Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 maja 2016r.

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Alicja Romanowska

Protokolant: stażysta Anna Barcikowska

po rozpoznaniu w dniu 31 maja 2016r. w Elblągu na rozprawie

sprawy z odwołania E. M. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

z dnia 15/01/2016 r. znak: (...)

o ponowne przeliczenie kapitału początkowego i emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy E. M. (1) prawo do przeliczenia kapitału początkowego z uwzględnieniem do wyliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru:

- za rok 1972 dodatkowo kwoty 4 000 złotych,

- za rok 1973 dodatkowo kwoty 2 000 złotych,

- za rok 1974 dodatkowo kwoty 2 000 złotych,

- za rok 1975 dodatkowo kwoty 1 200 złotych;

oraz prawo do przeliczenia świadczenia emerytalnego z uwzględnieniem do podstawy wymiaru emerytury w części ustalonej zgodnie z artykułem 53 ustawy o emeryturach i rentach z uwzglednieniem powyżej ustalonego dodatkowego wynagrodzenia za lata 1972-1975 oraz obliczenia wysokości emerytury zgodnie z artykułem 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w oparciu o kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego ustalonego w wyżej wymieniony sposób.

Sygn. akt IV U 173/16

UZASADNIENIE

E. M. (1) odwołał się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. z dnia 15.01.2016r., znak (...), którą to decyzją pozwany odmówił mu prawa do ponownego przeliczenia wysokości kapitału początkowego oraz emerytury.

W odwołaniu ubezpieczony podnosił, że organ rentowy w latach 1972-1975 przyjął wynagrodzenie przy ustalaniu kapitału początkowego, a następnie ustalając wysokość emerytury przyjął wynagrodzenie za niepełne lata mimo, iż w powyższym okresie pracował on przez wszystkie miesiące roku. Dodatkowo ubezpieczony wniósł, aby wwpw za poszczególne lata liczone było proporcjonalnie za miesiące na które wskazują wpisy w książeczce ubezpieczeniowej.

W odpowiedzi na odwołania pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Organ rentowy decyzją z 28.10.2008 znak: (...)-2006 ustalił kapitał początkowy ubezpieczonego. Do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto wynagrodzenie z 20 lat całego okresu ubezpieczenia tj. za lata 1972-1988 i 1996-1998 – wwpw 99,62%.

Decyzją z dnia 11.12.2014r. (...)-2006 ponownie ustalono kapitał początkowy ubezpieczonego E. M.. Do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto wynagrodzenia za lata 1972 -1981 – wwpw 130,61%, przy czym wynagrodzenia za lata 1972-1975 przyjęto na podstawie wpisów w książeczce ubezpieczeniowej, gdzie odnotowano odpowiednio za rok 1972 wynagrodzenie za 8 m-cy, za 1973 i 1974 wynagrodzenie za 10 m-cy i 1975 za 11 m-cy.

/dowód: okoliczność bezsporna, nadto decyzje k.27-31 i k.42-44 plik dot. ustalenia wysokości kapitału początkowego/

W dniu 15.10..2014r. ubezpieczony E. M. (1) ur. (...) złożył wniosek o emeryturę i decyzją z dnia 15.12.2014r. organ rentowy przyznał mu emeryturę od 15.11.2014r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego.

Do obliczenia wysokości emerytury zgodnie z art. 53 ustawy o emerytach i rentach z FUS przyjęto przeciętą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia od 1972 do 1987 i od 1996 do 2000 – wwpw 106,20%. Wysokość tak określonego świadczenia określono na 2 333,18 zł.

Emeryturę zgodnie z art. 26 ustawy o emerytach i rentach z FUS obliczono zgodnie z zasadami określonymi w tym przepisie i jej wysokość na kwotę – 3 016,17 zł.

Organ rentowy obliczył wysokość emerytury zgodnie z art. 183 wobec osiągnięcia wieku uprawnionego do emerytury w 2014 przyjmując do obliczenia jej wysokości 20% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej i 80% emerytury obliczonej na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej. Wysokość tak ustalonej emerytury określono na kwotę 2 889,58zł.

/dowód: wniosek k.30-31 plik emerytalny/

W dniu 11.01.2016r. E. M. złożył wniosek o ponowne ustalenie kapitału początkowego i emerytury.

Zaskarżoną decyzją z 15.01.2016r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do ponownego ustalenia wysokości kapitału początkowego i emerytury wskazując, że kapitał początkowy ustalony dotychczas, a także emerytura ustalone są w najkorzystniejszym wariancie dla ubezpieczonego. W związku z tym brak podstaw do obliczenia wysokości kapitału początkowego.

Skarżący nie zgodził się z powyższą decyzją domagając się ustalenia wwwpw kapitału początkowego i w konsekwencji emerytury z uwzględnieniem faktu, iż w latach 1972-1975 pracował przez cały okres roku.

W ocenie Sądu odwołania skarżącego zasługiwało na uwzględnienie.

W myśl art. 173 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.

Zgodnie zaś z art. 174 ust. 1 ww. ustawy kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.

Ust. 2 Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6,

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5,

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

W przedmiotowej sprawie sporna między stronami była wysokość wynagrodzeń jakie uzyskiwał ubezpieczony w okresie 1972-1975.

Zarówno Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń, jak i Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 11.10.2011r. w sprawie postepowania o świadczenia emerytalno-rentowe enumeratywnie wymienia środki dowodowe dla wskazania faktycznej wysokości wynagrodzenia pracownika, są to: zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument na podstawie którego można ustalić wysokość dochodu, przychodu lub uposażenia.

Zwrócić należy uwagę, że wpisy w książeczce ubezpieczeniowej określające wysokość zarobków za lata 1972-1975 zawierały adnotacje, iż dotyczą one zarobków odpowiednio za rok 1972 z 8 m-cy, za 1973 i 1974 – 10 m-cy, a za 1975 – 11m –cy.

Z akt osobowych dot. zatrudnienia ubezpieczonego wynika, iż w okresie od 3.09.1963 do 30.09.1977 zatrudniony był on na stanowisku wiertacza, co potwierdza świadectwo pracy wystawione 22.09.1977r. W aktach osobowych dot. tego okresu brak jest dokumentów na podstawie, których możnaby ustalić, iż ubezpieczony miał jakiekolwiek przerwy w pracy spowodowane, np. urlopami bezpłatnymi. Dodatkowo, jeśli chodzi o rok 1972 w aktach osobowych jest adnotacja że z dniem 1.11.1972 został przeniesiony na stanowisko wiertacza. Oceny okresowe z powyższych okresów również nie zawierają adnotacji o absencji ubezpieczonego. W arkuszach ocen wystawionych w 1974, 1975 odnotowano również staż ubezpieczonego, wpisując odpowiednio, iż przepracował on w zakładzie 10 i 12 lat.

W ocenie Sadu na podstawie powyższych dokumentów należało dać wiarę ubezpieczonemu, że w sporym okresie 1972-1975 pracował przez wszystkie miesiące roku.

Z treści odpowiedzi wynika również, w ocenie Sadu, iż organ nie kwestionował powyższego faktu, tym bardziej że do stażu ubezpieczeniowego przyjął cały okres ubezpieczenia od 3.09.1973 do 30.08.1977.

Szczegółowe zasady postepowania o świadczenie emerytalno-rentowe określając przepisy Rozporządzeni Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 11.10.2011 w sprawie postepowania o świadczenia emerytalno-rentowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 2a ustawy emerytalnej jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy.

W ocenie Sądu w realiach przedmiotowej sprawy należało przyjść, iż ubezpieczonemu nie uwzględniono wynagrodzenia za 4 m-ce w 1972r., za 2 m-ce w 1973 i 1974r. i za 1 m-c w 1975r.

W ocenie Sądu za te brakujące miesiące należało uwzględnić wynagrodzenie w wysokości najniższej krajowej. Nie sposób bowiem przyjąć, że przez pozostałe miesiące uzyskiwał on wynagrodzenie w wysokości odpowiadającej przeciętnemu wynagrodzeniu wskazanemu w książeczce ubezpieczeniowej.

Najniższe wynagrodzenie od 1.12.1970 do 31.07.1974r. wynosiło 1000 zł., a od 1.08.1974r. do 30.04.1977r. – 1200 zł. dlatego też w ocenie Sądu należało uwzględnić do wysokości zarobków i tym samym do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego i w konsekwencji emerytury dodatkowo za 1972r. kwotę – 4000 zł./za 4 m-ce/, za rok 1973 i 1974 dodatkowo 2000 zł. /za 2 m-ce/, przy czym wskazać należy, iż w związki z tym, iż brak jest podstaw do ustalenia za jakie miesiące wskazano przeciętne wynagrodzenie w 1974, dlatego też Sąd przyjął jako kwotę minimalnego wynagrodzenia jedynie kwotę 1000 zł.Za 1974 Sąd dodatkowo przyjął wynagrodzenie w wysokości 1200 zł. za 1 m-c.

Zgodnie z art. 111ust . 1. Ustawy o emeryturach i rentach z FUS wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1)z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2)z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3)z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty,

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

W ocenie Sądu należało tak ustalone wynagrodzenie uwzględnić przy ustalaniu wysokości kapitału początkowego, a w konsekwencji także przy ustalaniu wysokości świadczenia emerytalnego ustalonego zgodnie z art. 183 ustawy emerytalnej /tj. w części na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej, a w części na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej/.

Mając powyższe na uwadze zgodnie z art. 477 ¹⁴ § 2 k.pc. należało orzec jak w sentencji wyroku.