Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

IV U 1623/13 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Elblągu z 2014-05-29

Sygn. akt IV U 1623/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2014r.

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Alicja Romanowska

Protokolant: stażysta Anna Barcikowska

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2014r. w Elblągu

na rozprawie

sprawy z odwołania T. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

z dnia 03/06/2013 r. znak: (...)

o emeryturę

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 1623/13

UZASADNIENIE

T. B. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. z dnia 03.06.2013r., znak (...), którą to decyzją organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury.

Skarżący domagał się uwzględnienia w ogólnym stażu ubezpieczenia okresów jego pracy w gospodarstwie rolnym rodziców, a nadto wskazał, iż zbieranie dokumentów potwierdzających pracę w szczególnych warunkach jest długotrwałe, bowiem nie istnieją już zakłady pracy.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. wniósł o jego oddalenie. Pozwany powołał przepisy ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U.Nr 8, poz. 43 ze zm.) wskazując, że skarżący nie wykazał zarówno przesłanki 25 letniego okresu ubezpieczenia, jak i przesłanki 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach. Nadto pozwany wyjaśnił, iż wnioskodawca pomimo wezwania nie wskazał w jakich okresach i w jakich zakładach pracy pracował w szczególnych warunkach, jak też nie przedłożył żadnych dowodów potwierdzających te okoliczności. Z kolei odnośnie okresów pracy w gospodarstwie rolnym rodziców skarżący poza własnym oświadczeniem nie przedłożył żadnych dowodów oraz nie przedstawił zaświadczenia potwierdzającego dokładny okres, w którym opłacał składki na ubezpieczenie społeczne rolników.

Wnioskodawca w trakcie procesu sądowego ponadto wnosił o zaliczenia do okresów ubezpieczenia okresu od 01.05.1986r. do 08.11.1988r., kiedy to pracował odpowiednio w gospodarstwie rolnym rodziców żony i własnym. Jednocześnie skarżący wnosił o zaliczenie do okresów pracy wykonywanej w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia w Spółdzielni Kółek Rolniczych w G., Spółdzielni Pracy (...) w M., Przedsiębiorstwie (...) w E., (...) Kombinacie Budownictwa oraz Przedsiębiorstwie Handlowo Usługowym (...).

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Wnioskodawca T. B. ur. (...) po ukończeniu 16 roku życia pracował w gospodarstwie rolnym swoich rodziców w okresie od 13.03.1969r. do 16.03.1972r.. Gospodarstwo liczyło pow. 8,54 ha, wraz z wnioskodawcą pracowali w nim jego rodzice i brat. Skarżący miał jeszcze siostrę. W gospodarstwie uprawiano produkcję rośliną /zboże, ziemniaki, buraki/ oraz posiadano inwentarz żywy /5-6 krów, 2 konie/.

W okresie od dnia 09.06.1971r. do dnia 14.10.1971r. wnioskodawca pracował jako traktorzysta w M. (...) w J..

Z dniem 17 marca 1972r. skarżący podjął zatrudnienie w Spółdzielni Kółek Rolniczych w G. jako kierowca ciągnikowy, gdzie pracował do dnia 31.03.1976r., przy czym w okresie 28.04.1973r.-01.05.1975r. odbył Zasadniczą Służbę Wojskową.

Następnie wnioskodawca w okresie 26 maja 1976r. - 26 lutego 1977r. pracował jako elektromonter instalacji i urządzeń elektro-energetycznych oraz kierowca ciągnika w (...) w G.

Kolejnym pracodawcą wnioskodawcy była Spółdzielnia Pracy (...) w M., gdzie był on kierowcą ciągnika w okresie 22.03.1977r.-17.12.1977r..

Od dnia 22.02.1978r.-19.04.1986r. skarżący był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w E. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego.

W okresie od 20 kwietnia 1986r. do 08 listopada 1988 roku wnioskodawca pracował w gospodarstwie rolnym, które należało do rodziców jego żony, a od dnia 11 listopada 1986r. skarżący wraz z małżonką przejęli gospodarstwo rolne w G. o pow. 11.76 ha. W gospodarstwie rolnym był inwentarz żywy /bydło oraz trzoda/, a także prowadzono różne uprawy. Wnioskodawca w trakcie prowadzenia gospodarstwa rolnego w latach 1987-1988 opłacał składki na ubezpieczenie społeczne rolników.

Z dniem 20 października 1987r. wnioskodawca został pracownikiem Przedsiębiorstwa (...) jako kierowca samochodu ciężarowego pow. 3,5 ton, gdzie wykonywał obowiązki zawodowe do dnia 30.01.1988r..

Kolejnym pracodawcą był (...) Kombinat Budowlany, w którym skarżący pracował na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego w okresie od 09.02.1988r. do dnia 31.08.1990r.

Następnie w okresie 01.09.1990r.-30.04.1992r. skarżący świadczył usługi transportu prywatnego.

Z kolei w okresie od 01 września 1994r. do 30 listopada 1994r. wnioskodawca pracował w Przedsiębiorstwie Handlowo Usługowym (...) pełniąc obowiązku kierowcy.

Od dnia 19.01.1995r. do dnia 28.02.1995r. skarżący pracował jako kierowca-konwojent w Zakładzie Usług (...).

W okresach od 15.05.1996r. do 30.04.1997r. i 02.05.1997r.-31.07.1997r. wnioskodawca pracował jako kierowca ciągnikowy w gospodarstwie rolnym (...)

/wyjaśnienie wnioskodawcy, nadto dowód: wyciąg z książeczki wojskowej k. 6, świadectwa pracy k. 7-11, 14-15, 17--21 – plik rentowy akt ZUS, świadectwo pracy k. 14-16, dokumentacja k. 46-47 a.s., zeznania świadków: J. K. e-protokół z dnia 16.01.2014r. 00:16:25, I. S. e-protokół z dnia 16.01.2014r. 00:26:42, J. Ż. e-protokół z dnia 20.02.2014r. 00:06:54, B. D. e-protokół z dnia 20.02.2014r. 00:14:25, M. M. e-protokół z dnia 20.02.2014r. 00:23:14, A. D. e-protokół z dnia 20.02.2014r. 00:33:19, H. B. e-protokół z dnia 20.02.2014r. 00:37:33, S. P. e-protokół z dnia 27.05.2014r. 00:03:46, K. K. e-protokół z dnia 27.05.2014r. 00:12:10, Z. R. e-protokół z dnia 27.05.2014r. 00:16:57, J. L. e-protokół z dnia 27.05.2014r. 00:21:41, Z. P. e-protokół z dnia 27.05.2014r. 00:24:11/

W dniu 12.03.2013r. skarżący wystąpił do pozwanego organu rentowego z wnioskiem o ustalenie uprawnień do emerytury.

Po przeprowadzonym postępowaniu wyjaśniającym organ rentowy ustalił, iż skarżący ukończył w dniu 13.03.2013r. wiek 60 lat oraz nie przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego, a na dzień 01.01.1999r. legitymuje się okresem ubezpieczenia w wymiarze 22 lat, 2 miesięcy i 10 dni. Nadto nie wykazał on 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Na tej podstawie decyzją z dnia 03.06.2013r. organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury. Z uzasadnienia decyzji wynikało, że organ rentowy ustalając ogólny staż ubezpieczenia nie uwzględnił okresu 02.05.1975r.-10.05.1975r., gdyż okres od zakończenia odbywania czynnej służby wojskowej do dnia podjęcia zatrudnienia nie jest okresem składowym lub nieskładkowym oraz okresu od 01.10.1996r. do 31.12.1996r., bowiem wnioskodawca w tym okresie przebywał na urlopie bezpłatnym. Nadto pozwany poinformował, iż w celu uzupełnienia wymaganego 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego skarżący może przedłożyć dokumenty potwierdzające okresy prac w gospodarstwie rolnym u rodziców oraz okres prowadzenia własnego gospodarstwa. Z kolei odnośnie udokumentowania wykonywania prac w szczególnych warunkach wskazano, iż należy przedłożyć świadectwa wykonywania prac w warunkach szczególnych.

/dowód: wniosek k. 1-2, raport ustalenia uprawnień k. 26-34, decyzja k. 37 – akta ZUS/

Wnioskodawca nie zgodził się z powyższą decyzją wnosząc odwołanie, w którym domagał się przyznania mu prawa do świadczenia.

W ocenie Sądu odwołanie skarżącego nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego określonego w ust. 1a i 1b, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184 .

Art. 184 ust. 1 stanowi zaś, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Ust. 2 Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

W myśl art. 32 ust. 1 ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2 i 3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ust. 2 i 3. Dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ust. 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia (ust. 2).

Stosownie do § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U.Nr 8, poz. 43) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Zgodnie zaś z § 3 rozporządzenia za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudnienia”, uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia.

W myśl § 2 ust. 1 rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Z powyższego wynika, iż skarżący nabyłby prawo do wcześniejszej emerytury w przypadku łącznego spełnienia przesłanek:

- ukończenia wieku 60 lat

- legitymowania się łącznym okresem ubezpieczenia w wymiarze co najmniej 25 lat, przypadającym na dzień 01.01.1999r.;

- legitymowania się 15 letnim okresem pracy wykonywanej w szczególnych warunkach, przypadających na dzień 01.01.1999r.;

- nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego.

W sprawie poza sporem było, że skarżący T. B. w dacie wydania zaskarżonej decyzji miał ukończone 60 lat oraz nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego. Spornym pozostawała przesłanka legitymowania się skarżącego na dzień 01.01.1999r. co najmniej 25 letnim okresem ubezpieczenia, jak również 15 letnim okresem wykonywania pracy w szczególnych warunkach. W pierwszej kolejności należało więc dokonać ustaleń w przedmiocie spełniania przez wnioskodawcę pierwszej z ww. przesłanek.

W takim razie odnosząc się w pierwszej kolejności do przesłanki 25 letniego okresu ubezpieczenia przypadającego na dzień 01.01.1999r., zauważyć należy, że skarżącemu uwzględniono staż w wymiarze 22 lat, 2 miesięcy i 10 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

Skarżący wniósł, aby zaliczyć mu do ogólnego stażu pracy okres wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 26.03.1970 do 16.03.1972r. oraz okres pracy w gospodarstwie rolnym należącym początkowo do teściów, a następnie od 11.11.1986r. do 19.10.1987r. we własnym gospodarstwie rolnym.

Zgodnie z art. 10 1. Przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe:

1)okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki,

2)przypadające przed dniem 1 lipca 1977 r. okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia,

3)przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia,

jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

2. Okresy wymienione w ust. 1 pkt 1 uwzględnia się także przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe ustalone na zasadach określonych w art. 5-7 są krótsze od okresu wymaganego do przyznania renty, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

3. Okresów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie uwzględnia się, jeżeli zostały one zaliczone do okresów, od których zależy prawo do emerytury lub renty, na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Z brzmienia powyższego przepisu wynika, iż przy ustaleniu prawa do emerytury uwzględnia się również przypadające przed 1.01.1983r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia.

W judykaturze wykształcił się pogląd, że o uwzględnieniu przy ustaleniu prawa do świadczeń emerytalno-rentowych okresów pracy w gospodarstwie rolnym sprzed objęcia rolników obowiązkiem opłacenia składek na rolnicze ubezpieczenie społeczne domowników (przed 1.01.1983) przesądza wystąpienie dwóch okoliczności. Po pierwsze wykonywanie czynności rolniczych powinno odbywać się zgodnie z warunkami określonymi w definicji legalnej domownika (art. 6 pkt 2 ustawy z 20.12.90r. o ubezpieczeniu społecznym rolników). A po drugie, czynności te powinny być wykonywane w nie niższym niż połowa ustawowego czasu pracy, tj. minimum 4 godziny dziennie.

W toku postepowania Sąd ustalił, iż rodzice ubezpieczonego byli właścicielami gospodarstwa rolnego położnego w J., o powierzchni 8,54 ha, w okresie od 13.03.1969r. do 16.03.1973r.

Ubezpieczony podnosił, iż po ukończeniu 16 roku życia pracował w tym gospodarstwie, było to gospodarstwo ogólnorolne , gdzie uprawiane było zboże, ziemniaki i buraki. Hodowane też były krowy, w gospodarstwie były 2 konie.

Ubezpieczony wykonywał w gospodarstwie wszystkie prace, tj. przy obrządku, jak również prace polowe.

Fakt powyższy potwierdzili świadkowie.

J. K. (2), który był sąsiadem ubezpieczonego i potwierdził, że widywał ubezpieczonego przy wszystkich pracach polowych.

/dowód: zeznania świadka J. K. 00:16:25 rozprawy z 16.01.2014r./

Również świadek I. S. (2) potwierdził, iż ubezpieczony pracował w gospodarstwie rolnym rodziców.

/dowód: zeznania świadka I. S. 00:26:42 rozprawy z 16.01.2014r./

Sąd dał wiarę zeznaniom powyższych świadków albowiem biorąc pod uwagę wielkość gospodarstwa, rodzaj hodowli i upraw istniały podstawy, aby uznać, iż ubezpieczony jako domownik stale pracował w gospodarstwie rolnym w wymiarze co najmniej 4 godzin dziennie.

Zwrócić przy tym należy uwagę, iż w okresie od 9.06.1071r. do 14.10.1971r. wnioskodawca pracował w Spółdzielni Kółek Rolniczych w G. i dlatego też okres ten został mu zaliczony jako okres składkowy

Mając powyższe na uwadze, przy ustalaniu prawa do emerytury, w ocenie Sądu uwzględnić należy jako okres składkowy dodatkowo okres od 26.03.1970r. do 8.06.1971r. i od 15.10.1971r. do 16.03.1972r., tj. 1 rok 7 miesięcy i 13 dni, co łącznie z dotychczas uwzględnionym okresem daje 23 lata 10 miesięcy i 23 dni. W tym miejscu należy zaznaczyć, iż w trakcie postępowania sądowego pozwany organ rentowy nie kwestionował wskazanego przez skarżącego okresu pracy w gospodarstwie rolnym, a zatem Sąd przyjął powyższe okoliczności za uznane (art. 229 kpc).

/dowód: Oświadczenie pełnomocnika ZUS 00:49:36 rozprawy z 20.02.2014r./

Po dniu 1.01.1983r. rolników objęto obowiązkiem opłacania składki rolniczego ubezpieczenia społecznego domowników i dlatego też zgodnie z art. 10 ust 1 pkt 1 podstawą zaliczenia okresów pracy w gospodarstwie rolnym było uiszczanie składki na ubezpieczenie społeczne.

Ubezpieczony podnosił, iż od 20.04.1986r. do 11.10.1986r. zaczął prowadzić gospodarstwie rolne wcześniej należące do teściów, a położne w G..

Gospodarstwo to z dniem 11.11.1986r. zostało przepisane na wnioskodawcę i jego żonę.

Ubezpieczony podnosił, iż w okresie 20.04.86r. do 11.11.86r. wykonywał wszystkie prace w gospodarstwie, którego powierzchnia wynosiła 11,76 ha i niezwłocznie został zgłoszony do ubezpieczenia społecznego początkowo jako domownik, a następnie jako właściciel gospodarstwa

Powyższy okres może być zaliczony jako okres składkowy, tylko pod warunkiem uiszczenia składek na ubezpieczenie społeczne rolników.

Z informacji udzielonej przez Urząd Gminy w G. (k.11) wynika, iż w archiwum gminy, która w spornym okresie wykonywała wszystkie zadania z podleganiem ubezpieczeniu, poborem składek o raz przyznaniem i wypłatą świadczeń brak jest dokumentów na podstawie których można by ustalić czy w spornym okresie uiszczane były składki na ubezpieczenie społeczne rolników uiszczone za wnioskodawcę.

Ubezpieczony nie przedłożył żadnych innych przekonywających dowodów na powyższą okoliczność.

Z uwagi na to, iż prawo do emerytury w obniżonym wieku stanowi odstępstwo od zasady powszechnego wieku emerytalnego to niezbędny jest tylko uwiarygodnienie ale wykazanie wszystkich przesłanek niezbędnych do uzyskania tego prawa.

W ocenie Sądu brak podstaw by dać wiarę ubezpieczonemu, że po zwolnieniu się z pracy niezwłocznie został zgłoszony do ubezpieczenia społecznego. Składając wniosek o rentę w 1997r. (k 13 plik rentowy) ubezpieczony złożył zaświadczenie wystawione przez Urząd Gminy w G. E.. Datowane na 1.10.1997r. z którego wynika iż ubezpieczony T. B. opłacał składki na ubezpieczenie społeczne rolników w latach 1987 i 1988, jednocześnie ubezpieczony prze dłożył zaświadczenie z którego wynika, iż w okresie od 11.11.1986 do 8.11.1988 wraz z oną posiadał gospodarstwo rolne o powierzchni 11,76 ha, położone w G..

Odnośnie okresów pracy w gospodarstwie rolnym w latach 1986-1988 Zakład Ubezpieczeń Społecznych wprawdzie nie kwestionował, iż wnioskodawca pracował w tym czasie w gospodarstwie rolnym, niemniej jednak podnosił, iż zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej, żeby zaliczyć ten czas do okresów składkowych musiałyby być odprowadzane składki. Zatem sporną kwestią w niniejszym postępowaniu pozostawała okoliczność odprowadzania składek w trakcie wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym w okresie 01.05.1986r.-08.11.1988r.

Zdaniem Sądu skarżący nie wykazał, iż we wskazanym przez niego okresie pracy wykonywanej w gospodarstwie rolnym /początkowo rodziców żony, a w okresie późniejszym własnym/ były odprowadzane przez cały okres składki na ubezpieczenie rolnicze. Wyjaśnienia i zeznania wnioskodawcy odnośnie wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym w tym okresie były wyczerpujące, spójne oraz logiczne i w całej rozciągłości korelowały z zeznaniami przesłuchanych w sprawie świadków. I tak, świadek J. K. (4) zeznał, iż skarżący posiadał gospodarstwo po teściach i podał okoliczności jego przekazania, wskazując na starszy wiek rodziców żony skarżącego. Również świadek I. S. (2) podał, że widywał jak wnioskodawca gospodarzył w G. u teścia. Okoliczność pracy w gospodarstwie i jego przekazania wnioskodawcy z powodu choroby teścia, także potwierdził świadek J. Ż. (2) /sąsiad/. Nadto wskazał on na rodzaj wykonywanych prac w gospodarstwie. Również świadkowie pozostający w więziach rodzinnych z wnioskodawcą, B. D. (2), M. M., A. D. (2) i H. B. (2) przedstawili fakt, wykonywania pracy i okoliczności przekazania gospodarstwa wnioskodawcy, a następnie B. D. (2) /wnuczkowi teścia skarżącego/. Mając na uwadze wyjaśnienia wnioskodawcy powyższe zeznania oraz materiał dowodowy, w szczególności akty notarialne /k.40-43 a.s./, zaświadczenie Urzędu (...) /k. 12 akt rentowych/, a także świadectwo pracy Przedsiębiorstwa (...) w E. /k. 11 akt rentowych – z którego wynika, że pracownik wypowiedział umowę w skróconym okresie/ potwierdziły fakt wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym przez sporny okres, czego nie kwestionował pozwany. Niemniej jednak odnośnie odprowadzania składek na ubezpieczenie, Sąd nie podzielił przedstawionego przez wnioskodawcę stanowiska, iż od momentu rozpoczęcia pracy w gospodarstwie rolnym /01.05.1986r./ skarżący był ubezpieczony jako domownik, a następnie od dnia 11.11.1986r. odprowadzał składki na ubezpieczenie rolnicze. W tym miejscu koniecznym jest przytoczenie wyjaśnień wnioskodawcy, iż od dnia 01 maja 1986r. pracował razem z żoną w gospodarstwie, po zwolnieniu się z pracy zawodowej i podlegali ubezpieczeniu. Skarżący na potwierdzenie swojego stanowiska podnosił, że odprowadzano składki m.in. ze względu na dzieci /wizyty u lekarzy/. Sąd zwraca uwagę, że wyjaśnienia wnioskodawcy w tym zakresie nie znajdują potwierdzenia w zebranym materiale dowodowym, bowiem z akt kapitału początkowego żony skarżącego /W. B./ jednoznacznie wynika, iż była ona zatrudniona w okresie 03.09.1973r.-31.10.1986r. w Rejonie P. (...) w O., co oznacza jednocześnie o ubezpieczeniu dzieci w tym okresie. Wobec tego, wyjaśnienia skarżącego w tej rozciągłości zdaniem Sądu nie są wiarygodne, bowiem nie znajdują potwierdzenia. W takim stanie rzeczy w ocenie Sądu w czasie wykonywania pracy przez skarżącego w gospodarstwie teścia nie były opłacane składki na rolnicze ubezpieczenie społeczne domowników /w przypadku postępowania wnioskodawcy/. Z kolei przechodząc do okresu prowadzenia gospodarstwa rolnego przez skarżącego /11.11.1986r.-08.11.1988r./ należy zauważyć, iż z zaświadczenia Urzędu Gminy w G. /k.13 akt rentowych/ wynika, iż wnioskodawca opłacał składki na ubezpieczenie społeczne rolników w latach w 1987r. i 1988r.. Tak więc, do okresów ogólnego stażu ubezpieczenia, zdaniem Sądu zasadnym było zaliczenie okresu prowadzenia gospodarstwa rolnego w tych latach. Niemniej jednak Sąd pragnie zauważyć, iż wnioskodawca w tym czasokresie również pracował od dnia 20.10.1987r. do dnia 30.01.1988r. w Przedsiębiorstwie (...), a także od 09.02.1988r. do 31.08.1990r. w (...) Kombinacie Budowlanym i te okresy zostały zaliczone przez organ rentowy do okresów składkowych. Wobec tego Sąd uznał za uzupełniające okresy ubezpieczenia przedział czasowy pomiędzy 01.01.1987r.-19.10.1987r. i 31.01.1988r.-08.02.1988r., wyłączając okresy składkowe w trakcie pracy zawodowej, a nadto 01.05.1986r.-10.11.1986r. i 11.10.1986r.31.12.1986r. ze względu na nie wykazanie opłacania składek.

Reasumując, w ocenie Sądu należało uznać, że skarżący nie spełnił przesłanki 25 letniego okresu ubezpieczenia. Po przeprowadzonym postępowaniu sądowym, Sąd jako okresy ubezpieczające zaliczył wnioskodawcy okres pracy w gospodarstwie rodziców po ukończeniu 16 roku życia /26.03.1970r.-16.03.1972r. – z wyłączeniem okresu 09.06.1971r. do dnia 14.10.1971r., kiedy to skarżący pracował w M. (...) w J./ i we własnym gospodarstwie rolnym, kiedy odprowadzane były składki na ubezpieczenie rolników /01.01.1987r.-19.10.1987r. i 31.01.1988r.-08.02.1988r./. Mając na uwadze zaistniałą sytuację i hipotetyczne wyliczenie organu rentowego uwzględniające do ogólnego stażu ubezpieczenia okres pracy w gospodarstwie rodziców po ukończeniu 16 roku życia i nawet cały okres posiadania przez wnioskodawcę gospodarstwa rolnego i odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne /łącznie 24 lata 9 miesięcy 15 dni należało uznać, jak powyżej zaznaczono, iż skarżący nie wykazał 25 lat okresów ubezpieczenia.

Na uwagę zasługuje fakt, iż proces cywilny, w tym także proces w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, jest procesem kontradyktoryjnym, co oznacza, iż ciężar przeprowadzenia stosownego dowodu /w przypadku skarżącego opłacania składek na ubezpieczenie rolnicze/ w postępowaniu sądowym obciąża ubezpieczonego zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 6 k.c., stosownie do którego: ,,Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne”. Strony są obowiązane więc wskazywać dowody dla stwierdzenia tych faktów /art. 232 k.p.c./. Wobec tego ciężar dowodu legitymowania się 25 letnim okresem rozliczeniowym ciążył na wnioskodawcy, o czym był pouczany w trakcie postępowania.

W świetle powyższego należało uznać, że skarżący nie wykazał na dzień 01.01.1999r. przesłanki 25 letniego okresu zatrudnienia, tym samym bez znaczenia pozostało prowadzone postępowanie w przedmiocie wykazania przez niego 15 letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach. Prawo do świadczenia powstaje bowiem z chwilą spełnia kumulatywnie wszystkich przesłanek, brak którejkolwiek z nich powoduje, iż roszczenie o świadczenie nie może być uwzględnione. Niemniej jednak, Sąd zwraca uwagę, iż po przeprowadzonym postępowaniu sądowym pozwany organ rentowy nie kwestionował 15 letniego okresu pracy wnioskodawcy w warunkach szczególnych.

Organ rentowy uznał za udowodniony okres pracy w warunkach szczególnych ubezpieczonego od 9.06.71r. do 14.10.71r. w M. (...) na stanowisku traktorzysty – 3 miesiące i 5 dni, okres od 17.03.72r. do 31.03.76r.na stanowisku traktorzysty w (...) G. (z uwzględnieniem odbywania służby wojskowej) – 4 lata 13 dni, od 22.03.77r. do 17.12.77r. na stanowisku kierowcy ciągnika w Spółdzielni Pracy (...) w M. – 8 miesięcy i 25 dni, od 22.02.78r. do 19.04.86r. w (...) w E. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego- 8 lat, 1 miesiąc i 25 dni, od 9.02.88r. do 31.08.90 jako kierowca samochodu ciężarowego w (...) 2 lata, 6 miesięcy i 21 dni.

Nie mniej jednak, jak Sąd wskazał powyższej z uwagi na nie wykazanie przesłanki 25 lat Sąd uznał, że odwołanie skarżącego nie zasługiwało na uwzględnienie i stosownie do art. 477 14§1 k.p.c. oddalił je.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Jolanta Fedorowicz
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Elblągu
Osoba, która wytworzyła informację:  Alicja Romanowska
Data wytworzenia informacji: