Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2013r.

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Alicja Romanowska

Protokolant: stażysta Anna Barcikowska

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2013r. w Elblągu

na rozprawie

sprawy z odwołania B. S. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

z dnia 05/08/2013 r. znak: (...)

o emeryturę

oddala odwołanie.

Sygn.akt IV U 1874/13

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni B. S. (1) wniosła odwołanie od decyzji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. z dnia 05.08.2013r.. znak: (...) odmawiającej prawa do emerytury.

W uzasadnieniu odwołania podniosła, iż decyzja pozwanego jest błędna, ponieważ od 1.09.75r. do 31.12.91r. pracowała w warunkach szczególnych w Spółdzielni Pracy (...) w O. jako kaletnik, a zatem ma wymagany staż pracy w warunkach jako kaletnik. Była to praca związana z ciągłym kontaktem z klejem.

Pozwany w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania podnosząc, iż nie uwzględnił wnioskodawczyni okresu pracy w szczególnych warunkach od 01.09.73r. do 31.03.93r. w Spółdzielni Pracy (...) w O., gdyż w zgromadzonej w organie rentowym dokumentacji wynika, że w wyżej wymienionym okresie wykonywała pracę również jako uczeń kaletnika, a także szwacz.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Wnioskodawczyni w okresie od 01.09.73r. do 31.03.93r. była zatrudniona w Spółdzielni Pracy (...) w O., przy czym od 01.09.73r. do 31.08.73r. wykonywała pracę ucznia kaletnika, od 01.09.75r. do 31.12.91r. pracę kaletnika, a od 1.01.92r. do 31.03.93r. pracę szwacza. W okresie od 24.06.81 do 22.12.82 ubezpieczona B. S. (1) przebywała na urlopie wychowawczym na dziecko T. S. ur. (...) (karta urlopowa akta osobowe k-14). Skarżąca w okresie powierzenia jej obowiązków kaletnika wykonywała prace na dziale montażu polegające na sklejaniu i podklejaniu części galanterii skórzanej, np. sklejaniu toreb szkolnych i neseserów. Wnioskiem z dnia 04.07.2003r. wnioskodawczyni B. S. (1) ur. (...) wystąpiła do pozwanego o przyznanie prawa do emerytury.

Wnioskodawczyni ukończyła 55 lat w dniu 26.07.2013r. posiada na 31.12.1998r. okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze ponad 20, nie przystąpiła do OFE.

/ okoliczności bezsporne/

W wyniku rozpoznania wniosku pozwany zaskarżoną decyzją odmówił wnioskodawczyni prawa do emerytury z uwagi na nie posiadanie przez wnioskodawczynię na dzień 1.01.1999r. 15-letniego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych.

/ dowód; decyzja k. 34 akt ZUS/.

Z treści art. 24 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227) wynika, iż ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184.

Na mocy art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

2. Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Stosownie do § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8, poz. 43 ze zm.) pracownik, który wykonywał pracę w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący - 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Z brzmienia § 3 za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudnienia” uważa się za okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia.

Natomiast zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Bezsporną okolicznością było spełnienie przez wnioskodawczynię przesłanek do nabycia prawa do emerytury w postaci wieku – 55 lat, okresu składkowego i nieskładkowego w wymiarze 20 lat na dzień 1.01.1999r., rozwiązania stosunku pracy, nie przystawienia do Otwartego Funduszu Emerytalnego.

Jedyną okolicznością sporną między stronami wymagającą rozstrzygnięcia przez Sąd było ustalenie czy wnioskodawczyni spełnia warunek 15 lat wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Skarżąca domagając się uwzględnienia jako pracy w warunkach szczególnych podnosiła, że w okresie od 1.09.75 do 31.12.91 przez cały okres pracy w Spółdzielni Pracy (...) w O. pracowała jako kaletnik i jej praca polegała na klejeniu części wyrobów skórzanych i podklejaniu elementów oraz używała w pracy ciągle kleju toksycznego. Odnośnie okresu po 31.12.91 ubezpieczona na rozprawie w dniu 7.11.2013r. wskazała, iż po 1991 r. pracowała jako szwacz, szyła filce, miśki i przy skórze w ogóle nie pracowała. Ubezpieczona nie wskazywała, iż w okresie od 24.06.81 do 22.12.82 przebywała na urlopie wychowawczym w związku z wychowywaniem syna T.. Po ustaleniu przez Sąd powyższej okoliczności ubezpieczona zmieniła swoje stanowisko wskazując, iż po 01.01.92 pracowała jeszcze przy klejach toksycznych przez okres 2-3 miesięcy.

Świadek C. D. zeznała, iż pracowała w Spółdzielni Pracy (...) w O. rozpoczynając prace w latach 60-tych i odeszła z pracy w 94 r. Pracowała jako kaletnik na montażu. Świadek ten zeznała, iż pracowała razem z ubezpieczoną do 94r. Obydwie pracowały jako montażystki używając kleju toksycznego. Pod koniec, gdy Spółdzielnia nie miała zleceń i chyliła się ku upadkowi wykonywały różne prace, nawet porządkowe (dowód zeznania C. D. 00:24:42 nagrania z rozprawy z 7.11.2013r.).

Świadek B. S. (2) zeznała, iż pracowała w Spółdzielni od 66 do 93r., przy czym przez pierwsze lata jako kaletnik, a następnie przy dekorowaniu zabawek. Świadek zeznała, iż ubezpieczona B. S. (1) pracowała wyłącznie na dziale galanterii. W ojej ocenie jednak gdy rozwiązywano zakład mogła również próbować szyć na wydziale zajmującym się produkcja zabawek

(zeznania świadka B. S. (2) 00:30:53 nagrania z rozprawy z dnia 7.11.2013.r)

Świadek R. Ł. zeznała, iż pracowała w Spółdzielni (...) od 67r. do 92. Jako kaletnik. Jej praca polegała na sklejaniu wyrobów skórzanych. Świadek zeznała, iż pracowała na jednej Sali z ubezpieczoną, od 92r. rozpoczęło się rozwiązywanie zakładu pracy i pod koniec wszyscy wykonywali wszystkie prace, które zostały i zlecone. Świadek zeznała, iż ubezpieczona nie pracowała na wydziale zabawkarskim. Świadek zeznała, iż ubezpieczona nie miała żadnych przerw w pracy. W ocenie świadka dział zabawkarski został zlikwidowany najwcześniej, a najdłużej pracowali pracownicy działu kaletniczego

(dowód zeznania R. Ł. 00:02:38 nagrania rozprawy z 5.12.2013r.),

Świadek L. S. zeznała, iż pracowała w Spółdzielni Pracy od 67r. do 92r. na stanowisku kaletnika. Świadek zeznała, iż pracowała razem z ubezpieczoną, a której nie przeniesiono na działa zabawkarski, przyznała także ze do końca 92 r. wykonywała taką samą prace z ubezpieczona, tj. szyła nesesery i torby. Od 93 r. tak jak inne pracownice wykonywała również inne prace polegające na szyciu ręcznym.

/dowód zeznania świadka L. S. 00:13:06 nagrania rozprawy z dnia 5.12.2013r./

W ocenie Sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dawał podstawy do uznania, iż wnioskodawczyni wykonywała pracę w warunkach szczególnych w wymiarze 15 lat.

Do prac wykonywanych w warunkach szczególnych , stosownie do Działu VII pkt 14 wykazu A- załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zalicza się prace związane ze szlifowaniem, klejeniem i wykańczaniem wyrobów przemysłu skórzanego. Do prac tych zalicza się prace wykonywane m.in. na stanowiskach kaletnik( przy klejeniu wyrobów klejami toksycznymi), kaletnik-szwacz, kaletnik-montażysta, kaletnik- szarfowacz i kaletnik-krojczy skór ( uchwała Nr 80 Zarządu Centralnego Związku (...) z dnia 30 czerwca 1983r. , uchwała Nr 120 Zarządu CZSP z dnia 17.10.1989r. zmieniająca uchwałę Nr 80 – Dział VII poz.14 pkt 5-10). W ocenie Sądu można zaliczyć, iż wnioskodawczyni pracę kaletnika wykonywała faktycznie od 01.09.75r. do 23.06.81r. i od 23.12.81r. do 31.12.91r. tj. 14 lat, 10 m-cy i 1 dzień. W ocenie Sądu brak jest podstaw do przyjęcia, iż ubezpieczona po 31.12.91r. pracowała jako montażysta kaletnik używając klejów toksycznych. W pierwszej kolejności wskazać należy, iż ubezpieczona nie mając świadomości, iż dokumenty potwierdzają przebywanie na urlopie wychowawczym, który to okres zgodnie z utrwalonym stanowiskiem doktryny i orzecznictwa /vide wyrok Sądu Najwyższego z 23.2013r IUK 561/12/ nie jest zaliczany do pracy w warunkach szczególnych,sama przyznała, że jako kaletnik pracowała do 31.12.1991r, a następnie pracowała jako szwacz szyjąc filce i miśki i nie wykonywała żadnych prac przy skórze. Taki okres wskazany jest także w świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych jaki ubezpieczona przedłożyła do akt sprawy. Również ze świadectwa sporządzonego z dnia 02.02.2000r. wynika, iż pracowała od 1.01.92r. jako szwacz. W tym miejscu warto zauważyć, że również w świadectwie pracy z dnia 31.03.93r., które znajduje się w aktach osobowych ubezpieczonej, a które wystawił bezpośrednio po ustaniu zatrudnienia pracodawca tj. Spółdzielnia Pracy (...) w O. wskazano, iż ubezpieczona od 01.01.92r. do 31.03.93r. pracowała jako szwacz. Ubezpieczona nigdy nie kwestionowała powyższych świadectw, a dodatkowo sama twierdziła, iż pracowała jako szwacz. W tym miejscu wskazać należy, iż chociaż przed Sądem dopuszczalne jest dopuszczenie dowodu z zeznań świadków, to pierwszorzędne znaczenie mają dowody z dokumentów, dlatego też zdaniem Sądu, nie można dać wiary zeznaniom świadków, którzy potwierdzili, iż ubezpieczona przez cały okres pracowała jako szwacz. W ocenie Sądu z uwagi choćby na upływ czasu świadkowie nie pamiętali dokładnie przebiegu pracy zawodowej ubezpieczonego. Dodatkowo wskazać należy, iż świadek C. D. podała, że pod koniec spółdzielni wykonywano różne prace. Podała również ze ubezpieczona pracowała do jesieni 94r.i nigdy nie miała przerw w pracy, co świadczy o błędnym postrzeganiu przebiegu zatrudnienia wnioskodawczyni . Świadek B. S. (2) wskazywała, iż ubezpieczona mogła natomiast w ostatnim okresie szyć zabawki, chociaż dokładnie tego nie pamiętała. Jeśli chodzi o zeznania świadka R. Ł. i L. S. to w ocenie Sądu zeznania tych świadków w znacznej mierze należy ocenić jako zasugerowane przez ubezpieczoną, która wcześniej inaczej przedstawiała przebieg swojej pracy. Dodatkowo obydwie panie zeznające w charakterze świadka zeznały że pod koniec zatrudnienia wszyscy pracownicy działu kaletniczego wykonywali prace związane z produkcją obuwia. Dlatego też Sąd ocenił,że wszyscy świadkowie wskazywali generalnie, że ubezpieczona przez cały okres zatrudnienia wykonywała pracę kaletnika ,oparli zeznania w oparciu o fakt,że przez znaczną część pracy w Spółdzielni (...) taką pracę wykonywała.Zeznania w tym zakresie obarczone są niedokładnościami wynikającymi z upływu czasu. Przede wszystkim są sprzeczne z wyjaśnieniami samej B. S. (1) ,która na pierwszej rozprawie, składając spontanicznie zeznania przyznała,że obowiązki kaletnika wykonywała do 31.12.1991r Zdaniem Sądu to właśnie pierwsze wyjaśnienia ubezpieczonej potwierdzały faktyczny przebieg jej zatrudnienia .Wyjaśnienia zostały złożone spontanicznie ,a ubezpieczona dopiero po uzyskaniu wiedzy,że nie spełnia przesłanek do przyznania prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych próbowała je zmienić ,przy czym nie potrafiła w żaden logiczny sposób uzasadnić zmiany swojego stanowiska.

Na marginesie wskazać należy, że brak jest podstaw również aby zaliczyć do pracy w warunkach szczególnych okres pracy kiedy ubezpieczona pracowała jako uczeń kaletnik. Sąd Najwyższy wyraził pogląd, który Sąd orzekający w przedmiotowej sprawie aprobuje, że młodociany odbywający naukę zawodu w ramach umowy zawartej zakładem pracy na podstawie przepisów ustawy z 2.07.58r. o nauce zawodu posiadał status pracownika w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym oraz o ubezpieczeniu społecznym, ale okres nauki zawodu połączony z obowiązkiem dokształcania się w zasadniczej szkole zawodowej nie stanowił pracy w warunkach szczególnych wykonywanej na zasadach określonych w par. 2 ustęp 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02. 73 w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze (wyrok z dnia 20.01.2011 II UK 169/10 z dnia 19.01.2012r. I UK 298.11).Reasumując ,wobec niewykazania 15 lat pracy w warunkach szczególnych ,mając powyższe rozważania na względzie Sąd na mocy art. 477 ¹⁴§ 1 kpc oddalił odwołanie jako nieuzasadnione.