Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 czerwca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Bożena Beata Bielska
Protokolant:	sekretarz sądowy Ewelina Asztemborska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 czerwca 2013 r. w O.

sprawy z odwołania M. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o wyrównanie emerytury

na skutek odwołania M. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 12.03.2013r. znak (...)

orzeka:

oddala odwołanie.

Sygn. akt III U 615/13

UZASADNIENIE

M. C. wniosła odwołanie od decyzji O/ZUS w P. z dnia 12.03.2013r. znak (...), którą to decyzją ZUS odmówił uchylenia decyzji z dnia 12.10.2011r., w części, w jakiej decyzja ta zawiesza prawo do emerytury za okres od dnia 01.10.2011r. do dnia 21.11.2012r. Odwołująca podniosła, że wstrzymanie wypłaty emerytury jest niezgodne z Konstytucją i orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wskazując, że o ustaniu przyczyny zawieszenia świadczenia emerytalnego odwołującej decyduje data opublikowania wyroku Trybunału Konstytucyjnego oraz data złożenia wniosku o podjęcie wypłaty świadczenia. Ponieważ wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012r. został opublikowany w Dzienniku Ustaw z dnia 22.11.2012r., a Trybunał nie wskazał ani w wyroku, ani w jego uzasadnieniu innej daty utraty mocy prawnej art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw w związku z art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, przepisy te z dniem 22.11.2012r. utraciły moc obowiązującą w stosunku do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011r.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Decyzją z dnia 30.06.2010r. ZUS przyznał M. C. prawo do emerytury od dnia 01.06.2010r. Na dzień przyznania emerytury była ona zatrudniona w Starostwie Powiatowym w W..

Decyzją z dnia 12.10.2011r. ZUS wstrzymał wnioskodawczyni od 1.10.2011r. wypłatę emerytury z powodu kontynuowania zatrudnienia u pracodawcy, u którego pracowała przed dniem nabycia prawa do emerytury.

W dniu 23.11.2012r. odwołująca złożyła w ZUS wniosek o wznowienie wypłaty zawieszonego świadczenia oraz wypłatę zaległych kwot. Decyzją z dnia 27.12.2012r. ZUS podjął wypłatę jej emerytury od dnia 22.11.2012r. Kolejną decyzją z dnia 12.03.2013r. odmówił natomiast M. C. uchylenia decyzji z dnia 12.10.2011r. w części, w jakiej decyzja ta zawiesza prawo do emerytury za okres od dnia 01.10.2011r. do dnia 21.11.2012r.

W ocenie Sądu odwołanie nie jest zasadne.

Poza sporem jest, że wyrokiem z dnia 13 listopada 2012r. Trybunał Konstytucyjny (sygn. akt K 2/12 ) orzekł, iż art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw w związku z art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS dodanym przez art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 16 grudnia 2010r., w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011r., bez konieczności rozwiązania stosunku pracy, jest niezgodny z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa wynikającą z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Wskazać trzeba, że wprawdzie treść sentencji wyroku Trybunału Konstytucyjnego mogłaby nasuwać wniosek, iż dotyczy on wszystkich osób, które uzyskały prawo do emerytury przed dniem 01.01.2011r., jednakże nie można pominąć stwierdzeń zwartych w uzasadnieniu tego wyroku. W pkt 9 uzasadnienia Trybunał Konstytucyjny wskazał bowiem, że art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw w związku z art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS w zakresie, w jakim przewiduje obowiązek rozwiązania stosunku pracy z dotychczasowym pracodawcą – jako warunek realizacji prawa do emerytury - jest niekonstytucyjny jedynie w stosunku do osób, które uzyskały prawo do emerytury w przedziale czasowym od dnia 08.01.2009r. do dnia 31.12.2010r. Z akt emerytalnych M. C. wynika, iż uzyskała ona prawo do emerytury począwszy od 01.06.2010r., a więc należy do grupy osób, co do których ma zastosowanie w/w wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Mimo tego, zdaniem Sądu nie jest jej jednak należne wyrównanie emerytury za okres sprzed ogłoszenia sentencji tego wyroku w Dzienniku Ustaw, dlatego zaskarżona decyzja ZUS jest prawidłowa.

Sentencja wyroku została ogłoszona w dniu 22 listopada 2012r. w Dz. U. poz. 1285. Zgodnie z przepisem art. 190 ust. 1 Konstytucji RP orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, jednak Trybunał Konstytucyjny może określić inny termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego. W ocenie Sądu rozstrzygając te kwestię nie można pominąć stwierdzeń zwartych w uzasadnieniu tego wyroku.

W pkt 9 uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012r. Trybunał wskazał, że z chwilą ogłoszenia sentencji wyroku w Dzienniku Ustaw traci moc art. 28 ustawy zmieniającej z 16 grudnia 2010r. w zakresie, w jakim przewiduje stosowanie art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011r., bez konieczności rozwiązania stosunku pracy. Trybunał wskazał więc, że przepis, na podstawie którego zawieszono wypłatę emerytury odwołującej, traci moc z chwilą ogłoszenia sentencji wyroku w Dzienniku Ustaw. Zdaniem Sądu takie stwierdzenie oznacza, iż zdaniem Trybunału w/w przepis obowiązywał i wywoływał skutki prawne do dnia utraty mocy. Ponieważ sentencja wyroku TK została ogłoszona w dniu 22.11.2012r. przepis art. 28 ustawy zmieniającej z 16 grudnia 2010r. wywoływał skutki prawne do tej właśnie daty.

Sąd Okręgowy podziela też pogląd Trybunału Konstytucyjnego wyrażony w postanowieniu z dnia 21 marca 2000r., wydanym w sprawie K 4/99, w którym TK podniósł, że nie ulega wątpliwości, iż bezpośrednim skutkiem orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności aktu normatywnego (określonych przepisów lub norm) z Konstytucją, jest utrata mocy obowiązującej przepisów niezgodnych z konstytucją z dniem wejścia w życie orzeczenia Trybunału lub w innym terminie określonym przez Trybunał (art. 190 ust. 3 zd. 1 konstytucji).

W uzasadnieniu w/w postanowienia Trybunał Konstytucyjny wskazał również, że użyty w art. 190 ust. 3 konstytucji termin "utrata mocy obowiązującej" nie może być uważany ani za w pełni tożsamy z uchyleniem określonego przepisu z mocą ex nunc, ani ze stwierdzeniem jego nieważności z mocą ex tunc. Oznacza on bowiem w szczególności, iż - choć niezgodny z konstytucją - akt normatywny jednak przez pewien czas obowiązywał, utracić moc obowiązującą mogą bowiem tylko przepisy, które wcześniej cechę taką posiadały. Poza tym ze sformułowania tego przepisu ustawy zasadniczej wynika, iż orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niezgodność określonego przepisu (przepisów) z konstytucją wywiera skutki prawne od dnia ogłoszenia w sposób określony w art. 190 ust. 2 konstytucji, a więc na przyszłość. Oznacza to, że zasadniczo nie ma ono mocy wstecznej, czyli nie odnosi się do kwestii obowiązywania tego przepisu w okresie od dnia jego wejścia w życie do dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Biorąc zaś pod uwagę art. 190 ust. 4 konstytucji TK stwierdził, iż orzeczenia w sprawach indywidualnych mimo ich wydania na podstawie obowiązujących przepisów prawa, których niezgodność z konstytucją stwierdził później Trybunał, podlegać mogą weryfikacji w szczególnych trybach postępowania. Utrata mocy obowiązującej w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego jest więc czymś z założenia innym niż uchylenie aktu normatywnego w wyniku działań organów prawodawczych. Uchylenie nie jest jednoznaczne z likwidacją skutków prawnych, które w okresie swego obowiązywania wywołał uchylony przepis, a także nie powoduje, że przepis ten nie będzie nadal stosowany na mocy norm międzyczasowych. Uchylenie nie jest więc całkowitym wyeliminowaniem określonego przepisu z porządku prawnego, ale z reguły tworzy szczególną sytuację współistnienia "nowej" regulacji z poprzednio obowiązującą.

Z tych wszystkich względów mając na uwadze w/w stwierdzenia Trybunału Konstytucyjnego Sąd uznał, że odwołującej nie jest należne wyrównanie emerytury za okres od dnia 01.10.2011r. do dnia 21.11.2012r. Prawidłowa jest więc zaskarżona decyzja, którą ZUS odmówił uchylenia decyzji z dnia 12.10.2011r. w części, w jakiej decyzja ta zawiesza prawo do emerytury na okres od dnia 01.10.2011r. do dnia 21.11.2012r.

Odwołanie zostało wobec tego oddalone w oparciu o art. 477 ¹⁴ § 1 kpc.

Wskazać trzeba, że przepisy kodeksu cywilnego w art. 417 ¹ § 1 przewidują możliwość żądania naprawienia szkody wyrządzonej przez wydanie aktu normatywnego niezgodnego z Konstytucją, odszkodowania tego M. C. mogłaby jednak dochodzić w postępowaniu przed Sądem cywilnym.