Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – V Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:	SSA Katarzyna Przybylska (spr.)
Sędziowie:	SA Barbara Rączka-Sekścińska SA Hanna Rucińska
Protokolant:	st. sekr. sąd. Magdalena Tobiasz - Ignatowicz

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2017 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa W. W.

przeciwko A. S.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w T.

z dnia 12 maja 2016 r., sygn. akt VI GC 53/16

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 10.800 (dziesięć tysięcy osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Na oryginale właściwe podpisy.

Sygn. akt V ACa 534/16

UZASADNIENIE

Powód W. W. w pozwie wniesionym w dniu 8 marca 2016r. przeciwko pozwanej A. S. domagał się pozbawienia w całości wykonalności tytułu wykonawczego obejmującego wyrok zaoczny Sądu Okręgowego w T. z dnia 10 maja 2012r., sygn. akt VI GC (...), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Okręgowego z dnia 1 czerwca 2012r., na podstawie którego Sąd Okręgowy w T. zasądził od W. W. na rzecz A. S. kwotę 835.310,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 30 grudnia 2010r. do dnia zapłaty oraz zasądził kwotę 48.984 zł tytułem kosztów postępowania oraz nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności. Powód wniósł również o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa i o zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy w T. wyrokiem z 12.05.2016r. oddalił powództwo oraz orzekł o kosztach postępowania w sprawie.

Swoje rozstrzygnięcie oparł na następujących ustaleniach.

Wyrokiem zaocznym z dnia 10 maja 2012r., sygn. akt VI GC (...), Sąd Okręgowy w T. w sprawie z powództwa A. S. przeciwko W. W. o zapłatę, zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 835.310,00 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 30 grudnia 2010r. do dnia zapłaty oraz zasądził koszty procesu w kwocie 48.984 zł oraz nadał temu wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności.

Postanowieniem z dnia 1 czerwca 2012 r. Sąd Okręgowy w T. nadał temu wyrokowi klauzulę wykonalności.

Na wniosek pozwanej A. S. jako wierzyciela komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w T. M. G. wszczął postępowanie egzekucyjne w sprawie sygn. akt Km (...) na podstawie powyższego tytułu wykonawczego.

Wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2014r., sygn. akt VI GC (...), Sąd Okręgowy w T. w sprawie z powództwa głównego A. S. przeciwko W. W. o zapłatę i z powództwa wzajemnego W. W. przeciwko A. S. o zapłatę, w pkt 1. uchylił powyższy wyrok zaoczny Sądu Okręgowego w T. z dnia 10 maja 2012r., w pkt 2. zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 90.638,17 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14 stycznia 2011r. do dnia zapłaty, w pkt 3. oddalił powództwo w pozostałej części, w pkt 4. zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 17.322,64 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, a w pkt 5. oddalił powództwo wzajemne.

Na skutek apelacji obu stron Sąd Apelacyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 17 lipca 2015r., sygn. akt V ACa (...), w pkt I. zmienił zaskarżony powyższy wyrok w punkcie 2 o tyle tylko, że zasądzoną w nim od pozwanego na rzecz powódki kwotę 90.638,17 zł obniżył do kwoty 90.170,16 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14 stycznia 2011r. do dnia zapłaty oddalając dalej idące powództwo, w pkt II. oddalił apelację pozwanego w pozostałej części, a w pkt III. oddalił apelację powódki w całości.

W dniu 15 stycznia 2015r. komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w T. M. G. wezwał W. W. jako dłużnika do zapłaty na rzecz A. S. jako wierzyciela należności głównej w kwocie 835.310,00 zł wraz odsetkami wyliczonymi na dzień 15 stycznia 2016r., opłatą egzekucyjną w wysokości 92.240,94 zł, podatkiem VAT w kwocie 21.215,42 zł i wydatkami gotówkowymi w kwocie 90,58 zł.

Stan faktyczny w sprawie Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o okoliczności bezsporne, jak też dowody z dokumentów urzędowych, które stanowiły dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone (art. 244 § 1 k.p.c.).

Sąd Okręgowy w swoich rozważeniach wskazał na treść art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

Sąd Okręgowy ustalił, że rację ma pozwana zarzucając, iż powód nie wykazał aby któreś ze zdarzeń wymienionych w art. 840 § 2 k.p.c. miało miejsce. Wprawdzie powód jako podstawę żądania pozwu wskazywał na fakt, iż zobowiązanie z powyższego tytułu wykonawczego wygasło wskutek prawomocnego uchylenia wyroku zaocznego z dnia 10 maja 2012r.; jednakże rację ma również pozwana zarzucając, iż w świetle art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. nie można żądać pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego, który nie istnieje. Celem powództwa przeciwegzekucyjnego jest udaremnienie możliwości przeprowadzenia egzekucji na podstawie określonego tytułu wykonawczego, co w niniejszej sprawie nie ma miejsca.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności finansowej za wynik procesu.

Apelację od powyższego orzeczenia złożył powód zaskarżając wyrok w całości zarzucił, że Sąd I instancji nie uwzględnił następujących okoliczności:

1)  faktu, że Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w T. M. G., na wniosek pozwanej A. S., pismem z dnia 15 stycznia 2016 roku wezwał powoda W. W. do zapłaty kwoty 835,319,00 zł tytułem należności głównej wraz z odsetkami do 15 stycznia 2016 roku w kwocie 464.288,82 zł, opłaty egzekucyjnej w kwocie 82.240,94 zł, podatku VAT w kwocie 21.215,42 zł oraz wydatków gotówkowych w kwocie 90,58 zł;

2)  faktu, że Sąd Okręgowy w T. Wydział VI Gospodarczy wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2014 roku, sygn. akt VI GC (...), w pkt. 1 wyroku, uchylił wyrok zaoczny Sądu Okręgowego w T.,

3)  faktu, że komornik sądowy związany jest wnioskiem pozwanej A. S.;

4)  faktu, że wobec wszczęcia, w dniu 15 stycznia 2016 roku, na wniosek pozwanej, egzekucji co do należności w kwocie zasądzonej w wyroku zaocznym, właściwym środkiem ochrony jest powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, bowiem już po powstaniu tytułu egzekucyjnego zaszły zdarzenia prowadzące do wygaśnięcia zobowiązania; zasadność wytoczenia przedmiotowego powództwa potwierdził także sąd I instancji.

W oparciu o powyższe zarzuty wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku Sądu I instancji i pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego w sprawie sygn. akt VI GC (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z 1 czerwca 2012 roku. Ponadto o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania według norm przepisanych.

Pozwana w odpowiedzi na apelację powoda wniosła o jej oddalenie.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja jest nieuzasadniona.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Okręgowy i przyjmuje je za własne. Podziela również wywiedzione w oparciu o te ustalenia konsekwencje prawne.

Dodatkowo Sąd Apelacyjny zwrócił się do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w T. o udzielenie informacji czy w dalszym ciągu prowadzona jest egzekucja w sprawie Km (...) i w oparciu o jaki tytuł wykonawczy. W odpowiedzi Komornik przesłał kserokopie tytułów wykonawczych. Z nadesłanych kserokopii dokumentów wynika, że w aktach Km (...) znajdują się Wyrok Zaoczny Sądu Okręgowego w T. z 10.05.2012r., postanowienie Sądu Okręgowego w T. o nadaniu wyrokowi zaocznemu rygoru natychmiastowej wykonalności z 1.06.2012r., Wyrok Sądu Okręgowego w T. z dnia 25.05.2014r. uchylający w całości wyrok zaoczny z dnia 10.05.2012r. oraz zasądzający od W. W. na rzecz A. S. kwotę 90.638,17 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14.01.2011r. do dnia zapłaty, oraz zawierający rozstrzygnięcie o kosztach, Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 17.07.2015r. zmieniający wyrok Sądu Okręgowego w T. z dnia 25.04.2016r. w punkcie 2 (drugim) poprzez obniżenie zasądzonej w nim na rzecz powódki kwoty 90.638,17 zł do kwoty 90.170,61 zł i oddalający powództwo w pozostałym zakresie oraz zawierający rozstrzygnięcie o kosztach.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku dnia 18.01.2016r. nadał klauzulę wykonalności wyrokowi Sądu Okręgowego w T. z 25.04.2014r. sygn. akt VI GC (...) co do punktu drugiego z uwzględnieniem zmiany wynikającej z punktu pierwszego wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 17.07.2015r. sygn. akt V ACa (...) (kserokopie wyroków k. 115 – 118v). Jak z powyższego wynika komornik w aktach egzekucyjnych posiada wszystkie orzeczenia wydane w sprawie Sądu Okręgowego w T. sygn. akt VI GC (...), oraz Sądu Apelacyjnego w Gdańsku sygn. akt V ACa (...). Z treści powyższych orzeczeń wynika jasno, że wyrok zaoczny Sądu Okręgowego w T. z 10.05.2012r. został uchylony wyrokiem Sądu Okręgowego w T. z 25.04.2014r., a zatem wyeliminowany z obrotu prawnego i nie stanowi tym samym podstawy prowadzenia egzekucji. Zatem trafnie wskazał Sąd Okręgowy, że powód nie może żądać w drodze powództwa pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego, który już nie istnieje. Powództwo przewidziane w art. 840 § 1 k.p.c. jest powództwem o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, a nie powództwem o pozbawienie wykonalności tytułu egzekucyjnego. A zatem jego przesłanką materialnoprawną jest istnienie tytułu wykonawczego. Jeżeli tytuł wykonawczy nie istnieje, powództwo o pozbawienie go wykonalności jest oczywiście bezprzedmiotowe (wyr. SN z 28.01.2010r., I CSK (...)).

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na mocy art. 385 k.p.c. oddalił apelację powoda jako nieuzasadnioną.

O kosztach orzeczono na mocy art. 98 k.p.c.