Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Elżbieta Trybulec - Czernek
Sędziowie:	SO Ewa Piotrowska SR del. Jarosław Matuszczak (spr.)

Protokolant: st.sekr.sądowy Iwona Lawrenc

po rozpoznaniu w dniu 20 października 2017 r. na rozprawie w G.

sprawy z powództwa I. P.

przeciwko Skarbowi Państwa - Dyrektorowi Izby Administracji Skarbowej w G.

o dodatki

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego w Gdyni IV Wydziału Pracy z dnia 20 marca 2017 r. sygnatura akt IV P 582/14

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 675 (sześćset siedemdziesiąt pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

SSO Ewa Piotrowska SSO Elżbieta Trybulec – Czernek SSR del. Jarosław Matuszczak

UZASADNIENIE

Powód I. P., pozwem z dnia 29 maja 2014 roku złożonym do tutejszego Sądu w dniu 30 maja 2014 roku, skierowanym przeciwko pozwanemu Dyrektorowi Izby Celnej w G. wniósł o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kwoty 1.805,19 € brutto wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 601,73 € brutto od dnia 1 maja 2011 roku do dnia zapłaty, od kwoty 601,73 € brutto od dnia 1 czerwca 2011 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 601,73 € brutto od dnia 1 lipca 2011 roku do dnia zapłaty tytułem dodatku, o którym mowa w art. 15 decyzji Rady z dnia 5 grudnia 2007 roku dotyczącej zasad mających zastosowanie do ekspertów krajowych i krajowego personelu wojskowego oddelegowanego do Sekretariatu Generalnego Rady i uchylającego decyzję 2003/479/WE oraz art. 16 decyzji Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 23 marca 2011 roku ustanawiającej zasady mające zastosowanie do ekspertów krajowych oddelegowanych do Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych, a także kwoty 1.509,93 zł brutto tytułem dodatku kontrolnego z ustawowymi odsetkami od kwoty 500,31 zł brutto od dnia 1 lipca 2011 roku do dnia zapłaty, od kwoty 500,31 zł brutto od dnia 1 sierpnia 2011 roku do dnia zapłaty, od kwoty 500,31 zł od dnia 1 września 2011 roku do dnia zapłaty tytułem dodatku określonego Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 8 kwietnia 2011 roku w sprawie warunków otrzymywania dodatków do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy celnych oraz wysokości tych dodatków oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania.

W odpowiedzi na pozew z dnia 12 listopada 2014 roku, pozwany wniósł o odrzucenie pozwu w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów sądowych, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, względnie o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów sądowych, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na rozprawie w dniu 26 marca 2015 roku, powód oświadczył, iż precyzuje oznaczenie pozwanego na Skarb Państwa – Dyrektor Izby Celnej w G..

Pismem procesowym z dnia 16 kwietnia 2015 roku powód ostatecznie sprecyzował swoje roszczenia w stosunku do Skarbu Państwa – Dyrektora Izby Celnej w G. w sposób następujący:

a)  zasądzenie kwoty 1.805,19 EUR wraz z ustawowymi odsetkami od:

- kwoty 601,73 EUR od dnia 1 maja 2011 roku do dnia zapłaty;

- kwoty 601,73 EUR od dnia 1 czerwca 2011 roku do dnia zapłaty;

- kwoty 601,73 EUR od dnia 1 lipca 2011 roku do dnia zapłaty;

b) zasądzenie kwoty 1.509,93 zł wraz z ustawowymi odsetkami od:

- kwoty 500,31 zł od dnia 1 lipca 2011 roku do dnia zapłaty;

- kwoty 500,31 zł od dnia 1 sierpnia 2011 roku do dnia zapłaty;

- kwoty 500,31 zł od dnia 1 września 2011 roku do dnia zapłaty.

Zgodnie z art. 160 ustęp 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 listopada 2016 roku Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej, zwanej dalej ustawą wprowadzającą o KAS, /Dz. Ustaw z 2016 roku poz. 1948/ wejście w życie w dniu 1 marca 2017 roku zniesieni zostali dyrektorzy izb skarbowych. Zgodnie z art. 160 ustęp 2 cytowanej ustawy izba skarbowa kontynuuje działalność i staje się izbą administracji skarbowej. Należności i zobowiązania izby skarbowej stają się należnościami i zobowiązaniami izby administracji skarbowej. Zgodnie z art. 160 ustęp 5 ustawy wprowadzającej o KAS, izba administracji skarbowej wstępuje we wszelkie prawa i obowiązki łączonych jednostek. W trybie art. 160 ustęp 4 ustawy izbę administracji skarbowej łączy się z mającymi siedzibę w tym samym województwie izbą celną i urzędem kontroli skarbowej. Zgodnie z art. 165 ustęp 3 ustawy o KAS pracownicy zatrudnieni w izbach celnych oraz urzędach kontroli skarbowej stają się z dniem wejścia w życie ustawy pracownikami zatrudnionymi w jednostkach organizacyjnych Krajowej Administracji Skarbowej. W sprawach wynikających ze stosunku pracy i stosunku służbowego stosuje się przepisy dotychczasowe.

W dniu 9 marca 2017 roku w związku z wejściem w życie ustawy o KAS, Sąd Rejonowy w Gdyni oznaczył stronę pozwaną jako Skarb Państwa – Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w G. – (protokół karta 707 – 708, e protokół karta 709).

Wyrokiem z dnia 20 marca 2017 roku Sąd Rejonowy w Gdyni w punkcie pierwszym oddalił powództwo, w punkcie drugim zasądził od powoda I. P. na rzecz Skarbu Państwa - Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w G. kwotę 900 złotych tytułem zwrot kosztów zastępstwa procesowego a w punkcie trzecim odstąpił od nie obciążania powoda wydatkami poniesionymi w sprawie tymczasowo przez Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Gdyni.

Powyższe rozstrzygnięcie sąd ten oparł na następujących ustaleniach faktycznych i normach prawnych:

I. P. pełnił służbę w Izbie Celnej w G. od dnia 2 października 2000 roku w pełnym wymiarze czasu pracy, w tym od dnia 1 stycznia 2011 roku na stanowisku starszego specjalisty Służby Celnej. W okresie od dnia 14 grudnia 2009 roku powód pełnił służbę w Granicznym Referacie Zwalczania Przestępczości w G., natomiast od dnia 18 czerwca 2012 roku w Wydziale Morskim Zwalczania Przestępczości w Izbie Celnej w G..

Pismem z dnia 3 sierpnia 2010 roku powód zwrócił się do Dyrektora Izby Celnej w G. z prośbą o delegowanie go na staż w misji (...). Powód wskazał, że aplikuje na stanowisko customs officer – (...) oraz customs monitor – (...) i zapewnił, że jego doświadczenie oraz umiejętności pozwalają mu na podjęcie roli o jaką się ubiega. W dniu 3 sierpnia 2010 roku powód wypełnił oświadczenie dotyczące zgody na przetwarzanie danych osobowych. W treści wskazano, że celem przetwarzania danych osobowych jest przeprowadzenie naboru na stanowisko eksperta narodowego, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o ochronie danych osobowych. W dniu 6 sierpnia 2010 roku, w związku z naborem na stanowiska ekspertów narodowych oraz stanowiska kontraktowe w europejskiej misji w zakresie praworządności w (...), p.o. Dyrektora Izby Celnej w G. zgłosił kandydaturę powoda do udziału w misji (...). Pismem z dnia 4 października 2010 roku Dyrektor Planowania Cywilnego i Możliwości Realizacyjnych Dowódca Operacji Cywilnych poinformował Przedstawiciela Polski przy Komitecie Politycznym i Bezpieczeństwa Rady Unii Europejskiej ambasadora B. K. o wyborze powoda do uczestniczenia w misji. Termin rozpoczęcia misji został określony na dzień 13-14 listopada 2010 roku. Pismem z dnia 14 października 2010 roku Dyrektor Izby Celnej w G. podtrzymał kandydaturę powoda informując jednocześnie, że koszty udziału powoda w misji zostaną pokryte przez Izbę Celną w G.. Od dnia 5 grudnia 2010 roku powód rozpoczął służbę w (...) w ramach sił międzynarodowych sił wykonujących tam misję (...).

W pismach kierowanych do powoda w związku z wyjazdem na misję do K., powoda określano jako eksperta krajowego/narodowego.

Wymagania oczekiwane do spełnienia przez powoda w związku z wyjazdem na misję do K. w charakterze funkcjonariusza (...) zostały określone w dokumencie pt. (...)– (...).

Ogłoszenie o naborze na misję kandydatów nie było wysyłane do izb celnych, lecz było opublikowane na portal internetowym służby celnej. W ogłoszeniu o naborze wyraźnie zaznaczono, że państwa członkowskie oddelegowujące personel będą pokrywać wynagrodzenia, pomoc medyczną i wydatki związane z podróżą na misję i z misji, natomiast misja będzie pokrywała diety. Nabór na misję dotyczył posad polegających zarówno na oddelegowaniu personelu jak i oferował stanowiska kontraktowane. Wśród wolnych stanowisk na które organizowany był nabór na misję znajdowały się między innnymi stanowiska eksperckie takie jak ( (...), (...), (...)). Stanowiska opisane jako eksperckie wymagania dotyczące kwalifikacji osób kandydujących były wyższe od wymagań posad na które aplikował powód.

Powód został zakwalifikowany i przebywał w całym okresie trwania misji na posadę C. Monitor (...), która zgodnie z kategoryzacją należała do III kategorii poziom 3 pracowników. C. Monitor jako kwalifikacja pracowników na misji (...) należąca do III kategorii pracowników tzw. operacyjnych, a zatem pracowników od których misja wymaga znajomości zasad operacyjnych z uwzględnieniem pewnego stopnia niezależności oraz inicjatywy. Poziom 3 pracowników operacyjnych wymagał 3 lat doświadczenia zawodowego na danym stanowisku.

Pismem z dnia 5 maja 2011 roku Dyrektor Izby Celnej w G. przyznał wstecznie (od dnia 1 stycznia 2011 roku) powodowi dodatek za realizację zadań kontrolnych w komórce zwalczania przestępczości w Izbie Celnej, w wysokości 0,267 kwoty bazowej miesięcznie. Jednocześnie Dyrektor poinformował powoda, że kwota bazowa za dany rok jest publikowana w ustawie budżetowej i wynosi w 2011 roku 1.873,84 zł.

Decyzją Nr (...) z dnia 6 maja 2011 roku uchylającą decyzję Nr (...) z dnia 40 listopada 2009 roku Dyrektor Izby Celnej w G. mając na uwadze konieczność zapewnienia prawidłowej realizacji postanowień § 5 pkt 1 i 2 oraz § 7 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 8 kwietnia 2011 roku w sprawie warunków otrzymywania dodatków do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy celnych oraz wysokości tych dodatków dotyczących dodatków dla funkcjonariuszy realizujących zadania z zakresu kontroli zgłoszeń celnych, towarów i osób oraz wykonujących zadania kontrolne, a także funkcjonariuszy nadzorujących ich wykonanie wprowadził szczegółowe zasady wypłacania dodatków do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy celnych w Izbie Celnej w G. i podległych Urzędach Celnych. Decyzja wprowadziła wzór zestawienia w formie tabeli, będący podstawą do ustalenia wysokości dodatku do uposażenia proporcjonalnie do sumy dni pełnienia służby. Naczelnicy Urzędów Celnych oraz Naczelnik Wydziału Przestępczości zostali zobligowani do wypełniania dwóch pierwszych kolumn tabeli i przesłania jej w formie elektronicznej Naczelnikowi Wydziału Finansowo-Księgowego do 12. dnia po zakończeniu miesiąca. Naczelnik Wydziału Zwalczania Przestępczości został nadto zobligowany do przesłania Naczelnikowi Wydziału Finansowo-Księgowego do dnia 16 maja 2011 roku zestawienia za okres od dnia 1 stycznia 2011 roku dla osób realizujących zadania kontrolne oraz sprawujących nadzór nad wykonywaniem tych zadań.

W okresie od dnia 5 grudnia 2010 roku do dnia 4 grudnia 2013 roku I. P. był oddelegowany do misji europejskiej w (...), gdzie zadaniem powoda było doradzanie funkcjonariuszom celnym pełniącym służbę na przejściach granicznych pomiędzy R.a C. i między R. a A.. Dodatkowo powód pełnił funkcję obserwatora przy Grupach Mobilnych Służby Celnej R. (...), mającej w swych celach zwalczanie przestępczości na terenie całego K.. Od czerwca 2012 roku do końca trwania oddelegowania powód był obserwatorem na przejściu granicznym pomiędzy R. a R.. W okresie oddelegowania powód otrzymywał dodatek kontrolny do czerwca 2011 roku.

Dodatek za realizację zadań kontrolnych od dnia 1 stycznia 2011 roku wynosił 0,267 mnożnika kwoty bazowej, tj. 500,40 zł miesięcznie, pod warunkiem pełnienia służby w Komórce Zwalczania Przestępczości zgodnie z harmonogramem, bez nieobecności innych niż urlopy wypoczynkowe.

Powód został oddelegowany na misję w K. w trybie art. 88 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o Służbie Celnej. W czasie przebywania przez powoda na misji w K., otrzymywał on świadczenia pieniężne tzw. „daily allowance” wypłacane przez Europejską Misję do spraw praworządności (...) w K. wypłacane na podstawie Wspólnego Działania Rady 2008/124/WZPZiB. Świadczenia te miały charakter diet dziennych i były wypłacane powodowi w czasie przebywania na misji co miesiąc, na jego rachunek bankowy. Świadczenia pieniężne dla powoda w czasie musi były obliczane zgodnie z zasadami oznaczania należności dla oddelegowanego personelu uczestniczącego w misjach zarządzenia kryzysowego (...) /dokument (...)/. Jedyną podstawą praw finansowych pobytu powoda na misji był dokument 2008/124/ WPZIB. W dniu 10 marca 2009 roku Rada Unii Europejskiej przyjęła zasady oznaczania należności dla oddelegowanego personelu uczestniczącego w misjach zarządzania kryzysowego (...). Jako cel ustanowienia zasad wskazano przyjęcie jednolitych kryteriów ustalania wysokości wynagrodzenia dla personelu państw członkowskich oddelegowanego do cywilnych operacji zarządzania kryzysowego EPBiO. W dokumencie postanowiono, że zasady finansowania cywilnych operacji zarządzania kryzysowego zgodnie z tytułem V Traktatu o Unii Europejskiej stanowią, że wszelkie koszty związane z operacjami, łącznie z dietami zostaną pokryte z budżetu WPZiB, co oznacza, że ostateczna decyzja dotycząca płatności dodatków podjęta zostanie przez Radę. W cytowanym dokumencie wskazano, że wypłacie podlegają między innymi diety dzienne, które są wynagrodzeniem za wydatki związane z rozmieszczeniem zagranicą w ramach cywilnych misji zarządzania kryzysowego (...). Celem wypłaty diet dziennych jest pokrycie wydatków wynikających z zakwaterowania, wyżywienia, transportu na miejsce i rozmaitych wydatków takich jak koszty komunikacji prywatnej.

Powodowi I. P. łącznie przyznano z tytułu pobytu na misji w grudniu 2010 roku oraz w okresie od stycznia 2011 roku do 15 grudnia 2012 roku należności w kwocie łącznej 66758, 66 euro, w których kwota 21,34 euro stanowiła wydatki na telefon, zaś pozostała kwota to diety dzienne w wysokości po 90 euro każda.

W czasie przebywania powoda na misji w K., p.o. Naczelnika Wydziału Zwalczania Przestępczości w Izbie Celnej w G. był G. S.. Od dnia 29 lutego 2012 roku przełożonym powoda był Naczelnik Wydziału D. K.. J. M. od lipca 2013 roku funkcję Naczelnika Kadr i Szkolenia, natomiast wcześniej była naczelnikiem Wydziału (...) u pozwanego pracodawcy. Praktyka wypłacania funkcjonariuszom Służby Celnej dodatku kontrolnego polegała na:

- zwróceniu się przez kierownika Komórki Zwalczania Przestępczości do Dyrektora Izby Celnej o przyznanie dodatku;

- po przyznaniu tegoż dodatku przez Dyrektora Izby Celnej, składa się comiesięczne sprawozdania do Wydziału Finansowego z zestawienie godzin przepracowanych;

- czas, za który nie powinien był wypłacony tenże dodatek to zwolnienia lekarskie, urlopy bezpłatne oraz inna usprawiedliwiona nieobecność;

- szkolenie, ćwiczenia lub podróż służbowa były okresami uznanymi za czas wykonywania służby i za ten czas należał się dodatek;

- jeśli funkcjonariusz celny mimo zatrudnienia w Komórce Zwalczania Przestępczości nie wykonuje zadań kontrolnych, to pozbawienie go dodatku kontrolnego może odbyć się na wniosek bezpośredniego przełożonego.

Pozwany pracodawca prowadził w stosunku do powoda ewidencję czasu pracy w postaci „Kart ewidencji czasu służby funkcjonariusza – Granicznego Referatu Zwalczania Przestępczości w G.”. W czasie, gdy powód przebywał na misji w K. przy jego dniach pracy widniała adnotacja „D” co oznaczało – „delegowany - misja zagraniczna w K.”.

Pismem z dnia 7 stycznia 2014 roku Dyrektor Departamentu Polityki Celnej Ministerstwa Finansów poinformował Dyrektora Izby Celnej w G. w odpowiedzi na pismo z dnia 17 grudnia 2013 roku, iż dodatkowy dodatek miesięczny, o którym mowa w art. 15 ust. 2 Decyzji Rady z dnia 5 grudnia 2007 roku dotyczącej zasad mających zastosowanie do ekspertów krajowych i krajowego personelu wojskowego oddelegowanych do Sekretariatu Generalnego Rady przysługuje ekspertom krajowym oddelegowanym do Sekretariatu Generalnego Rady przez administracje publiczne państw członkowskich. Decyzja Rady nie ma natomiast zastosowania w odniesieniu do ekspertów krajowych oddelegowanych na misje (...) czy (...).

Pismem z dnia 18 lutego 2014 roku powód zwrócił się do Dyrektora Izby Celnej w G. o wypłatę dodatkowego zryczałtowanego dodatku miesięcznego, o którym mowa w art. 15 ust. 2 Decyzji Rady z dnia 5 grudnia 2007 roku dotyczącej zasad mających zastosowanie do ekspertów krajowych i krajowego personelu wojskowego oddelegowanych do Sekretariatu Generalnego Rady (2007/829/WE). Pismem z dnia 20 marca 2014 roku Dyrektor Izby Celnej w G. wskazał, że Decyzja Rady, na którą powołuje się powód ma zastosowanie do ekspertów krajowych i krajowego personelu wojskowego oddelegowanych do Sekretariatu Generalnego Rady przez administracje publiczne państw członkowskich, natomiast zgodnie z przytoczonym przez powoda art. 3 tej Decyzji eksperci krajowi są zatrudniani w B., w biurze łącznikowym Sekretariatu Generalnego oraz w każdym miejscu, w którym Unia Europejska działa na mocy Decyzji przyjętej przez Radę. Dyrektor wskazał, że misja Unii Europejskiej w (...) ustanowiona została na podstawie Wspólnego Działania Rady 2008/124/WPZiB z dnia 4 lutego 2008 roku w sprawie misji Unii Europejskiej w zakresie praworządności w (...), (...) K.. W związku z powyższym Kosowo nie jest miejscem wskazanym na mocy Decyzji przyjętej przez Radę, jedynie miejscem, w którym Unia Europejska na mocy Wspólnego Działania Rady ustanowiła misję (...), a zatem postanowienia w/w Decyzji Rady z dnia 5 grudnia 2007 roku (2007/829/WE) nie mają w tym przypadku zastosowania.

Pismem z dnia 29 października 2014 roku, pracodawca poinformował powoda, że dodatek kontrolny wynosi 500,40 zł miesięcznie i jest przyznawany funkcjonariuszom celnym pełniącym służbę w komórkach zwalczania przestępczości na wniosek przełożonego, w którym wskazuje on, że dany funkcjonariusz wykonuje zadania kontrolne, za które należy się dodatek. Pracodawca wskazał, iż wysokość wypłaconego dodatku może różnić się w poszczególnych miesiącach z uwagi na fakt, że dodatek jest wypłacany proporcjonalnie do sumy dni pełnienia służby (w tym korzystania z urlopu wypoczynkowego, dodatkowego urlopu wypoczynkowego lub krótkoterminowego urlopu wypoczynkowego).

Zgodnie z zaświadczeniem o zarobkach, wystawionym przez pozwanego pracodawcę dnia 24 października 2014 roku, powód ostatnio otrzymywał wynagrodzenie w łącznej kwocie 5.170,57 zł brutto, w tym wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 3.198,70 zł, dodatek za wieloletnią służbę w kwocie 575,77 zł, dodatek za stropień w kwocie 895,70 zł oraz dodatek za czynności kontrolne w kwocie 500,40 zł.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił w całości na podstawie dowodów z dokumentów, w tym dokumentów znajdujących się w aktach osobowych powoda. Dowody te zostały uznane przez Sąd uznane za wiarygodne w całości, albowiem nie budziły one wątpliwości Sądu tak co do autentyczności jak i twierdzeń w nich zawartych, a żadna ze stron postępowania nie kwestionowała ich mocy dowodowej.

Sąd uznał za wiarygodne w całości dowody z zeznań świadków przesłuchanych w sprawie w tym D. K., J. M. oraz G. S., albowiem były one spójne wzajemnie i logiczne. Jako wiarygodny został oceniony także dowód z przesłuchania w charakterze strony powoda, gdyż treść zeznań powoda była co do zasady spójna z dokumentami zgromadzonymi w sprawie.

Powództwo zdaniem Sądu Rejonowego nie zasługiwało na uwzględnienie.

Spór w niniejszej sprawie ogniskował się wokół dwóch roszczeń z których pierwsze związane było z tzw. dodatkiem kontrolnym zaś drugie z roszczeń dotyczyło dodatku eksperckiego.

Zgodnie z art. 146 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o Służbie Celnej /mającej zastosowanie w niniejszej sprawy do oceny prawnej stanu faktycznego na podstawie którego dochodzone jest roszczenie w trybie art. 184 paragraf 1 ustawy wprowadzającej o KAS, zgodnie z którym w sprawach ze stosunku służbowego zaistniałych przed dniem wejścia w żucie ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe/ - uposażenie funkcjonariusza służby celnej składa się z uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia.

Zgodnie z art. 148 paragraf 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o Służbie Celnej /Dz. U 2015.990/ funkcjonariusze otrzymują do uposażenia zasadniczego następujące dodatki między innymi dodatki uzasadnione szczególnymi zadaniami, warunkami lub miejscem pełnienia służby.

Na podstawie cytowanego art. 148 paragraf 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o Służbie Celnej wprowadzono przepisy wykonawcze – Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie warunków otrzymywania dodatków do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy celnych oraz wysokości tych dodatków, zgodnie z którym funkcjonariuszowi przysługują dodatki do uposażenia zasadniczego uzasadnione jego szczególnymi zadaniami, warunkami oraz miejsce pełnienia służby w tym dodatek za realizację zadań kontrolnych w komórce zwalczania przestępczości w izbie celnej. Zgodnie z paragrafem 3 ustęp 2 cytowanego Rozporządzenia wysokość tego dodatku była obniżana proporcjonalnie do liczby godzin nieobecności funkcjonariusza w służbie w danym miejscu. Powyższe Rozporządzenie zostało zastąpione Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 8 kwietnia 2011 roku w sprawie warunków otrzymywania dodatków do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy celnych oraz wysokości tych dodatków /Dz. U 2014. 1614/. Zgodnie z paragrafem 5 cytowanego Rozporządzenia dodatkami do uposażenia zasadniczego funkcjonariusza uzasadnionymi szczególnymi zadaniami jest między innymi dodatek za realizację zadań kontrolnych. Zgodnie z paragrafem 7 ustęp 1 cytowanego Rozporządzenia warunkiem otrzymania dodatku opisanego w paragrafie 5 punkt 2 Rozporządzenia jest wykonywanie zadań kontrolnych odpowiednio przez funkcjonariusza w komórce zwalczania przestępczości w izbie celnej. W paragrafie 7 ustępie 2 Rozporządzenia zaznaczono, że wysokość dodatku ustala się proporcjonalnie do sumy dni pełnienia służby, w tym korzystania z urlopu wypoczynkowego, dodatkowego urlopu wypoczynkowego lub krótkoterminowego urlopu wypoczynkowego przez funkcjonariusza w danym miesiącu. Powyższe Rozporządzenie weszło w życie z dniem ogłoszenia to jest z dniem 18 kwietnia 2011 roku i w omawianym zakresie od tego dnia zastąpiło Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27 października 2009 roku w sprawie warunków otrzymywania dodatków do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy celnych oraz wysokości tych dodatków.

Dokonując wykładni cytowanych przepisów Rozporządzeń stwierdzić należy, że Rozporządzenie z dnia 8 kwietnia 2011 roku w zakresie spornego dodatku kontrolnego w sposób jednoznaczny określa katalog dni które podlegają wliczeniu do przyznania dodatku, wskazując, że wykonanie zadań kontrolnych przez funkcjonariusza dotyczy zadań w komórce zwalczania przestępczości w izbie celnej w liczbie proporcjonalnej do dni pełnienia służby, w tym korzystania z urlopu wypoczynkowego, dodatkowego urlopu wypoczynkowego lub krótkoterminowego urlopu wypoczynkowego przez funkcjonariusza. Ustawodawca w omawianym przepisie wyodrębnił katalog stanów faktycznych dających uprawnienie do dodatku, w przeciwieństwie do Rozporządzenia z dnia 27 października 2009 roku, w którym technika legislacyjna oparta była na wyodrębnieniu zdarzeń negatywnych eliminujących prawo do dodatku poprzez wskazanie, że dodatek obniża się proporcjonalnie do liczby godzin nieobecności w służbie w danym miesiącu.

Zdaniem Sądu I instancji, treść paragrafu 7 ustęp 2 Rozporządzenia jest jasna i nie wymaga innej niż językowej wykładni, z której wywieść należy, że dodatek kontrolny nie należy się funkcjonariuszowi który nie wykonuje z uwagi na swoją nieobecność zadań kontrolnych w komórce zwalczania przestępczości w izbie celnej w okresach innych niż urlop wypoczynkowy, dodatkowy urlop wypoczynkowy lub krótkoterminowy urlop wypoczynkowy. Prawo do dodatku kontrolnego nie jest uzależnione od tego czy funkcjonariusz wykonuje zadania kontrolne stale czy incydentalnie, ale zależne jest jedynie od dni pełnienia służby w danym miesiącu z uwzględnieniem urlopów. A contrario dodatek ten nie przysługuje za dni w których funkcjonariusz nie wykonuje zadań kontrolnych w komórce z uwagi na nieobecności inne niż urlopy wymienione w Rozporządzeniu. Dodatek ten zatem nie przysługuje między innymi w okresach urlopu macierzyńskiego czy urlopu rodzicielskiego, który nie jest objęty cytowanym przepisem.

Analizując treść omawianego przepisu prawa w kontekście żądania zgłoszonego przez powoda zasądzenia dodatku kontrolnego za miesiące maj, czerwiec, lipiec 2011 roku, stwierdzić należy, że w tych miesiącach powód był oddelegowany na misję (...) K.. Sytuacja prawna powoda w tym okresie była regulowana art. 88 ustawy o Służbie Celnej, który to przepis w wersji obowiązującej w okresie do 29 listopada 2013 roku, a zatem w okresie oddelegowania powoda na misję, w paragrafie 4 wskazywał, że wzajemne prawa i obowiązki eksperta narodowego i instytucji lub agendy Wspólnoty Europejskiej lub organizacji międzynarodowej, do której funkcjonariusz został oddelegowany określane są przez przepisy obowiązujące w danej instytucji lub organizacji między narodowej. W paragrafie 5 artykułu 88 ustawodawca wskazał, że okres oddelegowania funkcjonariusza wlicza się do okresu służby w Służbie Cywilnej. Zdaniem Sądu, cytowany przepis w wersji obowiązującej w dacie oddelegowania powoda na misję w sposób jasny mówił, że w okresie oddelegowania funkcjonariuszowi będą przysługiwać świadczenia określone w przepisach dotyczących wykonywanej misji i nie wprowadzał regulacji o charakterze lex specialis do art. 148 ustęp 2 ustawy regulującej prawo do dodatków funkcjonariuszy oddelegowanych. Ustawodawca nie zmienił zasad przyznawania prawa do dodatku kontrolnego co do funkcjonariuszy oddelegowanych, skoro nie wymienił oddelegowania jako sytuacji faktycznej zrównanej z urlopem wypoczynkowym uprawniającym do przyznania dodatku pomimo braku wykonywania zadań kontrolnych . Ważkim w niniejszej sprawie jest analiza stanu prawnego w kontekście stanu faktycznego sprawy i regulacji wówczas obowiązujących, albowiem nie ulega wątpliwości, że artykuł 88 ustawy o Służbie Celnej podlegał zmianom i od 1 kwietnia 2015 roku ustawodawca w paragrafie 3 art. 88 wprowadził zapis który uprawniał funkcjonariusza w czasie oddelegowania do świadczeń wynikających z ustawy z wyjątkiem prawa do urlopów określonych w art. 138 ustawy. Zdaniem Sądu, wprowadzenie powyższej regulacji prawnej dawałoby asumpt do rozważania czy zmieniona treść art. 88 ustawy stanowi lex specialis w zakresie prawa do dodatków do uposażenia funkcjonariusza czy też nie wprowadza zmian w tej części. Stan faktyczny tej sprawy nie wymaga przeprowadzenia takiej analizy, skoro zapis ustawy i Rozporządzenia w sposób jasny w okresie od maja do września 2011 roku określał, że wszelka inna nieobecność w pracy prowadząca do nie wykonywania zadań kontrolnych od tej sanowanej przez ustawodawcę prowadzi do utraty prawa do dodatku. Nieusprawiedliwionym w kontekście literalnie jasnych przepisów Rozporządzenia z kwietnia 2011 roku jest uznawanie, że okres oddelegowania powołana misję powinien być okresem za który dodatek przysługuje, skoro funkcjonariusze delegowani na szkolenia taki dodatek otrzymywali. Należy w tym miejscu nadmienić, że delegacja na szkolenie jest świadczeniem pracy i nie stanowi nieobecności w pracy w komórce zwalczania przestępczości. Oddelegowanie funkcjonariusza w trybie art. 88 ustęp 2 ustawy o Służbie Cywilnej jest oddelegowaniem do pracy w danej instytucji, agendzie czy też organizacji, co wyklucza uznanie, że jest to tożsame ze świadczeniem pracy w rozumieniu wykonywania zadań kontrolnych w izbie celnej. Oddelegowanie do pracy jest zmianą miejsca i zadań funkcjonariusza i nie może być równoznaczne z pełnieniem służby w izbie celnej. Powyższa wykładania jest zgodna z art. 88 ustęp 5 ustawy o Służbie Celnej, który z uwagi na powstanie specyficznej sytuacji prawnej oddelegowanego funkcjonariusza w sposób legalny wprowadza zapis gwarantujący oddelegowanemu wliczenie okresu oddelegowania do okresu służby w Służbie Celnej. Ustawowa gwarancja wliczenia oddelegowania do okresu służby pozwala na uznanie, że sam ustawodawca ten okres pracy funkcjonariusza odróżnia od okresu zwykłego wykonywania zadań przez niego, stąd konieczność ustawowego dookreślenia sposobu zaliczania okresu oddelegowania do regularnej służby.

Mając powyższe rozważania na uwadze, Sąd uznał, że skoro w okresie oddelegowania powoda na misję następuje zerwanie więzi pomiędzy funkcjonariuszem a izbą celną i wydziałem w którym są wykonywane zadania specjalne, to przyznanie dodatku za ten okres nie znajduje podstawy normatywnej, co na mocy par 7 ustęp 2 w zw. z paragrafem 5 pkt 2 Rozporządzenia oraz art. 148 ustawy o Służbie Celnej stosowanych a contrario prowadziło do oddalenia powództwa w tym zakresie.

Przechodząc do roszczenia powoda o przyznanie dodatku eksperckiego, w pierwszej kolejności Sąd Rejonowy poczynił kilka uwag o charakterze wprowadzającym celem oznaczenia prawnej podstawy do udziału powoda w misji (...) K..

Europejska Służba Działań Zewnętrznych Unii Europejskiej jest organem Unii Europejskiej, który został zaprojektowany do działania w obszarze Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej. Europejska Służba Działań Zewnętrznych zgodnie z art. 27 ustęp 3 Traktatu o Unii Europejskiej wspomaga Wysokiego Przedstawiciela do spraw wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, który z kolei wspomaga Radę Unii Europejskiej w prowadzeniu polityki zagranicznej. Europejska Służba Działań Zewnętrznych działa na podstawie Decyzji Rady z dnia 26 lipca 2010 roku określającej organizację i zasady funkcjonowania Europejskiej Służby działań zewnętrznych /2010/427/UE/. Zgodnie z cytowaną decyzją ESDZ ma zdolność prawną konieczną do wykonywania nałożonych celów i jest organem odrębnym i niezależnym zarówno od Sekretariatu Rady jak i od Komisji. ESDZ jest organem na którego strukturę wewnętrzną składa się administracja centralna zlokalizowana w B. oraz delegatury Unii ustanowione w państwach trzecich i w organizacjach międzynarodowych. W skład ESDZ wchodzą urzędnicy i inni pracownicy Unii Europejskiej, w tym ze służb dyplomatycznych mianowani na czas określony. ESDZ może korzystać w razie potrzeby z ograniczonej liczby oddelegowanych ekspertów krajowych, co reguluje art. 6 ustęp 3 Decyzji Rady z dnia 26 lipca 2010 roku.

Misja (...) K. jest największą cywilną misją realizowaną w ramach Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony Unii Europejskiej. Celem misji jest pomoc administracji kraju we wdrożeniu reform z zakresu prawa, sądownictwa, sił policyjnych i służby celnej. Mandat misji został udzielony na mocy Rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1244, zaś decyzja o jej rozpoczęciu zawarta jest we Wspólnym Działaniu Rady 2008/124/ WPZIB z dnia 4 lutego 2008 roku w sprawie misji Unii Europejskiej w zakresie praworządności w (...), (...) K.. Misja (...) zgodnie z decyzją została powołane ze strukturą, w której stworzono kwaterę główną w P., biura regionalne i lokalne w całym (...), komórkę wspierającą w B. oraz biura łącznikowe w zależności od potrzeb. W Decyzji wskazano jednocześnie, że struktura (...) K. składa się z szefa misji i personelu zgodnie z definicją sporządzonego planu operacyjnego (...) oraz komórki policyjnej, komórki wymiaru sprawiedliwości i komórki celnej. Zgodnie z art. 7 ustęp 4 Decyzji cały oddelegowany na misję personel pozostaje pod pełnym dowództwem krajowych organów wysyłającego państwa członkowskiego lub wysyłającej instytucji (...). Organy krajowe przekazują dowódcy operacji cywilnej kontrolę operacyjną nad personelem i jednostkami. Ustawodawca unijny uregulował w omawianej decyzji status oraz liczbę i kompetencje personelu (...) K., wskazując, że są one zgodne z mandatem misji oraz zadaniami i jej strukturą. W art. 9 ustęp 2 Decyzji wskazano, że (...) K. składa się z personelu oddelegowanego przez państwa członkowskie lub instytucje (...). Każde państwo członkowskie lub instytucja Unii Europejskiej ponosi koszty związane z oddelegowanym przez siebie personelem, włącznie z kosztami podróży do miejsca rozmieszczenia, wynagrodzeniem, opieką medyczną oraz dodatkami innymi niż diety dzienne, dodatki za ponoszone ryzyko i trudne warunki pracy. W art. 9 ustęp 3 Decyzji wskazano, że w zależności od potrzeb (...) K. może również zatrudniać na podstawie umów personel międzynarodowy lub miejscowy. W art. 10 Decyzji postanowiono o dokonaniu uzgodnienia statusu (...) K. i jego personelu łącznie z przywilejami, immunitetami oraz dalszymi gwarancjami niezbędnym do wypełniania i sprawnego funkcjonowania (...). Ustawodawca wyraźnie wskazał jednocześnie, że państwo lub instytucja (...), które oddelegowały członka personelu są odpowiedzialne za wszelkie roszczenia tego członka związane z oddelegowaniem. W punkcie 3 art. 10 wskazano jednocześnie, że warunki zatrudnienia oraz prawa i obowiązki międzynarodowego i miejscowego personelu cywilnego są określane w umowach zwartych między szefem misji a członkami personelu.

Eksperci narodowi w rozumieniu prawa Unii Europejskiej to przedstawiciele krajów członkowskich w instytucjach unijnych. Każde państwo członkowskie ma prawo do delegowania ekspertów narodowych do pracy w instytucjach oraz agencjach Unii Europejskiej. Praca ekspertów narodowych ma charakter czasowy i służy podzieleniu się umiejętnościami i wiedzą dotyczącą polityki unijnej. O możliwościach zatrudnienia informują stałe przedstawicielstwa państw członkowskich przy Unii Europejskiej. Poszczególne instytucje tworzą własne warunki dla delegowania ekspertów narodowych i są one zawarte w decyzjach organów tych instytucji. Tytułem przykładu można podać, że w Komisji Europejskiej podstawą do delegowania ekspertów narodowych jest Decyzja Komisji Europejskiej z dnia 12 listopada 2008 roku dotycząca zasad mających zastosowanie do oddelegowanych ekspertów krajowych i ekspertów krajowych odbywających kształcenie zawodowe w ramach służb Komisji, zaś w Parlamencie Europejskim podstawą prawną jest Decyzja Prezydium Parlamentu Europejskiego z dnia 2 lipca 2003 roku w sprawie zasad delegowania ekspertów narodowych do Trybunału Parlamentu Europejskiego. Z kolei Komitet Administracyjny Trybunału Sprawiedliwości decyzją z dnia 2 lipca 2003 roku zmienianą decyzjami późniejszymi wydał decyzję ustanawiającą zasady mające zastosowanie do oddelegowanych ekspertów krajowych. Decyzją Rady z dnia 5 grudnia 2007 roku /2007/829 WE/ ustanowiono zasady mające zastosowanie do ekspertów krajowych i krajowego personelu wojskowego oddelegowanych do Sekretariatu Generalnego Rady. Decyzją z dnia 23 marca 2011 roku /2012/c/12/04/ Europejska Służba Działań Zewnętrznych uwzględniając decyzję z dnia 26 lipca 2010 roku określającą organizację i zasady funkcjonowania ESDZ wydała decyzję ustanawiającą zasady mając zastosowanie do ekspertów krajowych oddelegowanych do Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych.

Analiza przykładowo wymienionych aktów instytucji unijnych korzystających z ekspertów narodowych prowadzi do wniosku, że celem delegowania jest potrzeba wspierania wymiany doświadczeń zawodowych i wiedzy z zakresu polityk wspólnotowych pomiędzy państwami członkowskimi a instytucjami oraz agencjami Unii Europejskiej. Eksperci narodowi są delegowani do pracy w instytucjach na okres zależny wyłącznie od danej instytucji i to instytucje i agendy określają podstawę delegowania i zasady.

W niniejszej sprawie powód dochodzi roszczenia z tytułu diety przysługującej ekspertowi krajowemu na mocy decyzji z dnia 23 marca 2011 roku ustanawiającej zasady mające zastosowanie do ekspertów krajowych oddelegowanych do ESDZ w kwocie po 601, 73 EURO miesięcznie, wskazując, że kwota dochodzona jest za maj, czerwiec i lipiec 2011 roku i jest należna ekspertowi który nie otrzymał zwrotu przeprowadzki od ESDZ. Strona powodowa wywodzi zatem swoje roszczenie z decyzji z dnia 23 marca 2011 roku dotyczącej oddelegowania do ESDZ jak i z decyzji wcześniej obowiązującej z dnia 5 grudnia 2007 roku dotyczącej zasad mających zastosowanie do ekspertów krajowych i krajowego personelu wojskowego oddelegowanych do Sekretariatu Generalnego Rady i uchylającą decyzję 2003/479/WE.

Zauważyć należy, że podstawy prawne z których powód wywodzi swoje roszczenie dotyczą więc bądź delegowania ekspertów krajowych do Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych bądź delegowania do Sekretariatu Generalnego Rady. Zważyć trzeba, że ustawodawca unijny w każdej instytucji Unii Europejskiej co do której przewiduje możliwość delegowania ekspertów narodowych tworzy ramy prawne dla danej delegacji i w oparciu o nie jest dokonywana rekrutacja. Podkreślić należy, że delegowanie ekspertów narodowych następuje za pośrednictwem stałego przedstawicielstwa państw członkowskich przy Unii Europejskiej. Zgodnie z decyzją Rady z dnia 5 grudnia 2007 roku art. 1 pkt 5 oddelegowanie odbywa się na podstawie wymiany listów w których zostaje wskazane miejsce oddelegowania oraz załączana jest kopia dokumentu określającego zasady mające zastosowanie do oddelegowania do Sekretariatu Generalnego. Eksperci krajowi oddelegowani do Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych są natomiast oddelegowani do administracji centralnej (...) w B. lub do jednej z delegatur Unii /art. 3 ustęp 1 Decyzji z dnia 23 marca 2011 roku./ Również oddelegowanie dokonane w trybie wymienionej decyzji wymaga dla swojej skuteczności załączenia kopii dokumentu zawierającego zasady mające zastosowanie do ekspertów krajowych oddelegowanych do (...).

Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika natomiast, że powód aplikował na dwa stanowiska w organizacji (...) K. w miejscu B. Region K., opisane jako (...) oraz (...). Powód w aplikacji wskazał, że jest zainteresowany zatrudnieniem kontraktowym k. 224 akt sprawy. W wymianie listów dotyczących rekrutacji na misję praworządności Unii Europejskiej w K. wskazano na status prawny pracowników oddelegowanych podając jako podstawę Decyzję z dnia 4 lutego 2008 roku 2008/124 WPZi B w sprawie misji Unii Europejskiej w zakresie praworządności w (...). W warunkach aplikowania zaznaczono jednocześnie, że państwa członkowskie są zobowiązane do pokrywania wynagrodzeń, wydatków na podróże związane z misją, zaś Misja będzie pokrywać diety dzienne oznaczone w Decyzji numer 7291/09 z dnia 10 marca 2009 roku /pismo z dnia 20 lipca 2010 roku karta 216 – 217/.

Zasady na których powód został oddelegowany na misję zostały potwierdzone w liście z dnia 4 października 2010 roku Rady Unii Europejskiej , w którym dokonano wyboru powoda na misję, wskazując powyższe podstawy delegowania /karta 18-19 akt sprawy/.

Podkreślić należy, że powód aplikując na misję (...) K. nie aspirował na stanowisko eksperckie, pomimo, iż były posady na takie stanowiska dostępne karta 321- 390, lecz aplikował między innymi na stanowisko C. Monitor, które nawet w rozumieniu klasyfikacji dostępnych posad i ich kategoryzacji zostało umieszczone w kategorii III poziom III, a zatem w kategorii i poziomie, które nie mogą mieć przyznanego poziomu eksperckiego. Zauważyć należy, że zgodnie z decyzją z dnia 4 lutego 2008 roku w sprawi misji w (...) szef misji ma prawo do zatrudniania personelu cywilnego na kontrakty i wówczas umowa pomiędzy szefem misji a członkiem personelu jest regulowana odrębnie. Personel oddelegowany na misję przez kraje członkowskie i jego status wyraźnie określa cytowana decyzja art. 9 ustęp 2, która odwołuje się w zakresie kraju członkowskiego do obowiązku pokrywania przez niego wynagrodzenia, opieki medycznej i innych dodatków niż diety dzienne , jednakże nie daje ona podstawy do uznania prawa powoda do przyznania dodatków z tytułu przeprowadzki przewidzianych w decyzji z dnia 23 marca 2011 roku dotyczącej delegowania ekspertów krajowych do (...) czy też decyzji z dnia 5 grudnia 2007 roku dotyczącej delegowania ekspertów krajowych do Sekretariatu Rady, albowiem inne są zasady delegacji do tych instytucji Unii Europejskiej i nie dotyczą one delegacji na misję praworządności (...) K. w rozumieniu decyzji z dnia 4 lutego 2008 roku. Organizatorem misji (...) K. jest Europejska Służba Działań Zewnętrznych Unii Europejskiej, gdyż ona na podstawie traktatowej zajmuje się Wspólną Polityką Bezpieczeństwa i Obronności Unii Europejskiej, jednakże misja ma swoją podmiotowość i określa skład i zasady przyjmowania personelu odrębnie, co wynika nie tylko z podstawy prawnej utworzenia misji to jest decyzji z dnia 4 lutego 2008 roku, ale również z wymiany pism oraz z zasad naboru na posady na misji.

Powyższa krótka analiza determinuje konieczność uznania, że wszelkie dodatki związane z przeprowadzką których powód domaga się w sprawie byłyby zasadne o ile powód byłyby oddelegowany na misję (...) K. jako ekspert narodowy i takie dodatki przewidziane byłyby dla takiego członka misji. Dokumenty zgromadzone w aktach sprawy przeczą tezie, iż powód w rozumieniu przepisów prawa Unii Europejskiej był pracownikiem oddelegowanym w charakterze eksperta narodowego na misję (...). Powyższa teza została potwierdzona w odpowiedzi udzielonej sądowi orzekającemu przez Europejską Służbę Działań Zewnętrznych w piśmie z dnia 20 stycznia 2017 roku, w którym w sposób jasny i konkretny wskazano, że podstawą prawną dla praw finansowych powoda związanych z oddelegowaniem na misję (...) K. w okresie od dnia 5 grudnia 2010 roku do dnia 4 grudnia 2012 roku była decyzja z dnia 4 lutego 2008 roku (...)/ (...), zaś świadczenia pieniężne były obliczane zgodnie z zasadami oznaczania należności dla oddelegowanego personelu uczestniczącego w misjach zarządzania kryzysowego Unii Europejskiej dokument (...) – pismo karta 677-678. Wskazać należy, że z dokumentu z dnia 10 marca 2009 roku Rady Unii Europejskiej dotyczącego zasad oznaczania należności dla oddelegowanego personelu uczestniczącego w misjach zarządzania kryzysowego (...) wynika, że diety dzienne będą wypłacane za każdy dzień od dnia w którym oddelegowany zjawi się w kraju do dnia opuszczenia kraju. W dokumencie wskazano, że dla każdego członka personelu zdefiniowane zostanie miejsce rozmieszczenia, zaś dla personelu misji przebywającego na terytorium (...) zastosowanie winna mieć dzienna dieta odpowiadająca stawce wypłacanej oddelegowanym ekspertom krajowym do Instytucji (...) karta 661-676/.

Z powyższego dokumentu wynika, że misja (...) K. w sposób samoistny określała warunki i zasady wypłaty diet oraz określała jakie należności przysługują w razie oddelegowania. Misja (...) K. za dodatek nie uznaje zwrotu kosztów związanego z przeprowadzką czy też dodatku z tego tytułu. Zauważyć należy, że w przepisach wskazanych przez powoda jako podstawę prawną roszczenia z tytułu dodatku miesięcznego w związku z brakiem pokrycia kosztów przeprowadzki organem na którym ciążył obowiązek wypłaty dodatku była Europejska Służba Działań Zewnętrznych lub odpowiednio Sekretariat Generalny o ile kosztów przeprowadzki nie otrzymał od pracodawcy. W świetle zaś decyzji z dnia 4 lutego 2008 roku 2008/124/WPZiB oraz zasad oznaczania należności dla oddelegowanego personelu uczestniczącego w misjach zarządzania kryzysowego Unii Europejskiej dokument (...) oddelegowanemu personelowi na misję nie przysługiwał dodatek z tytułu przeprowadzki czy też zwrot wydatków z nią związanych.

Reasumując, w ocenie Sądu orzekającego, roszczenie powoda o przyznanie dodatków związanych z brakiem pokrycia kosztów przeprowadzki nie było zasadne. Powód został oddelegowany na misję na stanowisko C. Monitor czyli obserwatora obsługi celnej, którego zadaniem było pracowanie w grupie i monitorowanie, doradzania obsłudze celnej K.. Powód nie został oddelegowany na misję jako ekspert do (...) lecz jako oddelegowany pracownik do udziału w cywilnej misji Unii Europejskiej do której mają zastosowanie jedynie przepisy dotyczące misji (...) oraz decyzja Rady Unii Europejskiej z dnia 10 marca 2009 roku (...) która nie przewiduje dodatków innych od dodatków od diety dziennej, diety związanej ze szczególnymi zadaniami oraz należności związanych z ryzykiem.

W tym miejscu zaznaczyć trzeba, że o charakterze delegacji powoda na misję nie świadczy nazewnictwo używane przez ustawodawstwo krajowe w art. 88 ustęp 1 ustawy o Służbie Celnej określającego zasady ubiegania się o pracę w instytucjach Unii Europejskiej, ale rzeczywisty stan faktyczny sprawy oraz tryb i podstawa prawna delegowania opisana w wymianie listów w czasie procesu rekrutacji, z której nie wynika, aby w rozumieniu prawa Unii Europejskiej powód pełnił rolę w czasie delegowania na misję praworządności (...) (...) – eksperta narodowego. Powyższemu przeczy literalna treść zarówno ogłoszenia o naborze jak i aplikacja oraz ostateczne wyniki rekrutacji, wskazujące na zasady i podstawę prawną delegacji powoda.

Z tych przyczyn na podstawie art. 15 decyzji Rady z dnia 5 grudnia 2007 roku /2007/829/WE/ oraz decyzji Wysokiego Przedstawiciela Unii Europejskiej do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 23 marca 2011 roku /2012/C 12/04/ /art. 16/ stosowane a contrario w zw. z art. 9 ustęp 2 decyzji Rady Unii Europejskiej z dnia 4 lutego 2008 roku /2008/124/WPZiB Sąd oddalił roszczenie powoda w zakresie dodatków dochodzonych na podstawie cytowanych przepisów uznając te świadczenia jako nienależne.

Mając powyższe na uwadze sąd I instancji orzekł jak w punkcie I wyroku.

W punkcie II wyroku Sąd Rejonowy orzekł o kosztach procesu na podstawie zasady odpowiedzialności za wynik procesu uregulowanej w art. 98 par 1 kpc. Koszty zastępstwa procesowego pozwanej zostały ustalone na podstawie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przed radcę prawnego ustanowionego z urzędu /Dz. U z 2013 roku poz. 490 ze zmianami/ zgodnie z paragrafem 6 punkt 4 w zw. z paragrafem 11 pkt 2 cytowanego Rozporządzenia, które limitują wysokość kosztów zastępstwa procesowego pozwanej do kwoty 900 złotych przy wartości przedmiotu sporu oznaczonej na kwotę 9351 złotych.

W punkcie III wyroku Sądu Rejonowego orzeczono o wydatkach poniesionych w sprawie przez Skarb Państwa na podstawie art. 97 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w spawach cywilnych /Dz. U z 2014 roku poz. 1025 ze zmianami/, przenosząc je na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni, nie znajdując szczególnie uzasadnionych okoliczności do obciążenia nimi powoda.

Powyższy wyrok zaskarżył powód w części tj. w zakresie pkt I wyroku, w części oddalającej żądanie powoda zasądzenia kwoty 1805,19 EUR wraz z ustawowymi odsetkami.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

naruszenie przepisów prawa materialnego, a to:

1) art. 1 .Decyzji Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 23 marca 2011 r. ustanawiającej zasady mające zastosowanie do ekspertów krajowych oddelegowanych do Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (2012/C/12/04) przez przyjęcie, że powód nie był oddelegowanym ekspertem krajowym,

2) art. 16 Decyzji Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 23 marca 2011 r.i art. 15 decyzji Rady z dnia 5 grudnia 2007 r, poprzez jej niewłaściwe zastosowanie przez przyjęcie, że powodowi nie przysługiwał status oddelegowanego eksperta krajowego;

Wskazując na powyższe wniósł o:

1/ zmianę wyroku w zaskarżonym zakresie i zasądzenie kwoty 1805,19 EUR z odsetkami według żądania pozwu,

2/ orzeczenie o kosztach postępowania w tym kosztach zastępstwa procesowego za obie instancje

Uzasadniając swoje zarzuty, apelant podniósł, iż przepisy Decyzji Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 23 marca 2011 r. ustanawiającej zasady mające zastosowanie do ekspertów krajowych oddelegowanych do Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (2012/C/12/04) oraz decyzji Rady z dnia 5 grudnia 2007 dotyczą oddelegowania do Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych.

Zgodnie z tą regulacją zakres jej zastosowania obejmuje ekspertów krajowych oddelegowanych do Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych przez administracje publiczne państw członkowskich. Dotyczą również ekspertów oddelegowanych przez organizacje międzynarodowe.

Zgodnie z art. 1 ust.6 oddelegowanie następuje w formie wymiany listów między dyrektorem do spraw operacyjnych a - w zależności od przypadku- stałym przedstawicielem odnośnego państwa członkowskiego lub organizacją międzynarodową.

W przypadku powoda wymiana listów nastąpiła pomiędzy Dowódcą Operacji Cywilnych a polskim ambasadorem przy (...) .Pismo z dnia 4 października 2010 r. w aktach sprawy. Zwraca uwagę fakt, że to Europejska Służba Działań Zewnętrznych ogłaszała i prowadziła nabór na stanowiska ekspertów narodowych i stanowiska kontraktowe w misji w (...).

Wyciągnięcie przez Sąd wniosku że stanowisko Customs Monitor nie było stanowiskiem eksperckim na podstawie porównania do innych stanowisk mających w tytule słowo expert (legal expert 049) jest błędne. W ogłoszeniu możemy znaleźć również takie stanowiska jak: Prosecutor 0543, czy też Criminal Judge at District Court Level EK 0523. W ogłoszeniu na stanowiska prokuratora oraz sędziego nie są opisane jako stanowiska eksperckie. Wyciągnięcie w przypadku tych dwóch stanowisk wniosku, że sędziowie i prokuratorzy nie są ekspertami nie jest uprawnione.

Ponadto, opis stanowiska nie determinuje tego, czy osoba zajmująca to stanowisko może być nazywana ekspertem czy nie. Opis stanowiska wskazany przez Sąd ma znaczenie w przypadku osób zatrudnionych przez Misję. Z takimi osobami Szef Misji podpisuje umowy - kontrakty, w których wskazana jest wysokość wynagrodzenia uzależniona od opisu stanowiska.

Misja składa się z personelu oddelegowanego (art. 9 ustęp 2) oraz personelu międzynarodowego, lub miejscowego (art. 9 ustęp 3). Na Misji wszyscy pracownicy/funkcjonariusze (policjanci, prokuratorzy, sędziowie, celnicy, czy inni) oddelegowani przez państwa członkowskie są personelem, o którym mowa w art. 9 ustęp 3. Są to delegacje, służące wymianie doświadczeń zawodowych oraz podzieleniu się umiejętnościami i wiedzą.

Zgodnie z zapisem art. 9 ustęp 3 Szef Misji zatrudnia personel międzynarodowy i miejscowy. Są to osoby zatrudnione przez Misję, z którymi kontrakty, czyli umowy o pracę podpisuje Szef Misji. W tej umowie określone są wszystkie warunki pracy, w tym też wynagrodzenie uzależnione od opisu stanowiska oraz udowodnionego stażu pracy. Powód, rzeczywiście w swojej aplikacji zaznaczył, że zainteresowany jestem podjęciem pracy kontraktowej. Oznaczałoby to, że w przypadku zgody ze strony Misji na takie rozwiązanie, musiałby po pierwsze wystąpić o zgodę Dyrektora Izby Celnej na podjęcie działań zarobkowych poza Służbą Celną (art. 128 ustawy o Służbie Celnej w brzmieniu z dn. powzięcia informacji i decyzji o zatrudnieniu przez Misję) oraz wystąpienie o udzielenie urlopu bezpłatnego, lub zwolnienie się ze służby w przypadku braku takich zgód. Powód nie był zatrudniony przez Misję, ale był oddelegowany - co Sąd stwierdził ponad wszelką wątpliwość. Powód nie mieści się więc w grupie wymienionej w art. 9 ustęp 3, a w grupie opisanej w art. 9 ustęp 2.

Powód podzielił pogląd Sądu, że „praca ekspertów narodowych (...) służy podzieleniu się umiejętnościami i wiedzą dotyczącą polityki unijnej" i dalej „(...) celem delegowania jest potrzeba wspierania wymiany doświadczeń zawodowych i wiedzy z zakresu polityk wspólnotowych^..)". Zakres obowiązków powoda w misji był opisany przede wszystkim jako mentoring, monitoring and advising K. C., czyli, bycie mentorem, obserwowanie oraz doradzenie służbie celnej R.. Mentoring jest narzędziem współcześnie często spotykanym i stosowanym w kontekście organizacji. W praktyce, jest to ustrukturyzowana relacja partnerska między mentorem, czyli osobą bardziej doświadczoną, a mentee, czyli uczniem, podopiecznym. Mentorem w kontekście organizacji zostaje najczęściej osoba (niekoniecznie starsza) posiadająca dłuższy staż pracy oraz piastujące wyższe stanowisko.

Jednak zdaniem powoda został on delegowany jako ekspert narodowy natomiast podstawą żądania wypłaty dodatku miesięcznego jest art. 16 decyzji Wysokiego Przedstawiciela Unii Europejskiej do spraw Zagranicznych i Polityki bezpieczeństwa bowiem ma on zastosowanie w zakresie nie uregulowanym dokumentem z dnia 10 marca 2009 r. Rady Unii Europejskiej w postaci zasad oddelegowanego personelu uczestniczącego w misjach zarządzania kryzysowego.

Pozwany, w odpowiedzi na apelację wniósł o :

1. oddalenie apelacji w całości,

2. zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego za II instancję wg. norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko podał, że wnosi o oddalenie apelacji, bowiem w jego ocenie wyrok wydany w sprawie został oparty o prawidłowo zebrany materiał dowodowy, a rozstrzygnięcie sporu oparte zostało przez Sąd I instancji o wszechstronną i wnikliwą analizę argumentów stron i materiału dowodowego. Ocena ta znalazła pełne odzwierciedlenie w pisemnym uzasadnieniu wyroku.

Ustosunkowując się do zarzutów apelacyjnych powoda, należy zauważyć, że w istocie jest to polemika z oceną prawną materiału zebranego w sprawie. Apelacja nie zawiera zarzutów formalnych w zakresie prawidłowości procedowania, a jedynie zarzut dotyczący nieprawidłowej oceny charakteru prawnego uczestnictwa powoda w misji oraz niewłaściwie zastosowanej decyzji ustalającej reguły uczestnictwa powoda w misji.

Powód pomija jednak w apelacji najistotniejszy element sprawy, który zdaniem pozwanego potwierdza ocenę Sądu I Instancji i przesądza o możliwym w sprawie rozstrzygnięciu.

Otóż Sąd I Instancji wystąpił do organu (...), który kierował misją, w której uczestniczył powód, z zapytaniem o podstawy prawne misji oraz regulacje prawne dotyczące zasad wynagradzania i zwrotu kosztów na rzecz uczestników misji.

Stanowisko pozwanego, przedstawiane konsekwentnie w toku procesu było takie, że powód przedstawiał jako podstawę swojego roszczenia europejskie akty prawne, które nie mogą mieć zastosowania do misji, w której brał udział oraz charakteru, w jakim w tej misji uczestniczył. Do powoda zastosowanie mają regulacje decyzji z dnia 4 lutego 2008 roku 2008/124/WPZiB nie dające podstawy do zaakceptowania roszczeń objętych pozwem w niniejszej sprawie.

To stanowisko zostało potwierdzone - cytując uzasadnienie wyroku - „w odpowiedzi udzielonej sądowi orzekającemu przez Europejską Służbę Działań Zewnętrznych w piśmie z dnia 20 stycznia 2017 roku, w którym w sposób jasny i konkretny wskazano, że podstawą prawną dla praw finansowych powoda związanych z oddelegowaniem na misję (...) (...) w okresie od dnia 5grudnia 2010 roku do dnia 4 grudnia 2012 roku była decyzja z dnia 4 lutego 2008 roku 2008/124/WPZiB, zaś świadczenia pieniężne były obliczane zgodnie z zasadami oznaczania należności dla oddelegowanego personelu uczestniczącego w misjach zarządzania kryzysowego Unii Europejskiej dokument (...) - pismo karta 677-678. Wskazać należy, że z dokumentu z dnia 10 marca 2009 roku Rady Unii Europejskiej dotyczącego zasad oznaczania należności dla oddelegowanego personelu uczestniczącego w misjach zarządzania kryzysowego (...) wynika, że diety dzienne będą wypłacane za każdy dzień od dnia w którym oddelegowany zjawi się w kraju do dnia opuszczenia kraju. W dokumencie wskazano, że dla każdego członka personelu zdefiniowane zostanie miejsce rozmieszczenia, zaś dla personelu misji przebywającego na terytorium (...) zastosowanie winna mieć dzienna dieta odpowiadająca stawce wypłacanej oddelegowanym ekspertom krajowym do Instytucji (...) karta 661-676/

Z powyższego dokumentu wynika, że misja (...) (...) w sposób samoistny określała warunki i zasady wypłaty diet oraz określała jakie należności przysługują w razie oddelegowania. Misja (...) K. za dodatek nie uznaje zwrotu kosztów związanego z przeprowadzką czy też dodatku z tego tytułu. Zauważyć należy, że w przepisach wskazanych przez powoda jako podstawę prawną roszczenia z tytułu dodatku miesięcznego w związku z brakiem pokrycia kosztów przeprowadzki organem na którym ciążył obowiązek wypłaty dodatku była Europejska Służba Działań Zewnętrznych lub odpowiednio Sekretariat Generalny o ile kosztów przeprowadzki nie otrzymał od pracodawcy. W świetle zaś decyzji z dnia 4 lutego 2008 roku 2008/124/WPZiB oraz zasad oznaczania należności dla oddelegowanego personelu uczestniczącego w misjach zarządzania kryzysowego Unii Europejskiej dokument (...) oddelegowanemu personelowi na misję nie przysługiwał dodatek z tytułu przeprowadzki czy też zwrot wydatków z nią związanych."

Wobec powyższego, zdaniem pozwanego, zarówno z dokonanej niezależnie przez Sąd I instancji oceny aktów prawnych regulujących zasady udziału w misji, w kontekście analizy źródłowych dokumentów osobowych dotyczących wysłania powoda na misję, jak również z informacji prawnej udzielonej przez Europejską Służbę Działań Zewnętrznych wynika, że roszczenie powoda jest niezasadne.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się niezasadna.

Na wstępie zaznaczenia wymaga, że apelacja pełna, której cechy wykazuje, mimo niewielkich ograniczeń (art. 381 k.p.c.), apelacja zaimplementowana do kodeksu postępowania cywilnego z 1964 r., polega na tym, że sąd drugiej instancji rozpatruje sprawę ponownie. Innymi słowy, przedstawione pod osąd roszczenie procesowe jest rozpoznawane po raz wtóry cum beneficio novorum, a prowadzona przez sąd rozprawa stanowi kontynuację rozprawy rozpoczętej przed sądem pierwszej instancji. Przepis art. 382 k.p.c. stanowi, że sąd drugiej instancji orzeka na podstawie materiału zebranego w postępowaniu w pierwszej instancji oraz w postępowaniu apelacyjnym. Kognicja sądu apelacyjnego obejmuje zatem "rozpoznanie sprawy" i to w taki sposób, w jaki mógł i powinien uczynić to sąd pierwszej instancji, którego wyłączna funkcja rozpoznawcza nie budzi oczywiście żadnych wątpliwości. W każdej więc sytuacji podłożem wyroku sądu apelacyjnego – podobnie jak sądu pierwszej instancji – są dokonane przezeń ustalenia faktyczne, czego nie zmienia możliwość posłużenia się przez sąd odwoławczy dorobkiem sądu pierwszej instancji i uznania jego ustaleń za własne.

Nie oznacza to jednak, że Sąd II instancji nie doznaje w tym zakresie ograniczeń. Ustawodawca nieprzypadkowo dokonał (ustawą z 24.5.2000 r.) zmiany art. 378 § 1 k.p.c., m.in. w ten sposób, że pojęcie „wnioski apelacji” zastąpił „granicami apelacji”. W ten sposób podkreślone zostało, że w aktualnym stanie prawnym sąd II instancji jest szerzej związany apelacją, niż miało to miejsce do tej pory. Swoboda orzekania tego sądu została znacznie ograniczona. Podobnie w aktualnym brzmieniu wyraźnie rozróżnione zostały „granice apelacji” - które wiążą sąd i „granice zaskarżenia”, w ramach których sąd bierze z urzędu pod uwagę nieważność postępowania. Już z tego prostego zestawienia wynika, że „granice apelacji” to więcej niż „granice zaskarżenia”. Granice apelacji, rozumiane jako wnioski i zarzuty, bezwzględnie wiążą sąd II instancji, pozostawiając jedyny wyjątek - konieczność wzięcia pod uwagę z urzędu nieważności postępowania, ale i to tylko w granicach zaskarżenia (w części, w jakiej strona zaskarżyła wyrok I instancji) Poza tym to strony wyznaczają granice postępowania. Sąd II instancji rozpoznaje te zarzuty i rozważa te wnioski, które strona skarżąca podniosła. Nic ponadto. [ por. Elwira Marszałkowska-Krześ Czy sąd II instancji związany jest zarzutami apelacji? (forum), MOP 2006, Nr 17, str. 929].

.Niezależnie jednak od wniosków i zarzutów przedstawionych w apelacji, sąd drugiej instancji musi samodzielnie dokonać jurydycznej oceny dochodzonego żądania i skonfrontowania jej z zaskarżonym orzeczeniem oraz stojącymi za nim motywami; zarzuty mają charakter pomocniczy i nie ograniczają swobody jurysdykcyjnej sądu.

W konsekwencji, sąd drugiej instancji rozpoznający sprawę na skutek apelacji nie jest związany przedstawionymi w niej zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego, wiążą go natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego ( zob. szerzej: uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego Izby Cywilnej - zasada prawna z dnia 31 stycznia 2008 r. III CZP 49/07, opub. OSNC 2008 nr 6, poz. 55, str. 8).

W niniejszej sprawie powód zarzucił wyrokowi sądu I instancji wyłącznie naruszenie przepisów prawa materialnego. Oznacza to, że sąd odwoławczy działając na podstawie tak wykładanego jak wyżej to opisano art. 378§1 k.p.c. oraz na podstawie art. 382 k.p.c. nie brał pod uwagę jakichkolwiek ewentualnych naruszeń przepisów postępowania jak również przyjął w całości ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy.

Zgodnie z art. 397§2 ¹ k.p.c. Jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego ani nie zmienił ustaleń faktycznych sądu pierwszej instancji, a w apelacji nie zgłoszono zarzutów dotyczących tych ustaleń, uzasadnienie wyroku może zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

W niniejszej sprawie miała miejsce sytuacja odpowiadająca hipotezie powyższej normy prawnej. Z tego też względu w niniejszym uzasadnieniu Sąd Okręgowy pomija ustalenia faktyczne i ocenę dowodów, poza wcześniejszym stwierdzeniem o akceptacji faktów ustalonych w sprawie przez Sąd Rejonowy.

Poczynienie dalszych rozważań należy poprzedzić ogólną uwagą, iż Sąd Rejonowy nie ustalił wszystkich norm prawnych prawa unijnego niezbędnych do oceny żądania powoda w zakresie objętym apelacją. W istocie bowiem ograniczył się do dowolnej a nie opartej na przepisach prawa klasyfikacji stanowiska powoda jako „nie eksperckiego”, choć ostatecznie, doszedł do prawidłowej konkluzji.

Rozważając szczegółowo zarzuty zawarte w apelacji, w pierwszej kolejności zaznaczyć należy, że nieprecyzyjnie wskazano w apelacji akt prawny w postaci decyzji Rady, którego art. 15 miał naruszyć wyrok Sądu Rejonowego. Otóż w apelacji, jest ona określona jako „ Decyzja Rady z dnia 5 grudnia 2007 dotyczą oddelegowania do Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych”, bez podania publikatora. Tymczasem Decyzja Rady z dnia 5 grudnia 2007 r. dotyczyła, do dnia 30 czerwca 2015 r. tj. do uchylenia jej Decyzją Rady (UE) nr 2015/1027 z dnia 23 czerwca 2015 r., „zasad mających zastosowanie do ekspertów krajowych i krajowego personelu wojskowego oddelegowanych do Sekretariatu Generalnego Rady i uchylająca decyzję 2003/479/WE (2007/829/WE)”.

Akt ten w niniejszej sprawie nie ma zastosowania, gdyż jak wynika z jej nazwy i art. 1 ust.1 odnosił się do ekspertów krajowych oddelegowanych do Sekretariatu Generalnego Rady (Sekretariatu Generalnego) przez administracje publiczne państw członkowskich oraz ekspertów oddelegowywanych przez organizacje międzynarodowe.

W sprawie nie było natomiast wątpliwości, że powód niezależnie od charakteru jego delegowania, nie został oddelegowany do Sekretariatu Rady. Tym samym art. 15 tej decyzji w ogóle w sprawie nie powinien być (i nie był przez Sąd Rejonowy) brany pod uwagę. W konsekwencji tak rozumiany zarzut apelacji był nietrafiony.

Z kolei Decyzja Rady określająca organizację i zasady funkcjonowania Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych została wydana w dniu 26 lipca 2010 r. (Dz.Urz.UE.L Nr 201, str. 30; dalej przywoływana jako: „Decyzja Rady ESDZ”), a więc w innej dacie niż wskazał powód. Co więcej, decyzja ta nie ma artykułu nr 15. Nie ma jednak wątpliwości, że sytuację powoda należało ocenić w kontekście tego właśnie aktu prawnego. Jak bowiem wynikało ze stanu faktycznego I. P. został oddelegowany na misję w (...) na podstawie art. 88 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o Służbie Celnej. na podstawie Wspólnego Działania Rady 2008/124/WZPZiB z dnia 4 lutego 2008 roku w sprawie misji Unii Europejskiej w zakresie praworządności w (...), (...) K..

Natomiast zgodnie z art. 2 ust. 1 Decyzji Rady ESDZ, ESDZ wspiera Wysokiego Przedstawiciela w wykonywaniu jego obowiązków określonych w szczególności w art. 18 i 27 TUE, tzn. w wykonywaniu mandatu obejmującego prowadzenie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa ("WPZiB") Unii Europejskiej, w tym wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony ("WPBiO"), przyczynianie się, poprzez jego propozycje, do opracowania tej polityki i realizowanie jej, działając z upoważnienia Rady, a także czuwanie nad spójnością działań zewnętrznych Unii. (podobnie pkt 3 preambuły).

Nie ma zatem jakichkolwiek wątpliwości, że zadania Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa, w tym misja (...) K. były realizowane za pomocą Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych.

Jak wynika z punktu 8 preambuły Decyzji Rady ESDZ, Należy przyjąć przepisy dotyczące personelu ESDZ i jego rekrutacji, w przypadku gdy przepisy takie są niezbędne w celu określenia organizacji i zasad funkcjonowania ESDZ. Jednocześnie należy wprowadzić, zgodnie z art. 336 TFUE i bez uszczerbku dla art. 298 TFUE, konieczne zmiany w Regulaminie pracowniczym urzędników Wspólnot Europejskich (zwanym dalej "regulaminem pracowniczym") oraz w Warunkach zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich [8] (zwanych dalej "warunkami zatrudnienia"). W sprawach dotyczących personelu ESDZ powinna być traktowana jako instytucja w rozumieniu regulaminu pracowniczego i warunków zatrudnienia. Wysoki Przedstawiciel będzie działał jako organ powołujący zarówno wobec urzędników podlegających regulaminowi pracowniczemu, jak i wobec pracowników podlegających warunkom zatrudnienia . Liczba urzędników i pracowników ESDZ będzie określana co roku w ramach procedury budżetowej i znajdzie odzwierciedlenie w planie zatrudnienia. (pogrubienie – SO).

Natomiast punkt 12 preambuły Decyzji Rady ESDZ przewiduje, że w szczególnych przypadkach ESDZ może korzystać z wyspecjalizowanych oddelegowanych ekspertów krajowych, którzy będą podlegać Wysokiemu Przedstawicielowi. Oddelegowani eksperci krajowi zajmujący stanowiska w ESDZ nie będą wliczani do personelu z państw członkowskich, który powinien stanowić – po osiągnięciu przez ESDZ pełnej zdolności działania – jedną trzecią całkowitej liczby personelu ESDZ należącego do grupy funkcyjnej "administrator" ("AD") . Przeniesienie tych ekspertów na etapie ustanawiania ESDZ nie będzie automatyczne i będzie się odbywało za zgodą władz państw członkowskich pochodzenia. Przed wygaśnięciem umowy oddelegowanego eksperta krajowego przeniesionego do ESDZ na mocy art. 7 stosowna funkcja zostanie przekształcona w stanowisko pracownika zatrudnionego na czas określony, jeżeli funkcja wykonywana przez oddelegowanego eksperta krajowego odpowiada funkcji zwykle wykonywanej przez personel z grupy funkcyjnej AD i jeżeli niezbędne stanowisko jest dostępne w ramach planu zatrudnienia.

Założenia te potwierdza treść art. 6 tej Decyzji (Personel), zgodnie z którym:

1. Niniejszy artykuł, z wyjątkiem ust. 3, ma zastosowanie bez uszczerbku dla Regulaminu pracowniczego urzędników Wspólnot Europejskich (zwanego dalej "regulaminem pracowniczym") i Warunków zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich (zwanych dalej "warunkami zatrudnienia"), w tym dla zmian wprowadzonych do tych przepisów, zgodnie z art. 336 TFUE, w celu dostosowania ich do potrzeb ESDZ.

2. W skład ESDZ wchodzą urzędnicy i inni pracownicy Unii Europejskiej, w tym pracownicy ze służb dyplomatycznych państw członkowskich mianowani na czas określony.

Do tego personelu ma zastosowanie regulamin pracowniczy i warunki zatrudnienia.

3. W razie potrzeby ESDZ może w szczególnych przypadkach skorzystać z ograniczonej liczby wyspecjalizowanych oddelegowanych ekspertów krajowych .

Z powyższych regulacji wynika, że istnieją następujące kategorie zatrudnionych w ESDZ:

1.  urzędnicy podlegający regulaminowi pracowniczemu,

2.  pracownicy, podlegający warunkom zatrudnienia,

(w tym niezatrudnieni w innych organach (...) lecz pochodzący z państw członkowskich) oraz

3.  oddelegowani eksperci krajowi zajmujący stanowiska w ESDZ, którzy nie będą wliczani do personelu z państw członkowskich.

Takie rozgraniczenie oznacza, że oddelegowanie danej osoby przez państwo członkowskie nie jest równoznacznie z oddelegowaniem eksperta krajowego.

Jak wynika z art. 9 ust. 2 i 3 Wspólnego działania Rady 2008/124/WPZiB z dnia 4 lutego 2008 r. w sprawie misji Unii Europejskiej w zakresie praworządności w (...), (...) (...) (Dz.Urz.UE.L Nr 42, str. 92, brzmienie obowiązujące od dnia 08 czerwca 2010 r.), (...) (...) składa się głównie z personelu oddelegowanego przez państwa członkowskie lub instytucje (...). Każde państwo członkowskie lub instytucja UE ponosi koszty związane z oddelegowanym przez siebie personelem, włącznie z kosztami podróży do miejsca rozmieszczenia i z powrotem, wynagrodzeniem, opieką medyczną oraz dodatkami innymi niż diety dzienne, dodatki za ponoszone ryzyko i za trudne warunki pracy. (ust. 2).

(...) (...) może także, w zależności od potrzeby, na podstawie umów zatrudniać międzynarodowy personel cywilny oraz personel lokalny, jeżeli wymaganych funkcji nie sprawuje personel oddelegowany przez państwa członkowskie. W drodze wyjątku i w należycie uzasadnionych przypadkach, gdy brak jest zgłoszeń od odpowiednio wykwalifikowanych osób z państw członkowskich, w zależności od potrzeb, a na podstawie umów można zatrudnić obywateli uczestniczących państw trzecich. (ust. 3).

Tym samym Wspólne Działanie nie precyzowało charakteru zatrudnienia personelu poza ogólnym stwierdzeniem, że głównie ma być to personel oddelegowany przez państwa członkowskie. W konsekwencji należało przyjąć, że do Wspólnego Działania (...) K. od dnia wejścia w życie mają zastosowanie zasady z Decyzji Rady ESDZ.

Do tej ostatniej wydany został cytowany przez obydwie strony procesu akt wykonawczy w postaci Decyzji Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 23 marca 2011 r. ustanawiającej zasady mające zastosowanie do ekspertów krajowych oddelegowanych do Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (Dz.Urz.UE.C 2012 Nr 12, str. 8).

W myśl jej art. 1 ust. 6, Oddelegowanie następuje w formie wymiany listów między dyrektorem ds. operacyjnych a – w zależności od przypadku – stałym przedstawicielstwem odnośnego państwa członkowskiego lub organizacją międzynarodową. W wymianie listów określone zostaje miejsce oddelegowania. Do wymiany listów załączana jest kopia dokumentu zawierającego zasady mające zastosowanie do ekspertów krajowych oddelegowanych do ESDZ . (podkreślenie SO).

Natomiast w myśl art. 6 (Poziom, doświadczenie zawodowe i znajomość języków) ust. 1 Decyzji, Aby zostać oddelegowanym do ESDZ, oddelegowany ekspert krajowy musi mieć przynajmniej trzyletnie doświadczenie w pracy w pełnym wymiarze godzin na stanowisku administracyjnym, naukowym, technicznym, doradczym lub kierowniczym odpowiadającym kategoriom AD lub AST, zgodnie z regulaminem pracowniczym urzędników Unii Europejskiej oraz warunkami zatrudnienia innych pracowników Unii [3].

Tym samym po to by zakwalifikować jakiekolwiek stanowisko w Misji (...) K. do delegowania na nie eksperta krajowego, należało odnieść je do kategorii, a w zasadzie grup funkcyjnych z Regulaminu pracowniczego (...), czego zaniechał Sąd Rejonowy.

Zgodnie z art. 5 Regulaminu pracowniczego z dnia 29 lutego 1968 r. (Dz.Urz.UE.L Nr 56, str. 1), do którego odsyła wyżej cytowany przepis, zmienionego Rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 723/2004 z dnia 22 marca 2004 r. zmieniające Regulamin pracowniczy urzędników Wspólnot Europejskich i Warunki zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich z dnia 22 marca 2004 r. (Dz.Urz.UE.L Nr 124, str. 1) przewiduje, że:

1. Stanowiska objęte Regulaminem pracowniczym klasyfikuje się zgodnie z charakterem i ważnością zadań, które się z nimi wiążą, do grupy funkcyjnej administratorów (zwanej dalej (...)) oraz grupy funkcyjnej asystentów (zwanej dalej "AST").

2. Grupa funkcyjna AD obejmuje dwanaście grup zaszeregowania personelu odpowiedzialnego za zadania w zakresie zarządzania, prac koncepcyjnych i studyjnych, językowych lub naukowych. Grupa funkcyjna AST obejmuje jedenaście grup zaszeregowania personelu odpowiedzialnego za zadania wykonawcze, techniczne i biurowe.

3. Powołanie wymaga przynajmniej:

(a) dla grupy funkcyjnej AST:

(i) wykształcenia pomaturalnego potwierdzonego dyplomem; lub

(ii) wykształcenia średniego potwierdzonego świadectwem dającym dostęp do studiów wyższych oraz odpowiedniego co najmniej trzyletniego doświadczenia zawodowego; lub

( (...)) jeżeli jest to uzasadnione interesem służby, wyszkolenia lub doświadczenia zawodowego równorzędnego szczebla.

(b) dla grupy funkcyjnej AD w grupach zaszeregowania 5 i 6:

(i) poziomu wykształcenia odpowiadającego ukończonym studiom uniwersyteckim trwającym co najmniej trzy lata, potwierdzonym dyplomem; lub

(ii) jeżeli jest to uzasadnione w interesie służby, wyszkolenia zawodowego równorzędnego szczebla.

(c) dla grupy funkcyjnej AD w grupach zaszeregowania 7-16:

(i) poziomu wykształcenia odpowiadającego ukończonym, trwającym normalnie cztery lata lub dłużej, studiom uniwersyteckim, potwierdzonym dyplomem; lub

(ii) wykształcenia, które odpowiada ukończeniu studiów wyższych potwierdzonych dyplomem oraz przynajmniej rocznego, właściwego doświadczenia zawodowego w przypadku gdy normalny okres trwania studiów wyższych wynosi przynajmniej trzy lata; lub

( (...)) jeżeli jest to uzasadnione w interesie służby, wyszkolenia zawodowego równorzędnego szczebla.

Z powyższego wynika, że do prawidłowego delegowania osoby jako eksperta krajowego konieczne jest zachowanie określonych warunków formalnych delegacji oraz posiadanie przez niego odpowiedniego poziomu kwalifikacji na stanowisko wymagające kwalifikacji odpowiadających określonym grupom funkcyjnym AD albo AST..

W wymianie listów dotyczących rekrutacji na misję praworządności Unii Europejskiej w K. wskazano na status prawny pracowników oddelegowanych podając jako podstawę Decyzję z dnia 4 lutego 2008 roku 2008/124 WPZi B w sprawie misji Unii Europejskiej w zakresie praworządności w (...), przy czym nigdy Dowódca Operacji Cywilnej nie określił stanowiska powoda ani jego samego mianem eksperta krajowego (por. k. 18 – 19, 397, 402, 410) i odnosząc się do niego jako do członka personelu (staff member). Z kolei polska korespondencja była w tej mierze bardzo niespójna, gdyż w części dokumentów powód był określany jako „ekspert narodowy” (k. 391 – 396, 404, , 407) co jak się wydaje miało odpowiadać pojęciu ekspert krajowy, a w części bez takiego określenia („kandydat, delegowany funkcjonariusz” – k. 399 – 400, 401, 403, 408 – 409).

Tym samym skoro podmiot przyjmujący oddelegowanego pracownika nigdy nie określił go mianem eksperta krajowego a do listów skierowanych do organów Rzeczpospolitej Polskiej nie załączono kopii dokumentu zawierającego zasady mające zastosowanie do ekspertów krajowych oddelegowanych do ESDZ, to już z tego tytułu nie można przyjąć, że I. P. zajmował stanowisko eksperta krajowego w misji (...) K..

Z ustalonych w sprawie faktów wynika że powód aplikował na dwa stanowiska w organizacji (...) K. opisane jako (...) oraz EK (...), klasyfikowane jako kategoria III poziom 3 (k.339) a ostatecznie oddelegowany został na (...). Zgodnie z klasyfikacją stanowisk na E. K., były to stanowiska relatywnie niskiej rangi (niże była tylko kategoria IV – technicy)– operacyjnej, odpowiadające „młodszemu profesjonaliście” (junior professional). Wymagania formalne na te stanowiska ograniczały się do posiadania odpowiednio 5 albo 3 lat doświadczenia w służbie celnej (k. 339). Nie istniało w nich wymaganie charakterystyczne dla nawet najniższych poziomów grupy funkcyjnej AST w postaci wykształcenia pomaturalnego potwierdzonego dyplomem lub wykształcenia średniego potwierdzonego świadectwem dającym dostęp do studiów wyższych (niezależnie od tego, że I. P. ukończył studia wyższe). Tym samym skoro nie sformułowano w nich wymogu charakterystycznego dla grup AD lub AST, to nie można było uznać tych stanowisk za znajdujące się kategorii i poziomie nadającym się do delegowania pracownika jako eksperta krajowego.

Oczywiście rację ma powód twierdząc, że Sąd Rejonowy dokonał wadliwego przyjęcia, że brak określenia ekspert decyduje o uznaniu stanowiska za umożliwiające oddelegowanie na nie eksperta krajowego. Nie ma to jednak znaczenia w sprawie, gdyż kluczowym było przyjęcie, że ani forma delegacji ani stanowisko, na które powód został oddelegowany nie uprawniały do zakwalifikowania go jako eksperta krajowego a tym samym do dodatków których się domagał.

W związku z powyższym powództwo słusznie zostało oddalone na podstawie art. 16 ust. 2 Decyzji Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 23 marca 2011 r. ustanawiającej zasady mające zastosowanie do ekspertów krajowych oddelegowanych do Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych stosowanego a contrario, a zarzuty apelacyjne nie mogły doprowadzić do podważenia tego rozstrzygnięcia.

Z tego też powodu, nie znajdując podstaw do zmiany ani uchylenia trafnego rozstrzygnięcia sądu I instancji, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację, o czym orzekł w punkcie I wyroku.

O kosztach zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 4 oraz § 9 ust. 1 pkt 2 i § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804), w brzmieniu obowiązującym w chwili wniesienia apelacji, zasądzając je od powoda na rzecz pozwanego w pełnej wysokości.

........................................ ......................................... .........................................

SSO Ewa Piotrowska SSO Elżbieta Trybulec – Czernek SSR del. Jarosław Matuszczak