Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2025r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

sędzia Cezary Olszewski

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 28 kwietnia 2025r. w S.

sprawy I. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o świadczenie uzupełniające

w związku z odwołaniem I. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 6 września 2024 r. znak (...)

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6 września 2024 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B., odmówił I. B. przyznania prawa do świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, albowiem orzeczeniem z dnia 2 września 2024 roku Komisja Lekarska ZUS uznała, że ubezpieczona nie jest niezdolna do samodzielnej egzystencji.

W odwołaniu od tej decyzji C. S. wskazała, że jej stan zdrowia jest zły i wskazała na liczne schorzenia na które cierpi. Podnosiła, że decyzja jest krzywdząca z uwagi na stan zdrowia, który czyni ją niezdolną do samodzielnej egzystencji.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując argumentację zaprezentowaną w treści zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

I. B. (urodzona (...)) pozostaje na emeryturze oraz ma przyznany dodatek pielęgnacyjny.

W dniu 8 września 2021 roku I. B. po raz pierwszy wystąpiła z wnioskiem o świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Lekarz orzecznik nie stwierdził u niej niezdolności do samodzielnej egzystencji i decyzją z dnia 4 maja 2022 roku odmówiono jej prawa do tego świadczenia.

W dniu 27 czerwca 2024 roku odwołująca ponownie wystąpiła z wnioskiem o świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Lekarz orzecznik na podstawie analizy przedstawionej dokumentacji medycznej nie stwierdził u niej niezdolności do samodzielnej egzystencji (orzeczenie z dnia 7 sierpnia 2024 roku). W wyniku sprzeciwu I. B. komisja lekarska przeanalizowała zgromadzoną w sprawie dokumentację medyczną. Ostatecznie orzeczeniem z dnia 2 września 2024 roku nie stwierdziła u niej niezdolności do samodzielnej egzystencji.

W celu ustalenia, czy odwołująca jest niezdolna do samodzielnej egzystencji Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych z zakresu schorzeń, na które cierpi skarżąca.

Opinię sporządził zespół biegłych lekarzy sądowych z zakresu psychiatrii oraz ortopedii i traumatologii, którzy przeprowadzili badanie odwołującej, a następnie przeanalizowali zgromadzoną w sprawie dokumentację medyczną. Na tej podstawie rozpoznali u niej: zaburzenia lekowe i depresyjne mieszane, zaburzenia adaptacyjne, chorobę zwyrodnieniowo - dyskopatyczną kręgosłupa z dużego stopnia deformacją klatki piersiowej, kręgozumkiem L4 i L5, naczyniakiem L2, stan po leczeniu operacyjnym kręgosłupa szyjnego, osteopenię.

Zaopiniowali, iż rozpoznane schorzenia, ich przebieg oraz stopień zaawansowania nie powodują u odwołującej niezdolności do samodzielnej egzystencji – bowiem stwierdzone dysfunkcje narządu ruchu oraz zaburzenia o charakterze psychiatrycznym naruszają sprawność w stopniu nie powodującym konieczności stałej lub długotrwałej opieki osoby trzeciej w zakresie zaspakajania podstawowych czynności dnia codziennego.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się niezasadne.

Zgodnie z art. 1 ust. 3 ustawy z dnia 31 lipca 2019 roku o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 256 z późn. zm.), świadczenie uzupełniające przysługuje osobom zamieszkującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli są,

1) obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej lub

2) posiadającymi prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, lub

3) cudzoziemcami legalnie przebywającymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W myśl art. 2 ust. 1 w.w. ustawy świadczenie uzupełniające przysługuje osobom, które ukończyły 18 lat i których niezdolność do samodzielnej egzystencji została stwierdzona orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji albo orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, albo orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji, albo orzeczeniem o całkowitej niezdolności do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji, zwanym dalej "osobami uprawnionymi".

Przepis art. 2 ust. 2 w.w. ustawy stanowi zaś, że świadczenie uzupełniające przysługuje osobom uprawnionym, które nie posiadają prawa do świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych albo suma tych świadczeń o charakterze innym niż jednorazowe, wraz z kwotą wypłacaną przez zagraniczne instytucje właściwe do spraw emerytalno-rentowych, z wyłączeniem renty rodzinnej przyznanej w okolicznościach, o których mowa w art. 68 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2023r. poz. 1251, 1429 i 1672 oraz z 2024 r. poz. 834 i 858), zasiłku pielęgnacyjnego, dodatku energetycznego, o którym mowa w art. 5c ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2024 r. poz. 266, 834 i 859), dodatku osłonowego, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o dodatku osłonowym (Dz.U. z 2024 r. poz. 953), świadczenia ratowniczego z tytułu wysługi lat w ochotniczej straży pożarnej, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (Dz.U. z 2024 r. poz. 233), dodatku węglowego, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym (Dz.U. z 2024 r. poz. 1207), dodatku dla gospodarstw domowych z tytułu wykorzystywania niektórych źródeł ciepła, o którym mowa w art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1772, 1693 i 2760 oraz z 2024 r. poz. 859), dodatku elektrycznego, o którym mowa w art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku oraz w 2024 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (Dz.U. z 2023 r. poz. 1704, 1785 i 2760 oraz z 2024 r. poz. 859), świadczenia pieniężnego z tytułu pełnienia funkcji sołtysa, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o świadczeniu pieniężnym z tytułu pełnienia funkcji sołtysa (Dz.U. poz. 1073 oraz z 2024 r. poz. 1246), świadczenia wspierającego, o którym mowa w ustawie z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz.U. poz. 1429 i 2760), bonu energetycznego, o którym mowa w art. 2 ustawy z dnia 23 maja 2024 r. o bonie energetycznym oraz o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia cen energii elektrycznej, gazu ziemnego i ciepła systemowego (Dz.U. poz. 859), oraz innych dodatków i świadczeń wypłacanych wraz z tymi świadczeniami na podstawie odrębnych przepisów przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń, nie przekracza kwoty 2157,80 zł miesięcznie.

W przedmiotowej sprawie jedyną sporną okolicznością był stan zdrowia odwołującej, i w szczególności, czy stan zdrowia wnioskodawczyni czyni ją niezdolną do samodzielnej egzystencji. Pojęcie „niezdolności do samodzielnej egzystencji” ma szeroki zakres przedmiotowy i oznacza spowodowaną naruszeniem sprawności organizmu konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy drugiej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych. W ramach zakresu tego pojęcia należy odróżnić opiekę oznaczającą pielęgnację (czyli zapewnienie ubezpieczonemu możliwości poruszania się, odżywiania, zaspokajania potrzeb fizjologicznych, utrzymywania higieny osobistej itp.) od pomocy w załatwianiu elementarnych spraw życia codziennego, takich jak robienie zakupów, uiszczanie opłat, składanie wizyt u lekarza. Niezdolna do samodzielnej egzystencji jest zarówno osoba, która ze względu na naruszenie sprawności organizmu wymaga stałej lub długotrwałej opieki innej osoby, jak i osoba, która ze względu na naruszenie sprawności organizmu wymaga stałej lub długotrwałej pomocy innej osoby. Wszystkie powyższe czynniki łącznie wyczerpują treść terminu „niezdolność do samodzielnej egzystencji” (por. wyroki Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 21 kwietnia 2021 roku, sygn. III AUa 15/21 i z dnia 15 listopada 2021 roku, sygn. III AUa 977/21).

Dokonanie ustaleń w spornym zakresie wymagało wiadomości specjalnych w rozumieniu art. 278 § 1 k.p.c., co oznaczało konieczność dopuszczenia dowodu z opinii biegłych dysponujących specjalistyczną wiedzą odpowiednią dla dokonania oceny stanu zdrowia wnioskodawczyni.

W tym celu Sąd dopuścił dowód z zespołu biegłych lekarzy sądowych z zakresu kardiologii, medycyny pracy i diabetologii oraz chorób wewnętrznych. Zespół biegłych ostatecznie zaopiniował, iż rozpoznane u odwołującej schorzenia nie powodują u niej niezdolności do samodzielnej egzystencji. Sąd podzielił wnioski biegłych zawarte opinii i w całości uwzględnił je przy rozstrzyganiu w sprawie. Opinia biegłych zostały sporządzone fachowo, w oparciu o aktualną wiedzę, przedstawione w niej wnioski poparte odpowiednimi argumentami, a żadna ze stron nie kwestionowała sporządzonej opinii.

Wobec powyższego, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., orzeczono jak w sentencji.