II AKa 307/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Gdańsku z 2025-01-16
Sygn. akt II AKa 307/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 16 stycznia 2025 r.
Sąd Apelacyjny w Gdańsku II Wydział Karny
w składzie:
Przewodniczący: SSA Krzysztof Ciemnoczołowski
Sędziowie: SA Krzysztof Noskowicz
SA Dorota Rostankowska (spr.)
Protokolant: sekretarz sądowy Lazar Nota
przy udziale Prokuratora Prokuratury Regionalnej w G. K. G.
po rozpoznaniu w dniu 16 stycznia 2025 r.
sprawy
oskarżonego D. N. s. G. i G. ur. (...)
w Z. (Ukraina)
z art. 280 § 1 k.k. w zb. z art. 276 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
oskarżonego R. R. s. R. i L. ur. (...)
w B. (Ukraina)
z art. 280 § 1 k.k. w zb. z art. 276 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora i obrońcę oskarżonego D. N.
od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 21 grudnia 2023 r., sygn. akt IV K 155/22
I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchyla pkt. II i V i w tym zakresie sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu w Gdańsku do ponownego rozpoznania;
II. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok w pozostałej części;
III. orzeka od oskarżonego D. N. na rzecz Skarbu Państwa 400 (czterysta) złotych tytułem opłaty za postępowanie odwoławcze oraz obciąża go wydatkami tego postępowania w części związanej z jego w nim udziałem.
UZASADNIENIE
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II AKa 307/24 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
2. |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
D. N. i R. R. zostali oskarżeni o to, że w nocy z 25 na 26 maja 2021 roku w G. (1), działając wspólnie i w porozumieniu, używając przemocy wobec M. M.poprzez popychanie, przetrzymywanie za podbródek i twarz, dociskanie do ściany, a następnie doprowadzając w/w do stanu bezbronności poprzez skrępowanie taśmą klejącą twarzy i rąk dokonali kradzieży laptopa, telefonu marki (...), karty płatniczej (...) Bank SA pieniędzy w kwocie 2000 zł i 500 euro oraz usunęli paszport wydany na dane M. M. przez władze Portugalii, którym nie mieli prawa wyłącznie rozporządzać działając w ten sposób na szkodę M. M., tj. o czyn z art. 280 § 1 kk w zb. z art. 276 kk w zw. z art. 11 §2 kk. 2. Sąd Okręgowy w Gdańsku wyrokiem z 21 grudnia 2023r. w sprawie IV K 155/22: I. oskarżonego D. N. w ramach czynu zarzucanego mu aktem oskarżenia uznał za winnego tego, że działając wspólnie i w porozumieniu z inną nieustaloną osobą, posługując się scyzorykiem, przykładając go w okolice żeber oraz używając przemocy wobec M. M. poprzez popychanie, przetrzymywanie za podbródek i twarz, dociskanie do ściany, a następnie doprowadzając w/w do stanu bezbronności poprzez skrępowanie taśmą klejącą twarzy i rąk dokonał kradzieży laptopa, telefonu marki (...), karty płatniczej (...) Bank SA, pieniędzy w kwocie 2000 zł i 500 euro oraz usunął paszport wydany na dane M. M. przez władze Portugalii, którym nie miał prawa wyłącznie rozporządzać działając w ten sposób na szkodę M. M., czyn ten zakwalifikował z art. 280 § 2 kk w zb. z art. 276 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za to przy zastosowaniu art. 11 § 3 kk na podstawie art. 280 § 2 kk w zw. z art. 4 § 1 kk w brzmieniu ustawy kodeks karny obowiązującym do dnia 01 października 2023 roku wymierzył mu karę 3 lat pozbawienia wolności; II. oskarżonego R. R. uniewinnił od popełnienia czynu zarzucanego mu aktem oskarżenia; III. na podstawie art. 46 § 1 kk orzekł wobec oskarżonego D. N. obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz M. M. kwoty 2000 zł i 500 euro; IV. na podstawie art. 63 § 1 kk zaliczył na poczet orzeczonej wobec oskarżonego D. N. kary pozbawienia wolności okres tymczasowego aresztowania od dnia 28 lipca 2021 roku godz. 11.20 do dnia 17 października 2022 godz. 15.35, przyjmując, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności; V. na podstawie art. 230 § 2 kpk orzekł zwrot dowodów rzeczowych zapisanych w wykazie dowodów rzeczowych i śladów kryminalistycznych nr (...):
VI. na podstawie art. 626 § 1 kpk i art. 627 kpk oraz na podstawie art. 1, art.2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. z 1983r. Dz. U. Nr 49 poz. 223 ze zmianami) obciążył oskarżonego D. N. kosztami sądowymi w kwocie 5224,76,- zł. i wymierzył mu opłatę sądową w wysokości 400 zł. |
1.1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☒ oskarżyciel publiczny |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.1.3. Granice zaskarżenia |
1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.1.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
1.2.1. Ustalenie faktów |
1.2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżeni |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
1.2. |
D. N. R. R. |
Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego. |
|||
1.2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżeni |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
1. 2. |
D. N. R. R. |
Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego. |
1.2.2. Ocena dowodów |
1.2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego. |
Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego |
1.2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego. |
Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego. |
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp |
Zarzuty |
|
Apelacja oskarżyciela publicznego a. obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia : - art. 201 k.p.k. poprzez uznanie opinii biegłej ds. antropologii i odontologii dr D. M. za najistotniejsze źródło dowodowe w sprawie podczas, gdy opinia jest niejasna, niepełna, niekategoryczna i wywiedziona w oparciu o wadliwy materiał porównawczy,
- art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów w postaci : 1. wyjaśnień oskarżonego R. R. dając im wiarę w całości podczas, gdy pozostają one wewnętrznie sprzeczne, nielogiczne i stanowią wyłącznie przyjętą linię obrony; 2. wyjaśnień oskarżonego D. N. w zakresie jego wyjaśnień, iż nie zna on R. R. podczas, gdy zgromadzone dowody prowadzą do przeciwnego wniosku, 3. zeznań M. R. i bezkrytyczne uznanie ich za wiarygodne w całości w tym co do tego, że oskarżony R. R. w dniu 25 maja 2021 roku był w miejscu zamieszkania w W., bowiem świadek opublikował film na (...), w którym świadek mówi, że oskarżony wrócił do domu, wspomina o rocznicy ślubu i że kupił jej lampę, zaś w dniu 26 maja 2021 roku oskarżony miał zawieść świadka do lekarza i na spotkanie z koleżanką O. H. podczas, gdy nie istnieje możliwość techniczna weryfikacji kiedy przedmiotowa relacja (nagranie) faktycznie została nagrana, co potwierdziła opinia biegłej z zakresu informatyki śledczej M. P. wskazując na to, że data utworzenia plików została ustalona jako data ich nagrania na nośnik, zatem nie można było ustalić na tej podstawie, kiedy rzeczywiście powstały nagrania, a tym samym w żaden sposób nie może ona stanowić dowodu na to, że oskarżony w dniu zdarzenia przebywał w W., a nadto : b. błąd w ustaleniach przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść i w konsekwencji rzutujący na błędnie przeprowadzoną ocenę prawnokarną czynu, a polegającą na uznaniu, że oskarżony R. R. nigdy nie był w G., użytkował telefon o numerze abonenckim karty sim (...) zarejestrowany na V. K. i w konsekwencji nie był współsprawcą rozboju, nie zna D. N., zaś w czasie popełnienia przestępstwa przebywał w W. oraz nie pracował w Spółce (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. oraz że żaden z dowodów w sprawie nie wskazywał na jego sprawstwo podczas, gdy ujawnione dowody ocenione w sposób zgodny z zasadami logiki i doświadczenia życiowego i na takiej podstawie ustalone okoliczności, we wzajemnym ze sobą powiązaniu, obiektywnie prowadzą do przeciwnego wniosku. Obrońca oskarżonego D. N.
|
☐ zasadny ☒ częściowo zasadny ☐ niezasadny ☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny ☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny ☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny ☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny ☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny ☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny ☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny ☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutów za zasadne, częściowo zasadne albo niezasadne |
||
Apelacja oskarżyciela publicznego Przed przejściem do szczegółowego odwołania się do zarzutów apelacji wskazać należy na zbędność zawarcia w jej uzasadnieniu szczegółowych informacji co do stanu faktycznego ustalonego w sprawie (str. 3-5 apelacji) oraz dokonanej przez Sąd I instancji oceny dowodów (str.5-8 apelacji). Treści te bowiem znajdują się w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia i do nich skarżący winien się odnieść nie powtarzając jednak ich treści w uzasadnieniu wywiedzionego środka odwoławczego. Nie miało to jednak wpływu na ocenę zasadności wywiedzionej apelacji. Ad. a. tiret pierwsze. Zarzut jest trafny w zakresie w jakim odwołuje się do wadliwości materiału porównawczego, w oparciu o który została wydana opinia biegłej D. M.. Sąd II instancji nie podziela natomiast stanowiska skarżącej, że opinia jest niejasna i niepełna. Nadto nie sposób podzielić poglądu skarżącej jakoby brak wskazania w sposób kategoryczny przez biegłą czy drugim ze sprawców był oskarżony R. R. podważał wiarygodność opinii. Do czynienia ustaleń w zakresie sprawstwa jedynym bowiem uprawnionym podmiotem jest sąd orzekający, nie zaś biegły. Skarżąca nadto zdaje się nie dostrzegać, że biegła D. M. będąc słuchana na rozprawie odniosła się do kwestii wpływu świadomości oskarżonego co do celów pobierania materiału porównawczego na wnioski opinii (k.2312v-2313 akt sprawy). Podkreślenia jednak wymaga, że Sąd Okręgowy dokonał oceny wniosków opinii biegłej w oderwaniu od pozostałego zgromadzonego materiału dowodowego, który oceniony w sposób swobodny, we wzajemnym powiązaniu winien – w ocenie Sądu Apelacyjnego - skutkować uznaniem winy oskarżonego R. R. w zakresie zarzucanego mu czynu. Rzecz jednak w tym, że – jak trafnie wskazał skarżąca – Sąd Okręgowy za decydujący co do sprawstwa oskarżonego R. R. uznał ten dowód, bez wnikliwego, zgodnego z dyrektywami określonymi w art.7 kpk odniesienia się do innych dowodów zgromadzonych w sprawie. Sąd odwoławczy podziela pogląd skarżącej co do tego, że świadomość oskarżonego co do celu w jakim pozyskiwany materiał porównawczy w postaci zapisu jego chodu w znacznym stopniu osłabia moc dowodową opinii. Zwłaszcza mając na uwadze inne dowody i ich wiarygodność, do czego Sąd Apelacyjny odniesie się w dalszej części niniejszego uzasadnienia. Ad. a. tiret drugie i trzecie pkt 1., 2., 3. Zarzuty są trafne. Odnosząc się do dokonanej przez Sąd Okręgowy oceny wiarygodności wyjaśnień oskarżonego R. R. (str.10 uzasadnienia wyroku) wskazać na wstępie należy, że nie jest ona dostatecznie wnikliwa. Wskazywana przez Sąd I instancji ich konsekwencja dotyczy w zasadzie jedynie zaprzeczania swemu sprawstwu w zakresie zarzuconego mu czynu, pobytu w G. (1) w inkryminowanym czasie oraz znajomości ze współoskarżonym D. N.. Nie sposób natomiast podzielić poglądu, że podawane przez niego okoliczności potwierdziły się. Na wstępie wskazać należy na „rozwojowy” charakter wyjaśnień oskarżonego. Będąc przesłuchiwanym po raz pierwszy w toku postępowania przygotowawczego (k.476v-477 akt sprawy) odnosił się do dnia 26 maja 2021r. wskazując w sposób dość ogólny co i gdzie robił tego dnia. Jego wyjaśnienia nie dotyczą natomiast inkryminowanego czasu, tj. późnych godzin wieczornych 25 maja 2021r. W swoich wyjaśnieniach wskazał, że zgubił paszport i w związku z tym wydany mu został przez paszport ważny przez 14 dni. Okoliczność ta nie została jednak potwierdzona przez Konsulat Ukrainy (k.1051 akt sprawy). W początkowej fazie przesłuchania podał, że 26 maja 2021r. płacił za paliwo kartą bankomatową żony aby w jego końcowej fazie wskazać, że nie korzysta z tej karty. Rację należy również przyznać skarżącej (str.10 apelacji), że dokonanie płatności z konta M. R. aplikacją zainstalowaną w telefonie z kartą zarejestrowaną na V. K. żadną miarą nie może przesądzać o tym, że transakcji tej osobiście dokonał oskarżony i to w miejscu i czasie, które wykluczałyby jego udział w zarzuconej mu zbrodni (późnowieczorne godziny 25 maja 2021r. w G. (1)). Oskarżony R. R. zaprzeczył aby posługiwał się telefonem o numerze (...), z którego wykonywane były połączenia do i od pokrzywdzonego w inkryminowanym czasie, podczas gdy ten numer telefonu był na niego zarejestrowany (k.1047 akt sprawy) i – co wymaga podkreślenia – na podstawie paszportu, którym wylegitymował się czasie przesłuchania (k.577-652 akt sprawy). Wskazywanie zatem przez niego jakoby ktoś inny posłużył się jego dokumentem tożsamości celem aktywowania wskazanego wyżej numeru telefonu jest – w ocenie Sądu Apelacyjnego – całkowicie niewiarygodne. Odnosząc się do zarzutu skarżącej, że nie dokonano weryfikacji wyjaśnień oskarżonego R. R. związanych z domniemanymi jego pracodawcami, w tym spółką (...) sp. z o.o., wskazać należy, że oskarżony został 24 lutego 2020r. zarejestrowany w Urzędzie Pracy w G. przez ten podmiot (k.880, 909 akt sprawy), jednak pracy nie podjął (informacja z 31 marca 2020r. (k.1086 akt sprawy). Brak jest w aktach sprawy jakichkolwiek wiarygodnych dowodów (poza gołosłownym twierdzeniem oskarżonego wyrażonym w toku trzeciego przesłuchania), że byli inni jeszcze „partnerzy” zatrudniający oskarżonego. Całkowicie dowolne zatem są sugestie oskarżonego R. R. jakoby ktoś związany z jego potencjalnym pracodawcą (oskarżony nie wskazał kto miałby to być) lub innym „partnerem” miałby wykorzystać jego paszport celem pozyskania numeru telefonu (...). Za całkowicie dowolne a zatem nieuprawnione uznać należy dywagacje Sądu I instancji co do tego w jakich okolicznościach mogło do tego dojść (str.15 uzasadnienia wyroku). W tym zakresie Sąd odwoławczy podziela argumentację przedstawioną przez skarżącą w omawianym środku odwoławczym (str.10-11 apelacji). Poza połączeniami z pokrzywdzonym oraz z oskarżonym D. N. z tego numeru telefonu w inkryminowanym czasie została zamówiona taksówka z ul. (...) (gdzie sprawcy pozostawili samochód, którym poruszali się) na ul. (...) (w mieszkaniu przy tej ulicy doszło do inkryminowanego zdarzenia) w G. (1). Okoliczność, że przy oskarżonym R. R. zatrzymano aparat telefoniczny z innym numerem telefonu (k.527 akt sprawy) nie może skutkować uznaniem braku związku oskarżonego z numerem (...). Wskazać bowiem w tym miejscu należy, że nie był to jedyny przypadek rozbieżności między dokumentami, a stanem faktycznym w odniesieniu do tego oskarżonego. Jak bowiem wynika choćby z jego wyjaśnień, wykonując przewozy pasażerów w ramach korporacji (...)korzystał z samochodu zarejestrowanego na swojego teścia, również aplikacja zarejestrowana była na inną osobę – P. F.. Nadto numer ten ((...)) aktywowany był nie na oskarżonego R. R., a na jego teścia V. K.. Z uwagi na fakt, że twierdzenie oskarżonego jakoby mapa GPS w telefonie z zarejestrowaną na V. K. kartą na numer (...)potwierdzała obecność w W. w godzinach 20-21 25 maja 2021r. osoby posiadającej ten telefon nie dotyczy karty z numerem telefonu (...) zarejestrowanej na oskarżonego R. R., z którego łączono się z pokrzywdzonym w inkryminowanym czasie takie twierdzenia mogą zostać uznane tylko za nieudolnie konstruowaną linię obrony. W toku kolejnego przesłuchania (k.673-675 akt sprawy) oskarżony rozwinął swoje wyjaśnienia o szczegóły, których wcześniej nie podawał; cały czas jednak dotyczyły one tego co robił 26 maja 2021r., a zatem dzień po rozboju, którego dotyczy przedmiotowa sprawa. Na marginesie zatem jedynie wskazać należy, że przedłożony przez obrońcę oskarżonego wydruk transakcji dotyczy rachunku żony oskarżonego, nie zaś samego oskarżonego. Nadto, żadnego potwierdzenia nie znalazło stanowisko oskarżonego jakoby podpisał dokument zwrotu świec jakie tego dnia miał zakupić. Odnosząc się do inkryminowanego czasu, tj. nocy z 25 na 26 maja 2021r. wskazał jedynie lakonicznie, że był wówczas w domu z żoną, a w okolicach 25 maja 2021r. nie opuszczał W.. Dopiero przesłuchanie w toku postępowania jurysdykcyjnego dotyczyło dnia 25 maja 2021r. Oskarżony podał wówczas, że ten dzień jest ważny dla niego i jego żony z uwagi na to, że jest rocznicą ich spotkania. Poza tym, że jego wcześniejsze wyjaśnienia nie zawierają takich informacji, wskazać należy, że żona oskarżonego podała w tym zakresie inny dzień - 26 maja (k.835 akt sprawy). Żadnego znaczenia dla ustaleń faktycznych poczynionych w sprawie nie może mieć wskazana przez Sąd I instancji (str. 15 uzasadnienia wyroku) okoliczność, że prokurator nie wnioskował o zastosowania wobec oskarżonego R. R. izolacyjnego środka zapobiegawczego. Nie sposób bowiem uznać aby w związku z tym „nie za bardzo wierzył w sprawstwo oskarżonego” skoro wniósł przeciw niemu akt oskarżenia. Z uwagi na fakt, że wnioskowanie o stosowanie tymczasowego aresztowania na etapie postępowania przygotowawczego należy do wyłącznej prerogatywy prokuratora, brak jest podstaw do czynienia szerszych rozważań w tym zakresie i należy przyjąć argumentację przedstawioną w tej kwestii przez skarżącą (str.10 apelacji). Na marginesie zatem jedynie, idąc tokiem rozumowania Sądu I instancji, należałoby uznać, że wyjazd oskarżonego R. R. na stałe do Stanów Zjednoczonych w toku toczącego się przeciwko niemu postępowania karnego przed Sądem Okręgowym świadczy o tym, że oskarżony „nie za bardzo wierzy w swą niewinność”, a wyjazd był ucieczką przed konsekwencjami popełnionego przestępstwa. Podobnie dowodu niewinności oskarżonego nie może stanowić okoliczność, że dobrowolnie stawił się na przesłuchanie w toku postępowania przygotowawczego. Porównując wyjaśnienia oskarżonego R. R. i zeznania jego żony – świadka M. R. nie sposób zatem podzielić stanowiska Sądu I instancji, że dowody te są spójne i to „co do najdrobniejszych szczegółów”. Nie bez znaczenia przy tym pozostaje, że szczegóły o jakich wspomina Sąd Okręgowy znalazły się dopiero w trzecich z kolei wyjaśnieniach oskarżonego (k.1405v-1406v akt sprawy) złożonych 31 marca 2022r., a zatem po złożeniu pierwszych zeznań przez świadka M. R., co miało miejsce 13 października 2021r. (k.835 akt sprawy). Nie sposób również przyznać waloru wiarygodności zeznaniom żony oskarżonego tylko z tego powodu, że znalazły one odzwierciedlenie w filmikach z mediów społecznościowych (str.12 uzasadnienia wyroku). Trafnie bowiem wskazała apelująca (str.9 apelacji) na brak możliwości weryfikacji tego kiedy owe relacje faktycznie zostały nagrane; znalazło to potwierdzenie w opinii z zakresu informatyki śledczej (k.1909-1911 akt sprawy). Podkreślenia również wymaga, że przed złożeniem pierwszych zeznań przez M. R., co miało miejsce 13 października 2021r. oskarżony R. R. w żadnym stopniu w swoich wyjaśnieniach nie odnosił się do tego co robił 25 maja 2021r. Dopiero w wyjaśnianiach złożonych 31 marca 2022r. wskazał na tę datę i aktywności podejmowane z żoną oraz czynione zakupy, choć już w ich dalszej części wskazał na to, że zakupy te robił 26 maja 2021r. Aprobatę Sądu II instancji zyskały również wątpliwości skarżącej co do wiarygodności zeznań świadka O. H. i przedstawiona na poparcie tego stanowiska argumentacja (str.9 apelacji), do której Sąd II instancji odwołuje się w tym miejscu w pełni ją aprobując. Mając na uwadze fakt, że zeznania świadka dotyczą 26 maja 2021r., nie zaś 25 maja 2021r., kiedy doszło do inkryminowanego zdarzenia Sąd odwoławczy nie dostrzega niezbędnej konieczności przesłuchania przy ponownym rozpoznaniu sprawy matki świadka – L. H. na okoliczność wskazaną w pkt a. tiret drugie zarzutów omawianej apelacji. Oskarżony w polskim procesie karnym ma oczywiście prawo do dowolnego kształtowania swojej linii obrony, w tym składania wyjaśnień na każdym etapie postępowania, jednak mając na względzie poczynione wyżej rozważania nie sposób podzielić stanowiska Sądu Okręgowego, jakoby jego wyjaśnienia były spójne i zgodne z innymi dowodami. Zwłaszcza przy uznaniu, że dowody te nie zostały przez Sąd Okręgowy ocenione zgodnie z dyrektywami określonymi w art.7 kpk. Pełną akceptację Sądu II instancji zyskała argumentacja skarżącej dotycząca opisu jednego ze sprawców dokonanego przez świadka A. P. (str.11 apelacji). Nadto wskazać należy, że zeznając w toku postępowania przez Sądem Okręgowym świadek podała, że: „nie był ciemny jak Arab ale biały też nie był” (k.1844 akt sprawy). Nie bez znaczenia również pozostaje, że do inkryminowanych zdarzeń doszło w czasie epidemii COVID. Obaj sprawcy mieli na twarzy maseczki, a na głowach czapki (patrz: dokumentacja z monitoringów). Nie sposób również jako dowodu niewinności oskarżonego R. R. uznać zeznań świadka B. T.. W tym zakresie argumentacja skarżącej (str.11 apelacji) również zyskała aprobatę Sądu II instancji i do niej Sąd Apelacyjny odwołuje się nie stwierdzając potrzeby powtarzania jej w tym miejscu. Ad. b. Zarzut jest trafny. Po dokonaniu bowiem dowolnej, sprzecznej z dyrektywami określonymi w art.7 kpk części dowodów zgromadzonych w sprawie doszło do błędu w ustaleniach faktycznych poprzez uznanie, że oskarżony R. R. nie dopuścił się zarzuconego mu czynu. Apelacja obrońcy oskarżonego D. N. Ad. tiret pierwsze, drugie i trzecie. Zarzuty nie są trafne. W oparciu o oceniony swobodnie, zgodnie z dyrektywami określonymi w art.7 kpk materiał dowodowy w odniesieniu do tego oskarżonego Sąd Okręgowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne w zakresie odpowiedzialności karnej oskarżonego D. N.. W szczególności brak jest podstaw do przyjęcia za skarżącym, że sprawcy nie posługiwali się scyzorykiem w czasie inkryminowanego zdarzenia. Nie sposób bowiem podzielić stanowiska skarżącego, że przedmiotowym scyzorykiem posługiwał się tylko pokrzywdzony, skoro w swoich zeznaniach wprost podał, że sprawcy mu nim grozili. To, czy po opuszczeniu przez nich miejsca zdarzenia pokrzywdzony użył tego narzędzia do uwolnienia się z więzów pozostaje bez wpływu na prawidłowość przyjęcia kwalifikacji prawnej czynu jako rozboju z użyciem niebezpiecznego narzędzia w rozumieniu art.280 § 2 kk. Skutku oczekiwanego przez skarżącego nie może przynieść rozważanie nad różnicą pomiędzy określeniami „nóż” i „scyzoryk”, w szczególności w języku portugalskim. Sąd I instancji bowiem ustalił, że sprawcy, z których jednym był oskarżony D. N. posłużyli się scyzorykiem (pkt I wyroku), zaś w części motywacyjnej zaskarżonego orzeczenia wskazał powody dla których uznał, że wypełniło to znamiona zbrodni z art.280 § 2 kk (str.17 uzasadnienia wyroku). Skarżący nie podjął jakiejkolwiek polemiki z poglądem Sądu Okręgowego co zwalnia Sąd II instancji od konieczności czynienia szerszych rozważań w tym zakresie i pozwala na odwołanie się do nich, gdyż w pełni je akceptuje. Dokonanie przez Sąd I instancji wszechstronnej oceny wszystkich istotnych okoliczności, tak w zakresie ustaleń faktycznych, jak i argumentacji prawnej, co wynika z uzasadnienia wyroku, uprawnia Sąd odwoławczy do ograniczenia swojego uzasadnienia w tym zakresie do odesłania do tej argumentacji bez narażenia się na zarzut obrazy art.433 § 2 kpk (patrz: wyroki Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z: 19 grudnia 2024r. II AKa 310/21, 9 października 2024r. II AKa 350/23, 8 sierpnia 2024r, II AKa 12 lipca 2024r. II AKa 141/24, 5 lipca 2024r. II AKa 39/24, 27 czerwca 2024r. II AKa 2/24, 2 maja 2024r. II AKa 331/23, 11 kwietnia 2024r. II AKa 262/23, 27 marca 2024r. II AKa 201/23, 14 marca 2024r. II AKa 383/13 i II AKa 251/21, 31 stycznia 2024r. II AKa 318/23, 21 grudnia 2023r. II AKa 127/23;wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 24 maja 2022r., II AKa 318/21; postanowienia Sądu Najwyższego z: 28 kwietnia 2022r. III KK 133/22, 7 kwietnia 2022r. IV KK 280/21, 15 marca 2022r. IV K 14/22, 2 marca 2022r. II KK 58/22). Pełną akceptację Sądu II instancji zyskały również zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku rozważania Sądu Okręgowego co do wypełnienia przez oskarżonego D. N. znamion rozboju. Także i w tym zakresie skarżący nie odniósł się do argumentacji Sądu I instancji. Tym samym nie sprostał elementarnym zasadom, wymaganym przy formułowaniu zarzutów, stanowiących element niezbędny środka odwoławczego wnoszonego i popieranego przed Sądem odwoławczym przez obrońcę jako podmiot kwalifikowany. Podobna praktyka obrońcy nie tworzy przy tym po stronie Sądu II instancji obowiązku poszukiwania w zaskarżonym rozstrzygnięciu wszelkich uchybień, jakie mogły zaistnieć w danej sprawie, a jedynie badanych z urzędu, o których mowa w art.439 kpk. Nie jest bowiem rzeczą Sądu odwoławczego przejmowanie roli skarżącego i doszukiwanie się uchybień w zaskarżonym orzeczeniu ponad to, co wyraźnie wskazał skarżący. Skarżący jest podmiotem profesjonalnym świadczącym usługi prawne w tym obronę, toteż wymagania wobec niego przekraczają ogólne sformułowanie wątpliwości co do powziętej przez sąd decyzji procesowej, dla poparcia podniesionego zarzutu. Żadnego znaczenia dla kwestii odpowiedzialności karnej oskarżonego za przypisany mu czyn nie ma podnoszona przez skarżącego (a niekwestionowana) okoliczność, że sprawcy porzucili skradzione w trakcie rozboju przedmioty. Sprawca bowiem, który dokonuje zaboru cudzej rzeczy z zamiarem niezwłocznego jej porzucenia, zamierza postąpić z nim jak właściciel, dopuszcza się zatem kradzieży (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 26 września 2018r., II AKa 279/18; Uchwała Sądu Najwyższego z 23 kwietnia 1998r., I KZP 1/98). Wobec powyższego brak jest podstaw do uznania, że doszło do obrazy prawa materialnego poprzez przyjęcie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu D. N. z art.280 § 2 kk, nie zaś – jak postuluje skarżący - z art.217 § 1 kk. |
||
Wnioski |
||
Apelacja oskarżyciela publicznego uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego jej rozpoznania. Apelacja obrońcy D. N. 1. zmiana zaskarżonego orzeczenia i przyjęcie kwalifikacji prawnej z art.217 § 1 wymierzenie kary na podstawie tego przepisu nadto 2. skierowanie sprawy do postępowania mediacyjnego przez Sąd Odwoławczy - poprzedzonego poszukiwaniem pokrzywdzonej - wydanie w tym celu Europejskiego Nakazu Dochodzeniowego. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny ☐ zasadne ☐ częściowo zasadne ☒ niezasadne |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosków za zasadne, częściowo zasadne albo niezasadne. |
||
Apelacja oskarżyciela publicznego Zasadność zarzutów apelacyjnych. Apelacja obrońcy D. N. Ad. 1. Niezasadność zarzutów apelacyjnych. Ad. 2. Argumentacja zawarta w protokole rozprawy odwoławczej. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
Nie dotyczy |
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
Nie dotyczy |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
1.5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Wyrok w odniesieniu do oskarżonego D. N.. |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Nietrafność zarzutów apelacyjnych, brak przesłanek z art.439 § 1 kpk i art.440 kpk. |
|
1.5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Nie dotyczy |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
Nie dotyczy |
1.5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
1.5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
Nie dotyczy |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
Nie dotyczy |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
Nie dotyczy |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
Nie dotyczy |
|||
4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
Sąd Apelacyjny ma pełną świadomość tego, że w świetle aktualnego brzmienia art.437 § 2 zd. drugie kpk oraz utrwalonego na kanwie tego przepisu orzecznictwa, możliwość uchylenia wyroku uniewinniającego i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania związana z regułą ne peius określoną w art.454 § 1 kpk zachodzi dopiero wtedy, gdy sąd odwoławczy - w wyniku usunięcia stwierdzonych uchybień stanowiących jedną z podstaw odwoławczych określonych w art.438 pkt 1-3 kpk - stwierdza, że zachodzą podstawy do wydania wyroku skazującego czemu stoi na przeszkodzie zakaz określony w art.454 § 1 kpk. Sama tylko możliwość wydania takiego wyroku w ponownym postępowaniu przed sądem pierwszej instancji jest niewystarczająca dla przyjęcia wystąpienia reguły ne peius określonej w art.454 § 1 kpk (postanowienia Sądu Najwyższego z: 31 lipca 2024r. I KS 22/24, 26 lipca 2024r. IV KS 26/24; uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z 20 września 2018r., I KZP 10/18). W niniejszej sprawie stwierdzić należy, że dostrzeżone przez Sąd Apelacyjny uchybienia zaistniałe w postępowaniu przez Sądem I instancji pozwalały na wydanie wyroku kasatoryjnego. Ocena tych samych dowodów, które były przedmiotem oceny przez Sąd I instancji, doprowadziła Sąd II instancji do wniosku, że oskarżony R. R. popełnił zarzucane mu przestępstwo. Zdaniem Sądu Apelacyjnego nie ulega wątpliwości, że oceniając te same dowody, które zostały przeprowadzone w postępowaniu przed Sądem I instancji należy wysnuć odmienne wnioski – postulowane przez skarżącego oskarżyciela publicznego. Ze względu na wskazane już wyżej okoliczności należało uznać, że wyrok uniewinniający w odniesieniu do oskarżonego R. R. nie był trafny. W takim stanie rzeczy reguła ne peius unormowana w przepisie art.454 § 1 kpk skutkowała koniecznością uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. W ocenie bowiem Sądu Apelacyjnego, dokonanie swobodnej, zgodnej z zasadami prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego oceny dowodów pozwala przyjąć, że zachodziła podstawa do wydania wyroku skazującego, czemu na przeszkodzie stoi zakaz unormowany w art.454 § 1 kpk (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z 20 czerwca 2024r., II KS 21/24; postanowienie Sądu Najwyższego z 8 grudnia 2021r., V KS 32/21). Wydanie orzeczenia kasatoryjnego w odniesieniu do oskarżonego R. R. skutkowało koniecznością uchylenia orzeczenia w zakresie dowodów rzeczowych (pkt V zaskarżonego wyroku). |
|||
1.5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy sąd orzekający winien dokonać swobodnej, zgodnej z zasadami logicznego rozumowania oraz pozostałymi dyrektywami wskazanymi w art.7 kpk oceny dowodów zgromadzonych w sprawie w odniesieniu do oskarżonego, co do którego uchylono wyrok, a sprawę przekazano do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Winien nadto mieć na względzie zapatrywania prawne Sądu odwoławczego zawarte w niniejszym uzasadnieniu, zgodnie z treścią art.442 § 3 kpk. Winien również rozważyć zasadność zastosowania art.442 § 2 kpk, jeżeli zajdą ku temu podstawy. Wskazać jednakże w tym miejscu należy, że zapatrywania prawne i wskazania Sądu odwoławczego co do dalszego postępowania mogą stracić wiążący dla sądu orzekającego charakter, jeżeli dojdzie do zmiany stanu prawnego, sytuacji procesowej lub okoliczności faktycznych przy ponownym rozpoznaniu sprawy (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z 8 marca 2018r., SNO 3/18; P. Hofmański, Samodzielność jurysdykcyjna..., s. 237; Świecki Dariusz (red), Kodeks postępowania karnego, t.30, Lex/el/2023). |
|||
1.5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
Nie dotyczy |
Nie dotyczy |
||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
III. |
Na mocy przepisów art.626 § 1 kpk, art.1, art.2 ust.1 pkt 5 ustawy z 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawcach karnych Sąd Apelacyjny zasądził na rzecz Skarbu Państwa od oskarżonego D. N. 400 zł. tytułem opłaty za odwoławcze oraz obciążył go wydatkami tego postępowania w części związanej z jego w nim udziałem. Brak jest bowiem podstaw do zwolnienia go od obowiązku ich ponoszenia. |
7. PODPISy |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1. |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
oskarżyciel publiczny |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
wina, w odniesieniu do oskarżonego R. R. |
|||||
1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.1.4. Wnioski |
||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
Zmiana |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
2. |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca oskarżonego D. N. |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
kwalifikacja prawna czynu |
|||||
1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.1.4. Wnioski |
||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Gdańsku
Osoba, która wytworzyła informację: Krzysztof Ciemnoczołowski, Krzysztof Noskowicz
Data wytworzenia informacji: