Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 283/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.

1CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Słupsku z 13 czerwca 2022r. w sprawie II K 72/21

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

P. Z.

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego.

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

P. Z.

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego.

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego.

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego.

1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp

Zarzuty

Apelacja obrońcy oskarżonego

Błąd w ustaleniach faktycznych (art. 438 pkt 3 KPK) mający istotny wpływ na treść orzeczenia a polegający na błędnej ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego i przyjęciu, że oskarżony usiłował dokonać popełnienia przestępstwa z art. 148 § 1 kk działając z zamiarem ewentualnym, podczas gdy prawidłowo i wnikliwie dokonana ocena całości zebranego w sprawie materiału dowodowego, chociażby wyjaśnień oskarżonego oraz niepozbawionych waloru wiarygodności zeznań świadków potwierdzających dalszy przebieg zdarzenia, nie wskazuje, aby oskarżony przewidywał możliwość pozbawienia życia J. R. i godził się na to, w szczególności mając na względzie brak jakiekolwiek motywu i uprzedniego konfliktu między oskarżonym a pokrzywdzonym, a przede wszystkim zachowania oskarżonego po zdarzeniu - tj. faktu niezwłocznego i konsekwentnego poszukiwania przez oskarżonego pomocy wśród innych osób, pracowników stacji benzynowej (...) w C., a finalnie funkcjonariuszy Komendy Powiatowej Policji w C., jednocześnie doprowadzając do niezwłocznego udzielenia pokrzywdzonemu pomocy medycznej, co jednoznacznie prowadzi do wniosku, że oskarżony nie dopuścił się przypisanego mu czynu w zamiarze ewentualnym.

Apelacja Prokuratora

I.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych z podstawę orzeczenia, poprzez przyjęcie, iż P. Z. działał z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia J. R., podczas gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci przede wszystkim oględzin miejsca zdarzenia, opinii sądowo-lekarskiej uzyskanej do sprawy, opinii psychiatrycznej i psychologicznej, zeznań świadków, wskazuje na działanie P. Z. z zamiarem nagłym bezpośrednim pozbawienia życia J. R.,

II.  rażąca niewspółmierność orzeczonej w punkcie 1. kary wymierzonej oskarżonemu P. Z., w stosunku do charakteru naruszonego dobra prawnego, ciężaru gatunkowego zarzuconego mu przestępstwa, okoliczności jego popełnienia, wysokiego stopnia zawinienia, oraz wysokiego stopnia społecznej szkodliwości rozpatrywanego czynu zabronionego, będącą wynikiem niedostatecznego uwzględnienia okoliczności obciążających oskarżonego, w tym dotychczasowej linii życia oskarżonego, wprowadzenia się dobrowolnie i samodzielnie w stan wyłączający poczytalność wskutek zażywania narkotyków, w konsekwencji czego orzeczona kara jako rażąco niska i nie spełni swych celów represyjnych, zapobiegawczych i wychowawczych, które ma osiągnąć wobec oskarżonego oraz nie odpowiada wymogom w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa,

III.  rażąca niewspółmierność orzeczonego w punkcie 3. zadośćuczynienia w kwocie 20.0000 złotych na rzecz K. R., w stosunku do charakteru naruszonego dobra prawnego, ciężaru gatunkowego zarzuconego mu przestępstwa, okoliczności jego popełnienia, wysokiego stopnia zawinienia, oraz wysokiego stopnia społecznej szkodliwości rozpatrywanego czynu zabronionego, będącą wynikiem niedostatecznego uwzględnienia okoliczności obciążających oskarżonego, w konsekwencji czego orzeczony środek karny jako rażąco niski nie spełni swych celów represyjnych, a nade wszystko zapobiegawczych i wychowawczych, które ma osiągnąć wobec oskarżonego oraz nie odpowiada wymogom w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutów za zasadne, częściowo zasadne albo niezasadne

Apelacja obrońcy oskarżonego

Zarzut nie jest trafny. Sąd Apelacyjny podziela poglądy sądów powszechnych i Sądu Najwyższego przedstawione na str.3-4 omawianej apelacji, a dotyczące ustalenia zamiaru z jakim działała sprawca; nie mają one jednak odniesienia do realiów rozpoznawanej sprawy, a zatem nie mogą skutkować zmianą zaskarżonego orzeczenia w oczekiwanym przez skarżącego zakresie. Skutku oczekiwanego przez apelującego nie może również przynieść odwoływanie się do braku motywu, który miałby dla oskarżonego charakter obciążający. Ustalenie motywu działania nie stanowi bowiem warunku sine qua non przypisania sprawcy winy. Zatem brak ustalenia w tym zakresie W żadnym stopniu nie dyskwalifikuje zaskarżonego orzeczenia, gdyż motyw i cel, którym kierował się sprawca grają rolę uzupełniającą i drugoplanową, o ile w myśl specjalnej dyspozycji ustawy nie należą do znamion czynu przestępnego, co w przedmiotowej sprawie nie miało miejsca. Wskazać w tym miejscu godzi się, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądów powszechnych i Sądu Najwyższego, w sprawie może w ogóle nie dojść do ustalenia motywu działania sprawcy (patrz: wyroki Sądu Apelacyjnego w Gdańsku: z 24 marca 2022r. w sprawie II AKa 13/22, z 9 grudnia 2010r. w sprawie II AKa 309/10; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 30 maja 2007r. w sprawie II AKa 84/07; wyroki Sądu Najwyższego: z 5 października 1981r. w sprawie I KR 149/81; z 3 czerwca 1974r. w sprawie I KR 419/73). Ustalenie motywów działania sprawcy jest jednym z zadań procesu karnego, jednakże w konkretnych sprawach może się okazać, że nie jest to możliwe, gdyż sprawca czynu przestępnego motywów takich nie ujawnia, materiał dowodowy zaś nie pozwala na ich ustalenie. Również zazwyczaj w sprawach o zabójstwo sprawca nie wyraża swojego zamiaru, a ustala się go na podstawie okoliczności przedmiotowych i podmiotowych, jakie towarzyszą zabójstwu. Wskazać w tym miejscu należy, że trafnie wskazane przez Sąd I instancji dobre, koleżeńskie relacje między oskarżonym a pokrzywdzonym (str.24 uzasadnienia wyroku), z czego można wywodzić, że oskarżony nie miał motywu aby pozbawić życia pokrzywdzonego były jedną z podstaw, dla których Sąd Okręgowy nie podzielił zaprezentowanego w akcie oskarżenia stanowiska oskarżyciela publicznego o działaniu oskarżonego w zamiarze bezpośrednim. Sąd I instancji nie ustalił aby oskarżony celował nożem w dokładnie to miejsce, w które trafił cios. Stąd wskazywanie przez skarżącego, że umiejscowienie ciosu miało charakter przypadkowy (str.4 apelacji), nie może przynieść oczekiwanego przezeń rezultatu. Podobnie jak odwoływanie się do zachowania oskarżonego po popełnieniu przypisanej mu zbrodni. Zamiar sprawcy należy bowiem wywodzić z okoliczności zaistniałych w chwili popełnienia czynu zabronionego z uwzględnieniem tych, które do niego doprowadziły (jeżeli zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala na ustalenie motywu działania sprawcy). Okoliczności, do których odwołuje się skarżący na str.5 wywiedzionej apelacji mogą mieć znaczenie dla wymiaru kary (zachowanie się sprawcy po popełnieniu przestępstwa), ewentualnie do oceny czy nie zachodzą okoliczności wyłączające lub umniejszające winę. Sąd Apelacyjny nie podziela stanowiska skarżącego, że przebieg zdarzenia nie potwierdza działania oskarżonego z zamiarem ewentualnym zabójstwa pokrzywdzonego. Trafnie bowiem wskazał Sąd Okręgowy w części motywacyjnej zaskarżonego orzeczenia, że duża siła z jaką oskarżony zadał pokrzywdzonemu cios w plecy nożem o długości ostrza 21 cm. jednoznacznie wskazuje na to, że godził się (a zatem dział z zamiarem ewentualnym) na skutek w postaci śmierci pokrzywdzonego. Trafnie również podniósł Sąd I instancji (str.25 uzasadnienia wyroku), że wskazanie przez oskarżonego po zadaniu owego ciosu, że „zabił” mężczyznę, świadczy o tym, że godził się na taki skutek swojego zachowania. Skoro bowiem oskarżony – jak podał sam skarżący (str.5 apelacji) - wskazuje, że P. Z. apelował o wezwanie policji twierdząc, że „zabił chłopaka”, nie próbował on pomóc pokrzywdzonemu (skoro w jego ocenie ten już nie żył), a jego zamiarem było powiadomienie o tym fakcie organów ścigania. Okoliczność ta może być oceniana w kontekście wymierzonej oskarżonemu karym która ukształtowana została w dolnych granicach ustawowego zagrożenia.

Skutku oczekiwanego przez skarżącego nie może również przynieść odwoływanie się do utrwalonego stanowiska orzecznictwa, że o zamiarze zabójstwa nie decydują same w sobie ani wypowiadane słowa, ani rodzaj użytego narzędzie i lokalizacja urazu (str.5-6 apelacji). Sąd Okręgowy bowiem nie tylko na tym oparł ustalenia co do kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu P. Z. (str.23-25 uzasadnienia wyroku). Brak odniesienia się przez skarżącego do przedstawionej tam argumentacji zwalnia Sąd odwoławczy od konieczności czynienia szerszych rozważań w tym zakresie i pozwala na odwołanie się do wskazanych rozważań Sądu I instancji, które w pełni aprobuje. Sąd Apelacyjny bowiem w pełni aprobuje pogląd Sądu Najwyższego zwarty w postanowieniu z 2 marca 2022r. w sprawie II KK 58/22, zgodnie z którym dokonanie przez Sąd I instancji wszechstronnej oceny wszystkich istotnych okoliczności, tak w zakresie ustaleń faktycznych, jak i argumentacji prawnej, co wynika z uzasadnienia wyroku, uprawnia Sąd odwoławczy do ograniczenia swojego uzasadnienia w tym zakresie do odesłania do tej argumentacji.

Apelacja Prokuratora

Oskarżyciel publiczny nie złożył wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku Sądu II instancji, co – zgodnie z treścią art.423 § 1a kpk w zw. z art.457 § 2 kpk – zwalnia Sąd odwoławczy od sporządzenia uzasadnienia w zakresie apelacji wywiedzionej przez Prokuratora.

Wnioski

Apelacja obrońcy oskarżonego

1.  zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od przypisanego mu czynu,

alternatywnie

2.  zmiana kwalifikacji prawnej czynu i uznanie, że oskarżony wypełnił znamiona czynu określonego w art. 156 § 1 pkt 2 KK (ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci innego ciężkiego kalectwa) i zastosowanie wobec oskarżonego łagodnego wymiaru kary,

3.  zmiana zaskarżonego wyroku w zakresie orzeczonych kosztów sądowych (pkt. 8 wyroku), którymi obciążony został w całości oskarżony - poprzez nieobciążanie oskarżonego kosztami postępowania z uwagi na jego trudną sytuację materialną spowodowaną brakiem jakiegokolwiek dochodu oraz tymczasowym aresztowaniem od dnia 27 grudnia 2020 r.

Apelacja Prokuratora

I.  zmiana punktu 1. zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie, iż P. Z. działał z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia J. R., oraz orzeczenie, na zasadzie art.14 § 1 kk w zw. z art.148 § 1 kk, przy zastosowaniu art.11 § 3 kk, kary 15 lat pozbawienia wolności,

II.  zmiana punktu 3. wyroku i orzeczenie, na zasadzie art.46 § 1 kk, zadośćuczynienia w kwocie 50.000 złotych na rzecz K. R.,

III.  w pozostałym zakresie utrzymanie wyroku w mocy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosków za zasadne, częściowo zasadne albo niezasadne.

Apelacja obrońcy oskarżonego

Ad.1., 2. Niezasadność zarzutów apelacji.

Ad. 3. Postulat zawarty w tym wniosku apelacji zasługuje na uwzględnienie. Sytuacja materialna oskarżonego w połączeniu z perspektywą odbycia wieloletniej kary pozbawienia wolności nie daje podstaw do obciążenia go w pełni kosztami sądowymi za postępowanie pierwszoinstancyjne. Stąd zmiana wyroku poprzez obciążenie go jedynie opłatą za to postępowanie. Podkreślenia jednak wymaga, że wniosek ów winien znaleźć podstawę w stosownym zarzucie apelacyjnym, którego skarżący nie sformułował. Od profesjonalnych reprezentantów procesowych stron Sąd Apelacyjny oczekuje tymczasem formułowania wewnętrznie spójnych środków odwoławczych.

Apelacja Prokuratora

Oskarżyciel publiczny nie złożył wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku Sądu II instancji, co – zgodnie z treścią art.423 § 1a kpk w zw. z art.457 § 2 kpk – zwalnia Sąd odwoławczy od sporządzenia uzasadnienia w zakresie apelacji wywiedzionej przez Prokuratora.

1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Nie dotyczy.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy

1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Zaskarżony wyrok poza zmienioną jego częścią.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Niezasadność zarzutów apelacyjnych, poza uznanym częściowo za zasadny wnioskiem dotyczącym kosztów postępowania. Brak przesłanek z art.439 § 1 kpk i art.440 kpk.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Pkt 8 wyroku w zakresie kosztów postępowania.

Zwięźle o powodach zmiany

Częściowa zasadność wniosku o zwolnienie oskarżonego od kosztów postępowania przed Sądem I instancji.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

4.1.

Nie dotyczy

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Na mocy przepisów § 2, § 4 ust.1, § 17 ust.2 pkt.5 i § 20 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3.10.2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu orzeczono o kosztach obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu w postępowaniu odwoławczym.

1Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV.

O kosztach sądowych w postępowaniu odwoławczym Sąd Apelacyjny orzekł na mocy art.626 § 1 kpk w zw. z art.624 kpk i zwolnił oskarżonego od obowiązku ich ponoszenia a jego wydatkami obciążył Skarb Państwa uznając, że w jego aktualnej sytuacji finansowej i w perspektywie odbycia orzeczonej kary pozbawienia wolności obciążanie go nimi stanowiłoby dla niego nadmierną uciążliwość.

1PODPISY

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1.

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina, kara

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana