Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 15 maja 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Iwona Krzeczowska - Lasoń (spr.)

Sędziowie: SA Lucyna Ramlo

SA Aleksandra Urban

po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2017 r. w Gdańsku na posiedzeniu niejawnym

w sprawie A. L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o przeliczenie emerytury

zażalenia A. L. na postanowienie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 13 kwietnia 2016 r., sygn. akt III AUa 1831/16

postanawia:

zmienić zaskarżone postanowienie i odstąpić od obciążenia A. L. kosztami zastępstwa procesowego organu rentowego za II instancję.

SSA Lucyna Ramlo SSA Iwona Krzeczowska – Lasoń SSA Aleksandra Urban

Sygn. akt III AUa 1831/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny zasądził od wnioskodawcy A. L. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. kwotę 360 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym. Uzasadniając rozstrzygnięcie Sąd wskazał, że w rozpoznawanej sprawie zachodzą podstawy do zastosowania art. 102 k.p.c. Wnioskodawca mógł być subiektywnie przeświadczony o zasadności wniesionego odwołania. Sprawa nie była bowiem prosta i jednoznaczna, czego dowodem jest fakt, iż Sąd I instancji rozstrzygnął ją błędnie, zmieniając decyzję organu rentowego zgodnie z żądaniem ubezpieczonego. Obciążanie wnioskodawcy kosztami postępowania apelacyjnego w wysokości 2.400 zł kłóciłoby się więc z poczuciem sprawiedliwości. W związku z powyższym Sąd obciążył wnioskodawcę tylko częścią kosztów.

Na rozstrzygnięcie o zwrocie kosztów procesu ubezpieczony wywiódł zażalenie, wnosząc o jego zmianę i odstąpienie od obciążania go kosztami w całości, z uwagi na jego trudną sytuację zdrowotną i materialną.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się uzasadnione.

Zgodnie z art. 102 k.p.c. w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów, albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Przytoczony przepis urzeczywistnia zasadę słuszności, a jednocześnie stanowi odstępstwo od podstawowej zasady orzekania o kosztach procesu, tj. zasady zawinienia (art. 98 § 1 k.p.c.). Kwalifikacja "wypadków szczególnie uzasadnionych" należy do sądu, który mając na względzie okoliczności konkretnej sprawy powinien przede wszystkim kierować się poczuciem sprawiedliwości. Trafnie przyjmuje się w orzecznictwie, że sposób skorzystania z art. 102 k.p.c. jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu orzekającego (zob. wyrok SN z 27 maja 2010 r., II PK 359/09, nie publ; wyrok SN z dnia 19 maja 2006 r., III CK 221/05, nie publ). Przyznanie tego uprawnienia nie oznacza jednak dowolności w korzystaniu z niego i nie zwalnia sądu z obowiązku rozważenia, czy w okolicznościach konkretnej sprawy nie zachodzi wypadek wyjątkowy uzasadniający zastosowanie art. 102 k.p.c.

Zdaniem Sądu rozpoznającego zażalenie, okoliczności niniejszej sprawy są tego rodzaju, że mogą zostać zakwalifikowane jako "wypadek szczególnie uzasadniony", który pozwala nie obciążać strony przegrywającej kosztami procesu w całości. Są to zarówno okoliczności związane z przedmiotem postępowania, jak również z osobą ubezpieczonego.

Sprawa na etapie postępowania apelacyjnego sprawa należała do skomplikowanych, gdyż dochodzonego żądanie wynikało z niejasno sformułowanych przepisów. Skarżący jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym, a jedynym źródłem utrzymania jest emerytura w wysokości 1459 zł. Trudno zatem z tak niskiego świadczenia czynić oszczędności na pokrycie ewentualnych kosztów procesu, a zasądzona kwota 360 zł jest kwotą znaczącą w relacji do dochodów ubezpieczonego.

Okoliczności należące do przebiegu postępowania apelacyjnego w połączeniu z majątkową i życiową sytuacją ubezpieczonego, powodują, że zarzut naruszenia art. 102 k.p.c. należało uznać za uzasadniony.

Z tych względów Sąd Apelacyjny na podstawie art. art. 386 § 1 w związku z art. 394 ² § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

SSA Lucyna Ramlo SSA Iwona Krzeczowska – Lasoń SSA Aleksandra Urban