VII P 976/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Bydgoszczy z 2025-01-20
Sygn. akt VII P 976/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 20 stycznia 2025 r.
Sąd Rejonowy w Bydgoszczy VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie następującym:
Przewodniczący: |
Sędzia Katarzyna Błażejowska |
Ławnicy: |
Grzegorz Borkowski Andrzej Gaj |
Protokolant: |
starszy sekretarz sądowy Ewa Zimniak-Strusińska |
po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2025 r. w Bydgoszczy na rozprawie
sprawy z powództwa L. G.
przeciwko Starostwu Powiatowemu w Ż.
o przywrócenie do pracy, ustalenie, sprostowanie świadectwa pracy
1. ustala, że powód pozostaje nadal w stosunku pracy ze Starostwem Powiatowym w Ż. oraz, że pozostaje nadal na urlopie bezpłatnym u tego pracodawcy;
2. oddala powództwo w pozostałym zakresie;
3. koszty zastępstwa procesowego wzajemnie się znoszą;
4. nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Bydgoszczy – kwotę 3.900 zł (trzy tysiące dziewięćset złotych) tytułem opłaty od pozwu, od uiszczenia której zwolniony był powód.
Andrzej Gaj Sędzia Katarzyna Błażejowska Grzegorz Borkowski
Sygn. akt VII P 976/24
UZASADNIENIE
Pozwem wniesionym do tutejszego Sądu powód L. G. domagał się przywrócenia do pracy u pozwanego pracodawcy Starostwa Powiatowego w Ż. na stanowisku inspektora w Wydziale K. (...) na poprzednich warunkach pracy i płacy. Ponadto powód wniósł o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 16 maja 2024 r. otrzymał świadectwo pracy, w którym zawarto nieprawidłowe informacje dotyczące wygaśnięcia stosunku pracy, które faktycznie nie nastąpiło. W tym świadectwie zawarto także błędną informację na temat okresu zatrudnienia powoda oraz okresu udzielenie powodowi urlopu bezpłatnego. Świadectwo to wydane zostało bez złożenia wniosku przez pracownika. W ocenie powoda nawiązany w dniu 1 marca 2006 r. stosunek pracy trwa nadal, a od dnia 22 listopada 2018 r. trwa urlop bezpłatny powoda u pozwanego. Powód wyjaśnił, że w tym dniu złożył wniosek o udzielenie urlopu bezpłatnego w związku z objęciem z dniem 22 listopada 2018 r. funkcji Burmistrza J.. Powód określił w tym wniosku, że wnosi o udzielenie tego urlopu na czas pracy na tym stanowisku. Nie określał przy tym we wniosku, ze wnosi o udzielenie urlopu na kadencję 2018-2023 (ostatecznie przedłużoną do roku 2024). Dalej powód wskazał, że w dniu 7 maja 2024 r. ponownie złożył ślubowanie przed Radą Miejską w J. i objął funkcję Burmistrza J. na kolejną kadencję.
W odpowiedzi na pozew Starostwo Powiatowe w Ż. wniosło o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
Pozwany w uzasadnieniu wskazał, że pismem z dnia 8 listopada 2018 r. powód zwrócił się do Starosty (...) z prośbą o udzielenie urlopu bezpłatnego w związku z objęciem w wyniku wyborów z dnia 21 października 2018 r. mandatu Burmistrza J.. Pismem z dnia 13 listopada 2018 r. na podstawie art. 174 § 1 Kodeksu pracy pracodawca udzielił urlop zgodnie z wnioskiem pracownika. Okres urlopu bezpłatnego dotyczył objęcia stanowiska burmistrza w kadencji 2018 – 2024 i nie obejmował kolejnych wyborów, co powód potwierdził poprzez złożenie wniosku poprzez złożenie wniosku do Starosty (...) w dniu 10 maja 2024 r. o udzielenie kolejnego bezpłatnego na czas pełnienia funkcji Burmistrza J. w kadencji 2024 – 2029. Kadencję na ww. stanowisku, którą powód objął w 2018 r. trwała do 30 kwietnia 2024 r. W ocenie pozwanego, zgodnie z art. 29 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym funkcję burmistrza pełnił do złożenia ślubowania na nową kadencję, co nastąpiło dnia 7 maja 2024 r. Wobec powyższego urlop bezpłatny udzielony powodowi upłynął z zakończeniem pełnienia funkcji w ramach kadencji 2018 – 2024 i obowiązkiem powoda było zgłoszenie powrotu do pracy w Starostwie Powiatowym w Ż. w terminie 7 dni od ustania stosunku pracy z wyboru, co wynika z art. 74 Kodeksu pracy.
Sprawę przyjęto do rozpoznania i zarejestrowano pod sygnaturą VII P 976/24. Natomiast kolejnym pozwem powód wniósł o sprostowanie świadectwa pracy, a pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości. Sprawę tę zarejestrowano pod sygnaturą VII P 1020/24, a na podstawie art. 219 Kodeksu postępowania cywilnego połączona ją ze sprawą VII P 976/24 do łącznego prowadzenia i rozstrzygnięcia.
Na rozprawie w dniu 20 stycznia 2025 r. powoda wniósł o ustalenie, iż nadal jest w stosunku pracy i nadal [przebywa na urlopie bezpłatnym. Pozwany natomiast wniósł o oddalenie powództwa w całości (k. 43v).
Sąd ustalił, co następuje:
Powód L. G. w dniu 1 marca 2006 r. zawarł ze Starostwem Powiatowym w Ż. umowę o pracę na czas określony do dnia 30 kwietnia 2006 r. na stanowisku podinspektora w Wydziale K. (...). Kolejną umową o pracę powód zatrudniony został na czas nieokreślony na ww. stanowisku. Z dniem 1 października 2010 r. pracodawca powierzył powodowi stanowisko inspektora w Wydziale K. (...).
Okoliczności bezsporne, nadto dowód: umowa o pracę z 1.03.2006 r., umowa o pracę z 28.04.2006 r., pismo Starosty (...) z 1.10.2010 r. – akta osobowe powoda
Wyborach samorządowych, które odbyły się w dniu 21 października 2018 r. powód wybrany został Burmistrzem J.. W związku z tym wnioskiem z dnia 8 listopada 2018 r. złożył u pracodawcy wniosek o udzielenie urlopu bezpłatnego od dnia 22 listopada 2018 r. na czas pracy na stanowisku Burmistrza J.. W odpowiedzi na wniosek Starosta (...) na podstawie art. 174 § 1 Kodeksu pracy udzielił powodowi urlopu bezpłatnego w terminie wskazanym we wniosku. Następnie w dniu 22 listopada 2018 r. powód złożył ślubowanie wobec Rady Miejskiej w J. i tym samym objął sprawowanie stanowiska burmistrza.
Okoliczności bezsporne, nadto dowód: zaświadczenie z 23.10.2018 r. – k. 4, oświadczenie Przewodniczącego Rady Miejskiej w J. z 22.11.2018 r. – k. 5, wniosek powoda z 8.11.2018 r. o udzielenie urlopu bezpłatnego, pismo Starosty (...) z 13.11.2018 r. – akta osobowe powoda
W wyborach samorządowych, które odbyły się w dniu 7 kwietnia 2024 r. powód ponownie wybrany został Burmistrzem J.. Następnie w dniu 7 maja 2024 r. złożył ślubowanie wobec Rady Miejskiej w J. i tym samym objął sprawowanie stanowiska burmistrza. W związku z powyższym powód w dniu 9 maja 2024 r. zwrócił się do Starosty (...) o ponowne udzielenie urlopu bezpłatnego na czas pełnienia funkcji Burmistrza J.. W odpowiedzi pracodawca nie wyraził zgody i nie udzielił powodowi urlopu bezpłatnego.
Dowód: zaświadczenie z 15.04.2024 r. – k. 6, oświadczenie Przewodniczącego Rady Miejskiej w J. z 7.05.2024 r. – k. 7, wniosek powoda z 9.05.2024 r. o udzielenie urlopu bezpłatnego, pismo Starosty (...) z 15.05.2024 r. – akta osobowe powoda
Pozwany pracodawca stwierdził wygaśnięcie stosunku pracy powoda z dniem 14 maja 2024 r. i w dniu 15 maja 2024 r. wystawił powodowi świadectwo pracy potwierdzające ww. okoliczność. Wnioskiem z dnia 29 maja 2024 r. powód domagał się sprostowania świadectwa pracy w ten sposób, że stosunek pracy powoda nie wygasł i trwa nadal, a nadto korzysta dalej z urlopu bezpłatnego. W odpowiedzi z dnia 6 czerwca 2024 r. pozwany zawiadomił powoda o odmowie sprostowania wydanego świadectwa pracy.
Dowód (dokumenty z akt VII P 1020/24): świadectwo pracy z 15.05.2024 r. – k. 4-5 , wniosek powoda z 29.05.2024 r. o sprostowanie świadectwa pracy – k. 7-8, odpowiedź pozwanego z 6.06.2024 r. – k. 10
Sąd zważył, co następuje:
Sąd dokonał ustaleń faktycznych w oparciu o całokształt zgromadzonego materiału dowodowego w tym także na dokumentach w aktach osobowych powoda, które Sąd uznał za wiarygodne w całości, gdyż nie budziły wątpliwości Sądu, co do ich zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy. Także strony nie podważały zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Należy podkreślić, że żadna ze stron nie zakwestionowała wiarygodności tych środków dowodowych. Sąd przeprowadził również dowód z przesłuchania stron – powoda L. G. oraz stającego za pozwanego Starostę (...) Z. J., którym co do zasady przyznał wiarygodność. Wskazać należy, iż żadna ze stron nie składała wniosków dowodowych poza dowodami z dokumentów zawartych w aktach osobowych powoda oraz załączonych do pozwu i odpowiedzi na pozew, z czego jasno wynika, że zasadnicza część sporu dotyczyła właściwej interpretacji prawa, a nie stanu faktycznego, gdyż ten zasadniczo między stronami był bezsporny poza kwestią ustalenia, iż stosunek pracy powoda łączący go z pozwanym trwał nadal w związku z kolejnym wyborem powoda na stanowisko Burmistrza J..
W pierwszej kolejności wskazać zatem należy, iż zgodnie z art. 189 k.p.c. powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Przepis ten określa więc materialnoprawne przesłanki powództwa o ustalenie istnienia lub nieistnienia prawa lub stosunku prawnego. Wytaczając powództwo o ustalenie powód może żądać zarówno pozytywnego ustalenia istnienia, jak i negatywnego ustalenia nieistnienia prawa lub stosunku prawnego. W związku z tym, że powyższa forma ochrony nie wynika z przepisów prawa materialnego, przyjmuje się, że komentowany przepis stanowi samodzielną podstawę roszczeń i z tego względu ma charakter materialnoprawny ( M. Jędrzejewska, w: T. Ereciński, Komentarz KPC, t. 1, 2001, s. 370). Jednakże w drodze powództwa o ustalenie można dochodzić jedynie ustalenia istnienia lub nieistnienia prawa lub stosunku prawnego, a nie faktów (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 1973 r., I PR 156/73, OSNCP 1973 nr 11, poz. 206; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1965 r., II CR 265/65, OSPiKA 1966 nr 11, poz. 243). Powództwo o ustalenie nie może więc zmierzać do uzyskania dowodów, które miałyby być wykorzystane w innym postępowaniu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 lutego 1999 r., I PKN 597/98, OSNAPiUS 2000 nr 8, poz. 301). Podkreślenia wymaga, iż wyrok ustalający istnienie lub nieistnienie prawa lub stosunku prawnego ma charakter deklaratoryjny.
Materialnoprawną przesłanką powództwa o ustalenie jest interes prawny powoda. Uznaje się, że interes prawny zachodzi wówczas, jeżeli sam skutek, jaki wywoła uprawomocnienie się wyroku ustalającego, zapewni powodowi ochronę jego prawnie chronionych interesów, czyli definitywnie zakończy spór istniejący lub prewencyjnie zapobiegnie powstaniu takiego sporu w przyszłości (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 2009 r., II CSK 33/09, Legalis nr 232742). Interes prawny zachodzi zatem wówczas, gdy istnieje niepewność danego prawa lub stosunku prawnego, zarówno z przyczyn faktycznych, jak i prawnych. Należy jednak zauważyć, że w pewnych sytuacjach powództwo to stanowi jedyny sposób dochodzenia praw (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 1972 r., III CRN 607/71, OSNCP 1973 nr 4, poz. 64). Zatem możliwość wytoczenia powództwa o świadczenie co do zasady wyklucza po stronie powoda istnienie interesu prawnego w wytoczeniu powództwa o ustalenie naruszonego prawa lub stosunku prawnego (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 1965 r., II CR 266/64; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2002 r., IV CKN 1519/00; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2009 r., III CZP 79/09).
Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem judykatury nie ma interesu prawnego w żądaniu ustalenia istnienia albo nieistnienia stosunku prawnego lub prawa na podstawie art. 189 k.p.c. osoba, która może inną drogą osiągnąć w pełni ochronę swoich praw (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 6 czerwca 1997 r., II CKN 201/97; z dnia 21 stycznia 1998 r., II CKN 572/97; z dnia 5 października 2000 r., II CKN 750/99; z dnia 4 stycznia 2008 r., III CSK 204/07; orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2009 r., III CZP 79/09, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2016 r., III CSK 148/15). Przyjmuje się przy tym, że nie ma interesu prawnego ten, kto może poszukiwać ochrony prawnej w drodze dalej idącego powództwa.
W kontekście prawa pracy, roszczeń pracowniczych oraz ogólnej problematyki stosunku pracy należy wskazać, że na podstawie art. 189 k.p.c. pracownik ma interes prawny w ustaleniu rzeczywistej treści realizowanego stosunku pracy, jeżeli dochodzone ustalenie ma charakter niemajątkowy lub oparte na nim potencjalne roszczenia majątkowe mogą się zaktualizować dopiero w przyszłości (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2002 r., I PKN 629/01). Tożsame działania może podjąć również pracodawca. Jednakże strona nie ma interesu prawnego w ustaleniu istnienia stosunku pracy, jeżeli stan niepewności może być usunięty w drodze powództwa o świadczenie. Nie dotyczy to powództw o ustalenie zmierzających do usunięcia stanu niepewności w przyszłości do roszczeń, które nie są jeszcze skonkretyzowane bądź wymagalne (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 września 1998 r., I PKN 334/98, Legalis nr 44465).
W niniejszej sprawie interes prawny powoda bez wątpienia istniał. Rozstrzygnięcie kwestii, czy stosunek pracy łączący strony trwa nadal miałoby daleko idące konsekwencje przede wszystkim z tego względu, iż rzutowałoby to na jego uprawnienia względem pozwanego pracodawcy, tym do okresu udzielonego powodowi urlopu bezpłatnego w związku z wyborem na burmistrza, jak również do pozostałych uprawnień pracowniczych związanych z dalszym trwaniem stosunku pracy u danego pracodawcy.
Przechodząc do oceny roszczenia powoda wskazać należy, iż zgodnie z art. 174 § 1 k.p. na pisemny wniosek pracownika pracodawca może udzielić mu urlopu bezpłatnego. Okres trwania urlopu bezpłatnego, udzielonego na ww. podstawie nie jest limitowany. Wyznacza go pracownik w swoim wniosku, na który pracodawca wyraża zgodę. W takim samym trybie okres urlopu może być przedłużony. Za porozumieniem stron możliwe jest też dowolne skrócenie urlopu. Ponadto pracodawca nie może w okresie urlopu bezpłatnego wypowiedzieć pracownikowi umowy o pracę ani warunków wynikających z takiej umowy (art. 41 i 42 k.p.).
W niniejszej sprawie powód w związku z wyborem na stanowisko Burmistrza J. skorzystał ze wskazanych uprawnień. Dnia 8 listopada 2018 r. złożył bowiem wniosek o udzielenie urlopu bezpłatnego od dnia 22 listopada 2018 r. na czas pracy na stanowisku Burmistrza J.. W odpowiedzi na wniosek Starosta (...) na podstawie art. 174 § 1 Kodeksu pracy udzielił powodowi urlopu bezpłatnego w terminie wskazanym we wniosku. W dniu 22 listopada 2018 r. powód złożył ślubowanie wobec Rady Miejskiej w J. i tym samym objął sprawowanie stanowiska burmistrza. W związku z wyborem na kolejną kadencję w dniu 7 kwietnia 2024 r. powód ponownie złożył ślubowanie w dniu 7 maja 2024 r. Następnie w dniu 9 maja 2024 r. złożył ponownie wniosek o udzielenie urlopu bezpłatnego (chociaż nie miał takiego obowiązku, o czym mowa poniżej), jednakże pracodawca odmówił udzielenia ww. urlopu.
Wyjaśnić w tej kwestii wypada, iż w dniu 18 grudnia 2003 r. Sąd Najwyższy podjął uchwałę III PZP 17/03 (OSNP 2004 nr 8, poz. 134), zgodnie z którą pracownik samorządowy po rozwiązaniu stosunku pracy z wyboru łączącego go z tym samym pracodawcą, który zatrudniał go w chwili wyboru, ma prawo powrotu do poprzedniej pracy, jeżeli w związku z wyborem pozostawał na urlopie bezpłatnym (art. 74 k.p. w zw. z art. 174 § 1 k.p.). Także w wyroku z dnia 16 października 2009 r., I PK 85/09 (OSNP 2011 r. Nr 11-12, poz. 146), Sąd Najwyższy wskazał, że skoro pracownikowi udzielono urlopu bezpłatnego na czas wykonywania funkcji wójta (burmistrza), to po zakończeniu kadencji, może on skorzystać z uprawnienia przewidzianego w art. 74 k.p.
Z omawianego przepisu, wspartego orzecznictwem Sądu Najwyższego, wynika więc obowiązek pracodawcy udzielenia pracownikowi urlopu bezpłatnego na czas pełnienia zadań związanych z wyborem, a tym samym pracownikowi przysługuje roszczenie prawne o udzielenie takiego urlopu. Z przepisu tego wynika również obowiązek pracownika zgłoszenia powrotu do pracy w ciągu 7 dni od rozwiązania stosunku pracy z wyboru. Niedotrzymanie tego warunku powoduje wygaśnięcie stosunku pracy, chyba że nastąpiło to z przyczyn niezależnych od pracownika. Natomiast moment rozwiązania stosunku pracy z wyboru wskazuje art. 73 § 2 k.p., zgodnie z którym stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się z wygaśnięciem mandatu. Przyczyny wygaśnięcia mandatu określają każdorazowo regulacje obowiązujące w jednostkach, w których wybór jako podstawa zatrudnienia znajduje zastosowanie. Najczęściej wygaśnięcie mandatu następuje przez upływ kadencji, utratę mandatu, odwołanie ze stanowiska przed upływem kadencji oraz śmierć pracownika (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2000 r., I PKN 143/00, OSNAPiUS 2002, Nr 14, poz. 335). Obszerny katalog przesłanek wygaśnięcia mandatu wójta (burmistrza, prezydenta miasta) zawiera ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 2408 ze zm.).
Mija się przy tym z prawda pozwany wskazując, iż mandat powoda jako Burmistrza J. wygasł w dniu 30 kwietnia 2024 r., albowiem była to sytuacja przewidziana w Kodeksie wyborczym. Zgodnie z art. 492 § 1 w zw. z art. 5 pkt 6 Kodeksu wyborczego wygaśnięcie mandatu wójta (burmistrza, prezydenta miasta) następuje wskutek:
1) odmowy złożenia ślubowania;
2) niezłożenia w terminach określonych w odrębnych przepisach oświadczenia o swoim stanie majątkowym;
3) pisemnego zrzeczenia się mandatu;
4) utraty prawa wybieralności lub braku tego prawa w dniu wyborów;
4a) objęcia urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej;
5) naruszenia ustawowych zakazów łączenia funkcji wójta z wykonywaniem funkcji lub prowadzenia działalności gospodarczej, określonych w odrębnych przepisach;
5a) wyboru na posła na Sejm, senatora albo posła do Parlamentu Europejskiego;
6) orzeczenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji w trybie określonym w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na okres co najmniej do końca kadencji;
7) śmierci;
8) odwołania w drodze referendum;
9) odwołania wójta w trybie art. 96 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym;
10) zmian w podziale terytorialnym, o których mowa w art. 390 § 1 pkt 3.
Powyższe stanowi zamknięty i wyczerpujący katalog przesłanek warunkujących wygaśnięcie mandatu wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Nie znalazły się w nim natomiast bliżej niedookreślone przyczyny dotyczące wygaśnięcia kadencji, która w istocie zakończyła się w dniu 30 kwietnia 2024 r. Sąd podkreśla przy tym, że nie należy utożsamiać okresu kadencji z okresem pełnienia mandatu. W tym pierwszym przypadku chodzi o określony prawem okres pełnienia danej funkcji (urzędu) przez urzędnika lub organ. W przypadku mandatu – w rozumieniu mającym znaczenie ustrojowe, jak również znajdującym zastosowanie w niniejszej sprawie – chodzi zaś o faktyczny okres wykonywania funkcji pochodzącej z wyboru. Okres pełnienia mandatu po zakończeniu kadencji wyznacza natomiast art. 29 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, zgodnie z którym po upływie kadencji wójta pełni on swoją funkcję do czasu objęcia obowiązków przez nowo wybranego wójta albo osobę, którą Prezes Rady Ministrów wyznaczył do pełnienia funkcji wójta. W niniejszej sprawie zatem powód mandat Burmistrza J. w kadencji przypadającej na lata 2018-2024 sprawował przynajmniej do dnia złożenia kolejnego ślubowania, tj. 7 maja 2024 r. Skoro jednak od tego dnia nieprzerwanie pełnił ww. funkcję, to również jego mandat podlegał wydłużeniu, co do zasady na okres kolejnej kadencji.
Odnośnie natomiast złożenia przez powoda kolejnego wniosku o udzielenie przez pozwanego urlopu bezpłatnego wskazać należy, iż z analizy wniosku z dnia 8 listopada 2018 r. wynika, iż powód wnioskował o udzielenie urlopu bezpłatnego od dnia 22 listopada 2018 r. włącznie – na czas pracy na stanowisku Burmistrza J.. Z wniosku nie wynikało przy tym, aby ograniczyć okres trwania przedmiotowego urlopu wyłącznie na czas trwania kadencji, która rzecz jasna nie jest równoznaczna z okresem sprawowania mandatu, a tym samym pracy na danym stanowisku. Tymczasem pracodawca wniosek ten uwzględnił w całości, bez zastrzeżeń ani jakichkolwiek modyfikacji. Powód nie miał zatem w ocenie Sądu potrzeby składania ponownego wniosku o urlop bezpłatny, skoro w związku z ponownym wyborem na stanowisko Burmistrza J. pełnił tę funkcję bez ani jednego dnia przerwy. Urlop ten trwał zatem nadal, a jego stosunek pracy w pozwanym starostwie nie mógł wygasnąć z mocy prawa.
Na marginesie Sąd wskazuje, że również przedstawione przez pozwanego orzecznictwo Sądu Najwyższego (por. wyroki z dnia: 25 stycznia 2001 r., I PKN 210/00; 27 października 2004 r., I PK 599/03; 11 grudnia 2007 r., I PK 160/07) nie wspiera lansowanej przez Starostę tezy, iż pracownik w przypadku wygaśnięcia mandatu i objęcia ponownie stanowiska z wyboru obowiązany jest ponownie uzyskać urlop bezpłatny. Po pierwsze – ww. sprawy rozpoznawane przez Sąd Najwyższy dotyczyły odmiennych od niniejszej sprawy stanów faktycznych, a po drugie – wynika z nich rzecz odmienna. W wyroku z dnia 25 stycznia 2001 r. (I PKN 210/00) wskazano bowiem, iż dotyczy to pracownika, który obejmuje w drodze wyboru inne stanowisko. Wówczas jest on obowiązany ponownie uzyskać urlop bezpłatny o jakim mowa w art. 174 1 k.p. Z kolei w sprawie I PK 599/03 Sąd Najwyższy skonstatował, iż: „konieczność zgłoszenia – i to pod rygorem wygaśnięcia stosunku pracy – powrotu do macierzystego zakładu pracy przez pracownika mającego przez kolejną kadencję pełnić taką funkcję, może być jedynie źródłem konfliktu, co skądinąd pokazuje, że art. 74 k.p. był w zasadzie pomyślany dla sytuacji, w której pracownik definitywnie traci swój mandat. Wtedy bowiem obie strony mogą być zainteresowane zgłoszeniem wspomnianego powrotu, gdyż pracownik aktywizuje wcześniej zawieszony stosunek pracy, a pracodawca usuwa ewentualne wątpliwości co do kontynuacji zatrudnienia.” Wreszcie w wyroku z dnia 11 grudnia 2007 r. Sąd Najwyższy wskazał, iż niezgłoszenie przez radnego korzystającego z urlopu bezpłatnego u gminnego pracodawcy wniosku o udzielenie kolejnego urlopu bezpłatnego na okres następnej kadencji rady gminy nie powoduje wygaśnięcia stosunku pracy (I PK 160/07, opubl. Legalis nr 95399). Zauważyć przy tym wypada, iż obowiązek złożenia wniosku o urlop bezpłatny dotyczy jedynie osoby wybieranej na radnego, która nie może jednocześnie wykonywać pracy w ramach stosunku pracy w urzędzie gminy, w której uzyskała mandat (art. 24b ustawy o samorządzie gminnym). Tymczasem analogicznych uregulowań nie zawarto w powołanej ustawie odnośnie uzyskania mandatu wójta (burmistrza, prezydenta miasta).
Zupełnie nieuprawnione i nieracjonalne było zatem oczekiwanie pozwanego, że powód po ponownym wyborze zgłosi swoją gotowość do pracy skoro, po pierwsze – jego mandat w istocie nie wygasł, a po drugie – dalej pełnił funkcję burmistrza. Również twierdzenia pozwanego odnoszące się do podważania sensu kadencyjności, czy zbędności wyborów samorządowych w kontekście powyższych rozważań były pozbawione logiki i mają walor jedynie publicystyczny.
Wobec tego, z racji naruszenia norm z art. 174 k.p. oraz 74 k.p. zasadnym było żądanie przez powoda ustalenia, iż jego stosunek pracy ze Starostwem Powiatowym w Ż. trwa nadal i dalej korzysta on z urlopy bezpłatnego u pozwanego pracodawcy. W okolicznościach rozpoznawanej sprawy powód nie miał bowiem obowiązku zgłaszania powrotu do pracy ani występowania z wnioskiem o kolejny urlop bezpłatny, skoro w dalszym ciągu z takiego urlopu korzystał i dlatego jego stosunek pracy nie wygasł.
Mając powyższe na względzie Sąd orzekł tak, jak w punkcie 1 sentencji wyroku.
W punkcie 2 wyroku Sąd powództwo o przywrócenie do pracy oraz sprostowanie świadectwa pracy oddalił. Wskazać bowiem należy, iż skoro stosunek pracy łączący strony bez wątpienia trwał nadal, to nie istniały okoliczności, które uprawniałyby powoda do występowania z roszczeniem o przywrócenie do pracy u tego samego pracodawcy. Żądanie przywrócenia do pracy, jak również sprostowanie świadectwa pracy (którego pracodawca nie miał obowiązku, ani tym bardziej prawa wydać pracownikowi dalej zatrudnionemu) pozostawało zatem bezprzedmiotowe.
O kosztach procesu orzeczono w punkcie 3 wyroku na podstawie art. 100 k.p.c. na zasadach kompensaty kosztów. Zgodnie z powołanym przepisem w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Taka sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie – powództwo zostało uwzględnione w części odpowiadającej jednemu z dwóch zasadniczych żądań powoda, w drugiej zostało natomiast oddalone. W związku z powyższym Sąd orzekł o wzajemnym zniesieniu kosztów procesu pomiędzy stronami.
O nieuiszczonych kosztach sądowych orzeczono w punkcie 4 wyroku na podstawie art. 97 i 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 623 ze zm.). Obie strony procesu były z mocy prawa zwolnione od ponoszenia kosztów sądowych (art. 94 i art. 96 ust. 1 pkt 4 ustawy), a zatem w tej sytuacji brak jest podstaw do obciążania którejkolwiek ze stron tymi kosztami, które musiał w związku z tym ponieść Skarb Państwa (por. uchwałę SN z dnia 8 stycznia 2008 r., II PZP 8/07, OSNP 2008/11-12/154).
Sędzia Katarzyna Błażejowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Bydgoszczy
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Katarzyna Błażejowska, Grzegorz Borkowski , Andrzej Gaj
Data wytworzenia informacji: