Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2019 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Janusz Madej

Protokolant – st. sekr. sądowy Dorota Hańc

po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2019 r. w Bydgoszczy na rozprawie

odwołania: D. P.

od decyzji : Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 29 kwietnia 2019 r., znak: (...)

w sprawie: D. P.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o ponowne ustalenie wysokości emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że zobowiązuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. do ponownego ustalenia wysokości emerytury ubezpieczonej D. P. z pominięciem art. 25 ust.1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1270 ).

Sędzia Janusz Madej

Sygn. akt VIU 1887/19

UZASADNIENIE

Uzasadnienie pisemne. Decyzją z dnia 29 kwietnia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B., w związku ze skargą D. P. z dnia 18 kwietnia 2019 r. o wznowienie postępowania, odmówił uchylenia decyzji z dnia 17 marca 2014 r. znak (...) i stwierdził jej wydanie z naruszeniem prawa na podstawie artykułu 151 paragrafu 2 w związku z artykułem 146 paragraf 1 Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. k.p.a., Dziennik Ustaw z 2018 r, pozycja 2096 z późniejszymi zmianami. W uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy wskazał, że zgodnie z art. 146 paragrafem 1 k.p.a., uchylenie decyzji z powodu orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego stwierdzającego niezgodność aktu normatywnego z Konstytucją, na podstawie którego została wydana decyzja, nie może nastąpić, jeżeli od dnia doręczenia decyzji upłynęło 5 lat. W takim przypadku wskazał organ rentowy zgodnie z artykułem 151 paragrafem 2 k.p.a., organ wskazuje okoliczności, z powodu których nie uchylił tej decyzji. Organ rentowy w związku z powyższym stwierdził, że od dnia doręczenia zaskarżon..., że skoro od dnia doręczenia zaskarżonej decyzji z dnia 17 marca 2014 r. upłynęło 5 lat, nie jest możliwe jej uchylenie i dlatego orzekł jak w sentencji decyzji. Odwołanie od tej decyzji wniosła ubezpieczona D. P., a w uzasadnieniu zaskarżenia wskazała, że o wyroku Trybunału Konstytucyjnego dowiedziała się z mediów 18 kwietnia 2019 r. i tego samego dnia złożyła skargę o wznowienie postępowania w ZUS. Ubezpieczona podnosiła, że gdyby wcześniej poinformowano ją o możliwości ponownego przeliczenia emerytury, miałaby możliwość dotrzymania wymaganego terminu odwołania, zabrakło 1 miesiąca i 1 dnia, by mogła skorzystać ze świadczenia korzystniejszego. Ubezpieczona podnosiła, że czuje się podwójnie pokrzywdzona przez wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który dotyczy wszystkich kobiet, które urodziły się w 1953 r. i skorzystały z danego tym kobietom przywileju przejścia na wcześniejszą emeryturę. Na rozprawie ubezpieczona wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji, poprzez zobowiązanie organu rentowego do ponownego ustalenia wysokości emerytury z pominięciem przepisu art. 25 ust. 1 Ustawy emerytalnej, uznanego przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania, powołując argumentację przedstawioną uprzednio w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Sąd Okręgowy ustalił i rozważył, co następuje. Ubezpieczona D. P. uprawniona była od dnia 1 grudnia 2008 r. do emerytury przyznanej jej decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. z dnia 7 stycznia 2019 r., na postawie art. 46 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998r r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tekst jednolity Dziennik Ustaw z 2018 r. pozycja 1270. W dniu 6 lutego 2014 r. ubezpieczona złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddziale w B. wniosek o przyznanie jej emerytury z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego na podstawie artykułu 24 Ustawy emerytalnej w ówczesnym brzmieniu. Decyzją z dnia 17 marca 2014 r. (...) Oddział w B. przyznał ubezpieczonej emeryturę od dnia 4 marca 2014 r., to jest od daty nabycia uprawnień do emerytury. Ubezpieczona urodziła się (...), okoliczności niesporne, potwierdzone decyzjami emerytalnymi i pozostałymi dokumentami, w tym wnioskami o emeryturę w aktach emerytalnych ubezpieczonej. Wyrokiem z dnia 6 marca... A należy nadmienić jeszcze, że decyzja przyznająca ubezpieczonej emeryturę z dnia 17 marca 2014 r., jak wynika z jej treści, obliczała to świadczenie z zastosowaniem pomniejszenia emerytury o kwoty pobrane przez ubezpieczoną wcześniej emerytur zgodnie z artykułem 25 ustęp 1b Ustawy emerytalnej. Wyrokiem z dnia 6 marca 2019 r. sygn. akt P20/16 Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż artykuł 25 ustęp 1b Ustawy z dnia z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Dziennik Ustaw z 2018 r. poz. 1270 oraz z 2019 r. pozycja 39 w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2017 r. w zakresie, w jakim dotyczy urodzonych w 1953 r. kobiet, które przed 1 stycznia 2013 r. nabyły prawo do emerytury na podstawie art. 46 tej Ustawy, jest niezgody z artykułem 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Powołując powyższy wyrok Trybunału Konstytucyjnego, ubezpieczona w dniu 18 kwietnia 2019 r. złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w Oddziale w B. pismo, w którym domagała się na podstawie art. 145a k.p.a. wznowienia postępowania i uchylenia decyzji o przyznaniu jej emerytury i jej obliczeniu z uwzględnieniem art. 25 ust. 1b Ustawy o emeryturach i rentach z FUS, jak również wniosła o wydanie nowej decyzji, w której emerytura zostanie obliczona bez zastosowania wyżej wskazanego przepisu. Wniosek z dnia osiemnas..., pismo z dnia 18 kwietnia 2019 r. w aktach emerytalnych. Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. na podstawie art. 149 paragrafu 1 k.p.a. wznowił postępowanie w sprawie zakończonej decyzją ostateczną z dnia 28 sierpnia 2013 r. znak (...), a następnie wydał zaskarżoną odwołaniem ubezpieczonej decyzję z dnia 29 kwietnia 2019 r. Oceniając zgodność z prawem tej decyzji, Sąd Okręgowy wskazuje w pierwszej kolejności, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych, jako państwowa jednostka organizacyjna uprawniona do wydawania decyzji w indywidualnych sprawach dotyczących m.in. ustalania uprawnień do świadczeń z (...) i ich wymiaru art. 66 ustęp 1 w związku z art. 83 ust. 1 punktem 4 i punktem 5 Ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie Ubezpieczeń Społecznych tekst jednolity Dziennik Ustaw z 2019 r. pozycja 300 ze zmianami, powinien działać zgodnie z zasadami legalności i praworządności oraz zasadą wyważania interesu społecznego i słusznego interesu obywateli, wskazywanymi w art. 6 i 7 k.p.a. Przepisy te nakazują organom administracji podejmowanie wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, zasada prawdy obiektywnej. Przypomnieć także należy, iż przepis artykułu 8 paragrafu 1 k.p.a., zgodnie z którym organy administracji publicznej prowadzą postępowanie w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej, kierując się zasadami proporcjonalności, bezstronności i równego traktowania. W postępowaniu sądowym wszczętym w wyniku wniesienia przez ubezpieczonego odwołania od decyzji organu rentowego wydanej w indywidualnej sprawie z zakresu Ubezpieczeń Społecznych, Sąd Ubezpieczeń Społecznych nie może, co do zasady, kontrolować przestrzegania przez organ rentowy przepisów k.p.a., albowiem sprawa taka jest sprawą cywilną podlegającą rozstrzygnięciu merytorycznemu według przepisów prawa materialnego właściwych dla zgłoszonego w odwołaniu i we wniosku roszczenia. W wyroku z dnia 18 grudnia 2018 r. III UK 433/17 Sąd Najwyższy wskazał, iż przedmiotem rozpoznania w sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego zasadniczo nie jest zgodne z prawem decyzji organu rentowego, lecz prawo, roszczenie lub obowiązek skarżącego, o którym organ rentowy rozstrzygnął w zaskarżonej decyzji. Kompetencje Sądu Powszechnego w sprawach z zakresu Ubezpieczeń Społecznych nie mają charakteru kompetencji ściśle kontrolnych, których zasadniczym lub wyłącznym kryterium oceny jest zgodność z prawem decyzji organu rentowego, co jest zasadą kontroli decyzji administracyjnych wykonywanej przez Sądy Administracyjne, lecz mają one charakter merytoryczny nakierowany na rozstrzygnięcie o prawach, obowiązkach lub roszczeniach adresata decyzji. W zgłoszonym przez ubezpieczoną odwołaniu oraz poprzedzającym to odwołanie wniosku z dnia 18 kwietnia 2019 r. żądanie nie ograniczało się do wznowienia postępowania administracyjnego na podstawie artykułu 145a paragraf 1 i paragraf 2 k.p.a., lecz obejmowało również żądanie ponownego ustalenia wysokości emerytury z pominięciem niekonstytucyjnego w stosunku do ubezpieczonej przepisu artykułu 25 ust. 1b Ustawy emerytalnej w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2017 r. W uchwale składu 7 sędziów z dnia 10 czerwca 2011 r. III UZP 1/11 Lex numer 842889 wydanej w sprawie o zbliżonym stanie faktycznym do stanu faktycznego niniejszej sprawy. W obu tych sprawach wystąpił wspólny element stanów faktycznych. Wydane zostały wyroki Trybunału Konstytucyjnego uznające konkretne unormowanie za niezgodne z konstytucją. Sąd Najwyższy wskazał, że ponowne ustalenie prawa do świadczeń lub ich wysokości w trybie art. 114 ust. 1, ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nie wymaga wydania przez organ rentowy postanowienia o wznowieniu postępowania na podstawie art. 149 § 1 k.p.a. Wymaga natomiast zawiadomienia stron o wszczęciu postępowania na podstawie art. 61 § 4 k.p.a. w związku z art. 124 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W uzasadnieniu tej uchwały Sąd Najwyższy wskazał początek cytatu, iż ustawodawca w art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wyposażył organ rentowy w uprawnienia do ponownego ustalenia prawa do świadczeń lub ich wysokości na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawnione okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na jej wysokość. Ustawodawca nie używa w omawianym przepisie terminu początek w cudzysłowiu wznowienie postępowania, koniec cudzysłowiu, chociaż wskazane podstawy ponownego ustalenia prawa do świadczeń (inaczej decyzji ostatecznej w rozumieniu k.p.a.) odpowiadają przyczynie wznowienia postępowania administracyjnego z art. 145 § 1 pkt. 5 k.p.a. Uregulowanie z art. 114 zbliżone jest do rozwiązań przyjętych w przepisach art. 83 a ust. 1 i 3 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Z tym, że przepis ten w ust. 2 wyraźnie przewiduje, że decyzje zakładu, od których nie zostało wniesione odwołanie do właściwego Sądu mogą być z urzędu przez zakład uchylone, zmienione lub unieważnione na zasadach określonych w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego. Mimo takiego uregulowania Sąd Najwyższy w uchwale składu 7 sędziów z dnia 23.03.2011 r. I UZP 3/10 Biuletyn Sądu Najwyższego z 2011 r. numer 3 pozycja 25 mającej moc zasady prawnej, przyjął, że od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wydanej na podstawie art. 83 a ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w przedmiocie nieważności decyzji przysługuje odwołanie do właściwego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Ponadto wydanie lub nie wydanie przez organ rentowy na podstawie art. 149 § 1 k.p.a. postanowienia o wznowieniu postępowania dotyczącego ponownego ustalenia prawa do świadczeń lub ich wysokości w oparciu o art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS podobnie w oparciu o art. 83 a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest prawnie indyferentne w postępowaniu sądowym wszczętym przed Sądem Ubezpieczeń Społecznych w wyniku wniesienia odwołania od decyzji organu rentowego wydanej na podstawie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że naruszenie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego nie stanowi przesłanki wzruszenia decyzji przez Sąd Ubezpieczeń Społecznych, co oznacza, że przepisy k.p.a. nie są przez ten Sąd stosowane. Za stanowiskiem, że ponowne ustalenie prawa do świadczeń lub ich wysokości w trybie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie wymaga wydania przez organ rentowy postanowienia o wznowieniu postępowania na podstawie art. 149 § 1 k.p.a. przemawiają też motywy uchwały Sądu Najwyższego z dnia 13.12.2005r. III UZP 15/05 OSNP 2006 rok numer 17, 18 pozycja 176. W uchwale tej odnośnie do zbliżonego do art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS rozwiązania w art. 83 a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przyjęto, że przepisy o ponownym rozpoznaniu (nie o wznowieniu postępowania) stanowią legis speciales w zakresie w jakim wznowienie postępowania regulowane jest kodeksem postępowania administracyjnego. Instytucja ponownego rozpoznania uprawnień, którą w odróżnieniu od wznowienia postępowania posługuje się ustawodawca tylko w odniesieniu do postępowania przed organem ubezpieczeń społecznych i to bez względu na to, czy okoliczności powodujące takie rozpoznanie sprawy wystąpiły przed rozstrzygnięciem sprawy, czy po jej rozstrzygnięciu, została wprowadzona zamiast wznowienia postępowania administracyjnego poruszony d..., poruszony Druk Sejmowy numer 700/02. Projektodawca zmian w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych zwrócił uwagę, że stosowanie przepisów k.p.a. art. 123 w sytuacjach, w których przewidują one podjęcie działań przez organ wyższego stopnia wznow..., da..., (wznowienie postępowania, uchylenie decyzji, uznanie decyzji za nieważną, czy zażalenie na postanowienie) nie jest możliwe przy jednoinstancyjnej organizacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W związku z tym dodane przez art. 83 a do 83 c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych mają rozstrzygać te wątpliwości w sposób analogiczny, jak to jest przyjęte w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przy uszanowaniu zasady, że każda decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych kończąca postępowanie podlega kontroli, a w sprawach, w których zmiany w decyzjach są zgodne z interesem zainteresowanego tryb postępowania musi być maksymalnie uproszczony, koniec cytatu. Ten sam kierunek wykładni przedstawiony został także w wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 25.09.2013 r. III AUa 1750/12 LEX nr 1386109, w którym wskazano, że początek cytatu od decyzji emerytalno-rentowej w toku instancji administracyjnej nie przysługuje żaden środek odwoławczy. Dlatego te decyzje w rozumieniu k.p.a. mają charakter ostateczny od daty wydania art. 16 § 2 k.p.a. Wznowienie postępowania administracyjnego na podstawie art. 145 k.p.a. dotyczy decyzji ostatecznych, jak wyraźnie stanowi ten przepis, dlatego artykuł 145 k.p.a. nigdy nie może być podstawą nadzwyczajnej weryfikacji prawomocnych decyzji emerytalno-rentowych. Podstawą wzruszenia takiej prawomocnej decyzji może być tylko art. 114 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W art. 145 a k.p.a. przewiduje się możliwość wznowienia postępowania, gdy organ orzekł decyzją na podstawie niekonstytucyjnej normy prawnej uznanej przez trybunał za niezgodną z konstytucją. Nie ma takiej wyraźnej podstawy do wzruszenia decyzji emerytalno-rentowej, która uprawomocniła się wskutek niewniesienia od niej odwołania. Jeżeli odwołanie wniesiono i Sąd orzekł na podstawie niekonstytucyjnej normy, to sytuacja jest jasna wznowienie postępowania sądowego przewidziane jest w art. 401 ze znaczkiem 1 k.p.c. W orzecznictwie powszechnym przyjmuje się jednolicie, że pod pojęciem okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji, o których mowa w art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej rozumieć należy też niezgodność z konstytucją danej normy prawnej, która stanowiła podstawę wydania decyzji. Patrz też R. W. prawomocnych decyzji rentowych 2007 r. W trybie art. 114 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy istnieje, więc możliwość wzruszenia przez organ rentowy na wniosek lub z urzędu decyzji wydanych w sprawach emerytalnych i rentowych także w razie późniejszego uznania niezgodności z konstytucją danej normy prawnej. Dlatego wniesienie ponownego wniosku po uprawomocnieniu się decyzji w zwykły sposób powinno uzasadniać badania pod kątem przesłanek z art. 114 ustawy emerytalnej. W wyniku zastosowania instytucji ponownego ustalania prawa do emerytur i rent następuje nadzwyczajna kontynuacja postępowania w tej samie sprawie. Przepraszam. Wzruszalność prawomocnych decyzji uregulowana jest odrębnie w ustawie o emeryturach i rentach z FUS niż w k.p.a. Wzruszalność na gruncie art. 114 ustawy to szczególny sposób pozbawienia skutków prawnych prawomocnych decyzji emerytalno-rentowych niweczący skutki obiektywnie wadliwych decyzji z mocą wsteczną, koniec cytatu. Powołując powyższe obszerne fragmenty uzasadnień wskazanych wyżej orzeczeń Sądu Najwyższego i Sądu Apelacyjnego w Łodzi Sąd Okręgowy wskazuje, iż w pełni podziela przedstawiony w tych judykatach kierunek wykładni zgodnie z którym właściwym typem, który powinien zastosować pozwany organ rentowy przy rozpoznaniu wniosku ubezpieczonej D. P. jest tryb przewidziany w art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej. Zaznaczyć przy tym należy, iż wniosek ubezpieczonej z dnia 19.04.2019r., w którym powoływała się ona na wyrok trybunału, zaznaczyć przy tym należy, iż wniosek ubezpieczonej z dnia 18.04.2019r., nie z 19.04. z 18.04., w którym powoływała się ona na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6.03.2019 r. organ rentowy powinien rozpoznać w takim trybie, który skutecznie usuwa z obrotu prawnego decyzję emerytalną opartą na niekonstytucyjnym wobec powódki przepisie art. 25 ust. 1 b ustawy emerytalnej w brzmieniu obowiązującym do 30.09.2017 r. Zaskarżona decyzja oparta została na przepisach k.p.a. Wyłącznie na tych przepisach w szczególności art. 146 § 1 k.p.a. w związku z art. 151 § 2 k.p.a. i nie doprowadziła do wyżej wskazanego skutku prawnego, co w konsekwencji osłabiało moc wiążącą wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Sąd Okręgowy nie może tego rodzaju stanowiska organu rentowego zaakceptować. Dodatkowo podkreślić w tym miejscu należy, iż wniosek ubezpieczonej organ rentowy powinien rozpoznać kompleksowo także, co do żądania wydania nowej decyzji, w której emerytura zostałaby obliczona na nowo z pominięciem tej regulacji normatywnej, która została uznana wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6.03.2019 r. za niezgodną z ustawą zasadniczą, czyli z pominięciem art. 25 ust. 1 b ustawy emerytalnej w brzmieniu obwiązującym do 30 września 2017 r. W końcowym fragmencie uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6.03.2019r. na który powoływała się skarżąca wskazano, iż początek cytatu prawo sanacji konstytucyjności może być realizowane w dwojakim trybie. Postępowania zakończone wydaniem wyroku przez Sądy Pracy i Ubezpieczeń Społecznych mogą być wznowione na podstawie art. 401 ze znaczkiem 1 ustawy z dnia 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego. Natomiast osobom, które nie odwołały się od decyzji wydanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przysługuje wznowienie postępowania na podstawie art. 145 a ustawy z dnia 14.06.1960r. k.p.a. Wznowienie postępowania w tym kontekście oznacza prawo do skorzystania ze środków proceduralnych zmierzających do wydania w zakończonej sprawie nowego rozstrzygnięcia opartego na stanie prawnym ukształtowanym po wejściu w życie orzeczenia Trybunału. Poruszone w wyroku TK z 7 września 2006 r., sygn. akt SK 60/05 OTK UZU numer 8/A/2006, pozycja 101. Dalej Trybunał Konstytucyjny wskazuje w cytowanym fragmencie uzasadnienia wyroku z 6 marca 2019 r., iż wskazane wyżej przepisy dotyczące wznowienia postępowania nie uwzględniają jednak specyficznej sytuacji związanej z obowiązkiem sanacji konstytucyjności w sprawach dotyczących emerytur kobiet, które przed 1 stycznia 2013 r. nabyły prawo do emerytur na podstawie art. 46 Ustawy o FUS, pozostawiają tym samym znaczny margines dowolności organom i Sądom w ocenie i rozstrzygnięciu następstw wyroku TK w konkretnych wypadkach". Korzystając z powyższego uprawnienia Sąd Okręgowy opiera się przy rozstrzyganiu niniejszej sprawy na tym kierunku orzecznictwa, który pozwala na jak najszybszą sanację niekonstytucyjnego wobec powódki stanu prawnego, ukształtowanego zakwestionowanym przez Trybunał Konstytucyjny przepisem prawa materialnego, art. 25 ustępu 1b Ustawy emerytalnej. W szczególności wspomnieć w tym miejscu należy również o wyroku Sądu Okręgowego w Łomży z dnia 23 czerwca 2019 r., sygn. akt III U 203/19, Lex numer 268920, w uzasadnieniu którego stwierdzono m.in., iż "postępowanie w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych jest odformalizowane, również odczytywanie treści decyzji organu rentowego nie powinno odbywać się w sposób formalistyczny, ważny jest przedmiot rozstrzygnięcia, a nie jego brzmienie. Organ rentowy jest autonomiczny w rozpoznawaniu wniosku, tak jak i Sąd rozpoznający odwołanie. Zasadniczym celem postępowania sądowego jest jednak merytoryczne rozstrzygnięcie o żądaniach strony, co do których powstał spór. Tak wyrok Sądu Najwyższego z 10 maja 1996 r., II URN 1/96. Funkcja kontrolna Sądu ograniczona jest wyłącznie do materialnoprawnej oceny legalności decyzji, a funkcja rozpoznawcza jest zdeterminowana przedmiotem i zakresem decyzji, choć funkcja ta zawiera w sobie element odrębności i niezależności od wcześniejszego rozstrzygnięcia organu rentowego. Nie budzi zasadniczo wątpliwości, że w sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego treść tej decyzji wyznacza przedmiot i zakres rozpoznania Sądu, a Sąd, uwzględniając odwołanie, zmienia decyzję i orzeka o istocie sprawy, art. 477 ze znaczkiem 14 par. 2 k.p.c., przy czym przepisy nie określają sposobu zmiany decyzji, z całą pewnością jednak istota sprawy zależy od wniosku ubezpieczonego. W pewnych wypadkach jednak Sąd może rozpoznać merytorycznie żądanie wnioskodawcy, mimo że decyzja organu rentowego swym żądaniem nie koresponduje. W orzecznictwie przyjmuje się, że w przypadku rozwinięcia się wniosku ubezpieczonego inicjującego postępowanie i rozstrzygnięcia organu rentowego, decydujące znaczenie należy nadać żądaniu wnioskodawcy. Tak wyrok SN z 2 października 2008 r., I UK 88/08, wyrok SN z 11 grudnia 2013 r., III UK 15/13, wyrok SA w Szczecinie z 3 lipca 2013 r. III AUa 330/13, wyrok SA w Białymstoku z 7 maja 2013 r., III AUa 1129/12. Jeśli żądanie ubezpieczonego wadliwie zostanie ocenione przez organ rentowy, to Sąd zobowiązany jest rozważyć wszelkie podstawy prawne mogące mieć zastosowanie w stanie faktycznym sprawy. Wadliwość oceny żądania przez organ rentowy nie może ubezpieczonemu uniemożliwiać dochodzenia swych racji przed Sądem. Wyrok Sądu Najwyższego z 28 czerwca 2016 r., I UZ 11/16. Nadto orzecznictwo sądowe dopuszcza możliwość uwzględniania przez Sąd okoliczności niebędących przedmiotem decyzji organu rentowego, gdy podstawa faktyczna wyroku dotyczy okoliczności pewnych. Wyroki z SN z 4 lipca 2000 r., II UK 55/00, z dnia 18 kwietnia 2001 r., II UKN 335/00, z 20 maja 2004 r., II UK 395/03. Wydanie w takiej sytuacji wyroku prowadzi do swoistego skrócenia procedury i eliminuje konieczność dodatkowych działań wnioskodawcy, np. złożenia kolejnego wniosku, czy też na przykład odwołania na niewydanie decyzji". Sąd Okręgowy w Łomży wskazywał także w cytowanym wyroku, iż "kolejnym argumentem przemawiającym za możliwością orzekania, co do istoty sprawy w sytuacji, gdy zaskarżona decyzja w sposób niekompletny rozstrzyga o wniosku ubezpieczonego jest też art. 477 ze znaczkiem 14 par. 3 k.p.c. Otóż w sytuacji, gdy organ rentowy nie wyda decyzji i odwołanie wniesiono w związku z tym, Sąd uwzględniając odwołanie zawsze ma możliwość orzeczenia co do istoty sprawy, czyli odnosi się wyłącznie do wniosku ubezpieczonego i żądań w nim zgłoszonych, bo decyzji organu rentowego nie ma. Jasnym jest, że przepisy k.p.c. swoją regulacją obejmują oczywiste sytuacje faktyczne, czyli wydanie decyzji przez organ rentowy prawidłowej lub nieprawidłowej, bądź niewydanie decyzji. Przepisy k.p.c. nie przewidują przypadku, gdy decyzja jest wydana, ale nie koresponduje z wnioskiem złożonym w organie rentowym. Należy to traktować jako lukę prawną i przez analogię zastosować regulację i z art. 477 ze znaczkiem 14 par. 3 k.p.c. i 477 ze znaczkiem 14 par. 2 k.p.c. Wydaje się to być konieczne szczególnie w sytuacji, gdy organ rentowy wydał decyzję opartą wyłącznie o przepisy proceduralne, np. k.p.a. i nie rozstrzygnął merytorycznie pozytywnie czy negatywnie o żądaniu strony, która przecież zgłosiła takie żądanie tu o przeliczenie świadczenia". Przypomnieć w tym miejscu należy, iż przepisy art. 114 Ustawy o emeryturach i rentach z FUS przewidują znacznie mniej sformalizowane przesłanki uchylenia lub zmiany decyzji i ponownego ustalenia prawa do świadczeń lub ich wysokości od tych, które określone zostały w przepisach k.p.a. wskazanych jako podstawa prawna zaskarżonej w niniejszej sprawie decyzji. Wynika to z unormowania art. 114 ustępu 1e, który wyłącza stosowanie ustępu 1e, m.in. w przypadku, gdy w wyniku uchylenia lub zmiany decyzji z przyczyn wskazanych w art. 114 ustępie 1 osoba zainteresowana nabędzie prawo do świadczenia lub świadczenie w wyższej wysokości. Nie mają bowiem wówczas zastosowania terminy ustanowione w art. 114 ustępie 1e Ustawy emerytalnej, po upływie których nie może już nastąpić uchylenie lub zmiana decyzji, o której mowa w ustępie 1 art. 114. Konieczność zastosowania w niniejszej sprawie tego przepisu wynika z faktu, iż w ubezpieczeniach społecznych regułą jest kształtowanie sfery prawnej ubezpieczonych i instytucji ubezpieczeniowej z mocy prawa, art. 100 Ustawy emerytalnej. Zatem zadaniem organu rentowego jest jedynie ustalenie, że zostały spełnione warunki nabycia prawa do świadczenia i jego wysokości, a następnie ich konkretyzację w formie decyzji. Jak trafnie, jak trafnie zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 sierpnia 2016 r., I UK 335/15, skoro decyzje organu rentowego sprowadzają się zasadniczo do deklaratywnego potwierdzenia uprawnień przysługujących ubezpieczonym z mocy prawa, to przepisy odnoszące się do trwałości i wzruszalności decyzji organu rentowego nie mogą być interpretowane i stosowane w taki sposób, który prowadziłby do trwałego pozbawienia osób ubezpieczonych uprawnień przysługujących im ex lege. W uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2016 r., II UK 416/15, Lex numer 2186572, wskazano, iż "deklaratywny charakter decyzji organu rentowego potwierdzających przysługiwanie ubezpieczonemu prawa do określonego świadczenia rzutuje szczególnie na ograniczenie ostateczności decyzji organu rentowego odmawiających prawa do świadczenia, ponieważ stabilność negatywnego rozstrzygnięcia o prawach jednostki nie jest w tym przypadku wartością, która mogłaby przeważyć nad rzeczywistą realizacją konstytucyjnego i ustawowego prawa do zabezpieczenia społecznego. W tym kierunku zmierza wykładnia i praktyka Sądu Najwyższego dotycząca art. 114 Ustawy emerytalnej. Traktuje ona ten przepis jako podstawę prawną dla weryfikacji i wzruszalności decyzji organów rentowych, w których zawarto ustalenia pozostające w obiektywnej sprzeczności z ukształtowanym ex lege stanem uprawnień emerytalno - rentowych zainteresowanych. Wyroki Sądu Najwyższego z 25 lutego 2008 r., I UK 249/07, OSNP 2009 r., numer 11, 12, pozycja 152, z 22 lutego 2010 r., I UK 247/09, z 9 grudnia 2015 r., I UK 533/14 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2011 r., I BU 4/11". W kontekście powyższych argumentów natury prawnej udzielanych in extenso przez Sąd rozstrzygający niniejszą sprawę, zaskarżona decyzja podlegała zmianie, gdyż z jednej strony petryfikowała stan prawny ukształtowany na podstawie niekonstytucyjnego przepisu poprzez oparcie zaskarżonego rozstrzygnięcia wyłącznie na przepisach k.p.a., a z drugiej strony decyzja ta ignorowała żądanie ubezpieczonej zgłoszonych w treści wniosków wszczynającego postępowanie o ponowne ustalenie wysokości emerytury z pominięciem art. 25 ustępu 1b Ustawy emerytalnej. Z powyższych motywów Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 477 ze znaczkiem 14 par. 2 i par. 3 k.p.c. w związku z art. 114 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Na tym wygłoszenie uzasadnienia zakończono. Z uwagi na to, że działa Pani bez adwokata lub ra...