Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku II Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Dorota Wróblewska

Sędziowie: SSA Jerzy Sałata

SSO del. Rafał Ryś (spr.)

Protokolant: st. sekretarz sądowy Aleksandra Konkol

przy udziale Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej w Gdańsku Andrzeja Błażejaka

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2014 r.

sprawy

A. K.

oskarżonego z art. 148 § 1 k.k.

M. P.

oskarżonego z art. 239 § 1 k.k. w zb. z art. 262 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.; art. 162 § 1 k.k.; art. 263 § 1 k.k.

K. M.

oskarżonego z art. 239 § 1 k.k. w zb. z art. 262 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.; art. 162 § 1 k.k.

G. M.

oskarżonego z art. 239 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez Prokuratora Prokuratury Rejonowej w W. wobec A. K. i obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku

z dnia 2 sierpnia 2013 r., sygn. akt XIV K 208/12

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelacje za oczywiście bezzasadne;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. B. L. Kancelaria Adwokacka w G., adw. A. T. Kancelaria Adwokacka w G., adw. K. A. Kancelaria Adwokacka w R., adw. J. J. Kancelaria Adwokacka w R. kwoty po 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych brutto tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu odpowiednio oskarżonym A. K., M. P., K. M. i G. M. w postępowaniu przed Sądem Apelacyjnym;

III.  zwalnia wszystkich oskarżonych od opłat oraz wydatków postępowania odwoławczego, obciążając tymi ostatnimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Oskarżony A. K. stanął pod zarzutem popełnienia czynu polegającego na tym, że:

I.  w nocy na 11 kwietnia 2012r. w M., gm. K. oraz w S., działając w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia, dokonał zabójstwa M. M. w ten sposób, iż kilkukrotnie uderzył pokrzywdzonego pięściami po twarzy, kopnął go w głowę oraz uderzał skrzynią taboretu typu pufa w głowę, czym spowodował u niego obrażenia ciała w postaci rany tłuczonej w okolicy czołowo – skroniowej lewej z wylewami krwawymi w tkance podskórnej powłok głowy i mięśniach skroniowych ze złamaniem kości sklepienia i podstawy czaszki oraz częściowym rozejściem szwu węgłowego i strzałkowego, krwiakiem podtwardówkowym o objętości 90 ml i stłuczeniem obu półkul mózgu, wylewy krwawe w powłokach i mięśniach twarzy, ze złamaniem szczęki po stronie lewej, złamaniem kości gnykowej po stronie lewej, wylewy krwawe w tkance podskórnej i powierzchniowych mięśniach pleców w okolicy łopatki prawej, w wyniku których to obrażeń M. M. zmarł śmiercią gwałtowną, po czym po uprzednim oblaniu benzyną dokonał spalenia zwłok M. M.,

- tj. czynu z art. 148 §1 kk.

Oskarżony M. P. stanął pod zarzutem popełnienia następujących czynów:

II.  w okresie między 10 a 14 kwietnia 2012 r. w M., gmina K. oraz S., działając wspólnie i w porozumieniu z K. M. i K. M., utrudniał postępowanie karne w sprawie zabójstwa M. M., pomagając sprawcy tego przestępstwa A. K. uniknąć odpowiedzialności karnej w ten sposób, że zacierał ślady tego przestępstwa między innymi poprzez nakłanianie do spalenia odzieży A. K. i K. M., telefonu komórkowego zmarłego, pozbył się narzędzia, którym uderzano zmarłego, zmywał i zacierał ślady krwi w mieszkaniu w M. przy ul. (...) oraz w pojeździe S. (...) o nr rej. (...), a także brał udział w spaleniu zwłok M. M., czym je znieważył,

- tj. czynu z art. 239 §1 kk w zb. z art. 262 §1 kk w zw. z art. 11 §2 kk;

III.  w nocy na 11 kwietnia 2012r. w M. gm. K. oraz w S., działając wspólnie i w porozumieniu z K. M., nie udzielił M. M., znajdującemu się w bezpośrednim niebezpieczeństwie utraty życia pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,

- tj. czynu z art. 162 §1 kk;

IV.  w bliżej nieustalonym czasie, nie później niż od grudnia 2011r. do dnia 14 kwietnia 2012r. w M., gm. K. posiadał bez zezwolenia broń palną alarmową w postaci pistoletu marki B. (...) model (...)wraz z magazynkiem,

- tj. czynu z art. 263 §1 kk.

Oskarżony K. M. został oskarżony o popełnienie czynów polegających na ty, że:

V.  w okresie między 10 a 14 kwietnia 2012 r. w M. gmina K. oraz w S., działając wspólnie i w porozumieniu z M. P. i K. M., utrudniał postępowanie karne w sprawie zabójstwa M. M., pomagając sprawcy przestępstwa A. K. uniknąć odpowiedzialności karnej, w ten sposób, iż zacierał ślady tego przestępstwa między innymi poprzez pozbycie się własnej odzieży, zmywanie i zacieranie śladów krwi w pojeździe S. (...) o nr rej. (...), a także brał udział w spaleniu zwłok M. M., czym je znieważył,

- tj. czynu z art. 239 §1 kk w zb. z art. 262 §1 kk w zw. z art. 11 §2 kk;

VI.  w nocy na 11 kwietnia 2012r. w M. gm. K. oraz w S., działając wspólnie i w porozumieniu z M. P., nie udzielił M. M., znajdującemu się w bezpośrednim niebezpieczeństwie utraty życia pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,

- tj. czynu z art. 162 §1 kk.

Oskarżony G. M. stanął pod zarzutem popełnienia czynu, polegającego na tym, że:

VII.  w okresie między 10 a 14 kwietnia 2012 r. w M., gmina K. oraz S., działając wspólnie i w porozumieniu z M. P. i K. M., utrudniał postępowanie karne w sprawie zabójstwa M. M., pomagając sprawcy tego przestępstwa uniknąć odpowiedzialności karnej w ten sposób, iż zacierał ślady tego przestępstwa, między innymi poprzez zniszczenie odzieży K. M. i A. K., telefonu komórkowego M. M. oraz narzędzia, którym uderzano zmarłego, a także poprzez zmywanie i zacieranie śladów krwi w mieszkaniu w M. przy ul. (...),

- tj. czynu z art. 239 §1 kk.

Wyrokiem z dnia 2 sierpnia 2013r., wydanym w sprawie o sygnaturze akt XIV K 208/12, Sąd Okręgowy w Gdańsku poczynił następujące rozstrzygnięcia:

I.  Oskarżonego A. K. uznał za winnego popełnienia zarzucanej mu w punkcie I aktu oskarżenia zbrodni z art. 148 §1 kk, z tym ustaleniem, że oskarżony działał z zamiarem ewentualnym zabójstwa pokrzywdzonego M. M. i za to skazał go, zaś na podstawie art. 148 §1 kk wymierzył mu karę 13 lat pozbawienia wolności;

II.  na mocy art. 63 §1 kk na poczet orzeczonej wobec oskarżonego A. K. kary pozbawienia wolności zaliczył okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie – od dnia 14.04.2012r. do dnia 14.04.2013r.;

III.  oskarżonego M. P. uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie II oskarżenia, tj. występku z art. 239 §1 kk w zb. z art. 262 §1 kk w zw. z art. 11 §2 kk i za to skazał go, zaś na podstawie art. 239 §1 kk, przy zastosowaniu art. 11 §3 kk, wymierzył mu karę 4 lat pozbawienia wolności;

IV.  oskarżonego M. P. uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie III oskarżenia, tj. występku z art. 162 §1 kk i za to skazał go, zaś na podstawie art. 162 §1 kk wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia wolności;

V.  oskarżonego M. P. uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie IV oskarżenia, tj. występku z art. 263 §2 kk i za to skazał go, zaś na podstawie art. 263 §2 kk wymierzył mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności;

VI.  na podstawie art. 85 kk i art. 86 §1 kk połączył oskarżonemu M. P. jednostkowe kary pozbawienia wolności i wymierzył mu karę łączną 5 lat pozbawienia wolności;

VII.  na mocy art. 63 §1 kk na poczet orzeczonej wobec oskarżonego M. P. kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył mu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie – od dnia 14.04.2012r. do dnia 29.03.2013r.;

VIII.  oskarżonego K. M. uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie V oskarżenia, tj. występku z art. 239 §1 kk w zb. z art. 262 §1 kk w zw. z art. 11 §2 kk i za to skazał go, zaś na podstawie art. 239 §1 kk, przy zastosowaniu art. 11 §3 kk, wymierzył mu karę roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności;

IX.  oskarżonego K. M. uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie VI oskarżenia, tj. występku z art. 162 §1 kk i za to skazał go, zaś na podstawie art. 162 §1 kk wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności;

X.  na podstawie art. 85 kk i art. 86 §1 kk połączył oskarżonemu K. M. jednostkowe kary pozbawienia wolności i wymierzył mu karę łączną 2 lat pozbawienia wolności;

XI, XII. na podstawie art. 69 §1 i 2 kk oraz art. 70 §2 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego K. M. kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesił tytułem próby na okres 5 lat, oddając oskarżonego w tym czasie pod dozór kuratora sądowego;

XIII. oskarżonego G. M. uznał za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie VII oskarżenia, tj. występku z art. 239 §1 kk i za to skazał go, zaś na podstawie art. 239 §1 kk wymierzył mu karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Nadto orzeczono o kosztach obrony z urzędu udzielonej wszystkim oskarżonym w toku postępowania w I instancji, jak również zwolniono wszystkich wymienionych oskarżonych od kosztów procesu, obciążając nimi Skarb Państwa.

Apelacje od powyższego wyroku wywiedli obrońcy wszystkich oskarżonych oraz oskarżyciel publiczny.

Obrońca oskarżonego G. M. zaskarżył wyrok w części dotyczącej tego oskarżonego. Orzeczeniu Sądu Okręgowego zarzucił nadmierną surowość wymierzonej kary, nie przystającej – zdaniem skarżącego – do okoliczności faktycznych ujawnionych w toku rozprawy, w szczególności do roli oskarżonego oraz okoliczności podmiotowych i przedmiotowych. Uzasadniając swoje stanowisko podał, że rola G. M. była trzecioplanowa, oskarżony przyznał się do zarzucanego mu czynu, a nadto nie miał on świadomości, że usuwa ślady po dokonanej zbrodni zabójstwa, gdyż jego ówczesna wiedza ograniczała się do pobicia pokrzywdzonego. Nadto skarżący podkreślił, że oskarżony działał głownie na polecenie współoskarżonego M. P..

W konkluzji obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zawieszenie kary roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności na okres 5 lat próby, z jednoczesnym oddaniem oskarżonego w tym czasie pod dozór kuratora sądowego; ewentualnie – o wymierzenie oskarżonemu kary bezwzględnej 8 miesięcy pozbawienia wolności.

Z kolei obrońca oskarżonego A. K. zaskarżył powyższy wyrok w całości. Wyrokowi temu zarzucił:

a)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydania wyroku, który miał wpływ na jego treść, polegający na przyjęciu, że oskarżony zadając ciosy pufem przewidywał i godził się na skutek w postaci śmierci M. M., podczas gdy analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego uprawnia do przyjęcia, iż zamiarem oskarżonego było jedynie uszkodzenie ciała;

b)  naruszenie prawa materialnego, poprzez zastosowanie nieprawidłowej kwalifikacji prawnej zarzucanego czynu, a mianowicie art. 148 §1 kk, zamiast art. 156 §3 kk.

Uzasadniając podniesione zarzuty autor apelacji wskazał i ocenił, że sam fakt użycia pufy nie oznacza, że oskarżony chciał zabić pokrzywdzonego lub na taki skutek się godził. Podkreślił, że pokrzywdzony często brał uprzednio udział w bójkach i nigdy nie doznawał z tego tytułu poważnych obrażeń, a zatem należy dać wiarę oskarżonemu, że chciał znokautować pokrzywdzonego, który - jako bardziej wytrzymały - wymagał więcej ciosów. Dodatkowo obrońca przypomniał, że w toku postępowania oskarżony A. K. nigdy nie przyznał się, że działał z zamiarem pozbawienia życia, a jedynie mówił o zamiarze pozbawienia przytomności pokrzywdzonego.

W wyniku podniesionych zarzutów skarżący wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez zakwalifikowanie czynu oskarżonego z art. 156 §3 kk i wymierzenie mu na tej podstawie stosownej kary; ewentualnie o

- uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Gdańsku.

Wyrok zaskarżył także obrońca oskarżonego K. M. – w części dotyczącej orzeczenia o karze wobec tego oskarżonego. Wyrokowi zarzucił rażącą niewspółmierność orzeczonej kary, polegającą na:

a)  orzeczeniu kar jednostkowych pozbawienia wolności (roku i 10 miesięcy oraz 6 miesięcy) oraz kary łącznej (2 lata), tj. kar nieadekwatnych do stopnia społecznej szkodliwości zachowania się oskarżonego oraz nie uwzględniających w należytym stopniu szeregu okoliczności łagodzących, podrzędnej roli oskarżonego, pozostającego in tempore criminis pod silnym wpływem i presją innych osób dorosłych; w odniesieniu do kary łącznej – nie uwzględniającej w sposób należyty bliskiego związku podmiotowo – przedmiotowego, który wskazywał na bliską zwięzłość czasowo – przestrzenną zachowania się oskarżonego, co przy uwzględnieniu właściwości i warunków osobistych przemawiało za zastosowaniem zasady pełnej absorpcji;

b)  wyznaczeniu maksymalnego, pięcioletniego okresu próby w związku z warunkowym zawieszeniem orzeczonej kary łącznej w sytuacji, gdy ani cechy osobowości oskarżonego, ani okoliczności samego zdarzenia nie wskazują, aby był on osobą w jakikolwiek sposób zdemoralizowaną, czy też osobą, której cechy charakteru lub cechy osobowościowe były tego rodzaju, że uzasadniałyby wyznaczenie maksymalnego okresu próby celem nadzoru nad jego zachowaniem.

W konkluzji skarżący wniósł o:

1)  zmianę wyroku w pkt VIII, poprzez wymierzenie oskarżonemu za ten czyn kary 6 miesięcy pozbawienia wolności;

2)  zmianę wyroku w pkt IX, poprzez wymierzenie oskarżonemu za ten występek kary 3 miesięcy pozbawienia wolności;

3)  zmianę wyroku w pkt X, poprzez wymierzenie oskarżonemu kary łącznej 6 miesięcy pozbawienia wolności;

4)  zmianę wyroku w pkt XI, poprzez wyznaczenie trzyletniego okresu próby.

Omawiany wyrok zaskarżony został także przez oskarżyciela publicznego – w części dotyczącej oskarżonego A. K., w całości tego rozstrzygnięcia, na niekorzyść wymienionego oskarżonego.

Wyrokowi temu prokurator zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, poprzez uznanie, że zgromadzone w sprawie dowody pozwalają na przypisanie realizującemu znamiona czynu zabronionego określonego w art. 148 §1 kk A. K. jedynie godzenie się na nastąpienie skutku, który powinien przewidzieć, w postaci śmierci M. M., podczas gdy prawidłowa ocena wszystkich elementów działania sprawcy, takich jak intensywność stosowanych ze znaczną siłą - nietrzeźwemu i nieprzytomnemu pokrzywdzonemu – ciosów, rodzaj użytego przez sprawcę narzędzia, wywiezienie M. M. do kompleksu leśnego, ponowne zadawanie uderzeń oraz akceptacja dla nieuchronności śmierci pokrzywdzonego, w korelacji z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, z uwzględnieniem logiki i prawidłowego rozumowania – zdaniem apelującego – pozwala na właściwą rekonstrukcję zamiaru sprawcy i prowadzi do wniosku, że oskarżony swoim zachowaniem bezpośrednio zmierzał do pozbawienia życia M. M..

Uzasadniając swoje stanowisko i podniesione zarzuty skarżący wskazał na rodzaj użytego przez sprawcę narzędzia oraz fakt całkowitej dekompozycji mebla po zadanych uderzeniach. Podkreślił, że pokrzywdzony był osobą fizycznie słabszą od oskarżonego A. K., znajdował się pod silnym działaniem alkoholu, zaś ostatni cios otrzymał w chwili, gdy już leżał na twardym podłożu i pozbawiony był jakiejkolwiek możliwości stawiania oporu. Zdaniem prokuratora wnikliwej uwagi wymagał ten fragment zdarzenia, który obejmował czas od zadania pokrzywdzonemu ostatniego ciosu w głowę do momentu porzucenia i podpalenia w kompleksie leśnym zwłok M. M., co wskazuje nie tylko na brak zainteresowania ze strony A. K. stanem pokrzywdzonego, ale i na kontynuowanie ataku w takim celu, aby skutek śmiertelny nastąpił. Zdaniem apelującego oskarżony A. K. wykonał wszystkie konieczne czynności, niezbędne do pozbawienia życia pokrzywdzonego.

W konsekwencji skarżący wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonej części (odnośnie A. K.) i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Gdańsku do ponownego rozpoznania.

Apelację od powyższego wyroku złożył także obrońca oskarżonego M. P. , skarżąc wyrok w części dotyczącej kary wymierzonej temu oskarżonemu.

Wyrokowi zarzucił rażącą niewspółmierność kar jednostkowych oraz kary łącznej pozbawienia wolności, poprzez wymierzenie kar rażąco surowych, w szczególności w maksymalnym wymiarze za przestępstwo z art. 239 §1 kk, poprzez niewystarczające uwzględnienie okoliczności łagodzących przemawiających za łagodniejszym wymiarem. Obrońca wskazał tu na przyznanie się do winy, chorobę żony oskarżonego, która miała skłonić oskarżonego do nieracjonalnych działań, w tym zacierania śladów przestępstwa, ciężką chorobę samego oskarżonego (prawdopodobnie śmiertelną). Uchybienie Sądu I instancji miało też – zdaniem skarżącego – polegać na nie zastosowaniu zasady pełnej absorpcji przy wymiarze kary łącznej, pomimo tego, że przypisane oskarżonemu czyny popełnione zostały jednocześnie (czyn III w małym odstępie czasowym).

Ostatecznie autor apelacji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez wymierzenie oskarżonemu M. P. łagodniejszych kar jednostkowych, a następnie zastosowanie zasady pełnej absorpcji przy wymiarze kary łącznej.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacje wniesione zarówno przez obrońców oskarżonych, jak i przez rzecznika oskarżenia, nie zasługują na uwzględnienie, albowiem są one bezzasadne w stopniu, który można określić jako oczywisty.

Rozpoczynając ocenę trafności zaskarżonego orzeczenia należy - zdaniem Sądu Apelacyjnego - jednoznacznie wskazać, że Sąd Okręgowy zgodnie z przepisami postępowania karnego przeprowadził dowody istotne dla ustalenia okoliczności decydujących o ewentualnej odpowiedzialności karnej oskarżonych A. K., M. P., K. M. i G. M., a następnie ocenił je w sposób logiczny, zgodny z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Tok rozumowania Sądu I instancji oraz argumenty przemawiające za słusznością dokonanego rozstrzygnięcia zostały przedstawione w prawidłowo sporządzonym i wyczerpującym, pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. W czasie analizy omawianego wyroku Sąd Apelacyjny nie stwierdził także wystąpienia tzw. bezwzględnych przyczyn odwoławczych, opisanych w art. 439 kpk, a skutkujących uchyleniem wyroku niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów apelacyjnych.

Kierując się dyspozycją art. 457 §2 kpk, odsyłającego do art. 423 kpk, w tym do paragrafu „1a” tegoż przepisu, Sąd Apelacyjny ograniczył zakres niniejszego pisemnego uzasadnienia swojego rozstrzygnięcia do wywodów dotyczących apelacji wniesionej na korzyść oskarżonego A. K., uznanej za oczywiście bezzasadną, albowiem jedynie ten oskarżony oraz jego obrońca złożyli wnioski o sporządzenie uzasadnienia wyroku Sądu II instancji.

Już na wstępie wypada wytknąć obrońcy oskarżonego A. K. niewątpliwie wadliwą konstrukcję wewnętrzną wniesionego środka odwoławczego, obejmującego łącznie zarzut błędu w ustaleniach faktycznych oraz zarzut obrazy prawa materialnego. Nie ulega w istocie wątpliwości, że w wypadku kwestionowania kwalifikacji prawnej czynu, zarzut obrazy prawa materialnego można postawić tylko wówczas, gdy skarżący nie podważa ustaleń faktycznych związanych z tą kwalifikacją. Jeżeli bowiem nieprawidłowe są ustalenia faktyczne, w oparciu o które sąd dokonał kwalifikacji prawnej czynu, to błędem pierwotnym jest błąd w ustaleniach faktycznych, a jego następstwem wadliwa kwalifikacja prawna. Dlatego też w takiej sytuacji skarżący powinien postawić tylko zarzut błędu w ustaleniach faktycznych i wskazać przy tym, że mógł mieć on wpływ na treść wyroku właśnie co do kwalifikacji prawnej czynu ( por. D. Świecki „Postępowanie odwoławcze w sprawach karnych – komentarz, orzecznictwo”, LexisNexis W-wa 2013, str. 138).

W rzeczywistości zatem należy przyjąć, że skarżący kwestionuje ustalenia faktyczne Sądu Okręgowego w zakresie uznania, że oskarżony A. K. godził się na skutek w postaci śmierci pokrzywdzonego M. M.. Na marginesie można tylko zauważyć, że te same ustalenia faktyczne kwestionował w swej apelacji prokurator, z tym, że o ile obrońca A. K. ocenia działania tego oskarżonego w kategoriach strony podmiotowej czynu z art. 156 §3 kk, o tyle zdaniem oskarżyciela publicznego prawidłowa jest w tej sprawie konstatacja, że oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia M. M.. Rozstrzygnięcie Sądu I instancji lokuje się zatem pośrodku owych, skrajnych stanowisk procesowych.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela ocenę Sądu Okręgowego, uzewnętrznioną w treści pisemnego uzasadnienia wyroku, że w toku zdarzenia nastąpiła u oskarżonego A. K. zmiana zarówno sposobu działania, jak i towarzyszącego mu zamiaru (str. 26-27 uzasadnienia). Oskarżony miał przed sobą mocno pobitego, zamroczonego M. M., niezdolnego w żadnym zakresie do obrony lub stawiania jakiegokolwiek oporu. W tej sytuacji oskarżony użył pufy, aby zintensyfikować siłę swojego ataku. Uderzał świadomie, celując w głowę pokrzywdzonego, a zatem w organ o szczególnym znaczeniu dla zachowania funkcji życiowych ludzkiego organizmu. Kluczowe jest tu owo drugie uderzenie pufą, po którym ten mebel rozpadł się na części; w tym czasie pokrzywdzony leżał już bez ruchu i mocno krwawił z rany na głowie. Cel związany ze „znokautowaniem” pokrzywdzonego został już w tym momencie osiągnięty. Oskarżony A. K. nie zaprzestał jednak swojego ataku, lecz zadał kolejne, mocne uderzenie tym samym sprzętem w tył głowy pokrzywdzonego. Słusznie zatem Sąd Okręgowy ocenił, że zadanie – w takich okolicznościach – drugiego, równie silnego ciosu w głowę pokrzywdzonego wykluczało wszelkie wątpliwości co do tego, że oskarżony godził się na skutek śmiertelny, stanowiący efekt jego bezwzględnego zachowania.

Na trafność przyjętej przez Sąd Okręgowy konstrukcji prawnej w zakresie strony podmiotowej czynu przypisanego oskarżonemu A. K. wskazuje nadto – nieco pominięty w części motywacyjnej zaskarżonego wyroku, lecz wyeksponowany za to w treści apelacji prokuratora – końcowy fragment zdarzenia, które przecież miało przebieg dość rozciągnięty w czasie i składający się z kilku etapów. Otóż oskarżony A. K. uczestniczył w wywiezieniu pokrzywdzonego do lasu, w celu porzucenia go tam, a nadto zadawał mu kolejne ciosy w samochodzie w sytuacji, gdy ten zaczął dawać nieznaczne oznaki życia. W tym właśnie miejscu tkwi słabość argumentacji autora apelacji wniesionej na korzyść A. K.. Skoro oskarżony miał rzekomo zamiar jedynie „znokautować” M. M., czy doprowadzić do ciężkiego uszkodzenia jego ciała, to cel ten osiągnął już podczas pierwszej, początkowej fazy zdarzenia (w mieszkaniu). Pokrzywdzony był wówczas nieprzytomny, krwawił z głowy i charczał. Było oczywistym, że bez szybkiej i fachowej pomocy medycznej nie ma żadnych szans na przeżycie. Oskarżony K. nie wywoził go wówczas bynajmniej do szpitala lecz do lasu; nie chciał mu udzielić pomocy lecz – przeciwnie – zadał mu kolejne uderzenia, aby się dalej nie ruszał i nie sprawiał kłopotu podczas transportu. Gdy doszedł do wniosku, że pokrzywdzony nie żyje, nie było to dla niego żadnym zaskoczeniem, lecz poinformował kolegów o swoim spostrzeżeniu. Ta reakcja także jasno wskazuje na nastawienie oskarżonego A. K. wobec ewentualności zgonu pokrzywdzonego. Należy przyjąć, że oskarżony nie chciał wprawdzie śmierci pokrzywdzonego i nie parł do tego bezpośrednio, jednakże nie chciał także, aby skutek ten nie nastąpił. Było mu to zupełnie obojętne, zaś w końcowej fazie zdarzenia wolał nawet, aby jednak sprawa została zakończona, gdyż wyraźnie zirytowało go nieoczekiwane zachowanie pokrzywdzonego w samochodzie, kiedy to znów dał on znaki życia. Stwierdzenie śmierci pokrzywdzonego wyraźnie ułatwiło oskarżonym dalsze czynności. W tym miejscu przytoczyć należy utrwalony już w orzecznictwie, słuszny pogląd, wskazujący na istotę zamiaru ewentualnego sprawcy czynu z art. 148 §1 kk; zasadnie przyjmuje się zatem, że sprawca działa z zamiarem ewentualnym - pozbawia życia pokrzywdzonego wtedy, gdy ma on świadomość możliwości nastąpienia śmierci pokrzywdzonego i na to się godzi, to znaczy wprawdzie nie chce, aby śmierć pokrzywdzonego nastąpiła, ale zarazem nie chce, żeby nie nastąpiła, a więc gdy wykazuje całkowitą obojętność wobec uświadomionej sobie możliwości nastąpienia śmierci pokrzywdzonego (por. wyrok SA we Wrocławiu z 9.08.2013r., II AKa 226/13, LEX nr 1366152).

Wbrew stanowisku skarżącego, Sąd Okręgowy prawidłowo ocenił zatem zamiar oskarżonego A. K., odkodowując go z ujawnionych w toku postępowania, prawidłowo ustalonych okoliczności zdarzenia, w tym głównie o charakterze przedmiotowym. W trakcie tej oceny nie poprzestano z pewnością na prostym zestawieniu rodzaju użytego narzędzia z określeniem zamiaru sprawcy; Sąd meriti okoliczności te poddał opisanej wyżej, trafnej analizie. Odniósł się przy tym rzeczowo także do tego, z jakich powodów nie przyjął zamiaru bezpośredniego, jak i – sugerowanej przez obronę - kwalifikacji prawnej z art. 156 §3 kk. Uwypuklany przez skarżącego fakt nieprzyznania się przez oskarżonego A. K. do działania z zamiarem zabójstwa nie może mieć tu decydującego znaczenia, gdyż prawem osoby oskarżonej jest formułowanie i prezentowanie własnej linii obrony w procesie, zaś rolą Sądu jest czynić ustalenia faktyczne – także w zakresie strony podmiotowej czynu – w oparciu o całokształt ujawnionych w toku procesu okoliczności. Z roli tej Sąd Okręgowy w Gdańsku – jak wyżej wspomniano – wywiązał się w sposób poprawny.

Tym samym przyjęta przez Sąd kwalifikacja prawna czynu przypisanego temu oskarżonemu nie budzi wątpliwości i zasługuje na pełną akceptację ze strony sądu odwoławczego.

Z uwagi na brak zarzutu dotyczącego rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonego A. K. kary (art. 438 pkt 4 kpk), Sąd Apelacyjny, w ramach kompleksowej kontroli zaskarżonego wyroku, uznał, że granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiące zasadę sądowego wymiaru kary, nie zostały w niniejszej sprawie przekroczone. Stąd też wymierzona oskarżonemu kara 13 lat pozbawienia wolności jawi się jako kara wyważona i adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu czynu, jak i stopnia jego zawinienia. Sąd Okręgowy w pisemnym uzasadnieniu wydanego wyroku w sposób prawidłowy opisał i przeanalizował zarówno okoliczności obciążające, jak i te, które działały na korzyść oskarżonego A. K. w procesie wymiaru kary (str. 32 uzasadnienia). Okolicznościom tym nadał właściwą wagę, efektem czego było wymierzenie kary względnie surowej, lecz z pewnością - w realiach niniejszej sprawy – bezsprzecznie sprawiedliwej. Oskarżony A. K. był już uprzednio karany sądownie i obecnie – pomimo tego - wykazał eskalację swoich bezprawnych i agresywnych zachowań, co z pewnością winno skutkować intensyfikacją stosowanych wobec niego form karnego oddziaływania. Sąd I instancji prawidłowo odczytał i ocenił omawiane uwarunkowania.

Mając na uwadze zaprezentowane wyżej motywy Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 437 §1 kpk, utrzymał w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację obrońcy oskarżonego A. K. za oczywiście bezzasadną, nie dopatrując się także uchybień, które należałoby uwzględnić z urzędu.

Sąd Apelacyjny – na podstawie §2 ust.1-3, §14 ust.2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 z późn. zm.), a także art. 618 par. 1 pkt 11 kpk - przyznał obrońcom wszystkich oskarżonych koszty pomocy prawnej udzielonej tym oskarżonym z urzędu w postępowaniu odwoławczym (wraz z podatkiem VAT – 23%), albowiem oskarżeni korzystali w toku postępowania odwoławczego z pomocy prawnej udzielonej im z urzędu, zaś koszty te nie zostały przez nich uiszczone nawet w części.

Orzekając o kosztach postępowania odwoławczego Sąd Apelacyjny kierował się dyspozycją art. 636 §1 i 2 kpk, przewidującego odpowiedzialność finansową stron za wynik procesu w II instancji. Z uwagi na nieuwzględnienie wszystkich wniesionych w tej sprawie apelacji, tj. prokuratora oraz obrońców oskarżonych, koszty te powinni ponieść wspólnie Skarb Państwa oraz oskarżeni, w częściach ustalonych przez Sąd (art. 633 kpk w zw. z art. 636 §2 kpk). Mając jednak na uwadze aktualną sytuację życiową oskarżonych, a nadto ustaloną w toku postępowania ich sytuację majątkową, Sąd – zgodnie z art. 624 §1 kpk – zwolnił oskarżonych od przypadającej na nich części wydatków postępowania odwoławczego, obciążając - w konsekwencji - całością tych wydatków wyłącznie Skarb Państwa.