Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Joanna Cyganek
Protokolant:	Stażysta Marta Joachimiak

po rozpoznaniu w dniu 24 marca 2022 r. w Bydgoszczy na rozprawie

sprawy z powództwa A. S., J. S.

przeciwko (...) w W.

o zapłatę i ustalenie

1.  ustala nieistnienie stosunku prawnego wynikającego z umowy kredytu nr (...) (...) zawartej w dniu 2 sierpnia 2006r. pomiędzy powodami A. S. i J. S. a (...) w W. z uwagi na jej nieważność;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powodów łącznie kwotę 207770,17 zł (dwieście siedem tysięcy siedemset siedemdziesiąt złotych siedemnaście groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 189151,97 zł od dnia 22 czerwca 2021r. do dnia zapłaty i od kwoty 18618,20 zł od dnia 12 października 2021r. do dnia zapłaty;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powodów łącznie kwotę 11834 zł (jedenaście tysięcy osiemset trzydzieści cztery złote) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Joanna Cyganek

Sygn. akt I C 1100/21

UZASADNIENIE

Powodowie J. S. i A. S. wnieśli o zasądzenie od pozwanego (...) z siedzibą w W. na ich rzecz łącznie kwoty 207.770,17 zł tytułem bezpodstawnego wzbogacenia pozwanego w związku z nieważnością zawartej przez strony umowy kredytu i pobraniem świadczeń nienależnych w okresie od 29 sierpnia 2011 r. do 31 marca 2021 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi co do kwoty 189.151,97 zł od dnia 22 czerwca 2021 r. do dnia zapłaty oraz co do kwoty 18.618,21 zł od dnia następującego pod dniu doręczenia odpisu pozwu stronie pozwanej do dnia zapłaty oraz ustalenie nieistnienia pomiędzy stronami stosunku prawnego kredytu wynikającego z umowy kredytu nr (...) (...) z dnia 2 sierpnia 2006 r.

Ewentualnie w przypadku uznania przez Sąd umowy zawartej przez strony za zgodną z prawem i mogącą obowiązywać w kształcie pozbawionym zapisów abuzywnych powodowie wnieśli o zasądzenie od strony pozwanej na swoją rzecz łącznie kwoty 100.406,63 zł tytułem bezpodstawnego wzbogacenia pozwanego w związku z pobraniem środków tytułem spłaty kredytu w zawyżonej wysokości w okresie od 29 sierpnia 2011 r. do 31 marca 2021 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi co do kwoty 81.788,43 zł od dnia 22 czerwca 2021 r. do dnia zapłaty oraz co do kwoty 18.618,21 zł od dnia następującego pod dniu doręczenia odpisu pozwu stronie pozwanej do dnia zapłaty.

W zakresie kosztów postepowania strona powodowa wniosła o ich zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego według norm przepisanych, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotności stawki minimalnej wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia prawomocności wyroku do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu podano, że istotę sporu w niniejszej sprawie stanowi kwestia oceny zgodności z prawem powstałego pomiędzy stronami stosunku prawnego oraz ocena treści postanowień zawartych w § 2 ust. 2, § 7 ust. 1 umowy oraz § 8 ust. 3, § 9 ust. 4, § 10 ust. 4 i 5, § 11 ust. 4, § 12 ust. 3 oraz § 13 ust. 4 regulaminu, a dotyczących wprowadzenia klauzuli indeksującej świadczeń stron dwoma miernikami wartości określanymi dowolnie przez stronę pozwaną oraz § 9 ust. 7, 8 i 9 umowy i § 7 ust. 6 pkt 2 regulaminu dotyczących obciążenia kredytobiorców obowiązkiem refinansowania składek ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, pod kątem ich abuzywności w świetle przepisów prawa, skutku ich abuzywności dla kształtu powstałego pomiędzy stronami stosunku prawnego, w tym również w kontekście oceny jego ewentualnej całkowitej nieważności na skutek ich bezskuteczności, a w konsekwencji określenia wymiaru, w jakim pozwany pozostawać będzie bezpodstawnie wzbogacony kosztem strony powodowej.

W ocenie powodów zawarta między stronami umowa kredytu jest bezwzględnie nieważna w świetle obowiązujących przepisów prawa, a nadto kwestionowane postanowienia stanowią w świetle przepisów prawa postanowienia abuzywne, zmierzające do zaburzenia równowagi kontraktowej na wyłączną korzyść pozwanego, który wykorzystał swoją silniejszą pozycję względem konsumenta oraz jego nieświadomość co do ryzyka związanego z oferowanym produktem. Wskazano, że tym samym należy ocenić kwestionowane postanowienia jako naruszające dobre obyczaje oraz prowadzące do powstania znacznej nierównowagi praw i obowiązków ze szkodą dla konsumenta, a w konsekwencji bezskuteczne. Podkreślono, że bezskuteczność kwestionowanych postanowień będzie z kolei prowadzić do nieważności całej umowy, ponieważ dalsze jej obowiązywanie w kształcie pozbawionym kwestionowanych postanowień nie jest możliwe.

Nadto zaznaczono, że umowa została zawarta za pośrednictwem wzorca umownego stworzonego przez pozwany bank. Podano, że przed zawarciem umowy powodowie nie mieli możliwości negocjowania z pozwanym warunków umowy, w szczególności w zakresie wyboru sposobu uruchomienia kredytu, jak również sposobu spłaty rat kapitałowo-odsetkowych. Podkreślono przy tym, że nie poinformowano powodów na etapie przedkontraktowym o rzeczywistym poziomie ryzyka związanego z oferowanym produktem kredytowym w tym o możliwości nieograniczonego wzrostu salda kredytu.

Zdaniem powodów nieważność umowy kredytu stanowi konsekwencję przekroczenia granic swobody umów określonej w treści art. 353 ¹ k.c. poprzez zagwarantowanie sobie przez pozwanego pełnej dowolności w zakresie ustalenia wysokości zobowiązań strony powodowej jako kredytobiorcy, jak również abuzywności kwestionowanych postanowień umownych w zakresie indeksacji świadczeń stron walutą obcą. Zaznaczono, że na skutek nieważności przedmiotowej umowy całość środków pobranych przez pozwanego od powodów stanowi świadczenie nienależne, którego zwrotu strona powodowa może się domagać na podstawie art. 405 k.c. w zw. z art. 410 k.c. Wyjaśniono, że wartość roszczeń należnych powodom od pozwanego z tytułu nieważności umowy stanowi równowartość środków pobranych przez pozwanego w związku z kwestionowaną umową kredytu w okresie od 29 sierpnia 2011 r. do 31 marca 2021 r., tj. kwota 207.770,17 zł. Nadto powodowie wskazali, że w trybie art. 189 k.c. roszczenie o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego kredytu opiera się na fakcie nieważności czynności prawnej.

W odpowiedzi pozwany domagał się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od powodów solidarnie na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany zakwestionował roszczenia powodów zarówno co do zasady, jak i wysokości. Zaprzeczył również, aby klauzule w umowie były postanowieniami abuzywnymi w myśl art. 385 ¹ k.c. W ocenie strony pozwanej, kwestionowane postanowienia są sformułowane w sposób jasny, precyzyjny, nie budzący wątpliwości i jako takie są w pełni skuteczne i wiążą strony kontraktu. Pozwany zaprzeczył również, jakoby powodowie nie mieli wpływu na treść umowy o kredyt. Jego zdaniem, wystąpienie z pozwem po 15 lat po zawarciu przedmiotowego zobowiązania, stanowi próbę uniknięcia przez kredytobiorców negatywnych skutków zmiany kursu CHF/PLN. Pozwany uznał również, że żądanie powodów jest pozbawione podstaw, nadto nosi ono znamiona nadużycia prawa podmiotowego, ergo jako sprzeczne z normą wyrażoną w art. 5 k.c. i nie zasługuje na ochronę prawną.

Dalej pozwany stwierdził, że poprzez mechanizm indeksacji pozwany w żadnym razie nie dąży do obejścia treści art. 69 prawa bankowego, a ponadto w żadnym wypadku nie sprawia, że świadczenie powodów jest nieoznaczone. W konsekwencji podniesiono, że brak jest jakichkolwiek podstaw do uznania, że umowa kredytowa jest bezprawna w rozumieniu art. 58 k.c. Pozwany zwrócił uwagę, że pracownicy pozwanego wyjaśniali powodom, iż w przypadku kredytów walutowych ponoszą ryzyko kursowe, a także że rzeczywiste koszty obsługi długu mogą okazać się znacząco wyższe od wcześniej założonych. W ocenie pozwanego zarzuty dotyczące niewypełnienia przez bank obowiązków informacyjnych względem powodów, a nawet rzekomej dezorientacji w zakresie ryzyka związanego z zaciągnięciem zobowiązania indeksowanego kursem waluty są całkowicie chybione i wręcz zaskakujące. Pozwany zaprzeczył też, jakoby nie było możliwości indywidualnego uzgadniania postanowień umownych. Zaznaczono, że nie doszło do naruszenia interesów konsumenta, ani naruszenia dobrych obyczajów. Następnie pozwany zwrócił uwagę na skutki ewentualnego uznania postanowień umowy kredytu za niedozwolone.

Pozwany podniósł także zarzut przedawnienia roszczeń powodów oraz braku interesu prawnego w żądaniu ustalenia nieistnienia stosunku prawnego.

W dalszym toku procesu strony podtrzymywały swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

Powodowie J. S. i A. S. w dniu 7 sierpnia 2006 r. zawarli z pozwanym (...) w W. umowę o kredyt hipoteczny nr (...) (...) (sporządzona w dniu 2 sierpnia 2006 r.). Powodowie umowę zawarli jako konsumenci. Kredyt był przeznaczony na sfinansowanie budowy domu metoda gospodarczą oraz zakup działki budowlanej. Na podstawie umowy pozwany bank udzielił powodom kredytu indeksowanego do CHF udzielonego w złotych w kwocie 349.395 zł (§ 2 ust. 1 umowy).

Zgodnie z § 2 ust. 2 umowy, kredyt był indeksowany do CHF, po przeliczeniu wypłaconej kwoty zgodnie z kursem kupna CHF według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w (...) w dniu uruchomienia kredytu lub transzy. Po uruchomieniu kredytu lub pierwszej transzy kredytu wypłaconego w transzach, Bank miał wysłać do kredytobiorców pismo, informujące o wysokości pierwszej raty kredytu, kwocie kredytu w CHF oraz jego równowartości w PLN zgodnie z kursem kupna CHF według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w (...) w dniu uruchomienia kredytu/ transzy, przy czym zmiany kursów walut w trakcie okresu kredytowania miały mieć wpływ na wysokość kwoty zaciągniętego kredytu oraz raty kapitałowo- odsetkowej.

Okres kredytowania wynosił 420 miesięcy (§ 2 ust. 6 umowy). Spłata kredytu miała następować zgodnie z § 7 umowy kredytu, a zatem w złotych polskich, z zastosowaniem kursem sprzedaży CHF obowiązującego w dniu płatności raty kredytu, zgodnie z (...)

Kredyt był oprocentowany według zmiennej stopy procentowej. Oprocentowanie kredytu wynosiło 2.7700 % w stosunku rocznym, co stanowi sumę stopy referencyjnej LIBOR 3M (CHF) obowiązującej w dniu sporządzenia umowy oraz marży w wysokości 1,25 p.p. stałej w całym okresie kredytowania (§ 6 ust. 1 i 3 umowy).

Postanowienia regulaminu zawarte w § 3 ust. 2 i § 8 ust. 3 dotyczące wypłaty i spłaty kredytu odwoływały się do kursów waluty na podstawie obowiązującej w (...). Kredytobiorcy oświadczyli, że otrzymali Regulamin, zapoznali się z nim i zaakceptowali jego warunki.

Strony zawarły aneksy do umowy w dniu 16 lutego 2012 r. i 1 kwietnia 2016 r., a także porozumienie w zakresie kontynuacji ochrony ubezpieczeniowej z tytułu niskiego wkładu.

Dowód: wydruk z KRS (k. 119-128 akt), u mowa kredytu hipotecznego nr (...) (...) z dnia 7 sierpnia 2006 r. ( k. 26-28, 165-166 akt), aneks z dnia 16 lutego 2012 r. (k. 167 akt), aneks z dnia 1 kwietnia 2016 r. (k. 168 akt), regulamin Kredytowania osób fizycznych w ramach usług bankowości hipotecznej w (...) (k. 29-37, 171-177 akt), wniosek kredytowy wraz z wnioskiem o zastosowanie warunków promocyjnych (k. 130-132 akt), dokumenty finansowe wraz ze wstępną oceną zdolności kredytowej (k. 134-157), decyzja (k. 159-161 akt), oświadczenie kredytobiorców (k. 163 akt), zaświadczenie o udzieleniu kredytu (k. 45 akt)

Powodowie poszukiwali korzystnej oferty kredytowej w różnych bankach, m.in. (...). Nigdy wcześniej nie zawierali kredytu hipotecznego, ani też w walucie obcej. Zdecydowali się na kredyt indeksowany do waluty CHF w pozwanym banku. Przedstawiciele pozwanego zapewniali powodów o stabilności waluty CHF i bezpieczeństwie takiego produktu. Powodowie nie mieli zdolności w złotówkach. Oboje czytali umowę i wydawała ona się im zrozumiała. Darzyli pozwany bank zaufanie. Powodów nie poinformowano, że zmiana kursu wpływa na saldo, a jedynie na wysokość raty. Zapewniano powodów, że oprocentowanie jest najniższe na rynku. Ze względu na wysokość zadłużenia powodowie płacili ubezpieczenie niskiego wkładu. Powodowie nie mogli negocjować kursu po jakim uruchomiono kredyt. W kredytowanym mieszaniu nie była prowadzona działalność. Powodom przedstawiano także symulacje kursów waluty CHF, w których wahania kursów franka były minimalne Powodowie nie obejmowali świadomością tak znacznego wzrostu kursu franka szwajcarskiego.

Umowa zawarta została przez strony z wykorzystaniem przedłożonego przez Bank wzorca umownego, bez możliwości negocjacji jej treści. Powodowie nie zostali w odpowiedni sposób poinformowani jak w pozwanym Banku był ustalany kurs wymiany waluty franka szwajcarskiego, a także na czym polega mechanizm indeksacji kredytu. W konsekwencji powodowie nie mogli określić całkowitego kosztu udzielonego im kredytu. Swoboda wyboru powodów ograniczała się jedynie do możliwości jej zawarcia bądź odmowy zawarcia na warunkach przedstawionych jednostronnie przez pozwany Bank.

Przed zawarciem umowy powodowie oświadczyli, że zapoznali się z informacją na temat ryzyka zmiany kursów waluty oraz ryzyku zmiany stóp procentowych.

Dowody: u mowa kredytu hipotecznego nr (...) (...) z dnia 7 sierpnia 2006 r. ( k. 26-28, 165-166 akt), informacja dla wnioskodawców ubiegających się o produkty hipoteczne indeksowane kursem waluty obcej oparte na zmiennej stopie procentowej (k. 185-186 akt), zeznania powodów (k. 309-311, 317 akt)

Powodowie dokonywali regularnej spłaty kredytu. W ramach wykonywania przedmiotowej umowy powodowie wpłacili na rzecz pozwanego banku w okresie od sierpnia 2011 r. do marca 2021 r. kwotę 207.770,17 zł.

Dowody: zaświadczenie z banku o dokonanych spłatach (k. 46-58 akt), zestawienie transakcji (k. 245-279 akt), zeznania powodów (k. 309-311, 317 akt)

Pismem z dnia 7 czerwca 2021 r. powodowie złożyli pozwanemu reklamację dotyczącą umowy kredytu hipotecznego nr (...) (...) indeksowanego kursem CHF. Jednocześnie powodowie wezwali pozwanego do zapłaty nienależnie pobranych środków w okresie od 11 września 2006 r. do dnia 31 marca 2021 r. w związku z nieważnością umowy w świetle przepisów prawa w kwocie 282.985,66 zł w terminie 30 dni od otrzymania wezwania.

W odpowiedzi z dnia 21 czerwca 2021 r. pozwany odniósł się do reklamacji powodów, wskazując, że umowa jest ważna, skuteczna i wiążąca, dlatego nie znajduje podstaw do uwzględnienia żądań powodów.

Dowody: reklamacja z dnia 7 czerwca 2021 r. (k. 38-40 akt), odpowiedź na reklamację (k. 41-44 akt)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie w/w dokumentów złożonych przez strony w toku postępowania, jak również na podstawie zeznań powodów.

Sąd uznał za wiarygodne oraz przydatne dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy dokumenty zebrane w aktach sprawy, albowiem zostały one sporządzone we właściwej formie, przewidzianej dla danego typu dokumentów. Ponadto autentyczność tych dokumentów nie budziła wątpliwości Sądu ani stron postępowania.

Za wiarygodne Sąd uznał zeznania powodów na okoliczności związane z zawarciem umowy. Powodowie przedstawili okoliczności, w których zaproponowano im zawarcie umowy kredytu hipotecznego waloryzowanego kursem CHF. Jako konsumenci, a zatem słabsza strona obrotu gospodarczego polegali na zaufaniu wobec banku, który zapewniał ich o korzystności wyboru kredytu waloryzowanego do waluty CHF, jak również o stabilności kursu franka szwajcarskiego.

Sąd, nie kwestionując ich autentyczności i prawdziwości, uznał dowody z dokumentów złożonych przez pozwanego, a nie ujawnionych w stanie faktycznym, m.in. Rekomendacji G i S Komisji Nadzoru Finansowego, Oceny wpływu na sytuację sektora bankowego i polskiej gospodarki propozycji przewalutowania kredytów mieszkaniowych udzielonych w CHF na PLN sporządzonej przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego w 2013 r., Informacji Komisji Nadzoru Finansowego w zakresie skutków projektu ustawy o sposobach przywracania równości stron niektórych umów kredytu i umów pożyczki, Opinii prawnej sporządzonej przez prof. dr hab. Ł. B., Stanowiska Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego co do kierunków rozstrzygnięcia zagadnień prawnych przedstawionych przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego dotyczących hipotecznych kredytów mieszkaniowych denominowanych lub indeksowanych do waluty obcej, Stanowiska Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 24 czerwca 2021 r. za nieprzydatne dla rozstrzygnięcia sprawy. Nie miały one żadnego znaczenia procesowego z punktu widzenia analizy spornej umowy kredytu oraz oceny czy jest ona zgodna z prawem i czy zawiera klauzule niedozwolone. Powołane dokumenty zawierały treści oderwane od konkretnej umowy, która jest przedmiotem sporu. Nie stanowiły one załącznika do przedmiotowej umowy Ich treść mogła stanowić jedynie uzupełnienie wywodów prawnych pozwanego, które miałby uzasadnić jego stanowisko. Zaoferowane przez pozwanego dowody wskazują na istnienie różnych ocen prawnych kredytu, jak i na szerokie tło ekonomiczne kredytów indeksowanych. Wskazać jednak należy, że przeprowadzenie prawnej oceny umowy zastrzeżone jest dla Sądu.

Na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. Sąd pominął również dowód z zeznań świadka K. P. jako nieistotny dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy (k. 311 akt). Świadek ten nie brał udziału w zawieraniu umowy między stronami. Wobec powyższych okoliczności Sąd uznał, że wnioskowany przez stronę pozwaną świadek nie mógł posiadać wiedzy istotnej dla rozstrzygnięcia sprawy. Tym bardziej, że treść umowy zawierająca klauzule kwestionowane przez powodów, nie budzi wątpliwości Sądu.

Sąd pominął także na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5 k.p.c. dowód z przesłuchania świadka J. K. jako zmierzający jedynie do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania, tym bardziej, że strona pozwana nie wskazała przyczyny dla której nie powołała tego dowodu w odpowiedzi na pozew, mimo, że osoba ta figurowała jako strona w umowie po stronie banku.

Na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. Sąd pominął także dowód wskazany w pkt 9 pozwu, tj. zobowiązania strony pozwanej do przedłożenia umowy ubezpieczenia niskiego wkładu własnego jako nieistotny dla rozstrzygnięcia. Postępowanie dowodowe przeprowadzone w sprawie wykazało, że postanowienia umowne dotyczące wprowadzenia klauzuli indeksującej świadczeń stron dwoma miernikami wartości określanymi dowolnie przez stronę pozwaną mają charakter niedozwolony i prowadzą do nieważności umowy w całości. Jednocześnie obowiązywanie tej umowy po wyeliminowaniu abuzywnych klauzul jest niemożliwe. Wobec powyższego bezprzedmiotowe okazało się badanie zarzutów abuzywności postanowień dotyczących obciążenia kredytobiorców obowiązkiem refinansowania składek ubezpieczenia niskiego wkładu własnego.

Na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 i 5 k.p.c. Sąd pominął pozostałe wnioski dowodowe stron w przedmiocie dowodu z opinii biegłego jako nieprzydatne dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy i które jedynie zmierzałby do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania (k. 311 akt). W ocenie Sądu z uwagi na to, że zasadne w sprawie było żądanie główne powodów w przedmiocie ustalenia i zapłaty, wskazane wnioski w przedmiocie biegłego, jako służące do wykazania żądania ewentualnego, nie przyczyniłyby się do rozstrzygnięcia sprawy przez Sąd. Wysokość wpłat dokonanych przez powódkę wynikała natomiast z zaświadczenia o spłatach oraz zestawienia transakcji.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Powodowie domagali się zasądzenia od pozwanego na ich rzecz łącznie kwoty 207.770,17 zł tytułem bezpodstawnego wzbogacenia pozwanego w związku z nieważnością zawartej przez strony umowy kredytu i pobraniem świadczeń nienależnych w okresie od 29 sierpnia 2011 r. do 31 marca 2021 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi co do kwoty 189.151,97 zł od dnia 22 czerwca 2021 r. do dnia zapłaty i co do kwoty 18.618,21 zł od dnia następującego pod dniu doręczenia odpisu pozwu stronie pozwanej do dnia zapłaty oraz ustalenie nieistnienia pomiędzy stronami stosunku prawnego kredytu wynikającego z umowy kredytu nr (...) (...) z dnia 2 sierpnia 2006 r.

W pierwszej kolejności Sąd pragnie zwrócić uwagę, że roszczenie powodów o zwrot świadczeń spełnionych na rzecz pozwanego nie przedawniło się. Na podstawie art. 118 zd. pierwsze k.c., jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. W doktrynie dominuje stanowisko, że kredyt spłacany w ratach jest w istocie świadczeniem jednorazowym, a nie okresowym, bowiem stanowi jedną całość. Żądania powodów o zapłatę opierały się na żądaniu zwrotu świadczenia nienależnego, czyli art. 410 § 1 k.c. w zw. z art. 405 k.c. Zgodnie z przepisami intertemporalnymi- art. 5 ust. 3 ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny i niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 1104) do przysługujących konsumentowi roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, których terminy przedawnienia są określone w art. 118 i art. 125 § 1 ustawy zmienianej w art. 1, stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym. W związku z tym, w niniejszej sprawie liczy się 10-letni termin przedawnienia. Ponadto w oparciu o stanowisko TSUE wyrażone w wyroku z dnia 22 kwietnia 2021 r. (sygn. C-485/19) bieg przedawnienia roszczeń z tytułu zawartych w umowie klauzul niedozwolonych biegnie od momentu powzięcia wiedzy o nich. Co do tej kwestii wypowiedział się także Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 7 maja 2021 r., której została nadana moc zasady prawnej. Wskazano w niej, iż kierując się dotychczasowym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, należy uznać, że bieg terminu przedawnienia roszczeń restytucyjnych konsumenta nie może się rozpocząć zanim dowiedział się on lub, rozsądnie rzecz ujmując, powinien dowiedzieć się o niedozwolonym charakterze postanowienia. Należy bowiem uznać, że dopiero wówczas mógł wezwać przedsiębiorcę do zwrotu świadczenia (por. art. 455 k.c.), tj. podjąć czynność, o której mowa w art. 120 § 1 k.c. Powodowie złożyli pozwanemu reklamację pismem z dnia 7 czerwca 2021 r., zatem należy uznać, iż najpóźniej od tego momentu powzięli wiedzę o istnieniu klauzul abuzywnych w umowie, którą zawarli z pozwanym. W konsekwencji należy stwierdzić, że obowiązujący powodów 10-letni okres przedawnienia w dniu wniesienia pozwu nie upłynął. Ponadto umowa kredytu nie została wypowiedziana, a powodowie w pozwie wnieśli o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego. Takie roszczenia się natomiast nie przedawniają.

W sprawie bezsporne było, że powodowie J. S. i A. S. w dniu 7 sierpnia 2006 r. zawarli z pozwanym (...) w W. umowę o kredyt hipoteczny nr (...) (...) (sporządzona w dniu 2 sierpnia 2006 r.). Powodowie umowę zawarli jako konsumenci. Kredyt był przeznaczony na sfinansowanie budowy domu metoda gospodarczą oraz zakup działki budowlanej. Na podstawie umowy pozwany bank udzielił powodom kredytu indeksowanego do CHF udzielonego w złotych w kwocie 349.395 zł (§ 2 ust. 1 umowy). Zgodnie z § 2 ust. 2 umowy, kredyt był indeksowany do CHF, po przeliczeniu wypłaconej kwoty zgodnie z kursem kupna CHF według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w (...) w dniu uruchomienia kredytu lub transzy. Po uruchomieniu kredytu lub pierwszej transzy kredytu wypłaconego w transzach, Bank miał wysłać do kredytobiorców pismo, informujące o wysokości pierwszej raty kredytu, kwocie kredytu w CHF oraz jego równowartości w PLN zgodnie z kursem kupna CHF według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w (...) w dniu uruchomienia kredytu/ transzy, przy czym zmiany kursów walut w trakcie okresu kredytowania miały mieć wpływ na wysokość kwoty zaciągniętego kredytu oraz raty kapitałowo- odsetkowej. Okres kredytowania wynosił 420 miesięcy (§ 2 ust. 6 umowy). Spłata kredytu miała następować zgodnie z § 7 umowy kredytu, a zatem w złotych polskich, z zastosowaniem kursem sprzedaży CHF obowiązującego w dniu płatności raty kredytu, zgodnie z (...) Kredyt był oprocentowany według zmiennej stopy procentowej. Oprocentowanie kredytu wynosiło 2.7700 % w stosunku rocznym, co stanowi sumę stopy referencyjnej LIBOR 3M (CHF) obowiązującej w dniu sporządzenia umowy oraz marży w wysokości 1,25 p.p. stałej w całym okresie kredytowania (§ 6 ust. 1 i 3 umowy). Ustalono, że postanowienia regulaminu zawarte w § 3 ust. 2 i § 8 ust. 3 dotyczące wypłaty i spłaty kredytu odwoływały się do kursów waluty na podstawie obowiązującej w Banku Tabeli Kursów Walut Obcych. Kredytobiorcy oświadczyli, że otrzymali Regulamin, zapoznali się z nim i zaakceptowali jego warunki.

Sąd ustalił także, że umowa zawarta została przez strony z wykorzystaniem przedłożonego przez Bank wzorca umownego, bez możliwości negocjacji jej treści. Przedstawiciel Banku przedstawił powodom ofertę kredytu w CHF jako korzystną. Polegali oni na zaufaniu pracowników banku. Powodowie nie zostali poinformowani w jaki sposób w pozwanym Banku był ustalany kurs wymiany waluty franka szwajcarskiego i to zarówno w zakresie kursu, po jakim przeliczana była pierwotna kwota kredytu, jak i kursu po jakim następnie przeliczana była pobrana rata. W konsekwencji powodowie nie mogli określić całkowitego kosztu udzielonego im kredytu. Swoboda wyboru powodów ograniczała się jedynie do możliwości jej zawarcia bądź odmowy zawarcia na warunkach przedstawionych jednostronnie przez pozwany Bank.

Pozwany nie dopełnił spoczywających na nim obowiązków informacyjnych względem powodów. Z pewnością obowiązku tego nie spełnia oświadczenie powodów, iż że zapoznali się z informacją na temat ryzyka zmiany kursów waluty oraz ryzyku zmiany stóp procentowych. Strona pozwana nie przedstawiła sądowi żadnego wartościowego materiału dowodowego, który wskazywałby na to, że przekazała powodom istotne informacje, które pozwalałyby im ocenić rzeczywisty poziom ryzyka związanego z kredytem indeksowanym do franka szwajcarskiego, w tym także oszacować rzeczywisty całkowity koszt tego kredytu. Bank nie udzielił informacji, które umożliwiłyby powodom rozeznanie się co do tego, jak duże jest ryzyko wzrostu kursu CHF w relacji do PLN, uwzględniając przy tym wieloletni okres związania stron umową kredytu.

Sąd zważył, że zgodnie z przepisem art. 189 k.p.c. powód może żądać ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Przesłanką dopuszczalności powództwa o ustalenie jest więc w pierwszej kolejności posiadanie interesu prawnego w wytoczeniu takiego powództwa. Interes prawny w szczególności istnieje wówczas gdy dokonanie ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa jest niezbędne do usunięcia stanu niepewności w tej kwestii a więc w sytuacji gdy np. sporne jest między stronami, tak jak miało to miejsce w niniejszej sprawie, czy zawarta przez nie umowa jest ważna. Co do zasady przyjmuje się również, że strona nie posiada interesu prawnego w wytoczeniu powództwa o ustalenie gdy może wystąpić z dalej idącym roszczeniem np. o zapłatę.

W przedmiotowej sprawie powodowie połączyli w jednym pozwie żądanie ustalenia nieistnienia umowy z żądaniem zapłaty kwoty odpowiadającej dotychczas spełnionych przez nich w związku z jej wykonywaniem świadczeń. Przesłanką uznania za uzasadnione żądania zapłaty jest niewątpliwie ustalenie nieistnienia umowy, jednak w ocenie Sądu w realiach niniejszej sprawy nie pozbawia to powodów interesu prawnego do uzyskania odrębnego ustalenia nieistnienia umowy. Umowa stron wiązałaby strony jeszcze do 2042 r. Roszczenie o zapłatę dotyczy natomiast wyłącznie dotychczas dokonanych przez powodów wpłat na rzecz pozwanego. Dokonanie ustalenia co do ważności umowy stron, a w konsekwencji jej nieistnienia usunie więc stan niepewności co do sytuacji prawnej stron w przyszłości. W tej sytuacji w ocenie Sądu powodowie posiadają interes prawny w ustaleniu nieistnienia przedmiotowej umowy, a zarzut pozwanego w tym zakresie (k. 110 akt) jest niesłuszny.

Oceniając zasadność żądania ustalenia nieistnienia umowy stron Sąd badał czy umowa ta odpowiada istocie umowy kredytowej, czy w chwili jej zawarcia zawierała klauzule abuzywne naruszające równowagę interesów stron oraz czy nie naruszała zasad współżycia społecznego w zakresie uczciwości w obrocie gospodarczym. Powodowie wskazywali klauzule umowne, które w ich ocenie mają charakter abuzywny, tj. § 2 ust. 2, § 7 ust. 1 umowy i § 3 ust. 2 i § 8 ust. 3 Regulaminu. Zaznaczyć należy, że w rzeczywistości mogą one zostać uznane za niedozwolone, ponieważ dają pozwanemu możliwość narzucenia sposobu ustalania wysokości kwoty podlegającej zwrotowi, a w konsekwencji również wysokości rat i odsetek, a więc głównych świadczeń kredytobiorcy. Co więcej, umowa nie zawiera przy tym żadnych mechanizmów ochronnych względem konsumenta, które pozwoliłyby rozłożyć ryzyko znaczącej aprecjacji waluty indeksacji na obie strony stosunku umownego, obarczając nim wyłącznie kredytobiorcę. Na podstawie art. 353 ¹ k.c., strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Natomiast art. 385 ¹ § 1 k.c. opisuje niedozwolone postanowienia umowne i na jego podstawie postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Zgodnie z definicją zawartą w art. 385 ¹ § 3 k.c. nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta i właśnie z takimi okolicznościami mamy do czynienia w niniejszej sprawie.

W toku przeprowadzonego postępowania powodowie wykazali, że przytoczone klauzule nie zostały przez nich uzgodnione z bankiem. Nie było żadnej możliwości negocjacji umowy. Jednocześnie wszystkie te klauzule mogą uchodzić za niedozwolone, albowiem przyznają wyłącznie bankowi prawo do dowolnego przerzucania odpowiedzialności za ryzyko związane z wzrostem kursu waluty na powodów. Takie klauzule już od dawna wskazywane są jako abuzywne z uwagi na nieokreślony i nieobiektywny miernik, podług którego następuje ostatecznie określenie wysokości zobowiązania kredytobiorcy, które jest niemożliwe do przewidzenia i obliczenia w chwili zawarcia umowy (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2018 r., I CSK 628/17).

W ocenie Sądu nie ma znaczenia dla dokonywanej oceny to, w jaki sposób bank rzeczywiście ustalał kurs w trakcie wykonywania umowy i jaka była relacja kursu banku do kursu rynkowego, bowiem nie są to okoliczności istotne na gruncie art. 385 ² k.c. oraz oceny możliwego naruszenia interesów konsumenta. Zwrócić należy natomiast uwagę na fakt, że postanowienia umowy dawały przedsiębiorcy nieograniczoną swobodę w wyznaczaniu kursu waluty, a co za tym idzie również wysokości zobowiązań konsumenta. Zaznaczyć należy bowiem, że pozwany jest profesjonalistą i prowadzi działalność gospodarczą w zakresie czynności bankowych. Natomiast powodowie, jako osoby fizyczne zawarły umowę niezwiązaną bezpośrednio z ich działalnością gospodarczą lub zawodową, w związku z tym bez wątpienia w niniejszej sprawie posiadają status konsumenta w rozumieniu art. 22 ¹ k.c. W samej umowie wskazano, że kredyt jest przeznaczony na sfinansowanie budowy domu metoda gospodarczą oraz zakup działki budowlanej. Powodowie także w zeznaniach potwierdzili, że nie prowadzili działalności w nieruchomości, na którą był wzięty kredyt.

Sąd rozważył, że abuzywność zapisów umowy powinno się badać na moment dokonywania czynności prawnej przez konsumenta z przedsiębiorcą. Z związku z powyższym, wprowadzenie tzw. ustawy antyspredowej z dnia 26 sierpnia 2011 r. nie miało znaczenia w niniejszej sprawie. Nie mogą być brane pod uwagę zmiany w ustawodawstwie wprowadzane po zawarciu umowy oraz sposób wykonywania umowy przez przedsiębiorcę, w szczególności zmiany w treści stosunku prawnego, który z powodu jego ukształtowania a priori jest nieważny od samego początku.

Na podstawie art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Zatem kredytobiorca jest zobowiązany do zwrotu określonej kwoty środków pieniężnych, którą jest kwota kapitału mu udostępnionego i przez niego wykorzystanego. Bank nie może więc żądać zwrotu większej kwoty aniżeli ściśle określonej i oddanej do dyspozycji klienta. Natomiast Sąd zwrócił uwagę na fakt, że kwota, którą powodowie mieli zwrócić pozwanemu nie została dostatecznie i ściśle w umowie określona, nie odpowiada ona nominalnie kwocie wykorzystanego kredytu i nie są określone w sposób obiektywny zasady jej ustalenia. Jeżeli umowa zawiera jakiekolwiek zapisy, które dopuszczają dowolną waloryzację, to jest ona niezgodna z przepisami art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe w zw. z art. 358 ¹ § 2 i 5 k.c., ponieważ rażąco narusza interesy konsumenta.

Nieprecyzyjne i dowolne odwołanie się do bliżej nieznanej tabeli kursów sporządzanej na wewnętrzne potrzeby przez bank narusza wskazany przepis. Szczególnie istotne jest to, że strona powodowa nie wiedziała i nie mogła wiedzieć według jakiego kursu ostatecznie zostanie przeliczona jej rata, z każdym kolejnym miesiącem powodowie nie wiedzieli więc w praktyce ile wynosi rata, którą zobowiązani są uiścić. Naruszenie więc przez bank art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe jest oczywiste.

W myśl art. 69 ust. 2 pkt 4a ustawy Prawo bankowe, umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności - w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, szczegółowe zasady określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu. Odwołanie się do tabeli kursów sporządzanej na wewnętrzne potrzeby banku jest nieprecyzyjne, w związku z czym narusza wskazany przepis. Ze względu na wyeliminowanie abuzywnych klauzul waloryzacyjnych z umowy, sprzeczność umowy z przepisem art. 69 ust. 2 pkt 4a ustawy Prawo bankowe tylko się pogłębia, albowiem brak jest wówczas jakiegokolwiek obiektywnego miernika według którego można przeliczyć kurs walut. Powoduje to w efekcie nieważność całej umowy kredytowej – zgodnie z treścią art. 58 k.c. Konsekwencją powyższego jest, to, że strony są obowiązane zwrócić sobie wzajemnie to, co już świadczyły na rzecz drugiej strony. Powodowie są tego świadomi, podobnie jak innych ewentualnych konsekwencji ustalenia nieważności umowy, co oświadczyli na rozprawie w dniu 24 marca 2022 r. (k. 309 akt).

Dodać ponadto trzeba, że umowę należy ocenić jako sprzeczną z zasadami współżycia społecznego i dobrymi obyczajami także i z tej przyczyny, że nawet, gdyby za rzeczywistą przyczynę wytoczenia powództwa uznać nie tyle skutki tzw. spreadu, co sam fakt znacznego wzrostu kursu franka szwajcarskiego. W dniu zawarcia umowy powodowie obejmowali swoją świadomością możliwość kilkuprocentowej zwyżki i jej skutki. Taka świadomość ryzyka nie obejmuje, w ocenie Sądu, świadomego ryzyka uwolnienia kursu waluty przez kraj emisji i w efekcie zwyżki kursu o 100%. To na pracownikach banku, jako profesjonalistach, spoczywał obowiązek wyczerpującego wyjaśnienia konsumentowi skutków takich zdarzeń, istoty gwarantowania waluty przez kraj emisji i możliwych skutków jej uwolnienia, w celu uzyskania pełnego obrazu ryzyka i możliwości jego rozważenia. W ocenie Sądu nie stanowią dowodu na wypełnienie obowiązków informacyjnych oświadczania powodów o świadomości ryzyka walutowego i zmienności kursu, gdyż były to dokumenty konieczne, bez podpisania których nie doszłoby do zawarcia umowy. Ponadto, o sprzeczności umowy z zasadami współżycia społecznego, w powiązaniu z powyższymi rozważaniami, świadczy także fakt, że w przypadku tak znacznego, niemożliwego do przewidzenia wzrostu kursu waluty, cały ciężar tego zdarzenia został przerzucony na kredytobiorcę. Bank natomiast, który udzielił powodom kredytu następnie pozyskiwał do swojej dyspozycji z tytułu rat środki znacznie wyższe, niż zaangażował, w związku z niemal podwojonym kursem franka szwajcarskiego – tak dalece niewspółmierne do środków wydatkowanych i rozsądnych zysków, że skutek ten czyni ważność umowy niemożliwą do obrony.

W niniejszej umowie kredytu pozwany zawarł klauzule abuzywne. Pozwany już na etapie konstruowania wzorca umowy naruszył dobre obyczaje. Miał on pełną dowolność kształtowania wzorca umowy i mógł zawrzeć w nim mechanizm ustalania kursu waluty korzystny dla konsumenta, albo przynajmniej obiektywny i sprawiedliwy. Taki, aby konsument mógł zweryfikować realną wartość kredytu i przede wszystkim rat, które będzie musiał zapłacić. Niewątpliwie pomogłoby to uzyskać powodom pełny obraz ryzyka w przypadku zawarcia umowy kredytu w walucie obcej.

Sąd zwraca uwagę, że zarzut pozwanego naruszenia art. 5 k.c. (k. 81 akt) nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd podziela w tej kwestii pogląd wyrażony w orzecznictwie, iż nie może powoływać się na naruszenie zasad współżycia społecznego osoba, która sama zasady te (lub przepisy prawa) narusza (zob. postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 25 września 2020 roku, sygn. akt I CSK 812/19). W powyższych rozważaniach Sąd w wyczerpujący sposób odniósł się do naruszeń prawa, których dopuścił się pozwany.

Z uwagi na uznanie przez Sąd abuzywności klauzul waloryzacyjnych, konieczne stało się dokonanie analizy ewentualnych skutków prawnych, do których prowadziłoby wyeliminowanie ich z umowy stron. Zgodnie z treścią art. 385 ¹ § 1 zd. pierwsze k.c., postanowienia te nie wiązałyby powodów i to od momentu zawarcia umowy kredytowej. Powyższe rozstrzygniecie powoduje, że postanowienia te stają się bezskuteczne wobec powodów, lecz jednocześnie powoduje to powstanie pewnego rodzaju „luki” w stosunku prawnym. W związku z tym powstaje problem możliwości uzupełnienia umowy innymi postanowieniami. Z bogatego dorobku orzeczniczego TSUE wynika, że nic nie stoi na przeszkodzie temu, by sąd krajowy zastąpił nieuczciwe postanowienie umowne przepisem prawa krajowego o charakterze dyspozytywnym (por. m.in. wyrok z dnia 30 kwietnia 2014 r., sygn. akt C-26/13). Jednakże w orzecznictwie sądów krajowych wielokrotnie potwierdzano, że w polskim porządku prawnym nie istnieją przepisy o charakterze deklaratywnym, którymi można by w ten sposób „zapełnić” niejako powstałe braki w umowie. W ocenie Sądu utrzymanie umowy w pozostałym zakresie (tzw. „odfrankowienie” kredytu) również nie jest możliwe, albowiem uczyniłoby to umowę niemożliwą do wykonania. Na marginesie wskazać należy, że zgodnie z wyrokiem TSUE z dnia 3 października 2019 r. (w sprawie C-260-18), sąd krajowy nie jest również władny uzupełniać powstałej wobec uznania za bezskuteczne niektórych z postanowień umowy luki poprzez odwołanie się do kursu średniego NBP.

Mając powyższe na względzie Sąd na podstawie art. 189 k.p.c. w zw. z art. 385 ^{( 1)} k.c. i art. 58 § 1 i 2 k.c. ustalił nieistnienie stosunku prawnego wynikającego z umowy kredytu nr (...) (...) zawartej w dniu 2 sierpnia 2006r. pomiędzy powodami A. S. i J. S., a (...) w W. z uwagi na jej nieważność (pkt 1 wyroku).

Sąd uznał, że żądanie główne o zapłatę jest zasadne w całości, tj. co do kwoty 207.770,17 zł tytułem zwrotu świadczeń uiszczonych przez powodów w związku z nieważnością umowy kredytu. Zgodnie z art. 405 k.c. kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową, ten obowiązany jest do jej zwrotu. W niniejszej sytuacji zasadność roszczenia głównego Sąd rozważył w oparciu o przepis art. 409 k.c., zgodnie z którym obowiązek wydania korzyści lub zwrotu jej wartości wygasa, jeżeli ten, kto korzyść uzyskał, zużył ją lub utracił w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, chyba że wyzbywając się korzyści lub zużywając ją powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu. Najbardziej kluczową kwestią jest wykładnia sformułowania „zużył” lub „utracił" w taki sposób, że nie jest już wzbogacony. Wykładnia językowa nie prowadzi do wystarczającego rezultatu. Nakazuje bowiem jedynie badać stan wzbogacenia strony, która uzyskała korzyść majątkową. Nie można natomiast jednoznacznie stwierdzić, czy roszczenia stron należy rozpatrywać zupełnie od siebie niezależnie, czy też świadczenie wzajemne należy brać pod uwagę jako element stanu majątkowego strony wpływający na wysokość wzbogacenia. W doktrynie problem ten dostrzegany był jako spór pomiędzy zwolennikami tzw. teorii dwóch kondykcji i tzw. teorii salda. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2021 r. (sygn. III CZP 6/21), należy rozpatrzeć ten aspekt wedle teorii dwóch kondykcji. W związku z tym, w przypadku następczej nieważności umowy, po obu jej stronach występują dwa niezależne od siebie roszczenia o zwrot świadczeń nienależnie spełnionych. Z takim przypadkiem mamy do czynienia w niniejszej sprawie, dlatego Sąd przyjął za słuszny wskazany pogląd SN. Konsekwencją powyższego było uwzględnienie roszczenia głównego o zapłatę, w kwocie wskazanej przez powodów. Kwoty składające się na to roszczenie nie zostały skutecznie zakwestionowane przez pozwanego, bowiem powodowie oparli się na zaświadczeniu z banku o dokonanych spłatach (k. 46-58 akt).

Mając powyższe okoliczności na względzie w punkcie 2 wyroku, Sąd na podstawie art. 410 § 1 k.c. w zw. z art. 405 k.c. w zw. z art. 385 ¹ § 1 k.c. i art. 58 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powodów łącznie kwotę 207.770,17 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 189.151,97 zł od dnia 22 czerwca 2021 r. do dnia zapłaty i od kwoty 18.618,20 zł od dnia 12 października 2021 r. do dnia zapłaty (pkt 2 wyroku).

Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie zgodnie z żądaniem pozwu w tym zakresie na podstawie art. 481 k.c., gdyż najpóźniej w terminie 22 czerwca 2021 r. (dzień następny po negatywny rozpatrzeniu reklamacji przez pozwanego – k. 41 akt) oraz 12 października 2021 r. (dzień następny po dniu doręczenia pozwanemu odpisu pozwu) pozwany dysponował wszelkimi danymi koniecznymi do spełnienia roszczeń na rzecz powodów bez zbędnej zwłoki.

O kosztach procesu orzeczono w punkcie 3 wyroku z uwzględnieniem wyniku sprawy, którą pozwany przegrał w całości. Zgodnie z treścią art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na koszty procesu, które ponieśli powodowie składały się opłata od pozwu – 1.000 zł, koszty zastępstwa procesowego – 10.800 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 34 zł. Z tego tytułu zasądzono od pozwanego na rzecz powodów kwotę 11.834zł (1.000 zł + 10.800 + 34 zł) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu. Wysokość przyznanych powodom kosztów zastępstwa procesowego Sąd ustalił na podstawie § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Sąd wskazuje, że wniosek strony powodowej o przyznanie kosztów zastępstwa w podwójnej wysokości nie zasługiwał na uwzględnienie, gdyż wkład pracy radcy prawnego w przyczynienie się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, jak również do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia istotnych zagadnień prawnych budzących wątpliwości w orzecznictwie i doktrynie nie uzasadniał zasądzenia kosztów w podwójnej wysokości, a zasądzona stawka w pełni uwzględniała jego udział w sprawie.

SSO Joanna Cyganek

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)