Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 11 marca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy Wydział VIII Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Artur Fornal

po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2021 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy upadłościowej osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej Ł. K.

w przedmiocie umorzenia zobowiązań lub ustalenia planu spłaty

na skutek zażalenia wierzyciela A. L.

na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 24 stycznia 2019 r., sygn. akt XV GUp 20/18

p o s t a n a w i a:

1.  oddalić wniosek o przywrócenie terminu do złożenia zażalenia;

2.  odrzucić zażalenie.

Sygn. akt VIII Gz 27/21

UZASADNIENIE

Wierzyciel A. L. w dniu 27 stycznia 2021 r. wniósł zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy (Sądu upadłościowego) z dnia 24 stycznia 2019 r. o ustaleniu planu spłaty wierzycieli upadłego Ł. K., nieprowadzącego działalności gospodarczej.

Skarżący złożył jednocześnie wniosek o przywrócenie terminu do złożenia zażalenia, co uzasadniał tym, że o ww. postanowieniu dowiedział się dopiero w dniu 20 stycznia 2021 r. Wtedy to – w odpowiedzi na wniosek egzekucyjny złożony dnia 11 grudnia 2020 r. – otrzymał od pełnomocnika upadłego odpis wniosku o umorzenie egzekucji w trybie przepisu art. 491 ¹⁵ ust. 6 ustawy – Prawo upadłościowe, do którego załączone było postanowienie o ogłoszeniu upadłości Ł. K.. Skarżący podkreślił, że wcześniej nie miał o tym wiedzy, a dłużnik, składając wniosek o ogłoszenie upadłości, nie wskazał tam skarżącego jako wierzyciela, pomimo tego, że miał świadomość co do istnienia przysługującej mu wierzytelności (skarżący nie raz składał wcześniej wnioski o wszczęcie egzekucji, a wobec bezskuteczności także o wyjawienie majątku).

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje:

Zgodnie z art. 169 § 4 k.p.c. po upływie roku od uchybionego terminu, jego przywrócenie jest dopuszczalne tylko w wypadkach wyjątkowych. Przepis ten znajduje zastosowanie w niniejszej sprawie z uwagi na odesłanie wynikające z art. 229 i art. 491 ² ust. 1 ustawy – Prawo upadłościowe.

W niniejszej sprawie termin do zaskarżenia przedmiotowego postanowienia upłynął z końcem dnia 31 stycznia 2019 r. (zob. zarządzenie o stwierdzeniu prawomocności – k. 161 akt). Zdaniem Sądu II instancji argumenty podniesione dla uzasadnienia wniosku o przywrócenie terminu do złożenia zażalenia nie świadczą jednak o tym, że w sprawie rzeczywiście zachodzi wyjątkowy wypadek przemawiający za jego dopuszczalnością pomimo upływu roku.

W żadnym razie nie może uzasadniać tego sam tylko fakt pominięcia wierzytelności skarżącego we wniosku o ogłoszenie upadłości. W dniu 27 lutego 2018 r. w Monitorze Sądowym i Gospodarczym ( (...)) Nr (...) ( (...)) pod poz. (...) ukazało się bowiem obwieszczenie wzywające wierzycieli do zgłoszenia swoich wierzytelności sędziemu-komisarzowi – w związku z postanowieniem z dnia 9 lutego 2018 r. o ogłoszeniu upadłości Ł. K. ( zob. k. 14 akt). W (...) obwieszczono następnie także – w dniu 28 czerwca 2018 r. (Nr (...) [ (...)], poz. (...)) – o sporządzeniu listy wierzytelności i możliwości złożenia sprzeciwu ( k. 43 akt). W ten właśnie sposób wierzycieli upadłego – także tych którzy nie zostali wymienieni we wniosku o ogłoszenie upadłości – powiadomiono o czynnościach podejmowanych w toku postępowania upadłościowego.

Nie można w związku z tym pominąć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 112 ze zm.) od dnia ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym nikt nie może zasłaniać się nieznajomością ogłoszonych wpisów. Sam Monitor, który jest wydawanym przez Ministra Sprawiedliwości ogólnokrajowym dziennikiem urzędowym przeznaczonym do zamieszczania wymaganych prawem obwieszczeń lub ogłoszeń, jest powszechnie dostępny. Chociaż więc ww. regulacja dotyczy wprost jedynie ogłoszonych w ten sposób wpisów we właściwym rejestrze, to jednak – w ocenie Sądu Okręgowego – wzgląd na bezpieczeństwo obrotu przemawia za niedopuszczalnością powoływania się na nieznajomość treści ogłoszeń w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, także gdy, jak w niniejszej sprawie, nie dotyczą one takich wpisów, lecz są jedynie wymagane przez prawo (art. 53 ust. 1 i art. 255 ust. 2 w zw. z art. 491 ² ust. 1 ustawy – Prawo upadłościowe i art. 455 ust. 1 ustawy – Prawo restrukturyzacyjne, a także w zw. z art. 1 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 22 grudnia 1995 r. o wydawaniu Monitora Sądowego i Gospodarczego; tekst jedn.: Dz.U. z 2018, poz. 1795).

Wobec więc ujawnienia w ogólnodostępnym, urzędowym publikatorze ( (...)) faktu prowadzenia postępowania upadłościowego względem dłużnika skarżącego, ten ostatni nie może skutecznie powoływać się na wyjątkowość swojej sytuacji, mającą wynikać z braku wymienienia go jako wierzyciela we wniosku o ogłoszenie upadłości. Wskazane wyżej obwieszczenia wymagane przez prawo (art. 53 ust. 1 i art. 255 ust. 2 w zw. z art. 491 ² ust. 1 ustawy – Prawo upadłościowe) w założeniu służą bowiem realizacji praw wierzycieli, tak aby mogli oni zgłosić swoje wierzytelności, a przez to wzięli udział w postępowaniu upadłościowym jako jego uczestnicy (art. 236 ust. 1 w zw. z art. 189 i art. 491 ² ust. 1 ustawy – Prawo upadłościowe).

Z pewnością nie można w tej sytuacji twierdzić, że argumenty wspierające wniosek (faktyczny brak wiedzy skarżącego o toczącym się postępowaniu upadłościowym, wskazujący jednak na zaniedbanie w zapoznaniu się z treścią odpowiednich urzędowych ogłoszeń) są mocniejsze od argumentów przemawiających za stabilizacją sytuacji ugruntowanej przez upływ czasu, a powstałej w następstwie niedokonania czynności procesowej w przepisanym terminie (por. uzasadnienie postanowienia SN z dnia 29 września 2016 r., V CZ 55/16, LEX nr 2155209).

Skoro więc nie można uznać, że zachodzi wyjątkowy wypadek w rozumieniu art. 169 § 4 k.p.c., wniosek o przywrócenie terminu złożony po upływie roku od uchybionego terminu należało oddalić (por. m.in. postanowienie SN z dnia 9 lutego 1999, I CKN 802/98, OSNC 1999, nr 7–8, poz. 141), samo zaś zażalenie podlegać musiało odrzuceniu jako spóźnione (art. 373 § 1 w zw. z art. 397 § 3 k.p.c., a także w zw. z art. 229 i art. 491 ² ust. 1 ustawy – Prawo upadłościowe).

Wyjaśnić przy tym trzeba, że niniejsze orzeczenie wydane zostało w składzie jednoosobowym (art. 367 § 3 zd. 2 w zw. z art. 397 § 3 k.p.c.), gdyż postanowienia sądu II instancji odrzucającego zażalenie, nie można utożsamiać z „rozpoznaniem zażalenia” (co następuje w składzie trzech sędziów – zgodnie z art. 397 § 1 k.p.c.), obejmującym merytoryczną ocenę zawartych w zażaleniu zarzutów i wniosków (por. np. uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 14 listopada 2008 r., II PZ 34/08, OSNP 2010, nr 11-12, poz. 140).