III RC 331/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Elblągu z 2018-06-08
Sygn. akt III RC 331/17
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 08 czerwca 2018 roku
Sąd Rejonowy w Elblągu w III Wydziale Rodzinnym i Nieletnich
w następującym składzie :
Przewodnicząca : Sędzia Sądu Rejonowego Anna Nowosielska
Protokolant : st. Anna Zboch
po rozpoznaniu w dniu 28 maja 2018 roku w Elblągu , na rozprawie
sprawy z powództwa M. C.
przeciwko małoletniej L. C. zastępowanej przez matkę A. C. (1)
o obniżenie alimentów
oddala powództwo .
Sygn. akt III RC 331/17
UZASADNIENIE
W pozwie , złożonym dnia 12 czerwca 2017 roku , powód M. C. domagał się obniżenia alimentów zasądzonych od niego wyrokiem Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 05 kwietnia 2013 roku w sprawie o sygn. akt III RC 91/13 z kwot po 700 złotych miesięcznie do kwot po 400 złotych miesięcznie , płatnych do dnia 15 każdego miesiąca .
W uzasadnieniu podniósł , że wyrok podwyższający świadczenia z kwot po 500 złotych miesięcznie do kwot po 700 złotych miesięcznie zapadł bez jego udziału i wiedzy , chociaż matka pozwanej znała jego numer telefonu oraz adresy matki i siostry . Wskazał , że o podwyższonych alimentach dowiedział się , kiedy narosło zadłużenie . W tamtym czasie pracował w (...) i jego zarobki nie były wysokie , koszty utrzymania i dojazdów do pracy pochłaniały większość jego dochodów . Argumentował , że w chwili obecnej nadal nie jest w stanie płacić alimentów w zasądzonej wysokości , ponieważ przekracza to jego możliwości finansowe . Wrócił do Polski wraz z obecną partnerką , jest zatrudniony w (...) SA z siedzibą w D. - Z. z wynagrodzeniem 2690 złotych brutto (około 2150 złotych netto) miesięcznie , umowa jest zawierana na zasadzie pracownika tymczasowego , podpisuje ją co miesiąc i nigdy nie wie jak długo będzie pracował i czy podpiszą z nim umowę na kolejny miesiąc . Podniósł , że aktualnie pozostaje w związku partnerskim i 10 maja urodziła mu się córka A. . Jest jedynym żywicielem rodziny . Mieszka w C. w mieszkaniu komunalnym jego partnerki , partycypują w kosztach utrzymania mieszkania , mediów , w zakupie opału na okres jesienno – zimowy . Jego partnerka nie pracuje . Argumentował , iż matka pozwanej utrudniała mu kontakt z córką , w konsekwencji pozbawiła go praw do dziecka , utrudniała także kontakt z dzieckiem jego rodzinie . Podniósł , że jego średnie miesięcznie wydatki wynoszą kwoty po 2630 złotych , w tym : opłata za mieszkanie – 400 zł , opłata za energię – 80 zł , opłata za gaz – 40 zł , dojazdy do pracy – 210 zł , wyżywienie – 700 zł , ubrania – 200 zł , środki higieny i czystości – 150 zł , opał – 200 zł , pampersy , kremy , chusteczki i odżywki A. – 250 zł , alimenty dla L. – 400 zł . Dodał , że nosi się z zamiarem złożenia pozwu o przywrócenie mu praw do jego córki , za którą bardzo tęskni i chciałby utrzymywać z nią kontakt i pragnąłby aby obie córki mogły się poznać .
W odpowiedzi na pozew przedstawicielka ustawowa małoletniej pozwanej L. A. C. – domagała się podtrzymania alimentów na dotychczasowym poziomie .
W uzasadnieniu podniosła , że w toku sprawy o sygn. akt III RC 91/13 , kiedy dnia 05 kwietnia 2013 roku wyrokiem Sądu Rejonowego w Elblągu zasądzono na rzecz małoletniej pozwanej alimenty w kwotach po 700 złotych miesięcznie , powód znał termin rozprawy i uchylał się od stawiennictwa w sądzie , zaś pod adresem zameldowania jego matka nie odbierała kierowanej do niego korespondencji . Wskazała , że o podwyższeniu alimentów poinformowała pozwanego wiadomością sms , ale nie spowodowało to przekazywania wyższej kwoty , bowiem nadal otrzymywała 500 złotych lub nie otrzymywała wcale . Podniosła , że powód przez wiele lat nie płacił regularnie alimentów na córkę , zaś kwoty 700 złotych nie zapłacił ani razu . Zaprzeczyła także , aby utrudniała kontakty powodowi lub jego matce z córką , bowiem sami ich zaniechali , ponadto od 2012 roku małoletnia pozwana posiada swój telefon , zaś numer jest znany zarówno powodowi jak i jego matce , z czego nie korzystają . Z uwagi na brak zainteresowania córką ze względu na dobro dziecka , samodzielne decyzje w sprawie córki , zostały mu odebrane prawa rodzicielskie . Jej zdaniem , założenie nowej rodziny nie zwalania powoda od obowiązku zapewnienia córce jej potrzeb i praw , nie jest zobligowana do odsunięcia się na drugi plan , aby następne potomstwo miało zapewnione lepsze warunki . Podkreśliła , że z wiekiem dziecka jej potrzeby rosną , jednocześnie zwróciła się o zmobilizowanie powoda do podjęcia odpowiedzialności i uregulowania zaległości finansowych względem córki , bowiem obniżenie tychże spowoduje , że straci on jakikolwiek obowiązek łożenia na córkę .
Na rozprawie dnia 16 marca 2018 roku powód rozszerzył żądanie i domagał się obniżenia alimentów do kwot po 250 złotych miesięcznie , poczynając od dnia 12 czerwca 2017 roku .
Przedstawicielka ustawowa małoletniej pozwanej wniosła o oddalenie żądania w całości .
Sąd ustalił , co następuje :
Mocą ugody , zawartej przed Sądem Rejonowym w Elblągu dnia 15 czerwca 2011 roku w sprawie o sygn. akt III RC 307/11 powód M. C. zobowiązał się łożyć na utrzymanie małoletniej córki L. C. alimenty w podwyższonej wysokości w kwotach po 500 złotych miesięcznie , płatnych do dnia 15 każdego miesiąca do rąk matki małoletniej pozwanej A. C. (1) , wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia w terminie płatności którejkolwiek z rat , w miejsce dotychczasowych alimentów , określonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Elblągu z dnia 14 lipca 2009 roku w sprawie o sygn. akt V C 685/09 w kwotach po 400 złotych miesięcznie .
W tamtym czasie powód pracował w (...)w chłodni w ramach okresowo podejmowanego kontraktu i zarabiał tygodniowo kwoty po 300 – 340 euro (około 1400 złotych) , 1376 euro miesięcznie . Za mieszkanie ponosił kwoty po 300 euro miesięcznie , na wyżywienie wydawał kwoty po 200 euro miesięcznie , na odzież i obuwie – 60 euro miesięcznie , na kosmetyki i chemię – 120 euro miesięcznie . Utrzymywał kontakty z córką , której przekazywał prezenty okolicznościowe . Dobrowolnie przekazywał na utrzymanie córki kwoty po 400 - 500 złotych miesięcznie , nadto spłacał powstałe zadłużenie alimentacyjne , co skutkowało wstrzymaniem postępowania administracyjnego w przedmiocie zatrzymania mu prawa jazdy jako dłużnikowi alimentacyjnemu .
Z kolei małoletnia pozwana wraz z matką zamieszkiwały w trzypokojowym mieszkaniu jej dziadków H. i K. S. . A. C. (1) nie pracowała , z zawodu była technologiem żywności , wcześniej pracowała w C. , gdzie zarabiała kwoty po 700 złotych miesięcznie . Opłaty za mieszkanie wynosiły kwoty po 500 złotych miesięcznie , za energię elektryczną – kwoty po 300 złotych , gaz – 49 złotych . Koszty utrzymania mieszkania w całości ponosili rodzice A. C. (1) , jej matka nie pracowała , zaś ojciec utrzymywał się z emerytury policyjnej oraz dorabiał jako ochroniarz . Małoletnia L. uczęszczała do przedszkola , za które opłaty wraz z językiem angielskim wynosiły kwoty po około 300 złotych , uiszczane przez matkę dziecka .
Wyrokiem Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 05 kwietnia 2013 roku w sprawie o sygn. akt III RC 91/13 zasądzono od powoda M. C. na rzecz małoletniej córki L. C. alimenty w podwyższonej wysokości w kwotach po 700 złotych miesięcznie , płatnych na dotychczasowych warunkach płatności , poczynając od dnia 07 grudnia 2012 roku , wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat , w miejsce dotychczasowych alimentów , ustalonych mocą ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Elblągu dnia 15 czerwca 2011 roku w sprawie o sygn. akt III RC 307/11 w kwotach po 500 złotych miesięcznie .
W tamtym czasie powód nieregularnie przekazywał środki finansowe na zaspokojenie potrzeb córki . Przebywał poza granicami kraju . Pracował w Holandii od lutego 2013 roku . Nie utrzymywał kontaktów z małoletnią pozwaną (sprawa była prowadzona z udziałem kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu powoda) .
Z kolei małoletnia pozwana rozpoczęła edukację szkolną . Jej matka nie pracowała , pozostawała osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku (zarejestrowaną od dnia 08 maja 2012 roku) , otrzymywała zasiłek rodzinny na córkę w kwotach po 91 złotych miesięcznie do października 2012 roku oraz w kwotach po 106 złotych miesięcznie od listopada 2012 roku . Otrzymała także jednorazowy dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego córki w kwocie 100 złotych . Korzystała z pomocy opieki społecznej (w listopadzie 2012 roku otrzymała kwotę 350 złotych z tytułu zasiłku celowego i kwotę 400 zł z tytułu zasiłku okresowego) . Wcześniej , do stycznia 2012 roku pracowała jako kasjerka za miesięcznym wynagrodzeniem w kwotach po 1500 złotych brutto . Pozwana wraz z matką nadal zamieszkiwały w lokalu należącym do rodziców A. C. (1) , za które opłaty wynosiły kwoty po około 763 złotych miesięcznie , w tym telewizja kablowa – 50 zł , internet – 40 zł , energia elektryczna- 117 zł , gaz – 56 zł , czynsz – 500 zł . A. C. (1) , stosownie do swoich możliwości , dokładała rodzicom do opłat . Wydatki na małoletnią określała na kwoty po 1405,21 złotych miesięcznie , w tym na : wyżywienie – 602,30 zł , środki czystości i higieny , kremy , spinki i gumki do włosów – 136 zł , kulturę (kolorowanki ,czasopisma , kino , teatr) – 54,60 zł , sport (strój kąpielowy , gimnastyczny , trampki) – 20,15 zł , wydatki szkolne (podręczniki i przybory , ubezpieczenie , składki , wyjścia) – 76,95 zł , profilaktykę medyczną i leki – 42 zł , zabawki , rekreację urodziny – 81,60 zł , buty – 45,40 zł , bieliznę i rajstopy – 39,20 zł , odzież – 271,03 zł , utrzymanie chomika – 10 zł , zakup biurka , krzesła , dywanu , lampki i bomboksu – 10,45 zł , fryzjer – 4 zł , doładowanie telefonu – 5 zł , zakup kwiatków na dzień babci i dziadka – 0,83 zł , bilety komunikacji – 5,70 zł .
Postanowieniem Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 12 kwietnia 2013 roku w sprawie o sygn. akt III Nsm 147/13 zmieniono punkt II wyroku Sądu Okręgowego w Elblągu z dnia 14 lipca 2009 roku w sprawie o sygn. akt V C 685/09 poprzez pozbawienie M. C. władzy rodzicielskiej nad małoletnią L. C. .
Obecnie M. C. od marca 2018 roku przeniósł się z Holandii do Polski . Twierdził , że w okresie od 2010 roku do grudnia 2016 roku pracował w Holandii w charakterze pracownika produkcji , magazyniera i tygodniowo zarabiał kwoty po 220 – 250 euro (co w skali miesiąca dawało kwoty po 880 – 1000 euro) . Zamieszkiwał wraz z partnerką I. P. w trzypokojowym wynajmowanym lokalu , za który opłaty wynosiły kwoty po 650 euro miesięcznie . I. P. pracowała w charakterze pracownika fizycznego i jej dochody były porównywalne do dochodów osiąganych przez powoda . Ponieważ chciała urodzić dziecko w Polsce , dlatego powód wraz z partnerką w marcu 2017 roku wrócili do Polski . W okresie stycznia i lutego 2017 roku obydwoje nie pracowali , nadal wynajmowali mieszkanie w Holandii a utrzymywali się z oszczędności , które wynosiły kwotę 1000 euro . Z tych oszczędności powód twierdził , że wraz z konkubiną żyli w Polsce przez kolejne 4 miesiące (do czerwca 2017 roku) . Następnie powód podjął pracę na czas określony tymczasowy (zawieraną na 01 miesiąc) do dnia 30 września 2017 roku . Za okres czasu od dnia 15 lutego 2017 roku do dnia 30 kwietnia 2017 roku (około półtorej miesiąca) otrzymał wynagrodzenie w wysokości 5758,57 złotych (około 3839 złotych średnio miesięcznie) , zaś za cały okres wykonywania pracy otrzymał łącznie wynagrodzenie w wysokości 19053,54 złotych netto (średnio miesięcznie 2540,47 złotych) . Obecnie od dnia 01 października 2017 roku powód pracuje w ramach umowy o pracę , zawartej dnia 26 września 2017 roku na czas określony do dnia 31 października 2019 roku w (...) SA w D. w charakterze aparatowego produkcji folii , operatora wózka widłowego z wynagrodzeniem w stawce godzinowej 13 złotych brutto , jego miesięczne wynagrodzenie za okres do 30 listopada 2017 roku wyniosło kwoty po 2345,76 zł netto, w grudniu otrzymał wynagrodzenie w kwocie 2029,88 złotych .
Ze związku z I. P. dnia (...) urodziła mu się córka A. C. (2) , która dotychczas dwukrotnie była hospitalizowana z powodu infekcji : w okresie od dnia 02 września 2017 roku do dnia 05 września 2017 roku z rozpoznaniem zakażenia układu moczowego i infekcji dróg moczowych oraz dnia 09 marca 2018 roku z rozpoznaniem zapalenia gardła , co wiązało się z koniecznością zakupu leków (powód przedstawił paragon z dnia 09 marca 2018 roku , opiewający na kwotę 74,09 złotych) .
M. C. otrzymuje pomoc finansową od swojej matki i babki . Matka trzykrotnie przekazała mu kwoty po 50 złotych , nadto przesłała bony upominkowe za kwotę 400 złotych . Nadto do kwietnia 2017 roku spłaciła ona zaległość do funduszu alimentacyjnego w kwocie 4292,44 złotych .
Jego konkubina utrzymywała się ze świadczenia rodzicielskiego w kwotach po 1000 złotych miesięcznie , nadto pobierała zasiłek rodzinny na córkę w kwotach po 95 złotych miesięcznie i świadczenie wychowawcze w kwotach po 500 złotych miesięcznie . Z tytułu urodzenia się córki otrzymała kwotę 1000 złotych jednorazowej zapomogi oraz 1000 złotych dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka .
Powód wraz z konkubiną , córką i matką konkubiny S. P. zamieszkuje w czteropokojowym lokalu komunalnym . Koszty związane z utrzymaniem rodziny powoda zamykają się kwotą 2030 - 2560 złotych miesięcznie , w tym : mieszkanie – 400 – 500 zł , gaz – 40 – 50 zł , energia elektryczna – 80 – 150 zł , utrzymanie młodszej córki – 250 – 400 zł , telefony – 200 zł , środki czystości 150 – 200 zł , dojazdy powoda do pracy – 210 zł , wyżywienie – 600 – 700 zł , opał – 250 zł (w okresie grzewczym na opał rodzina wydaje kwoty po 820 złotych miesięcznie , w tym na węgiel – 700 zł , na drzewo – 120 zł) , odzież – 200 zł . S. P. utrzymuje się z handlu obwoźnego , zatrudnia jednego pracownika . Rodzina powoda dokłada się większą kwotą niż S. P. do kosztów gospodarstwa domowego .
Powód posiada wykształcenie zawodowe , mechanika samochodowego , prawo jazdy kategorii Bi C , odbył kurs na wózki widłowe . Choruje na dyspepsję , otrzymał skierowanie na gastroskopię . Na leki na żołądek wydał kwotę 60 złotych (na okres trzech miesięcy) .
M. C. dotychczas nieregularnie wywiązywał się z obowiązku alimentacyjnego wobec starszej córki , z wykazu zaległości , przedstawionego przez matkę pozwanej wynika , że od listopada 2009 roku do marca 2011 roku powód wpłacał kwoty po 200 – 900 złotych , następnie w okresach od sierpnia 2012 roku od lutego 2013 roku , od października 2013 roku do listopada 2013 roku , w marcu 2014 roku , od października 2014 roku do października 2015 roku , od maja 2016 roku do czerwca 2016 roku we wrześniu i listopadzie 2016 roku , od stycznia 2017 roku do czerwca 2017 roku , w sierpniu 2017 roku , od listopada 2017 roku do grudnia 2017 roku nie uiszczał i nie były od niego ściągane żadne należności na ten cel . W pozostałym okresie wpływy na poczet zaległości wynosiły kwoty po 200 – 2334,72 zł miesięcznie . Jego zobowiązania z tego tytułu wynoszą kwotę ponad 23 000 złotych .
Powód nie utrzymuje żadnych kontaktów z córką od siedmiu lat , nie pamięta o ważnych dla niej wydarzeniach , nie przekazuje jej żadnych prezentów .
W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy Powiatowy Urząd Pracy w C. oraz Powiatowy Urząd Pracy w Z. dysponowały ofertami pracy dla kierowców i operatorów wózków widłowych , podstawą było minimalne wynagrodzenie .
Z kolei małoletnia pozwana liczy 12 lat , nadal uczęszcza do szkoły podstawowej . Jej matka wskazała , że na jej utrzymanie wydaje miesięcznie kwoty po 1953,50 złotych , w tym na : wyżywienie – 600 zł , kosmetyki i środki czystości – 250 zł , kulturę (książki , kino) – 100 zł , opłaty (mieszkanie , gaz , prąd , telefon) – 250 zł , leki i profilaktykę – 70 zł , kieszonkowe – 50 zł , buty – 50 zł , odzież , w tym wierzchnią – 191,70 zł , przyjęcie urodzinowe – 16,70 zł , wydatki szkolne - 41,70 zł , prezenty i spełnianie marzeń – 166,70 zł , wycieczki szkolne i kolonie – 166,70 zł . Małoletnia wraz z matką zamieszkuje w dwupokojowym lokalu stanowiącym własność konkubenta matki – M. B. . A. C. (1) od listopada 2017 roku utrzymuje się z wynagrodzenia za pracę wykonywaną na ¾ etatu w charakterze kasjerki w kwotach po 1434 złotych miesięcznie . Do tego czasu pracowała w (...) w charakterze pracownika produkcji , łącznie ze zleceniami dodatkowymi uzyskiwała kwoty po 1800 złotych miesięcznie . Nadto w okresie sezonu letniego od końca kwietnia do końca sierpnia pracowała w K. formalnie na ¼ etatu w charakterze kelnerki – barmanki i miesięcznie uzyskiwała kwoty po 3000 złotych . W tym czasie do końca roku szkolnego małoletnia pozwana zamieszkiwała z rodzicami konkubenta matki a następnie u swoich dziadków w P. . M. B. utrzymuje się z wynagrodzenia za pracę w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego w kwotach po około 3000 złotych brutto , nie posiada dzieci . Ponosi opłaty za czynsz mieszkaniowy kwotami po 250 złotych miesięcznie . Natomiast przedstawicielska ustawowa małoletniej pozwanej opłaca należności za energię elektryczną (około 200 – 220 złotych co dwa miesiące) , gaz (około 100 – 150 złotych miesięcznie , w okresie grzewczym około 200 – 250 złotych miesięcznie) . Przedstawicielka ustawowa małoletniej pozwanej ponosi koszt ubezpieczenia córki w wysokości 40 złotych na rok szkolny , uiszcza składki klasowe po około 100 złotych na rok szkolny , dodatkowo uiszcza opłaty na wyjścia , wyjazdy , atrakcje dla dzieci organizowane w szkole , na przykład na iluzjonistę wydała 10 złotych . Corocznie na wycieczkę szkolną córki wydaje kwotę 250 złotych z tytułu opłaty .
(dowód : częściowo zeznania powoda M. C. : protokół z rozprawy z dnia 16 marca 2018 roku , zapisany na płycie umieszczonej w kopercie na k.81 w czasie 01:06:33 – 01:09:35 , 00:07:56 – 00:30:31 , protokół skrócony k.75 – 77 , 79 – 80 , zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniej pozwanej A. C. (1) : protokół z rozprawy z dnia 16 marca 2018 roku , zapisany na płycie umieszczonej w kopercie na k.81 w czasie 01:09:35 – 01:17:32 , 00:30:31 – 00:49:21 , protokół skrócony k.77 , 80 , zeznania świadków : K. C. : protokół z rozprawy z dnia 16 marca 2018 roku , zapisany na płycie umieszczonej w kopercie na k.81 w czasie 00:54:34 – 00:57:57 , protokół skrócony k.78 – 79 , B. C. : protokół z rozprawy z dnia 16 marca 2018 roku , zapisany na płycie umieszczonej w kopercie na k.81 w czasie 00:58:19 – 01:05:20 , protokół skrócony k.79 , zaświadczenia , odpis aktu urodzenia , informacje , wyciąg z konta bankowego , spis kosztów utrzymania , wykaz zaległości umowa o pracę k.10 – 11 , 22 – 23 , 40 – 44 , 48 – 51a , 61 – 73 , 86 – 98 , 102 , 105 – 109 , dokumenty zgromadzone w aktach spraw Sądu Rejonowego w Elblągu o sygn. III RCo 228/15 , I. N. 147/13 , III RC 307/11 , III RC 91/13) .
Sąd zważył , co następuje :
Dokonując ustaleń faktycznych, Sąd oparł się na zebranych w sprawie dokumentach w postaci informacji, zaświadczeń, umowy , odpisu aktu urodzenia , wykazu zaległości , wyciągu z konta bankowego - ich autentyczność nie budziła bowiem wątpliwości, nie była także kwestionowana przez żadną ze stron . Ponadto Sąd oparł się na spisach kosztów utrzymania , częściowo zeznaniach powoda M. C. oraz zeznaniach świadków i przedstawicielki ustawowej małoletniej pozwanej A. C. (1) , które uznał za wiarygodne z uwagi na korelację z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie . Nie uznano za wiarygodnych zeznań powoda w zakresie dotychczasowej jego pracy zawodowej oraz wysokości uzyskiwanych dochodów , bowiem nie były one spójne , nadto pozostawały w sprzeczności z innymi dowodami zgromadzonymi w sprawie – o czym również dalej . Nadto Sąd oparł się na dokumentach zgromadzonych w aktach spraw Sądu Rejonowego w Elblągu o sygn. III RCo 228/15 , I. N. 147/13 , III RC 307/11 , III RC 91/13 .
Przedmiotem rozpoznania przedmiotowej sprawy była zasadność zmiany wysokości alimentów obciążających powoda względem pozwanej , na którą , zgodnie z dyspozycją przepisu art. 138 krio ma wpływ zmiana stosunków . Dla stwierdzenia, czy nastąpiła zmiana stosunków, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności – na tle sytuacji ogólnej – mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego. Zmiana orzeczenia dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków powstałych po jego wydaniu. Obniżenie alimentów uzasadnia zmniejszenie się potrzeb uprawnionego lub pogorszenie sytuacji majątkowej i materialnej zobowiązanego. Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci wynika z art. 133 § 1 k.r.o. Zgodnie z tym artykułem rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Zakres obowiązku alimentacyjnego zależy z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, z drugiej zaś - od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 k.r.o.). Pojęcia "usprawiedliwione potrzeby" oraz "możliwości zarobkowe i majątkowe" zostały szczegółowo omówione w uchwale Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r. (M.P. z 1988 r. Nr 6, poz. 60). W uchwale tej stwierdzono między innymi: "Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować, ponieważ nie ma jednego stałego kryterium odniesienia. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od splotu okoliczności natury społecznej i gospodarczej, w których osoba uprawniona się znajduje. Nie jest możliwe ustalenie katalogu usprawiedliwionych potrzeb podlegających zaspokojeniu w ramach obowiązku alimentacyjnego i odróżnienie ich od tych, które jako objaw zbytku lub z innych przyczyn nie powinny być uwzględnione. W każdym razie zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać będą poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno-ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego. Dopiero na tym tle będzie można określić potrzeby życiowe - materialne i intelektualne uprawnionego. Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 k.r.o., według którego rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie - odpowiednio do jego uzdolnień - do pracy dla dobra społeczeństwa. Stosownie do tej dyrektywy rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy zawsze z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Pojęcie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz pojęcie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, pozostają we wzajemnej zależności i obie te przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, w szczególności przy ustalaniu wysokości alimentów przez Sąd. Odmienny pogląd pozostawałby w sprzeczności z zasadą równej stopy życiowej dzieci i rodziców, obowiązującej także w sprawach alimentacyjnych. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu - odpowiedni do jego wieku i uzdolnień - prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Zasadą jest, że dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Istota tej zasady sprowadza się do zbliżonego z rodzicami zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb dziecka. Rodzice muszą więc podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami i nie mogą uchylać się od obowiązku alimentacyjnego na rzecz dziecka tylko na tej podstawie, że wykonanie obowiązku alimentacyjnego stanowiłoby dla nich nadmierny ciężar. Ponadto przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego przewidują jako formę wykonania obowiązku alimentacyjnego także osobiste starania o utrzymanie i wychowanie dziecka (art. 135 § 2 k.r.o.).
W przedmiotowej sprawie poza sporem pozostawało to, że małoletnia pozwana nie posiada własnego majątku, zatem nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie i w tym zakresie zasadne jest finansowanie jej potrzeb przez rodziców. Do rozstania się stron potrzeby te zaspokajali oboje rodzice, żyjąc wspólnie , następnie po rozwodzie powód również przyczyniał się do utrzymania córki , z tym , że jego udział finansowy nie był zawsze regulowany na bieżąco a następnie okresowo był zaniechiwany , co doprowadziło do powstania zadłużenia . Od czasu ustalenia poprzedniego zakresu obowiązku alimentacyjnego wobec pozwanej do czasu , od którego domagano się jego korekty , minął okres około pięciu lat. Zdaniem Sądu , nie zmieniła się sytuacja stron w sposób istotny , skutkujący korektą dotychczas określonego autorytatywnie obowiązku alimentacyjnego powoda względem małoletniej pozwanej . Niewątpliwie nie zmniejszyły się potrzeby małoletniej pozwanej , która w poprzedniej sprawie liczyła około 6 lat , wręcz przeciwnie - wzrosły, bowiem obecnie uczęszcza do przedostatniej klasy szkoły podstawowej , także z uwagi na okres jej intensywnego wzrostu i rozwoju psychofizycznego. Również , wbrew twierdzeniom ojca małoletniej pozwanej , nie zmniejszyły się możliwości majątkowe i zarobkowe powoda , o czym poniżej.
Wypada zaakcentować , że małoletnia L. liczy 12 lat , jej potrzeby wynikają z konieczności zakupu niezbędnej odzieży, z której wyrasta , odpowiedniego wyżywienia , leków w przypadku choroby, zabawek, środków czystości , przyborów i pomocy szkolnych , dodatkowych form spędzania czasu (kino , basen) , do których ma prawo . Nadto oczywistym jest , że matka musi ponosić koszty ubezpieczenia , organizowanych uroczystości w placówce czy też wycieczek . Ponadto , skoro małoletnia pozwana zamieszkuje wspólnie z matką , jej udział w kosztach związanych z eksploatacją mieszkania ma również wymierną kwotę (w większości zamieszkują we dwie , bowiem konkubent matki pracuje w delegacji) . Bez wątpienia wydatki przedstawione przez matkę dziecka są usprawiedliwione zarówno potrzebami małoletniej pozwanej jak i poziomem życia jej rodziców . Wchodzą one w zakres obowiązku alimentacyjnego obojga rodziców , w tym i powoda . Skoro M. C. nie przekazuje ich dziecku , wydatki powyższe obciążają w całości matkę .
Należy zauważyć, że obowiązek łożenia na utrzymanie małoletniej pozwanej spoczywa na obojgu rodzicach . Małoletnia L. zamieszkuje wraz z matką , pozostaje na jej utrzymaniu i pod jej bezpośrednią opieką. Matka spełnia swój obowiązek wobec małoletniej także przez osobistą , codzienną dbałość o jej wychowanie, zapewnienie jej odpowiednich warunków mieszkaniowych , do nauki , odpoczynku , zabawy , a także wyżywienia. Na dzień dzisiejszy brak jest udziału powoda w sprawowaniu opieki nad dzieckiem . Co prawda powód podnosił , że był mu utrudniany kontakt z córką , natomiast nie przedstawił na poparcie swoich twierdzeń wiarygodnych dowodów , bowiem zawnioskowani przez niego świadkowie posiadali wiedzę na ten temat wybiórczą , także z uwagi na odległość dzielącą ich od powoda , ponadto zeznawali odnośnie ich relacji z małoletnią (a w zasadzie ich braku). Wypada również dodać , iż dotychczas powód nie wywiódł żądania o uregulowanie kontaktów z córką , nie pamięta o jej ważnych wydarzeniach (dzień dziecka , urodziny , święta) .
Z kolei sytuacja materialna matki pozwanej , w porównaniu z sytuacją z chwili zasądzenia alimentów , uległa poprawie , gdyż obecnie otrzymuje ona stałe wynagrodzenie za pracę , natomiast z tej kwoty musi zaspokoić także swoje potrzeby , związane z wyżywieniem , leczeniem czy też zakupem odzieży .
W ocenie Sądu, sytuacja powoda od czasu poprzedniej sprawy , toczącej się w sprawie alimentów na rzecz małoletniego pozwanego zmieniła się , bowiem urodziło mu się kolejne dziecko , natomiast w zakresie dotychczasowego obowiązku alimentacyjnego względem pozwanej - nie pogorszyła się – M. C. posiada możliwości łożenia na utrzymanie pozwanej alimenty w dotychczas ustalonej wysokości . Wypada wskazać , że brak podejmowania starań w kierunku znalezienia stałej pracy i nie łożenie zasądzonych świadczeń przez tyle lat , nie usprawiedliwia zmniejszenia alimentów . Podobnie kwestia dotycząca wiedzy na temat poprzednio toczącej się sprawy – powód jest niewiarygodny , bowiem wiedział o zapadłym rozstrzygnięciu – toczyło się wobec niego postępowanie egzekucyjne (także na terenie (...)) , nadto w 2015 roku składał wniosek o zawieszenie postępowania egzekucyjnego (w sprawie o sygn. akt III RCo 228/15) , w którym wskazywał pełnomocnika matkę B. C. (która od tego czasu nie zmieniła adresu zamieszkania) .
Nadto powód w piśmie procesowym z dnia 14 marca 2018 roku wskazał , że podał swojemu pracodawcy inne konto do przelewania wynagrodzenia za pracę – stąd należy wyprowadzić wniosek , że w dalszym ciągu uchyla się od łożenia na utrzymanie pozwanej , przedkładając potrzeby aktualnej rodziny nad potrzeby starszej córki .
Dodatkowo w tym samym piśmie powód wskazywał , że nie płacił alimentów w pełnej wysokości , bowiem nie był w stanie ich płacić . Natomiast na rozprawie zeznawał , że w latach 2010 – 2016 pracował w (...)w charakterze pracownika produkcji , magazyniera i tygodniowo osiągał dochody w wysokości 220 – 250 euro (co dawało kwotę po 880 – 1000 ero miesięcznie) , także jego matka B. C. zeznawała , iż syn nie płacił alimentów w okresie , kiedy był bez pracy , co pozostaje w sprzeczności z w/w zeznaniami powoda . Poza tym egzekucja prowadzona za pośrednictwem organów holenderskich nie powiodła się (zostały ściągnięte świadczenia za stosunkowo krótki okres czasu , od listopada 2015 roku do kwietnia 2016 roku) . Następnie powód zeznawał , że z uwagi na fakt , że wpadł w złe towarzystwo , nie łożył alimentów na rzecz córki . W dalszej kolejności , że w okresie od stycznia do lutego 2017 roku wraz z konkubiną pozostawali bez pracy i utrzymywali się z oszczędności w wysokości 1000 euro w sytuacji , w której zeznawał , iż czynsz najmu za mieszkanie w Holandii (które wynajmowali do lutego 2017 roku) opiewał na kwoty po 650 euro miesięcznie . Zatem za dwa miesiące – 1300 euro a należy jeszcze uwzględnić inne konieczne wydatki . Poza tym powód zeznawał , że wraz z konkubiną z tych oszczędności utrzymywali się po powrocie do Polski przez kolejne cztery miesiące w sytuacji , kiedy powód przedstawił dokumenty , z których wynika , iż podjął zatrudnienie w ramach pracownika tymczasowego od dnia 15 lutego 2017 roku .
Należy zaakcentować , że konieczność spłacania zobowiązań , w tym alimentacyjnych wobec małoletniej pozwanej , czy też łożenia na utrzymanie rodziny nie może odbywać się kosztem małoletniej pozwanej , z którą powód nie utrzymuje kontaktów , nie uczestniczy w jej życiu , dotychczas nie wykazał , aby poczynił starania w tym kierunku . Fakt decyzji powoda o posiadaniu kolejnego dziecka nie może odbywać się kosztem poprzedniego (małoletniej pozwanej).
Także zgodnie z treścią uchwały Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 1976 roku (w sprawie o sygn. akt III CZP 46/75, opublikowanej w OSNCP z 1976 roku Nr 9 , poz.184), którą Sąd rozpoznający przedmiotową sprawę w pełni podziela , rodzice w żadnym razie nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego względem dziecka , które nie może utrzymać się samodzielnie tylko na tej podstawie , że wykonywanie obowiązku alimentacyjnego stanowiłoby dla nich nadmierny ciężar. Rodzice muszą więc podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami .
Podkreślić również należy , że domaganie się obniżenia renty alimentacyjnej do kwot po 250 złotych miesięcznie spowodowałoby faktyczne „przerzucenie” w przeważającej części obowiązku alimentowania małoletniej pozwanej na A. C. (1) , która swój obowiązek alimentacyjny wobec małoletniej córki wykonuje przede wszystkim przez osobiste starania o jej wychowanie i rozwój . Również nie należy zapominać i o tym , iż kwota alimentów ustalona na 700 złotych miesięcznie nie jest wygórowana i nie zaspokaja wszystkich potrzeb małoletniej pozwanej , które musi mieć zaspokojone i powód jest w stanie jej sprostać . Świadczenie alimentacyjne nie może zostać sprowadzone do symbolicznej wysokości , jak to proponuje powód , zwłaszcza w sytuacji , w której M. C. nie utrzymuje kontaktu z córką , nie uczestniczy w bieżących sprawach jej wychowania . Godzi się podkreślić, iż dochody powoda są stałe i regularne, przekraczają dochody matki pozwanej , stąd jego możliwości zarobkowe pozwalają na łożenie alimentów na rzecz starszej córki na dotychczasowym poziomie .
W ocenie Sądu , nie nastąpiła taka zmiana stosunków, która uzasadniałaby obniżenie alimentów zasądzonych na rzecz małoletniej pozwanej , na co wskazuje porównanie sytuacji stron, potrzeb dziecka i możliwości dochodowych i majątkowych rodziców , co skutkowało - na podstawie przepisów art. 138 k.r.o., art. 133 § 1 k.r.o. i art. 135 § 1 i 2 k.r.o. - oddaleniem żądania .
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Elblągu
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Sądu Rejonowego Anna Nowosielska
Data wytworzenia informacji: