II AKa 175/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Gdańsku z 2023-08-18
Sygn. akt II AKa 175/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 sierpnia 2023 r.
Sąd Apelacyjny w Gdańsku II Wydział Karny
w składzie:
Przewodniczący: SSA Dorota Rostankowska (spr.)
Sędziowie: SA Sebastian Brzozowski
SA Andrzej Czarnota
Protokolant: staż. Sławomir Dziurdź
przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w G. R. B.
po rozpoznaniu w dniu 18 sierpnia 2023 r.
sprawy
A. S. s. E., ur. (...) w E. oskarżonego z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. w zb. z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę
od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 10 marca 2023 r., sygn. akt XIV K 160/20
I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;
II. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. G., Kancelaria Adwokacka w G. kwotę 1476 (jeden tysiąc czterysta siedemdziesiąt sześć) złotych brutto tytułem pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu w postępowaniu odwoławczym;
III. zwalnia oskarżonego od opłaty za postępowanie odwoławcze, a jego wydatkami obciąża Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
UZASADNIENIE |
|||
|
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II AKa 175/23 |
|
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1. |
||
|
1CZĘŚĆ WSTĘPNA |
|||
|
0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|
Wyrokiem z 10 marca 2023r. w sprawie XIV K 160/20 Sąd Okręgowy w Gdańsku I. oskarżonego A. S. w ramach zarzutu oskarżenia uznał za winnego popełnienia tego, że w dniu 11 lipca 2020 roku w G., działając w zamiarze ewentualnym, zmierzał bezpośrednio do pozbawienia życia J. H. w ten sposób, że zadał mu ranę kłutą klatki piersiowej po stronie lewej zlokalizowaną w linii środkowo-obojczykowej lewej, penetrującą do wnętrza klatki piersiowej na głębokość około 5 cm, której kanał przebiegał od przodu, góry i boku do tyłu, przyśrodka i dołu, z uszkodzeniem mięśnia piersiowego większego lewego i lewostronnym krwiakiem jamy opłucnej o objętości około 900-1100 ml oraz uszkodzeniem żyły i ściany przedniej serca przykoniuszkowo z tamponadą serca tj. krwiakiem w worku osierdziowym, powodując tym samym ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na szybką i skuteczną specjalistyczną pomoc medyczną udzieloną pokrzywdzonemu, obejmującą m.in. pilną (ze wskazań życiowych) operację kardiochirurgiczną – sternotomię z zaopatrzeniem rany serca i ewakuacją krwi z worka osierdziowego i jamy opłucnej lewej, przy czym czynu tego dopuścił się przed upływem 5 lat od odbycia w okresie od 02 kwietnia 2014 roku do 01 kwietnia 2016 roku kary 2 lat pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 18 stycznia 2008 roku w sprawie sygn. akt II K 1087/07 za umyślne przestępstwo podobne kwalifikowane z art. 280 § 1 k.k. w zb. z art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i czyn ten zakwalifikował jako zbrodnię z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. w zb. z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to skazał go i przy zastosowaniu art. 11 § 3 k.k. na mocy art. 148 § 1 k.k. wymierzył mu karę 8 (ośmiu) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności; II. na mocy art. 63 § 1 i 5 k.k. na poczet orzeczonej w punkcie I wyroku kary pozbawienia wolności zaliczył zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie od dnia 11 lipca 2020 roku godz. 23:40 do dnia 05 grudnia 2022 roku godz.14:40 i od dnia 31 stycznia 2023 roku godz. 09:34 do dnia 31 stycznia 2023 roku godz. 14:40, zaokrąglając w górę do pełnego dnia i przyjmując, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności; III. na mocy art. 626 § 1 k.p.k., art. 624 § 1 k.p.k. oraz art. 17 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych zwolnił oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych. |
|
0.11.2. Podmiot wnoszący apelację |
|
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|
☐ oskarżyciel posiłkowy |
|
☐ oskarżyciel prywatny |
|
☒ obrońca |
|
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|
☐ inny |
|
0.11.3. Granice zaskarżenia |
|
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
|
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
|
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
|
☐ |
co do kary |
|||
|
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
|
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
|
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
|
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
|
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
|
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
|
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
|
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
|
☐ |
||||
|
☐ |
brak zarzutów |
|||
|
0.11.4. Wnioski |
|
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
|
1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
|
0.12.1. Ustalenie faktów |
|
0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
|
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
|
A. S. |
Sąd odwoławczy nie prowadził postępowania dowodowego. |
||||
|
0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
|
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
|
A. S. |
Sąd odwoławczy nie prowadził postępowania dowodowego. |
||||
|
0.12.2. Ocena dowodów |
|
0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
|
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|
Sąd odwoławczy nie prowadził postępowania dowodowego. |
Sąd odwoławczy nie prowadził postępowania dowodowego. |
|
|
0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
|
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|
Sąd odwoławczy nie prowadził postępowania dowodowego. |
Sąd odwoławczy nie prowadził postępowania dowodowego. |
|
|
1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
|
Lp |
Zarzut |
|
|
Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść orzeczenia, a to poprzez uznanie oskarżonego A. S. za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w akcie oskarżenia i zakwalifikowanie tego czynu z art. 13§1 k.k. w zw. z art.148§1 k.k. w zb. z art.156§1 pkt.2 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art.64§1 k.k. podczas kiedy ocena materiału dowodowego winna skutkować zmianą opisu czynu poprzez przyjęcie, iż A. S. brał udział w bójce używając noża czym naraził J. H. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia powodując u niego obrażenia ciała w postaci rany kłutej klatki piersiowej po stronie lewej zlokalizowaną w linii środkowo-obojczykowej lewej, penetrującą do wnętrza klatki piersiowej na głębokość około 5 centymetrów, której kanał przebiegał od przodu, góry i boku do tyłu, przyśrodka i dołu z uszkodzeniem mięśnia piersiowego większego lewego i lewostronnym krwiakiem jamy opłucnej o objętości około 900-1100 ml oraz uszkodzeniem żyły i ściany przedniej serca przykoniuszkowo z tamponadą serca tj. krwiakiem w worku osierdziowym, przy czym czynu tego dopuścił się przed upływem 5 lat od odbycia w okresie od 02 kwietnia 2014 roku do 01 kwietnia 2016 roku kary 2 lat pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 18 stycznia 2008 roku w sprawie sygn. akt II K 1087/07 za umyślne przestępstwo kwalifikowane z art.280§ 1 k.k. w zb. z art.157§ 2 k.k. w zw. z art.11§ 2 k.k. i zakwalifikowaniem tego czynu z art. 158§2 k.k. w zb. z art.159 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art.64§1 k.k. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
|
Zarzut nie jest trafny. Na wstępie wskazać należy, że zarzut podniesiony w wywiedzionej apelacji jest wewnętrznie sprzeczny. W petitum apelacji skarżący podniósł bowiem jedynie zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, podczas gdy w jego uzasadnieniu (str.4 apelacji) wskazuje na zarzut obrazy przepisów postępowania, tj. art.7 kpk; z niego dopiero zaś wywodzi zarzut błędu w ustaleniach faktycznych. Tymczasem od profesjonalnych reprezentantów procesowych stron Sąd Apelacyjny oczekuje wewnętrznie spójnych pism procesowych. W realiach rozpoznawanej sprawy zarzut nie przyjęcia przez Sąd Okręgowy ustalenia, że oskarżony brał udział w bójce jest z gruntu chybiony. Bójka bowiem, w rozumieniu art.158 kk i art.159 kk, o ustalenie której skarżący postuluje to starcie co najmniej trzech osób. Tymczasem w przedmiotowej sprawie uczestników inkryminowanego zdarzenia było jedynie dwóch. Szamotanina zatem na jaką wskazuje skarżący (str.4 apelacji) – do której zresztą nie doszło, o czym w dalszej części niniejszego uzasadnienia - nie może skutkować uznaniem, że oskarżony brał udział w bójce. Niezależenie od powyższego skutku oczekiwanego przez skarżącego nie może przynieść odwoływanie się do zeznań świadków: T. K., R. H., V. K., M. D., A. W., K. T., M. S. i R. T., gdyż nie byli oni świadkami inkryminowanego zdarzenia. Zeznania ich zatem żadną miarą nie mogą świadczyć o jego przebiegu. Nie ma również racji skarżący twierdząc, że świadek M. L. zauważył szarpaninę między oskarżonym a pokrzywdzonym. Świadek bowiem zeznał, że dostrzegł dwóch mężczyzn „skaczących do siebie”, z których szczuplejszy (oskarżony – uwaga SA) atakował rękami niższego (pokrzywdzony – uwaga SA) ale nie uderzał (k.3-4. 747 akt sprawy). Podczas rozprawy świadek zeznał, że oskarżony „skakał” do pokrzywdzonego, który praktycznie nic nie robił (k.458, 747 akt sprawy); niższy mężczyzna nie kierował ciosów wobec wyższego, nie podnosił w jego kierunku rąk (k.748 akt sprawy). Nie sposób również uznać za trafne stanowisko skarżącego, że zeznania świadka Ł. L. są sprzeczne z ustalonym w sprawie stanem faktycznym. Świadek zeznał bowiem, że w inkryminowanym miejscu i czasie dostrzegł dwóch mężczyzn zwróconych do siebie twarzami, między którymi widać było jakieś spięcie, agresję. Nie widział jednak aby się szarpali (k.338, 749 akt sprawy); nie widział aby wyższy mężczyzna (oskarżony – uwaga SA) był atakowany przez niższego (pokrzywdzonego – uwaga SA) - k.749 akt sprawy. Za zgodne z zasadami oceny dowodów określonymi w art.7 kpk uznać zatem należy odmówienie przez Sąd Okręgowy waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego, że w inkryminowanym czasie doszło między nim a pokrzywdzonym do szarpaniny. Skutku oczekiwanego przez skarżącego nie może również przynieść odwoływanie się tylko do wyjaśnień oskarżonego przy ustalaniu zamiaru z jakim działał w inkryminowanym czasie. Oskarżony bowiem w polskim procesie karnym ma swobodę w kształtowaniu swojej linii obrony. Dowód ten jednak, jak każdy, podlega swobodnej ocenie sądu orzekającego. Skutku oczekiwanego przez skarżącego, tj. zdyskwalifikowania ustaleń Sądu Okręgowego co do tego z jakim zamiarem działał oskarżony w inkryminowanym czasie nie może przynieść wyrażenie poglądu, że wyjaśnienia oskarżonego nie zostały podważone żadnym przeprowadzonym dowodem. O zamiarze działania sprawcy Sąd wnioskuje bowiem nie tylko na podstawie zeznań świadków czy wyjaśnień oskarżonego ale również w oparciu o zachowanie sprawcy ocenione w kontekście zasad logicznego rozumowania oraz doświadczenia orzeczniczego. Lakoniczne stwierdzenia oparte wyłącznie na wyjaśnieniach oskarżonego (str.5 apelacji) nie stanowią skutecznej przeciwwagi dla rozważań dokonanych przez Sąd Okręgowy (str.24-25 uzasadnienia wyroku). Wobec braku odniesienia się przez skarżącego do przedstawionej tam argumentacji wystarczającym będzie odwołanie się przez Sąd II instancji do rozważań poczynionych przez Sąd Okręgowy, które w pełni akceptuje. Wprawdzie skarżący nie podniósł tego zarzutu ograniczając się jedynie do postulatu uznania, że oskarżony brał udział w bójce, akcentował jednak, że inkryminowane zachowanie oskarżonego stanowiło reakcję na agresywne zachowanie pokrzywdzonego wobec niego. Wskazać zatem należy, że Sąd Okręgowy w części motywacyjnej zaskarżonego orzeczenia wskazał powody, dla których nie uznał aby oskarżony w inkryminowanym czasie działał w warunkach obrony koniecznej (str.31-32 uzasadnienia wyroku); zyskały one akceptację Sądu odwołwaczego. Z uwagi na fakt, że skarżący nie odniósł się do tych rozważań, Sąd Apelacyjny odwołuje się do nich w tym miejscu nie stwierdzając konieczności powtarzania ich w tym miejscu. |
||
|
Wnioski |
||
|
- zmiana zaskarżonego wyroku poprzez zmianę opisu czynu popełnionego przez oskarżonego A. S. i zakwalifikowanie tego czynu z art.158§2 k.k. w zb. z art.159 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art.64§1 k.k.
|
☐ zasadne ☐ częściowo zasadne ☒ niezasadne |
|
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
|
Ad. tiret pierwsze. Niezasadność zarzutów apelacyjnych. Ad. tiret drugie. Wobec bezzasadności zarzutu związanego z kwalifikacją prawną czynu, za bezpodstawny uznać należy wniosek o obniżenie orzeczonej wobec oskarżonego kary. Wniosek ten opiera się bowiem jedynie na postulacie przyjęcia łagodniejszej kwalifikacji prawnej czynu popełnionego przez oskarżonego, tj. udziału w bójce i nie zawiera żadnej innej argumentacji. Wskazać zatem w tym miejscu jedynie należy, że kara orzeczona wobec oskarżonego A. S. żadną miarą nie może zostać uznana za surową, a tym bardziej za rażąco niewspółmiernie surową, skoro jedynie o 6 miesięcy przekracza dolne ustawowe zagrożenie, mimo, że oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona określone w dwóch przepisach kodeksu karnego oraz odpowiadał w warunkach art.64 § 1 kk. |
||
|
1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
|
1. |
Nie dotyczy. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
|
Nie dotyczy. |
|
|
1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
|
0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
|
0.11. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|
0.1Zaskarżony wyrok. |
|
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
|
Niezasadność zarzutów apelacyjnych. Brak przesłanek z art.439 § 1 kpk i art.440 kpk. |
|
|
0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
|
0.0.11. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|
0.0.1Nie dotyczy. |
|
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
|
Nie dotyczy. |
|
|
0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
|
0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
|
1.1. |
Nie dotyczy. |
||
|
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
|
Nie dotyczy. |
|||
|
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
|
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
|
Nie dotyczy. |
|||
|
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
|
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
|
Nie dotyczy. |
|||
|
4.1. |
Nie dotyczy. |
||
|
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
|
Nie dotyczy. |
|||
|
0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
|
Nie dotyczy. |
|||
|
0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
|
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
|
Na mocy przepisów § 2, § 4 ust.1 i 3, § 17 ust.2 pkt.5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3.10.2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu i § 11 ust.2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie orzeczono o kosztach obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu A. S. w postępowaniu odwoławczym. |
|||
|
1Koszty Procesu |
|||
|
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|
O kosztach sądowych w postępowaniu odwoławczym Sąd Apelacyjny orzekł na mocy art.626 § 1 kpk w zw. z art.624 kpk i zwolnił oskarżonego od opłaty za postępowanie odwoławcze, a jego wydatkami obciążył Skarb Państwa uznając, że w jego aktualnej sytuacji finansowej i w perspektywie odbycia orzeczonej kary pozbawienia wolności obciążanie go nimi stanowiłoby dla niego nadmierną uciążliwość. |
|
1PODPISy |
|
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
|
Kolejny numer załącznika |
1. |
|||||
|
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca oskarżonego |
|||||
|
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
wina |
|||||
|
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
|
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
|
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
|
☐ |
co do kary |
|||||
|
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
|
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
|
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
|
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
|
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
|
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
|
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
|
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
|
☐ |
||||||
|
☐ |
brak zarzutów |
|||||
|
0.11.4. Wnioski |
||||||
|
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
|||
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Gdańsku
Osoba, która wytworzyła informację: Dorota Rostankowska, Sebastian Brzozowski , Andrzej Czarnota
Data wytworzenia informacji: