółka z o.o. z siedzibą w G. (projektant). Projekt został przez pozwanego projektanta sporządzony w lipcu 1996 roku, a następnie zmieniony ostatecznie w grudniu 2003 roku. Wykonany przez pozwanego projekt zakładał w szczególności usytuowanie zespołu odwodnienia inwestycji na zewnątrz wykopu pod budowle inwestycji a samo odwodnienie tego wykopu miało nastąpić za pomocą 91 sztuk igłofiltrów o średnicy 50mm i długości filtra 1m. Wykop miał być chroniony ścianą szczelną wykonaną z elementów stalowych (grodzic) wzmocnionych rozporami. W projekcie określono położenie obiektu, odległości pomiędzy elementami ściany szczelnej a także szerokość konstrukcji wzmacniającej filary mostu kolejowego, znajdującego się w pobliżu inwestycji.

W dniu 28 stycznia 2004 roku powód – inwestor i spółka pod firmą (...)Spółka akcyjna w G. zawarli umowę przedwstępną sprzedaży energii elektrycznej w ilości 2000 MWh rocznie.

W dniu 14 maja 2004 roku w S., powód zawarł z H. K. i R. K. (1) przedsiębiorcami spółki cywilnej – Przedsiębiorstwa Produkcyjno – Usługowo- Handlowe (...)(wykonawca) umowę o roboty budowlane. W wykonaniu umowy o roboty budowlane wykonawca zobowiązał się do wykonania robót budowlanych przy realizacji inwestycji do stanu pod montaż urządzeń hydroenergetycznych. Jako zasadniczy zakres robót strony określiły jaz piętrzący, budynek elektrowni wodnej, umocnienie kanałów w rejonie jazu, zaporę ziemną, przepławkę, regulację rzeki poniżej mostu kolejowego, obniżenie dna rzeki pod mostem kolejowym przy czym szczegółowy zakres rzeczowy robót budowlanych został pokreślony w dokumentacji projektowej opracowanej przez pozwanego projektanta oraz Biuro Projektów(...)w G.. W umowie o roboty budowlane wykonawca brał na siebie pełną odpowiedzialność za właściwe wykonanie robót oraz za metody organizacyjno – techniczne stosowane na terenie budowy. W umowie określono równie termin rozpoczęcia i zakończenia robót, zakreślając ich ramy czasowe na okres od dnia 1 czerwca 2004 roku do dnia 31 grudnia 2004 roku. Wykonawca zobowiązał się w szczególności do ubezpieczenia własnym staraniem i na swój koszt budowy i robót z tytułu szkód, które mogą zaistnieć w związku z określonymi zdarzeniami losowymi oraz od odpowiedzialności cywilnej, zabezpieczenia robót przed szkodami powodowanymi warunkami zimowymi oraz przed działaniem warunków atmosferycznych i wód gruntowych, naprawy strat i uszkodzeń w robotach i materiale, za które wykonawca jest odpowiedzialny, umożliwia zbadania na żądanie zamawiającego jakości robót wykonanych z materiałów wykonawcy z także ciężaru i ilości zużytych materiałów badania na własny koszt stopnia zagęszczania gruntu, wystawiania faktur na podstawie sprawdzonych i zaakceptowanych przez inwestora obmiarów sporządzonych przez Wykonawcę, wykonania robót zamiennych i dodatkowych jedynie po zaakceptowaniu ich wykonania i cen przez inwestora w trybie aneksu do umowy oraz do naprawienia i doprowadzenia inwestycji do stanu poprzedniego na własny koszt w wypadku jej zniszczenia lub uszkodzenia.

W dniu 7 czerwca 2004 roku Inwestor zawarł z pozwanych B. N. (inspektor nadzoru) umowę o świadczenie usług nadzoru inwestorskiego nad realizacją inwestycji. W wykonaniu umowy o nadzór pozwany inspektor nadzoru zobowiązał się do pełnienia nadzoru inwestorskiego, w zakresie czynności inspektora nadzoru inwestorskiego w przepisach ustawy- prawa budowlane. W dniu 15 lipca 2004 roku inwestor zawarł z projektantem umowę o pełnienie nadzoru autorskiego nad realizacją inwestycji. W dniu 7 czerwca 2004 roku dokonano przekazania terenu i placu budowy wykonawcy. W dniu 14 czerwca 2004 roku po zapoznaniu się ze szkicem geodezyjnym wytyczenia osi budowli wykonawca zaznaczył, iż zasygnalizowano konieczność uściślenia wymiarów ścianki szczelnej i dowiązania wytyczenia do osi głównej. W dniu 21 czerwca 2004 roku pozwany projektant uściślił wymiary zawiadamiając o konieczność korekty wytyczenia w terenie, którą w dniu 23 czerwca 2004 wykonano. Pozwany wykonawca rozpoczął wykonywanie inwestycji, wykonując wykop oraz ścianki szczelne i roboty mostowe, jednocześnie przystępując do odwodnienia wykopu czego jednak nie udało się dokonać. W dniu 9 września 2004 roku pozwany wykonawca stwierdził, iż wykonanie robót w założonym terminie stało się całkowicie nierealne a dalsze prowadzenie prac niemożliwe, zaś pismem z dnia 20 września 2004 roku pozwany wykonawca odstąpił od umowy o roboty budowlane. W dniu 1 października 2004 roku pozwany wykonawca w związku z odstąpieniem od umowy zaprzestał odwadniania wykopu i wyłączył zespół odwodnienia. Wykop został zalany wodą a inwestycja nie została wykonana.

Niewykonanie inwestycji i zalanie wykopu zostało spowodowane niewłaściwym wykonywaniem umów przez pozwanych. Jednym z najważniejszych zagadnień dotyczącym wykonywania robót był problem niemożliwości odwodnienia wykopu, który w sposób bezpośredni doprowadził do zaprzestania robót i zalania wykopu. Pozwany wykonawca wbrew umowie i wbrew przepisom prawa budowlanego rozpoczął odwadniane wykopu niezgodnie z projektem, który zakładał odwodnienie na zewnątrz wykopu, zaś wykonawca rozpoczął prace odwadniające wewnątrz wykopu. Ponadto wykonawca zastosował igłofiltry o innej długości filtra oraz mniejszej średnicy. Również zainstalowane pompy były mniejszej wydajności a zastosowany przez pozwanego wykonawcę zespół pomp osiągał jedynie 38,49% przewidywanej projektem wydajności pomp. Wykonanie wykopu uniemożliwione zostało przez wykonanie odwodnienia w sposób niezgodny z projektem, powodujące zwiększony napływ wody do wykopu, a gdyby odwodnienie realizowano zgodnie z projektem budowę można byłoby zrealizować. Wykonując prace niezgodnie z projektem, a ostatecznie odstępując od umowy pozwany wykonawca spowodował również rozluźnienie podłoża gruntowego w miejscu planowanej budowy, czym uniemożliwił jej kontynuowanie przez innego wykonawcę bez kosztownych prac naprawczych – o wartości równej poniesionym dotąd kosztom. Pozwany wykonawca dopuścił się także odchyleń w położeniu obiektu budowlanego, przesuwając konstrukcję względem osi podłużnej konstrukcji o wartości 0,59 m, a całości konstrukcji w kierunku mostu kolejowego o wartości 3,89 m, na które to odchylania nie zgadza się właściciel nieruchomości sąsiedniej z mostem kolejowym, Polskie Koleje Państwowe(...)Spółka Akcyjna czyniąc legalizację zmian rzeczą w praktyce niemożliwą. Pozwany wykonawca nie tylko nie wykonywał w ogóle obiektu budowlanego, ale dopuścił się uszkodzenia podłoża przez wykonywanie osłanianie i odwadnianie wykopu niezgodnie z projektem. Tymczasem zgodnie z umową to na pozwanym wykonawcy spoczywała odpowiedzialność za wytyczenie i wykonanie inwestycji ściśle zgodnie z projektem. W ocenie powoda niewłaściwie wykonanie umowy o roboty budowlane, nie powinno było nastąpić, gdyby inni uczestnicy procesu inwestycyjno – budowlanego wykonali swoje zobowiązania właściwie. Powód wyliczył szkodę na kwotę 1.385.038,00 zł , na która składały się :

- koszty naprawy wykonanych przez pozwanego wykonawcę robot pomniejszona o roboty wykonane niewadliwie 438.397,24 zł

- koszty utraconego zysku z tytułu utraconych korzyści, ograniczone przez powoda jedyne do jednego roku w wysokości 893.568 zł

- koszty zapłaconych wynagrodzeń, dodatkowych ekspertyz i opinii w wysokości 53.073 zł

(pozew k. 3-14, 837,-839)

Pismem z dnia 4 lutego 2008 roku powód ograniczył powództwo do kwoty 1.090.333,00 zł cofając powództwo w pozostałym zakresie.

(pismo z dnia 4 lutego 2008 k. 306-307).

Postanowieniem z dnia 7 lutego 2008 roku Sąd Okręgowy w Gdańsku umorzył postępowanie w zakresie cofniętego powództwa.

(postanowienie k. 309)

W odpowiedzi na pozew pozwany B. N. wskazał, iż będąc na budowie zauważył, iż kierownik budowy i kierownik robót podjęli decyzję zmiany lokalizacji instalacji wykopu. Pozwany zwrócił uwagę kierownikowi budowy, że instalacja będzie musiała być wykonana zgodnie z projektem. Uzyskano dobry efekt odwodnienia wykopu fundamentowego i na bieżąco prowadzono wykop przy użyciu koparki z osprzętem chwytakowym. W obecności H. K. pozwany zobowiązał wykonawcę do przedłożenia ekspertyzy dotyczącej zmiany lokalizacji instalacji odwodnieniowej oraz wprowadzona zmiana nie naruszy równowagi gruntowej w dolnej części wykopu. Nadzór autorski nie polecił dokonania zmiany wykonanej instalacji (o dpowiedź na pozew k. 317- 322).

Pozwane Biuro Projektów I Doradztwa Technicznego (...)w G. ” Spółka z ograniczona odpowiedzialnością w G. wniósło o oddalenie powództwa w stosunku do jego osoby oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany zakwestionował powództwo tak co do zasady jak i wysokości. Pozwany wskazał, że z ekspertyz przedstawionych przez powoda wynika, że bezpośrednią przyczyną niewykonania inwestycji było powadzenie w sposób niezgodny z projektem. Okoliczności tej pozwany nie kwestionuje, wbrew jednak odmiennym twierdzeniem powoda pozwany informował o odstępstwie od projektu przed 29 października 2004 roku. Problemy związane z odwodnieniem były przedmiotem narad z udziałem przedstawicieli pozwanego, które miały miejsca 25 sierpnia i 2 września 2004 roku. Po wyjaśnieniu sytuacji pozwany oświadczył na naradzie 2 września 2004 roku, że odwodnienie jest realizowane przy niespełnieniu założeń projektowych. Pozwany dysponuje niepodpisanym projektem notatki służbowej z narady w dniu 2 września 2004 roku przygotowanym przez przedstawicieli powoda. Zgodnie z ustaleniami powziętymi na naradzie pozwany przystąpi do prac projektowych w celu poprawienia wykonanych robót jednakże inwestor i wykonawca nie osiągnęli porozumienia co do dalszych działań. Pozwany nie może ponosić odpowiedzialności za to, że wykonawca nie poprawił błędnie wykonanych robót i doprowadził do zalania obiektu 1 października 2004 roku. Zgodnie z § 2 ust 1 i 2 i § 4 umowy nr 505/NA/04 nadzór autorski miał być wykonywany na żądanie powoda zgłoszone wezwaniem w dzienniku budowy. Umowa nie przewidywała stałego nadzoru, lecz jednorazowe wizyty przedstawicieli pozwanego na budowie, przy czym zakładano 20 wizyt w czasie blisko półrocznego okresu wykonywania nadzoru. W tej sytuacji powód nie mógł wymagać stałego pełnienia nadzoru i natychmiastowego reagowania na wszelkie uchybienia wykonawcy w realizacji umowy. Obowiązek stałej kontroli wykonywania robót budowlanych w tym co do ich zgodności z projektem spoczywa bowiem na inspektorze nadzoru, a nie na projektancie. W odpowiedzi na wezwanie przedstawicieli pozwanego, J. R. wpisem z 29 października 2004 roku stwierdziła niezgodność wykonywanych prac z projektem. Jakkolwiek przedstawiciel pozwanego przebywali wcześniej kilkukrotnie na budowie to jednak ich obecność nie była obowiązkowa w świetle § 4 umowy łączącej strony. W tym stanie rzeczy nie można zarzucać pozwanemu spóźnionego zajęcia stanowiska przez pozwanego. Pozwany nigdy nie wyraził zgody na odstępstwo od projektu w tym trybie, jak również w żaden inny sposób. Wykonawca nie dokonał również wpisu do dziennika budowy o odstąpieniu od projektu odwodnienia. Inspektor nadzoru reprezentuje inwestora na budowie, a zatem skoro inwestor nadzoru miał wiedzę o odstąpieniu od projektu i to akceptował to czynił to w imieniu powoda. W tej sytuacji powód nie może wywodzić przeciwko pozwanemu żadnych roszczeń z tytułu spóźnionego poinformowania do o odstępstwie od projektu. W konsekwencji zachowanie pozwanego w żaden sposób nie mogło przyczynić się do powstania szkody w majątku powoda. Powód poprzez swojego przedstawiciela inspektora nadzoru został ustnie poinformowany o odstępstwie od projektu przed jego dokonaniem. Nawet gdyby przyjąć że pozwany uchybił jakimkolwiek obowiązkom w zakresie sprawdzenia zgodności wykonywanych prac z projektem, to takie rzekome uchybienie nie pozostawałoby w związku przyczynowym ze szkoda poniesioną przez powoda. Wcześniejsze wykrycie przez pozwanego odstępstwa od projektu nie zapobiegałoby powstaniu szkody skoro przedstawiciel powoda o tym odstępstwie został poinformowany z wyprzedzeniem przez wykonawcę. Pozwany zakwestionował żądanie pozwu co do wysokości, wskazując, że powód nie przedstawił w dowodowych źródłach, które legły u podstaw obliczeń zatrudnionego przez siebie rzeczoznawcy. W tej sytuacji nie sposób ustosunkować się do przyjętego przez powoda sposobu wyliczenia poniesionej szkody (o dpowiedz na pozew k. 350-352).

Pozwani R. K. (1) i H. K. wnieśli o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na rzecz pozwanych kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwani podnieśli, że w trakcie umowy, od samego początku, wykonawca stwierdzał nieprawidłowości w projekcie oraz niemożność wykonania prac zgodnie z projektem, co zdaniem wykonawcy wynikało w znacznej mierze z nieprawidłowości projektu. Informacje te były przekazywane tak ustnie inspektorowi nadzoru inwestorskiego jak i samemu inwestorowi, jak i pisemnie do dziennika budowy. Tematyka dotycząca przebiegu prac była taka, że na bieżąco omawiana była na wspólnych spotkaniach. Wykonawca proponował dokonywanie drobnych zmian, a także odstępstw od projektu, w szczególności w zakresie przeorganizowania systemu odwodnienia wykopu. Wszelkie prace były uzgadniane z projektantami. Inwestor był świadomy i akceptował wszelkie odstępstwa od projektu, a kwestie braku porozumienia na linii Inwestor a reprezentujący go inspektor nadzoru inwestorskiego jest wewnętrzną sprawą Inwestora i nie powinny pociągać negatywnych skutków dla wykonawcy, a w szczególności nie powinny powodować wytaczania przeciwko wykonawcy procesu. W toku realizacji przez wykonawcę dalsze wykonywanie umowy stało się niemożliwe z uwagi na niemożność wykonana dwóch studni szybowych systemu odwadniania terenu budowy. Zdaniem pozwanego okoliczność ta wynikała z wad projektu. Kontynuowanie zaś prac zgodnie z projektem i wskazówkami Inwestora groziło w ocenie wykonawcy zniszczeniem lub uszkodzeniem budowanego obiektu, a nawet katastrofa budowlaną. Niezbędnym stało się podjecie przez inwestora okresowych działań w szczególności zmiana sposobu odwadniania przy pomocy studni, aby można było kontynuować prace budowlane. Inwestor takiego działania nie podjął, w efekcie niemożliwym stało się zrealizowanie całej inwestycji. Pozwani wskazali również, że inwestor próbując udowodnić, że wykonanie prac jest możliwe zaczął samodzielnie wykonywać prace wykonawcze między innymi zaczął dokonywać próby zapuszczenia studni szybowych systemu odwodniania, oraz wykonywać rozpory ścianek stalowych w wykopie co oczywiście nie przyniosło spodziewanego rezultatu, nadto spowodowało bardo niekorzystne efekty w postaci rozluźnienia gruntu podłoża wykopu. Prace budowlane samego inwestora trwały ponad dwa tygodnie odbywały się bez zgody wykonawcy oraz kierowników budowy i został odnotowane w dzienniku budowy. Wskazali, iż wniosek powoda o naprawienie szkody wynikłej z wykonania prac przez wykonawców pozwanych w niniejszej sprawie nie jest zasadny, albowiem za ewentualnie istniejącą szkodę pozwani nie mogą odpowiadać, gdyż odstępstwa od projektu wynikały z wad projektu bądź nie miały żadnego wpływu na obniżenie efektywności inwestycji poniżej wymaganego progu, a co najważniejsze były akceptowane przez Inwestora. Odstępstwa te nie przyniosły inwestorowi żadnej szkody. Ponadto to powód wykonał samodzielnie prace, które doprowadziły do negatywnych skutków w postaci rozluźnienia gruntu wykopu, poprzez zapuszczenie studni i dokonanie tzw. płuczki, a zatem powstanie nieodwracalnych szkód. Niezasadnym jest także zarzut winy wykonawcy poprzez niezgłaszanie wad projektu, bowiem to do inwestora należy fakt weryfikacji projektu. Obciążania zaś wykonawcy obowiązkiem dokonania szczegółowej analizy projektu pod względem jego poprawności jest niezasadne. Zdaniem wykonawcy dokonane przez niego zmiany nie tylko nie powodowały szkody Inwestorowi ale przyniosły stosowne korzyści. Pozwani zakwestionowali także wyliczenie dotyczące wysokości szkody. Pozwani wskazali, że brak jest szczegółowego wyliczenia wskazującego na sposób określenia wysokości zysku. W ocenie pozwanych opisana przez powoda kwota stanowi prawdopodobnie przychód, który to prezentuje inną wartość niż osiągany z transakcji czysty zysk. Pozwani zanegowali wszelkie analizy przewidywanego przychodu i uzyskanego zysku, a wyliczenie powoda uważa się w tym zakresie za niczym nie poparte (o dpowiedz na pozew. 376-399).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. K. (1) zamierzał zrealizować inwestycję polegającą na budowie węzła hydrotechnicznego na rzece W. w miejscowościN..

Na podstawie umowy nr(...)z dnia 15 listopada 1995 roku zlecił spółce Biuro Projektów i Doradztwa Technicznego (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G. opracowanie prac projektowych związanych z budową węzła hydrotechnicznego na rzece W. w miejscowości N.. Opracowanie obejmowało swym zakresem zaporę ziemną, jaz piętrzący, MEW wbudowaną w korpus jazu, przepławkę dla ryb, czaszę zbiornika, regulację rzeki poniżej stopnia, wyposażenie obiektu w urządzenia kontrolno – pomiarowe. Biuro Projektów i Doradztwa Technicznego (...) Spółka z o.o. w G. wykonało zamówiony projekt.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Projekt z 1996 roku k. 55-62

Po opracowaniu projektu budowy węzła hydrotechnicznego na rzece W. w miejscowościN., J. K. (1) wystąpił o wydanie decyzji o pozwolenie na budowę. W dniu 29 października 1997 roku Wojewoda (...) wydał decyzje o pozwoleniu na budowę Małej Elektrowni Wodnej na rzece W. w km 62 + 098 w N.składającej się z elementów:

- zapory wodnej

- jazu dwuprzęsłowego

- siłowni wodnej z trzema turbozespołami

- upustu dennego

- przepławki dla ryb

- zbiornika wodnego

- regulacji odcinków rzeki W. od strony górnej wody i dolnej wody.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Decyzja o pozwolenie na budowę z 1996 roku k. 72-75

W grudniu 2003 roku oraz w lutym 2004 roku Biuro Projektów i Doradztwa Technicznego w G. dokonało zmian w pierwotnym projekcie Budowy Węzła Hydrotechnicznego na rzece W. w miejscowościN..

Projekt przewidywał dwa stopnie odwodnienia. Pierwszy stopień odwodnienia polegał na zamontowaniu urządzeń odwadniających na zewnątrz wykopu w postaci 91 igłofiltrów rozstawionych wzdłuż ścianek szczelnych otaczających wykop. Igłofiltry miały spełniać parametry: średnica d= 50mm, długość filtra 1,0 m i długości ca 10m. Igłofiltry miały odwodnić wykop do rzędnej 79,00 m npm przy łącznej wydajności 218m3/godzinę.

Drugi stopień odwodnienia przewidywał, że przy działających igłofiltrach na zewnątrz miały zostać zapuszczone dwie studnie szybowe wewnątrz wykopu i odpompowywana woda, aż do osiągnięcia poziomu pół metra poniżej projektowanego dna wykopu.

Wykop miał być chroniony ścianą szczelną wykonana z elementów stalowych (grodzic) wzmocnionych stalowymi rozporami. W projekcie określono położenie obiektu, odległości pomiędzy elementami ściany szczelnej, a także szerokość konstrukcji wzmacniającej filary mostu kolejowego, znajdującego się w pobliżu inwestycji.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Projekt zamienny k. 63,64, 69- 71

⚫

Opinia biegłego L. Ł. k. 1162-1173, 1246-1259,1275-1283, 1896-1898

⚫

Zeznania świadka J. R. k. 1023-1029

⚫

Zeznania świadka S. J. k. 877-881,1987-1991

W dniu 28 stycznia 2004 roku pomiędzy J. K. (1) (sprzedający) prowadzącym działalność gospodarczą(...)” J. K. (1) a Energą(...)Spółką Akcyjną (kupujący) została zawarta umowa przedwstępna sprzedaży Energii Elektrycznej. Przedmiotem niniejszej umowy było przyrzeczenie zawarcia Umowy dotyczącej zakupu Energii Elektrycznej wyprodukowanej przez firmę (...)w Małej Elektrowni Wodnej w miejscowości N.na warunkach określonych w niniejszej Umowie zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 30 maja 2003 roku w sprawie obowiązku zakupu energii elektrycznej ze źródeł niekonwencjonalnych i odnawialnych oraz wytwarzanej w skojarzeniu z wytwarzaniem ciepła, a także ciepła ze źródeł niekonwencjonalnych i odnawialnych oraz zakres tego obowiązku. Sprzedający oświadczył, że wielkość rocznej produkcji Energii Elektrycznej w MEW wyniesie 2000 MWh. Cena Energii Elektrycznej, za którą kupujący zobowiązał się kupować energię od sprzedającego wynosiła 240 zł/MWh (netto bez VAT- u). Strony ustaliły również, że umowa definitywna zostanie zawarta do dnia 30 listopada 2008 roku. (§ 2 pkt 1,3,5, 7). Umowa weszła w życie w dniu podpisania i miała obowiązywać do dnia zawarcia umowy definitywnej, lecz nie później niż do dnia 31.12.2005 roku. (§ 5 pkt 1)

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Umowa przedwstępna sprzedaży energii elektrycznej k. 85-89

Decyzją z dnia 30 marca 2004 roku Wojewoda (...) udzielił J. K. (1) pozwolenia wodnoprawnego na piętrzenie wód rzeki W., dla celów energetycznych, na pobór wód rzeki W., na wykonanie urządzeń wodnych stopnia wodnego w postaci zapory wodnej, jazu piętrzącego, elektrowni wodnej, spustu dennego, przepławki dla ryb, kanału odpływowego.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Decyzja k. 923-924

Decyzją z dnia 14 kwietnia 2004 roku Wojewoda (...) uchylił decyzję o zatwierdzeniu projektu budowlanego węzła hydrotechnicznego na rzece W. w miejscowościN.gmina S. opracowanego w BPiDT (...) (w 1996 – nr proj.(...)) z dnia 29.10.1997 roku nr (...) (...)i udzieleniu pozwolenia na budowę w części dotyczącej rozwiązania projektowego jazu piętrzącego ze spustem dennym i budynku Małej Elektrowni Wodnej z wyposażeniem, i jednocześnie zatwierdził projekt budowlany zamienny – Budowa węzła hydrotechnicznego na rzece W. w miejscowości N.nr proj. (...) opracowany przez mgr inż. J. R. oraz udzielił dla E. i J. K. (1) pozwolenia na budowę zamierzenia inwestycyjnego polegającego na budowie obiektu hydrotechnicznego – węzła hydrotechnicznego obejmującego budowę jazu piętrzącego ze spustem dennym i budowie budynku elektrowni wodnej z wyposażeniem technologicznym zamiennym, według przedłożonego projektu zamiennego wyżej wymienionego.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Decyzja z dnia 14.04.2004 k. 76-77

⚫

Decyzja o pozwoleniu a budowę z dnia 29.10.1997 k. 72-75

⚫

H. k. 55-64

Od marca do czerwca 2004 roku wokół terenu, na którym miał zostać wybudowany węzeł hydrotechniczny trwały prace porządkowe w tym w zakresie karczowania.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzone dowodem:

⚫

Zeznana B. N. k. 954-964

W dniu 14 maja 2004 roku pomiędzy (...) J. K. (1) (zamawiający) a Przedsiębiorstwem Produkcyjno – Usługowo – Handlowym (...) H. K., R. K. (1) (wykonawcą) została zawarta umowa nr(...)roku. Przedmiotem umowy, było przekazanie wykonawcy do wykonania robót budowlanych na obiekcie „Budowa węzła hydrotechnicznego na rzece W. w miejscowościN., powiat(...)”, do stanu pod montaż urządzeń hydroenergetycznych (§ 1 umowy).

W § 2 umowy wskazano, że obiekt budowlany, stanowiący przedmiot umowy z § 1, obejmował zasadnicze elementy: jaz piętrzący, budynek elektrowni wodnej, umocnienie kanałów w rejonie jazu, zapora ziemna, przepławka, regulacja rzeki poniżej mostu kolejowego, obniżenie dna rzeki pod mostem kolejowym. Szczegółowy zakres rzeczowy robót budowlanych został określony w dokumentacji projektowej opracowanej przez BP i DT (...)„ Spółkę z o.o. w G. i Biuro Projektów(...)w G..

Termin rozpoczęcia przedmiotu umowy ustalono na 1 czerwca 2004 roku, zaś termin zakończenia na dzień 31 grudnia 2004 roku (§ 3 umowy).

W § 25 umowy, wykonawca zobowiązał się do wykonania robót budowlanych objętych niniejszą umową zgodnie z umową i dokumentacją projektową, warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót, Polskimi Normami, zasadami wiedzy technicznej oraz obowiązującymi przepisami. Wykonawca wziął na siebie pełną odpowiedzialność za właściwe wykonanie robót, zapewnienie warunków bezpieczeństwa, sporządzoną przez siebie dokumentację i specyfikacje techniczne oraz za metody organizacyjno – techniczne stosowane na terenie budowy. Ponadto, wykonawca robót zobowiązał się do wypłaty odszkodowania osobom trzecim i zamawiającemu w przypadku wyrządzenia jakichkolwiek szkód na gruntach w obrębie prowadzonych robót, na powierzchni większej niż było to uzasadnione prawidłową organizacją i właściwą technologią wykonywania robót.

§ 23 umowy przewidywał, że stronom przysługuje prawo odstąpienia od umowy oprócz przypadków wskazanych w kodeksie cywilnym, prawo odstąpienia od umowy w następujących sytuacjach:

1)  Zamawiającemu przysługuje prawo do odstąpienia od umowy:

- w razie wystąpienia istotnej zmiany okoliczności powodującej, że wykonanie umowy nie leży w interesie Zamawiającego, czego nie można było przewidzieć w chwili zawarcia umowy, odstąpienie od umowy w tym wypadku może nastąpić w terminie miesiąca od powzięcia wiadomości o powyższych okolicznościach. W takim wypadku Wykonawca może żądać jedynie wynagrodzenia należnego mu z tytułu wykonania części umowy

- zostanie ogłoszona upadłość lub rozwiązanie firmy Wykonawcy

- zostanie wydany nakaz zajęcia majątku Wykonawcy

- wykonawca nie rozpoczął robót bez uzasadnionych przyczyn oraz nie kontynuuje ich pomimo wezwania zamawiającego złożonego na piśmie

- wykonawca przerwał realizację robót i przerwa trwa dłużej niż 14 dni

2) Wykonawcy przysługuje prawo odstąpienia od umowy jeżeli:

- zamawiający zawiadomi wykonawcę, iż wobec zaistnienia uprzednio nieprzewidzianych okoliczności nie będzie mógł spełnić swoich zobowiązań umownych wobec Wykonawcy.

Odstąpienie od umowy powinno nastapić w formie pisemnej pod rygorem nieważności takiego oświadczenia i powinno zawierać uzasadnienie.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Umowa nr(...)k. 89-99

W dniu 7 czerwca 2004 roku pomiędzy J. K. (1) (zamawiającym) a B. N. (inspektorem) została zawarta umowa o dzieło na pełnienie nadzoru inwestorskiego nad realizacją robót budowlanych na obiekcie N., gm. (...)budowa jazu i budynku elektrowni na rzece W.. Przedmiotem umowy było zlecenie inspektorowi wykonanie pełnienia nadzoru inwestorskiego nad realizacją robót na zadaniu N.budowa węzła hydrotechnicznego. W § 2 umowy, strony ustaliły, że do obowiązków inspektora należy pełny zakres czynności inspektora nadzoru inwestorskiego określony w przepisach praca budowlanego.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Umowa o dzieło k. 100-101

Tego samego dnia dokonano przekazania terenu i placu budowy wykonawcy Przedsiębiorstwu Produkcyjno – Usługowo – Handlowemu (...) H. K., R. K. (1). W dniu 11 czerwca 2004 roku przy udziale geodety przekazano wykonawcy główne osie budowli. Przyszłe osie budowli zostały w terenie zabite bolcami i żerdziami stalowymi, ogrodzone i opalikowane taśmą ostrzegawczą biało – czerwoną, aby nie uległy zniszczeniu.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Dziennik budowy nr 116/99 k. 110

⚫

Zeznania świadka R. K. (2) k. 1038-1039

⚫

Zeznania świadka W. K. (1) (...)-1040

⚫

Zeznania pozwanego H. K. k. 871-877, 2107-2115

W dniu 14 czerwca 2004 roku wykonawca po zapoznaniu się ze szkicem geodezyjnym wytyczenia osi budowli zasygnalizował konieczność uściślenia wymiarów ścianki szczelnej i dowiązania wytyczenia do osi głównej.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Dziennik budowy nr 116/99 k. 111

⚫

Zeznania świadka R. K. (2) k. 1038-1039

⚫

Zeznania świadka W. K. (1) (...)-1040

⚫

Zeznania pozwanego H. K. k. 871-877, 2107-2115

W dniu 21 czerwca 2004 roku nadzór autorski uściślił wymiary i zawiadomił geodetę o koniczności wykonania korekty wytyczenia w terenie. W dniu 23 czerwca 2004 roku wykonano korektę w terenie. Wytyczenie nie było dokładne, co w konsekwencji doprowadziło do niezgodnego z projektem i uzgodnieniami z PKP położenia obiektów małej elektrowni wodnej. Ani nadzór Autorski wykonywany przez pozwane Buro Projektowe mimo wielokrotnej bytności na budowie, ani też inspektor nadzoru nie zakwestionował na czas położenia obiektów. Zrobiono to dopiero po trzech miesiącach dokonując w dniu 29 października 20104 r. odpowiedniego zapisu w dzienniku budowy

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Dziennik budowy nr 116/99 k. 111

⚫

Zeznania świadka R. K. (2) k. 1038-1039

⚫

Zeznania świadka W. K. (1) (...)-1040

⚫

Zeznania powoda J. K. (1) k.822-831, 2056-2065, 2089-2092

⚫

Zeznania pozwanego H. K. k. 871-877, 2107-2115,

⚫

Opinia biegłego L. Ł. k. 1162-1173, 1246-1259,1275-1283, 1896-1898

W dniu 23 czerwca 2004 roku Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Usługowo – Handlowe (...) z dwutygodniowym opóźnieniem przystąpiło do wykonywania lewego skrzydła ścianki.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Dziennik budowy nr(...)k. 111

⚫

Pismo z dnia 23.06.2004 k. 734

⚫

Pismo z dnia 22 lipca 2004 k. 733

W dniu 30 czerwca 2004 roku wykonawca przystąpił do wykonywania prac kafarowych.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Dziennik budowy nr (...)k. 111

W miesiącu lipcu 2004 roku wykonawca oczyścił dno koryto rzeki w świetle mostu, przystąpił do wbijania grodzic, pogrążył lewą stronę ścianki szczelnej.

W dniu 15 lipca 2004 roku przystąpiono do wbijania ścianki przy filarze mostu kolejowego, jednakże dnia następnego prace te zostały przerwane, do czasu dokonania oględzin z projektantem. Przy wbijaniu brusów przy filarze mostowym natrafiono na trudności (okazało się, że na dnie zalega gruz, całe elementy mosty, a nawet niewybuchy z II wojny światowej), zmusiło to wykonawcę do pogrążenia ścianki szczelnej.

W dniu 23 lipcu 2004 roku zakończono prace kafarowe w części jazu oraz zakończono pogrążania ścianki przy filarze mostowym.

W dniu 24 lipca 2004 roku wykonawca przystąpił do pierwszego stopnia odwodnienia wykopu instalując 54 sztuk igieł, zamiast przewidzianych projektem 91. Wykonawca zastosował również mniejsze igłofiltry niż to przewidywał projekt, zarówno co do średnicy jak i długości. Ponadto wykonawca podjął samodzielnie decyzję o przemieszczeniu igłofiltrów do wewnątrz ścian szczelnych, a nie jak przewidywał projekt na zewnątrz. W kolejnych dniach systematycznie zwiększano ilość igłofiltrów. W tym wypadku również ani nadzór autorski ani też inspektor nadzoru nie zakwestionowali sposobu wykonywania prac.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Dziennik budowy nr 116/99 k. 111-118

⚫

Opinia biegłego L. Ł. k. 1162-1173, 1246-1259,1275-1283, 1896-1898

⚫

Zeznania świadka A. B. k. 1037

⚫

Zeznania świadka B. J. k. 1029-1031

⚫

Ekspertyza techniczna Politechniki G. k. 160 - 185

W dniu 15 lipca 2004 roku pomiędzy J. K. (1) (zamawiający) a Biurem Projektów i Doradztwa Technicznego (...) w G.” Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (wykonawcą) doszło do zawarcia umowy nr(...), na mocy której zamawiający zlecił a wykonawca przyjął do wykonania pełnienie nadzoru autorskiego nad realizacją zadania inwestorskiego Projekt Budowlany – zamienny węzła hydrotechnicznego na rzece W. w miejscowościN.. Termin pełnienia nadzoru został określony na czas od 20 lipca 2004 roku do dnia 31 grudnia 2004 roku. Projektant na żądanie zamawiającego zobowiązał się pełnić nadzór autorski zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego w zakresie stwierdzenia w toku wykonywania robót budowlanych zgodności realizacji z projektem, uzgadniania możliwości wprowadzenia rozwiązań zamiennych w stosunku do przewidzianych w projekcie, zgłoszonych przez Zamawiającego lub wykonawcę, wyjaśniania wątpliwości powstałych w toku realizacji zadania. ( § 1i 2 umowy)

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem :

⚫

Umowa nr(...)k. 102-103

Pismem z dnia 5 sierpnia 2004 roku J. K. (1) w związku ze stwierdzonymi opóźnieniami w realizacji budowy węzła hydrotechnicznego wN.zwrócił się do H. K. i R. K. (1) o przedstawienie w terminie 7 dni szczegółowego harmonogramu budowy węzła hydrotechnicznego, zgodnego z umową oraz załączonym do kosztorysu harmonogramem rzeczowo - finansowym, planu nadrobienia opóźnień, określenia potrzeb zasilenia w energię elektryczną budowy, oraz w trybie pilnym dostarczenia na budowę sprawnej pompy do odwodnienia wykopu, agregat prądotwórczy i zrealizowanie § 12 umowy.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Pismo z dnia 5.08.2004 k. 729

Pismem z dnia 6 sierpnia 2004 roku Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Usługowo – Handlowe (...) przedstawiło plan przyśpieszenia realizacji zadania. Jednocześnie poinformowano (...), że uaktualniony harmonogram rzeczowo – finansowy wykonania inwestycji przedstawi kierownik budowy. W piśmie wskazano okoliczności z powodu, których doszło do opóźnień:

- termin przekazania placu budowy w dniu 7 czerwca 2004 roku

- transport grodzic na zlecenie do dnia 2 czerwca 2004 roku

- prace geodezyjne – korekty osi do dnia 23 czerwca 2004 roku

- nieprzewidziany w dokumentacji rodzaj gruntu na obiekcie budowy- konieczność zmiany sprzętu do wykonywania robót kafarowych

- rumowisko, złom oraz niewybuchy w korycie rzeki P.

- błędy w dokumentacji projektowej

- koniczność wykonywania robót dodatkowych związanych z wywozem ziemi z wykopu.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Pismo z dnia 6.08.2004 k. 727

⚫

Plan przyśpieszenia k. 728

W dniu 9 sierpnia 2004 roku na terenie „Budowy węzła hydrotechnicznego na rzece W. w miejscu N.” doszło do sprawdzenia robót kafarowych przez Komisje w osobach J. K. (1), W. N., K. T. (1). Komisja po dokonaniu analizy P.B.W. i zapoznaniu się z warunkami realizacji robót w obrębie mostu kolejowego i wykopie fundamentowym pod MEW postanowiła, że wystąpiła koniczność wykonania robót dodatkowych niezbędnych dla prawidłowego wykonania obiektu. Inwestor postanowił, że Wykonawca opracuje i przedłoży do zatwierdzenia przedmiary robót i kosztorysy niezbędne dla ustalenia wartości kosztorysowej robót dodatkowych. W konsekwencji ustalono iż przedmiotem koniecznym do wykonania robót było przetransportowanie i zhałdowanie całości urobku z wykopu pod fundamenty w ilości 6720 m3. W zakresie zaś robót dodatkowych związanych ze zmianą koryta rzeki zalecono wykonać podniesienie lewego brzegu na całej dolinie rzeki W. do rzędnej projektowanej tj. 83.000 przy obecnym poziomie 80.07 npm, h=3m, l=80m, V=2400m3, aby doprowadzić do puszczenia wody. Ponadto należało wykonać ubezpieczenia skarp zapory – kanałów dopływowego i odpływowego z pyt żelbetonowych w ilości ustalonej z Inwestorem 110 sztuk. W celu zabicia ścianki oraz koniczności wykonania tymczasowego najazdu dla sprzętu ciężkiego zalecono wydobycie z dna gruzu, złomu rumowiska kamiennego w całości w gruncie kat IV razem 99,6m3, a także wywóz urobku do 0,5 km.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Protokół koniczności nr 1 k. 726

⚫

Protokół koniczności nr 2 k. 725

⚫

Protokół koniczności nr 3 k. 723

⚫

Protokół koniczności nr 4 k. 722

⚫

Zeznania powoda J. K. (1) k.822-831, 2056-2065, 2089-2092

⚫

Zeznania pozwanego B. N. k.954-964,2092-2096

⚫

Zeznania świadka K. T. (2) k. 989-990

W dniu 11 sierpnia 2004 roku zainstalowano 17 rozpór pomiędzy ściankami szczelnymi z G- 62 i przystąpiono do drugiego etapu odwodnienia wykopu za pomocą zapuszczania studni szybowych z kręgów o średnicy 12. Zauważono, że napływ wód gruntowych jest bardzo obfity.

W dniu 24 sierpnia 2004 roku doszło do podtopienia wykopu fundamentowego. Dopływ wody przewyższał możliwość jej odprowadzenia. Wykonawca podjął samodzielnie decyzję o przemieszczeniu igłofiltrów do wewnątrz ścian szczelnych.

W związku z zaistniałą sytuacją w dniu 25 sierpnia 2004 roku doszło do spotkania uczestników budowy, w celu podjęcia działań w sprawie odwodnienia wykopu pod J. MEW.

W dniu 25 sierpnia 2004 roku w obecności J. K. (1), R. K. (1), H. K., W. N. oraz J. R., S. J. ustalono, że w ciągu trzech dni wykonawca wprowadzi dodatkowy zestaw igłofiltrów na budowę. Projektanci wyrazili zgodę na zmianę stali gładkiej na żebrowaną. Ponadto stwierdzono częściowo wykonanie prac odwodnieniowych.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Notatka służbowa k. 716

⚫

Dziennik budowy nr 116/99 k. 123

⚫

Opinia biegłego L. Ł. k. 1162-1173, 1246-1259,1275-1283, 1896-1898

Nadzór autorski podczas lustracji prac trwających na budowie, nie zauważył zmiany lokalizacji igłofiltrów, nie wnosił również zastrzeżeń co do średnicy zastosowanych przez wykonawcę igłofiltrów jak i ich ilości.

Dowód:

⚫

Opinia biegłego L. Ł. k. 1162-1173, 1246-1259,1275-1283, 1896-1898

Pismem z dnia 26 sierpnia 2004 roku Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Usługowo – Handlowe (...) poinformowało (...)że został uruchomiony dodatkowy 4 zestaw odwodnieniowy w wykopie fundamentowym MEW firmy(...)z odpłatnością tylko za zużytą energię elektryczną, natomiast do dnia 31.08.2004 roku w razie koniczności potwierdzonej odpowiednim zapisem w Dzienniku Budowy przez inspektora Nadzoru, zostaną podłączone i uruchomione następne zestawy odwodnieniowe.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Pismo z dnia 26.08.2004 k. 715

W dniu 27 sierpnia 2004 roku wykonawca nadal prowadził pogłębianie wykopu fundamentowego pod MEW pod osłoną 77 sztuk igłofiltrów.

Jednocześnie wykonawca poinformował inwestora, że w związku z znacznymi nieprzewidzianymi trudnościami występującymi na realizowanej przez nich inwestycji oraz dużą ilością robót dodatkowych, wykonawca nie gwarantuje dotrzymania terminu wykonania budowy na dzień 31.12.2004 roku.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Pismo z dnia 27.08.2004 k. 713

⚫

Dziennik budowy nr 116/99 k. 124

Decyzją z dnia 31 sierpnia 2004 roku Prezes Urzędu Regulacji Energetyki udzielił J. K. (1) prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą H. koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej na okres od 5 września 2004 roku do dnia 5 września 2014 roku.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Decyzja k. 2551

W dniu 1 września 2004 roku uruchomiono czwarty zestaw igłofiltrów i zwiększono odwadnianie powierzchniowe. Po całonocnym pompowaniu pełnym zestawem osiągnięto obniżenie poziomu wody gruntowej w głównym wykopie do poziomu jaki przewidywał projekt dla I stopnia odwodnienia.

Jednakże przy dalszych próbach zapuszczenia studni dla II stopnia odwodnienia stwierdzono występowanie napiętego zwierciadła wody gruntowej, które uniemożliwiało osiągnięcie wymaganych projektem zafiltrowania studni.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Dziennik budowy nr(...)k. 125

⚫

Zeznania świadka W. B. k. 1031-1036

W dniu 2 września 2004 roku odbyło się spotkanie uczestników procesu inwestycyjnego budowy węzła hydrotechnicznego, w celu przedstawienia realizacji ustaleń z narady z dnia 25 sierpnia 2004 roku.

J. R. stwierdziła, że przyjęte założenia do projektu są właściwe. Twórcy projektu J. G. i S. J. wskazali, że odwodnienie jest realizowane przy niespełnieniu założeń projektowych, pompowanie powinno trwać cały czas. Z kolei inspektor nadzoru B. N. stwierdził, że należy przewidzieć odwodnienie pompa głębinową, nie można przerwać odwodnienia i brak jest błędów projektowych w odwodnieniu.

Biuro Projektów (...) wyraził zgodę na zmianę studni szybowych na studnie depresyjne.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Notatka służbowa k. 698-700

⚫

Zeznania pozwanego H. K. k. 871-877, 2107-2115

⚫

Zeznania powoda J. K. (1) k.822-831, 2056-2065, 2089-2092

⚫

Zeznania świadka J. R. k. 1023-1029

⚫

Zeznania świadka W. B. k. 1031-1036

W dniu 6 września 2004 roku H. przesłał alternatywny do projektowanego sposób odwodnienia wykopu budowlanego studniami depresyjnymi, w oparciu o posiadaną dokumentację techniczną badań podłoża gruntowego z listopada 1994 roku oraz sposób zapuszczenia dodatkowej ścianki szczelnej od strony dolnej wody.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Pismo z dnia 6.09.2004 k. 692

⚫

Projekt k.693-695

⚫

Zeznania świadka J. R. k. 1023-1029

Pismem z dnia 8 września 2004 roku J. K. (1) poinformował wykonawcę, że osobiście nie wyraził zgody na zmianę położenia linii zapuszczenia igłofiltrów. Jednoczenie inwestor wyraził zgodę na wykonanie studni depresyjnych i ścianki szczelnej według alternatywnego opracowania BP i DT (...) w G. z dnia 6.09.2004 roku, z zaznaczeniem, że nie zgadza się na pokrywaniu kosztów tychże prac.. Jednocześnie inwestor zastrzegł, że o ile realizacja odwodnienia przy niespełnieniu założeń projektowych nie osiągnie pełnego efektu, będzie zmuszony wezwać do zmiany sposobu wykonywania odwodnienia zgodnie z projektem w określonym terminie.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

Pismo z dnia 8.09.2004 k. 681

W dniu 9 września 2004 roku odbyło się kolejne spotkania członków procesu inwestycyjnego, którego tematem była kwestia odwodnienia.

Ostatecznie inwestor podjął decyzję, żeby w ramach robót dodatkowych należy wbić ścieżkę szczelną na długością 11,20 m na głębokość podaną w alternatywnym projekcie Biura Projektów.

Pismem z dnia 9 września wykonawca wskazał na rozbieżności projektowe, które wystąpiły podczas realizacji projektu.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Notatka służbowa k. 678-680

⚫

Dziennik budowy nr 116/99 k. 127

⚫

Pismo z dnia 9.9.2004k. 672-673

⚫

Zeznania świadka W. B. k. 1031-1036

Pismem z dnia 9 września 2009 roku w nawiązaniu do wcześniejszych rozmów oraz dokonanego wpisu do dziennika budowy C. stwierdziło, jako wykonawca budowy węzła hydrotechnicznego na rzece W. w miejscowości (...), że dalsze wykonywanie robót budowlanych według dokumentacji projektowej dostarczonej przez inwestora jest niemożliwe. W szczególności kontynuowanie prac uniemożliwia zaprojektowany system odwadniania terenu budowy. Jako wykonawca stwierdzili także, że wykonanie prac według wskazówek inwestora wynikających z dokumentacji projektowej grozi niebezpieczeństwem zniszczenia lub uszkodzenia budowanego obiektu. Jednocześnie chcąc doprowadzić do skutecznego wykonania umowy dnia 14 maja 2004 roku i wyjaśnienia wszystkich rozbieżności pomiędzy inwestorem a wykonawcą w przedmiocie możliwości kontynuowania inwestycji zaproponował powołanie niezależnego eksperta celem wyjaśnienia możliwości prowadzenia dalszych robót budowlanych według dokumentacji projektowej stanowiącej integralna część umowy. W przypadku zaś gdy nie jest to możliwe, wskazania w jaki sposób powinna być zmieniona dokumentacja projektowa oraz zakres prac aby realizowany został cel umowy z dnia 14 maja 2004 roku. Wyznaczono inwestorowi termin na podjęcia decyzji do dnia 16 września, wskazując, iż uchylenie się zamawiającego od zajęcia stanowiska w powyższych kwestiach traktowane będzie jako brak współdziałania i zgodnie z art. 640 k.c. pozwani będą mogli skorzystać z prawa do odstąpienie od umowy.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Pismo z dnia 9.09.2004 k. 137

⚫

Zeznania pozwanego H. K. k. 871-877, 2107-2115

Wobec faktu, wystąpienia napiętego zwierciadła lustra wody, inwestor sam przystąpił do wykonania II etapu odwodnienia. Powód przy pomocy własnych pracowników oraz w asyście straży pożarnej przez okres około dwóch tygodni podejmował próby wykonania studni głębinowych wewnątrz wykopu fundamentowego. Powód pompował z wnętrza studni grunt razem z wodą, posługując się jednocześnie płuczką wody do rozmiękczania gruntu wewnątrz studni, korzystając z pomp ssących. Działania powoda nie przyniosły skutku.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Zeznania powoda J. K. (1) k.822-831, 2056-2065, 2089-2092

⚫

Zeznania pozwanego H. K. k. 871-877, 2107-2115

⚫

Opinia biegłego L. Ł. k. 1162-1173, 1246-1259,1275-1283, 1896-1898

⚫

Zeznania świadka W. C. k. 939-940

⚫

Zeznania świadka H. J. (1) k. 940-942

Pismem z dnia 16 września 2004 roku powód poinformował wykonawcę, że w celu ustalenia przyczyn i trudności z odwodnieniem wykopu zlecił dwóm niezależnym firmom geologicznym wykonanie kilku odwiertów. Jednocześnie zlecił niezależnej firmie wykonanie ekspertyzy projektu odwodnienia budowy węzła hydrotechnicznego oraz firmie geologicznej celem ustalenia czy odwodnienie wykopu i brak postępu robót były wynikiem błędów dokumentacji geologicznej. Na podstawie przedstawionych ekspertyz możliwe będzie podjęcie decyzji co do dalszego prowadzenia robót budowlanych lub korekt projektu.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Pismo z dnia 16.09.2004 k. 139

⚫

Zeznania powoda J. K. (1) k.822-831, 2056-2065, 2089-2092

Pismem z dnia 20 września 2004 roku Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Usługowo – Handlowe (...) H. K., R. K. (1), w nawiązaniu do pisma z dnia 9 września 2004 roku, mając na względzie fakt braku koniecznego współdziałania pomiędzy inwestorem a wykonawca, na podstawie art. 640 k.c. wykonawca odstąpił od umowy.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Pismo z dnia 20.09.2004 k. 653

⚫

Pismo z dnia 23.09.2004 k. 648, 647

Pismem z dnia 23 września 2004 roku J. K. (1) wezwał C. do poprawy wykonanych dotychczas robót oraz wykonania działa zgodnie z zawarta umową. Jednocześnie wyznaczył ostateczny termin wykonania dzieła do dnia 27.09.2004

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Pismo z dnia 24.09.2004 k. 644 24

W dniu 1 października 2004 roku wykop został zalany wodą.

Okoliczność bezsporna,

W dniu 12 października 2004 roku nastąpiło protokolarne przekazanie terenu budowy węzła hydrotechnicznego na rzece W. w miejscowościN., w związku z odstąpieniem od umowy na wykonanie węzła hydrotechnicznego rozpoczętej budowy przez Wykonawcę – inwestorowi. Wykonawca przekazał inwestorowi wymagane dokumenty budowy.

W dniu 12 października 2004 roku wykonawca zakończył likwidację na budowie i wywóz własnego sprzętu, urządzeń, materiałów z terenu budowy. Wykop pod budowę główną został przez wykonawcę ogrodzony i oznakowany.

Stan zaawansowania robót na dzień przekazania kształtował się następująco:

- jaz- wykop pod budowę do rzędnej ok. 78,20 m n p m, ścianki stalowe G- 62 wraz z rozporami w całości, przygotowane zbrojenie konstrukcji w ilości c.a 10t

- roboty nad mostem PKP i poniżej do ujścia P.:

- ścianka stalowa G- 62 zabezpieczająca filary- całość,

- pogłębienie dna pod mostem- całość,

- pogłębienie koryta od mostu do ujścia P. – całość

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Protokół przekazania terenu k. 578-579

⚫

Protokół przekazania z dnia 44.10.2004 k. 625

Inwestor w celu kontynuowania budowy zlecił Przedsiębiorstwu(...)opracowanie dokumentacji geotechnicznej. W dniu 29 listopada 2004 roku Przedsiębiorstwo(...)opracowało dokumentację geotechniczną, za wydanie opinii wystawiono fakturę VAT na kwotę 7.067,00 zł netto.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Dokumentacja geotechniczna k. 235-253

⚫

Faktura VAT nr(...)

Również na zlecenie inwestora Pracownia (...) T. S. (1) wydał Ekspertyzę dotyczącą odwodnienia wykopu węzła hydrotechnicznego na rzece W. w N.z dnia 17 grudnia 2004 roku oraz uzupełniającą opinie z marca 2007r. za powyższe prace wykonawca wystawił fakturę VAT (...)na kwotę 5000 zł netto.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Uzupełniająca k. 186- 231

⚫

Ekspertyza dotycząca odwodnienia wykopu 17.12.2004 k. 232-234

⚫

Faktura VAT (...). 1374

W celu opracowania ocena poprawności prac projektowych i wykonawczych związanych z budową węzła hydrotechnicznego na rzece W. Politechnika G. Wydział(...)w kwietniu 2005 roku przedstawiło ekspertyzę techniczna dotyczącą budowy węzła hydrotechnicznego na rzece W. wN.. Za wykonaną pracę Ppolitechnika wystawiła fakturę na kwotę 18.000 zł netto.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Ekspertyza k. 160- 185

⚫

Faktura VAT nr(...)k. 1367

O warunkach gruntowo – wodnych spółka(...)z o o. na zlecenie J. K. (1) wydała opinię. Za opracowanie opinii wystawiono fakturę VAT (...)na kwotę 2400 netto

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem;

⚫

Opinia k. 1855-1864

⚫

Faktura k. 1371, 1865

J. K. (1) zlecił również biegłemu W. G. dokonanie rozliczenia należności dla Przedsiębiorstwa Produkcyjno – Usługowego (...) w związku z wykonanym zakresem robót związanych z realizacja umowy (...)na obiekcie Budowa Węzła Hydrotechnicznego. W. G. przedstawił zestawienie kosztów i utraconych korzyści, które łącznie wyniosły 1.385.038 zł. W. G. za sporządzona opinię wystawił rachunek na kwotę 5.000 zł

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Rozliczenie k. 259 – 265

⚫

Rachunek k. 1368

⚫

Zeznania świadka W. G. k. 1022-1023

Pismem z dnia 27 kwietnia 2005 roku J. K. (1) oświadczył H. K. i R. K. (1), że w związku ze stwierdzeniem wadliwego wykonania przez C. umowy z dnia 14 maja 2004 roku, a w szczególności wykonania prac niezgodnie z projektem, bez zgody projektantów, zwłaszcza w zakresie odwadniania wykopu, wbicia ścianek szczelnych i wykonywania rozpól ścianek szczelnych oraz stwierdzeniu szeregu istotnych wad wykonanych przez pozwanych prac, które zostały potwierdzone w kilku specjalistycznych ekspertyzach oraz faktem, iż pomimo wyznaczenia dodatkowego terminu na przystąpienie do prawidłowej realizacji umowy, do tych prac nie przystąpiono, działając na podstawie art. 636 k.c oraz § 23 ust 1, pkt 4,5 umowy z dnia 14.05.2004 roku odstąpił od zawartej umowy. Jednoczesne J. K. (1) wezwał pozwanych do zapłaty kary umownej w kwocie 175.764,18 zł

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Pismo k. 543

Pismem z dnia 23 grudnia 2005 roku PKP(...)S.A. nie wyraziło zgody na zmianę położenia węzła hydrotechnicznego przy linii kolejowej(...) T.– K.w km. 26,644 stosunku do wcześniej uzgodnionego projektu budowlanego.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Pismo k. 516

W dniu 27 marca 2006 roku pomiędzy J. K. (1) a Koncernem Energetycznym (...)Spółką akcyjną w G. doszło do zawarcia umowy przedwstępnej nr (...)Sprzedaży Energii Elektrycznej i Praw Majątkowych Wynikających ze Świadectw Pochodzenia.

Przedmiotem niniejszej umowy było przyrzeczenie zawarcia umowy dotyczącej sprzedaży energii elektrycznej i praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia wyprodukowanej (...) J. K. (1) (sprzedający) w Elektrowni Wodnej (...)o mocy 315 kW w miejscowości N.Gmina (...)na warunkach określonych w niniejszej umowie. Sprzedający oświadczył, że wielkość rocznej produkcji Energii Elektrycznej w Elektrowni Wodnej(...)wyniesie 2000MWh. (§ 2 pkt 1 i 3) W rozliczeniach za nabycie praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia obowiązuje cena netto w wysokości 180zł/MWh, do której zostanie naliczony podatek VAT zgodnie z obowiązującymi przepisami. (§ 2 pkt 7).

Okres obowiązywania umowy określono na czas od 16 marca 2006 roku do dnia 31 grudnia 2006 roku, zaś aneksem z dnia 24 grudnia 2006 roku określono okres obowiązywania umowy na czas od dnia 1 stycznia 2007 roku do dnia 31 grudnia 2007 roku.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Umowa przedwstępna nr (...)k. 80-84

⚫

Aneks nr (...)k. 79

Powód poza sporządzonymi ekspertyzami, zwróceniem się do PKP o zgodę na zmianę położenia węzła hydrotechnicznego oraz podpisaniem kolejnej umowy przedwstępnej z Koncernem Energetycznym (...) Spółką Akcyjną w G. nie podjął żadnych czynności zmierzających do ukończenia budowy węzła hydrotechnicznego na rzece W., będącym przedmiotem sporu.

Na początku 2009 roku powód sprzedał teren jak i znajdujący się na nim częściowo wzniesiony obiekt węza hydrotechnicznego. Nowy inwestor rozpoczął prace naprawcze i wykończeniowe w sierpniu 2009 roku. Prace te i trwały dwa miesiące. Nowy inwestor kontynuował projekt częściowo, zmiana została dokonana w zakresie rozwiązania metody odwodnienia, albowiem metoda zastosowana przez (...) nie sprawdziłaby się w warunkach tam panujących. Powód zbył również elementy zakupione w celu wyposażenia elektrowni w postaci turbiny, generatora i zasuw. Z zeznań powoda wynika iż nie poniósł on straty z uwagi na sprzedaż tych elementów.

Nowy wykonawca musiał przesunąć na prawidłowe miejsce wybudowany obiekt, albowiem odbiegał on od projektu około 4 metry w stronę mostu kolejowego. Prace związane ze stawianiem studni zostały całkowicie rozebrane. Nowy inwestor zakończył prace w grudniu 2010 r.

Okoliczność bezsporna, nadto potwierdzona dowodem:

⚫

Zeznania świadka J. M.k. 2038-2040

⚫

Opinia biegłego L. Ł. k. 1162-1173, 1246-1259,1275-1283, 1896-1898

⚫

Zeznania powoda J. K. (1) k.822-831, 2056-2065, 2089-2092

Koszt naprawczego wyciągniecie ścianek to kwota 40 500 zł a jej ponowne zapuszczenie to kwota 58 000 zł. Doliczając do tego koszty ponownego pompowania, zagęszczenia grunty uznać należy, iż koszt ten zamyka się w kwocie 190 000 zł

Dowód :

- Opinia biegłego L. Ł. k. 1162-1173, 1246-1259,1275-1283, 1896-1898

-Opinia biegłego J. K. (2) k. 2412- 2414, 2466, 2700 - 2701

Nie było możliwe zakończenie przez powoda całości inwestycji w grudniu 2004 r. i uzyskiwanie dochodu z przedmiotu umowy w roku 2005 r. Powód nie dysponował bowiem i nadal nie dysponuje projektem przepławki. Musiał więc mieć czas zarówno na jej wybudowanie jak i wyposażenie elektrowni. Gdyby powód rozpoczął wytwarzanie energii w roku 2006 to uzyskałby dochód w wysokości 587 056 zł a w roku 2007 - 655 936 zł.

Dowód :

- Opinia biegłego S. B. k. 2724.

Sąd zważył co następuje:

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów urzędowych i prywatnych złożonych do akt sprawy przez obie strony postępowania. Dowody urzędowe sąd uznał za całkowicie wiarygodne albowiem zostały one sporządzone w prawem przewidzianej formie i przez uprawnione organy administracji publicznej jaki uprawnione do tego organy.

Za wiarygodne sąd uznał również pozostałe dokumenty prywatne, albowiem ich treść nie budziła wątpliwości, nie były one kwestionowane przez żadną ze stron i korespondują one z innymi dowodami – dowodami osobowymi przeprowadzonymi w sprawie i dokumentami urzędowymi.

W odniesieniu do załączonych do akt sprawy opinii zleconych przez powoda i pozwanego we własnym zakresie, Sąd wziął pod uwagę, iż opinie te nie mogą stanowić dowodu na okoliczności wymagające wiadomości specjalnych w niniejszej sprawie i stać się podstawą rozstrzygnięcia albowiem, jak wskazuje się w orzecznictwie, nie może być traktowana jako dowód w procesie opinia biegłego choćby był nim biegły sądowy, sporządzona na polecenie strony i złożona do akt sądowych. Prywatne opinie opracowane na zlecenie stron i przedłożone sądowi stanowią jedynie umotywowane stanowisko strony (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2007 r., II CSK 77/07, LEX nr 259067).

W niniejszej sprawie, zaszła konieczność wyjaśnienia okoliczności sprawy w zakresie wymagającym wiadomości specjalnych, Sąd dopuścił, więc dowód z opinii biegłego L. Ł. z zakresu budownictwa w celu ustalenia prawidłowości sporządzenia projektu jego wykonania oraz czynności nadzoru nad budową przedsięwzięcia w postaci elektrowni wodnej.

W ocenie Sądu biegły w sposób obszerny i wnikliwy dokonał analizy materiału dowodowego oraz wyprowadził poprawne logicznie wnioski, przez co opinia pisemna, dodatkowo uzupełniona podczas wyjaśnień biegłego na rozprawie, zasługuje na jej uznanie w całości. Biegły rzeczowo i przekonywująco odniósł się do zarzutów składanych do jego opinii, również logicznie uzasadniając jej założenia.

Biegły wskazał w opinii na błędy poszczególnych podmiotów procesu inwestycyjnego.

Sąd uznał, że opinia biegłego została wykonana w sposób rzetelny i obiektywny, zgodnie z zasadami wiedzy fachowej i wymogami przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego, w oparciu o własne badania przeprowadzone przez biegłego. Sąd nie posiada wiadomości specjalnych i nie jest w stanie merytorycznie kwestionować wniosków biegłego, jednakże opinia podlega ocenie sądu z punktu widzenia logiczności, fachowości, rzetelności ( por. wyrok. SN z 19.12.1990, I PR 148/90, OSP1991/11/300). W ocenie Sądu wnioski zawarte w opinii biegłego są uzasadnione logicznie i przekonujące dla osoby nie posiadającej wiadomości specjalnych. Nadto wnioski w niej zawarte zostały należycie umotywowane i nie budzą zastrzeżeń. Mając powyższe na uwadze Sąd oparł się na przedmiotowym środku dowodowym dokonując na jego podstawie rekonstrukcji stanu faktycznego w niniejszej sprawie. Powyższą opinię potwierdza również opinia prywatna przedstawiona przez stronę powodową a sporządzoną chociażby przez Politechnikę G..

Sąd również dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu ekonomii, celem ustalania utraconego zarobku powoda za okres 2005-2007 roku oraz w zakresie ustalenia kosztów naprawy inwestycji. Do ustalenia stanu faktycznego Sąd przyjął hipotetyczne koszty utraconego zysku według wariantu II opinii uzupełniającej z dnia 12 grudnia 2013 r. opartej n sprawozdaniu finansowym Elektrowni (...). W ocenie Sądu sporządzone opinie są rzetelne i zawierają wyczerpujące wyjaśnienia w przedstawionym zagadnieniu. Mimo iż wnioski opinii zostały przez Sąd uwzględnione w stanie faktycznym nie mają one znaczenia dla rozstrzygnięcie w sprawie z uwagi na fakt, iż powód nie wykazał wszystkich przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej. Sąd ustalił powyższy stan faktyczny również w oparciu o zeznania świadków jak i samych stron postępowania.

Sąd uznał zeznania stron J. K. (1), H. K., S. J., B. N., S. N. za wiarygodne, albowiem są one szczegółowe, spontaniczne i znajdują potwierdzenie w przedłożonych do sprawy dokumentach. Wskazać jednakże należy, iż każdy z podmiotów przedstawiał okoliczności mające miejsce podczas trwających prac budowlanych subiektywnie, nie dostrzegając swoich błędów popełnionych w trakcie procesu inwestycyjnego. Błędy te zostały bowiem wykazane przez biegłego. Strony zaś poza strefą subiektywnych odczuć zeznawały zgodnie co do zakresu wykonywanych tam prac, zastosowanych materiałów czy wspólnych uzgodnień.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków W. B., A. B., R. K. (2), W. K. (1),J. M., S. S., K. T. (1), W. G., J. R., B. J., W. C., H. J. (2), T. S. (2), W. S., K. W. albowiem, są one spójne, znajdują potwierdzenie w obiektywnych przedłożonych do akt sprawy dokumentach.

Sąd również uznał zeznania świadkówJ. K. (2), W. K. (2), A. K., M. I., J. W. za wiarygodne, wskazać jednak należy iż nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Ustalony stan faktyczny był w zasadzie niesporny między stronami, a powstały spór był wynikiem odmiennego sposobu interpretacji przez poszczególnych uczestników procesu inwestycyjnego przyczyn nieosiągnięcia rezultatu w postaci wybudowania węzła hydrotechnicznego na rzece W. w miejscowościN.. Kwestią wymagającą ustalenia było więc ustalenie, czy pozwani ponoszą odpowiedzialność za nienależyte wykonanie zobowiązania, a jeśli tak to czy w związku z tym powód poniósł szkodę i ewentualnie w jakiej wysokości.

Powód oparł swoje roszczenie na twierdzeniu, że w związku z nienależytym wykonaniem zobowiązania przez wszystkich pozwanych, poniósł szkodę w łącznej kwocie 1.090.333 zł. Powód dochodził swojego roszczenia w oparciu o art. 471 k.c. w zw. z art. 494 k.c. w zw. z art. 636. k.c.

Zgodnie z przepisem art. 647 k.c. przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczania projektu oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.

W myśl regulacji prawnej zawartej w art. 656 § 1 k.c. do skutków opóźnienia się przez wykonawcę z rozpoczęciem robót lub wykończeniem obiektu albo wykonywania przez wykonawcę robót w sposób wadliwy lub sprzeczny z umową do rękojmi za wady wykonanego obiektu, jak również do uprawnienia inwestora do odstąpienia od umowy przed ukończeniem obiektu stosuje się odpowiednio przepisy o umowie o dzieło.

Przepisy dotyczące umowy o dzieło przewidują sytuacje, w których zamawiający – a w przypadku umowy o roboty budowlane – inwestor – upoważniony jest do odstąpienia od umowy zarówno w sytuacji opóźnienia wykonania dzieła (obiektu budowlanego) w terminie (art. 635 k.c.) jak i w sytuacji wykonania takiego obiektu w sposób wadliwy lub sprzeczny z umową (art. 636 k.c.).

Przepis art. 636 k.c. stanowi, że jeżeli przyjmujący zamówienie wykonywa dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zamawiający może od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie.

Z kolei z art. 640 k.c. wynika, że jeżeli do wykonania dzieła potrzebne jest współdziałanie zamawiającego, a tego współdziałania brak, przyjmujący zamówienie może wyznaczyć zamawiającemu odpowiedni termin z zagrożeniem, iż po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu będzie uprawniony do odstąpienia od umowy.

W niniejszej sprawie zarówno powód jak i pozwani H. K. i R. K. (1) złożyli oświadczenia o odstąpieniu od umowy.

Pozwani powołali się na art. 640 k.c. wskazując na brak współdziałania powoda, zaś powód powołał się na art. 636 k.c. i przepisy umowy wskazując na wadliwe wykonywanie obiektu w tym niezgodnie z projektem.

W ocenie Sądu odstąpienie od umowy przez pozwanych pismem z dnia 20 września 2004 roku jest nieskuteczne, albowiem podstawą odstąpienia jest brak współdziałania powoda w kontekście niepodjęcia żadnych działań mających na celu wspólnie uzyskanie opinii. W tym miejscu wskazać należy, iż Pozwani zlecili samodzielnie wykonanie opinii nie czekając na podjęcie wspólnie z inwestorem działań mających na celu uzyskania stosownych opinii przez powoda. Z ustalonego przez sąd stanu faktycznego wynika również ,iż powód współdziałał z pozwanymi, nie można zaś powoda obciążyć winą za fakt, iż nie chciał pokrywać kosztów kolejnych prac naprawczych lub dodatkowych które powstały na skutek nienależytego wykonania umowy przez pozwanych.

W świetle okoliczności niniejszej sprawy trudno uznać, aby argument odstąpienia od umowy przedstawiony przez pozwanych był zasadny. Pozwani nie sprostali w tym zakresie art. 6 k.c. W świetle reguł obowiązujących w prawie cywilnym obowiązek udowodnienia faktów spoczywa na osobie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne - zgodnie z treścią przepisu art. 6 k.c..Wobec tego na powodzie zawsze ciąży obowiązek wykazania faktów uzasadniających jego roszczenia, a na pozwanym obowiązek udowodnienia okoliczności uzasadniających wniosek o oddalenie powództwa.

Pozwani, pomimo iż byli reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika nie uczynił zadość temu wymogowi.

W ocenie Sądu, odstąpienie powoda od umowy z dnia 14 maja 2004 roku, dokonane w dniu 27 kwietnia 2005 roku, było w świetle okoliczności faktycznych uzasadnione. Z ustaleń faktycznych jak i z opinii biegłego wynika, że pozwani od początku realizacji inwestycji pozostawali w opóźnieniu z realizacją obiektu budowlanego, a nadto wykonywali obiekt wadliwie i niezgodnie z projektem. Ostatecznie z dniem 20 września 2004 roku, pozwani zaprzestali wykonywania prac wynikających z umowy z dnia 14 maja 2004 roku. Pomimo wezwana pozwanych do przystąpienia do prawidłowej realizacji umowy, pozwani nie podjęli się dalszego kontynuowania prac.

Zatem odstąpienie od umowy przez powoda było uzasadnione i uchyliło skuteczność zawartej umowy z mocą wsteczną ( ex tunc) w konsekwencji czego strony nie tylko zwolnione zostały z obowiązku dalszych świadczeń z umowy, ale winny zwrócić sobie nawzajem świadczenia już spełnione.

W ocenie Sądu decyzja powoda o odstąpieniu od łączącej strony umowy o roboty budowlane, podyktowana została, co powyższej wskazano, uzasadnionymi okolicznościami sprawy, była skuteczna i wywołała określone konsekwencje prawne. Bez wątpienia więc w takiej sytuacji zastosowanie znajdzie przepis art. 494 k.c., który stanowi, że strona, która odstępuje od umowy wzajemnej obowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko, co otrzymała od niej na mocy umowy; może żądać nie tylko zwrotu tego co świadczyła, lecz również naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania.

A zatem z art. 494 k.c. wynika, że stronie odstępującej od umowy wzajemnej przysługują dwa odrębne roszczenia:

- roszczenie o zwrot tego co sama świadczyła na rzecz drugiej strony

- roszczenie o naprawienie szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania (art. 471 k.c.) na zasadach ogólnych.

Powód skorzystał z drugiego uprawnienia i dochodził niniejszym pozwem roszczenia o naprawienie szkody z niewykonania zobowiązania. Powód nie dochodził w niniejszym postepowaniu zwrotu kosztów poniesionych na rzecz pozwanych.

Stosownie do treści art. 471 k.c. stanowiącego podstawę prawną roszczenia powoda dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Z powyższego wynika, że w przypadku roszczenia opartego na art. 471 k.c. zaistnieć muszą trzy przesłanki odpowiedzialności kontraktowej, określone w tym przepisie. Przesłanki te, co należy podkreślić, wystąpić muszą łącznie. Są one następujące:

a) niewykonanie bądź nienależyte wykonanie zobowiązania (naruszenie zobowiązania),

b) fakt poniesienia szkody,

c) związek przyczynowy pomiędzy niewykonaniem bądź nienależytym wykonaniem zobowiązania a szkodą

Odnosząc się do pierwszej z przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej wskazać należy, że powód w toku niniejszego postepowania wykazał, że pozwani, B. N., Biuro Projektów i Doradztwa Technicznego (...) Spółka z o.o. w G. oraz R. K. (3) i H. K. nienależycie wykonali istniejące zobowiązania, za które ponoszą odpowiedzialność.

Z opinii biegłego L. Ł. jednoznacznie wynika, że pozwani dopuścili się ze swojej strony błędów w wykonaniu zobowiązania, za które ponoszą odpowiedzialność. Każdy z pozwanych nienależycie wykonał zobowiązanie łączące go z powodem.

W przypadku pozwanego Biura Projektów i Doradztwa Technicznego (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G. wskazać należy, iż niezasadnie przyjął on odwodnienia wykopu w ścianach szczelnych stalowych metodę studni szybowych (opuszczenie studni z kręgów betonowych o średnicy 1200mm). Biuro zdecydowało się na zastosowanie takiej metody, pomimo, że nie była ona dostosowana do warunków gruntowo – wodnych istniejących w dolinie rzeki, a nadto była to metoda „ archaiczna”. Dopiero po nieudanych próbach wykonania studni szybowych Biuro zdecydowało się zastosować do odwodnienia studnie depresyjne. Takie działanie pozwanego wskazuje, że działał on metodą prób.

Również poważnym błędem Biura Projektów i Doradztwa Technicznego było niezastosowanie drogi filtracji pod zaporą ziemną, co w najgorszym wypadku mogło skutkować katastrofą budowlaną. Jak wynika z opinii biegłego, droga infiltracji pod zapora powinna być co najmniej dwukrotnie większa.

Wskazać należy, iż w wykonaniu umowy o nadzór autorski Projektant zobowiązał się do pełnienia nadzoru autorskiego zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego w zakresie stwardzenia w toku wykonywania robót budowalnych zgodności realizacji z projektem, uzgodnienia możliwości wprowadzania rozwiązań zamiennych w stosunku do przewidzianych w projekcie zgłoszonych przez Zamawiającego lub Wykonawcę oraz wyjaśnienia wątpliwości powstałych w toku realizacji zadania. Z ustalonego stanu faktycznego wynika, iż pracownicy sprawujący nadzór autorski w imieniu pozwanego Biura mimo bytności na budowie nie interweniowali widząc wykonywanie prac przez wykonawcę niezgodnie z projektem (dotyczy to zamontowania zbyt małej ilość igłofiltrów, o innej średnicy i długości, wytyczenie budowli niezgodnie z projektem, zamontowania igłofiltrów w sposób inny niż w projekcie). Biuro było także współodpowiedzialne za powstanie tzw. przebicia hydraulicznego, a w szczególności uniemożliwienie do głębienia wykopu (upłynnienia gruntu) i zejścia wykonawcy z obiektu.

W odniesieniu do wykonawcy R. K. (1) i H. K. wskazać należy, iż wykonywali oni roboty niezgodnie z projektem. Wykonawca bowiem zgodnie z zawartą umową, w tym § 25, zobowiązał się do wykonania robót budowlanych objętych umową zgodnie z umową i dokumentacją projektową, warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót, Polskimi Normami, zasadami wiedzy technicznej oraz obowiązującymi przepisami. Wykonawca wziął na siebie pełną odpowiedzialność za właściwe wykonanie robót, zapewnienie warunków bezpieczeństwa, sporządzoną przez siebie dokumentację i specyfikacje techniczne oraz za metody organizacyjno – techniczne stosowane na terenie budowy. Tymczasem wykonawca samowolnie doprowadził do odstąpienie od projektu, które przejawiało się zmianą lokalizacji instalacji odwodnieniowej (igłofiltry). Projekt przewidywał umieszczenie igłofiltrów poza obrysem stalowej ścianki szczelnej. Ta zmiana okazała się fatalna w skutkach, bowiem nie pozwoliła na pogłębienie wykopu dla wykonania fundamentów jazu i budynku MEW. Zmiana nie była z nikim konsultowana. Ponadto wykonawca rozpoczął niezgodnie z projektem odwadnianie przy zbyt małej ilości igłofiltrów (54 sztuk), którą zwiększał sukcesywnie do 91 sztuk. Nadto igłofiltry nie odpowiadały projektowi, były mniejsze, jeśli chodzi o średnicę i długość filtrów ( mniejsza skuteczność).Główną przyczyna niemożliwości wykonania robót fundamentowych jazu i MEW było wspomaganie odwodnienia wykopu przy wykonywaniu studni szybowych, wykonywanych przez wykonawcę i inwestora metodą odwadniania powierzchniowego. Powyższy błąd i zmiana lokalizacji igłofiltrów spowodował rozluźnienie gruntu w podłożu fundamentowym, co w konsekwencji uniemożliwiło wykonanie budowli. Pozwani nie zapoznali się dostatecznie z projektem o czym świadczy niezgłaszanie uwag i wniosków w okresie do spisania umowy w szczególności o zabezpieczenie przed filtracją pod zaporą ziemną, co w przyszłości mogło mieć decydujące znaczenie o istnieniu MEW. Po nieudanej próbie opuszczenia studni szybowych wystąpili na początku sierpnia z wnioskiem o wykonanie studni depresyjnych gwarantujących odwodnienie. Błędem wykonawcy było również samowolne zejście z budowy.

Z kolei inspektorowi nadzoru B. N. należy postawić zarzut, że widząc odstępstwo od projektu – przeniesienie przez wykonawcę igłofiltrów do wykopu w ścianach szczelnych – powinien polecić przebicie instalacji igłofiltrów na właściwe miejsce a przy braku reakcji wykonawcy wstrzymać prace odwodnieniowe. Zgodnie bowiem z treścią art. 25 ustawy prawo budowlane do podstawowych obowiązków inspektora nadzoru inwestorskiego należy reprezentowanie inwestora na budowie przez sprawowanie kontroli zgodności jej realizacji z projektem i pozwoleniem na budowę, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej, zatwierdzanie jakości wykonywanych robót i wbudowanych wyrobów budowlanych, a w szczególności zapobieganie zastosowaniu wyrobów budowlanych wadliwych i nie dopuszczonych do stosowania w budownictwie, sprawdzanie i odbiór robót budowlanych ulegających zakryciu lub zanikających, uczestniczenie w próbach i odbiorach technicznych instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych oraz przygotowanie i udział w czynnościach odbioru gotowych obiektów budowlanych i przekazywanie ich do użytkowania, potwierdzanie faktycznie wykonanych robót oraz usunięcia wad, a także, na żądanie inwestora kontrolowanie rozliczeń budowy.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że pozwani uczestnicy procesu inwestycyjnego, nienależycie wykonywali swoje obowiązki wynikające z zawartych umów z powodem, co w konsekwencji spowodowało, że niemożliwym stało się ukończenie budowy węzła hydrotechnicznego na rzece W..

W takiej sytuacji, mając na uwadze, że każdy z pozwanych był profesjonalistą w swoim zakresie wykonywania poszczególnego zakresu robót, a zatem winni zachować szczególną staranność przy wykonywaniu swoich zadań. Każdy zaś z pozwanych staranności nie zachował, o czym świadczą liczne błędy wymienione w opinii przez biegłego L. Ł..

Jeżeli chodzi o fakt poniesienia szkody jej wysokości i związku przyczynowego pomiędzy nienależytym wykonaniem zobowiązania przez pozwanych a szkodą to wskazać należy, iż szkoda w rozumieniu art. 361 § 2 k.c., obejmuje straty oraz utracone korzyści, które poszkodowany mógł osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że szkodą jest uszczerbek majątkowy, czyli zmniejszenie się majątku wskutek pewnego zdarzenia, niezależnie od podstaw odpowiedzialności. Uszczerbek ten może polegać na zmniejszeniu majątku przez ubytek, utratę lub zniszczenie poszczególnych składników majątkowych albo przez ich uszkodzenie lub obniżenie wartości, na zwiększeniu pasywów albo udaremnieniu zwiększenia majątku przez nieuzyskanie korzyści.

Powód z faktem niewykonania zobowiązania ze strony pozwanych wywodzi fakt powstania szkody, której upatruje w trzech płaszczyznach i obejmują one koszty:

- poniesione w związku z wydaniem prywatnych ekspertyz i opinii

- naprawy wykonanych przez pozwanego wykonawcę robót pomniejszona o roboty wykonanie niewadliwie

- utraconego zysku.

Zdaniem Sądu powód udowodnił fakt powstania szkody oraz związek przyczynowy pomiędzy nienależytym wykonaniem zobowiązania przez pozwanych a uszczerbkiem majątkowym jedynie co do kwoty 37467 zł tytułem uiszczonych wynagrodzeń za sporządzone opinie i ekspertyz.

Sąd uznał, że powód zasadnie dochodzi zwrotu niniejszych kosztów jako elementu szkody przejawiającej się w fakcie, poniesienia dodatkowych kosztów związanych z budową węzła hydrotechnicznego na rzece W..

Powód na tę okoliczność przedłożył faktury VAT i rachunki, wykazując koszty związane z niniejszymi zleceniami na łączną kwotę 37.467 zł netto. Dotyczyło to:

- rachunku ekspertyzy technicznej Politechniki na kwotę 18.000 zł

- rachunek wystawiony przez G. na kwotę 5.000 zł

- rachunek w związku z wydaniem ekspertyzy przez T. S. na kwotę 5.000 zł

- faktura wystawiona przez (...) na kwotę 2.400 zł

- faktura wystawiona przez Przedsiębiorstwo(...)na kwotę 7.067 zł.

W ocenie Sądu związek przyczynowy pomiędzy szkoda a nienależytym wykonaniem umów przez pozwanych istnieje, albowiem powód z uwagi na niewykonywanie przez pozwanych obiektu zgodnie z harmonogramem i projektem, natrafianiem na trudności w postaci niemożności zainstalowania studni szybowych i brakiem odwodnienia, wykopu, zlecił dwóm firmą wykonanie kontrolnych badań podłoża gruntowego oraz ekspertyzę dotyczącą odwodnienia wykopu węzła hydrotechnicznego na rzece W. w N.. A zatem poniósł dodatkowy koszt, celem wsparcia i pomocy uczestnikom procesu inwestycyjnego w realizacji węzła hydrotechnicznego na rzece W..

Powód nie przedstawił natomiast rachunków i faktur na pozostałą kwotę 15.606 zł związaną z wydatkami na wynagrodzenia za ekspertyzy i opinie. Wobec zaś zakwestionowania tej kwoty przez pozwanych, Sąd uznał dalszą kwotę za nieudowodnioną.

Zgodnie z treścią przepisu art. 6 k.c. obowiązek udowodnienia faktów spoczywa na osobie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne. Wobec tego na powodzie zawsze ciąży obowiązek wykazania faktów uzasadniających jego roszczenia, a na pozwanym obowiązek udowodnienia okoliczności uzasadniających wniosek o oddalenie powództwa. Obowiązek udowodnienia faktu powstania szkody, jak i jej wysokości obciąża zawsze poszkodowanego.

Sąd mając na uwadze fakt, wykazania przez powoda poniesionych wydatków na opinie i ekspertyzy w łącznej kwocie 37.467 zł netto, uznał je za zasadne natomiast roszczenie co do dalszej kwoty z tego tytułu Sąd oddalił jako nieudowodnione co do wysokości.

Powód, zdaniem Sądu, nie udowodnił również swojego roszczenia co do poniesionej szkody w zakresie zwrotu kosztów naprawy wykonanych przez pozwanego wykonawcę robót pomniejszonych o roboty wykonane niewadliwie. Wskazać bowiem należy, że powód nie dokonał naprawy tych robót a zatem nie poniósł w tym zakresie wydatków. Oznacza to, że nie poniósł nakładów, które stanowiłyby jego stratę czyli szkodę.

Powód na początku grudnia 2009 roku zbył przedmiot sporu, a zatem nic w jego majątku nie ubyło z tytułu poniesienia napraw i nie ubędzie. Wbrew twierdzeniem pełnomocnika powoda, powód nie zbył jedynie gruntu, ale również uzyskał świadczenia z tytułu zbycia prac wykonanych na gruncie co wynika z zeznań samego powoda złożonych na rozprawie w dniu 9 marca 2012 roku. Powód nie przedłożył żadnych dokumentów w postaci chociażby faktury wskazujących jaką cenę uzyskał z tytułu sprzedaży obiekt. O szkodzie powoda można by było mówić w przypadku gdyby, na skutek działania pozwanych, obniżona została wartość gruntu czy też prac i powód uzyskałby mniejszą cenę niż ta którą zapłacił za grunt i prace. Powód jednak w niniejszym procesie nie dochodzi szkody w postaci utraty wartości przedmiotu sporu ani też nie wykazał aby na skutek jej zbycia w 2009 r. poniósł szkodę. Powód słuchany w charakterze strony potwierdza, iż zbył zarówno grunt jak i wykonane prace- nie wykazuje jednak za jaką cenę ani też że kwota uzyskana ze sprzedaży jest niższa od kwot przez niego wyłożonych, zarówno na zakup gruntu jak i wykonanych prac. W przypadku zbycia elementów wyposażenia w postaci generatora, zasuw i turbiny powód oświadcza wprost, iż nie poniósł szkody z tego tytułu.

Tym samym wobec braku wykazania przez powoda zaistnienia szkody w tym zakresie powództwo podlegało oddaleniu.

W niniejszym postępowaniu powód dochodzi również kwoty 893 568 zł tytułem utraconych korzyści za lata 2005, 2006, 2007. Z uzasadnienia pozwu wynika, iż gdyby pozwani nie wyrządzili mu szkody i budowa węzła hydrotechnicznego powstałaby zgodnie z projektem, uzyskałby korzyść (zysk) w wysokości 893.568 zł.

W przypadku utraconych korzyści (art. 361 2 k.c.) szkodę określa to, co nie weszło do majątku poszkodowanego na skutek zdarzenia wyrządzającego tę szkodę, a inaczej mówiąc to, co weszłoby do majątku poszkodowanego, gdyby zdarzenie wyrządzające szkodę nie nastąpiło.

Zarówno utrata zysku jak i jego wysokość, musza zostać w procesie udowodnione, a ciężar dowodu w myśl, art. 6 k.c. w zw. art. 471 k.c. leży po stronie domagającej się tego rodzaju odszkodowania. Szkoda w postaci utraconych korzyści ma zawsze charakter hipotetyczny i jest do końca nieweryfikowalny. Nie można mieć całkowitej pewności, czy dana korzyść zostałby osiągnięta przez poszkodowanego gdyby nie zdarzenie sprawcze. Szkoda taka musi być przez osobę poszkodowaną wykazana z tak dużym prawdopodobieństwem, że uzasadnia ono w świetle doświadczenia życiowego przyjęcie, że rzeczywiście nastąpiła. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 czerwca 2001 roku w sprawie IV CKN 382/00, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 1979 roku II CR 304/79)

W pierwszej kolejności wskazać jednak należy, że powód, aby mógł domagać się zasądzenia utraconych korzyści w postaci zysku netto z osiągniętej sprzedaży energii, winien był dokończyć budowę węzła hydrotechnicznego. Skończenie bowiem jego budowy było warunkiem konicznym i nieodzownym osiągania w przyszłości korzyści ze sprzedaży energii. Z ustalonego stanu faktycznego wynika, iż od 2005 r. do 2009 r. powód nie podjął żadnych czynności zmierzających do wybudowania obiektu.

Z okoliczności faktycznych ustalonych przez Sąd jak i niespornych między stronami wynika, że powód w grudniu 2009 roku sprzedał zarówno grunt jak i wybudowany częściowo węzeł hydrotechniczny.

W ocenie Sądu takie zachowanie powoda powoduje, iż nie można przypisać pozwanym winy za to, że powód nie kontynuował rozpoczętych prac i nie ukończył budowy węzła. Decyzja ta pozostawała bowiem wyłącznie w gestii powoda. Nie zachodziły żadne obiektywne przesłanki, aby budowa węzła nie została ukończona przez nowego wykonawcę, tym bardziej, że powód miał, jak sam twierdził, na ten cel środki finansowe. Gdyby bowiem powód zawarł umowę z nowym wykonawcą i ukończył rozpoczęty projekt, można byłoby wówczas mówić o potencjalnych utraconych korzyściach i zysku, a po stronie pozwanych najprawdopodobniej wystąpiłby obowiązek naprawienia szkody za okres opóźnienia.

W przedmiotowej zaś sytuacji, nie ma związku przyczynowego między nieukończeniem budowy węzła przez powoda, nieosiągniętym zyskiem z tytułu sprzedaży energii i nienależytym wykonaniem zobowiązania przez pozwanych. Przypisywanie w tym zakresie odpowiedzialności pozwanym byłoby za daleko idące. Powód bowiem żądał utraconego zysku z przedsięwzięcia, z którego sam dobrowolnie zrezygnował. Powód zaniechał dalszej inwestycji budowy węzła w tym przeznaczenia 3.000.000 zł na jego budowę, a zatem nie może domagać się od pozwanych zwrotu utraconego zysku. Takie zachowanie powoda nie tylko nie ma oparcia w art. 471 k.c. jak i art. 361 § 2 k.c., ale również jest sprzeczne z art. 5 k.c. tj zasadami współżycia społecznego.

W orzecznictwie wyrażono pogląd, że pojęciem szkody nie można obejmować takiego uszczerbku, który jest skutkiem celowych i świadomych czynności poszkodowanego, choćby były one niezgodne z zasadami racjonalnego działania (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2007 roku w sprawie CSK 423/06, lex 277311)

Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów z dnia 13 marca 2012 roku w sprawie III CZP 75/11 wyjaśnił, że teoria przyczynowości adekwatnej zgodnie z art. 361 § 1 k.c. służy nie tylko do określenia czy dana osoba ponosi odpowiedzialność za skutki zdarzenia szkodzącego, ale także do oznaczenia jakie skutki pozostają w normalnym powiązaniu z tym zdarzeniem.

Podstawową regulację w zakresie związku przyczynowego zawiera art. 361 § 1 k.c. Stanowi on, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

Na marginesie jedynie wskazać należy, iż powód nie może żądać utraconych korzyści za rok 2005 albowiem nie było możliwe z przyczyn obiektywnych rozpoczęcie działalności gospodarczej powoda z tegoż obiektu a tym samym osiągniecie zysku. Wskazać należy, iż powód nie dysponował i nie dysponuje do dnia dzisiejszego projektem przepławki, potrzebował również trochę czasu na wyposażenie elektrowni np. zamontowanie turbiny. Z twierdzeń powoda wynika, iż dawał sobie na to rok od dnia zakończenia prac przez pozwanych To oznacza, iż zyski z elektrowni zamierzał czerpać od 2006 r. Wskazać należy, iż nowy inwestor po zakupie elektrowni od momentu uzyskania pozwoleń i rozpoczęcia prac rozpoczął działalność elektrowni po 1,5 roku.

Mając powyższe na uwadze w punkcie I wyroku zasądzono od pozwanych na rzecz powoda kwotę 37 467 zł na podstawie 471 k. c.

W pozostałej części na mocy art. 471 k. c. a contrario w związku z art. 6 k. c. Sąd powództwo oddalił.

Uznając, iż świadczenie pozwanych jest podzielne Sąd nie widział podstaw do obciążenia pozwanych odpowiedzialnością in solidum (art. 380 k. c a contrario).

O kosztach postępowania Sąd orzekł na mocy art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. w zw. z art. 98 k.p.c. uwzględniając zasadę odpowiedzialności za wynik procesu oraz stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu. Sąd zważył, że powód wygrał proces jedynie 3 %, a zatem w niewielkiej części, tym samym obciążył w całości powoda kosztami postępowania.

Sąd zasadził od powoda na rzecz pozwanych zwrot kosztów zastępstwa procesowego, jaki ponieśli w związku z obroną swoich praw. Sąd orzekł o wysokości wynagrodzenia pełnomocników pozwanych na podstawie przepisu § 6 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu / Dz. U. 2013, poz. 490 późniejszymi zmianami /, zasądzając kwotę po 7.200 zł. Dodatkowo Sąd zasadził kwotę 17 zł tytułem zwrotu opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa.

Na rzecz pozwanego B. N. została zasadzona kwota 1500 zł tytułem zwrotu uiszczonej przez pozwanego zaliczki na poczet opinii biegłego, zaś na rzecz pozwanych R. K. (1) i H. K. kwota 500 zł uiszczonej zaliczki. Skoro pozwani wygrali w całości postępowanie, powód winien zwrócić im poniesione koszty postępowania.

Koszty niniejszego postępowania wyniosły łącznie 11.585,31 zł, na które złożyło się wynagrodzenie biegłych (k. 1223 – 3.392 zł, k. 1908 – 901 zł, k. 2345- 2.547,20 zł, k. 2398 - 387,83 zł, k. 2433 – 1.431,20 zł, k. 2705 – 232,31 zł, k. 2749 – 997,30 zł, k. 2988 - 294,92 zł, k. 2904 – 664,56 zł, k. 2899 – 431,59 zł) oraz zwrot kosztów podróży wnioskowanych świadków ( k. 1045 – 61,40; k. 2027 – 86 zł, k. 2044 -158 zł). Zasądzona kwota została pomniejszona o wpłacone zaliczki w wysokości 2000 zł.