Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II AKa 114/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Gdańsku z 2018-04-25

Sygn. akt II AKa 114/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 kwietnia 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku II Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Sławomir Steinborn (sprawozdawca)

Sędziowie: SSA Dorota Wróblewska

SSA Andrzej Czarnota

Protokolant: st. sekr. sądowy Aleksandra Konkol

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Wejherowie del. do Prokuratury Okręgowej w Gdańsku T. O.

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 25 kwietnia 2018 r.

sprawy

K. D., córki K., ur. (...) w G. (...), oskarżonej o czyny z art. 258 § 3 k.k. w zw. z art. 258 § 2 k.k. i z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

Z. R., syna A., ur. (...) w G., oskarżonego o czyny z art. 258 § 3 k.k. w zw. z art. 258 § 2 k.k. i z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.,

R. B. (1), syna W., ur. (...) w G., oskarżonego o czyny z art. 258 § 1 k.k. i z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 59 ust 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

R. B. (2), syna S., ur. (...) w G., oskarżonego o czyny z art. 258 § 1 k.k. i z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.;

K. G., syna S., ur. (...) w G., oskarżonego o czyny z art. 258 § 1 k.k. w zw. z art. 258 § 2 k.k.; z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. oraz z art. 263 § 2 k.k.;

R. W., syna R., ur. (...) w G., oskarżonego o czyny z art. 258 § 1 k.k. i z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

W. W. (1), syna R., ur. (...) w G., oskarżonego o czyny z art. 258 § 1 k.k. i z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

D. W., syna W., ur. (...) w G., oskarżonego o czyny z art. 258 § 1 k.k. i z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

A. L., syna S., ur. (...) w G., oskarżonego o czyny z art. 258 § 1 k.k. oraz z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.;

na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 2 czerwca 2016 r., sygn. akt XIV K 94/11,

I.  uchyla zaskarżony wyrok w pkt I-VIII, X, XII-XVIII, XX, XXI, XXIII, XXIV, XXVI, XXVII, XXIX, XXIX-XXXIII, XXXV i w tym zakresie sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu w Gdańsku do ponownego rozpoznania;

II.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 2368 z późn. zm.) oraz § 2 pkt 1, § 4 ust. 1 i 3 oraz § 17 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. poz. 1714) zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. O. – Kancelaria Adwokacka w G. i adw. P. K. (1) – Kancelaria Adwokacka w S. kwoty po 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych brutto tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu udzielonej oskarżonym K. G. i R. W. w postępowaniu przed Sądem Apelacyjnym.

UZASADNIENIE

Do Sądu Okręgowego w Gdańsku wniesione zostały akty oskarżenia: w dniu 22 czerwca 2011 r. przeciwko D. W. (t. 65/k. 9717), w dniu 17 sierpnia 2011 r. przeciwko M. D. (1), K. D., Z. R., R. B. (1), R. B. (2), K. G., R. W. i W. W. (1) (t. 64/k. 9568), zaś w dniu 2 września 2011 r. przeciwko A. L. (t. 71/k. 10749). Powyższe sprawy zostały na mocy postanowień Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 11 września 2011 r. oraz z dnia 15 września 2011 r. połączone do wspólnego rozpoznania (t. 65/k. 9692; t. 71/k. 10785).

K. D. została oskarżona o to, że:

I. w okresie od co najmniej 1 lipca 2005 r. do 18 grudnia 2009 r. na terenie województwa (...), w tym w G., a także w W., wspólnie i w porozumieniu z M. D. (1) i Z. R. założyła i kierowała zorganizowaną grupą przestępczą o charakterze zbrojnym, która miała na celu popełnianie przestępstw polegających na wprowadzaniu do obrotu znacznych ilości substancji psychotropowych w postaci amfetaminy oraz środków odurzających w postaci kokainy, w skład której wchodzili: M. D. (1), Z. R., P. P., M. P., K. G., P. M. (1), R. M., M. S. (1), M. G., R. W., W. W. (1), D. W., A. L., R. B. (2), Ł. S., A. K. (1), D. B., M. K., D. P., G. S., A. K. (2), R. V., P. W., J. M., M. D. (2), P. G., A. W., P. K. (2), M. M. (1), M. C., M. S. (2), R. H., R. R. (2), P. M. (2), G. B., T. B. i inne ustalone i nieustalone dotychczas osoby,

tj. o czyn z art. 258 § 3 k.k. w zw. z art. 258 § 2 k.k.;

II. w okresie od co najmniej 1 lipca 2005 r. do 18 grudnia 2009 r. na terenie województwa (...), w tym w G., działając wbrew przepisom ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej oraz czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, wspólnie z M. D. (1), Z. R., P. P., M. P., K. G., P. M. (1), M. G., R. M., M. S. (1), R. W., W. W. (1), D. W., A. L., R. B. (2), Ł. S., A. K. (1), D. B., M. K., D. P., G. S., A. K. (2), R. V., P. W., J. M., M. D. (2), P. G., A. W., P. K. (2), M. M. (1), M. C., M. S. (2), R. H., R. R. (2), P. M. (2), G. B., T. B. i innymi ustalonymi i nieustalonymi osobami, wprowadziła do obrotu znaczne ilości substancji psychotropowych o wadze nie mniejszej niż 874 kg i 350 gram amfetaminy i środków odurzających w wadze nie mniejszej niż 10 kg kokainy,

tj. o czyn z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

Z. R. został oskarżony o to, że:

III. w okresie od co najmniej 1 lipca 2006 r. do 15 marca 2009 r. na terenie województwa (...), w tym w G., a także w W. założył i kierował zorganizowaną grupą przestępczą o charakterze zbrojnym , która miała na celu popełnianie przestępstw, polegających na wprowadzaniu do obrotu znacznych ilości substancji psychotropowych w postaci amfetaminy i środków odurzających w postaci kokainy, w skład której wchodzili M. D. (1), K. D., P. P., M. P., K. G., P. M. (1), R. M., M. G., R. M., R. W., W. W. (1), D. W., A. L., R. B. (2), Ł. S., A. K. (1), D. B., M. K., D. P., G. S., A. K. (2), R. V., P. W., J. M., M. D. (2), P. G., A. W., P. K. (2), M. M. (1), M. C., M. S. (2), R. H., R. R. (2), P. M. (2), G. B., T. B. i inne ustalone i nieustalone dotychczas osoby,

tj. o czyn z art. 258 § 3 k.k. w zw. z art. 258 § 2 k.k.;

IV. w okresie od co najmniej 1 lipca 2006 r. do 15 marca 2009 r. na terenie województwa (...), w tym w G. oraz w W., działając wbrew przepisom ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej oraz czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, wspólnie z M. D. (1), K. D., P. P., M. P., K. G., P. M. (1), M. G., R. M., R. W., W. W. (1), D. W., A. L., R. B. (2), Ł. S., A. K. (1), D. B., M. K., D. P., G. S., A. K. (2), R. V., P. W., J. M., M. D. (2), P. G., A. W., P. K. (2), M. M. (1), M. C., M. S. (2), R. H., R. R. (2), P. M. (2), G. B., T. B. i innymi ustalonymi i nieustalonymi osobami, wprowadził do obrotu znaczne ilości substancji psychotropowych o wadze nie mniejszej niż 152 kg amfetaminy i środków odurzających o wadze nie mniejszej niż 4 kg 250 gram kokainy,

tj. o czyn z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

R. B. (1) został oskarżony o to, że:

V. w okresie od połowy 2007 r. do połowy 2009 r. na terenie województwa (...), w tym w G., brał udział w zorganizowanej grupie przestępczej, która miała na celu popełnianie przestępstw polegających na wprowadzaniu do obrotu znacznych ilości narkotyków, w tym substancji psychotropowych w postaci amfetaminy oraz środków odurzających w postaci marihuany i innych, w skład której wchodzili M. D. (1), K. D., P. P., M. P., Z. R., K. G., P. M. (1), R. B. (2), M. M. (2), R. M., M. G., W. W. (1), D. W., R. W., A. L., Ł. S., A. K. (1), D. B., M. K., D. P., G. S., A. K. (2), R. V., P. W., J. M., M. D. (2), P. G., A. W., P. K. (2), M. M. (1), M. C., M. S. (2), R. H., R. R. (2), P. M. (2), G. B. , T. B. i inne ustalone i nieustalone dotychczas osoby,

tj. o czyn z art. 258 § 1 k.k.;

VI. w okresie od połowy 2007 r. do połowy 2009 r. na terenie województwa (...), w tym w G., działając wbrew przepisom ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej oraz czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, wspólnie z M. D. (1), K. D., P. P., M. P., Z. R., K. G., P. M. (1), M. M. (2), R. B. (2), M. G., W. W. (1), D. W., R. W., A. L., Ł. S., A. K. (1), D. B., M. K., D. P., G. S., A. K. (2), R. V., P. W., J. M., M. D. (2), P. G., A. W., P. K. (2), M. M. (1), M. C., M. S. (2), R. H., R. R. (2), P. M. (2), G. B., T. B. i innymi ustalonymi i nieustalonymi osobami, wprowadził do obrotu znaczne ilości substancji psychotropowych i środków odurzających o wadze nie mniejszej niż 75,8 kilogramów amfetaminy, 0,5 kg heroiny i 200 gram marihuany, które następnie przekazywał R. B. (2) i innym ustalonym i nieustalonym osobom, celem dalszej odsprzedaży i konsumpcji,

tj. o czyn z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 59 ust 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

R. B. (2) został oskarżony o to, że:

VII. w okresie od początku 2008 r. do połowy 2009 r. na terenie województwa (...), w tym w G., brał udział w zorganizowanej grupie przestępczej, która miała na celu popełnianie przestępstw polegających na wprowadzaniu do obrotu znacznych ilości substancji psychotropowych w postaci amfetaminy i środków odurzających w postaci kokainy, marihuany i innych, w skład której wchodzili M. D. (1), K. D., P. P., M. P., Z. R., K. G., P. M. (1), R. B. (1), M. M. (2), R. M., M. G., W. W. (1), D. W., R. W., A. L., Ł. S., A. K. (1), D. B., M. K., D. P., G. S., A. K. (2), R. V., P. W., J. M., M. D. (2), P. G., A. W., P. K. (2), M. M. (1), M. C., M. S. (2), R. H., R. R. (2), P. M. (2), G. B., T. B. i inne ustalone i nieustalone dotychczas osoby,

tj. o czyn z art. 258 § 1 k.k.;

VIII. w okresie od początku 2008 r. do połowy 2009 r. na terenie województwa (...), w tym w G., będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 4 sierpnia 2005 r., sygn. akt IV K 123/08 za czyny z art. 42 ust. 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii na karę 4 lat pozbawienia wolności i po odbyciu tej kary w okresie od 23 listopada 2004 r. do 8 maja 2008 r., działając wbrew przepisom ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej oraz czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, wspólnie z M. D. (1), K. D., P. P., M. P., Z. R., K. G., P. M. (1), R. B. (1), M. M. (2), M. G., W. W. (1), D. W., R. W., A. L., Ł. S., A. K. (1), D. B., M. K., D. P., G. S., A. K. (2), R. V., P. W., J. M., M. D. (2), P. G., A. W., P. K. (2), M. M. (1), M. C., M. S. (2), R. H., R. R. (2), P. M. (2), G. B., T. B. i innymi ustalonymi i nieustalonymi osobami wprowadził do obrotu znaczne ilości substancji psychotropowych i środków odurzających o wadze nie mniejszej niż 17,5 kilogramów amfetaminy, 0,4 kg heroiny, 20 g kokainy, 1000 sztuk tabletek extasy, 2,5 kg marihuany, które następnie przekazywał K. M. i A. K. (3) oraz innym ustalonym i nieustalonym osobom w celu konsumpcji i dalszej odsprzedaży,

tj. o czyn z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.;

K. G. został oskarżony o to, że:

IX. w okresie od co najmniej 22 lipca 2008 r. do 7 listopada 2009 r. na terenie województwa (...), w tym w G., brał w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze zbrojnym, która miała na celu popełnianie przestępstw polegających na wprowadzaniu do obrotu znacznych ilości substancji psychotropowych w postaci amfetaminy oraz środków odurzających w postaci kokainy, w skład której wchodzili M. D. (1), K. D., P. P., M. P., Z. R., P. M. (1), A. K. (1), M. G., D. B., M. K., D. P., G. S., A. K. (2), P. W., J. M., M. D. (2), P. G., A. W., P. K. (2), M. M. (1), M. C., M. S. (2), R. H., R. R. (2), P. M. (2), G. B., T. B. i inne ustalone i nieustalone dotychczas osoby,

tj. o czyn z art. 258 § 1 k.k. w zw. z art. 258 § 2 k.k.;

X. w okresie od 22 lipca 2008 r. do 7 listopada 2009 r. w G., działając wbrew przepisom ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej oraz czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, wspólnie z M. D. (1), K. D., P. P., M. P., Z. R., P. M. (1), A. K. (1), M. G., D. B., M. K., D. P., G. S., A. K. (2), P. W., J. M., M. D. (2), P. G., A. W., P. K. (2), M. M. (1), M. C., M. S. (2), R. H., R. R. (2), P. M. (2), G. B., T. B. i innymi osobami, uczestniczył w obrocie znaczną ilość środków psychotropowych w postaci amfetaminy o wadze co najmniej 53 kg amfetaminy i środków odurzających o wadze nie mniejszej niż 100 g kokainy, które przechowywał i rozrabiał z innymi komponentami, a następnie udzielał ich M. G. i innym nieustalonym osobom w celu dalszej odsprzedaży i konsumpcji,

tj. o czyn z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

XI. w okresie od grudnia 2008 r. do 18 grudnia 2009 r. w G. bez wymaganego zezwolenia posiadał broń palną w postaci:

- (...) i 12 sztuk amunicji – 7 sztuk naboi (...) 42 i 5 sztuk naboi (...) L.,

- pistoletu W. (...) (...)- (...) i 4 sztuki naboi H. (...)/65, którą otrzymywał od M. D. (1) i P. M. (1), celem użycia w nieustalonym celu,

tj. o czyn z art. 263 § 2 k.k.;

R. W. został oskarżony o to, że:

XII. w okresie od końca 2008 r. do początku 2009 r. na terenie województwa (...), w tym w G., brał udział w zorganizowanej grupie przestępczej, która miała na celu popełnianie przestępstw polegających na wprowadzaniu do obrotu znacznych ilości substancji psychotropowych w postaci amfetaminy, w skład której wchodzili M. D. (1), K. D., P. P., M. P., Z. R., P. M. (1), K. G., R. M., M. G., W. W. (1), D. W., A. L., R. B. (2), Ł. S., A. K. (1), D. B., M. K., D. P., G. S., A. K. (2), R. V., P. W., J. M., M. D. (2), P. G., A. W., P. K. (2), M. M. (1), M. C., M. S. (2), R. H., R. R. (2), P. M. (2), G. B., T. B. i inne ustalone i nieustalone dotychczas osoby,

tj. o czyn z art. 258 § 1 k.k.;

XIII. w okresie od końca 2008 r. do początku 2009 r. na terenie województwa (...), w tym w G., działając wbrew przepisom ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej oraz czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, wspólnie z M. D. (1), K. D., P. P., M. P., Z. R., P. M. (1), K. G., R. M., M. G., W. W. (1), D. W., A. L., R. B. (2), Ł. S., A. K. (1), D. B., M. K., D. P., G. S., A. K. (2), R. V., P. W., J. M., M. D. (2), P. G., A. W., P. K. (2), M. M. (1), M. C., M. S. (2), R. H., R. R. (2), P. M. (2), G. B., T. B. i innymi ustalonymi i nieustalonymi dotychczas osobami, wprowadził do obrotu znaczne ilości substancji psychotropowych o wadze nie mniejszej niż 20 kilogramów amfetaminy,

tj. o czyn z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

W. W. (1) został oskarżony o to, że:

XIV. w okresie od końca 2008 r. do początku 2009 r. na terenie województwa (...), w tym w G., brał udział w zorganizowanej grupie przestępczej, która miała na celu popełnianie przestępstw polegających na wprowadzaniu do obrotu znacznych ilości substancji psychotropowych w postaci amfetaminy, w skład której wchodzili M. D. (1), K. D., P. P., M. P., Z. R., P. M. (1), K. G., R. M., M. G., R. W., D. W., A. L., R. B. (2), Ł. S., A. K. (1), D. B., M. K., D. P., G. S., A. K. (2), R. V., P. W., J. M., M. D. (2), P. G., A. W., P. K. (2), M. M. (1), M. C., M. S. (2), R. H., R. R. (2), P. M. (2), G. B., T. B. i inne ustalone i nieustalone dotychczas osoby,

tj. o czyn z art. 258 § 1 k.k.;

XV. w okresie od końca 2008 r. do początku 2009 r. na terenie województwa (...), w tym w G., działając wbrew przepisom ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej oraz czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, wspólnie z M. D. (1), K. D., P. P., M. P., Z. R., P. M. (1), K. G., R. M., M. G., R. W., D. W., A. L., R. B. (2), Ł. S., A. K. (1), D. B., M. K., D. P., G. S., A. K., R. V., P. W., J. M., M. D. (2), P. G., A. W., P. K. (2), M. M. (1), M. C., M. S. (2), R. H., R. R. (2), P. M. (2), G. B., T. B. i innymi ustalonymi i nieustalonymi dotychczas osobami, wprowadził do obrotu znaczne ilości substancji psychotropowych o wadze nie mniejszej niż 20 kilogramów amfetaminy,

tj. o czyn z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

D. W. został oskarżony o to, że:

XVI. w okresie od początku 2006 r. do 19 grudnia 2009 r. na terenie województwa (...), w tym w G., brał udział w zorganizowanej grupie przestępczej, która miała na celu popełnianie przestępstw polegających na wprowadzaniu do obrotu znacznych ilości substancji psychotropowych w postaci amfetaminy, w skład której wchodzili M. D. (1), K. D., P. P., M. P., Z. R., K. G., P. M. (1), R. M., M. G., A. K. (1), W. W. (1), R. W., A. L., R. B. (2), Ł. S., D. B., M. K., D. P., G. S., A. K. (2), R. V., P. W., J. M., M. D. (2), P. G., A. W., P. K. (2), M. M. (1), M. C., M. S. (2), R. H., R. R. (2), P. M. (2), G. B., T. B. i inne ustalone i nieustalone dotychczas osoby,

tj. o czyn z art. 258 § 1 k.k.;

XVII. w okresie od początku 2006 r. do 19 grudnia 2009 r. na terenie województwa (...), w tym w G., działając wbrew przepisom ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej oraz czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, wspólnie z M. D. (1), K. D., P. P., M. P., Z. R., K. G., P. M. (1), M. G., A. K. (1), W. W. (1), R. W., A. L., R. B. (2), Ł. S., D. B., M. K., D. P., G. S., A. K. (2), R. V., P. W., J. M., M. D. (2), P. G., A. W., P. K. (2), M. M. (1), M. C., M. S. (2), R. H., R. R. (2), P. M. (2), G. B., T. B. i innymi ustalonymi i nieustalonymi osobami, wprowadził do obrotu znaczne ilości substancji psychotropowych o wadze nie mniejszej niż 40 kilogramów amfetaminy,

tj. o czyn z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.;

A. L. został oskarżony o to, że:

XVIII. w okresie od wiosny 2007 r. do 19 grudnia 2009 r. na terenie województwa (...), w tym w G., brał udział w zorganizowanej grupie przestępczej, która miała na celu popełnianie przestępstw polegających na wprowadzaniu do obrotu znacznych ilości substancji psychotropowych w postaci amfetaminy, w skład której wchodzili M. S. (1), M. D. (1), K. D., P. P., M. P., Z. R., K. G., P. M. (1), R. M., M. G., W. W. (1), D. W., R. W., R. B. (2), Ł. S., A. K. (1), D. B., M. K., D. P., G. S., A. K. (2), R. V., P. W., J. M., M. D. (2), P. G., A. W., P. K. (2), M. M. (1), M. C., M. S. (2), R. H., R. R. (2), P. M. (2), G. B., T. B. i inne ustalone i nieustalone dotychczas osoby,

tj. o czyn z art. 258 § 1 k.k.;

XIX. w okresie od wiosny 2007 r. do 19 grudnia 2009 r. na terenie województwa (...), w tym w G., działając wbrew przepisom ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej oraz czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, wspólnie z M. S. (1), M. D. (1), K. D., P. P., M. P., Z. R., K. G., P. M. (1), M. G., W. W. (1), D. W., R. W., R. B. (2), Ł. S., A. K. (1), D. B., M. K., D. P., G. S., A. K. (2), R. V., P. W., J. M., M. D. (2), P. G., A. W., P. K. (2), M. M. (1), M. C., M. S. (2), R. H., R. R. (2), P. M. (2), G. B., T. B. i innymi ustalonymi i nieustalonymi dotychczas osobami, wprowadził do obrotu znaczne ilości substancji psychotropowych i odurzających o wadze nie mniejszej niż 16 kilogramów amfetaminy i 1,5 kilograma kokainy, przy czym działał mając w znacznym stopniu ograniczoną zdolność do kierowania swoim postępowaniem z uwagi na uzależnienie od substancji psychoaktywnych i alkoholu,

tj. o czyn z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.

W uzasadnieniu tych aktów oskarżenia prokurator wskazał, że przedmiotem działalności zorganizowanej grupy przestępczej było popełnianie przestępstw polegających na wprowadzaniu do obrotu znacznych ilości substancji psychotropowych w postaci amfetaminy oraz środków odurzających w postaci kokainy oraz innych rodzajów narkotyków.

Postanowieniem z dnia 19 sierpnia 2015 r. postępowanie karne przeciwko oskarżonemu M. D. (1) zostało umorzone z powodu jego śmierci.

Sąd Okręgowy w Gdańsku wyrokiem z dnia 2 czerwca 2016 r., sygn. akt XIV K 94/11:

1) w odniesieniu do oskarżonej K. D.:

- uznał ją za winną popełnienia przestępstwa z art. 258 § 1 i § 2 k.k., za które wymierzył jej karę 3 lat pozbawienia wolności,

- uznał ją za winną popełnienia przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. w z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k., za które wymierzył jej karę 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 250 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 200 złotych,

- połączył orzeczone wobec oskarżonej jednostkowe kary pozbawienia wolności i wymierzył oskarżonej karę łączną 6 lat pozbawienia wolności;

- zaliczył oskarżonej na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 19.12.2009 r. do dnia 23.09.2013 r., przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny jednemu dniowi kary łącznej pozbawienia wolności;

2) w odniesieniu do oskarżonego Z. R.:

- uznał go za winnego popełnienia przestępstwa z art. 258 § 1 k.k., za które wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia wolności,

- uznał go za winnego popełnienia przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. w z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k., za które wymierzył mu karę 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 250 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 200 złotych,

- połączył orzeczone wobec oskarżonego jednostkowe kary pozbawienia wolności i wymierzył oskarżonemu karę łączną 6 lat pozbawienia wolności,

- zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 13.01.2010 r. do dnia 13.01.2014 r., przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny jednemu dniowi kary łącznej pozbawienia wolności;

3) w odniesieniu do oskarżonego R. B. (1):

- uniewinnił od popełnienia czynu opisanego w pkt V części wstępnej wyroku, a zarzucanego mu w pkt VIII aktu oskarżenia,

- uznał go za winnego popełnienia przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zb. z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. art. 4 § 1 k.k., za które wymierzył mu karę 4 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz 200 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 200 złotych;

4) w odniesieniu do oskarżonego R. B. (2):

- uniewinnił go od popełnienia czynu opisanego w pkt VII części wstępnej wyroku, a zarzucanego mu w pkt X aktu oskarżenia,

- uznał go za winnego popełnienia przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zb. z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. art. 4 § 1 k.k., za które wymierzył karę 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 200 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 200 złotych,

- zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 7.12.2010 r. do dnia 16.09.2011 r. i od dnia 5.11.2011 r. do dnia 23.09.2013 r., przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

5) w odniesieniu do oskarżonego K. G.:

- uznał go za winnego popełnienia przestępstwa z art. 258 § 1 k.k., za które wymierzył mu karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- uznał go za winnego popełnienia przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zb. z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k., za które wymierzył mu karę 4 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz 200 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 100 złotych,

- uznał go za winnego popełnienia przestępstwa z art. 263 § 2 k.k., za które wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia wolności,

- połączył orzeczone wobec oskarżonego jednostkowe kary pozbawienia wolności i wymierzył oskarżonemu karę łączną 5 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności,

- zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 4.11.2011 r. do dnia 27.09.2013 r., przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia jest równoważny jednemu dniowi kary łącznej pozbawienia wolności;

6) w odniesieniu do oskarżonego R. W.:

- uniewinnił go od popełnienia czynu opisanego w pkt XII części wstępnej wyroku i zarzucanego mu w pkt XVIII aktu oskarżenia,

- uznał go za winnego popełnienia przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. art. 4 § 1 k.k., za które wymierzył mu karę 3 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz 150 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 100 złotych,

- zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 7.10.2011 r. do dnia 16.02.2012 r. i od dnia 16.08.2013 r. do dnia 23.09.2013 r., przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

7) w odniesieniu do oskarżonego W. W. (1):

- uniewinnił go od popełnienia czynu opisanego w pkt XIV części wstępnej wyroku i zarzucanego mu w pkt XX aktu oskarżenia,

- uznał go za winnego popełnienia przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. art. 4 § 1 k.k., za które wymierzył mu karę 3 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz 150 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 100 złotych,

- zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 21.07.2010 r. do dnia 3.09.2012 r., przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

8) w odniesieniu do oskarżonego D. W.:

- uniewinnił go od popełnienia czynu opisanego w pkt XVI części wstępnej wyroku i zarzucanego mu w pkt 1 aktu oskarżenia,

- uznał za winnego popełnienia przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. art. 4 § 1 k.k., za które wymierzył mu karę 4 lat pozbawienia wolności oraz 200 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 200 złotych,

- zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 9.05.2011 r. do dnia 23.09.2013 r., przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

9) w odniesieniu do oskarżonego A. L.:

- uniewinnił go od popełnienia czynu opisanego w pkt XVIII części wstępnej wyroku i zarzucanego mu w pkt 1 aktu oskarżenia;

- uznał go za winnego popełnienia przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k. w zw. art. 4 § 1 k.k., za które wymierzył mu karę 3 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz 200 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 150 złotych;

- zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności, okres rzeczywistego pozbawienia wolności, odbytego w sprawie Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku o sygn. akt II K 212/05 (sygn. Prokuratury Okręgowej w Gdańsku VI Ds. 73/02), zakończonej prawomocnym wyrokiem tegoż Sądu z dnia 2.03.2012 r., uniewinniającym oskarżonego A. L., tj. okres od dnia 17.09.2002 r. do dnia 11.02.2003 r., przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności.

Sąd Okręgowy orzekł również o dowodach rzeczowych oraz kosztach sądowych.

Apelacje od wskazanego wyroku w części skazującej wnieśli obrońcy wszystkich oskarżonych, podnosząc szereg zarzutów: błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, obrazy prawa materialnego, obrazy przepisów prawa procesowego oraz rażącej niewspółmierności kary. Obrońca K. D. oraz obrońca Z. R. ponadto zarzucili, że zaskarżony wyrok dotknięty jest bezwzględną przyczyną odwoławczą wskazaną w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. w postaci nienależytej obsady sądu, ponieważ wyrok został wydany w składzie jednego sędziego i dwóch ławników w sytuacji, gdy objęte aktem oskarżenia czyny stanowią występki, zaś przepis art. 28 § 1 k.p.k. nakazuje w takiej sytuacji orzekanie na rozprawie głównej w składzie jednego sędziego.

W odpowiedzi na apelacje ustosunkowując się do opisanego wyżej zarzutu, Prokurator Prokuratury Okręgowej w Słupsku podniósł, iż jakkolwiek w chwili wpływu aktu oskarżenia kwalifikacja prawna czynów w nim opisanych wskazywała na dopuszczenie się przez oskarżonych występków, to jednak na podstawie wstępnej oceny materiału dowodowego Sąd Okręgowy słusznie przyjął, że przedmiotem postępowania mogą być również czyny stanowiące zbrodnię w rozumieniu art. 55 ust. 3 oraz art. 53 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. W tym stanie rzeczy, z uwagi na istniejącą wówczas możliwość zakwalifikowania zachowania oskarżonych jako zbrodni, zasadnym było w ocenie oskarżyciela publicznego rozpoznanie sprawy w składzie jednego sędziego i dwóch ławników.

Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 13 grudnia 2017 r. uznał, że w sprawie wyłoniło się zagadnienie prawne wymagające zasadniczej wykładni ustawy: „Czy reguła intertemporalna określona w art. 30 ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1247 z późn. zm.) ma charakter generalny, a więc powoduje utrwalenie w odniesieniu do postępowań sądowych, będących w toku w chwili wejścia w życie tej ustawy, całego zespołu dotychczasowych reguł dotyczących składu sądu, czy też odnosi się wyłącznie do tych sytuacji, gdy w danym konkretnym postępowaniu orzeka sąd w składzie przewidzianym przepisami dotychczasowymi, a więc należycie obsadzony?”. W związku z powyższym na podstawie art. 441 § 1 k.p.k. przekazał je do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu.

Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 28 marca 2018 r., sygn. akt I KZP 16/17, odmówił podjęcia uchwały w przedmiocie wskazanego zagadnienia prawnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacje obrońców oskarżonych K. D. oraz Z. R. należało uznać za zasadne w zakresie bezwzględnej przyczyny odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k., co pozwoliło rozpoznać je na posiedzeniu w trybie art. 439 § 3 k.p.k. W konsekwencji Sąd Apelacyjny na podstawie art. 436 k.p.k. ograniczył rozpoznanie środków odwoławczych złożonych w niniejszej sprawie tylko do podniesionych przez obrońców oskarżonych K. D. oraz Z. R. zarzutów naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 28 § 1 i 2 k.p.k., które doprowadziło do zaistnienia bezwzględnej przyczyny odwoławczej określonej w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. Rozpoznanie apelacji w tym zakresie jest wystarczające do wydania orzeczenia, a rozpoznanie pozostałych uchybień byłoby przedwczesne dla dalszego toku postępowania.

Na wstępie należy wskazać, że oskarżonym zarzucono popełnienie szeregu występków zakwalifikowanych z:

- art. 258 § 3 k.k. w zw. z art. 258 § 2 k.k.,

- art. 258 § 1 k.k.,

- art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.,

- art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.,

- art. 263 § 2 k.k.

Nie ulega wątpliwości, że w niniejszej sprawie akty oskarżenia wpłynęły do Sądu pierwszej instancji przed dniem 1 lipca 2015r., a tym samym do wyznaczenia składu miały zastosowanie przepisy w brzmieniu obowiązującym przed tym dniem.

Bezspornym jest również fakt, iż zarządzeniem z dnia 23 września 2011 r. Przewodniczący XIV Wydziału Karnego Sądu Okręgowego w Gdańsku do rozpoznania przedmiotowej sprawy wyznaczył skład jednego sędziego i dwóch ławników (t. 72/k. 10800a). W tym składzie przeprowadzano całą rozprawę główną. Przed wydaniem tego zarządzenia nie dokonano pouczenia stron o możliwości zmiany kwalifikacji prawnej czynu, jak również w treści zarządzenia brak jest wskazania, z jakich względów do rozpoznania sprawy wyznaczono skład jednego sędziego i dwóch ławników. Również po rozpoczęciu rozprawy Sąd nie poczynił żadnych kroków, które mogłyby stanowić podstawę do rozpoznania sprawy we wskazanym składzie. Dopiero na rozprawie w dniu 25 kwietnia 2016 r. oraz w dniu 9 maja 2016 r. Sąd Okręgowy dwukrotnie pouczył strony o możliwości zmiany kwalifikacji prawnej niektórych czynów zarzuconych oskarżonym, jednak wskazana w nim kwalifikacja prawna nie obejmowała jakiegokolwiek przepisu przewidującego zbrodnię (t. 128/k. 22027, 22076).

Z przepisów art. 28 § 1 i § 2 k.p.k. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 lipca 2015 r. wynika, że Sąd Okręgowy na rozprawie głównej w sprawach o występki orzeka w składzie jednego sędziego, zaś w sprawach o zbrodnie w składzie jednego sędziego i dwóch ławników z wyjątkiem spraw o przestępstwa, za które ustawa przewiduje karę dożywotniego pozbawienia wolności, w których zgodnie z art. 28 § 4 k.p.k. orzeka w składzie dwóch sędziów i trzech ławników.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych od wielu lat dominuje zapatrywanie, że bezwzględna przyczyna odwoławcza polegająca na nienależytej obsadzie sądu, to każda obsada sądu niezgodna z przepisami ustawy, a zatem ma ona miejsce w każdym przypadku, gdy orzeka jakikolwiek inny skład sądu niż przewidziany jest w ustawie, niezależnie od tego, czy jest to skład węższy, czy też szerszy od przewidzianego w ustawie do rozpoznania danej kategorii spraw (zob. wyrok składu 7 sędziów SN z dnia 7 września 1971 r., V KRN 295/71, OSNPG 1972, z. 3, poz. 53; wyrok składu 7 sędziów SN z dnia 27 lipca 1972 r., I KR 163/72, OSNPG 1972, nr 11, poz. 185; uchwała SN z dnia 24 maja 1995 r., I KZP 15/95, OSNKW 1995, z. 5-7, poz. 46). Jako argumenty za takim stanowiskiem podnosi się przede wszystkim względy gwarancyjne, chodzi bowiem o wyeliminowanie wszelkiej dowolności w ustalaniu składu, w jakim sąd rozpozna sprawę karną. Wskazuje się także, że brak jest kryteriów, które pozwalałyby na jednoznaczne wartościowanie poszczególnych składów orzekających i wskazanie, który jest składem „lepszym”, a który „gorszym”, zwłaszcza jeśli idzie o porównanie składów o różnej proporcji sędziów zawodowych i ławników. Poddaje się również w wątpliwość, czy rozpoznanie sprawy w składzie „szerszym” rzeczywiście można uznać za lepszą gwarancję zabezpieczenia interesów oskarżonego, skoro nie można z góry przewidywać, jakie orzeczenie mogłoby w konkretnej sprawie zapaść w „węższym” składzie, a także z uwagi na tajemnicę narady ustalić, jak rozłożyły się głosy poszczególnych sędziów w owym szerszym składzie. Stanowisko takie spotkało się z aprobatą części doktryny (zob. m.in. S. Kalinowski, Polski proces karny z zarysie, Warszawa 1981, s. 357; H. Kempisty (w:) M. Mazur (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 1976, s. 573-574; F. Prusak, Podstawy rewizji w procesie karnym, Bydgoszcz 1970, s. 59-60; Z. Muras, Bezwzględne przyczyny odwoławcze w polskim procesie karnym, Toruń 2004, s. 86-87). Pomimo zatem podnoszonych przez innych przedstawicieli doktryny zastrzeżeń co do prawidłowości takiego stanowiska (zob. m.in. M. Cieślak, Z. Doda, Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego w zakresie postępowania karnego za drugie półrocze 1971 roku, WPP 1972, nr 2, s. 252-253; M. Cieślak, Z. Doda, Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego w zakresie postępowania karnego za pierwsze półrocze 1972 roku, WPP 1973, nr 1, s. 91-92; Z. Doda, J. Grajewski, Karnoprocesowe orzecznictwo Sądu Najwyższego (lata 1995-1996), PS 1997, nr 11-12, s. 116-117; Z. Gostyński, Glosa do uchwały SN z dnia 24 maja 1995 r., I KZP 15/95, PiP 1996, z. 6, s. 102 i n.), Sąd Najwyższy w swoim orzecznictwie konsekwentnie je podtrzymuje. W kontekście przedmiotowej sprawy warto zauważyć, że w orzecznictwie sądów powszechnych na gruncie przepisów obowiązujących przed 1 lipca 2015 r. przyjmowano, że orzekanie w sprawie o występek w składzie jednego sędziego i dwóch ławników stanowi nienależytą obsadę sądu w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. (zob. m.in. wyrok SA we Wrocławiu z dnia 25 stycznia 2013 r., II AKa 12/13, LEX nr 1286705).

Należy jednak zauważyć, że stosownie do treści art. 28 § 3 k.p.k. w brzmieniu obowiązującym przed 1 lipca 2015 r. Sąd pierwszej instancji mógł ze względu na szczególną zawiłość sprawy lub jej wagę postanowić o jej rozpoznaniu w składzie trzech sędziów. Co istotne z punktu widzenia przedmiotowej sprawy, w stanie prawnym obowiązującym przed dniem 1 lipca 2015 r., żaden z przepisów procesowych nie dopuszczał możliwości orzekania przez Sąd Okręgowy w sprawie o występek w składzie jednego sędziego i dwóch ławników. Dopiero ustawa z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1247) dokonała z dniem 1 lipca 2015 r. zmiany przepisu art. 28 § 3 k.p.k., wprowadzając możliwość poszerzenia składu sądu rozpoznającego sprawę do składu jednego sędziego i dwóch ławników.

W tym kontekście należy zauważyć, że w orzecznictwie i piśmiennictwie procesowym zauważalna jest tendencja do czynienia pewnych wyłomów od zaprezentowanego powyżej ścisłego rozumienia pojęcia „nienależyta obsada sądu”. Przyjmuje się bowiem, że nienależyta obsada sądu nie zachodzi, gdy ustawa przewiduje dwie możliwości rozpoznania sprawy w różnych składach sądu, uzależniając drugą z nich od wydania przez prezesa sądu stosownego zarządzenia. Na gruncie obowiązujących przed 1 lipca 2003 r. przepisów o postępowaniu uproszczonym, w którym co do zasady orzekał sąd w składzie jednego sędziego, przyjmowano zatem, że rozpoznanie sprawy w składzie kolegialnym: jednego sędziego i dwóch ławników nie stanowi bezwzględnej przyczyny odwoławczej, mimo że w sprawie nie zostało wydane stosowne zarządzenie prezesa sądu o rozpoznaniu jej w takim właśnie składzie. Uznawano, że wydanie przez prezesa sądu stosownego zarządzenia ma przede wszystkim znaczenie organizacyjno-porządkowe, ale nie kreuje ostatecznie składu sądu, który nie jest nim związany (zob. uchwałę SN z dnia 20 listopada 1997 r., I KZP 30/97, OSNKW 1997, z. 11-12, poz. 92). Analogicznie w stanie prawnym obowiązującym przed 1 lipca 2015 r. przyjmowano, że jeżeli właściwy rzeczowo sąd rejonowy rozpozna sprawę w składzie trzech sędziów, to brak postanowienia wydanego w trybie art. 28 § 3 k.p.k. nie prowadzi do naruszenia art. 439 § 1 pkt 2 część pierwsza k.p.k. (zob. wyrok SN z dnia 3 grudnia 2010 r., II KK 112/10, LEX nr 694532). Na gruncie obecnie obowiązujących regulacji procesowych w piśmiennictwie prawniczym wprost prezentowane jest zapatrywanie, że w sytuacji, gdy sąd pierwszej instancji rozpoznał sprawę w składzie przewidzianym w art. 28 § 3 k.p.k. bez stosownego postanowienia sądu o rozpoznaniu sprawy w takim składzie z uwagi na jej szczególną zawiłość lub wagę, nie występuje nienależyta obsada sądu, ale tylko uchybienie procesowe w postaci względnej przyczyny odwoławczej (zob. D. Świecki (w:) D. Świecki (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2017, t. 2, s. 178; tenże (w:) J. Skorupka (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2017, s. 1123-1124).

W ocenie Sądu Apelacyjnego nie ulega zatem wątpliwości, że gdyby do wniesienia aktu oskarżenia w przedmiotowej sprawie i wyznaczenia składu orzekającego doszło po dniu 1 lipca 2015 r., rozpoznanie jej przez Sąd Okręgowy w składzie jednego sędziego i dwóch ławników – pomimo że oskarżonym zarzucono wyłącznie występki – nie stanowiłoby nienależytej obsady sądu w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k., lecz uchybienie to należałoby oceniać przez pryzmat względnej przyczyny odwoławczej określonej w art. 438 pkt 2 k.p.k.

W sytuacji jednak, gdy do wyznaczenia składu orzekającego w przedmiotowej sprawie doszło przed 1 lipca 2015 r., a więc kiedy przepis art. 28 § 3 k.p.k. nie przewidywał możliwości orzekania przez Sąd Okręgowy w sprawie o występki z uwagi na szczególną jej wagę lub zawiłość w składzie jednego sędziego i dwóch ławników, ocena konsekwencji tego uchybienia – zgodnie z regułą tempus regit actum – musi nastąpić z uwzględnieniem stanu prawnego obowiązującego w czasie dokonywania tej czynności. W orzecznictwie Sądu Najwyższego dominuje bowiem zapatrywanie, że ocena, czy stwierdzone uchybienie stanowi bezwzględny powód odwoławczy, czy też postrzegać należy je jako przyczynę względną wymagającą wykazania możliwości wpływu stwierdzonej obrazy prawa procesowego na treść orzeczenia poddanego kontroli, dokonywać należy z punktu widzenia przepisów obowiązujących w czasie, gdy zaistniało uchybienie w tym zakresie (zob. wyrok SN z dnia 2 grudnia 2015 r., III KK 287/15, OSNKW 2016, z. 2, poz. 15; wyrok SN z dnia 2 października 2015 r., III KK 132/15, LEX nr 1814909; odmiennie postanowienie SN z dnia 9 lipca 2015 r., III KK 375/14, LEX nr 1754265). Zgodnie bowiem z art. 28 ustawy nowelizującej z 27 września 2013 r., czynności procesowe dokonane przed dniem 1 lipca 2015 r. są skuteczne, jeżeli dokonano ich z zachowaniem przepisów dotychczasowych. Wynika z powyższego, że waloru ważności nie uzyskały te czynności, które przepisów dotychczasowych nie respektowały.

Wskazać należy tutaj również na stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 13 grudnia 2017 r. (II KK 224/17, LEX nr 24227143), że reguła tempus regit actum (czas rządzi czynnością prawną, do czynności prawnej stosuje się przepisy obowiązujące w czasie jej dokonania), znajduje pełne zastosowanie do sytuacji związanej ze zmianą przepisów prawa procesowego, wynikającą z unormowań wprowadzonych ustawą z dnia 27 września 2013 r., a dokonując oceny, czy doszło do naruszenia prawa procesowego oraz ustalając tego konsekwencje, należy odwołać się do treści przepisów w brzmieniu obowiązującym w czasie postępowania sądowego, w którym według tej regulacji miało dojść do takiego naruszenia prawa. W przepisach przejściowych ustawy nowelizującej z 27 września 2013 r. brak jest regulacji, która nakazywałaby odstąpienie w analizowanej sytuacji procesowej od reguły tempus regit actum. Znaczenia takiego nie ma przepis art. 27 ustawy nowelizującej, który statuuje zasadę bezpośredniego działania ustawy nowej, albowiem fakty, które już zaszły, pozostają poza zakresem właściwości temporalnej prawa nowego (nadal podlegają ono ocenie w oparciu o dotychczasowe przepisy merytoryczne), natomiast fakty, które zaistnieją w przyszłości będą podlegać ocenie według prawa nowego. Za taką normę uzasadniającą odstąpienie od stosowania reguły tempus regit actum nie stanowi również art. 30 ustawy nowelizującej z dnia 27 września 2013 r., gdyż petryfikacja składu sądu w nim przewidziana odnosi się wyłącznie do sądu orzekającego w składzie należycie obsadzonym według przepisów dotychczasowych. Nie ma zatem podstaw do uznania, że przepis ten skutkuje konwalidacją składu sądu nienależycie obsadzonego w myśl przepisów dotychczasowych. Zwrot „w dotychczasowym składzie” dotyczy bowiem ustawowego składu sądu, tj. składu określonego przepisami obowiązującymi w momencie rozpoczęcia postępowania w danej instancji, a nie składu, który byłby ustalony sprzecznie z ustawą (zob. postanowienie SN z dnia 29 listopada 2016 r., I KZP 9/16, OSNKW 2016, z. 12, poz. 85). Użyte w treści art. 30 ustawy nowelizującej pojęcie „dotychczasowego składu” należy odnosić nie do składu, który już sprawę w danej instancji rozpoznawał, ale składu właściwego według przepisów dotychczasowych, czyli tych, które obowiązywały do 30 czerwca 2015 r. (zob. wyrok SN z dnia 18 października 2016 r., III KK 151/16, LEX nr 2142560).

W przedmiotowej sprawie w świetle przywołanego wyżej orzecznictwa Sądu Najwyższego nie ulega wątpliwości, że Sąd pierwszej instancji w momencie rozpoczęcia rozprawy procedował w składzie nienależycie obsadzonym w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. Skoro postępowanie przed Sądem pierwszej instancji zostało wszczęte przed dniem 1 lipca 2015 r., to powinno ono było się toczyć w składzie określonym obowiązującymi wówczas przepisami, a więc w składzie jednego sędziego lub trzech sędziów, a nie w składzie jednego sędziego i dwóch ławników. Z uwagi na zasadę stałości i niezmienności składu orzekającego w procesie karnym nie ma dla przedmiotowego rozstrzygnięcia znaczenia fakt, że w momencie orzekania Sąd Okręgowy procedował w składzie objętym zakresem przepisu art. 28 § 3 k.p.k. Zawarte w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. określenie „sąd był nienależycie obsadzony” nie odnosi się wyłącznie do składu wydającego zaskarżone orzeczenie, lecz dotyczy sądu procedującego na rozprawie, której efektem jest wydane orzeczenie. Z perspektywy skuteczności wyznaczenia składu orzekającego kluczowy jest zaś moment wydania odpowiedniego zarządzenia przez Prezesa sądu lub Przewodniczącego wydziału.

Odnosząc się do argumentacji podniesionej w odpowiedziach oskarżyciela publicznego na apelacje, dotyczącej kwestii nienależytej obsady sądu, należy wskazać, iż w przedmiotowej sprawie nie było w ocenie Sądu Apelacyjnego podstaw do wniosku, że w świetle materiału dowodowego przedmiotem wszczętego postępowania były również czyny stanowiące zbrodnie stypizowane w art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (przywóz, wywóz, przewóz, wewnątrzwspólnotowe nabycie lub wewnątrzwspólnotowa dostawa znacznej ilości środków odurzających, substancji psychotropowych lub słomy makowej) oraz z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (wytwarzanie, przetwarzanie albo przerabianie znacznej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych albo słomy makowej lub też w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej).

W wypowiedziach niektórych świadków faktycznie można odnaleźć fragmenty mogące wskazywać, że przedmiotem działalności oskarżonych były czyny polegające na przemycie narkotyków. Świadek J. B. zeznał, że M. D. (1) zostało dostarczone 10 kg amfetaminy, która „miała jechać do S.” (t. 93/k. 15031, 15040). Z kolei świadek P. P. wskazywał, że niejaki (...) i S. O. polecieli na polecenie M. D. (1) do W., gdzie zostali zatrzymani za przemyt kokainy (docelowo do Polski). Świadek ten jednak nie wiedział, jaka była rola M. D. w tym przemycie i nie znał szczegółów tej sytuacji (t. 120/k. 20468v-20469). Podobnie zeznał świadek P. M. (3). Wskazał on, że S. O. został zatrzymany w W. za przemyt 3 kg kokainy, którą miał przywieźć do Polski dla M. D. (1) i Z. R. (t. 117/k. 19856v-19857). Świadek P. M. (3) podał również, że miał lecieć razem z K. G. do A. P. po narkotyki (t. 74/k. 11210-11211). W innych fragmentach zeznań P. M. (3) opisywał z kolei proceder odzyskiwania kokainy z kartek pochodzących z A. P. (t. 74/k. 11214, 11391, 11394). Również P. P. opisywał, że osoba z południa Polski dostarczała grupie M. D. (1) kartki nasączone kokainą, pochodzące z A. P. (t. 76/k. 11619-11621).

Należy w tym kontekście zwrócić uwagę na kilka kwestii. Po pierwsze, przywołane zeznania w dużej mierze zostały złożone przez świadków dopiero podczas przesłuchania na rozprawie głównej, a zatem nie mogły stanowić okoliczności, którymi mógł kierować się Sąd Okręgowy, uznając, że należy rozpoznać sprawę w składzie jednego sędziego i dwóch ławników z uwagi na rysującą się możliwość zmiany kwalifikacji prawnej zarzucanych oskarżonym czynów w kierunku zbrodni. Wypowiedzi te miały zresztą dość zdawkowy charakter i nie zawierały bliższych szczegółów, które mogłyby pozwolić na bliższe określenie przedmiotowych czynów.

Po drugie, ewentualna działalność zorganizowanej grupy przestępczej kierowanej przez M. D. (1) polegająca na wytwarzaniu lub przemycie narkotyków nie została w jakikolwiek sposób objęta aktem oskarżenia. Nie tylko w opisie zarzuconych oskarżonym czynów brak jest wskazania na znamiona zbrodni stypizowanych w art. 55 ust. 3 i art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, ale nawet w uzasadnieniu aktu oskarżenia choćby w minimalnym stopniu nie objęto tych ewentualnych aspektów działalności przestępczej oskarżonych. Całkowicie nieprzekonująca jest próba wykazania przez oskarżyciela, że należy w kontekście zbrodni z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii rozpatrywać opisaną w uzasadnieniu aktu oskarżenia działalność, która polegała na rozrabianiu w wynajmowanych mieszkaniach amfetaminy i kokainy z innymi substancjami, takimi jak kwas borowy, lidokaina oraz laktoza. Tak samo należy ocenić pogląd oskarżyciela, iż sposobem wytwarzania, przetwarzania lub przerabiania środków odurzających lub substancji psychotropowych było odzyskiwanie kokainy z kartek pocztowych. Wystarczy przywołać, że zgodnie z art. 4 pkt 19 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii „przetwarzanie” oznacza czynności prowadzące do przemiany środków odurzających, substancji psychotropowych lub prekursorów na inne środki odurzające, substancje psychotropowe lub prekursory albo na substancje niebędące środkami odurzającymi, substancjami psychotropowymi lub prekursorami. Z kolei „przerób” oznacza otrzymywanie mieszanin środków odurzających, substancji psychotropowych lub prekursorów oraz nadawanie tym środkom lub substancjom postaci stosowanej w lecznictwie (art. 4 pkt 20 ustawy), zaś „wytwarzanie” to czynności, za pomocą których mogą być otrzymywane środki odurzające, substancje psychotropowe, prekursory, środki zastępcze lub nowe substancje psychoaktywne, ich oczyszczanie, ekstrakcję surowców i półproduktów oraz otrzymywanie soli tych środków lub substancji (art. 4 pkt 35 ustawy). W przypadku domieszania do narkotyków innych substancji, które nie mają charakteru środka odurzającego lub substancji psychotropowej w celu zwiększenia ich objętości nie powstaje żadna mieszanina środków odurzających lub substancji psychotropowych, lecz mieszanina takiego środka lub substancji z substancją o innym charakterze. Z kolei w przypadku odzyskiwania kokainy z kartek dochodziło wyłącznie do zmiany fizycznej postaci środka odurzającego, nie była to natomiast przemiana jednego środka odurzającego lub substancji psychotropowej na inny.

Po trzecie, zgodnie z jednolicie przyjmowanym w orzecznictwie stanowiskiem, granice oskarżenia wyznacza tożsamość zdarzenia historycznego zarzucanego w skardze i przypisanego w wyroku, przy czym określenie „zdarzenie historyczne” obejmuje opisane w skardze zdarzenie faktyczne i jest ono pojęciem o szerszym znaczeniu niż pojęcie „czynu” oskarżonego, polegającego na jego działaniu lub zaniechaniu (zob. m.in. wyrok SN z dnia 2 marca 2011 r., III KK 366/10, OSNKW 2011, z. 6, poz. 51; postanowienie SN z dnia 29 kwietnia 2010 r., III KK 368/09, LEX nr 584761; postanowienie SN z dnia 4 kwietnia 2013 r., V KK 18/13, LEX nr 1312595). Za elementy wyznaczające tożsamość "zdarzenia historycznego" należy przyjąć: identyczność przedmiotu zamachu, identyczność kręgu podmiotów oskarżonych o udział w zdarzeniu, tożsamość miejsca i czasu zdarzenia, jak też zachowanie choćby części wspólnych znamion w opisie czynu zarzuconego i przypisanego, które winny się ze sobą pokrywać, mając jakiś obszar wspólny (zob. postanowienie SN z dnia 19 października 2010 r., III KK 97/10, OSNKW 2011, z. 6, poz. 50). Jednocześnie wskazuje się, że identyczność czynu jest wyłączona, jeśli w porównywanych jego określeniach zachodzą tak istotne różnice, że według rozsądnej życiowej oceny nie można ich uznać za określenia tego samego zdarzenia faktycznego (zob. postanowienie SN z dnia 29 kwietnia 2010 r., III KK 368/09, LEX nr 584761). W tym kontekście jasne jest, że wobec braku przywołania w treści aktu oskarżenia w jakikolwiek sposób działalności polegającej na przemycie narkotyków lub ich wytwarzaniu orzekanie przez Sąd Okręgowy w tym przedmiocie byłoby wyjściem poza granice oskarżenia. Nie ulega wątpliwości, że to właśnie treść aktu oskarżenia wraz z jego uzasadnieniem wyznacza podmiotowe i przedmiotowe granice oskarżenia, w ramach których może poruszać się Sąd orzekający w sprawie. Przemyt narkotyków oraz ich wytwarzanie stanowią odrębne zachowania względem zarzuconego oskarżonym wprowadzania do obrotu substancji psychotropowych i środków odurzających oraz udzielania ich innym osobom, obejmują one inne czynności wykonawcze, inny był ich przedmiot, inny też był czas i miejsce zdarzeń, o których zeznawali przywołani powyżej świadkowie.

Po czwarte, wątpliwości co do tego, że akt oskarżenia nie obejmuje zachowań, które mogłyby zostać zakwalifikowane jako zbrodnie z art. 55 ust. 3 lub art. 53 ust. 2 ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii nie miał również Sąd pierwszej instancji, skoro na żadnym etapie postępowania – zwłaszcza w początkowej fazie postępowania jurysdykcyjnego (zob. uchwałę SN z dnia 16 listopada 2000 r., I KZP 35/00, OSNKW 2000, z. 11-12, poz. 92) – nie pouczył stron o możliwości zmiany kwalifikacji prawnej zarzucanych oskarżonym czynów na wskazane powyżej przestępstwa.

Reasumując, w ocenie Sądu Apelacyjnego procedowanie przez Sąd Okręgowy w przedmiotowej sprawie w składzie jednego sędziego i dwóch ławników nie znajdowało oparcia w żadnych okolicznościach, które wskazywałyby na rysującą się w toku postępowania możliwość uznania niektórych czynów za zbrodnie.

Mając na uwadze powyższe, należało podzielić zarzuty zawarte w apelacjach obrońców K. D. oraz Z. R., iż w niniejszej sprawie doszło do naruszenia art. 28 § 1 i 2 k.p.k., co spowodowało, że Sąd pierwszej instancji rozpoznając niniejsza sprawę był nienależycie obsadzony (art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k.). W odniesieniu do pozostałych oskarżonych Sąd Apelacyjny kwestię tę uwzględnił z urzędu. W konsekwencji zgodnie z art. 439 § 1 k.p.k. zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku podlegał uchyleniu, a sprawa przekazaniu temu Sądowi do ponownego rozpoznania w pierwszej instancji.

Sąd Apelacyjny określając zakres, w jakim zaskarżony wyrok podlega uchyleniu, miał na względzie fakt, że oskarżeni R. B. (1) (pkt IX wyroku), R. B. (2) (pkt XI wyroku), R. W. (pkt XIX wyroku), W. W. (1) (pkt XXII wyroku), D. W. (pkt XXV wyroku) i A. L. (pkt XXVIII wyroku) zostali uniewinnieni od zarzutów popełnienia przestępstwa z art. 258 § 1 k.k. Te rozstrzygnięcia z oczywistych względów pozostały poza zakresem zaskarżenia określonym w apelacjach obrońców, a jednocześnie nie zostały zaskarżone na niekorzyść oskarżonych przez oskarżyciela publicznego. Wobec braku środka odwoławczego w tym zakresie na niekorzyść oskarżonych uchylenie rozstrzygnięć uniewinniających pozbawione byłoby jakiegokolwiek uzasadnienia, skoro zgodnie z art. 443 k.p.k. nie byłoby w postępowaniu ponownym możliwe wydanie orzeczenia surowszego niż uchylone. Trzeba zaś zwrócić uwagę, że przepis art. 439 § 1 k.p.k. o ile zezwala na przekroczenie przez sąd odwoławczy granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów, to jednak nie otwiera możliwości orzekania wbrew kierunkowi środka odwoławczego wniesionego wyłącznie na korzyść oskarżonego.

W związku z powyższym Sąd Apelacyjny uchylił zaskarżony wyrok w części dotyczącej rozstrzygnięć zawartych w pkt I-VIII, X, XII-XVIII, XX, XXI, XXIII, XXIV, XXVI, XXVII, XXIX, XXIX-XXXIII, XXXV i w tym zakresie sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Gdańsku do ponownego rozpoznania. Wobec niezaskarżenia rozstrzygnięć uniewinniających nie było potrzeby orzekania o utrzymaniu ich w mocy, gdyż są one już prawomocne od chwili upływu terminu do wniesienia apelacji przez oskarżyciela publicznego.

Sąd Apelacyjny uznał również, że nie ma potrzeby uchylania zawartego w pkt XXXIV zaskarżonego wyroku rozstrzygnięcia o przyznaniu obrońcom z urzędu zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonym w pierwszej instancji. Rozstrzygnięcie to nie zostało zaskarżone, zaś jego byt nie jest uzależniony od wyniku sprawy, jak ma to miejsce w przypadku orzeczenia o kosztach procesu zasądzanych od stron. Przyznanie obrońcy z urzędu wynagrodzenia oznacza zatem wyłącznie, że Skarb Państwa zgodnie z art. 619 § 1 k.p.k. tymczasowo wykłada te koszty. Rozstrzygnięcie to nie jest natomiast definitywnym przesądzeniem, że koszty te poniesie Skarb Państwa. Biorąc pod uwagę, że wynagrodzenie obrońcy z urzędu jest obliczane odrębnie za każdą instancję, możliwe jest w momencie zakończenia danego etapu procesu ustalenie wysokości pełnego wynagrodzenia obrońcy za ten etap. Wysokość tego wynagrodzenia nie może w przyszłości już ulec zmianie, gdyż wynagrodzenie za kolejny etap będzie obliczane w sposób niezależny i nie może wpłynąć na zmniejszenie wynagrodzenia za dotychczasowy etap. Poza tym w sytuacji, gdy postępowanie toczy się dłuższy czas, przyznanie obrońcom z urzędu wynagrodzenia za dany etap jest uzasadnione również względami słuszności (zob. szerzej L.K. Paprzycki (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2013, t. 2, s. 1511-1513). W związku z powyższym rozstrzygnięcie zawarte w pkt XXXIV wyroku – jako niezaskarżone przez żadną ze stron – pozostaje w mocy.

Wskazane powyżej argumenty są aktualne również w odniesieniu do zasądzenia wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną z urzędu w postępowaniu odwoławczym. W związku z tym Sąd Apelacyjny na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 2368 z późn. zm.) oraz § 2 pkt 1, § 4 ust. 1 i 3 oraz § 17 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. poz. 1714) zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. O. i adw. P. K. (1) – obrońców, którzy w apelacjach sformułowali stosowny wniosek – kwoty po 738 złotych brutto tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu udzielonej oskarżonym K. G. i R. W. w postępowaniu przed Sądem Apelacyjnym.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Jolanta Łuszczyńska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Gdańsku
Osoba, która wytworzyła informację:  Sławomir Steinborn,  Dorota Wróblewska ,  Andrzej Czarnota
Data wytworzenia informacji: