Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 4 maja 2015 roku

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym :

Przewodnicz ący : SSO Tomasz Adamski

po rozpoznaniu w dniu 4 maja 2015 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku S. R.

z udziałem J. R. i A. R.

o dział spadku po H. R.

w przedmiocie wniosku wnioskodawcy o zwolnienie od kosztów sądowych

na skutek zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Rejonowego w Szubinie V

Zamiejscowego Wydziału Cywilnego w Nakle nad Notecią z dnia 8 grudnia 2014 roku,

sygnatura akt V Ns 567/14

postanawia:

oddali ć zażalenie.

2

II Cz 274/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 8 grudnia 2014r. Sąd Rejonowy w Świeciu V Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Nakle nad Notecią oddalił wniosek małoletniego wnioskodawcy S. R. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie o dział spadku po H. R..

Uznał Sąd, że dochody rodziców powoda, na utrzymaniu których pozostaje, w łącznej wysokości ponad 5000 zł miesięcznie pozwalają na poniesienie przez niego kosztów postępowania w sprawie, które na tym etapie sprawy wynoszą 500 zł. W podstawie prawnej orzeczenia odwołał się do art. 102 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j.t. w Dz.U. nr 90 z 2010r. poz.594 ze zm.).

W zażaleniu na postanowienie wnioskodawca mał. S. R. domagał się jego zmiany poprzez uwzględnienie wniosku i zwolnienie w całości od ponoszenia kosztów sądowych.

Zarzucił naruszenie art. 102 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych poprzez niewłaściwe zastosowanie i błędną interpretację, co doprowadziło do uznania, że to dochody rodziców stanowią podstawę oceny zasadności wniosku o zwolnienie od kosztów, podczas gdy ocenie winien podlegać majątek małoletniego, którego ten nie posiada.

Ponadto zarzucił naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez pominięcie wydatków jakie rodzice małoletniego ponoszą w związku z utrzymaniem rodziny i gospodarstwa domowego.

Poza tym błędnie ustalił Sąd, że koszty sądowe to jedynie opłata od wniosku w wysokości 500 zł, a istnieje przecież możliwość powstania w toku postępowania dodatkowych kosztów.

S ąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie wnioskodawcy nie znajduje uzasadnienia.

Na wstępie należy podkreślić, że wbrew stanowisku małoletniego wnioskodawcy rodzice jako przedstawiciele małoletniego są zobowiązani do

3

sprawowania zarządu majątkiem dziecka z należytą starannością zgodnie z art. 101 k.r.i.o. Czynności zarządu mogą mieć charakter: 1) czynności faktycznych (rozebranie budynku, zmiana przeznaczenia nieruchomości, czynności związane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego); 2) czynności prawnych; 3) czynności polegających na reprezentowaniu dziecka przed sądami lub innymi organami.

Oznacza to, że nawet jeśli małoletni nie dysponuje jeszcze bezpośrednio tym majątkiem, to wszczynanie ewentualnych postępowań sądowych mających regulować sytuację prawną związaną z majątkiem małoletniego stanowi sprawowanie zarządu majątkiem.

Nie ulega przy tym wątpliwości, że zgodnie z ciążącym na rodzicach, jako przedstawicielach ustawowych małoletniego, obowiązkiem alimentacyjnym, do ponoszenia ewentualnych kosztów związanych z prowadzeniem sprawy sądowej przez małoletniego zobowiązani są właśnie rodzice. Podzielić zatem należy stanowisko Sądu Rejonowego, że dla oceny zasadności złożonego wniosku w przedmiotowej sprawie pod uwagę bierze się sytuację majątkową rodziców wnioskodawcy. Nie może przy tym z pola widzenia umknąć fakt, że wbrew twierdzeniom skarżącego wnioskodawca także posiada majątek, skoro prowadzone jest postępowanie o dział spadku.

Przechodząc do oceny sytuacji materialnej rodziców małoletniego wnioskodawcy w kontekście zasadności wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych należy wskazać, że trafna jest ocena Sądu Rejonowego, że przy dochodach rodziców uzyskiwanych z tytułu wykonywanej pracy (średnio 5200 zł miesięcznie), na utrzymaniu których pozostaje małoletni, przy uwzględnieniu wydatków, wnioskodawca nie należy do osób, które powinny korzystać ze zwolnienia od ponoszenia kosztów sądowych. Przynajmniej na tym etapie sprawy, gdy wynoszą one jedynie 500 zł. Nie ulega bowiem wątpliwości, iż Sąd dokonuje oceny wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych na moment złożenia wniosku. To, że w przyszłości w toku postępowania mogą powstać dodatkowe koszty, czyni możliwym złożenie ewentualnego ponownego wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, gdyby koszty jakie strona winna ponieść uległy znacznemu podwyższeniu. Nie można jednak na obecnym etapie postępowania zakładać, że skoro istnieje potencjalna możliwość

4

powstania kosztów to już teraz sąd winien zwolnić wnioskodawcę od ich ponoszenia. Tym bardziej, że wcale nie wiadomo czy powstałe koszty będą obciążały wnioskodawcę.

Pamiętać bowiem należy, że zwolnienia od ich ponoszenia może domagać się jedynie ten, kto nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku dla swojego -koniecznego utrzymania (jak stanowi art.102 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j.t. w Dz.U. nr 90 z 2010r. poz.594 ze zm.). W tych okolicznościach faktycznych wymaganie od wnioskodawcy uiszczenia opłaty sądowej - w ocenie Sądu Okręgowego - nie zamknie mu drogi do wykazywania swoich racji przed sądem.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy oddalił zażalenie jako niezasadne na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.