Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 grudnia 2014r.

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Tomasz Koronowski

Protokolant: st. sekr. sądowy Anna Tomaszewska

po rozpoznaniu w dniu 8 grudnia 2014r. w Elblągu na rozprawie

sprawy z odwołania E. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

z dnia 4 września 2014r. znak: SP 4- (...)

o świadczenie przedemerytalne

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 917/14

UZASADNIENIE

Skarżąca E. S. wniosła odwołanie od decyzji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. z dnia 4 września 2014r., znak SP 4- (...), odmawiającej jej prawa do świadczenia przedemerytalnego. Wnioskodawczyni twierdziła, że ma udokumentowany staż 20 lat pracy, pobierała zasiłek dla bezrobotnych bez przerwy i sprawa rozwiązania stosunku pracy została wyjaśniona, pomimo czego pozwany nie przesłuchał świadków. Wobec tego ubezpieczona wniosła o rozpoznanie sprawy przez Sąd.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie. Zaznaczono, że podstawą odmowy jest fakt, iż ubezpieczona nie spełnia wymaganych kumulatywnie przesłanek wnioskowanego prawa i przesłanki te nie byłyby spełnione nawet wówczas, gdyby uwzględnić cały wskazywany przez skarżącą okres pracy w gospodarstwie rolnym.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Skarżąca urodziła się w dniu (...), zatem w dniu (...) 1972r. ukończyła 16 lat, w dniu (...) 2011r. ukończyła 55 lat, zaś w dniu (...) 2012r. ukończyła 56 lat.

(bezsporne)

Ostatni stosunek pracy ubezpieczonej ustał z dniem 31 lipca 2002r. wskutek wypowiedzenia umowy przez pracodawcę, tj. na podstawie art. 30§1 pkt 2 kp.

(bezsporne, ponadto świadectwo pracy k.6 pliku rentowego z 2002r.)

W okresie od dnia 8 kwietnia 2003r. do dnia 30 września 2010r. wnioskodawczyni pobierała rentę z tytułu niezdolności do pracy, zaś od dnia 12 października 2010r. do dnia 11 kwietnia 2011r. otrzymywała zasiłek dla bezrobotnych. W dniach od 1 kwietnia 2012r. do 30 listopada 2013r. skarżąca ponownie pobierała rentę z tytułu niezdolności do pracy.

(bezsporne, ponadto zaświadczenie PUP k.9 pliku dot. świadczenia przedemerytalnego, decyzje w plikach rentowych z 2002r. i 2012r.)

Od dnia 16 stycznia 2014r. ubezpieczona jest zarejestrowana jako bezrobotna. Od dnia 24 stycznia 2014r. do dnia 23 lipca 2014r. przysługiwało jej prawo do zasiłku dla bezrobotnych. W okresie pobierania tego zasiłku nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych. Wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego skarżąca złożyła w dniu 29 lipca 2014r., tj. w dniu wystawienia zaświadczenia Powiatowego Urzędu Pracy w E..

(bezsporne, ponadto wniosek k.1-3 i zaświadczenie PUP k.9 pliku dot. świadczenia przedemerytalnego)

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

W pierwszym rzędzie należy wyjaśnić, że stan faktyczny sprawy w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia był bezsporny, co zostanie wyjaśnione w dalszej części uzasadnienia. Spór dotyczył w rzeczywistości oceny prawnej, tj. możliwości przyjęcia, że skarżącej przysługuje prawo do świadczenia przedemerytalnego z uwagi na możliwy do wykazania okres uprawniający do emerytury, względnie z uwagi na okres pobierania renty.

Należy wobec tego przybliżyć przepisy prawa wskazujące na warunki przyznania wnioskowanego prawa. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. z 2013r. poz. 170 ze zmianami) prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje kobiecie, która:

1) do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 56 lat i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat, lub

2) do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat, lub

3) do dnia ogłoszenia upadłości prowadziła nieprzerwanie i przez okres nie krótszy niż 24 miesiące pozarolniczą działalność, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych i za ten okres opłaciła składki na ubezpieczenia społeczne oraz do dnia ogłoszenia upadłości ukończyła co najmniej 56 lat i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet, lub

4) zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 30 dni od dnia ustania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, pobieranej nieprzerwanie przez okres co najmniej 5 lat, i do dnia, w którym ustało prawo do renty, ukończyła co najmniej 55 lat i osiągnęła okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat, lub

5) do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat, lub

6) do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego, z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiadała okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 34 lata.

Z art. 2 ust. 3 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych wynika ponadto, że jednocześnie osoba taka po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych spełniać musi łącznie następujące dalsze warunki: po pierwsze nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna, po drugie w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac
interwencyjnych lub robót publicznych i po trzecie złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego sześciomiesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Trzeba też wyjaśnić, że za okres uprawniający do emerytury uważa się okres ustalony zgodnie z przepisami art. 5-9, art. 10 ust. 1 oraz art. 11 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013r. poz. 1440 ze zmianami; dalej: ustawa emerytalna), co wynika z art. 2 ust. 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych. Jak stanowi art. 10 ust. 1 ustawy emerytalnej, przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy:

1) okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki,

2) przypadające przed dniem 1 lipca 1977 r. okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia,

3) przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia.

Przenosząc te regulacje na grunt rozpoznawanej sprawy trzeba stwierdzić, że wnioskodawczyni wprawdzie spełnia wymogi dotyczące statusu osoby bezrobotnej, w tym długości okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych, określone w art. 2 ust. 3 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, nie spełnia jednak przesłanek żadnego z sześciu punktów z art. 2 ust. 1 tej samej ustawy i nie spełniałaby tych przesłanek nawet wówczas, gdyby wykazała okres pracy w gospodarstwie rolnym do dnia 11 kwietnia 1984r., tj. do dnia poprzedzającego rozpoczęcie zatrudnienia w Gminnej Spółdzielni (...) w E..

Odnośnie sytuacji określonych w art. 2 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, mają one zastosowanie tylko wówczas, gdy m.in. przesłanka osiągnięcia określonego w tych przepisach wieku została spełniona przed ustaniem stosunku pracy. Skarżąca w lipcu 2002r., kiedy to ustał jej ostatni stosunek pracy, miała ukończonych 46 lat, wobec wymaganych 55 lub 56 lat.

Co do przypadku wskazanego w art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych należy wskazać, że bezsporne było, iż ubezpieczona ani nie prowadziła działalności gospodarczej, ani nie ogłoszono w stosunku do niej upadłości.

Odnośnie sytuacji określonej w art. 2 ust. 1 pkt 4 tej samej ustawy trzeba zauważyć, że wprawdzie wnioskodawczyni pobierała rentę nieprzerwanie przez przynajmniej 5 lat do dnia 30 września 2010r., jednak do tej daty nie ukończyła wymaganych w omawianym przepisie 55 lat, gdyż doszło do tego prawie pół roku później, tj. w dniu (...) 2011r. Co prawda prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy zostało ubezpieczonej ponownie przyznane od dnia 1 kwietnia 2012r., ale okres 5 lat nieprzerwanego pobierania świadczenia mógłby upłynąć dopiero z dniem 31 marca 2017r., podczas gdy prawo do renty ustało z dniem 30 listopada 2013r.

Nie może skarżąca spełniać także przesłanek przyznania wnioskowanego prawa określonych w art. 2 ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych. Przepisy te odwołują się do okresu uprawniającego do emerytury na dzień odpowiednio ustania stosunku pracy (wymagany okres to 35 lat) i na koniec roku poprzedzającego ustanie stosunku pracy (wymagany okres to 34 lata). Ponieważ możliwy do zaliczenia do okresu uprawniającego do emerytury okres pracy w gospodarstwie rolnym nie może przypadać przed ukończeniem przez ubezpieczonego 16 lat, a więc w rozpoznawanej sprawie przed dniem (...) 1972r., zaś ostatni stosunek pracy skarżącej ustał z końcem lipca 2002r., okres uprawniający do emerytury na dzień 31 lipca 2002r. z pewnością nie mógłby być dłuższy niż 30 lat, 4 m-ce i 9 dni (przy wymaganych 35 latach), zaś na dzień 31 grudnia 2001r. – dłuższy niż 29 lat, 9 m-cy i 9 dni (przy wymaganych 34 latach), jako że tyle czasu dzieli kalendarzowo wskazane daty. W tej sytuacji słusznie pozwany twierdził, że zbędne było ustalanie przy pomocy zeznań świadków, czy ubezpieczona pracowała w gospodarstwie rolnym rodziców do dnia 11 kwietnia 1984r. Skutkowało to oddaleniem przez Sąd tego wniosku dowodowego na podstawie art. 227 kpc, gdyż przedmiotem dowodu są tylko takie okoliczności, które mają dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie.

W świetle przedstawionych rozważań zaskarżona decyzja odpowiada prawu. Wszystkie wymagane przesłanki przyznania wnioskowanego prawa muszą być spełnione łącznie, a tak w rozpoznawanej sprawie nie było. W konsekwencji Sąd oddalił odwołanie na podstawie art. 477 ¹⁴§1 kpc.