V ACa 800/15 - wyrok Sąd Apelacyjny w Gdańsku z 2016-04-19

Sygn. akt V ACa 800/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 kwietnia 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – Wydział V Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Maryla Domel-Jasińska (spr.)

Sędziowie:

SA Roman Kowalkowski

SA Katarzyna Przybylska

Protokolant:

sekretarz sądowy Małgorzata Naróg

po rozpoznaniu w dniu 19 kwietnia 2016 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa Syndyka Masy Upadłości Przedsiębiorstwa Budowlano -Usługowego (...) Spółki Akcyjnej w B. w upadłości likwidacyjnej

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w B.

z dnia 29 czerwca 2015 r. sygn. akt VIII GC 160/14

I.  prostuje w zaskarżonym wyroku oznaczenie strony powodowej w ten sposób, że słowo B. ujmuje w cudzysłów;

II.  oddala apelację;

III.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 2.700 (dwa tysiące siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Na oryginale właściwe podpisy.

Uzasadnienie V ACa 800/15

Powód – Przedsiębiorstwo Budowlano-Usługowe (...) SA w B. pozwem z dnia 27 lutego 2012r. domagał się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego – (...) spółka z.o.o. w Ł. kwoty 169.416 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za nienależyte wykonanie umowy oraz zwrotu kosztów procesu.

Po ogłoszeniu upadłości powoda, ostatecznie obejmującej likwidację majątku dłużnika, postanowieniem Sądu Rejonowego w B. z dnia 6 maja 2014r. sygn. akt XV (...) (k. 361) powodem w sprawie jest syndyk masy upadłości powodowej spółki.

Z uzasadnienia pozwu wynikało, że strony łączyła umowa nr (...) z dnia 20 września 2010r., w której pozwany zobowiązał się wykonać elewację systemową wentylowaną, ocieploną wełną mineralną gr. 15 cm i 12 cm, obłożoną płytami włókno-cementowymi S. w systemie niewidocznym S. (...) oraz logo na zasadach określonych w umowie w budynku (...) w B..

Pozwany przystąpił do realizacji umowy w sposób niezgodny z jej postanowieniami, a po zwróceniu mu na to uwagi przez powoda próbował zaoferować różne inne rozwiązania niewidocznego mocowania płyt, oprócz systemu S. (...). Na takie rozwiązania inwestor nie wyraził zgody. Powód pismem z dnia 9 marca 2011r. odstąpił od umowy na podstawie art. 635 k.c. w zw. z art. 656 k.c. Powód wywodził, iż domaga się odszkodowania stosownie do treści art. 494 k.c., zgodnie z którą strona, która odstępuje od umowy może żądać nie tylko zwrotu tego, co świadczyła, lecz również na zasadach ogólnych naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania. Nadto w § 10 ust. 2 umowy strony zastrzegły, że jeżeli kara umowna nie pokrywa poniesionej szkody, zamawiający (powód) może dochodzić odszkodowania uzupełniającego.

W celu wykonania swoich zobowiązań wobec inwestora powód zmuszony był zlecić roboty elewacyjne innemu wykonawcy, ponosząc znacznie wyższe koszty, niż gdyby zlecił te same prace innemu wykonawcy, spośród tych, którzy złożyli oferty równolegle z pozwanym w przetargu z 2010r. Powód otrzymał pięć ofert, z których kolejną, najkorzystniejszą po ofercie pozwanego, była oferta J. O., na kwotę 216.684 zł. Oferty uzyskane w lutym 2011r. były znacznie mniej korzystne dla powoda z uwagi na podwyżkę cen usług na rynku w tym okresie. Najkorzystniejszą ofertą była wówczas oferta złożona przez Z. G. na kwotę 386.100 zł netto. Ostatecznie Z. G. wykonał elewację w systemie S. (...). Różnica wartości ofert Z. G. (386.100 zł) i J. O. (216.684 zł) stanowi kwotę dochodzoną pozwem.

Od wydanego w dniu 5 marca 2012r. przez Sąd Okręgowy w B. nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniającego w całości żądanie pozwu, pozwany złożył sprzeciw, domagając się oddalenia powództwa.

Pozwany potwierdził zawarcie umowy z powodem, jednak wskazał, że w złożonej powodowi ofercie nie zaoferował montażu elewacji systemem S. (...), lecz systemem klejonym. Również większość pozostałych przedsiębiorców, uczestniczących w przetargu, nie oferowało wykonania elewacji z zastosowaniem metody montażu płyt w systemie S. (...). Problem dotyczący sposobu montażu płyt elewacyjnych pojawił się w trakcie realizacji robót, gdy wykonana była prawie pełna podkonstrukcja elewacji. Pozwany wówczas podjął szereg działań zmierzających do realizacji umowy zgodnie z żądaniem inwestora, gdyż dopiero po zwróceniu uwagi przez inwestora na niewłaściwą metodę montażu płyt elewacyjnych, powód zgłosił w tym zakresie zastrzeżenia. Powód mimo znacznie korzystniejszej oferty pozwanego, polegającej na wykonaniu montażu płyt metodą S. (...) i dopłaceniu przez powoda odpowiednio wyższej kwoty tytułem wynagrodzenia, tj. kwoty 130.000 zł odstąpił od umowy i zdecydował się na zawarcie umowy z nowym podwykonawcą, za wynagrodzeniem znacznie wyższym od wynagrodzenia sugerowanego przez pozwanego. Nadto pozwany zwrócił uwagę, że powód w dokumencie z dnia 11 sierpnia 2010r. podał kosztorysową wartość robót elewacyjnych na kwotę ok. 187.000 zł, co jednoznacznie wskazuje, że strony w swoich ustaleniach nie uwzględniały montażu elewacji w systemie S. (...) lecz w systemie klejonym, gdyż za wskazaną kwotę wykonanie elewacji systemem S. (...) nie było możliwe. Zarzucił, że powód chce pokryć koszem pozwanego swoją szkodę, wynikającą z niedoszacowania inwestycji.

Wyrokiem z dnia 29 czerwca 2015r. Sąd Okręgowy w B. oddalił powództwo i zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 7.817 zł tytułem zwrotu kosztów procesu czyniąc następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne.

Strony w dniu 20 września 2010 r. zawarły umowę nr (...). W § 1 pkt. 1 umowy wskazano, że wykonawca przyjął do wykonania elewację systemową wentylowaną, ocieploną wełną mineralną gr. 15 cm i 12 cm, obłożoną płytami włókno-cementowymi S. w systemie niewidocznym S. (...), ruszt nośny na podkładach termicznych, płyty (...) B. (...), (...) G. N. 201, P. R. (...), P. Y. (...), zgodnie z rysunkami elewacji nr 7 i 8, stanowiącymi załącznik nr 1 do umowy oraz logo na zasadach określonych w tej umowie.

Dokumentacja dotycząca budowy, dostarczona powodowi przez inwestora, została przesłana oferentom w formie mailowej. Dokumentacja ta była też dostępna na stronie internetowej inwestora.

Powód wybrał ofertę na wykonanie elewacji, przedstawioną przez pozwanego, jako ofertę najkorzystniejszą spośród pięciu ofert zgłoszonych w przetargu, ze względu na najniższe wynagrodzenie podwykonawcy.

Pozwany złożył ofertę na wykonanie elewacji metodą niewidoczną klejoną. Wykonanie elewacji wentylowanej za pomocą płyt S. montowanych w systemie S. (...) jest znacznie droższe aniżeli wykonanie elewacji metodą klejoną. Na podstawie opinii biegłego sądowego J. G. Sąd Okręgowy ustalił, że niemożliwe było wykonanie elewacji systemem S. (...) za cenę podaną w umowie stron.

Pozwany przystąpił do realizacji umowy przez wykonanie elewacji metodą zaoferowaną powodowi, tj. metodą klejoną.

Inwestor zakwestionował wykonywanie elewacji metodą klejoną. Powód odstąpił od umowy zawartej z pozwanym pismem z dnia 9 marca 2011r.

Sąd Rejonowy w B. wydał w sprawie o sygn. akt VIII GNc (...) nakaz zapłaty nakazując pozwanemu zapłatę na rzecz powoda kwoty 84.643,20 zł z ustawowymi odsetkami i kosztami postępowania, obejmującej zaliczkę i karę umowną za odstąpienie od umowy z winy pozwanego.

W § 10 ust. 2 umowy strony zawarły postanowienie, że jeżeli kara umowna nie pokrywa wartości poniesionej szkody, zamawiający (powód) może dochodzić odszkodowania uzupełniającego.

Powód w lutym 2011r. dokonał ponownego wyboru ofert wykonawców elewacji w systemie mocowania płyt elewacyjnych metodą S. (...) i wyłonił oferenta Z. G., który zaoferował wykonanie elewacji za cenę 386.100 zł.

Powód za wykonanie elewacji metodą S. (...) zapłacił Z. G. łącznie, na podstawie wystawionych faktur, kwotę 451.139 zł.

Oferta złożona powodowi przez J. O. na kwotę 216.684 zł. zakładała wykonanie elewacji w systemie własnym tego wykonawcy, tj. w systemie klejonym na płytach E..

W ocenie Sądu Okręgowego powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Sąd I instancji wskazał, że do odpowiedzialności odszkodowawczej z art. 494 k.c. ma zastosowanie art. 471 k.c., według którego dłużnik może zwolnić się od odpowiedzialności wykazując, że wykonanie zobowiązania jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi on odpowiedzialności.

Między stronami nie było sporne, że pozwany nie wykonał przedmiotu umowy nr (...) z dnia 20 września 2010r. i że powód odstąpił od umowy. Przedmiotem sporu było natomiast to, na co strony umowy faktycznie umówiły się. Czy zakres zobowiązania pozwanego obejmował opisany w § 1 umowy sposób wykonania elewacji, czy też negocjacje poprzedzające sformułowany w tekście ostateczny kształt umowy miały za przedmiot wykonanie elewacji według oferty pozwanego, tj. w technologii klejonej.

Dla wykładni spornej treści umowy istotne znaczenie ma art. 65 § 2 k.c., zgodnie z którym w umowach należy raczej badać jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. O treści umowy decyduje rzeczywista wola stron, którą trzeba oceniać na podstawie kontekstu sytuacyjnego, z uwzględnieniem oświadczeń woli stron składowych przed i w trakcie zawarcia umowy, według ich rozumienia przez każdą ze stron, a także z uwzględnieniem zachowania się stron po zawarciu umowy oraz w trakcie jej wykonywania.

Przez „zgodny zamiar stron” należy rozumieć wspólne uzgodnienie istotnych dla danego typu czynności prawnej postanowień bądź w samej umowie, bądź poza nią, np. w rokowaniach. W tym zakresie powód powołał się na dokumentację techniczną, przygotowaną przez inwestora, z której wynikał wyraźny wymóg zastosowania do wykonania elewacji systemu S. (...). Jednakże z zeznań inspektora nadzoru B. S. wynikało, że kwestia zastosowanej metody mocowania płyt elewacyjnych nie mogła być narzucona w ofercie w ramach zamówienia publicznego. Alternatywne rozwiązania mogły być proponowane, o ile były równoważne z systemem wybranym przez inwestora. Z faktu, iż z dokumentacji technicznej wysłanej pozwanemu w formie mailowej wynikał system montażu S. (...) nie można było wywodzić wniosku, że powód (generalny wykonawca) wymagał tego systemu od podwykonawcy w rokowaniach prowadzących do podpisania spornej umowy.

Zestawienie ofert złożonych powodowi wskazywało, że pozostali oferenci w podobny sposób, jak pozwany, rozumieli zakres planowanego zobowiązania i również złożyli oferty na montaż elewacji sposobem klejonym. Zaproponowanie klejonego systemu montażu potwierdził świadek J. O.. Powód nie przedstawił oferentom wymagań dotyczących zastosowania drożnego systemu montażu, tj. sposobem S. (...), odsyłając w tym zakresie do zamówienia inwestora, określonego w dokumentacji technicznej dostępnej na stronie internetowej inwestora, z którą mógł zapoznać się każdy z oferentów. Powód po złożeniu ofert nie zweryfikował ich, choć wiedział, że przeważająca większość oferentów, poza Z. G., nie zaoferowała wykonania elewacji systemem S. (...), lecz systemem klejonym i nie przeprowadził drugiego etapu postępowania przetargowego w celu wyłonienia oferty spełniającej warunki inwestora. Prezes zarządu pozwanej spółki, M. N., która sprawdzała tekst umowy przed jej podpisaniem, przeoczyła zbadanie metody położenia płyt elewacyjnych, gdyż jak twierdziła, skupiła się na przedmiocie i zakresie umowy, wynikającej z treści złożonej przez pozwanego oferty. Uznała bowiem, że skoro powód wybrał ofertę pozwanego, to zaakceptował proponowany w niej sposób wykonania elewacji, tj. sposób klejony, któremu odpowiadała cena ofertowa. Nawet w tracie realizacji robót elewacyjnych przez pozwanego, systemem klejonym, powód zwlekał z odstąpieniem od umowy, licząc na zaakceptowanie wykonywanych robót przez inwestora, do czego jednak nie doszło.

W ocenie Sądu Okręgowego powód zdawał sobie sprawę z tego, że wykonanie przedmiotu umowy systemem S. (...) za cenę zaoferowaną przez pozwanego było nierealne z ekonomicznego punktu widzenia. Sam jednak złożył inwestorowi ofertę określającą zaniżoną cenę tych prac i w efekcie próbował szukać rekompensaty grożącej mu straty kosztem podwykonawcy. Wprawdzie świadek K. B. (k. 487) zeznał, że oferta złożona przez powoda inwestorowi na kwotę 187.000 zł musiała zakładać wykonanie elewacji w systemie S. (...), to jednak nie były te zeznania wiarygodne w świetle ustaleń dokonanych przez biegłego sądowego J. G. co do kosztów wykonania elewacji metodą S. (...).

Według Sądu Okręgowego gdyby nawet przyjąć, że do odstąpienia od umowy doszło z winy pozwanego, odszkodowanie powodowi nie należałoby się z uwagi na wadliwe określenie wysokości roszczenia. Sąd I instancji zwrócił uwagę, że oferta J. O. na kwotę 216.684 zł. której wartość powód odniósł do oferty Z. G. z lutego 2011r., w ogóle nie była miarodajna do określenia wysokości ewentualnie poniesionej szkody. Oferta ta dotyczyła bowiem wykonania elewacji systemem klejonym, podobnie jak oferta powoda, co potwierdził w swoich zeznaniach świadek J. O.. Nadto kwota zaoferowana przez J. O. za wykonanie elewacji również nie stanowiła sumy, za którą możliwe byłoby wykonanie elewacji w systemie S. (...).

Sąd Okręgowy wskazał, że prawdopodobnie jedyną ofertą wśród złożonych pierwotnie powodowi, przewidującą wykonanie elewacji w systemie S. (...), była oferta Z. G. i kwotę z tej oferty, tj. 305.100 zł można było ewentualnie przyjąć do wyliczenia odszkodowania, jako różnica cen z tamtej oferty i oferty tego samego wykonawcy z lutego 2011r. (386.100 zł). Zatem kwota 81.100 zł mogłaby stanowić o wysokości ewentualnej szkody powoda.

Także górna granica kwoty 386.100 zł netto z oferty Z. G. nie mogła w ocenie Sądu I instancji stanowić wskaźnika do wyliczenia odszkodowania. Poszkodowany ma obowiązek minimalizowania szkody. Tymczasem, jak wskazał pozwany, był on gotów wykonać elewację zgodnie z wymaganiami inwestora za dopłatą przez powoda kwoty 130.000 zł, na co powód nie wyraził zgody.

Nadto od odszkodowania dochodzonego na podstawie art. 494 k.c. trzeba odliczyć wartość tego, co strona powodowa uzyskała wskutek wykonania części robót, które nie zostały zdemontowane. Powód nie wskazał, jaka część robót wykonywanych przez pozwanego przed odstąpieniem od umowy została zachowana. Ostatecznie Sąd Okręgowy podzielił stanowisko pozwanego, który zarzucił powodowi, że chce on pokryć jego kosztem swoją szkodę, wynikającą z niedoszacowania inwestycji.

W związku z powyższym Sąd Okręgowy oddalił powództwo w oparciu o art. 494 k.c. a contrario i orzekł o kosztach procesu na podstawie art. 98 § 1 k.p.c.

Powód złożył apelację od powyższego wyroku, skierowaną przeciwko całości rozstrzygnięcia, zarzucając:

1.  naruszenie art. 365 k.p.c. w zw. z art. 353 ( 2) k.p.c. w zakresie, w jakim Sąd I instancji nie uznał w przedmiotowej sprawie mocy wiążącej prawomocnego nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w B. z dnia 18 sierpnia 2011r. sygn. akt VIII GNc (...), dotyczącego tego samego stosunku prawnego ukształtowanego umową nr (...) z 20 września 2010r., na roboty budowlane polegające na wykonaniu przez pozwanego elewacji systemowej wentylowanej, ocieplonej wełną mineralną gr. 15 cm i 12 cm, obłożonej płytami włókno-cementowymi S. w systemie niewidocznym S. (...);

2.  naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów, wyrażonej w art. 233 § 1 k.c. i sprzeczność ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego przez błędne ustalenia tego, że:

- powód godził się początkowo na wykonanie elewacji przez pozwanego w systemie klejonym, a nie w systemie niewidocznym S. (...),

- faktyczną przyczyną odstąpienia było niestaranne wykonywanie przedmiotu umowy przez pozwanego, a więc a contrario, że przyczyną odstąpienia nie było wykonywanie elewacji budynku przez pozwanego w systemie klejonym, zamiast w systemie S. (...),

- powód nie wymagał od podwykonawców wykonania elewacji w systemie S. (...),

- powód nie zakwestionował twierdzenia pozwanego w tym zakresie, co w konsekwencji Sąd Okręgowy uznał za przyznanie na podstawie art. 230 k.p.c.,

- prawdopodobnie jedyną ofertą ze złożonych pierwotnie powodowi, przewidującą wykonanie elewacji w systemie S. (...) byłą oferta G.,

- powód wykorzystał w robotach podkonstrukcję wykonaną przez pozwanego,

- powód z niewiadomych przyczyn nie zgodził się na wykonanie umowy przez pozwanego za zapłatą przez powoda dodatkowych 130.000 zł,

- powód chce zaspokoić kosztem pozwanego swoją szkodę, wynikłą z niedoszacowania inwestycji;

3. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 65 § 1 i 2 k.c., art. 494 § 1 k.c., art. 471 k.c. i art. 363 § 1 i 2 k.c. przez ich niewłaściwe zastosowanie.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący domagał się zmiany zaskarżonego wyroku przez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 169.416 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 27 lutego 2012r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu za obie instancje.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji powoda i zasądzenie od niego zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył:

Apelacja powoda nie zasługiwała na uwzględnienie gdyż zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego jest trafny i odpowiada prawu.

Nie doszło w rozpoznawanej sprawie do naruszenia przepisów prawa procesowego, tj. art. 365 k.p.c. w zw. z art. 353 ( 2) k.p.c., gdyż twierdzenie skarżącego o tym, że w rozpoznawanej sprawie Sąd Okręgowy nie uznał mocy wiążącej prawomocnego nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w B. z dnia 18 sierpnia 2011r. sygn. akt VIII GNc (...) jest pozbawione podstaw.

W ustaleniach faktycznych, zaprezentowanych w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, znalazło odzwierciedlenie wydane przez Sąd Okręgowy w B. wskazanego wyżej prawomocnego nakazu zapłaty, którym nakazano pozwanemu zapłatę na rzecz powoda łącznej kwoty 84.643,20 zł, obejmującej zaliczkę wpłaconą pozwanemu przez powoda na poczet wynagrodzenia za wykonanie elewacji oraz karę umowną za odstąpienie przez powoda od umowy z winy pozwanego.

Sąd Okręgowy rozpoznając niniejszą sprawę nie zakwestionował w żadnym zakresie rozstrzygnięcia zawartego w nakazie zapłaty z dnia 18 sierpnia 2011r.

Trafnie wskazał skarżący, że zakres związania prawomocnym orzeczeniem, o którym stanowi art. 365 k.p.c., dotyczy sentencji wyroku i motywów w tych granicach, jakie stanowią konieczne uzupełnienie rozstrzygnięcia, jednak twierdząc o tym, że Sąd Okręgowy rozstrzygnął kwestie sporne w niniejszej sprawie odmiennie, nie zwrócił uwagi, że przedmiotem sporu nie było żądanie np. zwrotu dalszej części świadczenia po odstąpieniu od umowy, lecz roszczenie odszkodowawcze, dochodzone tytułem naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania. Zasadnie wskazał Sąd Okręgowy, że należało rozpoznać żądanie powoda przez pryzmat art. 471 k.c.. Zgodnie z art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności.

W rozpoznawanej sprawie nie doszło do naruszenia art. 65 § 1 i § 2 k.c., art. 494 § 1 k.c., art. 471 k.c. i art. 363 § 1 i 2 k.c., gdyż Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił, że pozwany złożył ofertę na wykonanie elewacji systemem klejonym, zaś powód wybrał tę ofertę, jako najtańszą, bez uprzedzenia pozwanego, że inwestor wymaga wykonania elewacji w systemie S. (...).

Za wybór oferty pozwanego odpowiada powód, do którego obowiązków należało przeanalizowanie wszystkich złożonych ofert nie tylko z uwagi na koszty wykonania elewacji, ale przede wszystkim ze względu na oferowany sposób montażu płyt elewacyjnych, odpowiadający wymaganiom inwestora. Pozwany nie oferował wykonania elewacji systemem S. (...) i wybór swojej oferty przez powoda miał prawo traktować jako zaakceptowanie przez powoda przedstawionego w ofercie sposobu montażu, co skutkowało niezwróceniem przez jego przedstawiciela uwagi na zapis umowy, wskazujący na wykonanie elewacji w systemie S. (...). Konsekwencji dokonanego przez siebie wyboru oferty pozwanego, nie przewidującej montażu płyt elewacyjnych w systemie S. (...), powód nie może przerzucać na pozwanego, zwłaszcza gdy zważy się, że jako profesjonalista powód winien był mieć świadomość i rozeznanie co do realnych kosztów wykonania elewacji metodą S. (...), znacznie przewyższających koszty oferowane przez pozwanego w jego ofercie. Z opinii biegłego sądowego J. G. jasno wynikało, że wykonanie elewacji metodą S. (...) za kwotę zaoferowaną przez pozwanego nie było możliwe, podobnie jak nie było możliwe za kwotę oszacowaną przez powoda w dokumencie sporządzonym w dniu 11 sierpnia 2010r. (k. 29). W sprawie rozpoznawanej zaistniała szczególna sytuacja, bowiem doszło do zawarcia przez strony umowy dotyczącej wykonania elewacji w systemie S. (...), choć strona pozwana nigdy nie zaoferowała takiego wykonania i przystąpiła do wykonywania umowy sposobem przez siebie zaproponowanym. Jak wyżej wskazano, za wybór niewłaściwej oferty winę ponosi powód, a pozwanego nie sposób obciążać odpowiedzialnością za ewentualną szkodę powoda, wynikającą z tego niewłaściwego wyboru. W tej sytuacji zasadnie uznał Sąd Okręgowy, że brak było przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego wobec powoda, opartej na art. 494 k.c. w zw. z art. 471 k.c.

Nie doszło do naruszenia art. 494 § 1 k.c., wskazanego w apelacji, skoro powołany przepis został wprowadzony ustawą z dnia 30 maja 2014r. (Dz.U. z 2014r., poz. 827) i wszedł w życie 25 grudnia 2014r., Sąd Okręgowy nie oparł na nim swojego rozstrzygnięcia, zaś art. XLIX § 3 przepisów wprowadzających kodeks cywilny stanowi, że przepisy kodeksu cywilnego o skutkach niewykonania zobowiązań i o zwłoce wierzyciela stosuje się do zobowiązań powstałych przed dniem wejścia kodeksu w życie (tj. przed dniem wejścia w życie art. 494 § 1 k.c.), jeżeli niewykonane zobowiązanie lub zwłoka dłużnika nastąpiły po tej dacie.

Nie ulegało wątpliwości, że umowa stron została zawarta przed wejściem w życie art. 494 § 1 k.c., jak i odstąpienie od tej umowy nastąpiło przed dniem 25 grudnia 2014r., a zatem do roszczenia powoda znalazł zastosowanie art. 494 k.c. sprzed nowelizacji.

Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, wobec uznania braku podstaw do uwzględnienia powództwa co do zasady, pozostawały zarzucone w apelacji błędne ustalenia faktycznie i oceny, na które wskazał skarżący w apelacji, takie jak ustalenie, że powód godził się na wykonanie elewacji przez pozwanego w systemie klejonym, że faktyczną przyczyną odstąpienia przez powoda od umowy było niestaranne wykonywanie przedmiotu umowy w systemie klejonym, a nie wykonywanie go, niewłaściwą metodą, że powód nie wymagał od podwykonawców wykonania elewacji w systemie S. (...), że prawdopodobnie jedyną ofertą, która pierwotnie przewidywała wykonanie elewacji w systemie S. (...) była oferta Z. G., a także że powód wykorzystał w robotach podkonstrukcję wykonaną przez pozwanego, nie zgodził się na wykonywanie robót przez pozwanego za dopłatą kwoty 130.000 zł bez uzasadnionej przyczyny i chciał zaspokoić kosztem pozwanego swoją szkodę, wynikłą z niedoszacowania inwestycji. Niezależnie od tego zauważyć należy, że brak reakcji powoda na wykonywanie przez pozwanego elewacji metodą klejoną przez znaczny okres, w którym pozwany wykonał dużą część elewacji, mógł uprawniać do postawienia tezy, iż powód godził się na wykonywanie elewacji metodą klejową. Z kolei wybór przez powoda oferty pozwanego, w której zaproponował on wykonanie elewacji metodą klejową uprawniał do wyprowadzenia wniosku, że powód nie wymagał od podwykonawców wykonania elewacji w systemie S. (...).

Okoliczność, czy powód zatrzymał podkonstrukcję wykonawczą przez pozwanego, czy też nie, miałby znaczenie, gdyby roszczenie powoda było słuszne co do zasady i podlegałoby ocenie co do wysokości, jednak odstąpienie od umowy skutkuje obowiązkiem zwrotu przez strony świadczeń wzajemnych. Gdyby nawet powód nie zwrócił pozwanemu podkonstrukcji, pozwany mógłby domagać się jej zwrotu.

Skarżący kwestionując ustalenie, że pierwotnie tylko oferta Z. G. dotyczyła wykonania elewacji w systemie S. (...) nie wskazał żadnych innych ofert, w których oferowano wykonanie elewacji w tym systemie. W żadnym razie, na co słusznie zwrócił uwagę Sąd Okręgowy, wykonania elewacji w systemie S. (...) nie zaoferował J. O.. Oferent ten zaoferował bowiem wykonanie elewacji z płyt E. (a nie płyt S.) metodą klejoną i już tylko z tego powodu, niezależnie od braku ogólnych przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego z art. 471 k.c., nie było zasadne roszczenie powoda, gdyż wysokość żądanego odszkodowania nie mogła być odnoszona do oferty J. O..

Trafnie także zauważył Sąd Okręgowy, że niedoszacowanie kosztów wykazania elewacji metodą S. (...) przez samego powoda w dokumencie z dnia 11 sierpnia 2010r. i określenie go na kwotę 187.000 zł, a zatem na kwotę, za którą według opinii biegłego nie można było wykonać elewacji tą metodą, a następnie domaganie się od pozwanego odszkodowania w rozpoznawanej sprawie, mimo wadliwego wyboru oferty pozwanego przez powoda, zmierzałoby w istocie do przerzucenia na pozwanego skutków finansowych niewłaściwych działań i decyzji powoda.

Nie znajdując uzasadnionych podstaw do uwzględnienia zarzutów i wniosków skarżącego, należało apelację powoda oddalić, w sprawie o art. 385 k.p.c. i orzec o kosztach postępowania apelacyjnego na podstawie art. 98 k.p.c.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewa Przybyła
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Gdańsku
Osoba, która wytworzyła informację:  Maryla Domel-Jasińska,  Roman Kowalkowski ,  Katarzyna Przybylska
Data wytworzenia informacji: