Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 września 2014r.

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Tomasz Koronowski

Protokolant: st. sekr. sądowy Agnieszka Grądzik

po rozpoznaniu w dniu 17 września 2014r. w Elblągu na rozprawie

sprawy z odwołania H. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

z dnia 27 maja 2014r. znak: (...)

o przeliczenie emerytury

I.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy H. K. prawo do przeliczenia emerytury za okres od dnia 1 kwietnia 2014r. przy uwzględnieniu jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne za rok 1975 kwoty 34.942 (trzydzieści cztery tysiące dziewięćset czterdzieści dwa) złote;

II.  stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn. akt IV U 591/14

UZASADNIENIE

Skarżący H. K. wniósł odwołanie od decyzji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. z dnia 27 maja 2014r., znak (...) o odmowie przeliczenia emerytury. Ubezpieczony domagał się przeliczenia emerytury przy przyjęciu za 1975r. nie wynagrodzenia minimalnego, a z uwzględnieniem wpisu w legitymacji ubezpieczeniowej.

Pozwany w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie. Powołując się na przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2013r., poz. 1440 ze zmianami, powoływanej dalej jako „ustawa emerytalna”) i rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. Nr 237 poz. 1412) organ rentowy wyjaśnił, że podstawę wymiaru emerytury ustalono z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia z pominięciem roku 1975r., za który przyjęto wynagrodzenie minimalne. Przyjęciu wynagrodzenia z legitymacji ubezpieczeniowej za okres zatrudnienia w (...) stanęły na przeszkodzie poprawiona data okresu, którego dotyczy wpis i wskazany w tym wpisie początek zatrudnienia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W okresie od dnia 19 kwietnia 1971r. do dnia 31 października 1975r. ubezpieczony był zatrudniony w (...) w O. (do dnia 30 czerwca 1975r.) i w E., przy czym ta druga została utworzona z dniem 1 lipca 1975r. w związku z podziałem kraju na 49 województw.

(bezsporne po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, ponadto świadectwo pracy k.7 akt rentowych i dokumenty z akt osobowych koperta k.14, w szczególności umowa o prace z dnia 1 lipca 1975r.)

W okresie od dnia 1 listopada 1975r. do dnia 23 października 1989r. ubezpieczony był pracownikiem (...) Związku (...). Pracę świadczył w (...) B..

W legitymacji ubezpieczeniowej skarżącego wskazano wynagrodzenie w kwocie 32.542 zł za okres od stycznia do października 1975r. Nie ma żadnych danych o wynagrodzeniu wnioskodawcy z listopada i grudnia 1975r. Nie zachowały się karty zarobkowe ubezpieczonego z 1975r.

(bezsporne po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, ponadto legitymacja ubezpieczeniowa koperta k.3, informacja Wojewódzkiego Szpitala (...) w E. z dnia 31 lipca 2014r. k.13, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k.26 akt rentowych)

Decyzją z dnia 3 marca 2014r. znak (...) przyznano wnioskodawcy emeryturę. przy ustalaniu wwpw pominięto rok 1975r.

W dniu 23 kwietnia 2014r. ubezpieczony złożył wniosek o przeliczenie emerytury z uwzględnieniem wynagrodzenia w (...), wskazanego w legitymacji ubezpieczeniowej. Zaskarżoną decyzją wniosek oddalono z przyczyn wskazanych w części wstępnej niniejszego uzasadnienia.

(bezsporne, ponadto decyzje z 3 marca 2014r. i 27 maja 2014r. oraz wniosek – k. 28-31 i 46 akt emerytalnych z 2014r.)

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu odwołanie skarżącego okazało się uzasadnione, gdyż dokumenty z akt osobowych potwierdziły prawidłowość wpisu w legitymacji ubezpieczeniowej, co strona pozwana przyznała na rozprawie w dniu 17 września 2014r.

Środki dowodowe w postępowaniu przed organem rentowym co do wysokości wynagrodzenia określa w §21 powołane wyżej rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011r. Są to zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia, a za okres pracy wykonywanej w czasie pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania – zaświadczenie z zakładu karnego lub aresztu śledczego. W postępowaniu sądowym nie ma wprawdzie wskazanych tu ograniczeń dowodowych, jednak przyjmuje się w orzecznictwie, że wysokość wynagrodzenia albo musi być udowodniona ściśle, albo zajdzie konieczność przyjęcia, że wynagrodzenie ograniczało się do składników pewnych, wypłacanych w spornym okresie stale i w określonej wysokości (por. np. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 11 stycznia 2012r. w sprawie III AUa 1414/11, LEX nr 1124829). Z kolei w braku dowodu choćby takich stałych i pewnych składników wynagrodzenia, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy, co wynika z art. 15 ust. 2a ustawy emerytalnej.

Ostatecznie nie było sporu co do prawidłowości kwoty 32.542 zł jako wynagrodzenia uzyskanego przez wnioskodawcę w okresie od stycznia do października 1975r. Warto nadmienić, że prawidłowość wpisu potwierdzają też stawki godzinowe wynikające z akt osobowych, które do lipca 1975r. wynosiły 13,70 zł i od sierpnia 1975r. 15 zł, w obu okresach z 0,75 zł za godzinę dodatku za warunki szkodliwe i do 15% wynagrodzenia zasadniczego premii. W obowiązującej wówczas tygodniowej normie czasu pracy, wynoszącej 46 godzin, za przeciętną ilość godzin pracy w miesiącu przyjmowano 192 godziny. Wobec tego wynagrodzenie obliczone w oparciu o stawki wynosiło za omawiany okres około 3.170 zł miesięcznie za okres od stycznia do lipca 1975r. (13,70 zł x 115% + 0,75 zł = 16,51 zł; 16,51 zł x 192h = 3.170 zł) i około 3.456 zł (15 zł x 115% + 0,75 zł = 18 zł; 18 zł x 192h = 3.456 zł) za okres od sierpnia do października 1975r. Za cały okres od stycznia do października 1975r. byłaby to więc kwota około 32.558 zł, czyli bardzo zbliżona do wpisanej w legitymacji ubezpieczeniowej.

Z braku danych o rzeczywistym wynagrodzeniu wnioskodawcy w listopadzie i grudniu 1975r. zasadnie za te miesiące, organ rentowy przyjął wynagrodzenie minimalne, wynoszące wówczas 1.200 zł miesięcznie. W tej sytuacji podstawa wymiaru składek za cały rok 1975r. wyniosła 32.542 zł + 2.400 zł = 34.942 zł.

Co do materialnoprawnej podstawy rozstrzygnięcia należy wyjaśnić, że są nią art. 15 ust. 2a, 3, 4 i 6 ustawy emerytalnej, wskazujące sposób obliczenia podstawy wymiaru emerytury. Ponieważ uzyskane w niniejszej sprawie dowody, które pozwoliły w wyjaśniony wcześniej sposób ustalić podstawę wymiaru składek za 1975r. wyższą niż dotąd przyjmowana przez organ rentowy, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu wnioskowane uprawnienie do ustalenia wysokości emerytury z uwzględnieniem tejże wyższej podstawy wymiaru składek, poczynając od pierwszego dnia miesiąca, w którym złożono wniosek o przeliczenia , tj. od 1 kwietnia 2014r., czyli stosownie do art. 129 ust. 1 ustawy emerytalnej. Z przepisu tego wynika bowiem, że świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek (pkt I. wyroku).

Skoro dopiero dowody zebrane w postępowaniu sądowym pozwoliły na uwzględnienie odwołania, na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy emerytalnej a contrario Sąd stwierdził, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczność niezbędnej do wydania decyzji (pkt II. wyroku).