Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Powód (...)et Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w B. złożył pozew, w którym domagał się zasądzenia od pozwanego Towarzystwa (...) Spółka Akcyjna w W. kwoty 181.800 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa adwokackiego, wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że między stronami doszło do zawarcia umowy ubezpieczenia od kradzieży samochodu osobowego A. (...) 4G o nr rejestracyjnym (...), nr VIN (...).

Ubezpieczenie obejmowało okres 01 lutego 2013 r. do 31 stycznia 2014 r. W dniu 16.12.2013 r. doszło do kradzieży opisanego wyżej samochodu, a sprawcy nie wykryto, nie odnaleziono także samochodu.

Strona powodowa przekazała stronie pozwanej wszelkie dokumenty niezbędne do wypłaty odszkodowania, za wyjątkiem dokumentów związanych z pochodzeniem pojazdu, które zostały przez stronę powodową złożone w Urzędzie Miasta B. w celu wyrejestrowania samochodu.

Powód podniósł, iż nie może więc w chwili obecnej złożyć dokumentów, którymi nie dysponuje. W odpowiedzi na wezwanie do zapłaty, strona pozwana stwierdziła, iż jedynym powodem braku wypłaty odszkodowania jest konieczność ustalenia „czy przedmiotowy pojazd został legalnie wprowadzony na polski obszar celny i zarejestrowany zgodnie z obowiązującymi przepisami".

Powód podniósł, iż zgodnie z § 8 pkt 3 ogólnych warunków ubezpieczenia autocasco, wypłata odszkodowania następuje po wyrejestrowaniu pojazdu i po przeniesieniu na A. prawa własności pojazdu, co miało miejsce w niniejszej sprawie, a także wydaniu posiadanych przez siebie dokumentów.

Powód wskazał, że po wyrejestrowaniu pojazdu przekazał pozwanemu wszystkie posiadane przez siebie dokumenty, a unieważniony dowód rejestracyjny i karta pojazdu znajdują się w aktach Urzędu Miejskiego w B..

W związku z tym powód, nie posiadając powyższych dokumentów, nie może przekazać ich pozwanemu, o czym powód poinformował pozwanego pismem z dnia 20.03.2014 r.

W tym stanie rzeczy, w ocenie powoda wniesienie pozwu było konieczne, a zachowanie pozwanego, jego zdaniem wskazuje, iż pozwany stara się opóźnić wypłatę odszkodowania.

Nakazem zapłaty z dn. 10.07.2014 r. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany złożył sprzeciw od powyższego orzeczenia, zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa i o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany przyznał, że zawarł z powodem umowę ubezpieczenia Autocasco pojazdu marki A. (...) o numerze rej. (...). Przyznał także, że pozwany prowadził postępowanie likwidacyjne szkody związanej z kradzieżą wyżej wymienionego pojazdu, powstałą w dniu 16 grudnia 2013 r.

W toku postępowania likwidacyjnego pozwany z rozmowy telefonicznej z prokuratorem Prokuratury Okręgowej w Jeleniej Górze powziął wiadomość, iż przedmiotowy pojazd mógł zostać wprowadzony nielegalnie na polski obszar celny i zarejestrowany niezgodnie z obowiązującymi przepisami. Śledztwo w tej sprawie prowadzi Prokuratura Okręgowa w Jeleniej Górze pod sygnaturą V Ds 2/13/Sp. W związku z tym, iż jest to sprawa wielowątkowa i dotyczy znacznej liczby samochodów, śledztwo w tej sprawie trwa w dalszym ciągu. Pozwany otrzymał z Prokuratury Okręgowej kopie dokumentów dotyczących przedmiotowego pojazdu.

Pozwany działając przez swojego pracownika M. F. po otrzymaniu nakazu zapłaty , zwrócił się w rozmowie telefonicznej w dniu 22 lipca 2014 r. z Prokuratorem Prokuratury Okręgowej w Jeleniej Górze Panią M. K. z prośbą o przesłanie postanowienia o wszczęciu śledztwa w sprawie wskazanej powyżej. Pozwany otrzymał zapewnienie, że postanowienie to dotrze do niego w najbliższym czasie. Z informacji uzyskanej w rozmowie telefonicznej pozwany dowiedział się, że śledztwo toczy się w oparciu o art. 258 k. k. i dotyczy już 300 samochodów. Prokurator uważa, że sprawa jest rozwojowa.

Zdaniem pozwanego, ustalenia poczynione w toku śledztwa przez Prokuraturę Okręgową będą miały decydujące znaczenie co do przyjęcia odpowiedzialności przez pozwanego z uwagi na to, iż jeśli okaże się, że pojazd był niezgodnie z prawem zarejestrowany, decyzja o jego rejestracji zostanie uchylona. W konsekwencji cesja praw do pojazdu byłaby nieważna a decyzja o wyrejestrowaniu byłaby bezprzedmiotowa i dokumenty te nie będą mogły być podstawą do wypłaty odszkodowani, zgodnie z § 8 ust. 1 pkt 3 owu.

Pozwany wskazał jednocześnie, iż w związku z § 7 ust. 11 owu A. może odstąpić od umowy ubezpieczenia w przypadku powzięcia informacji, iż pojazd objęty ochroną ubezpieczeniową nie stanowi własności ubezpieczonego, wbrew deklaracjom złożonym we wniosku ubezpieczeniowym.

W związku z powyższym, pozwany wniósł o zawieszenie postępowania.

Z ostrożności procesowej pozwany podniósł, iż powód nie wskazał w jaki sposób ustalił wysokość żądanego odszkodowania.

Pozwany zauważył też, że ubezpieczyciel zgodnie z art. 817 k. c. musi wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody, a jeśli spełnienie świadczenia jest niemożliwe w tym terminie, w terminie 14 dni od chwili, gdy ustała przyczyna uniemożliwiająca wypłatę odszkodowania. W przedmiotowej sprawie przyczyna ta zdaniem pozwanego nie ustała.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje.

Powodowa spółka w dn. 11.04.2012 r. zakupiła samochód m-ki A. (...) o nr VIN (...). W imieniu powoda zakupu tego dokonywał Z. W. wspólnie z prezesem powoda. Powód dokonał sprawdzenia samochodu i dokumentów, w których samochód określony był jako samochód osobowy i jako taki nie wzbudził żadnych zastrzeżeń powoda.

(dowód: faktura zakupu k-79-80; zeznania św. Z. W. k-126-127)

Strony zawarły umowę ubezpieczenia autocasco pojazdu powoda m-ki A. (...) o nr rejestracyjnym (...), nr VIN (...). W polisie potwierdzającej zawarcie umowy strony określiły sumę ubezpieczenia pojazdu na kwotę 181.800 zł, a wysokość składki na kwotę 4.245 zł. Powód uiścił składkę przewidzianą w umowie.

Zgodnie z ogólnymi warunkami ubezpieczenia autocasco (o.w.u) obowiązującymi u pozwanego suma ubezpieczenia netto to zadeklarowana przez ubezpieczającego kwota , która odpowiada wartości rynkowej pojazdu lub wyposażenia dodatkowego, pomniejszona o podatek Vat (§1 pkt 17). W myśl zaś § 8 ust. 1 pkt 1 o.w.u w przypadku kradzieży pojazdu (wyposażenia) górna granice odszkodowania stanowi wartość rynkowa pojazdu (wyposażenia) w dniu powstania szkody. Wypłata odszkodowania następuje natomiast po wyrejestrowaniu pojazdu i po przeniesieniu na pozwanego prawa własności pojazdu

(dowód polisa k-16; ogólne warunki ubezpieczenia autocasco k-37, k-47)

W dniu 16.12.2013 r. doszło do kradzieży w/w pojazdu.

Postanowieniem z dn. 28.02.2014 r. Prokuratura Rejonowa w Bydgoszczy umorzyła śledztwo w sprawie kradzieży z włamaniem pojazdu m-ki A. (...) o nr rejestracyjnym (...) o wartości 181.000 zł. wobec niewykrycia sprawcy.

Prezydent Miasta B. decyzją z dn. 3.01.2014 r. wyrejestrował pojazd m-ki A. (...) o nr rejestracyjnym (...), nr VIN (...) z powodu jego kradzieży.

(dowód: postanowienie Prokuratora Rejonowego w Bydgoszczy z dn. 28.02.2014 r. k-14-15; decyzja z dn. 3.01.2014 r. k-13)

Powód zgłosił pozwanemu szkodę i zwrócił się o wypłatę odszkodowania.

Pismem z dn. 18.02.2014 r. pozwany wezwał powoda do uzupełnienia dokumentacji m.in. o dokumenty pochodzenia pojazdu, kluczyki do pojazdu, zgody na udostępnienie informacji, postanowienia prokuratury lub policji o umorzeniu dochodzenia oraz do złożenia stosownych wyjaśnień.

W odpowiedzi na powyższe, powód w piśmie z dn. 20.03.2014 r. poinformował pozwanego, iż wszystkie dokumenty pochodzenia pojazdu zostały przez powoda przekazane Wydziałowi Komunikacji w B. przy wyrejestrowaniu pojazdu oraz odpowiedział na pozostałe zapytania pozwanego.

(dowód: pismo pozwanego z dn. 18.02.2014 r. k-8; pismo powoda z dn.20.03.2014 r. k-11 )

Pismem z dn. 22.05.2014 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty odszkodowania w kwocie 181.800 zł.

Pozwany poinformował powoda, iż w toku prowadzonego postępowania likwidacyjnego koniecznym stało się ustalenie, w związku z otrzymanymi z Prokuratury Rejonowej informacjami, czy przedmiotowy pojazd został legalnie wprowadzony na polski obszar celny i zarejestrowany zgodnie z obowiązującymi przepisami. Pozwany dodał, że ustalenie tych faktów ma decydujące znaczenie dla odpowiedzialności pozwanego, ponieważ w przypadku ustalenia przez prokuraturę, iż pojazd w myśl prawa nie został legalnie zarejestrowany, decyzja o rejestracji pojazdu w kraju zostanie uchylona, a wtedy podpisana przez poszkodowanego cesja praw do pojazdu oraz decyzja urzędu o wyrejestrowaniu będą nieważne.

(dowód: pismo powoda z dn. 22.05.2014 r. k-9-10)

W toku procesu, w odpowiedzi na zapytanie pozwanego Prokuratura Okręgowa w Jeleniej Górze, pismem z dn. 27.01.2015 poinformowała pozwanego, iż prowadzi śledztwo, którego przedmiotem jest sprowadzenie samochodów osobowych wysokiej klasy na polski obszar celny z pominięciem płatności podatku vat oraz akcyzy oraz że wśród tak sprowadzonych samochodów jest również pojazd m-ki A6 o nr rejestracyjnym (...), nr VIN (...). Dodatkowo postępowanie w Prokuraturze prowadzone jest na etapie sprawy in rem i w chwili obecnej jest zawieszone.

(dowód: pismo Prokuratury Okręgowej w Jeleniej Górze k-122-123)

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Sąd dał wiarę dowodom z dokumentów dołączonych przez strony do akt sprawy, gdyż w ocenie sądu nie budziły one zastrzeżeń co do ich prawdziwości i autentyczności.

Sąd dał też wiarę zeznaniom św. Z. W., które były jasne, logiczne i spójne.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 805 § 1 k.c przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Na wstępie stwierdzić należy, że pozwany nie kwestionował faktu zajścia wypadku ubezpieczeniowego, jak również faktu zawarcia z powodem umowy ubezpieczenia autocasco.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany podniósł natomiast okoliczność, iż Prokuratura Okręgowa w Jeleniej Górze prowadzi postępowanie karne, a pozwany w trakcie rozmowy telefonicznej z prokuratorem powziął wiadomość, iż pojazd A. (...), który został skradziony powodowi, mógł zostać wprowadzony nielegalnie na polski obszar celny i zarejestrowany niezgodnie z obowiązującymi przepisami. W ocenie pozwanego ustalenia, które poczyni Prokuratura, będą miały decydujące znaczenie dla oceny odpowiedzialności pozwanego z uwagi na to, że jeśli okaże się że samochód był niezgodnie z prawem zarejestrowany, decyzja o rejestracji zostanie uchylona. W konsekwencji cesja praw do pojazdu byłaby nieważna, a decyzja o wyrejestrowaniu byłaby bezprzedmiotowa. Należy przy tym zauważyć, że pozwany używał sformułowań „będą miały znaczenie”, „byłaby nieważna”, „pojazd mógł zostać wprowadzony nielegalnie na polski obszar celny”, a zatem pozwany formułuje swoje zarzuty jedynie w sferze przypuszczeń i domniemań, przy czym nie poparł tych domniemań żadnymi dowodami.

Pozwany w sprzeciwie powołał się również na treść § 7 ust. 11 o.w.u A., zgodnie z którym pozwany może odstąpić od umowy w przypadku powzięcia informacji, iż pojazd objęty ochroną ubezpieczeniową nie stanowi własności ubezpieczonego, wbrew deklaracjom złożonym we wniosku ubezpieczeniowym. Przy czym, w związku z treścią tego paragrafu, pozwany nie postawił zarzutu, iż przedmiotowy samochód nie był własnością powoda lub, że chociażby istnieje takie podejrzenie.

Dodatkowo, na rozprawie w dn. 28.01.2015 r. pełn. pozwanego dodał, że pojazd ten jest objęty zainteresowaniem prokuratury i zdaniem pozwanego istnieją przesłanki do uchylenia decyzji o rejestracji pojazdu, przy czym dodał, że postępowanie w prokuraturze jest obecnie zawieszone.

Sąd nie uwzględnił wniosku pozwanego o zawieszenie postępowania do czasu zakończenia postępowania karnego. W ocenie sądu przedłożone przez pełn. pozwanego pismo Prokuratury Okręgowej w Jeleniej Górze z dn. 27.01.2015 r. nie dawało podstaw do podjęcia decyzji o zawieszeniu postępowania. Z jego treści wynika jedynie tyle, że przedmiotem śledztwa jest sprowadzenie samochodów osobowych wysokiej klasy na polski obszar celny z pominięciem płatności podatku vat. Dodatkowo postępowanie w Prokuraturze prowadzone jest na etapie sprawy in rem i w chwili obecnej jest zawieszone. Żadna decyzja dotycząca zarówno unieważnienia rejestracji samochodu, jak też jego wyrejestrowania nie została podjęta, nie można też uznać aby umowa ubezpieczenia zawarta między stronami była nieważna. Dodatkowo, pozwany zawierając z powodem umowę ubezpieczenia weryfikował przedkładane mu przez powoda dokumenty, nie kwestionował ich i w konsekwencji zdecydował się na zawarcie umowy z powodem. Powód zaś zapłacił w całości składkę wynikającą z umowy.

W żaden zatem sposób, w ocenie sądu, niniejsze postępowanie nie zależy od wyniku postępowania prowadzonego przez Prokuraturę Okręgową w Jeleniej Górze. W szczególności, pozwany nie wykazał, aby w wyniku prowadzonego postępowania karnego doszło do ustalenia, iż przedmiotowy pojazd nie stanowi własności ubezpieczonego, a tym samym aby pozwany miał podstawy do odstąpienia od umowy na podstawie § 7 ust. 11 o.w.u. Okoliczności nabycia samochodu zostały zaś wyjaśnione przez świadka Z. W. (k-126-127) i przedłożone przez powoda dokumenty w postaci rachunku za zakup pojazdu (k-79). W ocenie sądu, również podnoszona przez pozwanego okoliczność dotycząca ewentualnego uchylenia w przyszłości decyzji dotyczących zarejestrowania i wyrejestrowania samochodu nie ma wpływu na kwestię własności pojazdu. Dlatego też uznać należało, że zarówno w chwili wniesienia pozwu, jak i w chwili orzekania przez sąd, nie zaszły okoliczności mogące dać podstawy do odstąpienia przez pozwanego od umowy, czego zresztą pozwany nie uczynił. Trzeba też stwierdzić, że pozwany nie wykazał, aby w toku prowadzonego postępowania likwidacyjnego dysponował jakimikolwiek informacjami Prokuratury Okręgowej w Jeleniej Górze, w szczególności w formie pisemnej, o których wspominał w piśmie z dn. 12.06.2014 r. (k-12), a które to informacje miały stanowić przyczynę odmowy wypłaty odszkodowania powodowi. Pozwany nie wykazał też, aby w toku postępowania likwidacyjnego zwracał się do Prokuratury o udzielenie jakichkolwiek informacji. Dopiero w trakcie procesu pełn. pozwanego na rozprawie a dn. 28.01.2015 r. przedłożył kserokopię pisma Prokuratury Okręgowej w Jeleniej Górze z dn. 27.01.2015 r. jednakże, jak już wyżej wskazano, treść tego pisma nie mogła w ocenie sądu przesądzić ani na konieczności zawieszenia postępowania w sprawie, ani o zasadności odmowy przez pozwanego wypłaty odszkodowania.

Ponadto sąd oddalił też wniosek pozwanego o zwrócenie się do Prokuratury Okręgowej w Jeleniej Górze o udzielenie informacji, czy wobec tego pojazdu będą podejmowane przez prokuraturę czynności celem wyrejestrowania pojazdu, gdyż pojazd tej został już wyrejestrowany decyzją Prezydenta Miasta B. z dn. 3.01.2014 r.

Skoro zatem doszło do kradzieży pojazdu powoda, objętego umową ubezpieczenia autocasco zawartą z pozwanym, to zgodnie z § 8 ust. 1 pkt 3 o.w.u, w przypadku kradzieży pojazdu pozwany zobowiązany był wypłacić powodowi odszkodowanie po wyrejestrowaniu pojazdu i po przeniesieniu na pozwanego prawa własności pojazdu.

Powód dołączył do pozwu decyzję Prezydenta Miasta B. z dn. 3.01.2014 r. o wyrejestrowaniu pojazdu A. (...) nr nadwozia (...) z powodu kradzieży (k-13).

Pozwany natomiast, poza powołaniem się na toczące się postępowanie prowadzone przez Prokuraturę Okręgową w Jeleniej Górze, nie podniósł innych zarzutów mogących stanowić przeszkodę do wypłaty odszkodowania. Należy jednak w tym miejscu zauważyć, że treść pisma Prokuratury z dn. 27.01.2015 r. nie potwierdza w żaden sposób okoliczności podnoszonych przez pozwanego w piśmie z dn. 12.06.2014 r., a mianowicie uchylenia decyzji o zarejestrowaniu pojazdu, nieważności cesji praw, czy decyzji o wyrejestrowaniu pojazdu. Pozwany nie wykazał zatem aby na dzień orzekania istniały jakiekolwiek przeszkody do wypłaty odszkodowania, a w szczególności, aby nie istniała przewidziana w § 8 ust. 1 pkt 1 o.w.u okoliczność wyrejestrowania pojazdu.

Powód wniósł o zasądzenie na jego rzecz odszkodowania w kwocie 181.800 zł. Jedyną wątpliwość jaką podniósł pozwany co do wysokości roszczenia powoda było podniesienie w sprzeciwie i to z ostrożności procesowej, iż powód nie wskazał w jaki sposób ustalił wysokość żądanego odszkodowania. W odpowiedzi na powyższe powód w piśmie procesowym z dn. 18.08.2014 r. wyjaśnił, że ustalił wysokość żądanego odszkodowania na podstawie załączonej do pozwu polisy AC. Pozwany dalszych zarzutów co do wysokości roszczenia powoda nie zgłaszał.

Tymczasem jak wynika z w/w polisy (k-16) strony określiły sumę ubezpieczenia właśnie na kwotę 181.800 zł. Jak zaś wynika z § 1 ust. 16 o.w.u suma ubezpieczenia brutto to zadeklarowana przez ubezpieczającego kwota, która odpowiada wartości rynkowej pojazdu lub wyposażenia dodatkowego. Z kolei zgodnie z § 8 ust. 1 pkt 1 o.u.w górną granicę odszkodowania stanowi wartość rynkowa pojazdu (wyposażenia) w dniu powstania szkody, z zachowaniem warunków określonych w ust. 5. Pozwany nie zakwestionował tej wartości.

Mając zatem na uwadze powyższe okoliczności i dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego w trybie art. 233 k.p.c , w ocenie sądu roszczenie powoda zasługiwało na uwzględnienie.

O kosztach procesu orzeczono zaś zgodnie z art. 98 k.p.c.

Na koszty powoda (w łącznej kwocie 12.707 zł.) złożyły się : kwota 9.090 zł. opłaty sądowej od pozwu, kwota 3.600 zł. tytułem wynagrodzenia pełnomocnika procesowego, określonego zgodnie z § 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dn. 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu -Dz. U nr 163, poz. 1349 i kwota 17 zł. opłaty od pełnomocnictwa.