Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Powódka Wspólnota Mieszkaniowa nieruchomości położonej przy ul.
(...) w B. wniosła pozew przeciwko T.
U. o zasądzenie na jej rzecz kwoty 18.106,55 złotych z
ustawowymi odsetkami od kwoty 13.929,53 zł od dnia 1 maja 2009 r. do
dnia zapłaty oraz od kwoty 4.177,02 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia
zapłaty oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu według norm
przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka podała, że pozwany jest właścicielem lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w budynku nr (...) przy ul. (...) w B.. Dodała, że zgodnie z uchwałami Wspólnoty Mieszkaniowej nieruchomości położonej w B. przy ul. (...) był on zobowiązany do uiszczania zaliczek na pokrycie kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej, w tym zaliczek na pokrycie kosztów remontowych. Pozwany nie wykonał ciążącego na nim obowiązku zapłaty zaliczek na pokrycie kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej. Na dzień 30 kwietnia 2009 r. stan zaległości pozwanego z powyższego tytułu wynosił 13.929,53 zł,
zaś odsetek za zwłokę wyliczonych na w/w dzień - 4.177,02 zł.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 26 stycznia

2010 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu. Pozwany wniósł sprzeciw od powyższego orzeczenia domagając się oddalenia powództwa oraz zasądzenia od powódki na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 18 września 2012r. zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 10.992,40 zł z odsetkami ustawowymi od kwot:

-

9.568,37 zł od dnia 1 maja 2009r. do dnia zapłaty;

-

1.426,03 zł od dnia 20 października 2009r. doi dnia zapłaty, w pozostałym zakresie powództwo oddalił, zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1.450,40 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, zasądził od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwotę 521,55zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych, zasądził od powódki na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwotę 333,45zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych i w pozostałym zakresie nieuiszczonymi kosztami sądowymi obciążył Skarb Państwa - Sąd Rejonowy w Bydgoszczy.

Z motywów rozstrzygnięcia Sądu I instancji wynikało, co następuje:

Pozwany jest właścicielem lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w budynku nr (...) przy ul. (...) w B.. Lokal pozwanego znajduje się na terenie nieruchomości, na której utworzona została powodowa wspólnota mieszkaniowa. Pozwany nie uiszczał powódce należnych opłat na pokrycie kosztów zarządu części wspólnej nieruchomości oraz opłat za media. Na dzień 30 kwietnia 2009 r. zaległość z tego tytułu za okres od 1 listopada 2006 r. do dnia 30 kwietnia 2009 r. wynosiła 9 568,37 zł należności głównej oraz 1.426,03 zł odsetek. Zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 24 czerwca 1994r. o własności lokali (Dz. U. z 2002r., Nr 80, poz. 903 ze zm.), wspólnotę mieszkaniową stanowi ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości. Należy jednocześnie dodać w tym miejscu, iż wspólnota mieszkaniowa powstaje z mocy prawa. We wskazanym przepisie nie ma mowy o tym, że wspólnotę tworzą tylko właściciele odrębnych lokali. Oznacza to, że wspólnotę tworzą zarówno właściciele odrębnych lokali, jak też właściciel budynku, z którego lokale zostały wyodrębnione, jeśli część lokali pozostało niewyodrębnionych. Lokal taki musi być samodzielnym lokalem, bądź to mieszkalnym, bądź o innym przeznaczeniu, mogący być odrębną nieruchomością. Wynika to wprost z art. 2 ust. 1 powołanej ustawy o własności lokali. Samodzielność jest zatem jedyną przesłanką jaką musi spełniać lokal, aby mógł stać się nieruchomością. Ta cecha w stosunku do spornego lokalu nie była kwestionowana przez żadną ze stron procesu. Tym samym, Sąd przyjął, iż pozwany jest członkiem wspólnoty. W tej sytuacji Sąd doszedł do konstatacji, iż pozwanego jako członka wspólnoty obciążają koszty związane lokalem stanowiącym jego własność oraz koszty związane z całą nieruchomością (w odpowiednim oczywiście procencie zależnym od udziału w nieruchomości wspólnej). Pozwany jako członek wspólnoty podlega wspomnianej wyżej ustawie o własności lokali oraz uchwałom wspólnoty. Jako członek wspólnoty ponosić musi zatem wszystkie konsekwencje związane z przynależnością do wspólnoty, co oznacza obowiązek ponoszenia kosztów z tytułu własności swojego lokalu jak również obowiązek ponoszenia kosztów dotyczących utrzymania nieruchomości wspólnej. Wyraz temu oddaje art. 13 ust 1 ustawy o własności lokali, który stanowi, iż właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu i jest zobowiązany między innymi do uczestniczenia w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, tj. między innymi utrzymaniem tych urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali (art. 3 ust. 2 ustawy). Przy rozpatrywaniu kwestii rozliczeń z tytułu utrzymania lokali wchodzących w skład wspólnoty, należy mieć na uwadze to, że występują tutaj niejako dwa rodzaje kosztów. Po pierwsze, koszty obciążające konkretne lokale, np. z tytułu dostawy energii elektrycznej, podlegające indywidualnemu rozliczeniu oraz po drugie, koszty obciążające nieruchomość wspólną. Podnieść przy tym należy, iż w skład kosztów obciążających nieruchomość wspólną w grę mogą wchodzić również wymienione opłaty za energię elektryczną. Za te wspólne należności wynikające z usług i dostaw odnoszące się do nieruchomości wspólnej odpowiada wspólnota, ale też poszczególni jej członkowie. Odpowiedzialność właściciela lokalu ograniczona jest do wielkości jego udziału w nieruchomości wspólnej, tj. odpowiednio do udziału we współwłasności i tak też obciążany był pozwany należnymi opłatami. Wysokość zaś w jakiej opłaty te obciążają pozwanego wynikaj ą z podjętych przez wspólnotę uchwał. Pozwany, co wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego nigdy tych uchwał nie zaskarżył, zarówno tej o utworzeniu wspólnoty jak i tych ustalających wysokość opłat, a zatem uchwały te ją jako członka wspólnoty wiążą. W ocenie Sądu podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia zgłoszonego przez powódkę roszczenia jest zasadny w odniesieniu do należności naliczanych od lutego 2002 r. do października 2006 r. W myśl art, 118 k.c. - jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. W ocenię Sądu, wbrew twierdzeniom powódki, zaliczki na pokrycie kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej, w tym zaliczki na pokrycie kosztów remontowych mają charakter świadczeń okresowych.

W niniejszej sprawie powódka wytoczyła powództwo w dniu 20 października 2009 r. Biorąc pod uwagę 3 letni termin przedawnienia Sąd uznał, iż roszczenie powódki dotyczące należności związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, opłat eksploatacyjnych i opłat za media uległy przedawnieniu co do świadczeń należnych przed 1 listopadem 2006 r. Należy zwrócić uwagę, że na pokrycie kosztów zarządu właściciele lokali uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca. Zatem roszczenie o zaliczkę z października 2006r. uległo przedawnieniu w myśl art. 112 k.c. z upływem 10 października 2009 r.

W tym stanie rzeczy Sąd przyjął, że roszczenie powódki przedawniło się w części co do świadczeń należnych przed 1 listopadem 2006 r.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd postanowieniem z dnia 14 czerwca 2012 r. dopuścił dowód z uzupełniającej opinii biegłego z zakresu rachunkowościZ. K.celem ustalenia należnych od właściciela lokalu nr (...) znajdującego się w budynku przy ul. (...) w B. kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej w okresie od 1 listopada 2006 r. do dnia 30 kwietnia 2009 r. przy założeniu, iż należności wcześniej wymagalne uległy przedawnieniu a w przypadku ustalenia, że istnieje zaległość to w jakich wysokościach narosły od tych zaległości odsetki.

Z opinii biegłego wynikało, że na dzień 30 kwietnia 2009 r. istniała zaległość pozwanego z tytułu kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej za okres od 1 listopada 2006 r. do dnia 30 kwietnia 2009 r. w kwocie 9 568,37 zł należności głównej oraz 1.426,03 zł odsetek.

Sąd ocenił opinię biegłego jako rzetelną, wyczerpującą, bezstronną i zgodną z zasadami wiedzy w dziedzinie, w której biegły opiniował. Strona pozwana jej nie kwestionowała. Z kolei strona powodowa domagała się jej modyfikacji co jak wskazano wcześniej było niezasadne. Trzeba dodać, że żadna ze stron nie kwestionowała wyliczeń biegłego a jedynie to jakie należności i z jakich okresów winny być uwzględnione. Skoro jednak Sąd uznał zarzut przedawnienia za skuteczny należało uznać, że biegły poczynił w tym zakresie prawidłowe ustalenia i Sąd w pełni je podzielił.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że powódka wykazała istnienie jak i wysokość zaległości za okres od 1 listopada 2006 r. do dnia 30 kwietnia 2009 r. W świetle powyższych rozważań roszczenie dochodzone przez powódkę należało uznać za zasadne co do kwoty 9 568,37 zł należności głównej oraz 1.426,03 zł odsetek. W związku z tym Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki tą sumę z ustawowymi odsetkami od kwoty 9.568,37 od dnia 1 maja 2009 r. (art. 481 k.c. w związku z art. 15 ustawy o własności lokali) do dnia zapłaty oraz od kwoty 1.426,03 zł od dnia wniesienia pozwu, tj. od dnia 20 października 2009 r. do dnia zapłaty (art. 482§1 k.c).

O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o art. 100 k.p.c. W związku z powyższym Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1450,40 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Nadto pozostały do rozliczenia nieuiszczone koszty sądowe. Wynagrodzenie biegłego wyniosło 1755 zł w części pokryte z zaliczki powoda w kwocie 600 zł. W zakresie kwoty 300 zł Sąd obciążył wydatkami Skarb Państwa. Pozostałe 855 zł zostały rozdzielone pomiędzy strony stosunkowo do wygrania sporu. Powoda obciążyło 39% - kwota 333,45 zł a pozwanego 61 % - kwota 521,55 zł. Kwoty te zostały zasądzone od stron na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Bydgoszczy.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany. Zarzucał obrazę prawa procesowego, a mianowicie przepisu art. 233§1 kpc poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, w szczególności w zakresie wniosków opinii złożonych do akt sprawy przez powołanego w sprawie biegłego. Domagał się uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Powódka wniosła o oddalenie apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Skarżący zarzucał, że Sądowi I instancji iż bezpodstawnie przyjął przy wydawaniu zaskarżonego orzeczenia wniosków biegłego sądowego zawartych w opinii mniej korzystnej dla pozwanego.

Wskazywał, że w toku postępowania złożona została opinia biegłego sądowego, z której w sposób nie budzący wątpliwości wynikało, że w ocenie biegłego kwota należna od właściciela lokalu (...) na rzecz powódki nie jest wyższe niż 6294,79 zł w zakresie należności głównej oraz 856,36 zł w zakresie odsetek.

W ocenie Sądu Okręgowego zarzut podniesiony w apelacji wynikał z pominięcia przez skarżącego przebiegu postepowania w sprawie, a zwłaszcza w braku analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

Odnosząc się zatem do twierdzeń apelacji wskazać należy, ze powódka w pozwie skierowanym do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy domagała się zasądzenia od pozwanego łącznie kwot 18.107 zł. Pozwany w sprzeciwie jak i kolejnych pismach procesowych kwestionował swoją odpowiedzialność tak co do zasady, jak i wysokości.

W związku z powyższym na rozprawie w dniu 27.IX.2010r. pełnomocnik powódki wniosła o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, w celu zbadania ksiąg rachunkowych powoda na okoliczność istnienia i wysokości zadłużenia.

Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 26 października 2010r. dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu rachunkowości w celu zbadania ksiąg rachunkowych powoda i ustalenia wysokości należnych od właściciela lokalu nr (...) znajdującego się w budynku przy ul. (...) w B. kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej, w okresie od 22 lutego 2007r. do dnia 30 kwietnia 2009r. i ustalenie, czy istnieje zaległość w uiszczaniu tych należności, a jeżeli tak, to odsetki w jakich wysokościach narosły we wskazanym terminie od kwot zaległości.

Opinia sporządzona została w dniu 14.03.2011r. z treści tej opinii wynikało, na co słusznie wskazuje skarżący, że wysokość należnych od właściciela lokalu nr (...) znajdującego się w budynku przy ul. (...) w B. kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej w okresie od 22 lutego 2002r. do dnia 30 kwietnia 2009r. wyniosła 6 294,79 zł należności głównej i 856,36 odsetek.

Uszło jednak uwadze skarżącego, że w wyżej wymienionej opinii biegły ustalając wysokość należnych opłat i zaległości pozwanego z tego tytułu, pominął w okresie od lutego 2002r. do grudnia 2005r. należności z tytułu zaliczek na fundusz remontowy. Ponadto w opinii tej odsetki za zwłokę wyliczone zostały od stycznia do grudnia za dany rok, a nie narastająco.

Powyższe okoliczności biegły przyznał na rozprawie w dniu 9.VI.2011r.

W związku z powyższym Sąd dopuścił dowód z uzupełniającej pisemnej opinii biegłego z dziedziny rachunkowościZ. K.w celu ustalenia wysokości należnych od właściciela lokalu nr (...) znajdującego się w budynku przy ul. (...) w B. kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej, w okresie od 22 lutego 2002 r. do dnia 30 kwietnia 2009 r. i ustalenie, czy istnieje zaległość w uiszczaniu tych należności w dwóch wariantach: z uwzględnieniem zaliczenia kwoty 3.020,24 zł z 24.06.2002r. na zadłużenie pozwanego, jak i bez zaliczania na to zadłużenie, z uwzględnieniem wysokości zaliczek na fundusz remontowy za okres od lutego 2002r. do grudnia 2005r. ze wskazaniem stopy obliczanych odsetek za zwłokę- w terminie 30 dni.

Po wydaniu przez biegłego opinii uzupełniającej w dniu 11.07.2011r. z której biegły wskazał dwa warianty: pierwszy z zaległością 9516,50 zł i drugi 13872,21 zł.

Po przesłuchaniu w charakterze świadka poprzedniego właściciela lokalu J. O..

Sąd ponownie dopuścił w dniu 14.II.2012r. dowód z uzupełniającej opinii biegłego. Istotne znaczenie w sprawie miało natomiast to, że pozwany po upływie przeszło dwóch lat trwania procesu w piśmie procesowym z dnia 13.03. 2012r. podniósł zarzut przedawnienia roszczenia powstałych wcześniej niż na 3 lata przed wniesieniem powództwa.

Podniesienie powyższego zarzutu w diametralny sposób wpłynęło na przebieg postępowania w sprawie, a zwłaszcza przydatność zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a konkretnie sporządzonych dotąd przez biegłego opinii.

Postanowieniem z dnia 14.VI.2012r. Sąd Rejonowy dopuścił dowód z uzupełniającej opinii biegłego z zakresu rachunkowości Z. K.celem ustalenia należnych od właściciela lokalu nr (...) przy ul. (...) w B. kosztów utrzymania nieruchomości wspólnej w okresie od 1 listopada 2006r. do dnia 30 kwietnia 2009r. przy założeniu, iż należności wcześniej wymagalne uległy przedawnieniu, a w sytuacji ustalenia, że istnieje zaległość to w jakich wysokościach narosły od tych zaległości odsetki.

Z treści opinii z dnia 9.07.2012r. sporządzonej na skutek powyższego postanowienia wynikało, że zaległość za okres od 1.XI.2006r. do dnia 30 kwietnia 2009r. wynosi 9568,37 zła odsetki od niej 1426,03 zł.

W tym stanie rzeczy Sąd Rejonowy po ostatecznym uwzględnieniu wszelkich zarzutów zgłoszonych przez strony dokonał ustalenia ostatecznego stanu faktycznego prawidłowo przyjął, że orzeczenie winno zostać wydane w oparciu o ostatnią opinie uzupełniającą w sprawie.

Opinia wydana przez biegłego w dniu 14.03.2011r. nie uwzględniała wszystkich okoliczności, które podniesione zostały i udowodnione po jej wydaniu. W błędzie zatem pozostaje skarżący twierdząc, że Sąd Rejonowy bezpodstawnie oparł się na opinii biegłego z dnia 9.07.2012r. Podkreślenia wymaga fakt, że pozwany mimo, że został zarządzeniem Sądu z dnia 9.VIII.2012r. zobowiązany do ustosunkowania się do opinii nie uczynił tego w zakreślonym terminie. Natomiast już po zamknięciu rozprawy złożył pismo procesowe zawierające oświadczenie, iż nie zgłasza zarzutów do opinii biegłego sądowego z dnia 9.07.2012r.

W tym stanie rzeczy zarzut naruszenia art. 233 kpc podniesiony w apelacji był bezpodstawny, apelacja zaś podlegała oddaleniu w oparciu o przepis art. 385 kpc.

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc zasądzając od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1200 zł stanowiącą wynagrodzenie pełnomocnika w postępowaniu apelacyjnym.